lOMoARcPSD|15963670
An Thi Thanh Nhan - Quan Tri Logistics - MKT 407 - Quan tri
Ban Le - REF
Quản trị tác nghiệp thương mại quốc tế (Trường Đại học Thương mại)
StuDocu is not sponsored or endorsed by any college or university
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
PGS.TS AN THÞ THANH NHËN
QU¾N TRÞ LOGISTICS
NXB THÞNG Kæ
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
CH¯¡NG 1. TÞNG QUAN MïN HÞC QU¾N TRÞ LOGISTICS
KINH DOANH
1.1 Logistics trong nßn kinh t¿ hißn ¿i
1.1.1 Kh‡i nißm vˆ sÿ ph‡t trißn cÿa logistics kinh doanh
Logistics lˆ mßt thu¿t ngÿ c— ngußn gßc Hil¿p - logistikos - ph¿n ‡nh m™n khoa hßc
nghi•n cÿu t’nh quy lu¿t cÿa c‡c ho¿t ßng cung ÿng vˆ ¿m b¿o c‡c y¿u tß tß chÿc, v¿t
ch¿t vˆ kÿ thu¿t (do v¿y, mßt sß tÿ ißn ßnh ngh)a lˆ h¿u c¿n) ß cho qu‡ tr“nh ch’nh y¿u
±ÿc ti¿n hˆnh œng mÿc ti•u.
C™ng vißc logistics hoˆn toˆn kh™ng ph¿i lˆ l)nh vÿc mßi m¿. Tÿ thÿa xa x±a, sau
m•a thu ho¿ch ng±ßi ta ‹ bi¿t c‡ch c¿t giÿ l±¡ng thÿc ß d•ng cho nhÿng lœc gi‡p h¿t. T¡
lÿa tÿ Trung Qußc ‹ t“m ±ÿc ±ßng ¿n vßi kh¿p n¡i tr•n th¿ gißi. Nh±ng do giao th™ng
v¿n t¿i vˆ c‡c hß thßng b¿o qu¿n ch±a ph‡t trißn, n•n c‡c ho¿t ßng giao th±¡ng c˜n h¿n
ch¿. Th¿m ch’, ngˆy nay ß mßt vˆi n¡i tr•n th¿ gißi v¿n c˜n nhÿng cßng ßng sßng theo
kißu tÿ cung tÿ c¿p, mˆ kh™ng c— trao ßi hˆng ho‡ vßi b•n ngoˆi. Lý do ch’nh lˆ ß —
thi¿u mßt hß thßng h¿u c¿n ph‡t trißn hÿp lý vˆ hißu qu¿ (lack of well-developed and
inexpensive logistics system). Theo tÿ ißn Oxford th“ logistics tr±ßc ti•n lˆ ÒKhoa hßc cÿa
sÿ di chuyßn, cung ÿng vˆ duy tr“ c‡c lÿc l±ÿng qu‰n ßi ß c‡c chi¿n tr±ßngÓ. Napoleon
‹ tÿng ßnh ngh)a: H¿u c¿n lˆ ho¿t ßng ß duy tr“ lÿc l±ÿng qu‰n ßi, nh±ng cing ch’nh
do ho¿t ßng h¿u c¿n s¡ sˆi ‹ d¿n ¿n sÿ th¿t b¿i cÿa vß t±ßng tˆi ba nˆy tr•n ±ßng tßi
Moscow v“ ‹ cng h¿t mÿc ±ßng d‰y cung ÿng cÿa m“nh. Cho ¿n nay, kh‡i nißm
logistics ‹ mß rßng sang l)nh vÿc kinh t¿, mau ch—ng ph‡t trißn vˆ mang l¿i thˆnh c™ng
cho nhißu c™ng ty vˆ t¿p oˆn a qußc gia nßi ti¿ng tr•n th¿ gißi
Logistics hißn ¿i (modern business logistics) lˆ mßt m™n khoa hßc t±¡ng ßi tr¿ so
vßi nhÿng ngˆnh chÿc nng truyßn thßng nh± marketing, tˆi ch’nh, hay s¿n xu¿t. Cußn
s‡ch ¿u ti•n vß logistics ra ßi nm 1961, b¿ng ti¿ng Anh, vßi tÿa ß ÒPhysical
distribution managementÓ, tÿ — ¿n nay ‹ c— nhißu ßnh ngh)a kh‡c nhau ±ÿc ±a ra ß
kh‡i qu‡t vß l)nh vÿc nˆy, mßi kh‡i nißm thß hißn mßt g—c ß ti¿p c¿n vˆ nßi dung kh‡c
nhau.
Tr±ßc nhÿng nm 1950 c™ng vißc logistics chß ¡n thu¿n lˆ mßt ho¿t ßng chÿc nng
¡n l¿. Trong khi c‡c l)nh vÿc marketing vˆ qu¿n trß s¿n xu¿t ‹ c— nhÿng chuyßn bi¿n r¿t
lßn lao th“ v¿n ch±a h“nh thˆnh mßt quan ißm khoa hßc vß qu¿n trß logistics mßt c‡ch hißu
qu¿. Sÿ ph‡t trißn nhanh ch—ng cÿa khoa hßc c™ng nghß vˆ qu¿n lý cußi th¿ kÿ 20 ‹ ±a
logistics l•n mßt t¿m cao mßi, c— thß gßi — lˆ giai o¿n phÿc h±ng cÿa logistics (logistical
renaissance). C— 4 nh‰n tß ch’nh d¿n ¿n sÿ bi¿n ßi nˆy:
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
- Th±¡ng m¿i ho‡ thi¿t bß vi xÿ lý: trong thßi kÿ nˆy, c‡c thi¿t bß ißn tÿ b±ßc vˆo
giai o¿n th±¡ng m¿i h—a rßng r‹i.Gi‡ c‡c s¿n ph¿m trß n•n r¿t r¿ vˆ ph• hÿp vßi ißu kißn
¿u t± cÿa c‡c doanh nghißp, kß c¿ c‡c doanh nghißp vÿa vˆ nhß. Ch’nh nhÿng thi¿t bß nˆy
lˆ c¡ sß v¿t ch¿t hß trÿ r¿t nhißu cho nghißp vÿ logistics (trao ßi th™ng tin, qu¿n lý hˆng
tßn kho, t’nh to‡n c‡c chi ph’). T¿i c‡c n±ßc ph‡t trißn, bß ph¿n logistics lˆ n¡i sÿ dÿng
ngußn v¿t ch¿t m‡y vi t’nh lßn nh¿t trong c™ng ty.
- Cußc c‡ch m¿ng vißn th™ng: C•ng vßi y¿u tß tr•n, nhÿng ti¿n bß cÿa ngˆnh vißn
th™ng n—i chung vˆ c™ng nghß th™ng tin n—i ri•ng c— ¿nh h±ßng trÿc ti¿p ¿n hißu qu¿ ho¿t
ßng nˆy. Tÿ nhÿng nm 80s, ng±ßi ta ‹ sÿ dÿng c™ng nghß m‹ v¿ch (bar code) ß c¿i
ti¿n ho¿t ßng logistics. Trao ßi th™ng tin ißn tÿ (EDI- electronic data interchange) cing
b¿t ¿u ±ÿc sÿ dÿng giÿa kh‡ch hˆng vˆ nhÿng nhˆ cung ÿng ß truyßn ¿t vˆ ti¿p nh¿n
dÿ lißu giÿa c‡c c¡ sß kinh doanh trong vˆ ngoˆi c™ng ty. Ngoˆi ra c˜n ph¿i kß ¿n vß tinh,
m‡y fax, m‡y photo, vˆ c‡c dÿng cÿ ghi bng, ghi h“nh kh‡c. Nhß nhÿng ph±¡ng tißn nˆy
mˆ ng±ßi ta c— ±ÿc nhÿng th™ng tin c¿p nh¿t trong qu‡ tr“nh thÿc thi logistics. C— nhißu
doanh nghißp ‹ sÿ dÿng nßi m¿ng m‡y t’nh vˆ dÿ lißu kßp thßi vˆ ch’nh x‡c.
- þng dÿng rßng r‹i nhÿng s‡ng ki¿n c¿i ti¿n vß ch¿t l±ÿng: quan ißm qu¿n trß
ch¿t l±ÿng ßng bß (TQM) lˆ ßng c¡ quan trßng nh¿t trong vißc thœc ¿y ho¿t ßng
logistics. Thßi kÿ sau ¿i chi¿n thÿ II, c‡c doanh nghißp ngˆy cˆng ph¿i quan t‰m ¿n ch¿t
l±ÿng hˆng ho‡ vˆ t’nh hißu qu¿ cÿa c‡c quy tr“nh s¿n xu¿t. Quan ißm Òkh™ng sai hßng zero defectsÓ vˆ Òlˆm œng ngay tÿ l¿n ¿u ti•n - doing things right the first timeÓ trong
TQM ‹ ±ÿc ‡p dÿng rßng r‹i trong l)nh vÿc logistics. C‡c doanh nghißp nh¿n ra r¿ng s¿n
ph¿m tßt mˆ ¿n mußn so vßi y•u c¿u ho¿c bß h± h¿i ßu kh™ng thß ch¿p nh¿n ±ÿc. Vißc
thÿc thi kŽm c™ng vißc logistics s¿ lˆm tßn h¿i ¿n s‡ng ki¿n c¿i ti¿n ch¿t l±ÿng.
- Sÿ ph‡t trißn cÿa quan ißm ßng minh chi¿n l±ÿc (Alliances): Sang th¿p kÿ 80s,
c‡c doanh nghißp b¿t ¿u nh¿n th¿y r¿ng ph¿i coi c‡c kh‡ch hˆng vˆ c‡c nhˆ cung ÿng nh±
lˆ ßng minh chi¿n l±ÿc, nhÿng ¡n vß cßng t‡c kinh doanh. Ch’nh sÿ hÿp t‡c, li•n k¿t
giÿa c‡c b•n lˆ c¡ sß ß ho¿t ßng logistics ¿t ±ÿc hißu qu¿ ngˆy cˆng cao, gi¿m sÿ
chßng chŽo, hao ph’ kh™ng c¿n thi¿t, t¿p trung vˆo vißc kinh doanh, thœc ¿y th¿ng lÿi
chung.
Nhÿng ti¿n bß trong khoa hßc kÿ thu¿t, lý thuy¿t qu¿n lý vˆ c™ng nghß th™ng
tin kß tr•n ‹ thœc ¿y logistics lßn m¿nh theo thßi gian vß c¿ quy m™ vˆ t¿m ¿nh h±ßng,
t¿o n•n mßt lˆn s—ng t± duy ßi mßi vß t¿t c¿ c‡c kh’a c¿nh cÿa ho¿t ßng nˆy t¿i c‡c
doanh nghißp tÿ nhÿng nm 1960 cho ¿n nay. Theo Jacques Colin - Gi‡o s± vß khoa hßc
qu¿n lý thußc tr±ßng ¿i hßc Aix Ð Marseillea th“ sÿ ph‡t trißn cÿa logistics b¿t ¿u tÿ t‡c
nghißp - khoa hßc chi ti¿t - ¿n li•n k¿t - khoa hßc tßng hÿp, ißu nˆy ‹ ±ÿc kh¿ng ßnh
trong l)nh vÿc qu‰n sÿ cing nh± trong c‡c doanh nghißp.
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
C— thß chia qu‡ tr“nh ph‡t trißn cÿa logistics kinh doanh tr•n th¿ gißi thˆnh 5 giai
o¿n: workplace logistics (logistics t¿i chß), facility logistics (logistics c¡ sß s¿n xu¿t),
corporate logistics (logistics c™ng ty), supply chain logistics (logistics chußi cung ÿng),
global logistics (logistics toˆn c¿u). Xem h“nh 1.1
Logistics t¿i chß lˆ d˜ng v¿n ßng cÿa nguy•n v¿t lißu t¿i mßt vß tr’ lˆm vißc. Mÿc
’ch cÿa workplace logistics lˆ hÿp lý ho‡ c‡c ho¿t ßng ßc l¿p cÿa mßt c‡ nh‰n hay cÿa
mßt d‰y chuyßn s¿n xu¿t ho¿c l¿p r‡p.Lý thuy¿t vˆ c‡c nguy•n t¿c ho¿t ßng cÿa
workplace logistics ±ÿc ±a ra cho nhÿng nh‰n c™ng lˆm vißc trong l)nh vÿc c™ng nghißp
trong vˆ sau chi¿n tranh th¿ gißi thÿ II. ißm nßi b¿t cÿa workplace logistics lˆ t’nh tß
chÿc lao ßng c— khoa hßc.
Logistics cß sß s¿n xu¿t lˆ d˜ng v¿n ßng cÿa nguy•n lißu giÿa c‡c x±ßng lˆm vißc
trong nßi bß mßt c¡ sß s¿n xu¿t. C¡ sß s¿n xu¿t — c— thß lˆ 1 nhˆ m‡y, 1 tr¿m lˆm vißc
trung chuyßn, 1 nhˆ kho, ho¿c 1 trung t‰m ph‰n phßi. Mßt facility logistics ±ÿc n—i ¿n
t±¡ng tÿ nh± lˆ mßt kh‰u ß gi¿i quy¿t c‡c v¿n ß ¿m b¿o œng vˆ ÿ nguy•n v¿t lißu ß
phÿc vÿ cho s¿n xu¿t ¿i trˆ vˆ d‰y chuyßn l¿p r‡p m‡y m—c (do m‡y m—c kh™ng ßng nh¿t
giÿa nhÿng nm 1950 vˆ 1960).
Ph¹m
vi vµ ¦nh
Global
logistics
Supply
chain
logistics
h-‘ng
Corporate
logistics
Worplace
logistic
s
1980
Facility
logistic
s
1950
1990
1960
2000
1970
H“nh 1.1:
Lßch sÿ ph‡t trißn logistics kinh doanh tÿ 1950 ¿n nay.
Logistics c™ng ty* lˆ d˜ng v¿n ßng cÿa nguy•n v¿t lißu vˆ th™ng tin giÿa c‡c c¡ sß
s¿n xu¿t vˆ c‡c qu‡ tr“nh s¿n xu¿t trong mßt c™ng ty. Vßi c™ng ty s¿n xu¿t th“ ho¿t ßng
logistics dißn ra giÿa c‡c nhˆ m‡y vˆ c‡c kho chÿa hˆng, vßi mßt ¿i lý b‡n bu™n th“ lˆ
giÿa c‡c ¿i lý ph‰n phßi cÿa n—, c˜n vßi mßt ¿i lý b‡n l¿ th“ — lˆ giÿa ¿i lý ph‰n phßi
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
vˆ c‡c cÿa hˆng b‡n l¿ cÿa m“nh. Logistics c™ng ty ra ßi vˆ ch’nh thÿc ±ÿc ‡p dÿng
trong kinh doanh vˆo nhÿng nm 1970. Giai o¿n nˆy, ho¿t ßng logistics g¿n lißn vßi
thu¿t ngÿ ph‰n phßi mang t’nh v¿t ch¿t. Logistics kinh doanh trß thˆnh qu‡ tr“nh mˆ mÿc
ti•u chung lˆ t¿o ra vˆ duy tr“ mßt ch’nh s‡ch dßch vÿ kh‡ch hˆng tßt vßi tßng chi ph’
logistics th¿p.
Logistics chußi cung ÿng Ph‡t trißn vˆo nhÿng nm 1980, quan ißm nˆy nh“n nh¿n
logistics lˆ d˜ng v¿n ßng cÿa nguy•n v¿t lißu, th™ng tin vˆ tˆi ch’nh giÿa c‡c c™ng ty (c‡c
x±ßng s¿n xu¿t, c‡c c¡ sß trong c™ng ty) trong mßt chußi thßng nh¿t. — lˆ mßt m¿ng l±ßi
c‡c c¡ sß h¿ t¿ng (nhˆ m‡y, kho hˆng, c¿u c¿ng, cÿa hˆngÉ), c‡c ph±¡ng tißn (xe t¿i, tˆu
ho¿, m‡y bay, tˆu bißnÉ) c•ng vßi hß thßng th™ng tin ±ÿc k¿t nßi vßi nhau giÿa c‡c nhˆ
cung ÿng cÿa mßt c™ng ty vˆ c‡c kh‡ch hˆng cÿa c™ng ty —. C‡c ho¿t ßng logistics (dßch
vÿ kh‡ch hˆng, qu¿n trß dÿ trÿ, v¿n chuyßn vˆ b¿o qu¿n hˆng ho‡É) ±ÿc li•n k¿t vßi
nhau ß thÿc hißn c‡c mÿc ti•u trong chußi cung ÿng (H“nh 1.2). ißm nh¿n trong chußi
cung ÿng lˆ t’nh t±¡ng t‡c vˆ sÿ k¿t nßi giÿa c‡c chÿ thß trong chußi th™ng qua 3 d˜ng
li•n k¿t:
- D˜ng th™ng tin: d˜ng giao vˆ nh¿n cÿa c‡c ¡n ¿t hˆng, theo d›i qu‡ tr“nh dßch
chuyßn cÿa hˆng ho‡ vˆ chÿng tÿ giÿa ng±ßi gÿi vˆ ng±ßi nh¿n
- D˜ng s¿n ph¿m: con ±ßng dßch chuyßn cÿa hˆng ho‡ vˆ dßch vÿ tÿ nhˆ cung c¿p
tßi kh‡ch hˆng, ¿m b¿o œng ÿ vß sß l±ÿng vˆ ch¿t l±ÿng
- D˜ng tˆi ch’nh: chß d˜ng tißn b¿c vˆ chÿng tÿ thanh to‡n giÿa c‡c kh‡ch hˆng vˆ
nhˆ cung c¿p, thß hißn hißu qu¿ kinh doanh.
S¦n xuæt
Bün buÇn
Bün lë
Khüch
hµng
dÞch v™
logistics
D§ng thÇng
tin
D§ng s¦n phém
D§ng tiñn t…
H“nh 1.2:
Vß tr’ cÿa dßch vÿ Logistics trong chußi cung ÿng
T±¡ng tÿ nh± trong thß thao, ß ‰y c‡c ho¿t ßng logistics ±ÿc hißu nh± lˆ c‡c tr˜
ch¡i trong ¿u tr±ßng chußi cung ÿng. H‹y l¿y chußi cung ÿng trong ngˆnh m‡y t’nh lˆm
v’ dÿ: — lˆ 1 chußi gßm c— HP, Microsoft, Intel, UPS, FEDEX, Sun, Ingram-Micro,
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
Compaq, CompUSA vˆ nhißu c™ng ty kh‡c. Kh™ng c— ai trong sß — c— thß ho¿c n•n kißm
so‡t toˆn bß chußi cung ÿng cÿa ngˆnh c™ng nghißp m‡y t’nh.
XŽt theo quan ißm nˆy logistics ±ÿc hißu lˆ "Qu‡ tr“nh tßi ±u ho‡ vß vß tr’, v¿n
chuyßn vˆ dÿ trÿ c‡c ngußn tˆi nguy•n tÿ ißm ¿u ti•n cÿa d‰y chuyßn cung ÿng cho ¿n
tay ng±ßi ti•u d•ng cußi c•ng, th™ng qua hˆng lo¿t c‡c ho¿t ßng kinh t¿ Ó.
Trong chußi cung ÿng, logistics bao tr•m c¿ hai c¿p ß ho¿ch ßnh vˆ tß chÿc. C¿p ß
thÿ nh¿t ˜i hßi ph¿i gi¿i quy¿t v¿n ß tßi ±u ho‡ vß tr’ cÿa c‡c ngußn tˆi nguy•n. C¿p ß
thÿ hai li•n quan ¿n vißc tßi ±u ho‡ c‡c d˜ng v¿n ßng trong hß thßng. Trong thÿc t¿, hß
thßng logistics ß c‡c qußc gia vˆ c‡c khu vÿc c— nhißu ißm kh‡c nhau nh±ng ßu c— ißm
chung lˆ sÿ k¿t hÿp khŽo lŽo, khoa hßc vˆ chuy•n nghißp chußi c‡c ho¿t ßng nh±
marketing, s¿n xu¿t, tˆi ch’nh, v¿n t¿i, thu mua, dÿ trÿ, ph‰n phßiÉß ¿t ±ÿc mÿc ti•u
phÿc vÿ kh‡ch hˆng tßi a vßi chi ph’ tßi thißu. Trong ißu kißn Vißt Nam hißn nay ‰y lˆ
kh‡i nißm th’ch hÿp c— thß sÿ dÿng.
Logistics toˆn c¿u lˆ d˜ng v¿n ßng cÿa nguy•n v¿t lißu, th™ng tin vˆ tißn tß giÿa c‡c
qußc gia. N— li•n k¿t c‡c nhˆ cung ÿng cÿa c‡c nhˆ cung ÿng vßi kh‡ch hˆng cÿa kh‡ch
hˆng tr•n toˆn th¿ gißi. C‡c d˜ng v¿n ßng cÿa logistics toˆn c¿u — tng mßt c‡ch ‡ng kß
trong sußt nhÿng nm qua. — lˆ do qu‡ tr“nh toˆn c¿u ho‡ trong nßn kinh t¿ tri thÿc, vißc
mß rßng c‡c khßi th±¡ng m¿i vˆ vißc mua b‡n qua m¿ng. Logistics toˆn c¿u phÿc t¿p h¡n
nhißu so vßi logistics trong n±ßc bßi sÿ a d¿ng phÿc t¿p h¡n trong lu¿t ch¡i, ßi thÿ c¿nh
tranh, ng™n ngÿ, tißn tß, mœi giß, vn ho‡, vˆ nhÿng rˆo c¿n kh‡c trong kinh doanh qußc t¿.
Logistics th¿ hß sau, c— r¿t nhißu lý thuy¿t kh‡c nhau vß giai o¿n ti¿p theo sau
cÿa logistics. Nhißu nhˆ kinh t¿ cho r¿ng: logistics hÿp t‡c (collaborative logistics) s¿ lˆ
giai o¿n ti¿p theo cÿa lßch sÿ ph‡t trißn logistics. — lˆ d¿ng logistics ±ÿc x‰y dÿng dÿa
tr•n 2 kh’a c¿nh -- kh™ng ngÿng tßi ±u ho‡ thßi gian thÿc hißn vßi vißc li•n k¿t giÿa t¿t c¿
c‡c thˆnh ph¿n tham gia trong chußi cung ÿng. Mßt sß ng±ßi kh‡c l¿i cho r¿ng: giai o¿n
ti¿p theo lˆ logistics th±¡ng m¿i ißn tÿ (e- logistics) hay logistics ßi t‡c thÿ 4 (fourthparty logistics). — lˆ h“nh thÿc mˆ mßi ho¿t ßng logistics s¿ ±ÿc thÿc hißn bßi nhˆ c‡c
cung ÿng logistics thÿ 3, ng±ßi nˆy s¿ bß kißm so‡t bßi mßt Ò™ng chÿÓ hay c˜n gßi lˆ nhˆ
cung ÿng thÿ 4, c— quyßn nh± lˆ mßt tßng gi‡m s‡t.
Hißn nay c‡c lý thuy¿t vß qu¿n lý vˆ hß thßng th™ng tin v¿n kh™ng ngÿng ±ÿc c¿i
ti¿n n•n trong t±¡ng lai logistics s¿ v¿n giÿ mßt vai tr˜ quan trßng trong sÿ thˆnh c™ng hay
th¿t b¿i cÿa h¿u h¿t c‡c c™ng ty vˆ logistics s¿ v¿n ti¿p tÿc mß rßng quy m™ vˆ ¿nh h±ßng
cÿa m“nh tßi ho¿t ßng kinh doanh. Trong thÿc t¿, logistics ang lˆ mßt ngˆnh c— tßc ß
tng tr±ßng lßn trong c¡ c¿u c‡c ngˆnh kinh t¿ cÿa c‡c qußc gia, ¿c bißt lˆ c‡c qußc gia
ang ph‡t trißn. Nhÿng khuynh h±ßng c¡ b¿n t‡c ßng ¿n sÿ gia tng m¿nh m¿ cÿa
logistics hißn nay bao gßm:
- Sÿ gia tng quyßn lÿc hÿp ph‡p cÿa ng±ßi ti•u d•ng. Kh‡ch hˆng ngˆy nay ‹ trß
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
n•n th™ng minh vˆ m¿nh m¿ h¡n nhß vˆo l±ÿng th™ng tin mˆ hß ti¿p thu qua m¿ng internet
vˆ nhißu k•nh truyßn th™ng kh‡c nhau. Vißc ‡nh gi‡ c‡c nhˆ cung c¿p ‹ ±ÿc mß rßng
qua nhißu y¿u tß trung gian nh± catalog, m¿ng internet, vˆ ph±¡ng tißn kh‡c. Kh‡ch hˆng
c— nhißu c¡ hßi ß so s‡nh, lÿa chßn ch’nh x‡c vß gi‡, ch¿t l±ÿng, dßch vÿÉgiÿa nhißu nhˆ
cung c¿p kh‡c nhau. Hß c— xu h±ßng lÿa chßn nhÿng nhˆ cung c¿p c— dßch vÿ hoˆn h¿o
h¡n, thœc ¿y c‡c doanh nghißp ph¿i chœ ý ¿n ch¿t l±ÿng dßch vÿ cung ÿng cÿa m“nh.
- Khuynh h±ßng nh‰n kh¿u thay ßi. Sÿ gia tng c‡c gia “nh ™i vˆ ßc th‰n lˆm cho
nhu c¿u thßi gian tng lßn. Hß mußn c‡c nhu c¿u cÿa m“nh ph¿i ±ÿc ‡p ÿng nhanh
ch—ng vˆ thu¿n tißn h¡n theo k¿ ho¿ch ßnh s¿n. 24 giß trong ngˆy vˆ 7 ngˆy trong tu¿n hß
y•u c¿u c‡c s¿n ph¿m ph¿i ‡p ÿng vßi thßi gian nhanh nh¿t. Nh¿n thÿc cÿa ng±ßi cao tußi
cing thay ßi, theo hß ng±ßi b‡n ph¿i chß ÿi chÿ kh™ng ph¿i lˆ ng±ßi mua. Kh‡ch hˆng
ngˆy nay kh™ng trung thˆnh nh± tr±ßc vˆ kh™ng ki•n nh¿n ch¿p nh¿n ch¿t l±ÿng kŽm ß
mßi l)nh vÿc. C‡c lý do tr•n ˜i hßi c‡c nhˆ cung c¿p ph¿i gia tng ‡ng kß c‡c mÿc dßch
vÿ cho kh‡ch hˆng. N¿u c‡c nhˆ b‡n l¿ mß cÿa 24 giß trong ngˆy ß ‡p ÿng ißu nˆy th“
cing ˜i hßi c‡c nhˆ cung c¿p b‡n bu™n, c‡c nhˆ s¿n xu¿t c— li•n quan ph¿i ho¿t ßng vßi
c™ng su¿t phÿc vÿ cao h¡n. T‡c ßng nˆy ‹ khßi ßng c¿ chußi cung ÿng vˆ ho¿t ßng
logistics cÿa c‡c thˆnh vi•n tng tr±ßng theo.
- Sÿ thay ßi sÿc m¿nh trong chußi cung c¿p. Tr±ßc ‰y c‡c nhˆ s¿n xu¿t —ng vai
tr˜ quy¿t ßnh trong k•nh ph‰n phßi, hß thi¿t k¿, s¿n xu¿t, xœc ti¿n vˆ ph‰n phßi c‡c s¿n
ph¿m vˆ th±¡ng hißu cÿa m“nh qua c‡c trung gian b‡n bu™n, b‡n l¿. Vˆo nhÿng nm 19801990, trong mßt sß chußi cung ÿng xu¿t hißn khuynh h±ßng li•n k¿t giÿa c‡c nhˆ b‡n l¿ vˆ
h“nh thˆnh c‡c tß chÿc b‡n l¿ khßng lß c— sÿc m¿nh lßn trong k•nh nh± Wal-mark,
Kmark, Home depotÉc— nng lÿc tißm tˆng trong ph‰n phßi. Ch’nh xu h±ßng nˆy ‹
lˆm thay ßi sÿc m¿nh trong k•nh, sÿc m¿nh li•n k¿t kinh t¿ cÿa c‡c nhˆ b‡n l¿ trong k•nh
ph‰n phßi ‹ thœc ¿y c‡c nhˆ b‡n l¿ lßn sÿ dÿng chi¿n l±ÿc c¿nh tranh gi‡ th¿p. ißu nˆy
chß c— thß ¿t ±ÿc dÿa tr•n mßt hß thßng cung ÿng vßi c‡c ho¿t ßng logistics hißu qu¿ c—
chi ph’ th¿p. ‰y lˆ nh‰n tß thœc ¿y ngˆnh logistics tng tr±ßng vˆ ph‡t trißn ß ‡p ÿng
˜i hßi cÿa c‡c doanh nghißp b‡n l¿ vˆ c‡c thˆnh vi•n kh‡c trong chußi cung c¿p.
- Sÿ ph‡t trißn cÿa th±¡ng m¿i ißn tÿ (E-commerce) ‹ ph‡ vÿ c‡c gißi h¿n vß
kh™ng gian vˆ thßi gian tr±ßc ‰y trong kinh doanh, thay th¿ nhißu k•nh ph‰n phßi truyßn
thßng (Traditional commerce), ßng thßi t¿o ra nhÿng k•nh ph‰n phßi mßi vßi y•u c¿u cao
vß tßc ß cung ÿng, ß ch’nh x‡c, kh¿ nng ‡p ÿng kh‡ch hˆng t¿i mßi n¡i, mßi lœc ‹
lˆm thay ßi b¿n ch¿t cÿa ho¿t ßng logistics. Logistics ngˆy nay ‹ thÿc sÿ trß thˆnh mßt
y¿u tß ti¿n quy¿t cho vißc t¿o ra c‡c gi‡ trß gia tng cho kh‡ch hˆng vˆ doanh nghißp. Vißc
qu¿n lý tßt c‡c y¿u tß c¡ b¿n cÿa logistics lu™n lˆ lý do ch’nh cho nßn t¿ng vˆ thˆnh c™ng
vÿng ch¿c cÿa c‡c c™ng ty trong thßi ¿i @.
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
1.1.2 Ph‰n lo¿i c‡c ho¿t ßng logistics
Th¿ kÿ 21, logistics ‹ ph‡t trißn mß rßng sang nhißu l)nh vÿc vˆ ph¿m vi
kh‡c nhau. D±ßi ‰y lˆ mßt sß c‡ch ph‰n lo¿i th±ßng g¿p:
a.
Theo ph¿m vi và mÿc ß quan trßng:
- Logistics kinh doanh (Bussiness logistics) lˆ mßt ph¿n cÿa qu‡ tr“nh chußi cung
ÿng, nh¿m ho¿ch ßnh thÿc thi vˆ kißm so‡t mßt c‡ch hißu qu¿ vˆ hißu lÿc c‡c d˜ng v¿n
ßng vˆ dÿ trÿ s¿n ph¿m, dßch vÿ vˆ th™ng tin c— li•n quan tÿ c‡c ißm khßi ¿u ¿n ißm
ti•u d•ng nh¿m tho¿ m‹n nhÿng y•u c¿u cÿa kh‡ch hˆng
- Logistics qu‰n ßi (Military Logistics) lˆ vißc thi¿t k¿ vˆ phßi hÿp c‡c ph±¡ng
dißn hß trÿ vˆ c‡c thi¿t bß cho c‡c chi¿n dßch vˆ tr¿n ‡nh cÿa lÿc l±ÿng qu‰n ßi. ¿m b¿o
sÿ s¿n sˆng, ch’nh x‡c vˆ hißu qu¿ cho c‡c ho¿t ßng nˆy.
- Logistics sÿ kißn (Event logistics) lˆ t¿p hÿp c‡c ho¿t ßng, c‡c ph±¡ng tißn v¿t
ch¿t kÿ thu¿t vˆ con ng±ßi c¿n thi¿t ß tß chÿc, s¿p x¿p lßch tr“nh, nh¿m trißn khai c‡c
ngußn lÿc cho mßt sÿ kißn ±ÿc dißn ra hißu qu¿ vˆ k¿t thœc tßt ¿p
- Dßch vÿ logistics (Service logistics) bao gßm c‡c ho¿t ßng thu nh¿n, l¿p ch±¡ng
tr“nh, vˆ qu¿n trß c‡c ißu kißn c¡ sß v¿t ch¿t/ tˆi s¿n, con ng±ßi, vˆ v¿t lißu nh¿m hß trÿ vˆ
duy tr“ cho c‡c qu‡ tr“nh dßch vÿ ho¿c c‡c ho¿t ßng kinh doanh doanh .
b.
Theo vß trí cÿa các bên tham gia
- Logistics b•n thÿ nh¿t (1PL- First Party Logistics): lˆ ho¿t ßng logistics do ng±ßi
chÿ sß hÿu s¿n ph¿m/ hˆng ho‡ tÿ m“nh tß chÿc vˆ thÿc hißn ß ‡p ÿng nhu c¿u cÿa b¿n
th‰n doanh nghißp.
- Logistics b•n thÿ hai (2PL - Second Party Logistics): chß ho¿t ßng logistics do
ng±ßi cung c¿p dßch vÿ logistics cho mßt ho¿t ßng ¡n l¿ trong chußi cung ÿng ß ‡p
ÿng nhu c¿u cÿa chÿ hˆng.
- Logistics b•n thÿ ba (3PL - Third Party Logistics): lˆ ng±ßi thay m¿t chÿ hˆng tß
chÿc thÿc hißn vˆ qu¿n l’ c‡c dßch vÿ logistics cho tÿng bß ph¿n chÿc nng.
c.
Theo quá trình nghißp vÿ (logistical operations) chia thành 3 nhóm c¡ b¿n
- Ho¿t ßng mua ( Procurement) lˆ c‡c ho¿t ßng li•n quan ¿n ¿n vißc t¿o ra c‡c
s¿n ph¿m vˆ nguy•n v¿t lißu tÿ c‡c nhˆ cung c¿p b•n ngoˆi. Mÿc ti•u chung cÿa mua lˆ hß
trÿ c‡c nhˆ s¿n xu¿t ho¿c th±¡ng m¿i thÿc hißn tßt c‡c ho¿t ßng mua hˆng vßi chi ph’
th¿p
- Ho¿t ßng hß trÿ s¿n xu¿t ( Manufacturing support) t¿p trung vˆo ho¿t ßng qu¿n
trß d˜ng d± trÿ mßt c‡ch hißu qu¿ giÿa c‡c b±ßc trong qu‡ tr“nh s¿n xu¿t. Hß trÿ s¿n xu¿t
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
kh™ng tr¿ lßi c‰u hßi ph¿i lˆ s¿n xu¿t nh± th¿ nˆo mˆ lˆ c‡i g“, khi nˆo vˆ ß ‰u s¿n ph¿m
s¿ ±ÿc t¿o ra
- Ho¿t ßng ph‰n phßi ra thß tr±ßng (Market distribution) li•n quan ¿n vi•c cung
c¿p c‡c dßch vÿ kh‡ch hˆng. Mÿc ti•u c¡ b¿n cÿa ph‰n phßi lˆ hß trÿ t¿o ra doanh thu qua
vißc cung c¿p mÿc ß dßch vÿ kh‡ch hˆng mong ÿi c— t’nh chi¿n l±ÿc ß mÿc chi ph’ th¿p
nh¿t.
d.
Theo h±ßng v¿n ßng v¿t ch¿t
- Logistic ¿u vˆo ( Inbound logistics) Toˆn bß c‡c ho¿t ßng hß trÿ d˜ng nguy•n
lißu ¿u vˆo tÿ ngußn cung c¿p trÿc ti¿p cho tßi c‡c tß chÿc.
- Logistic ¿u ra ( Outbound logistics) Toˆn bß c‡c ho¿t ßng hß trÿ d˜ng s¿n ph¿m
¿u ra cho tßi tay kh‡ch hˆng t¿i c‡c tß chÿc
- Logistic ng±ÿc ( Logistics reverse) Bao gßm c‡c d˜ng s¿n ph¿m, hˆng h—a h±
hßng, kŽm ch¿t l±ÿng, d˜ng chu chuyßn ng±ÿc cÿa bao b“ i ng±ÿc chißu trong k•nh
logistics.
e.
Theo ßi t±ÿng hàng hóa
C‡c ho¿t ßng logistics cÿ thß g¿n lißn vßi ¿c tr±ng v¿t ch¿t cÿa c‡c lo¿i s¿n ph¿m.
Do — c‡c s¿n ph¿m c— t’nh ch¿t, ¿c ißm kh‡c nhau ˜i hßi c‡c ho¿t ßng logistics kh™ng
gißng nhau. ißu nˆy cho phŽp c‡c ngˆnh hˆng kh‡c nhau c— thß x‰y dÿng c‡c ch±¡ng
tr“nh, c‡c ho¿t ßng ¿u t±, hißn ¿i h—a ho¿t ßng logistics theo ¿c tr±ng ri•ng cÿa lo¿i
s¿n ph¿m t•y vˆo mÿc ß chuy•n m™n h—a, h“nh thˆnh n•n c‡c ho¿t ßng logistics ¿c th•
vßi c‡c ßi t±ÿng hˆng h—a kh‡c nhau nh±:
- Logistic hˆng ti•u d•ng ng¿n ngˆy
- Logistic ngˆnh ™ t™
- Logistic ngˆnh h—a ch¿t
- Logistic hˆng i tÿ
- Logistic ngˆnh d¿u kh’
- v.v.
1.1.3 Vß tr’ vˆ vai tr˜ cÿa logistics
Ngˆnh logistics c— vß tr’ ngˆy cˆng quan trßng trong c‡c nßn kinh t¿ hißn ¿i vˆ c—
¿nh h±ßng to lßn ¿n sÿ ph‡t trißn kinh t¿ cÿa c‡c qußc gia vˆ toˆn c¿u. Ph¿n gi‡ trß gia
tng do ngˆnh logistics t¿o ra ngˆy cˆng lßn vˆ t‡c ßng cÿa n— thß hißn r› d±ßi nhÿng
kh’a c¿nh d±ßi ‰y:
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
- Logistics lˆ c™ng cÿ li•n k¿t c‡c ho¿t ßng kinh t¿ trong mßt qußc gia vˆ toˆn
c¿u qua vißc cung c¿p nguy•n lißu, s¿n xu¿t, l±u th™ng ph‰n phßi, mß rßng thß tr±ßng.
Trong c‡c nßn kinh t¿ hißn ¿i, sÿ tng tr±ßng vß sß l±ÿng cÿa kh‡ch hˆng ‹ thœc ¿y sÿ
gia tng cÿa c‡c thß tr±ßng hˆng h—a vˆ dßch vÿ trong n±ßc vˆ qußc t¿. Hˆng ngh“n s¿n
ph¿m vˆ dßch vÿ mßi ‹ ±ÿc gißi thißu, ang ±ÿc b‡n ra vˆ ph‰n phßi hˆng ngˆy ¿n c‡c
ng› ng‡ch cÿa th¿ gißi trong th¿p kÿ vÿa qua. ß gi¿i quy¿t c‡c th‡ch thÿc do thß tr±ßng
mß rßng vˆ sÿ tng nhanh cÿa hˆng h—a vˆ dßch vÿ, c‡c h‹ng kinh doanh ph¿i mß rßng quy
m™ vˆ t’nh phÿc t¿p, ph‡t trißn c‡c nhˆ m‡y li•n hÿp thay th¿ cho nhÿng nhˆ m‡y ¡n. Hß
thßng logistics hißn ¿i ‹ giœp c‡c h‹ng lˆm chÿ ±ÿc toˆn bß nng lÿc cung ÿng cÿa
m“nh qua vißc li•n k¿t c‡c ho¿t ßng cung c¿p, s¿n xu¿t, l±u th™ng, ph‰n phßi kßp thßi
ch’nh x‡c. Nhß — mˆ ‡p ÿng ±ÿc nhÿng c¡ hßi kinh doanh trong ph¿m vi toˆn c¿u.
Ch’nh v“ v¿y, sÿ ph‰n phßi s¿n ph¿m tÿ c‡c ngußn ban ¿u ¿n c‡c n¡i ti•u thÿ trß thˆnh
mßt bß ph¿n v™ c•ng quan trßng trong GDP ß mßi qußc gia. T¿i Mÿ logistics —ng g—p x¿p
xß 9,9% trong GDP. Nm 1999 Mÿ chi kho¿ng 554 tÿ USD cho v¿n t¿i hˆng h—a ±ßng
thÿy, h¡n 332 tÿ USD cho chi ph’ kho dÿ trÿ vˆ, h¡n 40 tÿ USD cho qu¿n lý truyßn th™ng
vˆ qu¿n lý c‡c qu‡ tr“nh logistics, tßng cßng lˆ 921 tÿ USD. ¿u t± vˆo c‡c c¡ sß v¿n t¿i vˆ
ph‰n phßi, kh™ng t’nh c‡c ngußn c™ng cßng, ±¡c l±ÿng hˆng trm tÿ USD, cho th¿y
logistics lˆ mßt ngˆnh kinh doanh tißm nng vˆ v™ c•ng quan trßng.
- Tßi ±u h—a chu tr“nh l±u chuyßn cÿa s¿n xu¿t, kinh doanh tÿ kh‰u ¿u vˆo
¿n khi s¿n ph¿m ¿n tay ng±ßi ti•u d•ng cußi c•ng. Logistics hß trÿ sÿ di chuyßn vˆ
d˜ng ch¿y cÿa nhißu ho¿t ßng qu¿n lý hißu qu¿, n— t¿o thu‰n lÿi trong vißc b‡n h¿u h¿t
c‡c lo¿i hˆng h—a vˆ dßch vÿ. ß hißu h¡n vß h“nh ¿nh hß thßng nˆy, c— thß th¿y r¿ng n¿u
hˆng h—a kh™ng ¿n œng thßi ißm, kh™ng ¿n œng c‡c vß tr’ vˆ vßi c‡c ißu kißn mˆ
kh‡ch hˆng c¿n th“ kh‡ch hˆng kh™ng thß mua chœng, vˆ vißc kh™ng b‡n ±ÿc hˆng h—a s¿
lˆm mßi ho¿t ßng kinh t¿ trong chußi cung c¿p bß v™ hißu.
- Ti¿t kißm vˆ gi¿m chi phi ph’ trong l±u th™ng ph‰n phßi. Vßi t± c‡ch lˆ c‡c tß
chÿc kinh doanh cung c¿p c‡c dßch vÿ logistics chuy•n nghißp, c‡c doanh nghißp logistics
mang l¿i ¿y ÿ c‡c lÿi ’ch cÿa c‡c third Ð party cho c‡c ngˆnh s¿n xu¿t vˆ kinh doanh
kh‡c. Tÿ — mˆ mang l¿i hißu qu¿ cao kh™ng chß ß ch¿t l±ÿng dßch vÿ cung c¿p mˆ c˜n ti¿t
kißm tßi a vß thßi gian vˆ tißn b¿c cho c‡c qu‡ tr“nh l±u th™ng ph‰n phßi trong nßn kinh t¿.
- Mß rßng thß tr±ßng trong bu™n b‡n qußc t¿, g—p ph¿n gi¿m chi ph’, hoˆn
thißn vˆ ti•u chu¿n h—a chÿng tÿ trong kinh doanh ¿c bißt trong bu™n b‡n vˆ v¿n t¿i
qußc t¿. Trong thßi ¿i toˆn c¿u h—a, th±¡ng m¿i qußc t¿ lˆ sÿ lÿa chßn t¿t y¿u cho mßi
qußc gia trong ti¿n tr“nh ph‡t trißn ¿t n±ßc. C‡c giao dßch qußc t¿ chß thÿc hißn ±ÿc vˆ
mang l¿i hißu qu¿ cho qußc gia khi dÿa tr•n mßt hß thßng logistics r¿ tißn vˆ ch¿t l±ÿng
cao. Hß thßng nˆy giœp cho mßi d˜ng hˆng h—a ±ÿc l±u chuyßn thu¿n lÿi, su™n s¿ tÿ qußc
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
gia nˆy ¿n qußc gia kh‡c nhß vißc cung ÿng kßp thßi, ph‰n phßi ch’nh x‡c, chÿng tÿ ti•u
chu¿n, th™ng tin r› rˆngÉ
Lˆ mßt bß ph¿n trong GDP, logistics ¿nh h±ßng ‡ng kß ¿n tÿ lß l¿m ph‡t, tÿ lß l‹i
xu¿t, nng su¿t, chi ph’, ch¿t l±ÿng vˆ hißu qu¿, cing nh± c‡c kh’a c¿nh kh‡c cÿa nßn kinh
t¿. Mßt nghi•n cÿu chß ra r¿ng b“nh qu‰n mßt tß chÿc cÿa Mÿ c— thß mß rßng nng su¿t
logistics 20% ho¿c h¡n trong 1 nm. Mßt c‡ch ß chß ra vai tr˜ cÿa logistics lˆ so s‡nh ph’
tßn cÿa n— vßi c‡c ho¿t ßng x‹ hßi kh‡c. T¿i Mÿ chi ph’ kinh doanh logstics lßn g¿p 10
l¿n qu¿ng c‡o, g¿p ™i so vßi chi ph’ b¿o vß qußc gia vˆ ngang b¿ng vßi chi ph’ chm s—c
sÿc khße con ng±ßi hˆng nm.
XŽt ß t¿m vi m™, tr±ßc ‰y c‡c c™ng ty th±ßng coi logistics nh± mßt bß ph¿n hÿp
thˆnh c‡c chÿc nng marketing vˆ s¿n xu¿t. Marketing coi logistics lˆ vißc ph‰n phßi v¿t
lý hˆng h—a. C¡ sß cho quan nißm nˆy lˆ ho¿t ßng dÿ trÿ thˆnh ph¿m ho¿c cung c¿p c‡c
y¿u tß ¿u vˆo do logistics ¿m nhißm cing lˆ nhißm vÿ cÿa bi¿n sß ph‰n phßi (Place)
trong marketing - mix vˆ ±ÿc gßi lˆ ph‰n phßi v¿n ßng v¿t lý. Hißu ¡n gi¿n lˆ kh¿ nng
±a 1 s¿n ph¿m ¿n œng thßi ißm, œng sß l±ÿng, œng kh‡ch hˆng. Ph‰n phßi v¿t lý vˆ
thÿc hißn ¡n ¿t hˆng c— thß coi lˆ sÿ thay ßi chÿ chßt trong vißc b‡n s¿n ph¿m, do —
cing lˆ c¡ sß quan trßng trong thÿc hißn b‡n hˆng. S¿n xu¿t coi logistics lˆ vißc lÿa chßn
ßa ißm x‰y dÿng nhˆ m‡y, chßn ngußn cung ÿng tßt vˆ ph‰n phßi hˆng h—a thu¿n
tißnÉBßi l¿ c‡c ho¿t ßng nˆy ¿nh h±ßng vˆ li•n quan ch¿t ch¿ ¿n thßi gian ißu hˆnh
s¿n xu¿t, k¿ hßach s¿n xu¿t, kh¿ nng cung c¿p nguy•n v¿t lißu, t’nh thßi vÿ cÿa s¿n xu¿t,
chi ph’ s¿n xu¿t, th¿m ch’ ngay c¿ v¿n ß bao b“ —ng g—i s¿n ph¿m trong s¿n xu¿t c™ng
nghißp hißn ¿i.
Do chÿc nng logistics kh™ng ±ÿc ph‰n ßnh r¿ch r˜i n•n ‹ c— nhÿng ¿nh h±ßng
ti•u cÿc ¿n ch¿t l±ÿng dßch vÿ kh‡ch hˆng vˆ tßng chi ph’ logistics bßi sÿ sao nh‹ng vˆ
thi¿u tr‡ch nhißm vßi ho¿t ßng nˆy. Quan ißm kinh doanh hißn ¿i ngˆy nay coi logistics
lˆ mßt chÿc nng ßc l¿p, ßng thßi c— mßi quan hß t±¡ng hß vßi hai chÿc nng c¡ b¿n cÿa
doanh nghißp lˆ s¿n xu¿t vˆ marketing, ph¿n giao dißn giÿa chœng c— nhÿng ho¿t ßng
chung (H“nh 1.3)
S¦n xuæt
¥ chæt
l±ÿng
¥ lÞch
s¦n xuæt
¥ thiÍt
bÞ
¥ cÇng
¥ mua
vèt li…u
¥ ¨Þa
¨iîm sx
Logisti
cs
¥ vèn
chuyîn
¥ d• trÖ
Market
ing
¥ dÞch
v™
khüch
hµng
¥ ¨Þnh
giü
¥ ¨‹ng
g‹i
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
¥ s¦n
phém
¥ giü
c¦
¥ ph©n
ph•i
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
Cüc ho¹t ¨Žng
ph•i h”p giÖa
marketing vµ
hèu c‚n
Cüc ho¹t
¨Žng
ph•i h”p
giÖa
s¦n xuæt vµ
H“nh 1.3:
Quan hß giÿa chÿc nng logistics vßi chÿc nng s¿n xu¿t
H¡n th¿ nÿa, trong giai o¿n hißn nay, t¿i c‡c qußc gia ph‡t trißn, qu¿n trß logistics
c˜n ±ÿc ghi nh¿n nh± mßt thˆnh tß quan trßng trong vißc t¿o ra lÿi nhu¿n vˆ lÿi th¿ c¿nh
tranh cho c‡c tß chÿc. Vai tr˜ cÿa n— thß hißn r¿t r› nŽt t¿i c‡c doanh nghißp v¿n hˆnh theo
c¡ ch¿ thß tr±ßng.
- Logistics n‰ng cao hißu qu¿ qu¿n lý, gi¿m thißu chi ph’ s¿n trong qu‡ tr“nh
s¿n xu¿t, tng c±ßng sÿc c¿nh tranh cho doanh nghißp. Quan ißm marketing cho r¿ng,
kinh doanh tßn t¿i dÿa tr•n sÿ thßa m‹n nhu c¿u kh‡ch hˆng vˆ cho th¿y 3 thˆnh ph¿n chÿ
y¿u cÿa kh‡i nißm nˆy lˆ sÿ phßi hÿp c‡c nß lÿc marketing, thßa m‹n kh‡ch hˆng vˆ lÿi
nhu¿n c™ng ty. Logistics —ng vai tr˜ quan trßng vßi c‡c thˆnh ph¿n nˆy theo c‡ch thÿc
kh‡c nhau. N— giœp phßi hÿp c‡c bi¿n sß marketing Ðmix, gia tng sÿ hˆi l˜ng cÿa kh‡ch
hˆng, trÿc ti¿p lˆm gi¿m chi ph’, gi‡n ti¿p lˆm tng lÿi nhu¿n trong dˆi h¿n.
- Logistics t¿o ra gi‡ trß gia tng vß thßi gian vˆ ßa ißm: Mßi s¿n ph¿m ±ÿc
s¿n xu¿t ra lu™n mang mßt h“nh th‡i hÿu dÿng vˆ gi‡ trß (form utility and value) nh¿t
ßnh vßi con ng±ßi. Tuy nhi•n ß ±ÿc kh‡ch hˆng ti•u thÿ, h¿u h¿t c‡c s¿n ph¿m nˆy c¿n
c— nhißu h¡n th¿. N— c¿n ±ÿc ±a ¿n œng vß tr’, œng thßi gian vˆ c— kh¿ nng trao ßi
vßi kh‡ch hˆng. C‡c gi‡ trß nˆy cßng th•m vˆo s¿n ph¿m vˆ v±ÿt xa ph¿n gi‡ trß t¿o ra
trong s¿n xu¿t ±ÿc gßi lˆ lÿi ’ch ßa ißm, lÿi ’ch thßi gian vˆ lÿi ’ch sß hÿu (place, time
and possession utility). Lÿi ’ch ßa ißm lˆ gi‡ trß cßng th•m vˆo s¿n ph¿m qua vißc t¿o
cho n— kh¿ nng trao ßi ho¿c ti•u thÿ œng vß tr’. Lÿi ’ch thßi gian lˆ g’a trß ±ÿc s‡ng t¿o
ra b¿ng vißc t¿o ra kh¿ nng ß s¿n ph¿m tßi œng thßi ißm mˆ kh‡ch hˆng c— nhu c¿u,
nhÿng lÿi ’ch nˆy lˆ k¿t qu¿ cÿa ho¿t ßng logistics. Nh± v¿y Logistics g—p ph¿n t¿o ra
t’nh hÿu ’ch vß thßi gian vˆ ßa ißm cho s¿n ph¿m, nhß — mˆ s¿n ph¿m c— thß ¿n œng
vß tr’ c¿n thi¿t vˆo thßi ißm th’ch hÿp. Trong xu h±ßng toˆn c¿u h—a, khi mˆ thß tr±ßng
ti•u thÿ vˆ ngußn cung ÿng ngˆy cˆng trß n•n xa c‡ch vß m¿t ßa lý th“ c‡c lÿi ’ch vß thßi
gian vˆ ßa ißm do logistics mang trß n•n ¿c bißt c¿n thi¿t cho vißc ti•u d•ng s¿n ph¿m
- Logistics cho phŽp doanh nghißp di chuyßn hˆng h—a vˆ dßch vÿ hißu qu¿ ¿n
kh‡ch hˆng: Logistics kh™ng chß g—p ph¿n tßi ±u h—a vß vß tr’ mˆ c˜n tßi ±u h—a c‡c d˜ng
hˆng h—a vˆ dßch vÿ t¿i doanh nghißp nhß vˆo vißc ph‰n bß m¿ng l±ßi c‡c c¡ sß kinh
doanh vˆ ißu kißn phÿc vÿ ph• hÿp vßi y•u c¿u v¿n ßng hˆng h—a. H¡n th¿ nÿa, c‡c m™
h“nh qu¿n trß vˆ ph±¡ng ‡n tßi ±u trong dÿ trÿ, v¿n chuyßn, mua hˆngÉvˆ hß thßng th™ng
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
tin hißn ¿i s¿ t¿o ißu kißn ß ±a hˆng h—a ¿n n¡i kh‡ch hˆng y•u c¿u nhanh nh¿t vßi
chi ph’ th¿p, cho phŽp doanh nghißp thÿc hißn hißu qu¿ c‡c ho¿t ßng cÿa m“nh
- Logistics c— vai tr˜ hß trÿ nhˆ qu¿n lý ra quy¿t ßnh ch’nh x‡c trong ho¿t
ßng s¿n xu¿t kinh doanh, lˆ mßt ngußn lÿi tißm tˆng cho doanh nghißp: Mßt hß
thßng logistics hißu qu¿ vˆ kinh t¿ cing t±¡ng tÿ nh± mßt tˆi s¿n v™ h“nh cho c™ng ty. N¿u
mßt c™ng ty c— thß cung c¿p s¿n ph¿m cho kh‡ch hˆng cÿa m“nh mßt c‡ch nhanh ch—ng vßi
chi ph’ th¿p th“ c— thß thu ±ÿc lÿi th¿ vß thß ph¿n so vßi ßi thÿ c¿nh tranh. ißu nˆy c—
thß giœp cho vißc b‡n hˆng ß mÿc chi ph’ th¿p h¡n nhß vˆo hß thßng logistics hißu qu¿
ho¿c cung c¿p dßch vÿ kh‡ch hˆng vßi tr“nh ß cao h¡n do d— t¿o ra uy t’n. M¿c d• kh™ng
tß chÿc nˆo chß ra ph¿n vßn quý nˆy trong b¿ng c‰n ßi tˆi s¿n nh±ng c¿n ph¿i thÿa nh¿n
r¿ng ‰y lˆ ph¿n tˆi s‡n v™ h“nh gißng nh± b¿n quyßn, ph‡t minh, s‡ng ch¿, th±¡ng hißu
1.2 Nßi dung c¡ b¿n cÿa qu¿n trß Logistics
1.2.1 Kh‡i nißm vˆ m™ h“nh qu¿n trß logistics .
Trong ph¿m vi mßt doanh nghißp, qu¿n trß logistics ±ÿc hißu lˆ mßt bß ph¿n
cÿa qu‡ tr“nh chußi cung ÿng, bao gßm vißc ho¿ch ßnh, thÿc hißn vˆ kißm so‡t c— hißu
lÿc, hißu qu¿ c‡c d˜ng v¿n ™ng vˆ dÿ trÿ hˆng h—a, dßch vÿ c•ng c‡c th™ng tin c—
li•n quan tÿ ißm khßi ¿u ¿n c‡c ißm ti•u thÿ theo ¡n ¿t hˆng nh¿m tho¿ m‹n
y•u c¿u cÿa kh‡ch hˆng. Quan ißm nˆy ±ÿc kh‡i qu‡t ho‡ trong h“nh 1.4.
QuyÍt ¨Þnh qu¦n trÞ
¤‚u vµo
logistics
NguŒn l•c
vèt chæt
NguŒn
nh©n s•
Ho¹ch ¨Þnh
Kiîm soüt
Nhµ
cun
g
cæp
Vèt
li…u
Th•c thi
¤‚u ra
logistics
Qu¦n trÞ
Logistics
Bün
thµnh
phém
Thµnh
Phém
Khü
ch
Hµn
Cüc ho¹t ¨Žng Logistics
NguŒn
tµi chÝnh
NguŒn
thÇng tin
H“nh 1.4:
o DÞch v™ KH
o Xš lÝ ¨Ân ¨®t
hµng
o Cung ¿ng hµng hoü
o Qu¦n trÞ d• trÖ
o Qu¦n trÞ vèn
chuyîn
o Nghi…p v™ mua
hµng
o Nghi…p v™ kho
o Bao b×/¤‹ng g‹i
o Bßc d“ & chæt xÍp
h2
o Qu¦n lÝ thÇng tin
¤Þnh h-’ng
t2 (l”i thÍ
CT)
Ti…n l”i vñ
th•i gian &
¨Þa ¨iîm
Hi…u qu¦
vèn ¨Žng h2
t’i KH
Tµi s¦n
s‘ hÖu
C‡c thˆnh ph¿n vˆ ho¿t ßng c¡ b¿n cÿa hß thßng Logistics
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
H“nh nˆy cho th¿y logistics kh™ng ph¿i lˆ mßt ho¿t ßng ¡n l¿ mˆ lˆ mßt chußi c‡c
ho¿t ßng li•n tÿc, c— quan hß m¿t thi¿t vˆ t‡c ßng qua l¿i l¿n nhau, bao tr•m mßi y¿u tß
t¿o n•n s¿n ph¿m tÿ c‡c nh¿p l±ÿng ¿u vˆo cho ¿n giai o¿n ti•u thÿ s¿n ph¿m cußi c•ng.
C‡c ngußn tˆi nguy•n ¿u vˆo kh™ng chß bao gßm vßn, v¿t t±, nh‰n lÿc mˆ c˜n bao hˆm c¿
dßch vÿ, th™ng tin, b’ quy¿t vˆ c™ng nghß. C‡c ho¿t ßng nˆy cing ±ÿc phßi k¿t trong mßt
chi¿n l±ÿc kinh doanh tßng thß cÿa doanh nghißp tÿ t¿m ho¿ch ßnh ¿n thÿc thi, tß chÿc
vˆ trißn khai ßng bß tÿ mua, dÿ trÿ, tßn kho, b¿o qu¿n, v¿n chuyßn ¿n th™ng tin, bao b“,
—ng g—iÉVˆ ch’nh nhß vˆo sÿ k¿t hÿp nˆy mˆ c‡c ho¿t ßng kinh doanh ±ÿc hß trÿ mßt
c‡ch tßi ±u, nhßp nhˆng vˆ hißu qu¿, t¿o ra ±ÿc sÿ tho¿ m‹n kh‡ch hˆng ß mÿc ß cao
nh¿t hay mang l¿i cho hß nhÿng gi‡ trß gia tng lßn h¡n so vßi ßi thÿ c¿nh tranh.
1.2.2 Mÿc ti•u vˆ quan ißm cÿa qu¿n trß logistics kinh doanh
Mßt c‡ch kh‡i qu‡t, mÿc ti•u cÿa qu¿n trß logistics lˆ cung ÿng dßch vÿ cho kh‡ch
hˆng ¿t hißu qu¿ cao.
Cÿ thß h¡n, theo E.Grosvenor Plowman, mÿc ti•u cÿa hß thßng logistics lˆ cung c¿p
cho cho kh‡ch hˆng 7 lÿi ’ch - (7 rights): œng kh‡ch hˆng, œng s¿n ph¿m, œng sß
l±ÿng, œng ißu kißn, œng ßa ißm, œng thßi gian, œng chi ph’*. C‡c mÿc ti•u nˆy
˜i hßi doanh nghißp ph¿i thÿc hißn tßt hai y•u c¿u c¡ b¿n sau:
a.
Cung ÿng mÿc dßch vÿ khách hàng có tính chi¿n l±ÿc:
Lˆ mÿc dßch vÿ thßa m‹n nhu c¿u dßch vÿ cho cÿa c‡c nh—m kh‡ch hˆng mÿc ti•u vˆ
c— ±u th¿ so vßi ßi thÿ c¿nh tranh cÿa doanh nghißp. Mÿc dßch vÿ nˆy ±ÿc l±ÿng h—a
qua 3 ti•u chu¿n
- T’nh s¿n c— cÿa hˆng h—a/dßch vÿ
- Kh¿ nng cung ÿng dßch vÿ
- ß tin c¿y dßch vÿ
a1.
Sÿ s¿n c— cÿa hˆng h—a t¿i c‡c ßa ißm b‡n vˆ n¡i cung c¿p lˆ mßt c‡ch
thÿc ß ‡nh gi‡ kh¿ nng ‡p ÿng nhÿng mong ÿi cÿa kh‡ch hˆng trong qu‡ tr“nh v¿n
hˆnh c‡c ho¿t ßng logistics. T’nh s¿n c— ±ÿc ‡nh gi‡ theo 3 chß ti•u sau:
Ø Tÿ lß ph¿n trm hˆng h—a c— m¿t t¿i kho ß mßt thßi ißm. Tÿ lß hˆng h—a trong
kho cho bi¿t sß ¡n vß hˆng h—a dÿ trÿ dÿ t’nh trong kho (Stock keeping units ÐSKU) t¿i
mßt thßi ißm ß s¿n sˆng cung c¿p cho kh‡ch hˆng. N¿u mßt c™ng ty ¿t mÿc ti•u dÿ trÿ
100 s¿n ph¿m trong kho vˆ kißm tra t¿i thßi ißm b¿t ¿u ngˆy ho¿t ßng c— 95 s¿n ph¿m
*
The right product in the right quatity, in the right condition, is delivered to the right customer at the right
place, at the right time, at the right cost.
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
s¿n sˆng giao cho kh‡ch hˆng th“ tÿ lß s¿n sˆng hˆng h—a trong kho lˆ 95%. Tuy nhi•n sÿ
‡nh gi‡ s¿ ch±a ch’nh x‡c n¿u kho tßn trÿ nhißu lo¿i hˆng vˆ chœng ±ÿc b‡n vßi nhu c¿u
kh‡c bißt nhau. Do — chß ti•u ti¿p theo ±ÿc sÿ dÿng lˆ tÿ lß hoˆn thˆnh ¡n hˆng
Ø Tÿ lß hoˆn thˆnh ¡n hˆng o l±ßng sß l±ÿng hˆng h—a ‹ thßa m‹n nhu c¿u cÿa
kh‡ch hˆng theo tÿ lß % vˆ c¡ c¿u m¿t hˆng ‹ ¿t. Th’ dÿ: n¿u kh‡ch hˆng ¿t 100 th•ng
hˆng A vˆ nh‰n ±ÿc 87 th•ng hˆng A th“ tÿ lß nˆy lˆ 87%. ß o l±ßng tÿ lß hoˆn thˆnh
¡n ¿t hˆng c¿n dÿa tr•n c¡ sß ¡n ¿t hˆng ban ¿u cÿa kh‡ch hˆng tr±ßc khi c— b¿t cÿ
sÿ thay th¿, huÿ bß hay sÿa ßi nˆo kh‡c trong ¡n ¿t hˆng. Khi c— r¿t nhißu c™ng ty ti¿n
hˆnh ˆm ph‡n nhÿng thay ßi trong ¡n ¿t hˆng cho th’ch hÿp ho¿c ˆm ph‡n vß nhÿng
thay ßi vßi kh‡ch hˆng nh¿m gi¿m l±ÿng dÿ trÿ trong kho, th“ vißc ‡nh gi‡ tÿ lß hoˆn
thˆnh ¡n ¿t hˆng ±ÿc t’n dÿa tr•n kh¿ nng cÿa c™ng ty trong vißc ‡p ÿng ¡n ¿t
hˆng ban ¿u cÿa kh‡ch hˆng.
Ø Tÿ lß ph¿n trm nhÿng ¡n ¿t hˆng ‹ ±ÿc thÿc hißn ¿y ÿ vˆ giao cho kh‡ch
lˆ chß ti•u ‡nh gi‡ ch’nh x‡c nh¿t vß l±ÿng hˆng s¿n c— ß phÿc vÿ kh‡ch hˆng. Theo —,
c‡c ¡n hˆng ‹ hoˆn thˆnh ¿y ÿ d•ng ß ‡nh gi‡ mÿc ß th±ßng xuy•n ho¿c sß l¿n mˆ
mßt h‹ng cung ÿng ÿ 100% c‡c m¿t hˆng mˆ kh‡ch hˆng ‹ ¿t. Sß l±ÿng ¡n ¿t hˆng
‹ hoˆn thˆnh lo¿i nˆy lˆ mßt c‡ch ‡nh gi‡ chu¿n vß sÿ hoˆn h¿o cÿa b¿t cÿ ho¿t ßng
ph‰n phßi v¿t ch¿t nˆo.
Vißc k¿t hÿp 3 chß ti•u tr•n ‰y ±a ra c‡ch ‡nh gi‡ vß vißc qu¿n l’ hˆng trong kho
cÿa mßt c™ng ty nh± th¿ nˆo cho tßt ß ‡p ÿng nhÿng mong ÿi cÿa kh‡ch hˆng. C‡c chß
ti•u tr•n c˜n giœp c™ng ty quy¿t ßnh mÿc ß ho¿t ßng ph‰n phßi c¿n duy tr“ theo thßi
gian. Giÿa vißc ¿u t± vˆo hˆng h—a trong kho vßi sÿ s¿n c— cÿa s¿n ph¿m c— mßi quan hß
trÿc ti¿p vßi nhau. Theo nguy•n t¿c chung ß gia tng t’nh s¿n sˆng cÿa hˆng ho‡ th“ ˜i
hßi c¿n ph¿i ¿u t± nhißu h¡n vˆo dÿ trÿ hˆng h—a trong kho.
a2. Kh¿ nng cung ÿng dßch vÿ: Kh¿ nng cung ÿng dßch vÿ li•n quan tßi mÿc ß,
t’nh ch¿c ch¿n vˆ sÿ linh ho¿t trong vißc hoˆn thˆnh c‡c ¡n ¿t hˆng cÿa mßt c™ng ty. N—i
c‡ch kh‡c lˆ kh¿ nng cung ÿng dßch vÿ thß hißn chÿ y¿u qua mÿc ß thÿc hi•n ¡n hˆng
cÿa c™ng ty. C‡c ho¿t ßng t¿o n•n mßt v˜ng quay ¡n ¿t hˆng ißn h“nh bao gßm:
- Ti¿p nh¿n vˆ xÿ lý ¡n ¿t hˆng cÿa kh‡ch
- Ch¿p nh¿n thanh to‡n
- Chu¿n bß s¿n sˆng hˆng ho‡
- V¿n chuyßn
- Lˆm v¿n ¡n vˆ giao hˆng
C‡c chß ti•u: tßc ß, sÿ ph• hÿp vˆ t’nh linh ho¿t cÿa c‡c ho¿t ßng phÿc vÿ kh‡ch
hˆng nˆy c— li•n quan trÿc ti¿p d¿n toˆn bß c¡ c¿u v˜ng quay ¡n ¿t hˆng cing lˆ c‡c chß
ti•u thß hi•n kh¿ nng cung ÿng dßch vÿ
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
Ø Tßc ß cung ÿng dßch vÿ lˆ tßng thßi gian mˆ kh‡ch hˆng chß ÿi c™ng ty n¡i hß
mua hˆng ti¿n hˆnh vißc thÿc hißn ¡n ¿t hˆng vˆ giao hˆng cho kh‡ch hˆng. Trong mßt
sß tr±ßng hÿp giao hˆng cho kh‡ch ph¿i ¿m b¿o tßc ß cung ÿng nhanh ch—ng tÿc thßi.
C‡c tr±ßng hÿp kh‡c ß thÿc hißn 5 b±ßc ‡p ÿng tr•n l¿i y•u c¿u ph¿i c— thßi gian.
Kho¿ng thßi gian nˆy c— thß lˆ mßt vˆi giß, n¿u ng±ßi b‡n ß vß tr’ t±¡ng ßi g¿n vß m¿t ßa
l’ so vßi kh‡ch hˆng, ho¿c c— thß tßi hˆng tu¿n (trong c‡c t“nh hußng bu™n b‡n a qußc gia).
D) nhi•n ph¿n lßn kh‡ch hˆng ßu mußn nh¿n ±ÿc cˆng nhanh cˆng tßt, v“ v¿y tßc ß
cung ÿng nhanh g—p ph¿n lˆm tng sÿ thßa m‹n kh‡ch hˆng. Tuy nhi•n vißc tng tßc ß
cung ÿng dßch vÿ th±ßng ˜i hßi chi ph’ lßn do — doanh nghißp c¿n t“m ra c‡c c¿u trœc
k•nh ph‰n phßi v¿t ch¿t c— tßc ß cung ÿng vˆ chi ph’ ph• hÿp. V’ dÿ vißc l±u trÿ mßt sß l±ÿng dÿng cÿ y t¿ c— gi‡ trß lßn t¿i kho trung t‰m c•ng vßi vißc giao hˆng b¿ng ±ßng
hˆng kh™ng c— thß lˆ ph• hÿp vßi y•u c¿u cÿa kh‡ch hˆng vˆ c— thß ’t tßn kŽm h¡n vißc
duy tr“ mßt khßi l±ÿng hˆng ho‡ ph‰n t‡n tr•n thß tr±ßng. C¿n chœ ý r¿ng, chß ti•u tßc ß
cung ÿng lˆ nh¿n thÿc cÿa kh‡ch hˆng vß tßng thßi gian ho¿t ßng c¿n thi¿t ß nh¿n hˆng,
— ch’nh lˆ c¡ sß th’ch hÿp duy nh¿t ß ‡nh gi‡ tßc ß cung ÿng nhanh hay ch¿m do —
c¿n nghi•n cÿu cÿ thß ß n¿m ±ÿc y•u c¿u cÿa mßi kh‡ch hˆng.
Ø Sÿ ch’nh x‡c cÿa v˜ng quay ¡n ¿t hˆng, c˜n gßi lˆ ß ßn ßnh thßi gian giao
hˆng. Chß ti•u sÿ ch’nh x‡c cÿa v˜ng quay ¡n hˆng th±ßng ß ‡nh gi‡ kho¿ng thßi gian
cÿa mßt v˜ng quay ¡n ¿t hˆng v±ÿt qu‡ kho¿ng thßi gian cho phŽp ho¿c mong ÿi. Khi
‡nh gi‡ kh¿ nng cung ÿng dßch vÿ kh‡ch hˆng, ™i khi chß ti•u ±ÿc coi lˆ quan trßng
h¡n chß ti•u thßi gian cung ÿng, bßi l¿ trong ißu kißn cung ÿng hißn ¿i, c‡c ph±¡ng thÿc
cung ÿng ˜i hßi sÿ tßn trÿ lˆ nhß nh¿t trong ißu ki•n c— thß n•n thßi gian c¿n ch’nh x‡c
ß ‡p ÿng tßt c‡c y•u c¿u kinh doanh nh±ng gi¿m thißu ±ÿc chi ph’ dÿ trÿ.
C‡c doanh nghißp th±ßng dÿa vˆo nhˆ cung c¿p ß gi¿m sß l±ÿng hˆng trong kho
ßng thßi l¿i lu™n c¿n duy tr“ mßt l±ÿng hˆng lßn s¿n c— cho kh‡ch hˆng n•n sÿ ch’nh x‡c
cÿa thßi giao hˆng lˆ r¿t quan trßng. Tr•n thÿc t¿ kho¿ng thßi gian c¿n thi¿t cho b¿t cÿ ho¿t
ßng nˆo trong 5 ho¿t ßng cÿa chu kÿ ¿t hˆng c— thß lßn h¡n ho¿c nhß h¡n so vßi thßi
gian mong ÿi n•n sÿ ph• hÿp cÿa toˆn bß v˜ng quay s¿ lˆ tßng thßi gian c¿n thi¿t ß ti¿n
hˆnh t¿t c¿ c‡c ho¿t ßng ri•ng l¿. V’ dÿ c— thß b• ¿p sÿ ch¿m trß trong vißc lÿa chßn vˆ
chu¿n bß ¡n ¿t b¿ng vißc thu• ph±¡ng tißn v¿n chuyßn tßc ß cao ß c— thß giao hˆng
œng thßi h¿n.
Ø T’nh linh ho¿t ß c¿p tßi kh¿ nng cÿa mßt c™ng ty trong vißc ißu phßi c‡c ngußn
lÿc ß ‡p ÿng c‡c y•u c¿u vß dßch vÿ ¿c bißt cÿa kh‡ch hˆng. Trong c‡c ho¿t ßng ph‰n
phßi sÿ linh ho¿t c— thß giœp kh¿c phÿc sÿ th¿t b¿i trong cung ÿng dßch vÿ ho¿c c— thß lˆ
c‡ch thÿc hay ±ÿc d•ng ß thßa m‹n tßt h¡n nhÿng ˜i hßi ¿c bißt nˆo — cÿa kh‡ch
hˆng. V’ dÿ khi xu¿t mßt m¿t hˆng quan trßng nh¿m phÿc vÿ cho mßt kh‡ch hˆng quan
trßng, c™ng ty c— thß nng ßng sÿ dÿng ph±¡ng tißn v¿n chuyßn c— tßc ß cao. Vßi kh¿
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
nng ho¿t ßng linh ho¿t nh± v¿y nhÿng th¿t b¿i trong cung ÿng dßch vÿ c— thß ±ÿc h¿n
ch¿.
Ngoˆi ra, dÿa tr•n y•u c¿u cÿa kh‡ch hˆng, nhˆ ph‰n phßi c— thß quy¿t ßnh sÿ dÿng
c‡c ph±¡ng ‡n dÿ ki¿n kh‡c nhau trong vißc cung ÿng dßch vÿ theo y•u c¿u kh‡ch hˆng. V’
dÿ ph±¡ng ‡n th™ng th±ßng cÿa c™ng ty trong phÿc vÿ kh‡ch c— thß lˆ v¿n chuyßn trÿc ti¿p
mßt khßi l±ÿng hˆng ch¿t ¿y ph±¡ng tißn tÿ n¡i s¿n xu¿t tßi kho cÿa kh‡ch hˆng. Nh±ng
™i khi kh‡ch hˆng y•u c¿u giao hˆng trÿc ti¿p t¿i kho ng±ßi sÿ dÿng, c™ng ty c— thß ph¿i
chuy•n chß nhißu lo¿i s¿n ph¿m hßn hÿp tÿ kho hˆng. V“ th¿ c™ng ty cung ÿng ph¿i ¿t ra
k¿ ho¿ch vß kh¿ nng ph‰n phßi hˆng mßt c‡ch linh ho¿t nh¿m ‡p ÿng y•u c¿u ¿c bißt
cÿa kh‡ch hˆng. ißu nˆy cho phŽp thßa m‹n kh‡ch hˆng mßt c‡ch cao h¡n, vˆ mÿc ß
linh ho¿t ‡p ÿng c‡c y•u c¿u cÿa kh‡ch hˆng ch’nh lˆ mßt chß ti•u quan trong ß ‡nh gi‡
kh¿ nng cung ÿng dßch vÿ.
C¿n k¿t hÿp 3 ti•u chu¿n tr•n ß o l±ßng ch’nh x‡c kh¿ nng cung ÿng dßch vÿ do
c‡c ho¿t ßng logistics t¿o ra. Tßc ß cung ÿng lˆ quan trßng nh±ng sÿ ph• hÿp theo thßi
gian c˜n quan trßng h¡n. Nh¿m ph‡t huy tßi a hißu qu¿ cÿa c‡c ho¿t ßng logistics, h¿u
h¿t c‡c tß chÿc ßu dÿa vˆo kh¿ nng linh ho¿t ß bß sung cho c‡c ho¿t ßng th™ng th±ßng.
Cing c¿n dÿ ki¿n c‡c ph±¡ng ‡n ph‰n phßi linh ho¿t ho¿c c— kh¿ nng thay th¿ l¿n nhau
nh¿m b• ¿p cho t“nh hußng b¿t ngß ho¿c nh¿m ‡p ÿng c‡c nhu c¿u ¿c bißt cÿa kh‡ch
hˆng.
a3. ß tin c¿y dßch vÿ: ß tin c¿y dßch vÿ hay ch¿t l±ÿng phÿc vÿ ß c¿p tßi kh¿
nng cÿa mßt c™ng ty thÿc hißn hoˆn h¿o c‡c ho¿t ßng ‡p ÿng ¡n ¿t hˆng theo nh¿n
thÿc cÿa kh‡ch hˆng.
Toˆn bß qu‡ tr“nh phÿc vÿ kh‡ch hˆng ßu ß c¿p tßi vißc thßa m‹n y•u c¿u cÿa
kh‡ch hˆng, do — ch¿t l±ÿng phÿc vÿ ±ÿc xem xŽt tr±ßc h¿t vßi 2 chß ti•u: sÿ s¿n c— cÿa
hˆng ho‡ vˆ kh¿ nng cung ÿng dßch vÿ bßi v“ ‰y lˆ 2 chß ti•u quan trßng ‡p ÿng ±ÿc
sÿ mong ÿi cÿa kh‡ch hˆng. Ngoˆi ra c‡c chß ti•u vß sÿ an toˆn cho hˆng h—a nh± v¿n
chuyßn hˆng kh™ng g‰y thißt h¿i, c‡c v¿n ¡n ch’nh x‡c ho¿c hoˆn h¿o, thÿc hißn tr¿ hˆng
an toˆn, cung c¿p th™ng tin nhanh ch—ng vˆ ch’nh x‡c, th‡i ß phÿc vÿ thißn ch’ ho¿c kh¿
nng nhanh ch—ng gi¿i quy¿t c‡c v¿n ß n¿y sinh cing ±ÿc sÿ dÿng ß ‡nh gi‡ ch¿t
l±ÿng phÿc vÿÉNhÿng chß ti•u nˆy t¿t nhi•n lˆ r¿t kh— c— thß ‡nh gi‡ ho¿c ßnh l±ÿng.
C‡c qu‡ tr“nh logistics hß trÿ cho c‡c ho¿t ßng kinh doanh lu™n nh¿m ‡p ÿng sÿ
mong ÿi th±ßng xuy•n cÿa kh‡ch hˆng vß vißc cung ÿng hˆng ho‡ vßi dßch vÿ c— ch¿t l±ÿng cao nh¿t trong mßi ¡n hˆng hißn t¿i cing nh± t±¡ng lai. Nhÿng c™ng ty trßi h¡n h¿n
vß ch¿t l±ÿng phÿc vÿ ßu c— ’t nh¿t 3 ¿c ißm:
Ø Thÿ nh¿t, hß sÿ dÿng c‡c c¡ c¿u c— thß giœp kh‡ch hˆng ti¿p nh¿n mßt c‡ch ch’nh
x‡c vˆ kßp thßi c‡c th™ng tin vß ¡n ¿t hˆng vˆ c‡c y•u c¿u kh‡c c— li•n quan ¿n dßch vÿ.
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
Ø Thÿ hai, c‡c h‹ng cam k¿t cung ÿng dßch vÿ vßi ch¿t l±ÿng cao c¿n ti¿n hˆnh c‡c
c‡ch thÿc ß ‡p ÿng c‡c y•u c¿u vˆ ˜i hßi ¿c bißt cÿa kh‡ch hˆng mˆ kh™ng ph¿i tr“
ho‹n chß ch¿p nh¿n cÿa c¿p tr•n ho¿c sÿa sai. Do — vißc trao quyßn cho c‡c c¿p ß ±a ra
quy¿t ßnh kßp thßi tr•n c¡ sß nhÿng ‡nh gi‡ œng ¿n cÿa hß s¿ t¿o ißu kißn r¿t lßn ß
¿t ±ÿc mÿc ti•u phÿc vÿ vßi ch¿t l±ÿng cao.
Ø Thÿ ba, ng±ßi qu¿n lý, ißu hˆnh c‡c ho¿t ßng dßch vÿ cung ÿng cho kh‡ch hˆng
khi ph¿i ±¡ng ¿u vßi c‡c t“nh hußng b¿t ngß ho¿c c‡c kh— khn nguy hißm th±ßng bßc lß
c‡i gßi lˆ kh¿ nng t¿o ra sÿ phÿc vÿ ‡ng kinh ng¿c. — lˆ kh¿ nng ±a ra gi¿i ph‡p th’ch
ÿng hay ß c¿p tßi mßt nghß thu¿t qu¿n l’ dÿ b‡o tr±ßc ±ÿc nguy c¡ x¿y ra ß bß trong
cung ÿng dßch vÿ vˆ gi¿i quy¿t v¿n ß nhanh nh¿t ß t¿o sÿ trung thˆnh vßi kh‡ch hˆng vßi
c™ng ty.
b.
Chi phí logistics và quan ißm qu¿n trß logistics
Mßt nhißm vÿ quan trßng kh‡c cÿa qu¿n trß logistics lˆ gi¿m chi ph’ trong khi v¿n
¿m b¿o ch¿t l±ÿng dßch vÿ kh‡ch hˆng. Theo k¿t qu¿ ißu tra th“ c‡c ngˆnh kinh doanh
kh‡c nhau c— mÿc chi ph’ logistics kh‡c nhau. Trong nhißu ngˆnh, chi ph’ logisics c— thß
v±ÿt qu‡ 25% chi ph’ s¿n xu¿t. Do — n¿u qu¿n trß logisics tßt c— thß ti¿t kißm ±ÿc mßt
kho¿n chi ph’ ‡ng kß, g—p ph¿n tng lÿi nhu¿n cÿa c™ng ty. B•n c¿nh —, qu¿n trß logisics
tßt c˜n g—p ph¿n tng tßc ß chu chuyßn vˆ rœt ng¿n thßi gian thu hßi vßn. Tßng chi ph’
logisics ±ÿc h“nh thˆnh tÿ chi ph’ cÿa c‡c ho¿t ßng c¿u thˆnh, bao gßm 6 lo¿i chi ph’ chÿ
y¿u:
- Chi ph’ dßch vÿ kh‡ch hˆng: Chi ph’ dßch vÿ kh‡ch hˆng bao gßm c‡c chi ph’ ß
hoˆn t¿t nhÿng y•u c¿u cÿa ¡n ¿t hˆng (chi ph’ ph‰n lo¿i, kißm tra, bao b“ —ng g—i, d‡n
nh‹nÉ); chi ph’ ß cung c¿p dßch vÿ, hˆng h—a; chi ph’ ß gi¿i quy¿t t“nh hußng hˆng bß
tr¿ l¿iÉ chi ph’ dßch vÿ kh‡ch hˆng li•n quan m¿t thi¿t vßi c‡c kho¿n chi ph’ v¿n t¿i, chi
ph’ dÿ trÿ vˆ chi ph’ cho c™ng nghß th™ng tin.
- Chi ph’ v¿n t¿i: Chi ph’ v¿n t¿i lˆ mßt trong nhÿng kho¿n lßn nh¿t trong chi ph’
logisics. Chi ph’ v¿n t¿i chßu sÿ ¿nh h±ßng cÿa nhißu y¿u tß nh±: lo¿i hˆng ho‡, quy m™ l™
hˆng, tuy¿n ±ßng v¿n t¿iÉ Chi ph’ v¿n t¿i cÿa mßt ¡n vß hˆng ho‡ (c±ßc ph’) tÿ lß
nghßch vßi khßi l±ÿng v¿n t¿i vˆ vßi qu‹ng ±ßng v¿n chuyßn.
- Chi ph’ kho b‹i: Chi ph’ qu¿n lý kho nh¿m ¿m b¿o cho c‡c nghißp vÿ kho ±ÿc
dißn ra su™n s¿, trong mßt sß tr±ßng hÿp bao gßm c¿ chi ph’ thi¿t k¿ m¿ng l±ßi kho chi ph’
kh¿o s‡t, chßn ßa ißm vˆ x‰y dÿng kho hˆng. Tuy nhi•n sß l±ÿng kho hˆng c— ¿nh h±ßng
¿n dßch vÿ kh‡ch hˆng vˆ doanh thu cÿa c™ng ty n•n c¿n ph‰n t’ch, t’nh to‡n kÿ l±ÿng ß
c‰n b¿ng giÿa chi ph’ qu¿n lý kho, chi ph’ dÿ trÿ, chi ph’ v¿n t¿i vßi kho¿n doanh thu c—
thß bß tng ho¿c gi¿m t±¡ng ÿng khi quy¿t ßnh sß l±ÿng kho c¿n c— trong hß thßng
logisics.
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])
lOMoARcPSD|15963670
Gi‡o tr“nh chuy•n ngˆnh
- Chi ph’ xÿ l’ ¡n hˆng vˆ hß thßng th™ng tin: ß hß trÿ dßch vÿ kh‡ch hˆng vˆ
kißm so‡t chi ph’ mßt c‡ch hißu qu¿ c¿n bß ra mßt kho¿n chi ph’ kh™ng nhß ß trao ßi
th™ng tin vßi kh‡ch hˆng vˆ c‡c bß ph¿n c— li•n quan nh¿m gi¿i quy¿t ¡n ¿t hˆng, thi¿t
l¿p c‡c k•nh ph‰n phßi, dÿ b‡o nhu c¿u thß tr±ßng. Chi ph’ nˆy cing li•n quan ¿n chi ph’
qu¿n lý kho, dÿ trÿ, s¿n xu¿tÉ
- Chi ph’ thu mua (ß c— l™ hˆng ÿ theo y•u c¿u) Kho¿n chi ph’ nˆy d•ng cho thu
gom, chu¿n bß hˆng cung c¿p cho kh‡ch. Bao gßm nhißu kho¿n chi ph’ nhß: x‰y dÿng c¡
sß gom hˆng; t“m nhˆ cung c¿p ; Mua vˆ ti¿p nh¿n nguy•n v¿t lißuÉ
- Chi ph’ dÿ trÿ: Ho¿t ßng logisics t¿o ra chi ph’ dÿ trÿ. Chi ph’ nˆy tng gi¿m tuÿ
theo sß l±ÿng hˆng ho‡ dÿ trÿ nhißu hay ’t. C— 4 lo¿i chi ph’ dÿ trÿ: (1)Chi ph’ vßn hay chi
ph’ c¡ hßi, kho¿n chi ph’ nˆy c™ng ty c— thß thu hßi l¿i ±ÿc. (2)Chi ph’ dßch vÿ dÿ trÿ,
gßm c¿ b¿o hißm vˆ thu¿ ‡nh tr•n l±ÿng dÿ trÿ. (3)Chi ph’ m¿t b¿ng kho b‹i, chi ph’ nˆy
thay ßi theo mÿc ß dÿ trÿ.(4)Chi ph’ ß ph˜ng ngÿa rÿi ro, khi hˆng ho‡ bß lßi thßi, m¿t
c¿p h± hßngÉ
Giÿa c‡c lo¿i chi ph’ logistics c— mßi quan hß t±¡ng hß, t‡c ßng qua l¿i vˆ ¿nh
h±ßng l¿n nhau, chi ph’ nß rˆng bußc hÿu c¡ vßi chi ph’ kia thß hißn qua h“nh1.5.
CF DÞch v™ KH
CF Mua hµng
CF Kho b·i
CF Vèn t¦i
CF D• trÖ
CF Xš lÝ ¨¨h &
ttin
H“nh 1.5:
Mßi quan hß giÿa c‡c lo¿i chi ph’ logistics
Vß b¿n ch¿t, Logistics lˆ mßt chußi k¿t hÿp nhißu ho¿t ßng kinh t¿ nh¿m tßi ±u
ho‡ vß tr’ vˆ qu‡ tr“nh l±u chuyßn, dÿ trÿ hˆng ho‡ tÿ ißm ¿u cho ¿n ißm cußi Ð
ng±ßi sÿ dÿng, n•n n¿u gi¿m chi ph’ tuÿ tißn ß tÿng ho¿t ßng ri•ng l¿, ch±a ch¿c ‹
¿t ±ÿc k¿t qu¿ mong mußn. Giÿa c‡c ho¿t ßng logistics c— li•n quan m¿t thi¿t vßi
nhau, d¿n ¿n gi¿m chi ph’ ß kh‰u nˆy c— thß lˆm tng chi ph’ ß kh‰u kh‡c vˆ cußi c•ng
tßng chi ph’ kh™ng gi¿m mˆ c˜n c— thß tng, i ng±ÿc l¿i mÿc ’ch cÿa qu¿n trß logistics.
Downloaded by ng?c trâm (
[email protected])