Tài liệu Nâng cao hiệu quả dạy học bài phân bón hóa học

PHẦNMỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài: Trên thế giới trong những năm gần đây, nền kinh tế mới đang được hình thành và phát triển với nhiều tên gọi khác nhau như “ Nền kinh tế học tập”, “Nền kinh tế tri thức”… “ Nền kinh tế học tập” coi động lực chủ yếu của nền kinh tế là sự học tập suốt đời của tất cả mọi người. Nền kinh tế tri thức coi tri thức là lực lượng sản xuất, trực tiếp sản xuất ra các sản phẩ Cùng với sự hình thành nền nền kinh tế mới là sự hình thành quan điểm mới về giáo dục đào tạo. Đó là triết lý giáo dục thế kỷ 21: học suốt đời, xây dựng xã hội học tập… m mang hàm lượng trí tuệ cao. Để học tập thường xuyên, học suốt đời thì phải biết cách học. Quan điểm về việc dạy và việc học đã thay đổi. Người dạy phải rất am hiểu sự học, là chuyên gia của việc học, là thầy học, dạy cách học. Người học phải biết cách học, học không chỉ nắm lấy tri thức mà cả phương pháp giành lấy tri thức. Ở trường phổ thông, trong hệ thống phương pháp dạy học truyền thống có một số phương pháp dạy học tích cực đó là dạy học nêu vấn đề (dạy học đặt ra và giải quyết vấn đề), vấn đáp tìm tòi, dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ (thảo luận, xemina). Trong số các phương pháp dạy học tích cực thì dạy học nêu vấn đề và dạy học liên hệ với thực tế là phương pháp tích cực có giá trị trí – đức dục to lớn. Trong xã hội đang phát triển nhanh theo cơ chế thị trường vấn đề về phát triển kinh tế một cách bền vững là vấn đề được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm. Vì vậy, cho học sinh biết được vấn đề này có một vai trò quan trọng như thế nào đối với cuộc sống của con người. Từ nhiệm vụ giảng dạy Hóa học ở trường Phổ thong, từ yêu cầu thực tiễn của thời đại, tôi đã chọn đề tài : Nâng cao hiệu quả dạy học bài “Phân bón hóa học” sách giáo khoa 11 nâng cao. 2. Mục đích nghiên cứu: Góp phần nâng cao tính tích cực tư duy của học sinh, gắn liền hai mặt kiến thức và tư duy, đồng thời hình thành ở học sinh nhân cách có khả năng sáng tạo thực sự, góp phần rèn luyện trí thông minh cho học sinh, có ý thức trong việc bảo vệ môi trường sống, thực hiện việc vệ sinh an toàn thực phẩm, ... Giúp học sinh tích cực vận dụng các kiến thức hóa học đã học và các môn học khác để góp phần giải quyết các vấn đề thực tiễn có liên quan. 1 Có ý thức tuyên truyền giáo dục để người khác cùng biết cách sử dụng phân bón hóa học, có hành động cụ thể, thiết thực để bảo vệ môi trường sống, thực hiện vệ sinh an toàn thực phẩm. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu: Tìm hiểu các biện pháp phát triển tư duy của học sinh trong dạy học Hóa học. Xem xét tình hình học Hóa học của học sinh ở trường Phổ thông thông qua việc nghiên cứu kết quả thực tế. Đề xuất ý kiến và minh họa bằng các ví dụ cụ thể. 4. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu lý luận về phát triển tư duy của học sinh, giáo trình dạy Hóa học ở trường Phổ thông. Điều tra quan sát thực tế trong và ngoài giờ lên lớp. Trò chuyện với giáo viên và học sinh. 5. Đối tượng nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu: Là các biện pháp phát triển tư duy, ý thức học tập bảo vệ môi trường sống, tiết kiệm năng lượng, nhiên liệu, sử dụng hiệu quả nguyên vật liệu của học sinh và vai trò của môi trường trong việc hoàn thành nhiệm vụ bộ môn thông qua phần kiến thức quan trọng: hóa học và vấn đề phát triển kinh tế Học sinh lớp 11A2, 11A3, 11A6, 11A7 trường trung học THPT Nông Cống I. PHẦNNỘI DUNG 1. Cơ sở lý luận: Giáo dục thế hệ trẻ mà tất cả các quốc gia trên thế giới đều coi là nhiệm vụ chiến lược của dân tộc mình. Trong điều kiện hiện nay khi khoa học của nhân loại đang phát triển như vũ bão, nền kinh tế tri thức có tính toàn cầu thì nhiệm vụ của nghành giáo dục vô cùng to lớn. Giáo dục không chỉ truyền đạt kiến thức cho học sinh mà còn giúp cho học sinh vận dụng kiến thức khoa học vào cuộc sống, vừa mang tính giáo dục vừa mang tính giáo dưỡng nhưng cao hơn là giáo dưỡng hướng thiện khoa học. 2. Cơ sở thực tiễn: Môn hóa học trong trường trung học phổ thông giữ một vai trò quan trọng 2 trong việc hình thành và phát triển trí dục của học sinh, mục đích của môn học muốn học sinh hiểu đúng hoàn chỉnh, nâng cao tri thức hiểu biết về thế giới, con người thông qua các bài học hoá học. Việt Nam là một đất nước nông nghiệp, với hơn 80% dân số sống bằng nghề nông thì việc mỗi người dân và đặc biệt là mỗi học sinh – tương lai của đất nước, biết phân biệt và sử dụng các loại phân bón hóa học là rất cần thiết, từ đó có ý thức bảo vệ môi trường và thực hiện việc vệ sinh an toàn thực phẩm. Hóa học là một nghành khoa học có mối quan hệ trực tiếp với môi trường, trong quá trình giảng dạy khi đặt câu hỏi với học sinh : “em có biết mối quan hệ giữa hoá học và môi trường”, hay “em có biết việc thực hiện vệ sinh an toàn thực phẩm” phần đông các em không biết những chất nào trong hoá học có ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường, những tác hại của các chất hoá học đối với môi trường và những thành tựu to lớn mà hoá học mang lại trong việc cải tạo môi trường, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, những chất có hại đối với sức khỏe con người. Để đạt được mục đích của hoá học trong trường phổ thong thì giáo viên dạy hoá là nhân tố tham gia quyết định chất lượng. Do vậy ngoài những hiểu biết về hoá học người giáo viên còn phải có phương pháp truyền đạt thu hút, gây hứng thú khi lĩnh hội kiến thức của học sinh. Trong sáng kiến kinh nghiệm này tôi có đề cập đến : Nâng cao hiệu quả dạy học bài “Phân bón hóa học” sách giáo khoa 11 nâng cao với mục đích góp phần giúp học sinh dễ hiểu, gần gũi với môi trường, có ý thức tốt hơn trong việc thực hiện vệ sinh an toàn thực phẩm. Trong giới hạn của đề tài tôi không có tham vọng giải quyết mọi vấn đề giữa hoá học và phân bón hóa học mà chỉ nêu lên một vài suy nghĩ đề xuất của cá nhân coi đó là kinh nghiệm qua một số vấn đề với mong muốn tạo ra và phát triển phương pháp dạy hoá học hiểu quả cao hơn qua các bài giảng hoá học. 3- Các giải pháp thực hiện: 1/ Nâng cao hiệu quả dạy học bài “Phân bón hóa học” sách giáo khoa 11 nâng cao cho học sinh biết được các nguyên tố dinh dưỡng chính cần thiết cho cây trồng, thành phần một số loại phân bón hóa học thông dụng. 2/ Nâng cao hiệu quả dạy học bài “Phân bón hóa học” sách giáo khoa 11 nâng cao cho học sinh biết cách bảo quản và sử dụng một số loại phân bón hóa học. 3/ Nâng cao hiệu quả dạy học bài “Phân bón hóa học” sách giáo khoa 11 nâng cao cho học sinh có khả năng phân biệt một số loại phân bón hóa học; có khả năng đánh giá chất lượng của từng loại phân bón. 3 4/ Nâng cao hiệu quả dạy học bài “Phân bón hóa học” sách giáo khoa 11 nâng cao cho học sinh có ý thức bảo vệ môi trường và thực hiện việc vệ sinh an toàn thực phẩm. 4- Nội dung đề tài: Nhu cầu chất dinh dưỡng của thực vật HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG GHI BẢNG GV: Em hãy quan sát hình ảnh và nhận xét sự sinh trưởng của cây trong 2 trường hợp sau: HS: Sau khi sử dụng phân bón cây tốt hơn GV: Cây sinh trưởng phát triển tốt hơn khi cây được bón đầy đủ phân bón. Vậy phân bón hóa học là gì? Có những loại nào? Tác dụng, cách điều chế và cách sử dụng mỗi loại thế nào chúng ta cùng tìm hiểu bài hôm nay INCLUDEPICTURE Hoạt động 1 : Tìm hiểu về phân "http://binhlong.binhphuoc.gov.vn/3cms/upload/binh bón hóa học. long/Image/Tram Bao ve TV/Thuc vat.jpg" \* 4 MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "http://binhlong.binhphuoc.gov.vn/3cms/upload/binh long/Image/Tram Bao ve TV/Thuc vat.jpg" \* MERGEFORMATINET GV : Phân bón hóa học là gì ? HS : Phân bón hóa học là những hóa chất có chứa các nguyên tố dinh dưỡng, được bón cho cây nhằm nâng cao năng suất mùa màng. GV : Hãy kể tên một số phân bón hóa học bà con nông dân thường sử dụng ? HS: Có 5 loại phân hóa học thường dùng là phân đạm, phân lân, phân kali, phân hỗn hợp, phức hợp (phổ biến là phân NPK) và phân vi lượng Mối quan hệ giữa phân bón và năng suất cây trồng * Định nghĩa phân bón hóa học: Phân bón hóa học: chứa các nguyên tố dinh dưỡng như N, P, K,…Mn, Fe, Zn,… GV yêu cầu đại diện nhóm 1 lên bảng trình bày phần chuẩn bị ở nhà của HS bằng sơ đồ tư duy. GV cho các nhóm khác nhận xét, bổ sung, chỉnh sửa và đặt câu hỏi GV đặt thêm các câu hỏi cho các nhóm. GV : Tại sao lại có thể coi urê là đạm amoni ? HS : Vì (NH2)2CO +2H2O  (NH4)2CO3 GV : Hãy tính độ dinh dưỡng của đạm urê nguyên chất ? HS : %m N  INCLUDEPICTURE "http://nhipcaunhanong.files.wordpress.com/ 2012/03/05_phanhuucovavochinh2.jpg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "http://nhipcaunhanong.files.wordpress.com/ 2012/03/05_phanhuucovavochinh2.jpg" \* MERGEFORMATINET 2.14 .100 46,67% 60 GV : Tại sao supephotphat (super 5 lân) chia thành supephotphat đơn và supephotphat kép ? HS : * Supephotphat đơn được điều chế qua 1 giai đoạn: Ca3(PO4)2+2H2SO4Ca(H2PO4)2+2Ca SO4 * Supephotphat kép được điều chế qua 2 giai đoạn: Ca3(PO4)2+3H2SO4  2H3PO4 + 3CaSO4 Ca3(PO4)2 +4H3PO4  3Ca(H2PO4)2 GV: Tại sao phân lân nung chảy không tan trong nước nhưng vẫn được sử dụng làm phân bón cho cây? HS: Vì phân lân nung chảy tan được trong axit xitric 2% có trong đấtPhân lân nung chảy thích hợp cho đất chua phèn Nội dung bài theo sơ đồ bài học GV: Cho HS quan sát 4 loại mẫu vật phân bón do giáo viên đã chuẩn bị trước : Urê, đạm amoni sunfat, phân lân nung chảy và kaliclorua GV:Yêu cầu học sinh nhận biết các loại phân hóa học trên bằng màu sắc và thí nghiệm thật? (GV chuẩn bị trước dụng cụ, nước và hóa chất HCL) HS lên bảng trả lời và tự bố trí thí nghiệm: Kết quả : - KCl màu hồng - Phân lân nung chảy màu xám - Hai chất còn lại hòa vào nước sau 6 đó lấy ở mỗi loại 2ml cho vào 2 ml dung dịch HCl loãng đã chuẩn bị sẵn. Ống nghiệm nào có khí bay lên là urê, còn lại là amoni sunfat. (NH2)2CO +2H2O  (NH4)2CO3 (NH4)2CO3+2HCl 2NH4Cl+CO2+ H2O Hoạt động 2: Tìm hiểu cách bón phân hợp lý. GV : Theo tổ chức FAO, ở nước ta, cho đến năm 1990, trung bình phân bón làm tăng 35% tổng sản lượng, bón 1 tấn chất dinh dưỡng nguyên chất thu được 13 tấn hạt ngũ cốc. Vậy chúng ta cần bón phân hóa học như thế nào cho hợp lý và hiệu quả? GV: Yêu cầu đại diện nhóm 2 lên trình bày phần chuẩn bị của nhóm. HS : Trình bày như sơ đồ bên Cụ thể : + Phân Đạm : Cần nhiều cho cây ăn lá và các loại rau, thường được bón sớm lúc cây còn non. INCLUDEPICTURE "http://www.khuyennongtphcm.com/upload/ Nam 2012/Thang 12/cham20lua.jpg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "http://www.khuyennongtphcm.com/upload/ Nam 2012/Thang 12/cham20lua.jpg" \* MERGEFORMATINET + Phân Lân: Cần nhiều cho cây lấy 7 thân, củ, hoa: cây họ đậu, mía…, dùng khi bón lót. + Phân Kali: Bón cho cây ăn quả, lấy củ như: Bưởi, xoài, dưa chuột, khoai tây, cam, quýt….Bón vào lúc cây có quả làm cho quả ngọt hơn và có màu sắc đẹp. GV cho các nhóm khác nhận xét, bổ sung và chỉnh sửa GV nhận xét, bổ sung và đặt thêm câu hỏi cho các nhóm: GV: Trong thực tế loại đạm nào được sử dụng rộng rãi nhất? Tại sao? HS: - Đạm urê được sử dụng rộng rãi do hàm lượng N cao (46%), tan nhiều trong nước, cây dễ hấp thụ và có MT trung tính phù hợp với nhiều vùng 8 đất GV: Có nên bón đạm amoni hoặc urê cho đất có môi trường kiềm không ? Tại sao ? HS : - Không, vì: NH4+ + OH-  NH3 + H2O GV: Vậy có thể bón đạm amoni và urê cùng với vôi bột được không? HS: - Không, vì: NH4+ + OH-  NH3 + H2O GV:Tại sao trời rét đậm không nên bón Ure? HS: Trời rét đậm không nên bón phân Ure cho cây vì phân Ure khi tan trong nước thu nhiệt làm nhiệt độ hạ, cây không hấp thụ được, có trường hợp cây còn bị ngộ độc và chết. GV: Khi trời rét bà con thường bón tro cho cây, tại sao ? HS: Vì trong tro có K2CO3 cung cấp K+ cho cây, tăng sức chống chịu rét GV: Giải thích câu thành ngữ sau: Lúa chiêm lấp ló đầu bờ Hễ nghe tiếng sấm, phất cờ mà lên. Tại sao sau mưa giông lúa (cây cối )lại xanh tốt? HS: Dưới tác dụng của nhiệt độ cao, N2 trong không khí bị biến đổi thành đạm dưới dạng ( NO3-, và NH4+ )cung cấp cho cây. Hoạt động 3: Tìm hiểu về dư lượng phân bón ảnh hưởng đến cây trồng con người và môi trường. - Việc lam dụng bón quá nhiều 9 phân bón, cây không hấp thu hết gây ảnh hưởng đến cây trồng, con người và môi trường. GV: Yêu cầu HS nhóm 3 lên trình bày. HS: Nhóm 3 lên bảng trình bày phần chuẩn bị của nhóm. GV: Cho các nhóm khác nhận xét, bổ sung và kết luận. GV: Đặt câu hỏi cho các nhóm. GV: Bón quá nhiều phân cây có thể bị chết vì sao? HS:Bón quá nhiều phân bón tạo môi trường ưu trương nên cây không hút được nước. GV: Khắc phục bằng cách nào? HS: Bón phân hóa học vừa đủ, phù hợp nhu cầu cây trồng. GV có thể bổ sung thêm -Trồng cây xen canh ví dụ trồng cây họ đậu để cải tạo đất tăng lượng đạm cho đất một cách tự nhiên. - Cần sử dụng các loại phân bón dạng chậm tan để cây trồng sử dụng một cách từ từ tăng hiệu suất sử dụng chất dinh dưỡng, giảm chi phí, giảm ô nhiễm môi trường. - Tăng cường bón phân hữu cơ có tác dụng làm tăng hàm lượng mùn trong đất, do đó tăng khả năng giữ phân. GV: Thông báo: Theo ông Đinh Vũ Thanh, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường (Bộ NN&PTNT), do nông dân thiếu hiểu biết, sử dụng phân bón bừa bãi, mỗi 10 năm có tới 60-65% lượng phân đạm bị cây trồng "chê" (tương đương 1,77 triệu tấn), gần 60% lượng lân (khoảng 2,1 triệu tấn) và kali (344 nghìn tấn) được bón nhưng cây trồng không hấp thụ. Lượng đó sẽ tồn sư lại trong môi trường đất. - Các dạng phân hóa học đều là các muối của acid (hoặc là muối kép hoặc là muối đơn) nên khi hòa tan thường gây chua cho môi trường đất - Sự tích lũy cao các hóa chất dạng phân bón cũng gây hại cho môi trường sinh thái đất về mặt cơ lí tính. Đất nén chặt, đất trở nên chai cứng, tính thông khí kém đi, vi sinh vật ít đi vì hóa chất hủy diệt vi sinh vật. - Nếu trong sản phẩm có chứa nhiều đạm, nhất là không cân đối thì đạm sẽ chuyển từ NH4+ sang NO3-, khi vào cơ thể người NO3- sẽ chuyển sang dạng NO2-, gây hại cho tim, phổi và gan. VD: Dư lượng Nitrat gây ra hội chứng trẻ xanh INCLUDEPICTURE (Methemoglobinemia), ung thư dạ "http://thegioinongnghiep.com/images/nong dày. Đặc biệt, dư lượng Nitrat biểu nghiepnongthon/huong-dan-ky-thuat/ngohiện rõ nhất ở trẻ em. doc-cap-tinh.jpg" \* GV: Tại sao một số ngư dân vẫn MERGEFORMATINET dùng phân đạm urê để bảo quản INCLUDEPICTURE hải sản? Có ảnh hưởng đến sức "http://thegioinongnghiep.com/images/nong khoẻ người tiêu dùng không? Theo nghiepnongthon/huong-dan-ky-thuat/ngoem cách khắc phục thế nào? doc-cap-tinh.jpg" \* HS: Vì: MERGEFORMATINET + Khi urê hòa tan trong nước thì thu một lượng nhiệt khá lớn, giúp hải 11 sản giữ được lạnh và ức chế vi khuẩn gây thối do vậy hải sản không bị ươn, hỏng, làm cho hải sản tươi lâu. + Giá rẻ - Khi ăn phải các loại rau hoặc hải sản có chứa dư lượng phân urê cao thì người ăn có thể bị ngộ độc cấp tính với các triệu chứng đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy và tử vong. Nếu Ngộ độc cấp tính ăn rau hoặc hải sản có hàm lượng urê ít nhưng trong một thời gian dài sẽ bị ngộ độc mãn tính, thường xuyên đau INCLUDEPICTURE đầu không rõ nguyên nhân, giảm trí nhớ và mất ngủ. Khi hàm lượng N "http://thegioinongnghiep.com/images/nong nghiepnongthon/huong-dan-ky-thuat/hoivượt quá ngưỡng cho phép, có thể chung-tre-xanh-o-nguoi-lon.jpg" \* dẫn đến suy giảm hô hấp của tế bào, MERGEFORMATINET làm tăng sự phát triển của các khối u INCLUDEPICTURE và là tiền đề gây ra bệnh ung thư. "http://thegioinongnghiep.com/images/nong Cách khắc phục: nghiepnongthon/huong-dan-ky-thuat/hoi- Dùng đá lẫn muối, để trong thùng chung-tre-xanh-o-nguoi-lon.jpg" \* kín, sạch duy trì ở 00C (ngăn cấp đông). Hoạt động 4 : Tìm hiểu về hoạt động sản xuất phân bón, ảnh hưởng của nó đến môi trường? Nhu cầu về phân bón rất lớn, các nhà máy phân bón trong nước phần nào đã đáp ứng được nhu cầu của nông dân tuy nhiên do hoạt động sản xuất này cũng đã ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường. GV : Yêu cầu nhóm 4 lên trình bày. HS - Một số công ty sản xuất phân bón hóa học ở nước ta MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "http://thegioinongnghiep.com/images/nong nghiepnongthon/huong-dan-ky-thuat/hoichung-tre-xanh-o-tre-em.jpg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "http://thegioinongnghiep.com/images/nong 12 nghiepnongthon/huong-dan-ky-thuat/hoichung-tre-xanh-o-tre-em.jpg" \* MERGEFORMATINET - Một số nhà máy sản xuất phân đạm, lân như : nhà máy đạm Phú Mỹ, đạm Hà bắc, nhà máy phân lân Ninh Bình, Văn Điển, Lâm Thao… - Quá trình sản xuất phân bón đã thải ra một số hóa chất độc hại như SO2, SO3, H2S, NO2, phốt pho… tích tụ, Hội chứng trẻ xanh biểu hiện ở người lớn và ngấm vào đất vào nước qua nhiều trẻ em. năm khiến môi trường ở khu vực xung quanh bị ô nhiễm nặng gây nên một số bệnh nguy hiểm. INCLUDEPICTURE GV: Cho các nhóm nhận xét, bổ "http://niengiamnongnghiep.vn/upload/articl sung. e/extras/4818/uop ca bang muoi va nuoc GV: Kết luận, đánh giá da.jpg" \* MERGEFORMATINET GV: Thông báo: Theo thống kê của INCLUDEPICTURE Sở Y tế tỉnh Phú Thọ, tính từ năm "http://niengiamnongnghiep.vn/upload/articl 1991 đến cuối năm 2005, tại xã e/extras/4818/uop ca bang muoi va nuoc Thạch Sơn có 304 người chết thì đã da.jpg" \* MERGEFORMATINET có tới 106 người (chiếm 34,86%) chết do mắc bệnh ung thư. Theo báo cáo của đoàn khảo sát của Cục Bảo vệ môi trường và Viện Công nghệ môi trường thì không khí khu vực Thạch Sơn bị ô nhiễm rất nghiêm trọng bởi các chất khí sulfur oxide (SO2, SO3), chì (Pb), sulfur hydro (H2S), amoniac (NH3), acid hydro (HCl), hydro florua (HF), nitrite kim loại (NO2). Hàm lượng các thông số trên đều vượt quá tiêu 13 chuẩn môi trường VN cho phép. Các chất ô nhiễm tập trung chủ yếu xung quanh khu vực Công ty supephôtphat và hóa chất Lâm Thao và Công ty cổ phần pin ăcqui Vĩnh Phú. Hậu quả của ô nhiễm môi trường là vô cùng nguy hiểm, có ảnh hưởng không chỉ tới sức khỏe của con người đang sống mà ngay cả các thế hệ tương lai cũng có thể phải gánh chịu. Ướp cá bằng muối và nước đá giúp bảo quản cá được lâu GV: Vậy mỗi chúng ta cần phải có biện pháp gì để làm không khí xung quanh trong sạch hơn ? HS : Trồng rừng, trồng cây, bảo vệ môi trường sống xung quanh, tuyên truyền ... GV bổ sung : Trong gia đình có thể trồng một số loại cây trồng như là những chiếc máy lọc không khí tự nhiên, hiệu quả là cây nhện, cây lan ý, cây cọ cảnh, cây kim tiền… Hoạt động 5: Tìm hiểu thực trạng bón phân cho rau tại xã Tân Lập em. Từ đó đề xuất quy trình bón phân hợp lý? GV: Yêu cầu nhóm 5 lên trình bày. INCLUDEPICTURE "http://hanam.gov.vn/vivn/snnptnt/Pics/2011/Th%C3%A1ng 6/15/canh_cong_ty.jpg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "http://hanam.gov.vn/vivn/snnptnt/Pics/2011/Th%C3%A1ng 6/15/canh_cong_ty.jpg" \* 14 GV: Cho các nhóm khác bổ sung GV: Nhận xét và bổ sung. Yêu cầu HS nêu được - Loại đất : Đất thịt nhẹ, đất hơi chua. - Các loại rau hay trồng: Su hào, các loại rau cải, các loại rau thơm... -Đa số sử dụng phân bón hóa học. -Một số sử dụng phân chuồng hữu cơ đã hoai mục, nước giải để bón cho cây. GV cho học sinh theo dõi một đoạn phim. MERGEFORMATINET Giải pháp cụ thể : Lượng phân và cách bón cho bắp cải theo tiêu chuẩn sản xuất rau an toàn: - Lượng phân bón cho 1ha: 20 - 25 tấn phân chuồng hoai mục, 350 - 400 kg super lân, 300 kg đạm urê, 200 kg phân kali. - Bón lót: Toàn bộ phân chuồng, phân lân. Rạch hai hàng trên mặt luống bón phân, sau đó lấp đất hoặc bón theo hốc trồng cây. - Bón thúc lần 1: Thời kỳ hồi xanh, sau trồng 7 - 10 ngày, bón 70 kg urê và 60 kg kali sunfat hoà tưới vào gốc kết hợp xới vun làm cỏ vét rãnh. - Bón thúc lần 2: Thời kỳ trải lá bàng, sau trồng 20 - 25 ngày, bón 150 kg urê và 80 kg kali sunfat, bón cách gốc 20 cm kết hợp xới xáo làm cỏ lấp phân. - Bón thúc lần 3: Thời kỳ cuốn bắp, INCLUDEPICTURE "http://www.tiennong.vn/UserFiles/images/T intuc/nha_may_tien_nong(1).jpg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "http://www.tiennong.vn/UserFiles/images/T intuc/nha_may_tien_nong(1).jpg" \* MERGEFORMATINET 15 sau trồng 30 - 35 ngày, bón nốt lượng phân còn lại, có thể bón vào gốc hoặc hòa nước tưới. Nhà máy Supe photphot và Hóa chất Lâm Thao hằng ngày vẫn nhả đầy khói mang mùi khó chịu INCLUDEPICTURE "http://moitruong.com.vn/Upload/48/Nam_2 014/Thang_5/Ngay_12/may loc khi tu nhien 1_moitruog.com.vn.jpg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "http://moitruong.com.vn/Upload/48/Nam_2 014/Thang_5/Ngay_12/may loc khi tu nhien 1_moitruog.com.vn.jpg" \* MERGEFORMATINET 16 Cây lan ý INCLUDEPICTURE "http://moitruong.com.vn/Upload/48/Nam_2 014/Thang_5/Ngay_12/may loc khi tu nhien 2_moitruog.com.vn.jpg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "http://moitruong.com.vn/Upload/48/Nam_2 014/Thang_5/Ngay_12/may loc khi tu nhien 2_moitruog.com.vn.jpg" \* MERGEFORMATINET 17 Lá cây nhện INCLUDEPICTURE "http://moitruong.com.vn/Upload/48/Nam_2 014/Thang_5/Ngay_12/may loc khi tu nhien 5_moitruog.com.vn.jpg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "http://moitruong.com.vn/Upload/48/Nam_2 014/Thang_5/Ngay_12/may loc khi tu nhien 5_moitruog.com.vn.jpg" \* MERGEFORMATINET Cây cọ cảnh GV thông báo : Phân bón hóa học rất cần thiết cho cây trồng nhưng có thể phá hủy hệ sinh thái và chuỗi thức ăn của vi sinh vật. Đất cần vi khuẩn để phân hủy các chất hữu cơ. Phân hóa học làm tăng lượng nitơ trong đất tạo môi trường quá ưu trương nên rễ cây; giun, vi khuẩn… không thể sống trên đó, đất trở thành đất chết! Tệ hại hơn,việc phun bón thừa phân hóa học gây lắng đọng nitrat, ô nhiễm nguồn nước ngầm và môi trường xung quanh, dẫn đến bệnh chậm phát triển ở trẻ em và ung 18 thư dạ dày, vòm họng ở người lớn. Do vậy khi bón phân hóa học cần chú ý: - Bón vừa đủ, phù hợp nhu cầu cây trồng; - Áp dụng qui tắc 4 đúng: đúng loại, đúng liều, đúng lúc, đúng cách; - Cải tạo đất và môi trường sau khi bón phân. Các em cần lưu ý hướng sử dụng phân bón, hạn chế sử dụng phân bón hoá học và tăng cường sử dụng phân bón hữu cơ và phân vi sinh. Vì thế hệ hôm nay và mai sau, vì sức khỏe và phồn vinh của loài người. Trong sản xuất chúng ta phải nâng cao tinh thần trách nhiệm của người sản xuất đối với người tiêu dùng. Không nên vì lợi ích trước mắt mà làm cho thiên nhiên nghèo đi, ảnh hưởng đến môi trường sống của cả cộng đồng. Sau khi nghiên cứu bài học này các em hãy tuyên truyền để giúp cho những người khác hiểu về ưu và nhược điểm của phân bón hóa học để sử dụng một cách hợp li khoa học là bảo vệ chính cuộc sống tương la của chúng ta. IV. Củng cố Câu 1: Đạm urê có thành phần chính là A. (NH4)2CO3 B. (NH2)2CO C. NH4Cl D. Ca(H2PO4)2 Đáp án:B Câu 2: Khi bón đạm amoni cho cây, không bón cùng A. phân hỗn hợp B. phân kali C. phân lân D. Vôi Đáp án: D Câu 3: Phân lân nung chảy phù hợp nhất với đất có môi trường A. Axit B. Bazơ C. Trung tính D. Cả A, B, C Đáp án: A Câu 4: Sau khi bón đạm cho rau có thể thu hoạch rau thời gian nào tốt nhất để sản phẩm an toàn với người sử dụng và đem lại hiệu quả kinh tế cao cho người nông dân? Giải thích? A. A. 1-3 ngày sau khi bón. B. 5-9 ngày sau khi bón. C. 10-15 ngày sau khi bón. D. 16-20 ngày sau khi bón . Đáp án: C Đáp án C vì lượng nitrat trong rau thấp an toàn cho sức khỏe con người. Câu 5: Cây trồng có thể hấp thu nguyên tố Nitơ, Photpho, Kali dưới dạng. A. NH3, P2O5, K2O B. NO3-, P, K+ C. NH4+, H2PO4-, K+ D. N2, PO43-, K+. Đáp án B 19 Câu 6: Một loại phân Lân nung chảy có chứa 30% Ca(PO4)2. Độ dinh dưỡng của phân Lân là: A. 30% B. 13,74% C. 16,03% D. 18,4% Đáp án : B Câu 7: Loại phân bón có tác dụng làm tăng sức chống bệnh, chống rét, chịu hạn, giúp cây hấp thụ đạm tốt hơn. A. Phân Đạm. B. Phân Lân. C. Phân Kali Đáp án : C Câu 8: Cách điều chế ”HNO3 + muối cacbonat” là của loại phân bón nào sau đây: A. Đạm Nitrat. B. Đạm. C. Supe photphat đơn D. Phân Kali. Đáp án: A Câu 9: Loại phân bón hóa học nào dùng để bón cho cây trồng đạng trong thời kì sinh trưởng mạnh có tác dụng làm cành lá cứng khỏe, hạt chắc, củ, quả to A. Phân Đạm B. Phân Lân Phân Kali Đáp án : B Câu 10: Theo tiêu chuẩn sản xuất rau an toàn: Lượng phân bón cho 1ha là 20 - 25 tấn phân chuồng hoai mục, 350 - 400 kg super lân, 300 kg đạm urê, 200 kg phân kali. Vậy muốn trồng rau bắp cải trong vườn nhà có diện tích 40 m2 em cần lượng phân bón mỗi loại là bao nhiêu. Đáp số: 80-100 kg phân chuồng hoai mục, 1,4 – 1,6 kg supe Lân, 1,2 kg đạm ure, 0,8 kg Kali. V. Bài tập về nhà. - Dự án nghiên cứu tiếp theo dành cho học sinh các nhóm về nhà hoàn thành: Em hãy chọn một đối tượng cây trồng và hãy đề xuất một công thức bón phân hợp lí để sản xuất an toàn và đạt hiệu quả kinh tế cao. - Giáo viên in sẵn phần sản xuất rau an toàn cho học sinh về nhà nghiên cứu thêm (theo phụ lục 03) - Học bài và ôn tập kiến thức của cả chương nitơ - photpho. - Làm các bài tập SGK và bài tập phần luyện tập. III. TỔ CHỨC TRIỂN KHAI THỰC HIỆN: Việc nhìn được thực trạng của học sinh nơi tôi công tác nên tôi đã viết sáng kiến. Tôi quyết tâm triển khai nội dung như sau: + Đầu tiên nêu tên đề tài nội dung nghiên cứu trước tổ nhận xét, góp ý. + Tiếp theo đưa đề tài đến học sinh thông qua các bài giảng, bài tập có liên quan 20