- Đa số học sinh chỉ đạt điểm trung bình hoặc kém.Học sinh khá giỏi của hai
lớp cũng chỉ mới đạt mức thấp khi làm bài tập phần này.
- Học sinh chưa nắm được bản chất phản ứng, thứ tự phản ứng và các kĩ thuật
giải nhanh bài tập.
3. Giải pháp giải quyết vấn đề
Dựa vào những hạn chế học sinh đã thể hiện ra sau trong những bài kiểm
tra,tôi đã sưu tầm các bài tập dạng này trong các đề thi trung học phổ thông gia
của Bộ, đề thi thử của các trường THPT và đề thi học sinh giỏi cấp tỉnh của
nhiều tỉnh rồi giải và rút ra phương pháp giải nhanh. Bên cạnh đó tôi cũng sưu
tầm,nghiên cứu, học hỏi từ nhiều tài liệu liên quan của các đồng nghiệp.Sau
cùng tôi đã mang tất cả những gì mình nghiên cứu được áp dụng vào thực hành
giảng dạy cho các học sinh khá, giỏi của lớp 11A1,11A2 nhận thấy các em tiếp
thu tốt và giải nhanh được các bài tập tương tự và rất hứng thú,đam mê khi
được giao các bài tập, đề thi. Sau đây tôi xin trình bày các dạng, các kiến thức
cốt lõi, kĩ năng và phương pháp giải nhanh bài tập vận dụng cao về muối
cacbonat tác dụng từ từ với axit.
A. LÍ THUYẾT TRỌNG TÂM VÀ TƯ DUY GIẢI NHANH .
Cơ sở của mọi kĩ thuật tử duy, giải nhanh bài tập hóa học là bản chất và thứ tự
của các phản ứng, do vậy trong quá trình giảng dạy tôi rất trú trọng cho học sinh
xác định đúng quy trình làm thí nghiệm và bản chất phản ứng đi kèm mà đề bài
cho.Về mặt tổng quát, khi cho muối cacbonat tác dụng từ từ với axit mạnh có 2
cách tiến hành thí nghiệm:
- Cách 1.cho từ từ dung dịch axit mạnh vào dung dịch muối cacbonat (hoặc
dung dịch hỗn hợp muối cacbonat và muối hiđrocacbonat).
- Cách 2.Cho từ từ muối cacboat (hoặc dung dịch hỗn hợp muối cacbnat và
muối hiđrocacbonat) vào dung dịch axit mạnh.
Thứ tự phản ứng ở 2 thí nghiệm trên là hoàn toàn khác nhau.
1. Tình huống 1 . Cho từ từ axit mạnh vào dung dịch muối cacbonat hoặc
hỗn hợp ( muối cacbonat và muối hiđrocacbonat).