Tài liệu Skkn một số biện pháp giúp trẻ 24 36 tháng tích cực tham gia hoạt động với đồ vật.

“ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” G PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN BA VÌ -------------------------------- MÃ SKKN: SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM TÊN ĐỀ TÀI : MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 24-36 THÁNG TÍCH CỰC THAM GIA HOẠT ĐỘNG VỚI ĐỒ VẬT Lĩnh vực Cấp học : Giáo dục nhà trẻ : Mầm non NĂM HỌC 2017 - 2018 1/29 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” 2/29 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” MỤC LỤC PHẦẦN I - ĐẶT VẦẤN ĐỀẦ 1 1. Mở đầu 1 2. Lí do chọn đề tài 1 2.1. Cơ sở lí luận 1 2.2. Cơ sở thực tiễn…………………………………………...………………….2 3. Mục đích nghiên cứu 3 4. Đối tượng nghiên cứu………………………...……………………………….3 5. Đối tượng khảo sát thực nghiệm………………………………………..…….3 6. Phương pháp nghiên cứu……………………………………….……….……3 7. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu. 4 7.1. Phạm vi thực hiên……………………..…………………………………….4 7.2. Kế hoạch nghiên cứu………………………………………………………..4 PHẦN II - NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 5 1.Thực trạng vấn đề nghiên cứu: 5 1.1. Thuận lợi 5 1.2. Khó khăn 5 2. Số liệu đưa ra cụ thể: 6 3. Các biện pháp chính…………………………………………………………..8 4. Các biện pháp thực hiện cụ thể: 7 4.1. Biện pháp 1: Tích cực học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ 7 4.2. Biện pháp 2: Xây dựng môi trường hoạt động đảm bảo tính thẩm mỹ, thân thiện tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ khi tham gia hoạt động 9 4.3. Biện pháp 3: Tìm cách khai thác, duy trì và phát huy sự sáng tạo để gây hứng thú của trẻ đối với hoạt động với đồ vật 10 4.4. Biện pháp 4: Tăng cường làm đồ dùng, đồ chơi bằng các nguyên vật liệu đa dạng để thu hút trẻ đến với HĐVĐV 13 4.5. Biện pháp 5: Tuyên truyền và tăng cường công tác phối kết hợp với các bậc phụ huynh trong việc rèn luyện trẻ 19 5. Kết quả thực hiện có so sánh đối chứng……………………………………..21 5.1. Đối với giáo viên 21 5.2. Đối với học sinh 21 5.3. Đối với phụ huynh 21 PHẦN III - KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ24 1. Kết luận 24 2. Những kiến nghị sau khi thực hiện đề tài: 24 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 25 1/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” 2/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” PHẦNI- ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Mở đầu Trong cấp học mầm non thì trẻ ở độ tuổi nhà trẻ có một đặc điểm phát triển về tâm, sinh lý khác hẳn so với trẻ độ tuổi mẫu giáo. Mọi hoạt động và tư duy của trẻ đều được hình thành qua các hoạt động với các đồ vật mô phỏng cùng cô và bạn. Chính vì vậy thông qua các hoạt động với đồ vật đó mà trẻ nhà trẻ sẽ dần bộc lộ được các đặc điểm và tính cách, cảm xúc của mình cũng như dần làm quen với cuộc sống xung quanh mình. Một đặc điểm nổi bật của độ tuổi này đó là trẻ thực hiện các hành vi, hoạt động với sự hướng dẫn của cô và theo cô. Vì lẽ đó, vai trò của người giáo viên trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ độ tuổi nhà trẻ cần phải hết sức chú trọng để có thể phát huy hết vai trò của mình cũng như tiếp cận và khai thác hết được những xúc cảm của trẻ. Bên cạnh đó, việc thiết kế các hoạt động cho trẻ nhà trẻ cũng đòi hỏi người giáo viên cần phải có sự đầu tư kỹ lưỡng. Các hoạt động cần phải đảm bảo quán triệt nguyên tắc đồng tâm. Các hoạt động cần được thiết kế có sự kế thừa và phát triển dần của nhau trên cơ sở sự phát triển của độ tuổi trẻ. Ngoài ra, việc đầu tư để làm các đồ dùng, đồ chơi sao cho gắn liền với nội dung hoạt động với trẻ, đẹp, có tính gợi mở tốt cũng là một trong những yếu tố quan trọng giúp trẻ có thể lĩnh hội tốt các nội dung kiến thức, kỹ năng mà giáo viên muốn truyền tải. 2. Lí do chọn đề tài 2.1. Cơ sở lí luận Trong trường mầm non HĐVĐV giúp trẻ tiếp xúc với các đồ chơi, các hình dạng cơ bản khác nhau như: hình vuông, tròn, tam giác, chữ nhật...., và giúp trẻ nhận biết được các màu sắc cơ bản như: màu xanh, đỏ, vàng..., còn giúp trẻ nhận biết, gọi tên, phân biệt màu sắc, hình dạng. Ngoài ra còn giúp cho trẻ sử dụng đôi tay khéo léo của mình để có thể xâu, xếp, tháo ra tra vào các đồ dùng đồ chơi theo trí tưởng tượng của trẻ và tạo cho trẻ có tính kiên trì khi thực hiện sản phẩm của mình. Nếu chúng ta hướng dẫn trẻ phải cất và lấy đồ chơi đúng nơi quy định khi chơi không được tranh giành đồ chơi, chơi đoàn kết với bạn, biết chia sẻ đồ chơi cùng bạn như vậy chúng ta đã giáo dục trẻ mang tính tích hợp thì thật là tuyệt vời. Hoạt động với đồ vật là một hoạt động chủ đạo của độ tuổi nhà trẻ giai đoạn từ 24-36 tháng. Đồ vật đối với đứa trẻ trong giai đoạn này không chỉ đơn thuần là đồ chơi nữa mà các đồ vật này chứa đựng những kinh nghiệm xã hội trong đó. 1/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” Thông qua hoạt động với đồ vật trẻ sẽ nắm bắt và lĩnh hội được các kinh nghiệm xã hội xung quanh. Với trẻ ở lứa tuổi này hoạt động với đồ vật trở thành hoạt động chủ đạo vì nhờ có hoạt động này mà các chức năng của đồ vật (đồ chơi) được bộc lộ, thông qua đó chức năng của đồ vật thật trong cuộc sống cũng được trẻ mường tượng và lĩnh hội. Đây là bước đầu tiên của việc trẻ lĩnh hội được các kinh nghiệm lịch sử xã hội. Ví dụ thông qua hoạt động với cái cốc trẻ biết được cái cốc để uống nước, cầm cốc là phải cầm vào quai cốc, bằng hai tay... dần dần trẻ sẽ biết tìm đến cốc để đòi uống nước khi trẻ khát nước. Và đây là quá trình quan trọng của trẻ trong quá trình học làm người và lĩnh hội tri thức, kinh nghiệm sống. Bởi thông qua việc lĩnh hội chức năng hoạt động của đồ vật thì trẻ sẽ học được các quy tắc hành vi ứng xử với đồ vật đó. Thông qua quá trình hoạt động với đồ vật, trí tuệ của đứa trẻ được hình thành và phát triển đầy đủ, Trẻ sẽ phát triển được đầy đủ từ thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm quan hệ xã hội và thẩm mỹ. Ở độ tuổi này trẻ tư duy trực quan - hành động. Mọi kiến thức, trí tuệ chỉ được hình thành và tiếp thu thông qua hoạt động với đồ vật. Đồ vật với bé không chỉ để nghịch hoặc thậm chí gặm nhấm để vui, để thỏa mãn khám phá qua các giác quan, mà còn chứa đựng một chức năng nhất định và có cách sử dụng tương ứng. Nhờ vậy mà tâm lý bé phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là trí tuệ, từ đó nhịp độ ngôn ngữ của trẻ tăng lên rõ rệt về vốn từ cũng như cách phát âm ngày càng chính xác. Điều này lý giải vì sao ở độ tuổi nhà trẻ hoạt động với đồ vật là một hoạt động chiếm vai trò chủ đạo xuyên suốt vì nhờ nó các chức năng của đồ vật lần đầu tiên được bộc lộ và đồ vật trở thành đối tượng thu hút sự chú ý của trẻ, giúp trẻ khám phá tìm tòi,nhờ đó tâm lý trẻ phát triển mạnh đặc biệt phát triển trí tuệ. Muốn đảm bảo trẻ thực hiện được tốt các hoạt động đó thì việc chuẩn bị đồ chơi đối với trẻ rất cần thiết giúp trẻ khám phá chức năng và phương thức sử dụng,tuy nhiên người lớn cần mạnh dạn cho trẻ tiếp xúc vật thật và đồ chơi có nhiều thao tác nhằm kích thích trẻ hành động. Bên cạnh đó, hình thức tổ chức, phương pháp hướng dẫn, khơi gợi trẻ, hướng lái trẻ vào cuộc chơi của cô giáo, của cha mẹ cũng hết sức quan trọng. 2.2. Cơ sở thực tiễn Năm học 2017 – 2018, theo sự phân công của nhà trường, tôi thực hiện công tác chăm sóc, giáo dục trẻ nhóm trẻ 24-36 tháng. Đặc điểm của lớp tôi là một lớp bé nhất trong nhà trường.Qua quan sát tôi thấy hầu hết các bé đều rất ngoan, yêu quý cô giáo. Tuy nhiên, trong quá trình làm quen với các bé thì tôi nhận thấy các bé còn chưa có được vận động tinh đôi tay của mình nhiều. Nên khi tham gia 2/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” hoạt động xếp hình trẻ còn lúng túng trong khi xếp, khi xếp chồng lên nhau còn bị đổ. Còn khi tham gia hoạt động xâu trẻ chưa thể phân biệt được đúng màu sắc nên không thể thực hiện được theo yêu cầu của cô. Bản thân tôi là một giáo viên đã chăm sóc và giáo dục trẻ tại độ tuổi nhà trẻ, tôi cảm thấy hình thức tổ chức hoạt động của tôi chưa được phong phú còn hạn chế chưa thu hút được trẻ, đặc biệt do yêu cầu đổi mới về phương pháp hình thức tổ chức hoạt động của trẻ trong các nhà trường mầm non ngày càng cấp thiết đã đặt ra một yêu cầu đối với chị em giáo viên chúng tôi là cũng phải luôn nỗ lực để sáng tạo ra hình thức, phương pháp tổ chức hoạt động mới. Tuy nhiên trong quá trình triển khai thì bản thân tôi lại gặp những khó khăn trong việc tạo ra các đồ dùng đồ chơi tự tạo để phù hợp với hoạt động, thiết kế các hoạt động đáp ứng được cả yếu tố cá nhân và tập thể trẻ, lựa chọn các đồ dùng dạy học hoặc cách thức tiếp cận và truyền đạt cho trẻ hiểu...Chính vì vậy nên tôi chọn đề tài:"Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt động với đồ vật" 3. Mục đích nghiên cứu Đầu năm học tôi được nhà trường phân công nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ ở độ tuổi 24- 36 tháng tôi nhận thấy trẻ của mình mới đi lớp còn quấy khóc nhiều, có trẻ rất hiếu động và có trẻ thì còn nhỏ nên được gia đình nuông chiều, chưa có nề nếp nên trẻ chưa có thói quen tham gia vào hoạt động cùng cô, đặc điểm của trẻ nhà trẻ là trẻ dễ nhớ mà cũng nhanh quên nên trẻ không nhớ được nội dung trọng tâm của bài. Điều này cũng dễ hiểu bởi do đặc điểm tâm lý của trẻ ở độ tuổi này. Tuy nhiên một số trẻ còn quá nhút nhát và gần như không hợp tác được với cô khi thực hiện hoạt động. Xuất phát từ thực tiễn đó tôi đã suy nghĩ và đi sâu nghiên cứu tìm ra những biện pháp nhằm Giúp cho trẻ ở độ tuổi 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt động với đồ vật. 4. Đối tượng nghiên cứu - Trẻ nhà trẻ lứa tuổi 24-36 tháng. 5. Đối tượng khảo sát thực nghiệm - Trẻ nhà trẻ lứa tuổi 24-36 tháng lớp D2 trường mầm non nơi tôi công tác. 6. Phương pháp nghiên cứu. - Phương pháp quan sát - Phương pháp đàm thoại - Phương pháp trực quan minh họa - Phương pháp thực hành. - Phương pháp đánh giá nêu gương 7. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu. 3/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” 7.1. Phạm vi thực hiện. - Đề tài được áp dụng tại lớp nhà trẻ D2 trường mầm non nơi tôi công tác. 7.2. Kế hoạch nghiên cứu - Đề tài được thực hiện từ tháng 9 năm 2017 đến tháng 4 năm 2018. 4/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” PHẦN II- NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1.Thực trạng vấn đề nghiên cứu: 1.1. Thuận lợi - Cơ sở vật chất: Nhóm trẻ do tôi phụ trách được bố trí ở tầng 1. Rất thuận tiện cho việc chăm sóc, giáo dục cũng như đảm bảo an toàn cho trẻ nhà trẻ. Nhóm trẻ do tôi phụ trách thường xuyên được sự quan tâm sát sao, sự chỉ đạo trực tiếp của Ban Giám Hiệu nhà trường trong công tác phấn đấu nâng cao chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ đáp ứng được những yêu cầu ngày càng cao đối với giáo dục mầm non trong giai đoạn mới. - Trẻ: Trẻ đi học chuyên cần, đa số trẻ rất thích hoạt động và chơi với đồ vật. - Giáo viên: Cả hai chị em được giao nhiệm vụ chăm sóc - giáo dục trẻ tại nhóm lớp đều yêu nghề, mến trẻ và luôn trăn trở để tìm ra các biện pháp để công việc chăm sóc giáo dục trẻ thu được kết quả tốt. - Phụ huynh: Được phụ huynh ủng hộ đồ dùng, vật liệu để phục vụ cho các hoạt động, học sinh luôn tích cực tham gia vào các hoạt động, trò chơi do cô đề ra. 2.2. Khó khăn - Cơ sở vật chất: Trường còn nhiều điểm lẻ, các điểm lẻ còn sinh hoạt chung với thôn xóm nên việc đầu tư và bảo vệ cơ sở vật chất còn gặp nhiều khó khăn Kinh phí còn hạn chế để mua đồ dùng đồ chơi, các trang thiết bị cho các cháu được hoạt động ngoài trời. - Trẻ: Một số trẻ chưa tích cực tham gia hoạt động với đồ vật, còn nhút nhát, chưa mạnh dạn chơi. Chưa có ý thức giữ gìn và bảo quản đồ dùng đồ chơi. - Giáo viên:Cả hai chị em giáo viên đứng lớp chúng tôi tuổi đời còn trẻ nên kinh nghiệm thực tiễn trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ đặc biệt là đối tượng trẻ nhà trẻ còn hạn chế. - Phụ huynh: Một số phụ huynh chưa thật sự có nhận thức đúng đắn về hoạt động giáo dục trẻ nhà trẻ. Các phụ huynh đều cho rằng trẻ ở độ tuổi nhà trẻ chỉ cần chăm sóc ăn, ngủ là đủ rồi hoặc cho rằng trẻ còn quá nhỏ thì dạy được cái gì nên các phụ huynh chưa có thái độ hợp tác tích cực với giáo viên trong việc giáo dục trẻ. 5/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” 2. Số liệu đưa ra cụ thể: Trước khi thực hiện đề tài này, xuất phát từ những thuận lợi, khó khăn của nhóm trẻ mà mình phụ trách, tôi đã thực hiện điều tra khảo sát bằng các hình thức như quan sát đánh giá trực tiếp trên 21 trẻ tại nhóm lớp cũng như tiến hành khảo sát thu thập thông tin từ 21 phụ huynh có con đang theo học tại nhóm trẻ để thu được số liệu cụ thể được thể hiện trong bảng tổng hợp như sau : BẢNG TỔNG HỢP KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ TRÊN TRẺ Có Không TT Nội dung tiêu chí đánh giá trên trẻ Slg % Slg % 1 Trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động cùng cô 23.8 76.1 5 16 1 9 2 Trẻ có thể tập trung và làm theo đúng các 19.0 80.9 4 17 hướng dẫn của cô 5 5 3 Trẻ có khả năng ghi nhớ và lặp lại các thao tác 14.2 85.7 3 18 cô đã hướng dẫn. 9 1 4 Trẻ ghi nhớ được và tái hiện lại được các kỹ 14.2 85.7 năng mà cô đã hướng dẫn ở các thời điểm khác 3 18 9 1 nhau trong ngày BẢNG TỔNG HỢP KẾT QUẢ KHẢO SÁT TỪ PHỤ HUYNH Có Stt Nội dung 1 Anh/Chị có xác định việc “dạy” trẻ nhà trẻ chơi các đồ vật là rất quan trọng không? Anh/Chị có thấy sự tiến bộ về mặt kỹ năng của con trong suốt quá trình học tập không? Anh/chị có dành thời gian để “chơi” cùng với con ở nhà sử dụng các đồ vật xung quanh gần gũi với trẻ không? Anh/Chị có quan tâm và nắm được nội dung giáo dục trẻ nhà trẻ ở độ tuổi của con mình không? 2 3 4 Slg 14 10 % 66.6 7 47.6 2 Không Slg % 33.3 7 3 52.3 11 8 10 47.6 2 11 52.3 8 9 42.8 6 12 57.1 4 Nhìn vào các bảng tổng hợp trên chúng ta có thể đánh giá về thực trạng rằng trẻ chưa có được các kỹ năng khi tham gia vào hoạt động với đồ vật cùng cô. Thậm chí tỷ lệ trẻ hào hứng tham gia vào hoạt động còn khá thấp. Một số trẻ có khả năng làm theo hướng dẫn của cô nhưng khả năng tái hiện và mô phỏng tại các thời điểm khác trong ngày thì còn rất thấp. 6/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” Bên cạnh đó, nhận thức của phụ huynh về vai trò của hoạt động giáo dục trẻ mà trực tiếp là hoạt động với đồ vật để hình thành kỹ năng cho trẻ còn hạn chế. Đa số phụ huynh đều không xác định vai trò của hoạt động này, đồng thời do điều kiện về mặt thời gian nên các phụ huynh không có thời gian để cùng con “chơi” qua đó phối kết hợp với các cô giáo trong việc hình thành và phát triển kỹ năng cho trẻ. 3: Các Biện pháp chính: - Tích cực học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ - Xây dựng môi trường hoạt động đảm bảo tính thẩm mỹ, thân thiện tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ khi tham gia hoạt động. - Tìm cách khai thác, duy trì và phát huy sự sáng tạo để gây hứng thú của trẻ đối với hoạt động với đồ vật. - Tăng cường làm đồ dùng đồ chơi bằng các nguyên vật liệu đa dạng để thu hút trẻ đến với HĐVĐV. - Tuyên truyền và tăng cường công tác phối kết hợp với các bậc phụ huynh trong việc rèn luyện trẻ. 4. Các biện pháp thực hiện cụ thể: 4.1.Biện pháp 1: Tích cực học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ Nhận thức rõ bản thân còn nhiều những hạn chế trong kinh nghiệm thực tiễn công tác chăm sóc trẻ mầm non đặc biệt là trẻ nhà trẻ, cũng như nhận thức rõ được vai trò của việc nắm vững các kiến thức, nội dung, phương pháp trong việc tổ chức thành công hoạt động với đồ vật cho trẻ nhà trẻ độ tuổi 24-36 tháng nên tôi xác định luôn phải không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Mặc dù gia đình ở xa nhưng tôi luôn luôn cố gắng để thu xếp thời gian tham gia đầy đủ các buổi kiến tập, chuyên đề do nhà trường, tổ chuyên môn tổ chức để học tập chị em đồng nghiệp. Ví dụ như : Chuyên đề HĐVĐV với đề tài: Xâu hoa xen kẽ đỏ- xanh, xếp nhà, xâu quả.....; Chuyên đề hướng dẫn giáo viên cách làm đồ dùng đồ chơi từ các nguyên vật liệu tái chế ; Chuyên đề về trang trí góc mở theo hướng tích hợp… nhằm từng bước nâng cao hơn nữa năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của mình, dần dần khắc phục những hạn chế của một giáo viên trẻ, còn thiếu những kinh nghiệm. Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn định kỳ theo quy chế, cùng với các chị em giáo viên khác tôi luôn tích cực tham gia để chia sẻ những vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện chăm sóc, giáo dục trẻ, đặc biệt là những vấn đề khó khăn mà tôi thường gặp trong quá trình tổ chức các hoạt động với đồ vật cho trẻ nhà trẻ như cách thu hút trẻ hào hứng tham gia vào hoạt động, nghệ thuật 7/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” khai thác tính tích cực, sáng tạo của trẻ … từ đó cùng nhau bàn bạc, chia sẻ kinh nghiệm và đưa ra giải pháp giúp trẻ hoạt động tích cực trong các hoạt động khác nói chung và hoạt động với đồ vật nói riêng. Hiện nay với sự phát triển mạnh mẽ của các kênh thông tin, sự đa dạng của các phương tiện thông tin đại chúng và sự rộng lớn của nguồn tài nguyên từ mạng internet nên tôi có thể khai thác được những kiến thức mới được cập nhật, sưu tầm, tìm hiểu các mô hình, cách làm đồ dùng đồ chơi từ các nguyên vật liệu tái chế, các phương pháp giáo dục tiên tiến... Hình ảnh: Giáo viên đang tham khảo trên mạng Internet Bên cạnh đó, là một giáo viên trẻ nên còn rất nhiều những kiến thức, kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình tổ chức hoạt động với đồ vật cho trẻ với tôi còn rất lạ lẫm. Để khắc phục những điều đó tôi đã nghiên cứu kỹ chương trình giáo dục mầm non mới với các tài liệu tham khảo, tài liệu hướng dẫn tổ chức các hoạt động cho trẻ nhà trẻ trong chương trình. Qua đó tôi thử nghiệm những hình thức để tiến hành vận dụng cải tiến cách tổ chức hoạt động cho trẻ linh hoạt nhằm giúp cho hoạt động với đồ vật là hoạt động gây hứng thú cho trẻ và đạt hiệu quả cao trong việc rèn luyện kỹ năng cho trẻ. Như vậy, thông qua quá trình tự học tập, tích cực trau dồi rèn luyện nâng cao năng lực nghiệp vụ, trình độ chuyên môn tôi đã tích lũy được cho mình các cơ sở lý luận, kinh nghiệm thực tế để áp dụng vào thực tiễn công tác chăm sóc giáo dục trẻ tại nhóm trẻ của mình. 4.2. Biện pháp 2: Xây dựng môi trường hoạt động đảm bảo tính thẩm mỹ, thân thiện tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ khi tham gia hoạt động 8/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” Việc tạo môi trường cho trẻ hoat động là vô cùng quan trọng, nó tạo không khí sôi nổi, vui tươi nhưng rất nhẹ nhàng thoải mái cho trẻ. Vì vậy ngay từ đầu năm học, khi tiến hành trang trí môi trường nhóm trẻ tôi đã bàn bạc với đồng nghiệp cùng được giao phụ trách nhóm trẻ bố trí một góc thoáng, rộng rãi, đủ ánh sáng để tổ chức các hoạt động với đồ vật trong đó có nổi bật là góc Bé chơi với hình khối, Bé tập xâu vòng. Ở khu vực này, tôi đã bố trí khu vực trưng bày vật mẫu, khu vực để nguyên vật liệu cho trẻ thực hiện. Ở khu vực bé tập xâu vòng chúng tôi thiết kế các móc treo có bịt các đầu chìa ra bằng xốp để đảm bảo an toàn cho trẻ trong quá trình thực hiện hoạt động. Tại các góc đều có gắn các hộp mika nhỏ để trẻ cài ký hiệu. Các móc treo này chính là nơi để trẻ trưng bày các sản phẩm của mình. Các vòng được trưng bày thoáng, có thứ tự trẻ rất dễ quan sát và nhận diện sản phẩm của mình. Từ đó trẻ rất hào hứng khi hàng ngày sau khi hoạt động trẻ thường xuyên được nhìn thấy sản phẩm của mình. Hình ảnh: Móc treo sản phẩm của trẻ Vì trẻ đang ở độ tuổi nhà trẻ nên yếu tố đảm bảo an toàn cho trẻ là một trong các yếu tố đặt lên hàng đầu. Tất cả các hạt dành cho trẻ thực hiện hoạt động đều được chúng tôi lựa chọn kỹ càng, đảm bảo không quá nhỏ trẻ có khả năng hóc sặc. Các hạt và dây xâu được phân loại rất kỹ và bỏ vào các hộp nhựa trong có nắp chặt. Vừa đảm bảo tính thẩm mỹ và thu hút trẻ đồng thời trẻ không thể tự do lấy ra chơi khi không có sự kiểm soát của cô nên giảm thiểu được những nguy cơ mất an toàn cho trẻ. Bên cạnh đó, các nguyên vật liệu sử dụng để làm các hình, các khối cho trẻ hoạt động được chúng tôi làm ra từ các xốp màu 9/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” chuyên dụng dành cho làm đồ dùng, đồ chơi cho trẻ mầm non hoặc bồi từ các bìa caton hỏng... nên đảm bảo độ an toàn cho trẻ, không tiềm ẩn nguy gây ngộ độc cho trẻ. Trước khi tổ chức cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình như dán, tô màu... tôi thường xuyên kiểm tra các đồ dùng, dụng cụ như sáp màu, đĩa đựng khăn...đảm bảo loại bỏ tất cả các yếu tố gây mất an toàn cho trẻ. Bên cạnh đó, bám sát vào kế hoạch nội dung giáo dục mà đã được phê duyệt để soạn giảng tôi tiến hành cùng với chị em trong lớp trang trí các góc, bày biện các sản phẩm mang tính định hướng cho trẻ để hàng ngày trẻ được nhìn thấy, có định hướng vào nội dung sẽ hoạt động. Ví dụ như nếu kế hoạch của lớp là hướng dẫn trẻ tô màu cái cốc uống nước thì tại các góc như Bé tập chăm em tôi sẽ cho trẻ tập cho em bé uống nước có sử dụng các cốc hoặc treo các tranh ảnh có liên quan đến các loại cốc với màu sắc, tình huống sử dụng khác nhau để trẻ quan sát mọi lúc mọi nơi. Tại góc sản phẩm của bé yêu tôi treo sẵn một số tranh về các cái cốc đã được tô màu đẹp để mang tính định hướng và cho trẻ làm quen... Như vậy khi trẻ vào hoạt động chính thì trẻ đã có một số khái niệm tuy rất mơ hồ, rời rạc, không hệ thống nhưng ít nhất trẻ sẽ không quá bỡ ngỡ, mơ hồ với nội dung mà giáo viên truyền tải. Bên cạnh đó, các nguyên vật liệu như sáp màu, hạt, dây xâu... đều được chúng tôi bố trí để trong các hộp vừa với tay trẻ có thể bê và di chuyển. Việc này khiến cho việc rèn luyện kỹ năng tự phục vụ của trẻ khá thuận lợi. Trẻ trong nhóm mà tôi phụ trách luôn được khuyến khích cùng với cô chuẩn bị giờ học như tự lấy đĩa và khăn lau tay của mình, tự mang hộp đựng hạt, hình về nhóm cùng với cô và bạn... Như vậy việc xây dựng môi trường hoạt động đảm bảo tính thẩm mỹ thân thiện đã khiến cho trẻ có hứng thú hơn khi tham gia vào hoạt động. 4.3. Biện pháp 3: Tìm cách khai thác, duy trì và phát huy sự sáng tạo để gây hứng thú của trẻ đối với hoạt động với đồ vật Vào các giờ đón, trả trẻ tôi không chỉ đơn thuần là trò chuyện với trẻ về chủ đề, hoặc dặn dò trẻ những điều cần lưu ý, ôn luyện nội dung cũ, mà tôi tận dụng những khoảng thời gian ít ỏi đó để định hướng cho trẻ về các nội dung của hoạt động tạo hình có trong chủ đề, chủ đề nhánh. Chẳng hạn như: trong chủ đề Thực vật thì trong các khoảng thời gian của hoạt động đón trả trẻ dù rất ít ỏi nhưng tôi vẫn cùng các bé xem những bức tranh, về các bông hoa rồi cho gợi ý giúp trẻ đưa ra những nhận xét về màu sắc của các bông hoa… như hoa hồng màu đỏ, hoa cúc màu vàng….. 10/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” Cứ như vậy, thông qua việc lựa chọn các hình ảnh phù hợp tôi đã định hướng và cung cấp kiến thức một cách gián tiếp, trực quan đến với trẻ về các chủ đề có liên quan đến nội dung hoạt động với đồ vật mà trẻ sẽ được làm quen trong chủ đềnhư xâu hoa xen kẽ xanh – đỏ, tô màu bông hoa.... Nhờ có việc làm này mà các trẻ khi vào các hoạt động sẽ có khả năng tưởng tượng và thực hiện được hoạt động. Bên cạnh hoạt động học tập thì hoạt động ngoài trời cũng là một thời điểm cực kỳ thuận lợi và quan trọng trong việc rèn luyện, kích thích phát triển tư duy tích cực, sáng tạo của trẻ là những tính cách cực kỳ cần thiết cho việc học tốt hoạt động tạo hình. Trong các buổi tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ tôi luôn khuyến khích trẻ tự tư duy để nắm bắt các kiến thức liên quan như hình dáng, màu sắc, cách sắp xếp….của các sự vật hiện týợng trong ðời sống thực tế ðể từ ðó trẻ có thể truyền tải thành ngôn ngữ tạo hình. Ví dụ : Trong chủ đề Thực vật, thay vì cho trẻ ngồi trong lớp để tưởng tượng ra các bông hoa theo sự mô tả của cô, tôi đã tận dụng ngay khu vườn cây của bé để tổ chức cho trẻ đi thăm vườn hoa. Trong khi tham quan tôi đưa ra các gợi ý để các bé cùng tri giác. Đặc biệt trong tiết học cho trẻ “ hoạt động với đồ vật”, việc gây hứng thú cho trẻ vào giờ học một cách nhẹ nhàng, hấp dẫn là một việc làm cần thiết khi tổ chức dạy trẻ. Ví dụ: Dạy trẻ “Xếp hình ô tô” trong chủ đề Giao thông tôi gây hứng thú cho trẻ bằng bài hát “Em tập lái ô tô” -> cùng với đồ dùng là chiếc ô tô được làm bằng bìa hộp cát tông để giới thiệu và thu hút trẻ tham gia vào hoạt động Ví dụ: Dạy trẻ “Xếp nhà cho gia đình nhà gà” trong chủ đề Thế giới động vật tôi có thể gây hứng thú cho trẻ bằng trò chơi “Gà mẹ, gà con”. Sau đó tôi cho trẻ hát bài hát “Đàn gà trong sân”, trẻ vừa được tham gia múa hát vừa được xếp nhà cho gia đình nhà gà, mà trẻ rất thích thú. Cũng chủ đề Thế giới động vật với bài dạy cho trẻ “In hình con cá” thì tôi lại sử dụng ngay bể cá vàng của nhà trường cùng với bài hát “ Cá vàng bơi” để thu hút trẻ tham gia vào giờ học. Với bài dạy trẻ “Ghép hình chú voi” cô có thể gây hứng thú cho trẻ bằng chương trình “Vui hội rừng xanh” -> Với tiếng loa, kèn trống vang lên và cả những tiếng nhạc hát “ Chú voi con” xen kẽ, trẻ rất thích thú và tự mình tham gia vào giờ học mà trẻ không biết là mình đang học. Việc sử dụng thủ thuật gây hứng thú cho trẻ tham gia vào hoạt động dạy là vô cùng cần thiết, bởi ngay từ đầu tiết học cô giáo phải luôn tạo không khí vui tươi, phấn khởi và kích thích trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động, việc làm đó 11/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” tôi không chỉ sử dụng ở một tiết dạy mẫu, hay những giờ thanh tra kiểm tra mà ngay cả những giờ học chỉ có cô và trò trong lớp nhưng tôi vẫn đặt giá trị dạy trẻ cái gì, và dạy như thế nào để trẻ luôn tiếp thu được những kiến thức một cách tốt nhất. Ví dụ: Ở bài dạy “Thổi mầu hoa”, ngoài việc thu hút trẻ tham gia vào hoạt động với bài hát “ …..” tôi còn sử dụng trò chơi : Dung dăng dung dẻ Dắt trẻ đi chơi Đi đến một nơi Có nhiều hoa đẹp  Từ đó cô giới thiệu vào bài học một cách nhẹ nhàng. Để kích thích tính tò mò ham hiểu biết của trẻ, khi dạy trẻ “ xâu vòng xen kẽ các loại quả” trong chủ đề Thế giới thực vật, tôi còn sử dụng hệ thống câu đố về các loại quả để thu hút trẻ tham gia vào hoạt động như: + Câu đố về quả na: Quả gì nhiều mắt Khi chín nứt ra Ruột trắng nõn nà Hạt đen nhanh nhánh.. + Câu đố về quả dưa hấu: Quả gì ruột đỏ Lay láy hạt đen Bé nếm thử xem Ngọt ơi là ngọt? .... Khi cho trẻ tham gia vào hoạt động với đồ vật thì việc sử dụng một số bài đồng dao, ca dao để thu hút trẻ cũng mang lại hiệu quả cao. Ví dụ: Dạy trẻ xếp nhà cho các con vật, tôi sử dụng bài đồng dao “ Đi cầu đi quán” để thu hút trẻ tham gia vào hoạt động: Đi cầu đi quá Đi bán lợn con Đi mua cái xong Đem về đun nấu ... Trong quá trình tổ chức tiết học cần phải lồng ghép theo chủ đề một cách xuyên suốt từ phần vào bài đến phần kết thúc giữa các nội dung trong bài cần có sự chuyển tiếp, lồng ghép chủ đề một cách nhẹ nhàng, lôi cuốn hấp dẫn giúp trẻ tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên hơn. 12/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” Ví dụ: Cũng với bài dạy trẻ “ xếp nhà cho gia đình nhà gà” trong chủ đề Thế giới động vật Với chủ đề bài dạy là “ Gia đình gà nhép”: - Để bài dạy có thể xuyên suốt thì ngay từ đầu tôi cho trẻ chơi trò chơi Giả làm tiếng kêu của các con vật. - Sau đó cho trẻ xem băng hình “ Đàn gà” -> trò chuyện với trẻ về đàn gà: + Trông chú gà như thế nào? ( Tôi gợi ý cho trẻ mô tả hình dáng, đặc điểm, tiếng kêu ... của con gà). + Chú gà trống đang làm gì vậy? ( Đang vươn cổ gáy) + Gà mái đang làm gì cùng với gà con? ( Mổ thóc). + Những chú gà con có dễ thương không? + Lông của chú gà con có mầu gì? + Gà sống ở đâu? ( sống ở trong gia đình). + Để thể hiện sự yêu quý với các con gà chúng mình cùng nhau xếp tặng các chú gà những ngôi nhà xinh xắn nhé  Cho trẻ xếp ngôi nhà. Trong khi trẻ xếp cô mở nhạc nhỏ bài “Đàn gà trong sân” cho trẻ nghe: - Kết thúc giờ học cô cho trẻ chơi “ Gà tìm nhà”: Cho trẻ đội mũ gà và tìm về ngôi nhà theo yêu cầu của cô Trong một hoạt động học ta có thể lồng ghép và tích hợp phong phú đa dạng các cách gây hứng thú vào bài, cách xây dựng chủ đề xuyên suốt giờ học, hình thức thay đổi linh hoạt nhẹ nhàng để trẻ khỏi nhàm chán và hứng thú học tập, chúng ta không nên gò ép trẻ theo một khuôn mẫu nhất định, trẻ cần được học mà chơi, chơi mà học, có như vậy thì kiến thức trẻ tiếp nhận mới đạt hiệu quả. Như vậy, để giúp nuôi dưỡng tình yêu, thái độ tích cực của trẻ đối với hoạt động với đồ vật thì chúng ta cần tạo ra một môi trường tích cực, chưa đựng những cơ hội để giúp trẻ có không gian tưởng tượng và hoạt động, có các tình huống phát triển óc sáng tạo của mình. Điều này đòi hỏi người giáo viên phải luôn ý thức để tạo ra môi trường sáng tạo mọi lúc, mọi nơi, tạo ra những tình huống khơi gợi tình yêu nghệ thuật, nuôi dưỡng những xúc cảm thẩm mỹ cho trẻ. 4.4.Biện pháp 4: Tăng cường làm đồ dùng, đồ chơi bằng các nguyên vật liệu đa dạng để thu hút trẻ đến với HĐVĐV Bên cạnh những đồ dùng, đồ chơi theo quy định của Thông tư 02/TTBGDĐT được nhà trường đầu tư cấp phát đầy đủ, chị em giáo viên trong lớp chúng tôi luôn tìm tòi, sưu tầm các nguyên vật liệu tái chế, rẻ tiền để tận dụng 13/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” làm ra các đồ dùng đồ chơi bổ sung vào kho đồ dùng, đồ chơi của lớp. Tuy nhiên, trước đây xuất phát từ quan điểm trang trí lớp là phải đẹp đứng từ góc độ chủ quan của giáo viên nên các sản phẩm dùng để trang trí trong lớp đều phải đẹp, hoàn thiện và chau chuốt. Để đạt được điều đó, đa phần các sản phẩm trong lớp đều từ bàn tay của các cô giáo. Tuy số lượng đồ dùng, đồ chơi, sản phẩm trang trí của lớp đều rất đẹp, rất chau chuốt và các cô giáo đều phải bỏ rất nhiều công sức, thời gian để làm ra nhưng tôi đánh giá là các đồ dùng, đồ chơi vẫn chưa thật sự đi vào cuộc sống của trẻ. Để khắc phục vấn đề này, tôi chủ động xây dựng các kế hoạch làm đồ dùng, đồ chơi theo từng chủ đề, phối kết hợp cùng với các chị em giáo viên trong lớp để làm công tác giáo dục, vận động các bậc phụ huynh cùng tham gia sưu tầm nguyên vật liệu tái chế như hộp thạch, vỏ kẹo, hộp sữa hút, len rối, các mảnh vải thừa, vải vụn…để ủng hộ cho hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi của cô và trẻ. Việc làm này không những tạo ra được mối liên hệ mật thiết giữa gia đình và nhà trường trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, giúp cho lớp có thêm nguồn đồ dùng, đồ chơi phong phú để hỗ trợ và phục vụ cho các hoạt động của cô và trẻ hàng ngày mà còn là một trong những hoạt động giúp tôi có thể khai thác được một cách tối đa óc sáng tạo, tư duy tích cực và tạo ra các xúc cảm tích cực của trẻ khi đến lớp. Để có được nhiều các nguyên vật liệu khác nhau, cứ gần đến một chủ đề mới, tôi đều suy nghĩ và sau đó thông báo với các bậc phụ huynh trong lớp mình về những nguyên vật liệu mà tôi cần dùng để tạo ra đồ dùng đồ chơi cho trẻ để phụ huynh ủng hộ. Sau khi có được rất nhiều nguyên vật liệu, tôi phân loại và rửa sạch để đảm bảo loại bỏ tất cả các yếu tố gây mất an toàn cho trẻ. Sau khi tôi đã phân loại một số nguyên vật liệu, tôi và trẻ cùng tạo ra một số đồ dùng đồ chơi mới đưa vào hoạt động, giúp trẻ hào hứng tham gia hoạt động hơn nữa.Việc làm đồ dùng đồ chơi thường được tổ chức vào các giờ đón, trả trẻ, các giờ hoạt động góc. Thực tế cho thấy, tuy các sản phẩm do trẻ làm do kỹ năng cũng như khả năng thẩm mỹ của từng trẻ khác nhau, nên có thể đẹp hoặc chưa thật sự hoàn thiện nhưng tất cả các trẻ rất thích thú vì được sử dụng chính sản phẩm của mình làm ra trong các hoạt động học tập, vui chơi khác. Ví dụ: để tạo ra các loại rau củ quả như củ cà rốt, quả cà tím, quả dâu tây để rèn kỹ năng vận động tinh của đôi bàn tay trẻ và khả năng nhận biết, ghi nhớ màu sắc của trẻ thì tôi cùng với trẻ cùng đã làm một số loại củ quả với kích thước khác nhau. Để làm được sản phẩm đó, tôi đã huy động phụ huynh gom đến cho các nguyên vật liệu như: Xốp, vải dạ các màu, các mảnh vải vụn sau đó sử dụng thêm cả keo dán, băng dính 2 mặt, băng dính trắng…để tạo ra các loại 14/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” rau củ quả theo nhu cầu có màu sắc phù hợp với độ tuổi nhà trẻ để cô và trẻ được hoạt động ví dụ như.  Làm củ cà rốt: Nguyên liệu:Xốp, vải dạ, vải vụn, bút chì, kéo, các hộp đựng sữa . Cách làm:Dùng bút chì vẽ hình củ cà rốt lên mảnh vải dạ màu vàng sau đó cô dùng kéo cắt hình theo củ cà rốt đã vẽ làm 2 hình =>dùng keo nến gắn 2 hình lại với nhau => để hở phía trên đầu củ cà rốt => cho trẻ dùng đôi tay để nhồi những miếng vải vụn làm thân củ cà rốt => cắt miếng xốp màu xanh làm cuống củ cà rốt. Cách chơi: Chuẩn bị cho trẻ một vườn rau bằng các thùng sữa được trang trí xung quanh trên mặt thùng được đục các lỗ => với đôi tay khéo léo trẻ giúp cô trồng những luống cà rốt trong vườn Hình ảnh: Trẻ đang chơi với củ cà rốt  Làm quả cà tím: Nguyên liệu:Xốp, giấy vụn, bút chì, kéo, keo dán Cách làm:Dùng bút chì vẽ hình tròn lên miếng xốp màu tím sau đó cô dùng kéo cắt theo hình tròn đã vẽ làm 2 hình => dùng keo nến gắn 2 hình tròn lại với nhau => để hở phía trên đầu quả cà => với đôi tay nhỏ bé, khéo léo của trẻ, trẻ đã được vận động tinh cùng với cô để nhét những mẩu giấy vụn làm ruột quả cà => cắt miếng xốp màu xanh để làm núm quả cà Cách chơi:Để cho trẻ hoạt động tôi chuẩn bị một số cây chưa có quả bằng những định hướng của cô và sự sáng tạo của trẻ, trẻ có thể giúp cô treo những quả cà lên cây một cách dễ dàng. 15/25 “ Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng tích cực tham gia hoạt đông với đồ vật” Hình ảnh: Trẻ treo quả cà tím lên cây  Làm quả dâu tây: Nguyên liệu:Xốp, bút chì, kéo, bút dạ đen, ống hút , dây xâu, đục lỗ, băng dính hoa. Cách làm:Dùng bút chì vẽ hình trái tim lên miếng xốp màu đỏ sau đó cô dùng kéo cắt theo hình đã vẽ -> cắt miếng xốp màu xanh để làm núm -> cô gắn với quả dây tây -> Sau đó dùng bút dạ đen chấm vào thân quả -> đục lỗ giữa thân quả dâu tây Cô cắt các ống hút thành từng đoạn có chiều dài là 1.5cm Dây xâu cô buộc thắt nút phía dưới, phía trên đầu dây xâu cô làm điểm nhấn bằng băng dính hoa để định hướng trẻ cầm 1 cách dễ dàng. Cách chơi:Với đôi tay nhỏ bé , trẻ có thể xâu các quả dâu tây qua lỗ nhỏ -> để có khoảng cách nhất định giữa 2 quả dâu tây trẻ xâu thêm bằng 1 ống hút đã được cắt sẵn -> Khi trẻ xâu được nhiều cô giúp trẻ buộc 2 đầu dây lại với nhau tạo thành một chiếc vòng bằng các quả dâu tây. 16/25