Tài liệu Skkn một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “tương thân tương ái” thông qua hoạt động đội thiếu niên tiền phong hồ chí minh tại trường tiểu học

Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana MỤC LỤC Phần thứ nhất. MỞ ĐẦU ....................................................................................…2 I. ĐẶT VẤN ĐỀ...............................................................................................…2 II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU .........................................................................…2 Phần thứ hai. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ ................................................................…2 I. CƠ SỞ LÍ LUẬN ..........................................................................................…3 Các khái niệm cơ bản........................................................................................….3 II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU..................................................…4 1. Thuận lợi 2. Khó khăn III. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ................5 IV. TÍNH MỚI CỦA SKKN........................................................................…..12 V. HIỆU QUẢ SKKN .................................................................................................12 Phần thứ ba. KẾT LUẬN , KIẾN NGHỊ..............................................................12 1. KẾT LUẬN.....................................................................................................13 2. KIẾN NGHỊ.....................................................................................................13 TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................15 Phan Văn Tuấn 1 Trường TH Krông Ana Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana Phần thứ 1: MỞ ĐẦU I. ĐẶT VẤN ĐỀ Chủ tịch Hồ chí Minh đã từng nói "Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó". Bởi vậy, việc giáo dục toàn diện trong nhà trường là rất quan trọng, đặc biệt với đặc điểm tâm lí của học sinh tiểu học thì việc giáo dục đạo đức trong nhà trường tiểu học càng quan trọng hơn nhiều. Trong nội dung giáo dục cho học sinh, bên cạnh việc giáo dục đạo đức thông qua các môn học còn phương pháp giáo dục đạo đức thông qua các hoạt động xã hội. Đó là công tác hoạt động Đội, xuất phát từ đặc điểm nhận thức của học sinh “Từ trực quan sinh học đến tư duy trừu tượng" và "Từ tư duy trừu tượng đến thực tiễn". Bởi vậy những hành động, việc làm cụ thể trong công tác giáo dục truyền thống đặc biệt là giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” trong học sinh nếu được chú trọng thì chất lượng đạo đức của học sinh sẽ được nâng cao, tình thương yêu giữa con người với con người được các em coi trọng và tin yêu. Nguyên chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết khẳng định : “Toàn xã hội luôn hết lòng yêu thương, chung tay giúp đỡ người tàn tật, trẻ mồ côi, trẻ em nghèo vượt qua khó khăn, cần tiếp tục phát huy truyền thống “Tương thân tương ái”, có nhiều hành động cụ thể, thiết thực..”. Vậy thông qua các hoạt động chúng ta phải cho các em biết và hiểu thêm nhiều về truyền thống cách mạng, về đạo lí làm người của dân tộc Việt Nam. Từ những hoạt động cụ thể và thiết thực được tổ chức tại Liên đội đã có tính khả thi, có tác động to lớn cho việc giáo dục đạo đức, nhân cách của học sinh. Xuất phát từ thực tiễn trên tôi đã chọn đề tài “Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động đội Thiếu niên tiền phong Hồ chí Minh tại trường tiểu học Krông Ana. II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Trong thời buổi kinh tế thị trường phát triển mạnh mẽ kéo theo những biến động của xã hội về mặt chính trị, trước những âm mưu diễn biến hoà bình của các thế lực thù địch( đặc biệt ở vùng Tây Nguyên này) thì truyền thống của dân tộc, đạo lí dân tộc của mỗi con người phải hiểu biết hơn rất nhiều. Việc giáo dục các em hiểu được công lao của cha ông đi trước, những thương binh, liệt sĩ, các gia đình có công với cách mạng, các gia đình neo đơn không nơi nương tựa, các chú bộ đội biên giới, hải đảo rất cần tới sự động viên, quan tâm, giúp đỡ của mọi người trong xã hội. Những lời hỏi thăm, động viên, những món quà nhỏ đều là nguồn động viên to lớn phần nào bù đắp những thiếu thốn mà họ đang gặp phải. Trong nhà trường còn rất nhiều em học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, hộ nghèo, học sinh khuyết tật, mồ côi cần được sự quan tâm giúp đỡ về vật chất cũng như tinh thần. Phần thứ 2: GIẢI QUYẾT VẤN ĐÊ Đề tài này nhằm mục đích nêu lên những việc đã làm tại liên đội để nâng cao chất lượng giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” cũng như những khó khăn và biện pháp khắc phục được thực hiện tại liên đội. Phan Văn Tuấn 2 Trường TH Krông Ana Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana Đưa ra một số đề xuất để nâng cao chất lượng giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” nhằm nâng cao chất lượng đạo đức cho học sinh tiểu học. Thực hiện thành công mục tiêu giáo dục tiểu học. I. CƠ SỞ LÍ LUẬN. Mỗi dân tộc dù ở trình độ văn minh cao hay thấp đều có những văn hóa truyền thống đặc trưng riêng của mình. Hệ thống giá trị đó chính là sự kết tinh tất cả những gì tốt đẹp nhất được chắt lọc qua nhiều thời đại lịch sử để tạo nên bản sắc riêng của một dân tộc. Giá trị văn hóa truyền thống đó được truyền lại cho thế hệ sau và trở thành một động lực nội sinh để phát triển đất nước. Ở Việt Nam đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, truyền thống “Lá lành đùm lá rách”, “Tương thân tương ái” trở thành những giá trị ổn định. Nó là những thước đo, khuôn mẫu đánh giá nhân cách con người, hành vi của mỗi cá nhân và cả cộng đồng xã hội. Vì vậy, khi nói đến văn hóa truyền thống là nói đến những truyền thống đã được lịch sử đánh giá, khẳng định ý nghĩa tích cực của chúng đối với cộng đồng trong một giai đoạn lịch sử nhất định. Dân tộc Việt Nam có truyền thống yêu nước, thương nòi, là một đất nước với 4000 năm xây dựng và giữ nước. Đã trải qua bao nhiêu cuộc chiến tranh, đặc biệt từ khi có Đảng lãnh đạo, bao lớp thanh niên đã lên đường làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Họ đã không tiếc xương máu, tuổi thanh xuân cống hiến cho Tổ quốc. Bao nhiêu người đã ra đi và không trở về và có người trở về thì đã hết tuổi thanh xuân của người con gái, hoặc mang trong mình nhiều thương tích và còn có những người không đựơc làm bố, làm mẹ, làm vợ…Chiến tranh đã làm cho bao người mẹ mất con, bao người vợ mất chồng và chiến tranh cũng khẳng định tinh thần yêu nước, ý chí quật cường của dân tộc ta. Dân tộc Việt Nam vốn có tinh thần “ Tương thân tương ái” truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”. Chiến tranh đã để lại trên đất nước Việt Nam bao bà mẹ Việt Nam anh hùng, bao thương binh liệt sĩ, bao người neo đơn không nơi nương tựa và xã hội ngày nay còn rất nhiều những em học sinh gia đình nghèo khó, khuyết tật và mồ côi, cơ nhỡ. Với truyền thống của dân tộc, sự quan tâm tới các gia đình chính sách, gia đình neo đơn, trẻ em nghèo, khuyết tật, không chỉ của Đảng, chính phủ mà của tất cả mọi người trong xã hội. Với thế hệ măng non chủ nhân tương lai của đất nước, làm tốt công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” chúng ta giáo dục được lòng yêu nước, yêu con người, yêu lao động, ghét những điều xấu xa và biết tiết kiệm. Để các em làm tốt công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” trong liên đội cần phải có sự phối hợp giáo dục giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Giữa các môn học trong nhà trường được thể hiện bằng các việc làm, hành động cụ thể trong công tác Đội. Giáo dục truyền thống cho thiếu nhi là giúp các em hiểu biết được nội dung, ý nghĩa truyền thống tốt đẹp của Dân tộc, Đảng, Đoàn, Đội, giáo dục quyền và bổn phận theo luật bảo vệ và chăm sóc giáo dục trẻ em. Từ đó giáo dục tình cảm và lòng biết ơn đối với các thế hệ cha ông, để các em quyết tâm rèn luyện, học tập, phấn đấu thành những con ngoan, trò giỏi, tiến bước lên Đoàn viên Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và là công dân tốt của đất nước sau này. Đối với các em là thanh thiếu niên và nhi đồng ngoài việc học tập, rèn luyện trên ghế Phan Văn Tuấn 3 Trường TH Krông Ana Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana nhà trường còn cần phải đẩy mạnh các hoạt động ngoại khoá với nhiều hình thức phong phú và đa dạng kết hợp với các hoạt động giáo dục học tập với các loại hình sinh hoạt vui chơi, giải trí, dã ngoại, giao lưu tham quan bảo tàng, di tích lịch sử, văn hoá, cách mạng…để các em vui chơi thư giãn thoải mái về tinh thần sau những ngày học tập tại trường. Vui chơi giải trí với trẻ em vừa là nội dung giáo dục, vừa là phương tiện giáo dục. Các em cần được tổ chức vào các hoạt động giải trí và chính thông qua các hoạt động này mà những phẩm chất đạo đức cần thiết được củng cố và phát triển. Còn một yêu cầu nữa là hiện nay, nhà trường tiếp tục thực hiện việc triển khai phong trào “ Trường học thân thiện và học sinh tích cực”, nhằm giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, đưa các hoạt động như: các trò chơi dân gian vào chương trình học và sinh hoạt ngoại khóa, chăm sóc, tham quan tìm hiểu các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh mang tính giáo dục về văn hoá lịch sử từ xưa mà ông cha ta đã để lại và các hoạt động khác mang tính giáo dục truyền thống cho học sinh. Bằng nhiều hình thức và phương pháp tổ chức các hoạt động giáo dục truyền thống cho các em, nhưng bản thân tôi thấy giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” cho các em thông qua hoạt động tham quan dã ngoại, tổ chức các buổi biểu diễn văn hóa - văn nghệ nhằm quyên góp gây dựng quỹ “Vì bạn nghèo”, phong trào “Vòng tay bè bạn”, “ Nuôi heo đất”… bằng phương pháp trực quan này là có hiệu quả cao nhất, thiết thực nhất và được học sinh, phụ huynh hưởng ứng cao nhất. Chính vì vậy mà tôi chọn đề tài: "Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường tiểu học Krông Ana". II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU Thuận lợi: Trường nằm trên địa bàn đông dân cư, trung tâm thị trấn Buôn Trấp – Huyện Krông Ana – tỉnh Đắk Lắk, là nơi phát triển mạnh về xã hội và kinh tế. Được sự quan tâm chỉ đạo của địa phương, Ban giám hiệu cũng như các đoàn thể trong nhà trường đã tạo điều kiện thuận lợi cho Liên đội tổ chức các hoạt động phong trào. Liên đội có số lượng học sinh đông tổng số học sinh có 752 em trong đó có 327 đội viên và 425 nhi đồng. Phụ huynh rất quan tâm đến con em mình Chào cờ đầu tuần phổ biến các kế hoạch Khó khăn: Phan Văn Tuấn 4 Trường TH Krông Ana Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana Tuy trường nằm ở nơi tập trung đông dân cư nhưng còn thiếu thốn về cơ sở vật chất, cơ sở hạ tầng còn nghèo nàn nên trong công tác tổ chức các hoạt động phong trào còn gặp nhiều hạn chế. Bên cạnh đó, dân thập phương ở các nơi tập trung sinh sống trong địa bàn khá đông, họ sống không ổn định, sống tạm bợ nên cũng gây ra nhiều khó khăn trong việc xét hoàn cảnh học sinh để liên đội hỗ trợ. Tỉ lệ học sinh nghèo, khó khăn trong nhà trường chiếm tỉ lệ khá cao (3.4%) nên kinh phí giúp đỡ vẫn còn ít. III. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ Giải pháp 1: Tuyên truyền cho học sinh về truyền thống “Tương thân tương ái” Tương thân, tương ái là nghĩa cử cao đẹp của nhân dân ta bên cạnh tình yêu quê hương đất nước, tạo thành truyền thống quý báu của dân tộc ta. Vì lẽ đó, từ xưa đến nay cha ông ta qua trang sử của dân tộc luôn giáo dục những tấm lòng bao bọc che chở lẫn nhau lúc khó khăn hoạn nạn để động viên nhau, cùng vươn lên xây dựng cuộc sống. Những bài học về lòng tương thân tương ái được khắc sâu và phổ biến rộng rãi trong dân gian với câu từ mộc mạc, giản dị nhưng đằm thắm sâu sắc, ai cũng dễ đọc, dễ thuộc, dễ hiểu “ lá lành đùm lá rách”, “ Thương người như thể thương thân”, “ Bầu ơi thương lấy bí cùng, tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn” “ Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ”... Những bài học kinh nghiệm sâu sắc tinh thần tương thân tương ái trong trang sử dân tộc, dưới sự lãnh đạo của Đảng truyền thống ấy không ngừng được phát huy rộng rãi. Từ các cấp các ngành Trung Ương đến địa phương, xuống thôn xóm, đặc biệt trong giáo dục các cấp học của cả nước, ở đâu củng dấy lên phong trào tương trợ, giúp đỡ, đoàn kết, động viên lẫn nhau để cùng nhau phát triển. Giáo dục nói chung, giáo dục Trung học phổ thông nói riêng hiện nay, là phải đào tạo ra những con người phát triển toàn diện “ Đức - Trí - Thể - Mĩ”, trong đó đạo đức là nền tảng để phát triển “ Trí - Thể - Mĩ”, lớn hơn là truyền thống yêu nước bảo vệ tổ quốc. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay, mặt trái của cuộc sống và môi trường xã hội với những tác động tiêu cực đã dẫn đến những sai phạm đáng tiếc: Học sinh đánh nhau, vô lễ với thầy cô giáo, ý thức phấn đấu kém... Bên cạnh các môn học khác nhau có vai trò to lớn trong giáo dục đạo đức học sinh, giáo dục tình yêu thương đùm bọc nhau là truyền thống đẹp đẽ về đạo lý làm người. Giáo dục truyền thống “ Tương thân tương ái”, cần được tiến hành thường xuyên thông qua các hình thức khác nhau để tuyên truyền cổ động: Qua hệ thống băng rôn khẩu hiệu, phát thanh, làm báo tường, triển lãm bằng những hình ảnh, hiện vật, hoạt cảnh truyền thống... Hoạt cảnh truyền thống là loại hình sân khấu hóa, tổng hợp nhiều bộ môn nghệ thuật: múa, hát, thơ, đọc dẫn..., qua các ngày hội lớn của trường để giáo dục truyền thống “ Tương thân tương ái” cho học sinh, tạo ra những tình huống gây xúc động, tạo nên những cao trào, tình cảm sâu sắc đối với các em. Phan Văn Tuấn 5 Trường TH Krông Ana Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana Tổ chức vui tết Trung thu và tặng quà cho các bạn học sinh nghèo Phối kết hợp cùng giáo viên chủ nhiệm trong công tác tuyên truyền để dễ dàng theo dõi các việc làm tốt mang tinh thần “ Tương thân tương ái” của học sinh từ đó Liên đội nắm bắt khen thưởng, động viên kịp thời để làm gương cho các em học sinh trong trường chưa tham gia phong trào nhiệt tình. Qua những hình thức giáo dục này, sẽ giúp các em rèn luyện nhân cách, từ những việc nhỏ như: ham học, ham làm, siêng năng, cần kiệm... đến những việc làm lớn hơn như hun đúc tinh thần dân tộc, lòng yêu nước ở mỗi người. Thông qua các chương trình “ Phát Thanh Măng non” tuyên truyền cho các em về tinh thần hỗ trợ giúp đỡ các bạn học sinh nghèo có hoàn cảnh khó khăn trong Liên đội. Cập nhật các tin tức liên quan đến tình hình thiên tai của người dân các vùng miền trên cả nước cho các em học sinh nắm được hoàn cảnh, thiệt hại của đồng bào ta từ đó khơi gợi tình thương yêu dân tộc trong lòng các em. Liên đội vận động các phong trào khuyên góp sách vở, quần áo, tư trang, đồ dùng cá nhân… hỗ trợ các bạn vùng gặp khó khăn do thiên tai gây ra…và được học sinh, các thầy cô trong hội đồng nhà trường ủng hộ rất nhiệt tình… Ngoài ra Liên đội còn tổ chức chủ điểm tháng 12 “ Uống nước nhớ nguồn” Liên đội phối hợp với hội cựu chiến binh một buổi sinh hoạt “ Nói chuyện truyền thống” giao lưu và tặng quà cho các bác để tỏ lòng ngưỡng mộ và biết ơn đối với những người đã chiến đấu bảo vệ độc lập dân tộc. Mỗi năm cứ đến dịp 22/12 và 27/7 Liên đội tổ chức đi viếng Ngĩa trang liệt sĩ và thăm hỏi các gia đình có công với cách mạng nhằm giáo dục lòng biết ơn, nêu cao truyền thống cao đẹp của dân tộc ta. Giao lưu tặng quà cho Cựu chiến Binh và viếng Nghĩa trang Phan Văn Tuấn 6 Trường TH Krông Ana Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana Giải pháp 2: Tổ chức các chương trình văn hóa - văn nghệ: Thực hiện đúng quy định của chuyên môn, của ngành, của Hội đồng đội của trường đề ra. Ngoài ra thông qua các buổi ngoại khóa đó đã giáo dục các em tình yêu quê hương đất nước, con người, tinh thấn đoàn kết. Khơi dậy trong thiếu nhi niềm tự hào về truyền thống vẻ vang của dân tộc. Và từ đó các em đã có những hành động thiết thực, sống có ích cho gia đình và xã hội. Luôn xứng đáng là con ngoan trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ. Tổ chức cho các em có sân chơi lành mạnh, vui vẻ. giúp các em mạnh dạn, tự tin trước đám đông và thể hiện được năng khiếu của bản thân. Liên đội phát hiện, bồi dưỡng các hạt nhân có năng khiếu, khuyến khích các em tham gia vào các hoạt động của nhà trường Chương trình văn nghệ và xây dựng quỹ “Vì bạn nghèo” Thông qua các buổi diễn văn nghệ quyên góp và xây dựng quỹ “ Vì bạn nghèo” giúp đỡ các em học sinh nghèo trong liên đội, trao tặng quà, xe đạp, học bổng cho học sinh nghèo. Thu hút sự quan tâm của địa phương, các trường học trong địa bàn, quý bậc phụ huynh các em học sinh đến xem chương trình, ủng hộ quyên góp “Quỹ bạn nghèo” trong nhà trường. TPT lên kế hoạch ngay từ đầu năm học, vì đây là hoạt động lớn nên cần có thời gian để các lớp nhi đồng – chi đội chuẩn bị. Có thể tổ chức trong tháng có các ngày lễ lớn vừa giúp các em vui chơi vừa giúp các em có thể ghi nhớ các ngày lễ lớn của đất nước. Tổ chức vào tuần đầu tiên của tháng, nội dung tổ chức theo chủ đề, chủ điểm của tháng. Ví dụ như : tháng 9 – Chào mừng ngày Quốc khánh 2/9, mừng năm học mới; tháng 10 –Chào mừng ngày thành lập Hội Liên hiệp Phụ Nữ Việt Nam 20/10; tháng 11 – Chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11; tháng 12 – chào mừng ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam 22/12; tháng 1+2 - Mừng Đảng mừng xuân….. Nội dung: Tổng phụ trách chọn lọc những câu hỏi có liên quan đến những sự kiện lịch sử trong tháng tổ chức để giúp các em tìm hiểu bằng nhiều hình thức đan Phan Văn Tuấn 7 Trường TH Krông Ana Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana xen nhau giữa các tháng như: tổ chức sinh hoạt ngoài trời, viết bài tìm hiểu có đánh giá nhận xét, khen thưởng gương “Người tốt việc tốt” trong tháng. TPT có thể linh động tổ chức các chương trình bằng nhiều hình thức khác nhau để thu hút học sinh như, Năm học 2017 - 2018 tổ chức thi “ Rung chuông vàng” và năm học 2018 – 2019 tổ chức văn nghệ “Mừng Đảng, Mừng Xuân” ..... Thu hút được rất nhiều sự tham gia của các em học sinh. Các hình thức tổ chức luôn thay đổi nên không gây nhàm chán. Thông qua hội thi, các buổi biểu diễn văn nghệ tổ chức quyên góp “quỹ vì bạn nghèo” của liên đội. Liên đội cần gửi giấy mời đến các tổ chức, cơ quan, trường học trong địa bàn và các nhà hảo tâm để tham dự. Thu hút được sự qua tâm đóng góp của các nhà hảo tâm, chính quyền địa phương, các đoàn thể trong huyện Krông Ana, các bậc phụ huynh, thầy cô giáo và các em học sinh trong trường… Một số tiết mục văn nghệ được tổ chức tại liên đội trong các ngày lễ Giải pháp 3: Tổ chức Tham quan khu di tích lịch sử ở địa phương. Giúp học sinh đi tham quan các di tích lịch sử, văn hoá và cách mạng kháng chiến để từ đây khơi dậy trong lòng thiếu nhi, lớp măng non chủ nhân tương lai của đất nước Việt Nam niềm tự hào và ý thức tự tôn dân tộc bởi bề dày của nền văn hoá lâu đời, giúp các em hiểu biết vệ sự kiện, con người và những thành quả tốt đẹp của các thế hệ trước. Từ đó có những hành động và việc làm thiết thực như: thăm hỏi, động viên, giúp đỡ… các em sẽ trân trọng, biết ơn và đền đáp công ơn thế hệ cha ông Xác định mục đích yêu cầu, địa điểm và thời gian tham quan. Chủ động linh hoạt trong vấn đề giải quyết những phát sinh của buổi tham quan. Nội dung của đợt tham quan. Tập trung vào vấn đề gì? Nội dung thể hiện và hình thức hoạt động có phù hợp không? Chương trình phải thể hiện được đặc trưng của phương pháp giáo dục và tự giáo dục. Khai thác động viên và phát huy được sự tham quan của học sinh một cách tự giác, sáng tạo từ khi mở đầu cho đến khi kết thúc, phải tạo được không khí thoải mái vui tươi hấp dẫn. Phan Văn Tuấn 8 Trường TH Krông Ana Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana Chương trình buổi tham quan phải được sắp xếp phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý, với quy trình phát triển tình cảm, nhận thức và năng lực của đội viên. Chuẩn bị tốt và tổ chức thực hiện cụ thể, thống nhất và chu đáo. Tổ chức cho học sinh khối 5 đi tham quan bảo tàng tỉnh Đắc Lắc - nơi ghi lại dấu tích ông cha hào hùng một thời, nơi ghi lại những giá trị truyền thống muôn đời không lay chuyển của con người Việt Nam: trung dũng, kiên cường, anh hùng, bất khuất. Các em đã được nghe hướng dẫn viên hướng dẫn tham quan và thuyết minh về truyền thống oanh liệt một thời của cha anh ta với những trận đánh ác liệt, những chiến trường đẫm máu của các anh, với những chiến tích thật lẫy lừng của anh bộ đội Cụ Hồ được lưu giữ lại dấu ấn cho muôn đời qua hình ảnh, hiện vật và tư liệu. Từ những cái chén, cái bình uống nước của các anh bộ đội đến những sợi xiềng xích, gông cùm mà quân giặc đã hành hạ bộ đội ta. Từ đó các em học sinh mới hiểu, thấm thía cuộc sống hoà bình ngày hôm nay. Tham quan di tích lịch sử: Nhà đày Buôn Ma Thuột Cùng trong lần tham quan này các em đã được đến “ Bảo tàng dân tộc” nơi đây lưu giữ đầy đủ hình ảnh đồng bào dân tộc Êđê, Bana.., nhìn thấy được những nét văn hóa đặc trưng, những nét chạm trổ hoa văn tinh tế của người dân tộc trên quần áo, những bộ cồng chiêng, dụng cụ để thuần phục voi rừng, chiếc thuyền độc mộc do người đồng bào tự đẻo v.v,… từ đó giúp các em hiểu thêm về nét văn hóa của dân tộc Êđê, Bana… Các em hiểu thêm về văn hoá dân tộc các anh em sinh sống trên mảng đất quê hương Đắc Lắc. Hình ảnh chiếc xe tăng minh chứng lịch sử trong những ngày đấu tranh giải phóng tỉnh Đắc Lắc. Sau khi tham quan các dịa điểm tại thành phố Buôn Mê Thuột như Trung tâm văn hoá tỉnh, bảo tàng dân tộc, nhà đày đã giúp các em hiểu biết thêm về quê hương đất nước con người Việt Nam. Từ đó cố gắng phấn đấu học tập và rèn luyện tốt hơn, có ý thức bảo vệ và gìn giữ những giá trị truyền thống của cha anh. Tổ chức một buổi tham quan giáo dục truyền thống là một hình thức hoạt động dã ngoại có chủ đề, đã có điều kiện xác định, người thiết kế tổ chức có thể thực hiện bằng nhiều hình thức khác nhau, tuỳ thuộc vào mức độ hấp dẫn và hợp lý của Phan Văn Tuấn 9 Trường TH Krông Ana Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana chương trình. Nhưng đòi hỏi tối thiểu phải xây dựng được tiến trình cơ bản của nội dung chi tiết của buổi tham quan và phải tham mưu chặt chẽ với lãnh đạo đơn vị để đợt tham quan đạt kết quả cao. Giải pháp 4: Tổ chức các buổi giao lưu với các đoàn thể trong và ngoài nhà trường Giúp học sinh tiếp xúc trực tiếp, tao đổi, trò chuyện và tìm hiểu các nhân chứng lịch sử, các bạn có hoàn cảnh thiệt thòi hoặc khuyết tật từ đó tạo cho các em suy nghĩ sâu sắc về những người thiếu may mắn trong cuộc sống. họ cần sự cảm thông giúp đỡ rất nhiều từ cộng đồng để có thể sống ý nghĩa hơn và có động lực vươn lên trong cuộc sống. Chủ động lên kế hoach giao lưu trong năm học. Kết nối và trao đổi kế hoạch với các đoàn thể và tổ chức. Tham mưu thời gian tổ chức kế hoạch hợp lí. Tổ chức giao lưu văn nghệ với đoàn “khuyết tật” tình Dak lak vào đầu tháng 10 hàng năm với không khí hào hứng sôi động với những tiết mục văn nghệ của các em học sinh và các bạn của trung tâm đã xóa đi mặc cảm, cùng nắm tay nhau mạnh dạn cất cao tiếng hát đầm ấm tình người. Kết thúc buổi giao lưu là những hình ảnh đẹp, những thông điệp đến với tất cả mọi người hãy giành tình yêu thương của mình bằng những hành động thực tế để động viên, cảm thông chia sẻ từng món quà đóng góp giúp đỡ những người khuyết tật kém may mắn để họ thêm niềm tin và nghị lực để vượt qua những trở ngại vui sống hòa nhập với cộng đồng. Tuy vật chất không cao nhưng đây là tấm lòng của các thầy cô cùng các em học sinh của nhà trường. Học sinh ủng hộ Đoàn khuyết tật Theo kế hoạch phân công của hội đồng đội Huyện Krông Ana năm học 2017 2018 Liên đội trường Tiểu học Krông Ana kết nghĩa cùng Liên đội trường Tiều học Hoàng Văn Thụ thuộc xã Dur Kmăl một xã vùng sâu vùng xa từng là căn cứ địa cách mạng nên tình hình kinh tế dân cư còn nhiều khó khăn, một số bạn học sinh đang theo học tại trường còn thiếu thốn nhiều đồ dùng học tập… Ngay từ đầu năm học thầy Tổng phụ trách và Ban chỉ huy Liên đội đã đề ra kế hoạch tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường về việc huy động áo trắng, đồ dùng học tập của các em học sinh trong trường không còn sử dụng nhưng vẫn còn mới để tặng lại các bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn hơn và được học sinh và phụ huynh hưởng ứng rất nhiệt tình. Sau khi tập trung về Liên đội sẽ được các anh chị trong Đoàn thanh niên nhà trường hỗ trợ giặt là, xếp ngay ngắn, và phân loại các đồ dùng học tập còn sử dụng tốt, trao tặng hơn 1.500 chiếc áo quần và trao tặng thêm 3 suất học Phan Văn Tuấn 10 Trường TH Krông Ana Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana bổng mỗi suất trị giá 200.000đ cho 3 bạn học sinh “ Vượt khó học giỏi” tại trường tiểu học Hoàng văn Thụ. Phân loại đồ dùng, giao lưu kết nghĩa tặng quà cho liên đội TH Hoàng Văn Thụ Tuy trường nằm tại trung tâm huyện, được coi là trường thuận lợi nhưng bên cạnh những học sinh con công chức viên chức đầy đủ điều kiện thì vẫn có rất nhiều con em các gia đình lao động hoàn cảnh kinh tế gia đình còn nhiều khó khăn. Phong trào “ Áo trắng tặng bạn” cũng được các chi đội thực hiện rất sôi nổi, những học sinh có hoàn cảnh khó khăn đang theo học tại trường, gia đình có sổ hộ nghèo, cận nghèo, gia đình khó khăn… được lập danh sách và chuyển về liên đội xem xét. Sau đó Liên đội liên hệ trực tiếp với công ty chuyên may trang phục hoc đường trực tiếp về tại trường để lấy số đo may áo để các em có một chiếc áo trắng đẹp nhất mặc vào dịp lễ khai giảng năm học mới. Quỹ trao tặng áo trắng đồng phục được trích từ quỹ tiết kiệm của liên đội để động viên tinh thần cho các em yên tâm theo học tại trường. Trao tặng áo trắng cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn trong Liên đội IV. TÍNH MỚI CỦA GIẢI PHÁP Phan Văn Tuấn 11 Trường TH Krông Ana Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana Thông qua các phong trào của Đội TNTP đã giáo dục cho học sinh tinh thần “tương thân tương ái” thông qua các hoạt động thực tế, các em được trải nghiệm, được tìm hiểu các câu chuyện lịch sử hào hùng của cha ông thông qua các nhân chứng sống của lịch sử… Biết yêu thương, chia sẻ khó khăn với những người gặp khó khăn trong cuộc sống. Học sinh được rèn luyện từ tư tưởng đến hành động một cách khéo léo, tế nhị nhưng mang lại hiệu quả rất cao, nâng cao nhận thức của các em lên một tầm mới. Công tác tuyên truyền mang tính tự giác cao không áp đặt hay bắt buột các chi đội phải thực hiện theo chỉ tiêu. Sau mỗi đợt phát động đều có khen thưởng, biểu dương tinh thần đối với những bạn học sinh thực hiện tốt. Từ đó có thể nói rằng làm tốt mục này chúng ta đã giáo dục cho các em truyền thống dân tộc ta. Đặc biệt với những nhân chứng lịch sử kể lại những trang sử hào hùng của dân tộc càng tạo niềm tin cho các em. Các biện pháp, hoạt động trên được tổ chức logic, xuyên suốt từ ngay đầu năm học. Các hình thức tổ chức không gây nhàm chán thu hút được số lượng đông các em tham gia, các hoạt động rải đều trong các tháng phù hợp với chủ điểm của từng tháng. V. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Sau hơn 01 năm áp dụng và thực hiện đã thu được kết quả khá cao. Thu hút được 100% học sinh trong toàn trường tham gia, và tham gia rất nhiệt tình. Hàng năm các em đội viên tiêu biểu tham gia đều đặn các buổi thăm và tặng quà cho gia đình thương binh liệt sỹ, các gia đình có công với cách mạng vào các ngày lễ 22/12, Tết Nguyên Đán, 27/7…Năm học 2018 - 2019 thu được hơn 300 bài viết về thầy cô giáo chào mừng ngày 20/11, tổ chức chương trình chắp cánh tương lai xây dựng quỹ vì bạn nghèo....Bên cạnh đó từ năm học 2017-2018 liên Đội còn tham gia “ Nuôi heo đất” mỗi năm được hơn 8 triệu đồng..... Trong năm học 2017-2018 đến nay liên đội trao hơn 120 suất học bổng cho 120 em học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn mỗi suất học bổng trị giá 200.000đ, trao tặng 3 chiếc xe đạp cho học sinh nghèo mỗi chiếc trị giá 1.500.000đ/chiếc xe, trao 5 suất học bổng cho học sinh nghèo vượt khó học giỏi mỗi suất 500.000đ, trao tặng 80 bộ áo quần đồng phục mới cho 80 em học sinh khó khăn vào đầu năm học..... Ngoài ra còn quyên góp hơn 3.000 chiếc áo trắng và vở, đồ dùng học tập tặng liên đội khó khăn trên địa bàn huyện, đặc biệt những món quà này đều do các em trong toàn liên đội quyên góp. Qua đó từ những việc làm, những hoạt động, phong trào nêu trên đã giáo dục các em tình yêu thương giúp đỡ nhưng người xung quanh ta, những người có hoàn cảnh khó khăn với tinh thần “Lá lành đùm lá rách”. “Tương thân tương ái”, "Uống nước nhớ nguồn". Phần nào gìn giữ và phát huy truyền thống tốt đẹp của đất nước, con người Việt Nam. Phần thứ 3: KẾT LUẬN , KIẾN NGHỊ: I. KÊT LUẬN Phan Văn Tuấn 12 Trường TH Krông Ana Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana Với sự chỉ đạo sát sao của Ban giám hiệu, các đoàn thể, TPT Đội, cùng với sự phối hợp giữa nhà trường và địa phương, sự nổ lực phấn đấu của đội viên, nhi đồng. Cơ bản công tác giáo dục truyền thống “ Tương thân tương ái” ở Liên đội làm khá tốt có sự tiến bộ rõ rệt từ lớp nhỏ đến lớp lớn cũng như sự tiến bộ theo từng năm học. Các hoạt động và phong trào đó được tổ chức xuyên suốt trong cả năm học và với nhiều hình thức khác nhau nên không gây ra sự nhàm chán, ngược lại các em học sinh nhận ra rằng đó cũng chính là nhiệm vụ của mình trong việc giúp đỡ các bạn học sinh trong và ngoài nhà trường (cả vật chất lẫn tinh thần), tạo điều kiện cho các em học sinh nghèo, học sinh khó khăn, khuyết tật, mồ côi vươn lên khó khăn, tật nguyền để tự tin sống và sống có ích. Những lời động viên, thăm hỏi hay sự quan tâm tận tình chăm sóc của các em học sinh đối với những thế hệ cha anh đi trước, gia đình thương binh liệt sỹ, gia đình có công với cách mạng hay các chú bộ đội ngày đêm canh giữ hòa bình đất nước là niềm an ủi, khích lệ, bù đắp đối với họ: "Uống nước nhớ nguồn" " Ăn quả nhớ người trồng cây" Đó là lời nhắc nhở của cha ông ta đối với thế hệ sau cần phải hiểu, tự hào và biết ơn đối với công lao, thành quả của thế hệ trước. Mặt khác phải cố gắng vươn lên kế tục truyền thống ấy. Chính vì vậy, trong nhà trường nơi đào tạo các thế hệ tương lai cho đất nước càng không thể thiếu được hoạt động giáo dục truyền thống “ Tương thân tương ái” cho học sinh. II. KIẾN NGHỊ Xuất phát từ tính cấp thiết của vấn đề căn cứ vào thực tế quá trình công tác, để nâng cao công tác giáo dục truyền thống liên đội trường TH Krông Ana nói riêng, liên đội trường tiểu học nói chung. Tôi mạnh dạn đưa ra một số ý kiến đề xuất sau: Sách báo là cơ sở để chúng ta học tập. Để hoạt động giáo dục truyền thống “ Tương thân tương ái” có hiệu quả thì nhà trường, Liên đội và các trường tiểu học hay trung học rất cần thiết bổ sung vào tủ sách của nhà trường những tư liệu và tài liệu. Đối với cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương, cựu chiến binh trong thị trấn cần có sự quan tâm tới giáo dục truyền thống cho con em mình đặc biệt có kế hoạch chỉ đạo cụ thể trong các ngày lễ lớn của dân tộc. Thường xuyên tổ chức các cuộc thi tìm hiểu lịch sử dân tộc Việt Nam. Đối với Ban giám hiệu, các đoàn thể trong nhà trường, giáo viên chủ nhiệm, TPT đội cần có sự phối hợp chặt chẽ, có sự chỉ đạo của Ban giám hiệu đôn đốc giáo viên chủ nhiệm nhắc nhở học sinh làm tốt công tác giáo dục truyền thống “ Tương thân tương ái”. Tổ chức cho các em được đi tham quan nhiều địa danh lịch sử hơn nữa đặc biệt là những nơi ghi nhiều dấu ấn lịch sử như Địa đạo Củ chi, Lăng Hồ Chủ Tịch...Nhưng hoạt động này cần sự ủng hộ, giúp đỡ về công sức và kinh phí của Phan Văn Tuấn 13 Trường TH Krông Ana Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana các lực lượng trong và ngoài nhà trường. Để có một thế hệ mới với đầy đủ những phẩm chất tốt đẹp, theo tôi sự đầu tư là vô cùng thích đáng. Trên đây chỉ là 01 phần ý kiến nhỏ của bản thân tôi trên một số đối tượng học sinh nhất định, chắc chắn còn gặp nhiều thiếu sót, cần bổ sung và góp ý. Rất mong sự góp ý chân thành của quý thầy cô, các bạn đồng nghiệp để tôi có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ được giáo, góp một phần nào đó trong công tác giáo dục văn hóa truyền thống “Tương thân tương ái” cho học sinh. Xin chân thành cảm ơn! Buôn Trấp, tháng 3 năm 2019 Người viết Phan Văn Tuấn Phan Văn Tuấn 14 Trường TH Krông Ana Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Một số công văn hướng dẫn của Hội đồng đội huyện Krông Ana 2. Cẩm nang TPT Đội. 3. Tâm lý tiểu học. ĐH Huế của GS phó tiến sĩ Bùi Văn Huệ. 4. Giáo dục tiểu học Huế. GS phó tiến sĩ Đặng Vũ Hoạt, Phó TS Võ Đức Hoà. Phan Văn Tuấn 15 Trường TH Krông Ana Một số kinh nghiệm trong công tác giáo dục truyền thống “Tương thân tương ái” thông qua hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại trường TH Krông Ana NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP TRÊN ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Phan Văn Tuấn 16 Trường TH Krông Ana