Tài liệu Skkn một số kinh nghiệm trong việc quản lý thư viện, thiết bị dạy học ở trường tiểu học lê lợi

Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1.Lý do chọn đề tài Thư viện nói chung và thư viện trường học nói riêng từ rất lâu đã được Đảng, Nhà nước và Chính phủ quan tâm khẳng định vai trò, chức năng, nhiệm vụ thư viện trong quá trình bảo tồn, xây dựng và phát triển về mọi lĩnh vực của đất nước. Điều này được thể hiện rõ trong các văn bản như nghị quyết, chỉ thị, thông tư… có liên quan đến vấn đề thư viện, đặc biệt trong pháp lệnh thư viện của ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành ngày 28 tháng 12 năm 2000. Trường học là nơi hoạt động chủ yếu của giáo viên và học sinh ở đây giáo viên có nhiệm vụ truyền tải những kiến thức, kĩ năng, từ lý thuyết đến thực hành. Để các em học sinh lĩnh hội được những kiến thức và đạt được kết quả cao trong quá trình học tập, giảng dạy thì người giáo viên phải có kiến thức sâu rộng. Vậy để có những kiến thức ấy ngoài việc học tập tích lũy trên ghế nhà trường, trên giảng đường thì sách, báo cũng góp một phần không nhỏ trong việc nâng cao kiến thức và tu dưỡng bản thân. Thư viện - Thiết bị trường học đóng một vai trò quan trọng là nơi bổ trợ kiến thức, là trung tâm sinh hoạt của các em học sinh và giáo viên trong toàn trường. Thư viện - Thiết bị là một bộ phận cở sở vật chất không thể thiếu trong hoạt động dạy và học của nhà trường. Thư viện - Thiết bị là nơi có đầy đủ các loại sách, báo, từ điển, các thiết bị thí nghiệm khoa học, các mô hình thực tế để các em học sinh khám phá và học hỏi góp phần nâng cao chất lượng dạy học của giáo viên và học sinh trong toàn trường. Trong những năm gần đây được sự quan tâm của các cấp, Bộ Giáo dục - Đào tạo cũng đã có những quyết định, những quy định, những văn bản chỉ đạo cụ thể việc xây dựng Thư viện - Thiết bị ở các trường phổ thông. Vì thế các trường học đã quan tâm đầu tư và xây dựng thư viện- thiết bị nhằm hỗ trợ thiết thực cho việc giảng dạy của giáo viên cũng như học tập của học sinh. Chính vì lẽ đó mà thư viện trường học hiện nay được đầu tư mua sắm rất nhiều sách, báo, trang thiết bị… để phục vụ cho việc dạy và học. Cơ sở vật chất được đầu tư đồng bộ và đầy đủ thì vấn đề đặt ra là công tác quản lý tài 1 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim sản của Thư viện – Thiết bị tránh được những thất thoát đảm bảo sách, báo, thiết bị … được quản lý hiệu quả. Nghị quyết của Chi bộ Đảng Trường Tiểu học Lê Lợi cũng đã chỉ rõ: “ Tiếp tục tăng cường CSVC, TBDH, hoàn thiện và đi vào hoạt động có hiệu quả, phục vụ đắc lực cho công tác dạy và học”. Để đạt được những mục tiêu nêu trên, ngoài những lý do khách quan, công tác quản lý Thư viện - Thiết bị cũng đóng một vai trò hết sức quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả của CSVC nói chung và TBDH nói riêng. Trước những băn khoăn, trăn trở cũng như chính thực tế từ nơi tôi công tác. Vì vậy tôi chọn đề tài về “Một số kinh nghiệm trong việc quản lý thư viện, thiết bị dạy học ở trường tiểu học Lê Lợi”. II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận Trong pháp lệnh thư viện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành ngày 28 tháng 12 năm 2000: “Thư viện có chức năng, nhiệm vụ giữ gìn di sản thư tịch của dân tộc; thu thập, tàng trữ , tổ chức việc khai thác và sử dụng chung vốn tài liệu trong xã hội nhằm truyền bá tri thức, cung cấp thông tin phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu, công tác và giải trí của mọi tầng lớp của nhân dân; góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, phát triển khoa học, công nghệ, kinh tế, văn hóa, phục vụ công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” “… Thư viện của nhà trường, cơ sở giáo dục khác được thành lập nhằm phục vụ nhu cầu của cán bộ, nhà giáo, người học trong phạm vi của nhà trường, cơ sở giáo dục khác và có thể phục vụ những đối tượng khác phù hợp với quy chế của thư viện…” 2. Cơ sở thực tiễn: Giáo dục là hoạt động xã hội nhằm thực hiện chức năng chuyển giao thông tin giữa các thế hệ, là nhân tố quyết định của sự phát triển kinh tế xã hội. Các hoạt động giảng dạy, học tập, tự đào tạo, ngoài quan hệ thầy trò, luôn cần đến các kho tài liệu, các hoạt động khai thác và phổ biến tri thức nhân loại của các thư viện. 2 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim Với sự tiến bộ của khoa học và công nghệ, phương tiện thông tin đại chúng ngày càng có vai trò to lớn trong quá trình chuyển giao tri thức. Các phương tiện chuyển giao tri thức gồm sách báo, tạp chí, radio, ti vi, vi phim, vi phiếu, băng hình… Nhờ mở rộng phương tiện chuyển giao tri thức cho cán bộ giảng dạy, tri thức này được truyền cho các thế hệ nhờ có hệ thống ra giáo dục. Thông qua việc bổ sung tri thức, học sinh, đến một xã hội đào tạo được một lực lượng lao động mới, có khả năng vươn tới giải quyết những vấn đề của thực tiễn đặt ra. Nhiệm vụ cơ bản của Thư viện - Thiết bị trường học là đảm bảo việc thỏa mãn yêu cầu về sách báo tạp chí, đồ dùng cho giảng dạy và học tập, phù hợp với nội dung chương trình dạy và học của giáo viên và học sinh, đáp ứng được yêu cầu giáo dục toàn diện của nhà trường. Do vậy, việc bổ sung nâng cao chất lượng kho tài liệu và quản lý tài sản là khâu cần quan tâm nhất trong quá trình hoạt động của Thư viện - Thiết bị. Hoạt động thông tin Thư viện - Thiết bị thời kỳ hiện đại cần đáp ứng được một số yêu cầu sau: Có khả năng cung cấp một lượng tài liệu lớn, chất lượng cao và mang tính chuyên sâu cho nghiên cứu, giảng dạy và đào tạo. Cho phép thu thập và phổ biến thông tin một cách tốt nhất cho giáo dục và đào tạo. Đáp ứng nhu cầu tự đào tạo, “tự học suốt đời”, hướng đến một xã hội học tập. Thư viện - Thiết bị trường học có vị trí vai trò, nhiệm vụ và chức năng vô cùng quan trọng. Mà hoạt động chủ yếu của giáo viên và học sinh trong trường phổ thông là giảng dạy và học tập. Cả hai hoạt động này đều sử dụng công cụ là sách, báo, đồ dùng dạy học. Sách, báo, đồ dùng dạy học được quản lý tốt thì mới phát huy được tác dụng tích cực của nó. Trên cơ sở tổ chức tốt công tác thư viện. Vì vậy, tổ chức hoạt động Thư viện - Thiết bị nhằm thỏa mãn nhu cầu về sách, báo, đồ dùng học tập cho giáo viên và học sinh là một yêu cầu khách quan không thể thiếu được. Hoạt động của Thư viện - Thiết bị phải gắn liền với chương trình, nội dung học tập của từng trường, đồng thời gắn liền với nội dung đào tạo con người mới - con người toàn diện theo mục 3 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim tiêu của cấp học, bậc học. Với chức năng lưu trữ và luân chuyển sách, thông qua nội dung sách báo, thư viện góp phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng dạy và học. Tuyên truyền đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước, xây dựng thế giới quan khoa học, nếp sống văn minh cho giáo viên và học sinh. 2. Thực trạng Trường Tiểu học Lê Lợi nằm trên địa bàn Thôn Tân Tiến xã Eana, huyện Krông ana. Được tách ra từ trường Tiểu học Nguyễn Viết Xuân từ năm 1998 và mang tên là trường Tiểu học Lê Lợi. Đến nay trường đã trải qua gần 21 năm xây dựng và trưởng thành. Ngay từ những ngày đầu thành lập trường đã gặp không ít những khó khăn. Số lượng học sinh đông, CSVC của nhà trường chưa đầy đủ, đời sống kinh tế của nhân dân địa phương nơi trường đóng đang gặp nhiều khó khăn nên đã phần nào ảnh hưởng đến nhà trường. Hàng năm, được sự hỗ trợ của Nhà nước, cùng với nguồn huy động đóng góp của nhân dân, trường đã xây dựng được phòng học và một số phòng chức năng khá khang trang cảnh quan, môi trường xanh - sạch - đẹp và cùng với nhà trường bổ sung số lượng sách, báo, đồ dùng dạy học… đầy đủ về số lượng và nội dung phong phú đa dạng phục vụ cho việc dạy và học của giáo viên, học sinh. Bạn đọc đến thư viện các em học sinh yêu thích đọc sách, trường còn có đội ngũ cán bộ giáo viên, công nhân viên đa phần là trẻ, ham mê đọc sách. Nhân viên thư viện trình độ đạt chuẩn cộng thêm sự trẻ, khoẻ, nhiệt tình. Nhưng bên cạnh đó trường cũng có những khó khăn nhất định: Các em học sinh trong trường chủ yếu là con em của các hộ dân sống rải rác ở hai thôn là: Thôn Tân Tiến, Thôn Thành Công và hai buôn : buôn Tơ Lơ và buôn Cuăh nên việc đi lại của các em học sinh nhỏ tuổi còn khó khăn. Trong tổng số 295 học sinh, số học sinh dân tộc thiểu số chiếm 2/3 tổng số học sinh chủ yếu nằm trên 2 buôn đặc biệt khó khăn của xã nên chưa được 4 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim các bậc phụ huynh quan tâm đến việc học tập của con em mình, bên cạnh đó ngôn ngữ Tiếng việt là ngôn ngữ thứ hai, nên còn nhiều hạn chế. Nhân viên Thư viện - Thiết bị trẻ khỏe nhiệt tình nhưng vì là trường hạng II nên vẫn phải kiêm nhiệm giữa thư viện và thiết bị nên hiệu quả chưa cao. Mỗi năm học ngoài việc mua sắm bổ xung thêm sách ,báo, đồ dùng dạy học, nhà trường còn phát động phong trào tự làm đồ dùng dạy học, đều được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường, các đoàn thể, giáo viên và học sinh. Lượng tài liệu, đồ dùng dạy học ngày càng nhiều nhưng quy mô về phòng của Thư viện - Thiết bị cũng còn quá hẹp về không gian. Hầu hết là tận dụng từ phòng học, vừa kê tủ sách vừa đặt bàn đọc với chỉ vài ba bộ bàn ghế. Điều này phần nào làm cho học sinh và giáo viên chưa thật sự thích thú với việc đến thư viện. Ngoài những nguyên nhân trên còn có một nguyên nhân khác là Nhà trường chưa tạo ra được các hoạt động phong trào khuyến khích học sinh ý thức được việc bảo quản và sử dụng tài sản chung. Để quản lý tốt vốn sách, báo, đồ dùng dạy học thì Thư viện - Thiết bị cần có nhiều biện pháp cải tiến về công tác quản lý cũng như cách thức cho mượn tài liệu thư viện nhà trường. 3. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề: 3.1. Xây dựng ý thức và nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và học sinh: Một trong những thực tại công tác Thư viện – Thiết bị mà người quản lý Thư viện - Thiết bị boăn khoăn trăn trở đó là làm sao nâng cao được ý thức của cán bộ quản lý, nhân viên, giáo viên và học sinh tránh những thói quen đã ăn sâu vào tiềm thức của mình là coi nhẹ tài sản chung, chưa hiểu hết tầm quan trọng của sách, báo, đồ dùng dạy học…và làm sao để phát huy hiệu quả sử dụng của sách, báo, đồ dùng dạy học trong các tiết dạy. Tầm quan trọng 5 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim của chúng sẽ góp phần cho việc thành công của những tiết dạy, bổ sung kiến thức cho người dạy và học. Để xây dựng ý thức và nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và học sinh thì cán bộ Thư viện - Thiết bị cần phối hợp Ban giám hiệu, các đoàn thể trong nhà trường cùng thực hiện những việc như sau: Ngoài kế hoạch Thư viện - Thiết bị hằng năm, Nhân viên thư viện xây dựng thêm kế hoạch sử dụng và bảo quản sách, báo, đồ dùng dạy học để triển khai đồng bộ và nhất quán (kế hoạch được xây dựng cụ thể dựa trên thực tế nơi mình công tác). Nghiên cứu, tra cứu những văn bản, nghị quyết, chỉ thị… liên quan đến vấn đề bảo quản sử dụng cơ sở vật chất …để triển khai đến toàn thể giáo viên, nhân viên, học sinh trong nhà trường thực hiện đúng quan điểm của Đảng và Nhà nước (triển khai trong các buổi học, sinh hoạt chuyên môn và chào cờ). Tổ chức cuộc thi tìm hiểu pháp luật để nâng ý thức bảo quản và sử dụng cơ sở vật chất. Cán bộ quản lý, nhân viên thư viện phải tự nâng cao trình độ chuyên môn, kĩ năng nghiệp vụ cho chính bản thân mình và phải là tấm gương sáng cho cán bộ giáo viên, nhân viên và học sinh noi theo. Để được như vậy : * Đối với cán bộ quản lý: Bản thân phải nắm vững được các cơ sở pháp lý khoa học, lập ra kế hoạch và biện pháp khắc phục đồng thời chỉ đạo sát xao công tác bảo quản và sử dụng cơ sở vật chất, có những đánh giá rút kinh nghiệm sau mỗi đợt triển khai. * Đối với nhân viên phụ trách Thư viện - Thiết bị: Là người tham mưu tốt cho Ban giam hiệu nhà trường là cầu nối giữa các đoàn thể, giáo viên, nhân viên và các em học sinh để tạo thành một khối thống nhất từ trên xuống dưới và không ngừng bồi dưỡng kĩ năng nghiệp vụ cho bản thân. 3. 2 Xây dựng, phát huy tốt mạng lưới tổ cộng tác viên thư viện, thiết bị và tranh thủ sự lãnh đạo, hỗ trợ kết hợp với các đoàn thể trong nhà trường làm công tác Thư viện - Thiết bị : 6 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim Sử dụng tốt mạng lưới tổ cộng tác viên Thư viện - Thiết bị. Ngay từ đầu năm học tổ Thư viện - Thiết bị trường học đựơc thành lập do đồng chí Phó Hiệu trưởng làm tổ trưởng, Bí thư chi đoàn, Tổng phụ trách đội cùng với 5 giáo viên và 13 học sinh làm cộng tác viên ở các lớp và có bảng phân công nhiệm vụ cụ thể như sau: BẢNG PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ TỔ CỘNG TÁC VIÊN THƯ VIỆN ST Họ và tên T Phạm Văn Chung 1 2 3 8 P. Hiệu trưởng, CTCĐ Quản lý chung Thư viện Lê Thị Hương Kế Toán Chịu trách nhiệm về tài chính chung cho thư viện Nguyễn Thế Nghiệp Bí thư ĐTN Đôn đốc học sinh trang cáchoạt động phong trào của thư viện Hòa Quang Hải Tổng phụ trách đội Đôn đốc học sinh trang các hoạt động phong trào của thư viện Đinh Thị Tâm Tuyền KT khối 1 Đôn đốc phong trào đọc sách và hỗ trợ với CBTV trong công tác kiểm kê Bùi Thị Kim Khánh 5 7 Nhiện vụ cụ thể Chịu trách nhiệm quản lý chung công tác thư viện 4 6 Chức vụ Đặng Thị Thanh Huyền Nguyễn Thị Dung Đôn đốc phong trào đọc sách và hỗ trợ với CBTV trong công tác kiểm kê KT khối 2,3 KT khối 4 Đôn đốc phong trào đọc sách và hỗ trợ với CBTV trong công tác kiểm kê 9 Nguyễn Thị Thu Hà KT khối 5 Đôn đốc phong trào đọc sách và hỗ trợ với CBTV trong công tác kiểm kê 10 Trần Thị Tươi Thanh tra Thanh tra các hoạt động thư 7 Ghi chú Trường tiểu học Lê Lợi Khánh 11 Võ Phúc Thiên Bình Người TH: Bùi Thị Kim nhân dân viện Tổ trưởng Quản lý chung hoạt động của tổ và chịu trách nhiệm quản lí việc mượn trả của lớp 5A Nguyễn Thị Hải Yến Tổ phó 12 Kết hợp với tổ trưởng nhắc nhở chịu trách nhiệm quản lí việc mượn trả của lớp 1A,1B 13 H’ Nguyệt Êban Đôn đốc hoạt động phong trào Thành viên của thư viện và chịu trách nhiệm mượn trả sách lớp 5B,1C 14 Nguyễn Tường Vy Thành viên Đôn đốc hoạt động phong trào của thư viện và chịu trách nhiệm mượn trả sách lớp 1B 15 Bùi Gia Tiến Hảo 16 17 18 19 20 21 Thành viên Đôn đốc hoạt động phong trào của thư viện và chịu trách nhiệm mượn trả sách lớp 4A H Mơ Bkrông Thành viên Đôn đốc hoạt động phong trào của thư viện và chịu trách nhiệm mượn trả sách lớp 4B Lê Anh Vân Đôn đốc hoạt động phong trào Thành viên của thư viện và chịu trách nhiệm mượn trả sách lớp 3A Y Ki Ra Niê Đôn đốc hoạt động phong trào Thành viên của thư viện và chịu trách nhiệm mượn trả sách lớp 3B Võ Tuệ Tĩnh Đôn đốc hoạt động phong trào Thành viên của thư viện và chịu trách nhiệm mượn trả sách lớp 2A H’ Linh Đan Niê Đôn đốc hoạt động phong trào Thành viên của thư viện và chịu trách nhiệm mượn trả sách lớp 2B Vũ Phương Linh Đôn đốc hoạt động phong trào Thành viên của thư viện và chịu trách nhiệm mượn trả sách lớp 1A 8 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh 22 23 Đỗ Thị Hằng Bkrông H’ Vy Anh Ênuôl Người TH: Bùi Thị Kim Đôn đốc hoạt động phong trào Thành viên của thư viện và chịu trách nhiệm mượn trả sách lớp 1B Đôn đốc hoạt động phong trào Thành viên của thư viện và chịu trách nhiệm mượn trả sách lớp 1C Tổ Thư viện- Thiết bị phối hợp với Thư viện - Thiết bị trường phát hiện, sưu tầm, lựa chọn những sách ,báo, tư liệu mới, đồ dùng dạy học mới .. tham gia tu bổ sửa chữa tài liệu sách, báo, đồ dùng dạy học, tổ chức trưng bày và giới thiệu sách theo đúng quy định để phong trào đọc sách diễn ra thường xuyên và liên tục. Vì thành viên tổ cộng tác viên là giáo viên và học sinh của mỗi lớp nên ngoài việc giúp Thư viện - Thiết bị làm chuyên đề, tổ CTV Thư việnThiết bị còn là người trực tiếp trong việc theo dõi, sử dụng, bảo quản sách, báo, đồ dùng dạy học tại lớp của mình. Ngoài ra Tổ cộng tác viên là nơi tư vấn tin cậy cho bạn đọc, bởi khi có sách mới về tổ thư viện cùng tôi tham gia khâu xử lý nghiệp vụ như dán gáy, đóng dấu... và chính tổ Thư viện - Thiết bị là người đầu tiên được đọc nội dung những cuốn sách mới, những tài liệu mới, sau đó tuyên truyền cho bạn đọc. Như vậy lượng sách, đồ dùng dạy học được luân chuyển nhiều hơn, bạn đọc đến thư viện ngày càng đông hơn. Bên cạnh việc phát huy tốt mạng lưới cộng tác viên Thư viện - Thiết bị. Thư viện - Thiết bị cần nhất sự kết hợp của các tổ chức trong nhà trường, tranh thủ sự lãnh đạo, hỗ trợ kết hợp với các đoàn thể trong nhà trường. Chi bộ Đảng giám sát chỉ đạo công tác Thư viện - Thiết bị trường học cho phù hợp với nội dung, nhiệm vụ năm học. Đoàn thanh niên, Phụ trách đội luôn giúp đỡ, tạo điều kiện cho Thư viện - Thiết bị phát huy tinh thần năng động, sáng tạo và nhiều hình thức phục vụ bạn đọc hấp dẫn. Nhắc nhở, đôn đốc các em thực hiện tốt lịch mượn trả sách, công tác tuyên truyền giới thiệu sách cũng như chuyên đề. Phát động cuộc vận động quyên góp sách trong toàn trường đạt được kết quả và rất thành công. 9 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim 3.3 Tổ chức kho, quản lý thư viện, thiết bị dạy học hiệu quả, khoa học: 3.3.1 Tổ chức kho: Công tác tổ chức kho là một trong những hoạt động nghiệp vụ của thư viện. Việc tổ chức phải khoa học và có hệ thống, tổ chức kho của thư viện nhằm mục đích: Tạo ra một trật tự trong kho sách; bảo quản tốt vốn tài liệu; tạo thuận lợi cho việc sử dụng, nâng cao hiệu quả sử dụng tài liệu. Vì vậy, việc lựa chọn tổ chức kho tài liệu của thư viện theo hình thức kho “đóng” hay “mở” cần xem xét đến những ưu điểm và hạn chế của từng loại hình. Với những ưu điểm và hạn chế của từng loại hình kho sách. Trong điều kiện hiện nay thư viện trường tôi đã hội tụ đủ các yếu tố để tiến hành tổ chức hình thức kho đóng như: Đối tượng bạn đọc của thư viện chủ yếu là cán bộ, giáo viên nhà trường có trình độ, ý thức chấp hành nội quy tương đối tốt và họ thường thích tự tìm những quyển sách phù hợp với chuyên môn nghiệp vụ của mình để nghiên cứu; cán bộ thư viện có trình độ, có năng lực trong công tác, tâm huyết, có tinh thần trách nhiệm cao, năng lực, tích cực và luôn tìm tòi học hỏi những kinh nghiệm trong xây dựng và tổ chức hoạt động của thư viện; được các cấp quan tâm chỉ đạo, đặc biệt là BGH Nhà trường tạo điều kiện tốt nhất để thư viện hoạt động. 3.3.2 Tổ chức quản lý 3.3.2.1 Đăng kí: *Đối với sách: Sách nhập vào thư viện cần được vào sổ đăng kí tổng quát, sổ đăng kí cá biệt và sổ đăng kí sách giáo khoa. Sách được chia làm hai loại như sau: - Sách nghiệp vụ, tham khảo, thiếu nhi được đăng kí vào sổ đăng kí cá biệt, được xử lý kĩ thuật theo các bước như sau: Đóng dấu (dấu được đống ở trang tên sách và trang số 17 trong phạm vi1/4 cuốn sách từ phía dưới lên sát gáy sách) - Phân loại - Dán nhãn - Vào sổ đăng kí cá biệt và sổ đăng kí này được lập riêng để thuận lợi cho việc tuyên truyền, giới thiệu sách, sắp xếp sách. ( mẫu chung dành cho thư viện) Nhưng khi vào sổ cần có một số chú ý sau: +Cột kiểm kê ở sổ đăng kí cá biệt ghi bằng bút chì. 10 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim +Không được viết tắt tên tác giả, tên sách. +Trường hợp xuất sách ra khỏi thư viện, ở dòng đăng kí cuốn sách sẽ được gạch ngang bằng bút đỏ và được lập “Biên bản xuất sách khỏi kho thư viện”. + Ngoài hóa đơn chứng từ đối với sách được nhận vào thư viện được lập “ Biên bản nhập sách vào kho thư viện”. -Sách giáo khoa, được đăng kí vào mẫu sổ riêng gọi là sổ đăng kí sách giáo khoa dùng chung . Sau khi được đóng dấu, dán nhãn thì được đăng kí theo từng tên sách. Mỗi tên sách có cùng một năm xuất bản đăng kí vào một dòng, khác năm xuất bản, đăng kí vào dòng khác. Cách ghi như sau: Ví dụ: Tên sách Toán Lớp 4 tập 1 MẪU SỔ ĐĂNG KÍ SÁCH GIÁO KHOA Năm Ngày vào sổ Số thứ tự Số chứng từ Năm xuất bản Tổn Giá g số đơn bản vị Thành tiền 20152016 120 15/G K 2015 20 11300 226000 20162017 2140 30/G K 2016 10 11300 113000 Kiểm kê Ghi chú 20….. 20….. 20….. Mất Mất Mất Còn Còn Còn * Đối với báo, tạp chí: Báo và tạp chí được đăng kí vào sổ đăng kí báo tạp chí. Khi báo tap chí đóng thành tập theo quý, tháng, năm thì sẽ đăng kí vào sổ đăng kí tổng quát và sổ đăng kí cá biệt theo đơn vị đóng bìa (nếu báo tạp chí không đóng thành tập thì không đăng kí vào sổ đăng kí cá biệt sách nghiệp vụ). Phiếu đăng kí báo Tên báo: Măng non Kí hiệu: 11 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim Địa chỉ: Nước: CHXHCN Việt Nam Số bản:12 Tiếng: Việt Loại:báo ngày Ngày 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 … Ghi chú 1 x x x x x x x x x x x x 2 x x x x x x x x x x x x 3 x x x x x Tháng x x 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Phiếu đăng kí tạp chí Tên tạp chí: Giáo dục tiểu học Ký hiệu: 05 Địa chỉ Ghi địa chỉ của tạp chí) Nước: CHXHCN Việt Nam Tiếng : Việt Kì hạn: 1 tháng Tháng Th1 Th2 Th3 Th4 Th5 Th6 2018 x x x x x x 2019 x x x Th7 Th8 Th9 Th10 Th11 Th12 Ghi chú x x x Năm x x *Đối với thiết bị, đồ dùng dạy học: Ngoài việc đăng kí vào sổ tài sản của Thiết bị, cũng lập biên bản nhập kho, biên bản xuất kho thiết bị đồng dùng dạy học để dễ theo dõi, sắp xếp, báo cáo, bổ sung thiết bị đồ dạy học. 12 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim 3.3.2.2 Công tác mược trả Công tác này cũng góp phần không nhỏ trong việc quản lí, theo dõi, tránh những thất thoát sách, báo, đồ dùng dạy học. Trước đây thư viện thường cho mượn sách theo đơn tập thể, cách làm này đơn giản, nhanh nhưng thường bị mất mát và hư hỏng nhiều, khó qui trách nhiệm. Những năm gần đây thư viện cho mượn SGK theo yêu cầu của từng học sinh, em nào muốn mượn thì trực tiếp viết đơn, trực tiếp mượn sách, trả sách nếu làm hư hỏng mất mát, thư viện trực tiếp yêu cầu bồi hoàn và phê bình học sinh đó. Cách làm này tuy có vất vả hơn cho cán bộ thư viện nhưng rất hiệu quả và giữ gìn sách sử dụng được lâu dài, tiết kiệm được kinh phí mua SGK cho gia đình học sinh, nhà trường và xã hội. Để đạt được kết quả tốt cần làm một số việc như sau: - Vào đầu năm học nhân viên thư viện làm thẻ mượn cho cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh. - Xây dựng Lịch mượn trả phù hợp. - Lập sổ theo dõi mượn trả sách báo riêng, sổ mượn trả đồ dùng dạy học riêng. Đối với sách, báo sổ này được chia làm 2 loại như sau: + Sổ dành cho cán bộ, giáo viên, nhân viên. +Sổ dành cho học sinh. - Xây dựng nội quy Thư viện - Thiết bị, ra những chế tài đối với việc làm hư hỏng, mất sách, báo đồ dùng dạy học. Đồng thời cũng có những phần thưởng khích lệ cho những học sinh có ý thức bảo vệ tài sản chung. - Theo dõi lịch báo giảng của từng lớp để cho mượn đúng bài dạy tránh trường hợp mượn chồng chéo. - Phát huy hết tần suất hoạt động của tổ cộng tác viên Thư viện - Thiết bị 3.3.2.3. Bảo quản * Tại kho Thư viện- Thiết bị: 13 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim -Kho sách thường xuyên được hút bụi, chống mối mọt, chống mốc, phòng hỏa, giá sách được kê đúng qui định chống độ ẩm ướt ảnh hưởng đến chất lượng sách. -Kết hợp tổ cộng tác viên xử lý sách, báo cũ, sửa chữa đồ dùng dạy học -Sử dụng phần mềm thư viện- thiết bị( nếu có) -Hàng tháng tiến hành kiểm tra và lập biên bản kiểm tra bảo quản và sử dụng sách báo đồ dùng dạy học. *Tại lớp học: - Đề nghị BGH nhà trường trang bị tủ đựng sách, báo, đồ dùng dạy học. - Xây dựng góc thư viện tại lớp được phân chia các thành viên trong lớp quản lý. 3.3.2.4 Kiểm kê, thanh lý Hàng năm cứ đến cuối năm học, Thư viện- Thiết bị làm kiểm kê báo cáo số lượng sách báo, tạp chí, trang thiết bị có trong thư viện cùng với việc kiểm kê tài sản cuối năm học của đơn vị. Đề xuất kế hoạch bổ sung vốn tài liệu và đề nghị số lượng sách hư hỏng, lạc hậu không còn giá trị sử dụng để thanh lý kịp thời ra khỏi thư viện- thiết bị (Có biên bản xuất kho ra khỏi thư viện và vào sổ đăng kí tổng quát). 3.4 Tính mới của giải pháp: - Phù hợp với thư viện có diện tích phòng nhỏ, phát huy tối đa sự luân chuyển và vòng quay của sách, báo, đồ dùng dạy học. - Báo được đăng kí thành từng tập vào sổ đăng kí cá biệt - Phát huy hết tần xuất hoạt động của Tổ cộng tác viên thư viện- Thiết bị - Hàng tháng lập biên bản kiểm tra bảo quản và sử dụng sách báo đồ dùng dạy học. - Xây dựng tinh thần đoàn kết và một khối thống nhất từ trên xuống dưới trong nhà trường. 3.5 Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm: 14 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim Qua quá trình thực hiện trong năm học qua thư viện hạn chế mất những hư hỏng sách, báo, đồ dùng dạy học, tỉ lệ mất mát hư hỏng của thư viện < 3-5%. Giúp giảm kinh phí mua sắm sách, báo, trang thiết bị dạy học. Kết quả thu được như sau: So sánh số lượng sách thiết bị qua 2 năm thực hiện: Năm học Tổng số sách đầu năm học Học kì I năm 3650 2018 - 2019 Tổng số Tổng số sách cuối ĐDDH năm học đầu năm học 35 12 bộ Tổng số Ghi chú ĐDDH cuối năm học 12 bộ Số lượt bạn đọc đến thư viện và lần mượn ĐDDH: Năm học Tổng số GV Tổng số HS Số lượt bạn đọc đến Ghi chú thư viện/ mượn ĐDDH Giáo viên Học sinh Học kì I năm 28 2018 - 2019 295 1880 17700 3.6 Phạm vi áp dụng: Trường tiểu học Lê Lợi Thôn Tân Tiến xã Eana huyện Krông ana tỉnh ĐăkLăk 3.7 Phạm vi ảnh hưởng: Có thể áp dụng với các trường tiểu học trên toàn huyện III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 1.Kết luận: Bài học được rút ra từ quá trình áp dụng sáng kiến kinh nghiệm của bản thân: 15 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim - Khi thực hiện kế hoạch đề ra, phải đôn đốc, nhắc nhở và có kiểm tra, đánh giá. - Lịch đọc và mở cửa có quy định cụ thể, nề nếp duy trì tốt. - Giáo viên thư viện phải yêu quý học sinh, hết lòng với công việc của mình, biết phối hợp cùng tập thể thì mới có quyết tâm thực hiện tốt công việc. - Người giáo viên thư viện phải là người nhiệt tình, say mê với công tác sách. Biết phối hợp với nội dung sinh hoạt của nhà trường. - Công tác Thư viện - Thiết bị của nhà trường phải được BGH, hội đồng giáo dục quan tâm, cho các hoạt động của Thư viện – Thiết bị vào phong trào thi đua. - Hàng năm có bổ sung sách, báo, tạp chí, đồ dùng dạy học… mới theo quý từng năm học, phải thường xuyên và liên tục. Đề tài đã góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Thư viện – Thiết bị. Giảm kinh phí mua sắm trang thiết bị. Giúp cho học sinh có sự chuyển biến tích cực về nhận thức và gây được hứng thú để các em đến thư viện. Đề tài có thể áp dụng được cho thư viện các trường tiểu học trong huyện. 2. Kiến nghị Để nâng cao chất lượng phong trào đọc trong trường Tiểu học có hiệu quả tôi có một số kiến nghị như sau: Ban giám hiệu nên xếp các hoạt động Thư viện – Thiết vào phong trào thi đua của giáo viên. Ban phụ trách đội đưa phong trào bảo quản sử dụng sách, báo, đồ dùng dạy học của học sinh vào thi đua theo từng đợt mà hoạt động đoàn đội phát động. Về cơ sở vật chất: Bổ sung tủ trưng bày sách giới thiệu sách Trang thiết bị tủ giá, phòng kho phòng đọc đúng qui định của tiêu chuẩn thư viện trường học. Eana, Ngày 20 tháng 04 năm 2019 NGƯỜI VIẾT 16 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim Bùi Thị Kim Khánh XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SKKN ................................................................................................................... ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. 17 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Vũ Bá Hòa. Tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ trường phổ thông/ Vũ bá Hòa (chủ biên).-H: Giác dục Việt Nam, 2008.- 339tr.;20cm. 2. Bùi Loan Thùy. Thư viện học đại cương/ Bùi Loan Thùy, Lê Văn viết.-H: Đại học Quốc gia TP HCM, 302 tr. 3. Lê Văn Viết. Cẩm nang nghề thư viện/ Lê Văn Viết.-H: Văn hóa thông tin, 2002.- 315 tr. 4. Các văn bản hiện hành về công tác thư viện.- H: Lao động, 2002 18 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim 5. Sổ tay công tác thư viện trường học.- H: Giáo dục, 2008 6. Tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ thư viện trường phổ thông.-H: Giáo dục, 2009 MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài. ……………………………………………….. 1 PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận……..……………………………………………… 2 2. Thực trạng .....................................................................………… 4 19 Trường tiểu học Lê Lợi Khánh Người TH: Bùi Thị Kim 3. Các biện pháp đã tiến hành giải quyết vấn dề………...... ............ 5 4. Tính mới của giải pháp....................................................................14 5. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm................................................15 6. Phạm vi áp dụng...............................................................................16 7. Phạm vi ảnh hưởng............................................................................16 PHẦN III: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 1. Kết luận. ………………………………………………………… 16 2. Kiến nghị………………………………………………………… 16 Tài liệu tham khảo ……………………………………………………18 20