Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
Môc lôc
Lêi nãi ®Çu.....................................................................................
Trang 1
Ch-¬ng I: Lý luËn chung vÒ tæ chøc kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
Trang 3
trong doanh nghiÖp……………………………………………...
1.1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ nguyªn vËt liÖu……………………..
Trang 3
1.1.1. VÞ trÝ, ý nghÜa cña NVL vµ sù cÇn thiÕt ph¶i qu¶n lý NVL
trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh…………………….
Trang 3
1.1.1.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm cña nguyªn vËt liÖu………………..
Trang 3
1.1.1.2. VÞ trÝ, vai trß cña nguyªn vËt liÖu………………………...
Trang 3
1.1.1.3. Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu………………………………...
Trang 4
1.1.1.4. Yªu cÇu qu¶n lý vµ nhiÖm vô kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
trong c¸c doanh nghiÖp…………………………………………...
Trang 6
1.1.1.4.1. Sù cÇn thiÕt cña c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu……..
Trang 6
1.1.1.4.2. Yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu…………
Trang 6
1.1.1.4.3. NhiÖm vô cña kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu…………………
Trang 7
1.1.2. TÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu……………………………………
Trang 8
1.1.2.1. Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu…………………….
Trang 8
1.1.2.2. TÝnh gi¸ cña nguyªn vËt liÖu nhËp kho…………………...
Trang 8
1.1.2.3. TÝnh gi¸ cña nguyªn vËt liÖu xuÊt kho…………………...
Trang 11
1.2. Tæ chøc kÕ to¸n qu¶n trÞ nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp.
Trang 13
1.2.1. Yªu cÇu kÕ to¸n qu¶n trÞ nguyªn vËt liÖu…………………..
Trang 13
1.2.2. Tæ chøc vËn dông chøng tõ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu……….
Trang 15
1.2.3. C¸c ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu………….
Trang 16
1.2.3.1. Ph¬ng ph¸p thÎ song song………………………………
Trang 16
1.2.3.2. Ph-¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn…………………..
Trang 17
1.2.3.3. Ph¬ng ph¸p sæ sè d…………………………………….
Trang 19
1.2.4. Ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông NVL trong doanh
nghiÖp……………………………………………………………..
Trang 21
1.3. Tæ chøc kÕ to¸n tµi chÝnh NVL trong doanh nghiÖp…………
Trang 22
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
1
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
1.3.1. KÕ to¸n NVL theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn…...
Trang 22
1.3.1.1. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n……………………………………
Trang 22
1.3.1.2. Tµi kho¶n sö dông………………………………………..
Trang 23
1.3.1.3. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n vµ ghi sæ kÕ to¸n………………..
Trang 24
1.3.2. KÕ to¸n NVL theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh k×…………..
Trang 24
1.3.2.1. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n ……………………………………
Trang 24
1.3.2.2. Tµi kho¶n sö dông………………………………………..
Trang 25
1.3.2.3. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n vµ tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n………
Trang 26
1.4. Tæ chøc hÖ thèng sæ s¸ch nguyªn vËt liÖu……………………
Trang 29
1.4.1. H×nh thøc sæ Chøng tõ ghi sæ………………………………
Trang 29
1.4.2. H×nh thøc sæ NhËt ký chung………………………………..
Trang 30
1.4.3. H×nh thøc sæ NhËt ký- Sæ c¸i……………………………….
Trang 30
1.4.4. H×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt ký- chøng tõ……………………
Trang 31
1.4.5. H×nh thøc kÕ to¸n trªn m¸y vi tÝnh…………………………
Trang 32
1.5. HÖ thèng b¸o c¸o kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu…………………...
Trang 36
1.5.1. B¸o c¸o tµi chÝnh…………………………………………...
Trang 36
1.5.2. B¸o c¸o qu¶n trÞ…………………………………………….
Trang 37
1.6. KÕ to¸n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho…………………...
Trang 38
1.7. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông nguyªn vËt liÖu trong doanh
nghiÖp……………………………………………………………..
Trang 39
Ch-¬ng II: Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt
liÖu t¹i c«ng ty TNHH Hîp Thµnh……………………………..
Trang 42
2.1. Kh¸i qu¸t chung vÒ c«ng ty TNHH Hîp Thµnh……………...
Trang 42
2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty TNHH Hîp
Thµnh……………………………………………………………… Trang 42
2.1.2. Nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n vµ thµnh tÝch c«ng ty ®¹t ®îc… Trang 44
2.1.3. C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý cña c«ng ty TNHH Hîp Thµnh……. Trang 45
2.1.4. Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt chñ yÕu cña c«ng ty TNHH
Hîp Thµnh………………………………………………………… Trang 46
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
2
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
2.1.5. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty TNHH Hîp Thµnh…... Trang 50
2.1.5.1. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i c«ng ty TNHH Hîp Thµnh….
Trang 50
2.1.5.2. Tæ chøc hÖ thèng chøng tõ t¹i c«ng ty TNHH Hîp Thµnh
Trang 53
2.1.5.3. Tæ chøc hÖ thèng tµi kho¶n t¹i c«ng ty TNHH Hîp Thµnh Trang 53
2.1.5.4. Tæ chøc hÖ thèng sæ vµ b¸o c¸o kÕ to¸n t¹i c«ng ty
TNHH Hîp Thµnh………………………………………………… Trang 53
2.2. Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng
ty TNHH Hîp Thµnh……………………………………………..
Trang 57
2.2.1. Ph©n lo¹i vµ tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty TNHH Hîp
Thµnh……………………………………………………………… Trang 57
2.2.1.1. Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu………………………………… Trang 57
2.2.1.2. TÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu………………………………….. Trang 58
2.2.2. Tæ chøc kÕ to¸n qu¶n trÞ nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty TNHH
Hîp Thµnh………………………………………………………… Trang 60
2.2.2.1. Thñ tôc nhËp, xuÊt nguyªn vËt liÖu vµ chøng tõ sö dông… Trang 60
2.2.2.2. Ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty
TNHH Hîp Thµnh………………………………………………..
Trang 61
2.2.2.3. C«ng t¸c kiÓm kª kho nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty TNHH
Hîp Thµnh………………………………………………………..
Trang 74
2.2.3. Tæ chøc kÕ to¸n tµi chÝnh nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty TNHH
Hîp Thµnh………………………………………………………… Trang 74
2.2.3.1. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho cña c«ng ty………….. Trang 74
2.2.3.2. VËn dông tµi kho¶n ®Ó kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty
Trang 75
2.2.3.3. Tr×nh tù kÕ to¸n- Sæ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu……………..
Trang 75
Ch-¬ng III: Mét sè biÖn ph¸p nh»m hoµn thiÖn tæ chøc c«ng
t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty TNHH Hîp Thµnh
Trang 93
3.1. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
t¹i c«ng ty TNHH Hîp Thµnh…………………………………….. Trang 93
3.1.1. ¦u ®iÓm…………………………………………………….
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
Trang 93
3
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
3.1.2. Tån t¹i……………………………………………………… Trang 96
3.1.3. Nguyªn nh©n……………………………………………….. Trang 96
3.2. Nguyªn t¾c hoµn thiÖn kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty
TNHH Hîp Thµnh………………………………………………… Trang 97
3.2.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý, sö dông vµ
h¹ch to¸n kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty TNHH Hîp Thµnh
Trang 97
3.2.2. Nguyªn t¾c hoµn thiÖn tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt
liÖu t¹i c«ng ty TNHH Hîp Thµnh………………………………..
Trang 98
3.3.Néi dung hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng
ty TNHH Hîp Thµnh……………………………………………… Trang 100
3.3.1. Hoµn thiÖn tæ chøc kÕ to¸n qu¶n trÞ nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng
ty TNHH Hîp Thµnh……………………………………………… Trang 100
3.3.1.1. Hoµn thiÖn vÒ viÖc lu©n chuyÓn chøng tõ………………… Trang 100
3.3.1.2. Hoµn thiÖn vÒ tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho………....
Trang 101
3.3.2. Hoµn thiÖn tæ chøc kÕ to¸n tµi chÝnh nguyªn vËt liÖu t¹i
c«ng ty TNHH Hîp Thµnh………………………………………..
Trang 102
3.3.3. Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao viÖc sö dông tiÕt kiÖm
nguyªn vËt liÖu ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm………………………… Trang 103
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o…………………………………… Trang 106
KÕt luËn…………………………………………………………... Trang 107
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
4
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
Danh môc b¶ng biÓu
S¬ ®å 1.1. S¬ ®å h¹ch to¸n chi tiÕt theo ph-¬ng ph¸p thÎ song song
S¬ ®å 1.2. S¬ ®å h¹ch to¸n chi tiÕt theo ph-¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn
S¬ ®å 1.3. S¬ ®å h¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu theo ph-¬ng ph¸p sæ sè d-.
S¬ ®å 1.4. Tr×nh tù h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu theo ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng
xuyªn.
S¬ ®å 1.5. Tr×nh tù h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu theo ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh k×.
S¬ ®å 1.6. Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc Chøng tõ ghi sæ.
S¬ ®å 1.7. Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chung.
S¬ ®å 1.8. Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký- Sæ c¸i.
S¬ ®å 1.9. Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc kÕ toÊn NhËt ký- Chøng tõ.
S¬ ®å 1.10. Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc kÕ to¸n trªn m¸y vi tÝnh.
S¬ ®å 2.1. S¬ ®å bé m¸y tæ choc qu¶n lý cña c«ng ty TNHH Hîp Thµnh.
S¬ ®å 2.2. M« h×nh tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty TNHH Hîp Thµnh.
S¬ ®å 2.3. Mèi liªn kÕt gi÷a c¸c ph©n hÖ trong Visoft Accounting 2003.
S¬ ®å 2.4. Tr×nh tù kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu theo ph-¬ng ph¸p thÎ song
song t¹i c«ng ty TNHH Hîp Thµnh.
S¬ ®å 2.5. H×nh ¶nh giao diÖn cña ph©n hÖ hµng tån kho.
BiÓu 2.1. TrÝch ho¸ ®¬n GTGT mua hµng ngµy 10/12.
BiÓu 2.2. Biªn b¶n kiÓm nghiÖm nguyªn vËt liÖu nhËp kho ngµy 10/12.
BiÓu 2.3. TrÝch phiÕu nhËp kho nguyªn vËt liÖu ngµy 10/12.
BiÓu 2.4. TrÝch yªu cÇu xuÊt vËt t- t¹i c«ng ty.
BiÓu 2.5. PhiÕu xuÊt kho nguyªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt x¬ ngµy 20/12.
BiÓu 2.6. TrÝch thÎ kho nhùa trong n-íc th¸ng 12/2008.
BiÓu 2.7. TrÝch sæ chi tiÕt nguyªn vËt liÖu nhùa trong n-íc th¸ng 12/2008.
S¬ ®å 2.6. Tr×nh tù h¹ch to¸n kÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty TNHH
Hîp Thµnh.
BiÓu sè 2.9. TrÝch ho¸ ®¬n GTGT cña nguyªn vËt liÖu nhËp kho ngµy
29/12/2008.
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
5
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
BiÓu 2.10. TrÝch phiÕu nhËp kho vËt t- ngµy 29/12/2008.
BiÓu 2.11. PhiÕu xuÊt kho nguyªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt x¬ ngµy 18/12/2008.
BiÓu 2.12. TrÝch thÎ kho nguyªn liÖu nhùa nhËp khÈu th¸ng 12/2008.
BiÓu 2.13. TrÝch sæ nhËt ký chung th¸ng 12/2008.
BiÓu 2.14. TrÝch sæ c¸i tµi kho¶n 152 th¸ng 12/2008.
BiÓu 2.15. TrÝch sæ c¸i tµi kho¶n 331- Ph¶i tr¶ ng-êi b¸n th¸ng 12/2008.
BiÓu 2.16. TrÝch sæ chi tiÕt tµi kho¶n 3312- C«ng ty SX vµ DV th-¬ng m¹i Nam
Anh th¸ng 12/2008.
BiÓu 2.17. TrÝch sæ c¸i tµi kho¶n 111 th¸ng 12/2008.
BiÓu 2.18. TrÝch B¶ng tæng hîp NhËp- XuÊt- Tån v¹t t- th¸ng 12/2008.
BiÓu 2.19. TrÝch b¶ng tæng hîp thanh to¸n víi ng-êi b¸n th¸ng 12/2008.
BiÓu 3.1. MÉu phiÕu giao nhËn chøng tõ.
BiÓu 3.2. MÉu phiÕu b¸o vËt t- cßn l¹i cuèi kú.
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
6
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
Lêi nãi ®Çu
ViÖt Nam trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña tæ chøc th-¬ng m¹i thÕ
giíi n¨m 2007. Trong tiÕn tr×nh héi nhËp, më cöa nÒn kinh tÕ, ngµnh dÖt may
ViÖt Nam ®-îc x¸c ®Þnh lµ ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ mòi nhän cho sù ph¸t triÓn.
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y c¸c s¶n phÈm may mÆc cña ViÖt Nam Ýt nhiÒu ®· cã chç
®øng trªn thÞ tr-êng c¶ trong n-íc vµ trªn thÕ giíi, cã thÓ c¹nh tranh víi c¸c s¶n
phÈm dÖt may cña Trung Quèc vµ xuÊt khÈu ra c¸c n-íc EU & Mü.
Tuy nhiªn nguån nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm vÉn phô thuéc nhiÒu
vµo nhËp khÈu. Chñ ®éng ph¸t triÓn nguån nguyªn liÖu trong n-íc thay thÕ
nguyªn liÖu nhËp khÈu víi chËt l-îng t-¬ng ®-¬ng, gi¸ c¶ thÊp h¬n cung cÊp kÞp
thêi vµ nhanh chãng h¬n lµ viÖc lµm cÊp thiÕt ®Ó gi¶m gi¸ thµnh, t¨ng søc c¹nh
tranh cña hµng ViÖt Nam víi c¸c mÆt hµng cña c¸c n-íc trong khu vùc vµ trªn
thÕ giíi. Trªn c¬ së ph©n tÝch trªn, n¾m b¾t ®-îc nhu cÇu thÞ tr-êng c«ng ty
TNHH Hîp thµnh ®-îc thµnh lËp. S¶n phÈm cña c«ng ty lµ X¬ Polyester - lµ
nguån nguyªn vËt liÖu chñ yÕu cña ngµnh may mÆc.
§Ó cã thÓ ®-a nhµ m¸y ®i vµo s¶n xuÊt æn ®Þnh c«ng ty ®· tõng b-íc tiÕn
hµnh mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ, ®µo t¹o ®éi ngò c«ng nh©n, kh«ng ngõng më
réng n©ng cao n¨ng xuÊt s¶n xuÊt, ®Õn nay c«ng ty ®· dÇn ®i vµo æn ®Þnh.
Lµ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng ty TNHH Hîp Thµnh ®Æc biÖt coi träng
c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu - lµ yÕu tè ®¶m b¶o sù sèng cßn cña
c«ng ty.
Qua thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty, t×m hiÓu thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i
c«ng ty, em thÊy ®-îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nguyªn vËt
liÖu trong c«ng ty, nhÊt lµ víi mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm ®Æc thï nhc«ng ty TNHH Hîp Thµnh.
Em xin tr×nh bµy luËn v¨n tèt nghiÖp víi ®Ò tµi lµ “Hoµn thiÖn c«ng t¸c
tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu c«ng ty TNHH Hîp Thµnh”.
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
7
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
V× thêi gian cã h¹n nªn luËn v¨n cña em cßn cã nhiÒu sai sãt. KÝnh mong
nhËn ®-îc sù h-íng dÉn cña c« gi¸o Nghiªm ThÞ Thµ vµ c¸c thÇy c« trong khoa
Qu¶n trÞ kinh doanh ®Ó bµi kho¸ luËn cña em hoµn chØnh h¬n.
Bµi luËn v¨n gåm 3 phÇn.
Ch-¬ng I:
Lý luËn chung vÒ tæ chøc kÕ to¸n
Nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp
Ch-¬ng II:
Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n
Nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty TNHH Hîp Thµnh
Ch-¬ng III:
Mét sè biÖn ph¸p nh»m hoµn thiÖn tæ
chøc kÕ to¸n Nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty.
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
8
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
Ch-¬ng I:
Lý luËn chung vÒ tæ chøc
kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp
1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ NVL
1.1.1 VÞ trÝ, ý nghÜa cña NVL vµ sù cÇn thiÕt ph¶i qu¶n lý nguyªn vËt liÖu
trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh
1.1.1.1 Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm cña NVL
NVL lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh tham gia th-êng xuyªn vµ trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm do ®ã
¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn chÊt l-îng s¶n phÈm
§Æc ®iÓm cña Nguyªn vËt liÖu
Nguyªn vËt liÖu cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau:
Trong qu¸ tr×nh tham gia vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, nguyªn
vËt liÖu chØ tham gia vµo mét chu kú s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh vµ sau mçi chu kú chóng
bÞ tiªu hao toµn bé hoÆc bÞ thay ®æi h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu ®Ó cÊu thµnh nªn
thùc thÓ vËt chÊt cña s¶n phÈm . V× vËy, gi¸ trÞ cña nguyªn vËt liÖu ®-îc dÞch
chuyÓn mét lÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.
XÐt trªn hai ph-¬ng diÖn gi¸ trÞ vµ hiÖn vËt, nguyªn vËt liÖu lµ mét trong
nh÷ng yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu cña bÊt kú qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nµo. D-íi h×nh th¸i
hiÖn vËt nã biÓu hiÖn lµ mét bé phËn quan träng cña s¶n phÈm lao ®éng. Cßn
d-íi h×nh th¸i gi¸ trÞ, nguyªn vËt liÖu lµ thµnh phÇn quan träng cña vèn l-u ®éng,
®Æc biÖt lµ vèn dù tr÷. Do vËy, viÖc qu¶n lý nguyªn vËt liÖu chÝnh lµ qu¶n lý vèn
s¶n xuÊt kinh doanh vµ tµi s¶n l-u ®éng cña doanh nghiÖp.
1.1.1.2 VÞ trÝ, vai trß cña NVL
XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña NVL & c«ng cô dông cô ta thÊy chóng gi÷
mét vÞ trÝ quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp,
chóng ®Òu cã mét t¸c ®éng nhÊt ®Þnh.
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
9
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh, th× NVL lµ mét bé phËn
quan träng cña hµng tån kho thuéc tµi s¶n ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp chiÕm tû
träng kh¸ lín .
NVL cßn lµ c¬ së ®Ó hoµn thµnh lªn s¶n phÈm , lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu
®-îc khi s¶n xuÊt s¶n phÈm . NÕu kh«ng cã NVL th× kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®-îc
bÊt k× 1 qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nµo .
Chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu th-êng chiÕm 1 tû träng lín trong tæng sè chi
phÝ s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm . Do vËy c¶ chÊt l-îng vµ sè l-îng ®Òu bÞ quyÕt
®Þnh bëi 1 sè nguyªn vËt liÖu t¹o ra nã . VËt liÖu cã chÊt l-îng cao , ®óng quy
c¸ch chñng lo¹i , chi phÝ vËt liÖu ®-îc h¹ thÊp, gi¶m møc tiªu hao vËt liÖu th× s¶n
xuÊt míi ®¹t yªu cÇu vÒ gi¸ thµnh h¹ lµm cho doanh nghiÖp cã thÓ ®¹t lîi nhuËn
cao, tån t¹i ®-îc trong c¬ chÕ thÞ tr-êng .
Tõ ®Æc ®iÓm cña vai trß nguyªn vËt liÖu ta thÊy ph¶i tæ chøc tèt c«ng t¸c
h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®Ó qu¶n lý thóc ®Èy viÖc
cung cÊp kÞp thêi ®ång bé nh÷ng vËt liÖu cÇn thiÕt cho s¶n xuÊt vµ kiÓm tra gi¸m
s¸t viÖc chÊp hµnh c¸c quy ®Þnh, ®Þnh møc dù tr÷ ng¨n ngõa c¸c hiÖn t-îng hhao, mÊt m¸t, l·ng phÝ vËt liÖu qua c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt qua ®ã gãp
phÇn gi¶m bít chi phÝ, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn
vèn l-u ®éng h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1.1.1.3. Ph©n lo¹i NVL.
Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu lµ viÖc nghiªn cøu, s¾p xÕp c¸c vËt liÖu theo
c«ng dông, néi dung, chñng lo¹i, tÝnh chÊt, th-¬ng phÈm cña chóng nh»m phôc
vô cho yªu cÇu qu¶n lý doanh nghiÖp mét c¸ch chÆt chÏ vµ chi tiÕt.
Tuú thuéc vµo c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp s¶n xuÊt cô thÓ thuéc tõng
ngµnh s¶n xuÊt, tuú thuéc vµo néi dung kinh tÕ, chøc n¨ng cña vËt liÖu mµ cã
nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i kh¸c nhau:
- Ph©n lo¹i vËt liÖu theo néi dung kinh tÕ.
C¨n cø vµo néi dung kinh tÕ, nguyªn vËt liÖu ®-îc chia thµnh:
+ Nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh : lµ nh÷ng lo¹i nguyªn liÖu vµ vËt liÖu khi
tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th× cÊu thµnh thùc thÓ vËt chÊt, thùc thÓ chÝnh
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
10
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
cña s¶n phÈm. V× vËy kh¸i niÖm nguyªn liÖu , vËt liÖu chÝnh g¾n liÒn víi tõng
doanh nghiÖp s¶n xuÊt cô thÓ . Trong c¸c doanh nghiÖp kinh doanh th-¬ng m¹i ,
dÞch vô kh«ng ®Æt ra kh¸i niÖm vËt liÖu chÝnh , vËt liÖu phô . Nhiªn liÖu , vËt liÖu
chÝnh còng bao gåm c¶ nöa thµnh phÈm mua ngoµi víi môc ®Ých tiÕp tôc qu¸
tr×nh s¶n xuÊt chÕ t¹o ra s¶n phÈm.
+ VËt liÖu phô: Lµ nh÷ng lo¹i vËt liÖu khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt kh«ng cÊu thµnh thùc thÓ chÝnh cña s¶n phÈm nh-ng cã thÓ kÕt hîp víi vËt
liÖu chÝnh lµm thay ®æi mµu s¾c , mïi vÞ , h×nh d¸ng bÒ ngoµi , t¨ng thªm chÊt
l-îng cña s¶n phÈm hoÆc t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh chÕ t¹o s¶n phÈm ®-îc thùc
hiÖn b×nh th-êng , hoÆc phôc vô cho nhu cÇu c«ng nghÖ , kü thuËt , b¶o qu¶n
®ãng gãi phôc vô cho qu¸ tr×nh lao ®éng.
+ Nhiªn liÖu : lµ nh÷ng thø cã t¸c dông cung cÊp nhiÖt l-îng trong qu¸
tr×nh s¶n xuÊt , kinh doanh t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh chÕ t¹o s¶n phÈm diÔn ra
b×nh th-êng . Nhiªn liÖu cã thÓ tån t¹i ë thÓ láng , thÓ r¾n , thÓ khÝ .
+Phô tïng thay thÕ: lµ nh÷ng vËt tô dïng ®Ó thay thÕ , söa ch÷a m¸y mãc
thiÕt bÞ , ph¬ng tiÖn vËn t¶i , c«ng cô , dông cô s¶n xuÊt ….
+ VËt liÖu vµ thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n : Lµ nh÷ng lo¹i vËt liÖu thiÕt bÞ
®-îc sö dông cho c«ng viÖc x©y dùng c¬ b¶n .§èi víi thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n
bao gåm c¶ thiÕt bÞ cÇn l¾p , kh«ng cÇn l¾p , c«ng cô , khÝ cô vËy kÕt cÊu dïng
®Ó l¾p ®Æt vµo c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n.
- Ph©n lo¹i theo nguån nhËp.
C¨n cø vµo nguån nhËp, nguyªn vËt liÖu ®-îc chia thµnh:
+ Nguyªn vËt liÖu nhËn gãp vèn liªn doanh.
+ Nguyªn vËt liÖu mua ngoµi: Tõ thÞ tr-êng trong n-íc hoÆc nhËp khÈu.
+ Nguyªn vËt liÖu tù gia c«ng s¶n xuÊt.
- Ph©n lo¹i theo môc ®Ých c«ng dông.
C¨n cø vµo môc ®Ých c«ng dông, nguyªn vËt liÖu ®-îc chia thµnh:
+ Nguyªn vËt liÖu dïng ®Ó trùc tiÕp s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm.
+ Nguyªn vËt liÖu dïng cho nhu cÇu kh¸c: Phôc vô qu¶n lý ë c¸c ph©n
x-ëng, tæ, ®éi s¶n xuÊt, cho qu¶n lý doanh nghiÖp, b¸n hµng.
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
11
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
1.1.1.4 Yªu cÇu qu¶n lý vµ nhiÖm vô kÕ to¸n Nguyªn vËt liÖu trong c¸c doanh
nghiÖp.
1.1.1.4.1. Sù cÇn thiÕt cña c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu.
§Ó s¶n xuÊt cã lîi nhÊt thiÕt ph¶i gi¶m chi phÝ nguyªn vËt liÖu, nghÜa
lµ ph¶i sö dông nguyªn vËt liÖu mét c¸ch tiÕt kiÖm, hîp lý, cã kÕ ho¹ch. V× vËy,
c«ng t¸c qu¶n lý vËt liÖu lµ nhiÖm vô cña mäi doanh nghiÖp, lµ yªu cÇu cña
ph-¬ng thøc kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng nh»m môc ®Ých hao phÝ vËt
t- lµ Ýt nhÊt mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt.
1.1.1.4.2. Yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu.
Yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu lµ ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ
ë mäi kh©u tõ thu mua, b¶o qu¶n, dù tr÷ vµ sö dông. Do vËy, viÖc qu¶n lý vËt
liÖu phô thuéc vµo kh¶ n¨ng vµ sù nhiÖt thµnh cña c¸n bé qu¶n lý.
Qu¶n lý vËt liÖu cã thÓ xem xÐt trªn c¸c khÝa c¹nh sau:
- Kh©u thu mua:
Nguyªn vËt liÖu lµ tµi s¶n dù tr÷ s¶n xuÊt, th-êng xuyªn biÕn ®éng do c¸c
doanh nghiÖp ph¶i th-êng xuyªn tiÕn hµnh cung øng vËt t- nh»m ®¸p øng kÞp
thêi cho s¶n xuÊt cho nªn kh©u thu mua ph¶i qu¶n lý vÒ khèi l-îng, qu¶n lý cã
hiÖu qu¶, chèng thÊt tho¸t vËt liÖu, viÖc thu mua theo ®óng yªu cÇu sö dông, gi¸
mua hîp lý, thÝch hîp víi chi phÝ thu mua ®Ó h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm.
- Kh©u b¶o qu¶n:
ViÖc dù tr÷ vËt liÖu t¹i kho, b·i cÇn ®-îc thùc hiÖn theo ®óng chÕ ®é quy
®Þnh cho tõng lo¹i vËt liÖu, phï hîp víi tÝnh chÊt lý ho¸ cña mçi lo¹i, mçi quy
m« tæ
chøc cña doanh nghiÖp, tr¸nh t×nh tr¹ng thÊt tho¸t, l·ng phÝ vËt liÖu, ®¶m b¶o an
toµn lµ mét trong c¸c yªu cÇu qu¶n lý ®èi víi vËt liÖu.
- Kh©u dù tr÷:
XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña vËt liÖu chØ tham gia vµo mét chu kú s¶n xuÊt
kinh doanh, nguyªn vËt liÖu lu«n biÕn ®éng th-êng xuyªn nªn viÖc dù tr÷
nguyªn vËt liÖu nh- thÕ nµo ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña s¶n xuÊt kinh doanh hiÖn t¹i
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
12
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
lµ ®iÒu kiÖn hÕt søc quan träng. Môc ®Ých cña dù tr÷ lµ ®¶m b¶o cho c¸c yªu cÇu
s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng qu¸ nhiÒu g©y ø ®äng vèn nh-ng kh«ng qu¸ Ýt lµm
gi¸n ®o¹n qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. H¬n n÷a, doanh nghiÖp cÇn ph¶i x©y dùng ®Þnh
møc dù tr÷ cho s¶n xuÊt, x©y dùng c¸c ®Þnh møc tiªu hao vËt liÖu.
- Kh©u sö dông:
Sö dông tiÕt kiÖm, hîp lý trªn c¬ së x¸c ®Þnh ®Þnh møc vµ dù to¸n chi phÝ
cã ý nghÜa quan träng trong viÖc h¹ thÊp chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh s¶n phÈm,
t¨ng thu nhËp tÝch luü cho doanh nghiÖp. Do vËy, trong kh©u sö dông cÇn ph¶i
qu¸n triÖt nguyªn t¾c sö dông ®óng quy tr×nh s¶n xuÊt, ®¶m b¶o tiÕt kiÖm chi phÝ
trong gi¸ thµnh.
XuÊt ph¸t tõ vai trß vµ dÆc ®iÓm cña nguyªn vËt liÖu lµ quan träng nhvËy nªn doanh nghiÖp cÇn tæ chøc h¹ch to¸n vËt liÖu lµ ®iÒu kiÖn quan träng
kh«ng thÓ thiÕu ®-îc ®Ó qu¶n lý vËt liÖu, thóc ®Èy viÖc cung cÊp ®Çy ®ñ, kÞp
thêi, ®ång bé nh÷ng vËt liÖu cho s¶n xuÊt, dù tr÷ vµ sö dông hîp lý, tiÕt kiÖm,
ng¨n ngõa c¸c hiÖn t-îng tiªu hao, mÊt m¸t vµ l·ng phÝ vËt liÖu trong tÊt c¶ c¸c
kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.
§ã lµ nh÷ng biÖn ph¸p mµ doanh nghiÖp cÇn thùc hiÖn ®Ó ®¹t ®-îc môc
tiªu cña m×nh nh»m gi¶m bít nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm tõ
®ã n©ng cao doanh thu.
1.1.1.4.3. NhiÖm vô cña kÕ to¸n Nguyªn vËt liÖu.
- KÕ to¸n Nguyªn vËt liÖu cã nhiÖm vô ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi vµ
kiÓm tra chÆt chÏ t×nh h×nh cung cÊp, sè l-îng nhËp – xuÊt – tån
nguyªn vËt liÖu trªn c¸c mÆt sè l-îng, chÊt l-îng, chñng lo¹i, gi¸
thµnh, thêi gian cung cÊp.
- TÝnh to¸n ph©n bæ chÝnh x¸c, kÞp thêi gi¸ trÞ cña nguyªn vËt liÖu xuÊt
dïng cho c¸c ®èi t-îng kh¸c nhau.
- KiÓm tra chÆt chÏ viÖc thùc hiÖn ®Þnh møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu,
ph¸t hiÖn vµ ng¨n chÆn kÞp thêi nh÷ng hµnh vi sai ph¹m nh- sö dông
sai môc ®Ých, l·ng phÝ...
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
13
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
- KiÓm tra ®Þnh møc dù tr÷ nguyªn vËt liÖu, ph¸t hiÖn c¸c lo¹i vËt liÖu ø
®äng, kÐm phÈm chÊt.
- Thùc hiÖn viÖc kiÓm kª vËt liÖu theo yªu cÇu qu¶n lý, x©y dùng c¸c
b¸o c¸o vÒ vËt liÖu, tham gia viÖc ph©n tÝch thùc hiÖn kÕ ho¹ch thu
mua, dù tr÷, s- dông nguyªn vËt liÖu...
1.1.2 TÝnh gi¸ NVL.
§¸nh gi¸ Nguyªn vËt liÖu lµ th-íc ®o biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña chóng theo
nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh ®¶m b¶o yªu cÇu ch©n thùc, thèng nhÊt.
1.1.2.1. Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ Nguyªn vËt liÖu.
- Nguyªn t¾c gi¸ phÝ ( gi¸ vèn): §©y lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n nhÊt cña kÕ
to¸n. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái tÊt c¶ c¸c Nguyªn vËt liÖu ph¶i ®-îc ghi
chÐp, ph¶n ¸nh theo gi¸ vèn, tøc lµ sè tiÒn mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó
cã ®-îc sè Nguyªn vËt liÖu ®ã.
- Nguyªn t¾c thËn träng: §©y lµ nguyªn t¾c ®Ò cËp ®Õn viÖc lùa chän
c¸c ph-¬ng ph¸p sao cho Ýt ¶nh h-ëng ®Õn vèn chñ së h÷u. Víi
nh÷ng Nguyªn vËt liÖu cã xu h-íng gi¶m gi¸, mÊt gi¸ hoÆc kh«ng
b¸n ®-îc cÇn ph¶i dù tÝnh phÇn thiÖt h¹i ®Ó thùc hiÖn viÖc thiÕt lËp dù
phßng vµo chi phÝ, hoÆc cè g¾ng tÝnh hÕt c¸c kho¶n chi phÝ cã thÓ tÝnh
®-îc cho sè Nguyªn vËt liÖu ch-a ®em sö dông cã thÓ chÞu phÇn chi
phÝ Ýt nhÊt.
- Nguyªn t¾c nhÊt qu¸n: Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái kÕ to¸n ph¶i qu¶n lý
gióp cho doanh nghiÖp biÕt chÝnh x¸c sè l-îng vµ gi¸ trÞ tån kho cña
doanh nghiÖp t¹i c¸c thêi ®iÓm nh»m x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt
phï hîp tr¸nh sù biÕn ®éng cña gi¸ vèn vµ l-îng Nguyªn vËt liÖu tån
kho ®ét xuÊt.
1.1.2.2. TÝnh gi¸ cña NVL nhËp kho.
Theo chuÈn mùc kÕ to¸n sè 02 NVL lµ tµi s¶n l-u ®éng thuéc nhãm hµng
tån kho ®-îc tÝnh theo gi¸ gèc . Tr-êng hîp gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®-îc
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
14
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
thÊp h¬n gi¸ gèc th× ph¶i tÝnh theo gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®-îc . Cô thÓ
gi¸ nguyªn vËt liÖu ®-îc tÝnh nh- sau:
Gi¸ NVL nhËp kho bao gåm chi phÝ mua , chi phÝ chÕ biÕn vµ c¸c chi phÝ
kh¸c cã liªn quan trùc tiÕp kh¸c ph¸t sinh ®Ó cã ®-îc hµng tån kho ë ®Þa ®iÓm vµ
tr¹ng th¸i hiÖn t¹i . Nh÷ng chi phÝ ®-îc tÝnh vµo gi¸ gèc hµng tån kho .
Chi phÝ mua cña hµng tån kho bao gåm
+ Gi¸ mua
+C¸c lo¹i thuÕ kh«ng ®-îc hoµn l¹i
+Chi phÝ vËn chuyÓn bèc xÕp b¶o qu¶n trong qu¸ tr×nh thu mua hµng tån
kho
+C¸c kho¶n chiÕp khÊu th-¬ng m¹i vµ gi¶m gi¸ do hµng mua kh«ng
®óng quy c¸ch , phÈm chÊt ®-îc trõ khái chi phÝ thu mua.
Chi phÝ chÕ biÕn hµng tån kho bao gåm nh÷ng chi phÝ cã liªn quan trùc
tiÕp ®Õn s¶n phÈm s¶n xuÊt nhu chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt
chung cè ®Þnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh
chuyÓn ho¸ NVL thµnh thµnh phÈm.
Chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c tÝnh vµo gi¸ gèc hµng tån kho bao gåm
c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c ngoµi chi phÝ thu mua vµ chi phÝ chÕ biÕn hµng tån kho.
Chi phÝ kh«ng ®-îc tÝnh vµo gi¸ gèc Hµng tån kho bao gåm:
- Chi phÝ NVL , chi phÝ nh©n c«ng vµ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh
kh¸c ph¸t sinh trªn møc b×nh th-êng.
- Chi phÝ b¶o qu¶n hµng tån kho trõ c¸c kho¶n chi phÝ bao qu¶n hµng tån
kho cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tiÕp theo vµ chi phÝ b¶o qu¶n trong qu¸ tr×nh
mua hµng .
- Chi phÝ b¸n hµng
- Chi phÝ qu¶n lý DN
§Ó ®¸nh gi¸ NVL cã thÓ ®¸nh gi¸ theo gi¸ vèn thùc tÕ. §¸nh gi¸ theo
gi¸ vèn thùc tÕ th× c¶ kÕ to¸n tæng hîp vµ kÕ to¸n chi tiÕt ®Òu sö dông gi¸ thùc tÕ
®Ó ghi chÐp trªn sæ kÕ to¸n. Trong tr-êng hîp vËt liÖu cã nh÷ng chñng lo¹i, gi¸
c¶ th-êng xuyªn biÕn ®éng th× ®Ó gi¶m bít viÖc ghi chÐp tÝnh to¸n hµng ngµy
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
15
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
DN cã thÓ sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó theo dâi chi tiÕt t×nh h×nh biÕn ®éng NVL ,
tuy nhiªn ®Õn cuèi th¸ng ph¶i ®iÒu chØnh gi¸ h¹ch to¸n theo gi¸ thùc tÕ ®Ó ghi sæ
tæng hîp.
NVL ®-îc nhËp tõ nh÷ng nguån kh¸c nhau nªn gi¸ thùc tÕ ®-îc x¸c
®Þnh nh- sau :
§èi víi NVL doanh nghiÖp mua ngoµi
TrÞ gi¸ vËt
liÖu nhËp
kho
Gi¸
=
C¸c lo¹i
Chi phÝ
mua
thùc tÕ
+
mua thùc
tÕ
C¸c kho¶n
thuÕ kh«ng
+
®-îc hoµn
-
gi¶m trõ
l¹i
+ §èi víi DN nép thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ: gi¸ mua thùc
tÕ cña vËt liÖu lµ gi¸ mua ch-a cã thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng.
+ §èi víi DN nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc
kh«ng thuéc ®èi t-îng nép thuÕ GTGT th× gi¸ mua thùc tÕ ®· bao gåm c¶ thuÕ
GTGT .
NÕu NVL mua tõ n-íc ngoµi th× thuÕ nhËp khÈu ®-îc tÝnh vµo gi¸ nhËp
kho. Kho¶n thuÕ GTGT ph¶i nép khi mua NVL còng ®-îc tÝnh vµo gi¸ nhËp nÕu
DN kh«ng thuéc diÖn nép thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ.
+§èi víi vËt liÖu do DN tù gia c«ng chÕ biÕn
Gi¸ vËt liÖu = Gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu xuÊt kho + Chi phÝ gia c«ng chÕ biÕn
nhËp kho
®Ó gia c«ng chÕ biÕn
§èi víi vËt liÖu do doanh nghiÖp thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn
Gi¸ vËt liÖu
nhËp kho
= Gi¸ do ®¬n vÞ cÊp
+
th«ng b¸o
Chi phÝ ph¸t sinh
trong giao nhËn
+ §èi víi NVL nhËn gãp vèn : gi¸ nhËp kho lµ gi¸ do héi ®ång ®Þnh gi¸
x¸c ®Þnh ®-îc sù chÊp nhËn cña c¸c bªn cã liªn quan
+ §èi víi NVL ®-îc biÕu tÆng: gi¸ nhËp kho lµ gi¸ thùc tÕ ®-îc x¸c ®Þnh
theo thêi gi¸ trªn thÞ tr-êng.
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
16
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
1.1.2.3. TÝnh gi¸ cña NVL xuÊt kho.
Do NVL ®-îc nhËp tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau vµ ë nh÷ng thêi ®iÓm
kh¸c nhau nªn cã nh÷ng gi¸ kh¸c nhau khi NVL tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm ho¹t
®éng , yªu cÇu tr×nh ®é qu¶n lý vµ ®iÒu kiÖn ph-¬ng tiÖn trang bÞ , ph-¬ng tiÖn
kü thuËt tÝnh to¸n ë tõng DN mµ lùa chän 1 trong 4 ph-¬ng ph¸p ®Ó x¸c ®Þnh trÞ
gi¸ thùc tÕ cña NVL xuÊt kho .
Theo chuÈn mùc kÕ to¸n sè 02 vÒ hµng tån kho , viÖc tÝnh gi¸ trÞ hµng
tån kho ®-îc ¸p dông theo 1 trong c¸c ph-¬ng ph¸p sau :
Ph-¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ ®Ých danh , ph-¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn,
ph-¬ng ph¸p nhËp tr-íc xuÊt tr-íc , ph-¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tr-íc. DN lùa
chän ph-¬ng ph¸p tÝnh nµo th× ®¶m b¶o tÝnh nhÊt qu¸n trong c¶ liªn ®é kÕ to¸n .
* Ph-¬ng ph¸p ®Ých danh
Ph-¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ ®Ých danh ®-îc ¸p dông dùa trªn gi¸ trÞ thùc
tÕ cña tõng thø NVL mua vµo . Nªn chØ ¸p dông cho c¸c DN cã Ýt chñng lo¹i
NVL hoÆc c¸c chñng lo¹i NVL lµ æn ®Þnh , cã tÝnh t¸ch biÖt cao .
* Ph-¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn
Theo ph-¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn gi¸ trÞ cña tõng lo¹i ®-îc tÝnh
theo gi¸ trÞ trung b×nh cña tõng lo¹i NVL ®Çu k× vµ tõng lo¹i NVL ®-îc mua
trong k×.
Cã 2 c¸ch tÝnh nh- sau:
- Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n gia quyÒn c¶ kú dù tr÷.
Gi¸ ®¬n vÞ
TrÞ gi¸ vËt liÖu i tån
b×nh qu©n
®Çu kú
+
TrÞ gi¸ vËt liÖu i nhËp kho
trong kú
gia quyÒn
c¶ kú cña
=
hµng i
L-îng vËt liÖu i tån
®Çu kú
+
L-îng vËt liÖu i nhËp kho
trong kú
+ ¦u ®iÓm:
Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n gia quyÒn c¶ kú tÝnh to¸n ®¬n gi¶n, khèi l-îng tÝnh
to¸n Ýt
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
17
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
+ Nh-îc ®iÓm:
ChØ tÝnh ®-îc vµo cuèi kú kÕ to¸n. V× vËy ¶nh h-ëng ®Õn tÝnh kÞp thêi
cña th«ng tin kÕ to¸n. Ngoµi ra gi¸ b×nh qu©n c¶ k× kh«ng ph¶n ¸nh kÞp thêi sù
biÕn ®éng cña gi¸ c¶ hµng tån kho
- Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp
Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n gia quyÒn
sau mçi lÇn nhËp
(b×nh qu©n gia quyÒn liªn hoµn)
TrÞ gi¸ hµng tån kho sau lÇn nhËp i
=
L-îng hµng tån kho sau lÇn nhËp i
+ ¦u ®iÓm: Ph¶n ¸nh kÞp thêi sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ hµng tån kho
+ Nh-îc ®iÓm: Khèi l-îng tÝnh to¸n nhiÒu.
* Ph-¬ng ph¸p nhËp tr-íc, xuÊt tr-íc (FIFO)
Ph-¬ng ph¸p nhËp tr-íc, xuÊt tr-íc ¸p dông dùa trªn gi¶ ®Þnh lµ gi¸ trÞ
hµng tån kho ®-îc mua hoÆc ®-îc s¶n xuÊt tr-íc th× ®-îc xuÊt tr-íc,vµ gi¸ trÞ
hµng tån kho cßn l¹i cuèi kú lµ gi¸ trÞ hµng tån kho ®-îc mua hoÆc s¶n xuÊt gÇn
thêi ®iÓm cuèi kú.
Theo ph-¬ng ph¸p nµy th× gi¸ trÞ hµng xuÊt kho ®-îc tÝnh theo gi¸ cña l«
hµng nhËp kho ë thêi ®iÓm ®Çu kú hoÆc gÇn ®Çu kú. Gi¸ trÞ cña hµng tån kho
cuèi kú ®-îc tÝnh theo gi¸ cña hµng nhËp kho ë thêi ®iÓm cuèi kú hoÆc gÇn cuèi
kú cßn tån kho.
Ph-¬ng ph¸p nµy ®-îc ¸p dông trong tr-êng hîp cã sù gi¶m ph¸t ( Gi¸
c¶ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n cã sù gi¶m xuèng)
* Ph-¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tr-íc (LIFO)
Ph-¬ng ph¸p nhËp tr-íc, xuÊt tr-íc ¸p dông dùa trªn gi¶ ®Þnh lµ gi¸ trÞ
hµng tån kho ®-îc mua hoÆc ®-îc s¶n xuÊt sau th× ®-îc xuÊt tr-íc vµ gi¸ trÞ
hµng tån kho cßn l¹i cuèi kú lµ gi¸ trÞ hµng tån kho ®-îc mua hoÆc s¶n xuÊt
tr-íc ®ã.
Theo ph-¬ng ph¸p nµy th× gi¸ trÞ hµng xuÊt kho ®-îc tÝnh theo gi¸ cña l«
hµng nhËp sau hoÆc gÇn sau vïng, gi¸ trÞ hµng tån kho ®-îc tÝnh theo gi¸ cña
hµng nhËp kho ®Çu kú cßn tån kho.
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
18
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
Ph-¬ng ph¸p nµy th-êng ®-îc ¸p dông trong tr-êng hîp cã sù l¹m ph¸t (
Gi¸ c¶ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n liªn tôc t¨ng lªn).
Tãm l¹i: Mçi ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho ®Òu cã nh÷ng -u
nh-îc ®iÓm nhÊt ®Þnh. Møc ®ä chÝnh x¸c vµ ®é tin cËy cña mçi ph-¬ng ph¸p nµy
tuú thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lÝ, tr×nh ®ä , n¨ng lùc nghiÖp vô, vµ tr×nh ®é trang bÞ
c«ng cô tÝnh to¸n, ph-¬ng tiÖn sö lÝ th«ng tin cña doanh nghiÖp. §ång thêi còng
tuú thuéc vµo yªu cÇu b¶o qu¶n, tÝnh phøc t¹p vµo yªu cÇu chñng lo¹i quy c¸ch
vµ sù biÕn ®éng cña vËt t-, hµng ho¸ ë doanh nghiÖp.
1.2 Tæ chøc kÕ to¸n qu¶n trÞ NVL trong doanh nghiÖp.
1.2.1 Yªu cÇu kÕ to¸n qu¶n trÞ NVL.
Theo luËt KÕ to¸n sè 03/2003/QH11 ngµy 17/06/2003
KÕ to¸n qu¶n trÞ lµ viÖc thu thËp, xö lý, ph©n tÝch vµ cung cÊp th«ng tin
kinh tÕ theo yªu cÇu qu¶n trÞ vµ quyÕt ®Þnh kinh tÕ, tµi chÝnh trong néi bé ®¬n vÞ
kÕ to¸n.
VÒ b¶n chÊt, kÕ to¸n qu¶n trÞ lµ mét bé phËn cÊu thµnh kh«ng thÓ t¸ch rêi
cña hÖ thèng kÕ to¸n, v× ®Òu lµm nhiÖm vô tæ chøc hÖ thèng th«ng tin kinh tÕ
trong doanh nghiÖp. KÕ to¸n qu¶n trÞ trùc tiÕp cung cÊp th«ng tin cho c¸c nhµ
qu¶n lý bªn trong tæ chøc kinh tÕ – ng-êi cã tr¸ch nhiÖm ®iÒu hµnh vµ kiÓm so¸t
mäi ho¹t ®éng cña tæ chøc ®ã ®ång thêi viÖc ra quyÕt ®Þnh cña hä cã t¸c ®éng
®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña doanh nghiÖp.
Néi dung cña kÕ to¸n qu¶n trÞ Nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp:
- Doanh nghiÖp cÇn lËp danh ®iÓm vËt t- vµ tæ chøc kÕ to¸n qu¶n trÞ vÒ
sè hiÖn cã, sè ®· sö dông, ®· b¸n c¶ vÒ sè l-îng vµ gi¸ trÞ phï hîp
danh ®iÓm vËt t- ®· lËp theo yªu cÇu qu¶n lý néi bé doanh nghiÖp.
- §Ó kÕ to¸n ®-îc sè vËt t- ®· sö dông vµ sè tån kho hîp lý, doanh
nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh ®-îc ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ hµng tån kho phï hîp
víi ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh cô thÓ cña doanh nghiÖp, ®¸p øng ®-îc
yªu cÇu qu¶n lý còng nh- lËp kÕ ho¹ch cho t-¬ng lai.
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
19
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
TR-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng
- Doanh nghiÖp lËp ®Þnh møc chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu cho tõng
c«ng viÖc, s¶n phÈm vµ lËp ®Þnh møc dù tr÷ cho tõng danh ®iÓm hµng
tån kho.
- So s¸nh gi÷a ®Þnh møc ®· lËp vµ thùc tÕ thùc hiÖn, ®-a ra nhËn xÐt vµ
kiÕn nghÞ.
Yªu cÇu cña kÕ to¸n qu¶n trÞ Nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp:
- Doanh nghiÖp c¨n cø vµo hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n do Bé Tµi chÝnh
ban hµnh hoÆc ®-îc Bé Tµi chÝnh chÊp thuËn ¸p dông cho c¸c doanh
nghiÖp ®Ó chi tiÕt ho¸ theo c¸c cÊp phï hîp víi kÕ ho¹ch, dù to¸n ®·
lËp vµ yªu cÇu cung cÊp th«ng tin kÕ to¸n qu¶n trÞ trong doanh
nghiÖp. Cô thÓ: doanh nghiÖp ®-îc më tµi kho¶n kÕ to¸n chi tiÕt theo
c¸c cÊp cho tõng thø, lo¹i Nguyªn vËt liÖu sö dông.
- VËn dông c¸c nguyªn t¾c, ph-¬ng ph¸p vÒ lËp, lu©n chuyÓn vµ sö
dông chøng tõ kÕ to¸n phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña doanh
nghiÖp.
- TiÕn hµnh më sæ kÕ to¸n chi tiÕt cho tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu ®Ó
qu¶n lý t×nh h×nh biÕn ®éng cña tõng thø, tõng lo¹i vËt liÖu trong
doanh nghiÖp.
§Ó t¹o nªn mét s¶n phÈm doanh nghiÖp ph¶i sö dông nhiÒu lo¹i nguyªn
vËt liÖu. B¶n th©n mçi lo¹i nguyªn vËt liÖu còng biÕn ®æi th-êng xuyªn c¶ vÒ mÆt
sè l-îng vµ gi¸ trÞ. C«ng viÖc h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu lµ sù kÕt hîp
gi÷a thñ kho vµ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu trªn cïng c¬ së lµ c¸c chøng tõ nhËp,
xuÊt kho nguyªn vËt liÖu.
§Ó ®¶m cung cÊp th«ng tin nhanh nh¹y vÒ t×nh h×nh nhËp xuÊt NVL, n¬i
b¶o qu¶n, nguån cung cÊp th× kÕ to¸n chi tiÕt ®ßi hái ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu.
H¹ch to¸n chi tiÕt tõng kho, lo¹i nguyªn vËt liÖu ë bé phËn kÕ to¸n cña
doanh nghiÖp.
Hµng ngµy ph¶i theo dâi NVL trªn c¶ hai chØ tiªu sè l-îng vµ thµnh tiÒn.
Sinh viªn: Khæng Minh Thuú – Líp QT902K
20
- Xem thêm -