Tài liệu Câu 3 ôn tập lịch sữ đảng

Câu 3: CMT8 – 1945 có phải là “cánh cửa khép hờ” không hay là khoa học và nghệ thuật “chớp thời cơ” trong lãnh đạo tổng khởi nghĩa của Đảng ta? Bằng sự hiểu biết về LSĐCSVN, anh (chị) hãy cho biết nhận định nào đúng hay sai? Bài làm: Việc cho rằng CMT8 – 1945 là cánh cửa khép hờ là sai. Sự lãnh đạo tổng khởi nghĩa CMT8 – 1945 của Đảng ta là khoa học và nghệ thuật chớp thời cơ để giành độc lập dân tộc a) Hoàn cảnh lịch sử và sự chuẩn bị của Đảng: Ngày 1/9/1939, chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ khi phát xít Đức tấn công Ba Lan. Ngày 3/9/1939, bọn thực dân Pháp chính thức tham chiến. Sự kiện lịch sử đó đã làm thay đổi chính sách mà chính quyền thực dân Pháp đối với giai cấp công nhân, quần chúng lao động Pháp và hệ thống các nước thuộc địa của Pháp. Ở Đông Dương, đế quốc Pháp điên cuồng tấn công vào Đảng CS và các đoàn thể quần chúng, các tổ chức do ĐCS lãnh đạo. Chúng thực hiện chính sách khủng bố, ban bố lệnh tổng động viên, ra sức bắt người, cướp của để cung cấp cho chiến tranh. Bộ mặt xâm lược của bôn đế quốc, phản động, của bọn tay sai bị phơi bày càng làm cho quần chúng căm thù sâu sắc, đẩy nhanh quá trình CM hóa quần chúng. Trong vòng 6 tháng, từ tháng 9/1940 đến tháng 1/1941, ở nước ta liên tiếp nổ ra ba cuộc khởi nghĩa. Đó là cuộc khởi nghĩa bắc Sơn ngày 27/9/1940, khởi nghĩa Nam kỳ ngày 23/11/1940 và cuộc nổi dậy của binh lính Đô Lương ngày 13/1/1941. Tuy chưa giành được thắng lợi nhưng đó là tiếng súng báo hiệu cho cuộc khởi nghĩa toàn quốc, là bước đầu đấu tranh bằng võ trang của nhân dân VN. Hai tháng sau khi chiến tranh thế giới bùng nổ, Hội nghị BCH TW lần thứ sáu, từ ngày 6 đến ngày 8/11/1939 đã chỉ rõ đặc điểm cơ bản của tình hình Đông Dương, xác định mâu thuẫn chủ yếu là mâu thuẫn dân tộc, đề ra mục tiêu chiến lược trước mắt của CM Đông Dương là đánh đổ đế quốc và tay sai, giải phóng Đông Dương, làm cho Đông Dương hoàn toàn độc lập. Tạm gác khẩu hiệu “tịch thu ruộng đất của giai cấp địa chủ” , chỉ chủ trương “tịch thu ruộng đất của đế quốc và tay sai”. Hội nghị quyết định thành lập Mặt trận thống nhất dân tộc phản đế Đông Dương thay cho Mặt trận dân chủ Đông Dương. Sự sáng tạo và nhạy bén nhất của Hội nghị là đã nêu ra phương hướng chiến lược tập trung mũi nhọn của CM vào đế quốc và tay sai, giương cao ngọc cớ giải phóng dân tộc, chuẩn bị điều kiện giành chính quyền. Bước sang năm 1940, tình hình thế giới có những chuyển biến mau lẹ hơn. Chiến tranh thế giới thứ hai bước vào giai đoạn quyết liệt, nước Pháp thất bại nhanh chóng. Ngày 22/9/1940 quân Nhật từ TQ đánh vào Lạnh Sơn, quân Pháp bỏ chạy. Ở những nơi quân Pháp bỏ chạy chính quyền lung lay dữ dội. Hội nghị BCH TW lần thứ bảy từ ngày 6 đến ngày 9/11/1940 đã khẳng định chủ trương nêu cao nhiệm vụ giải phóng dân tộc Tạm rút khẩu hiệu ruộng đất của Hội nghị TW tháng 11/1939. Hội nghị quyết định duy trì lực lượng vũ trang bắc Sơn và chủ trương thành lập những đội du kích hoạt động phân tán, dùnh hình thức vũ trang vừa chiến đấu chống địch, bảo vệ nhân dân, vừa phát triển cơ sở cách mạng, tiến tới thành lập khu căn cứ, lấy vùng Bắc Sơn, Vũ Nhai làm trung tâm. Bước sang năm 1941, tình hình CM trong nước có nhiều biến đổi quan trọng. Ngày 28/01/1941, đồng chí NAQ từ nước ngoài về Cao Bằng và triệu tập Hội nghị BCH TW lần thứ tám từ ngày 10 đến ngày 19/5/1941. Trên cơ sở phân tích tình hình thế giới và tình hình trong nước. Hội nghị xác định: Nhiệm vụ giải phóng dân tộc, độc lập cho đất nước là một nhiệm vụ trước tiên của Đảng ta. Hội nghị quyết định thành lập Mặt trận Việt Nam độc lập đồng minh (gọi tắt là Mặt trận Việt Minh). Các đoàn thể quần chúng đều lấy tên là Hội Cứu Quốc thay cho Hội phản đế trước đây. Ngày 22/12/1944, thực hiện chỉ thị của đồng chí NAQ, Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân được thành lập do đồng chí Võ Nguyên Giáp phụ trách. b) Đảng lãnh đạo chớp thời cơ: Cuối năm 1944, đầu năm 1945, chiến tranh thế giới thứ hai bước vào giai đoạn kết thúc. Hồng quân Liên Xô quét sạnh phát xít Đức ra khỏi lãnh thổ của mình và tiến như vũ bão về phía Béclin, phát xít Đức sắp bị tiêu diệt. Phát xít Nhật lâm vào tình trạng nguy khốn. Đường biển từ Nhật đến các căn cứ ở Đông Nam Á bị chia cắt. Mâu thuẫn Nhật – Pháp ngày càng gay gắt. Đêm 9/3/1945, Nhật làm đảo chính gạt bỏ Pháp, độc chiếm Đông Dương. Đúng đêm ngày 9/3/1945, Hội nghị ban thường vụ TW mở rộng họp ở làng Bảng, Từ Sơn, Bắc Ninh cho đến 12/3/1945. Trên cơ sở Nghị quyết Hội nghị, Ban thường vụ TW Đảng đã ra Chỉ thị “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”. . Hội nghị xác định: Sau cuộc đảo chính này, phát xít Nhật là kẻ thù chính, kẻ thù cụ thể trước mắt, duy nhất của nhân dân Đông Dương. Khẩu hiệu “đánh đuổi Nhật – Pháp” được thay bằng khẩu hiệu “đánh đuổi phát xít Nhật”. . Hội nghị nhận định về tình thế CM: Những điều kiện khởi nghĩa chưa thật sự chín muồi, vì Pháp tuy tan rã, nhưng Nhật chưa hoang mang, do dự đến cực điểm. Các tầng lớp trung gian chưa ngã hẳn về phía CM. Tuy nhiên, những cơ hội tốt đang giúp cho những điều kiện khởi nghĩa mau chín muồi. . Dự kiến những thời cơ cụ thể để phát động tổng khởi nghĩa, Chỉ thị đã nêu rõ: “Khi quân Đồng Minh kéo vào Đông Dương đánh Nhật, không phải ta có thể phát động tổng khởi nghĩa ngay tức khắc. Phải đợi cho quân Đồng Minh không những bám chắc mà còn tiến được trên đất ta. Đồng thời phải chờ quân Nhật kéo ra mặt trận ngăn cản quân Đồng Minh để phía sau tương đối sơ hở; lúc đó phát động tổng khởi nghĩa mới có lợi”. . Chủ trương không được chỉ trông chờ vào điều kiện khách quan, mà phải luôn giữ quyền chủ động trong việc tác chiến. Và ngay từ bây giờ phát động du kích chiếm căn cứ địa, duy trì và mở rộng chiến tranh du kích, phải là phương pháp duy nhất của dân tộc ta để đóng vai trò chủ động trong việc đánh đuổi quân ăn cướp Nhật Bản ra khỏi nước. Từ những nhận định trên, Hội nghị quyết định: phát động một cao trào CM làm tiền đề cho tổng khởi nghĩa. Đến tháng 8-1945, chiến tranh thế giới thứ hai bước vào giai đoạn kết thúc. Ngày 9-8-1945, phát xít Đức đầu hàng không điều kiện. Ngày 15/8/1945, Nhật Hoàng công bố lệnh đầu hàng Liên Xô và các nước Đồng Minh vô điều kiện. Hội nghị Đảng toàn quốc diễn ra từ ngày 13 đến ngày 15/8/1945. Hội nghị nhận định: “Cơ hội rất tốt cho ta giàng quyền độc lập đã tới” và quyết định phát động toàn dân tổng khởi nghĩa, giành chính quyền từ tay phát xít Nhật và tay sai trước khi quân Đồng Minh vào Đông Dương. Để đảm bảo tổng khởi nghĩa thắng lợi, Hội nghị đề ra ba nguyên tắc: tập trung, thống nhất, kịp thời. Ngày 16/8/1945, tại Tân Trào, Đại hội quốc dân họp, nhiệt liệt tán thành chủ trương tổng khởi nghĩa của Đảng và 10 chính sách của Việt minh, quyết định thành lập Ủy ban giải phóng dân tộc do Hồ Chí Minh làm chủ tịch. Chủ tịch HCM kêu gọi đồng bào: “Giờ quyết định cho vận mệnh cho dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”. Nghe theo tiếng gọi của Đảng và của Chủ tịch HCM, hơn 20 triệu đồng bào trong cả nước nhất tề đứng dậy khởi nghĩa giàng chính quyền CM. Từ sáng sớm ngày 19/8/1945, cả Hà Nội vùng dậy giành chính quyền về tay nhân dân. Thắng lợi của cuộc khởi nghĩa ở Hà Nội cổ vũ mạnh mẽ nhân dân cả nước khẩn trương tiến hành khởi nghĩa. Ngày 23/8/1945, cuộc khởi nghĩa ở Huế đã nổ ra với sức mạnh của lực lượng chính trị quần chúng kết hợp với lực lượng vũ trang. Khởi nghĩa thắng lợi ở Huế chấm dứt chế độ phong kiến hàng nghìn năm ở nước ta, cổ vũ nhân dâncác tỉnh Nam Trung bộ và cả Nam bộ vùng lên giành chính quyền. Sáng sớm ngày 25/8/1945, hàng chục vạn quần chúng Sài Gòn - Chợ Lớn, các tỉnh lân cận khởi nghĩa giành chính quyền và đã thành công nhanh chóng không đổ máu. Cuộc tổng khởi nghĩa tháng 8/1945 đã thành công trên cả nước trong vòng nửa tháng. Ngày 2/9/1945 tại quảng trường Ba Đình (Hà Nội), thay mặt chính phủ lâm thời, Chủ tịch HCM trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn đọc lập, tuyên bố với quốc dân đồng bào, với toàn thể thế giới: nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời. Ngày 2/9 trở thành ngày Quốc khánh của nước Việt Nam mới. Qua đó cho thấy, thắng lợi của CMT8 là thắng lợi của đường lối giương cao ngọn cờ giải phóng dân tộc của Đảng ta và Chủ tịch HCM. Đảng đã đứng vững trên lập trường của giai cấp công nhân mà xem xét giải quyết vấn đề dân tộc; giải quyết đúng đắn các mối quan hệ dân tộc – giai cấp, dân tộc – dân chủ, dân tộc - quốc tế. Trong suốc 15 năm (1930 – 1945), Đảng ta ra sức xây dựng lực lượng về các mặt: mở rộng mặt trận, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, xây dựng lực lượng chính trị, xây dựng lực lượng vũ trang, xây dựng căn cứ địa CM, xây dựng lực lượng Cm … Đồng thời, Đảng ta hết sức chăm chú theo dõi sự phát triển của tình hình, diễn biến của chiến tranh thế giới lần thứ hai, dự đoán các khả năng, phân tích mâu thuẫn trong hàng ngũ kẻ thù để có những quyết sách đúng đắn, kịp thời. Thời cơ “ngàn năm có một” của CMT8 được chọn chính xác, nổ ra đúng lúc. Đảng ta và Chú tịch HCM với linh khiếu chính trị đặc biệt đã khôn khéo lợi dụng chiến tranh thế giới lần thứ hai kết thúc, quân đồng minh chưa kịp nhảy vào Đông Dương để phát động toàn dân tổng khởi nghĩa giành chính quyền toàn quốc. Song, nếu không có thực lực CM, không có sức mạnh nội lực, thì cũng không có được thành công của CMT8. Thắng lợi của CMT8 – 1945 là thắng lợi của khoa học và nghệ thuật phương pháp CMVN: dự đoán thời cơ, tạo thời cơ, nhạy bén, kịp thời chớp thời cơ phát động toàn dân khởi nghĩa giành chính quyền từ tay phát xít Nhật và tay sai trước khi quân đồng minh vào Đông Dương; khéo léo kết hợp nhân tố dân tộc và nhân tố quốc tế tạo nên sức mạnh tổng hợp đánh đổ đế quốc, phong kiến giành chính quyền toàn quốc.