Tài liệu Nguồn gốc quá trình hình thành và phát triển tư tưởng hồ chí minh [compatibility mode]

NỘI DUNG BÀI GIẢNG I. KHÁI NIỆM TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH II. NGUỒN GỐC TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH III. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH I. KHÁI NIỆM TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 1. Bối cảnh xuất hiện TT Hồ Chí Minh a. Xã hội Việt Nam cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX - Xã hội Việt Nam trước khi Pháp xâm lược: Việt Nam là Quốc gia phong kiến độc lập - Khi thực dân Pháp xâm lược Việt Nam (1858) và hiệp định Patơnốt (1884) được ký kết, xã hội Việt Nam bước sang giai đoạn mới và trở thành xã hội thuộc địa nửa phong kiến. - Đầu thế kỷ XX, bối cảnh xã hội Việt Nam đặt dân tộc chống cảTriều lẫn Tây. Các cuộc khởi nghĩa của nông dân và các phong trào yêu nước ở thời kỳ này dù dưới ngọn cờ nào cũng đều thất bại hoặc bị dìm trong bể máu. Xã hội Việt Nam khủng hoảng về đường lối cứu nước Trước yêu cầu của lịch sử đặt ra, cùng với các sĩ phu yêu nước trong giai đoạn này ở Việt Nam, người thanh niên Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước. SỰ XUẤT HIÊN TTHCM LÀ MỘT TẤT YẾU LỊCH SỬ CỦA CÁCH MẠNG VIỆT NAM b. Bối cảnh thời đại - Giai đoạn CNTB tự do cạnh tranh chuyển sang giai đoạn Đế quốc Chủ nghĩa CNĐQ trë thµnh kÎ thï chung cña c¸c d©n téc thuéc ®Þa. - Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga đã mở ra thời đại mới 2. Khái niệm Tư tưởng Hồ Chí Minh Hệ thống Tư tưởng Hồ Chí Minh Phân tích khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh: • Cấu trúc • Nguồn gốc tư tưởng Hồ Chí Minh • Nội dung • Giá trị và ý nghĩa của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với CM Việt Nam và thời đại TTHCM là tài sản vô giá của Đảng, của dân tộc Việt Nam: - Là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của Đảng và CMVN. - Là hệ TT của gccn và của dân tộc trong thời đại mới. - Là ngọn đèn soi sáng mọi thắng lợi của CMVN. TTHCM đối với thời đại: - Phản ánh khát vọng của thời đại - Tìm ra các giải pháp đấu tranh giải phong loài người. - Cổ vũ các dân tộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người. II. Nguồn gốc hình thành thành TTHCM 1. Giá trị truyền thống dân tộc + Chủ nghĩa yêu nước và ý chí bất khuất, tự lực, tự cường trong dựng và giữ nước. + Tinh thần cộng đồng, đoàn kết, ý thức dân chủ. + Dũng cảm, cần cù, thông minh, ham học hỏi, biết tiếp thu văn hóa nhân loại để làm phong phú thêm nền văn hóa dân tộc mình 2. Tinh hoa văn hóa nhân loại a. Tinh hoa văn hóa Phương Đông - Nho giáo Tiếp thu những mặt tích cực của Nho giáo: Tư tưởng nhập thế, hành đạo giúp đời; tư tưởng về một xã hội bình trị; triết lý nhân sinh tu thân, dưỡng tính… Khổng Tử 551 TrCN - 479 TrCN - Phật giáo Tư tưởng vị tha, từ bi, bác ái, nếp sống có đạo đức, trong sạch, giản dị, chăm lo làm điều thiện, tinh thần bình đẳng, chống phân biệt đẳng cấp… Bàn thờ phật ở Việt Nam ThÝch Ca M©u Ni Kho¶ng 565 - 485 Tr.CN - Tư tưởng Tam dân của Tôn Trung Sơn “D©n téc ®éc lËp, d©n quyÒn tù do, d©n sinh h¹nh phóc.” T tëng Tam d©n cña T«n Trung S¬n: “cã u ®iÓm lµ chÝnh s¸ch cña nã phï hîp víi ®iÒu kiÖn níc ta”. Hå ChÝ Minh tiÕp thu vµ x©y dùng nhµ níc cña d©n, do d©n, vi d©n, ®éc lËp-tù do-h¹nh phóc. Tôn Trung Sơn b. Tinh hoa văn hoá phương Tây + Tư tưởng tự do, bình đẳng, bác ái + Tinh thần dân chủ của văn hóa tư sản: quyền sống, tự do và sung sướng + Bao dung, vị tha, nhân đạo của Thiên Chúa giáo  HCM đã “gạn đục khơi trong”, lấy cái tinh túy, cái đẹp của các tư tưởng tiến bộ này. 3. Chñ nghÜa M¸c - Lªnin. K.Max F.Engels V.I.Lenin C¸c nhµ khai s¸ng cña chñ nghÜa M¸c – Lªnin Chñ nghÜa M¸c- Lªnin Vai trò của Chủ nghĩa Mác – Lênin: Là hệ tư tưởng của GCCN, là hệ thống lý luận tiên tiến của thời đại, CNML đã vạch ra mục tiêu và khẳng định quy luật đấu tranh là giải phóng giai cấp, giải phóng con người. Đối với TTHCM: - CNML là cơ sở thế giới quan và phương pháp luận của tư tưởng Hồ Chí Minh. Người đã vận dụng lập trường, quan điểm và phương pháp đúng đắn, khoa học của chủ nghĩa Mác-Lênin để tiếp cận, chuyển hóa, nâng cao những yếu tố tích cực, tiến bộ của truyền thống văn hoá dân tộc và nhân loại.