Bé Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
Tr−êng C¸n bé Qu¶n lý gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
--------------------W0X--------------------
Gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng
tr−êng trung häc phæ th«ng
nh»m thùc hiÖn môc tiªu
ph¸t triÓn gi¸o dôc trung häc phæ th«ng
trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001-2010
B¸o c¸o
tæng kÕt ®Ò tµi KHoa häc c«ng nghÖ cÊp Bé
M∙ sè: B2002 - 53 - 10
Chñ nhiÖm ®Ò tµi:
TS. NguyÔn Phóc Ch©u
Thêi gian thùc hiÖn:
Tõ th¸ng 4 n¨m 2002 ®Õn th¸ng 12 n¨m 2003
7920
Hµ Néi – 2003
Bé Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
Tr−êng C¸n bé Qu¶n lý gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
--------------------W0X--------------------
Gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng
tr−êng trung häc phæ th«ng
nh»m thùc hiÖn môc tiªu
ph¸t triÓn gi¸o dôc trung häc phæ th«ng
trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001-2010
B¸o c¸o
tæng kÕt ®Ò tµi KHoa häc c«ng nghÖ cÊp Bé
M∙ sè: B2002 - 53 - 10
Chñ nhiÖm ®Ò tµi:
TS. NguyÔn Phóc Ch©u
Thêi gian thùc hiÖn:
Tõ th¸ng 4 n¨m 2002 ®Õn th¸ng 12 n¨m 2003
Nh÷ng ng−êi tham gia nguyªn cøu:
- ThS. Ng« ViÕt S¬n
- TS. Hoµng Minh Thao
- ThS. Ph¹m Xu©n Hïng
Hµ Néi - 2003
Th− ký
Môc lôc
Môc lôc.....................................................................................................................................................
C¸c côm tõ viÕt t¾t trong b¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi ..................................................................
Më ®Çu ....................................................................................................................................................
Néi dung chÝnh cña b¸o c¸o ................................................................................................
A. C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu theo néi dung thuyÕt minh nghiªn cøu ..........................
Trang
1
2
3
7
7
1. Nh÷ng luËn cø ®Ó x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng
tr−êng Trung häc phæ th«ng giai ®o¹n 2001 - 2010 ......................................................
1.1. Ho¹t ®éng qu¶n lý vµ qu¶n lý nhµ tr−êng. ..........................................................
1.2. §Æc tr−ng ph¸t triÓn gi¸o dôc trung häc phæ th«ng giai ®o¹n 2001-2010.....
1.2.1. Nh÷ng t¸c ®éng x· héi ®èi víi nhµ tr−êng trung häc phæ th«ng...
1.2.2. Môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc trung häc phæ th«ng. ............................
1.2.3. NhiÖm vô qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng trung häc phæ th«ng..
1.2.4. Môc tiªu qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng trung häc phæ th«ng....
1.3. Nh÷ng gi¶i ph¸p lín trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001-2010...
- KÕt luËn môc 1. ................................................................................................................
7
7
11
11
14
19
21
22
28
2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng Trung häc
phæ th«ng giai ®o¹n hiÖn nay .................................................................................................
2.1. Ph−¬ng thøc tæ chøc nghiªn cøu vÒ thùc tr¹ng ho¹t ®éng qu¶n lý cña
hiÖu tr−ëng tr−êng trung häc phæ th«ng trong giai ®o¹n hiÖn nay. ...........................
2.2. Nh÷ng nhËn ®Þnh vÒ thùc tr¹ng ho¹t ®éng qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng
tr−êng tr−êng trung häc phæ th«ng trong giai ®o¹n hiÖn nay. .........................................
- KÕt luËn môc 2. .................................................................................................................
29
29
36
41
3. gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng nh»m gãp phÇn thùc hiÖn môc
tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc trung häc phæ th«ng giai ®o¹n 2001 - 2010. ..............
3.1. Nh÷ng gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng nh»m gãp phÇn thùc hiÖn
môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT giai ®o¹n 2001-2010. .................................................
3.1.1. Nhãm gi¶i ph¸p thø nhÊt: ................................................................................
3.1.2. Nhãm gi¶i ph¸p thø hai: ..........................................................................
3.1.3. Nhãm gi¶i ph¸p thø ba: ...........................................................................
3.1.4. Nhãm gi¶i ph¸p thø t−: .....................................................................................
3.1.5. Nhãm gi¶i ph¸p thø n¨m: .......................................................................
3.2. KÕt qu¶ b−íc ®Çu vÒ kh¶o nghiÖm tÝnh hîp lý vµ kh¶ thi cña c¸c gi¶i
ph¸p qu¶n lý ®· ®Ò xuÊt. ....................................................................................................................
- KÕt luËn môc 3. .................................................................................................................
B. C¸c kÕt qu¶ míi, næi bËt .............................................................................................................
C. kÕt luËn vµ c¸c kiÕn nghÞ sö dông kÕt qu¶ nghiªn cøu ..............................................
Tµi liÖu tham kh¶o .............................................................................................................................
Phô lôc .....................................................................................................................................................
1
43
43
43
46
47
52
53
55
60
61
62
65
67
Nh÷ng côm tõ viÕt t¾t
trong b¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi
- CBQL
c¸n bé qu¶n lý.
- CTQL
chñ thÓ qu¶n lý.
- CNH - H§H
c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸.
- CSVC & TBGD
c¬ së vËt chÊt vµ thiÕt bÞ gi¸o dôc.
- CSVC & TBTH
c¬ së vËt chÊt vµ thiÕt bÞ tr−êng häc.
- GD & §T
gi¸o dôc vµ ®µo t¹o.
- H§QL
ho¹t ®éng qu¶n lý.
- KH - CN
khoa häc - c«ng nghÖ.
- KT - XH
kinh tÕ - x· héi.
- MTGD
m«i tr−êng gi¸o dôc.
- QLNT
qu¶n lý nhµ tr−êng.
- SGK
s¸ch gi¸o khoa.
- THPT
trung häc phæ th«ng.
- TC & NL
tæ chøc vµ nh©n lùc.
- TL & VL
tµi lùc vµ vËt lùc.
- TTGD
th«ng tin gi¸o dôc.
- tr
trang.
-%
phÇn tr¨m.
- NXB
nhµ xuÊt b¶n.
2
Më ®Çu
1. Lý do chän ®Ò tµi.
- ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 - 2010 ®· “x¸c ®Þnh môc tiªu, gi¶i
ph¸p, c¸c b−íc ®i theo ph−¬ng ch©m ®a d¹ng ho¸, chuÈn ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, x·
héi ho¸, x©y dùng mét nÒn gi¸o dôc cã tÝnh thùc tiÔn vµ hiÖu qu¶, t¹o b−íc
chuyÓn biÕn m¹nh mÏ vÒ chÊt l−îng, ®−a nÒn gi¸o dôc n−íc ta sím tiÕn kÞp c¸c
n−íc ph¸t triÓn trong khu vùc, n©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nh©n lùc vµ båi d−ìng
nh©n tµi, gãp phÇn ®¾c lùc thùc hiÖn ChiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi 2001 2010”[4, tr 9]. ChiÕn l−îc ®· ®Þnh ra c¸c môc tiªu chung vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc
vµ môc tiªu ph¸t triÓn c¸c cÊp bËc häc, tr×nh ®é vµ lo¹i h×nh gi¸o dôc, trong ®ã
cã môc tiªu ph¸t triÓn trung häc phæ th«ng (THPT); ®ång thêi ®Þnh ra c¸c gi¶i
ph¸p lín nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu chung ®ã.
- Còng nh− c¸c c¬ së gi¸o dôc kh¸c, trong giai ®o¹n hiªn nay, nhµ tr−êng
THPT ®ang tæ chøc c¸c ho¹t ®éng nh»m thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc
cÊp THPT ®· v¹ch ra trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 - 2010, trong ®ã
ho¹t ®éng ®æi míi qu¶n lý ®−îc coi nh− kh©u ®ét ph¸. Nh− vËy, hiÖn nay hiÖu
tr−ëng c¸c tr−êng THPT ®ang cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p qu¶n lý nh»m thùc hiÖn
môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT.
- MÆt kh¸c vÊn ®Ò nªu trªn còng ®ang lµ nh÷ng néi dung mµ c¸c c¬ së lµm
c«ng t¸c båi d−ìng c¸n bé qu¶n lý (CBQL) tr−êng THPT trong toµn quèc cÇn
nghiªn cøu ®Ó phôc vô c«ng t¸c gi¶ng d¹y trong giai ®o¹n hiÖn nay.
- ThÕ nh−ng, viÖc cô thÓ ho¸ c¸c môc tiªu chung vµ môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o
dôc c¸c cÊp, bËc häc vµ tr×nh ®é ®µo t¹o ®Ó cã ®−îc môc tiªu qu¶n lý tr−êng
THPT giai ®o¹n 2001 - 2010 lµ mét vÊn ®Ò míi vµ khã ®èi víi hiÖu tr−ëng c¸c
tr−êng THPT; ®ång thêi viÖc ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng
nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT mét c¸ch phï hîp víi lý
luËn vµ thùc tiÔn ho¹t ®éng qu¶n lý t¹i c¸c tr−êng THPT l¹i cµng lµ vÊn ®Ò khã
kh¨n h¬n khi mµ ch−a cã c«ng tr×nh nµo nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò nµy. V× vËy,
chóng t«i chän ®Ò tµi: “Gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng THPT nh»m
thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o
dôc 2001 - 2010” ®Ó nghiªn cøu nh»m gãp phÇn gióp cho ®éi ngò hiÖu tr−ëng
3
tr−êng THPT qu¶n lý nhµ tr−êng ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc
THPT; ®ång thêi gãp phÇn ph¸t triÓn gi¸o dôc n−íc nhµ trong giai ®o¹n hiÖn
nay.
2. Môc ®Ých nghiªn cøu .
§Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng THPT nh»m gãp
phÇn thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT ®· ®Þnh ra trong ChiÕn l−îc
ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 - 2010.
3. NhiÖm vô nghiªn cøu.
3.1. X¸c ®Þnh nh÷ng luËn cø cho viÖc x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý cña
hiÖu tr−ëng tr−êng THPT nh»m gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc
THPT trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 - 2010.
3.2. T×m hiÓu thùc tr¹ng ho¹t ®éng qu¶n lý cña ®éi ngò hiÖu tr−ëng tr−êng
THPT trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 – 2010.
3.3. §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng THPT nh»m
gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT ®· ®Þnh ra trong ChiÕn
l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 - 2010; ®ång thêi b−íc ®Çu minh chøng cho tÝnh
hîp lý vµ kh¶ thi cña c¸c gi¶i ph¸p ®ã.
4. kh¸ch thÓ vµ ®èi t−îng nghiªn cøu.
4.1. Kh¸ch thÓ nghiªn cøu.
Ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ tr−êng THPT giai ®o¹n 2001 - 2010.
4.2. §èi t−îng nghiªn cøu.
Nh÷ng gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng THPT nh»m gãp phÇn thùc
hiÖn tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT ®· ®Þnh ra trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o
dôc 2001 - 2010.
5. Pham vi vµ giíi h¹n nghiªn cøu.
Trong hoµn c¶nh h¹n chÕ vÒ nguån lùc vµ thêi gian, chóng t«i chØ tËp trung:
- Nghiªn cøu ®Ó ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng c¸c tr−êng
THPT c«ng lËp.
- Chän mét sè tr−êng THPT mang tÝnh ®¹i diÖn cho tõng nhãm tr−êng ë
miÒn nói, ®ång b»ng vµ thµnh phè thuéc c¸c tØnh phÝa B¾c lµm ®Þa bµn kh¶o s¸t
thùc tr¹ng qu¶n lý vµ kh¶o nghiÖm c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Ó tõ ®ã kh¸i qu¸t ho¸
c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu.
4
6. Mét sè Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu chñ yÕu.
6.1. Nhãm ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu lý luËn.
Nhãm ph−¬ng ph¸p nµy dïng ®Ó t×m hiÓu luËn cø cho viÖc x¸c ®Þnh c¸c
lÜnh vùc gi¶i ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng THPT th«ng qua ho¹t ®éng
nghiªn cøu c¸c v¨n kiÖn cña §¶ng, Nhµ n−íc vµ nh÷ng c«ng tr×nh khoa häc ë
trong vµ ngoµi n−íc cã liªn quan ®Õn néi dung ®Ò tµi.
6.2. Nhãm ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu thùc tiÔn.
6.2.1. Ph−¬ng ph¸p quan s¸t.
Ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc sö dông víi môc ®Ých t×m hiÓu thùc tr¹ng c¸c ho¹t
®éng qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng THPT trong giai ®o¹n hiÖn nay b»ng viÖc
nh×n nhËn c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý cña hiÖu tr−ëng tr−êng THPT t¹i ngay c¸c
tr−êng ®ã.
6.2.2. Ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra.
B»ng viÖc so¹n th¶o c¸c bé c©u hái ®Ó xin ý kiÕn cña ®éi ngò CBQL tr−êng
THPT, ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc sö dông nh»m nhËn biÕt thùc tr¹ng ho¹t ®éng
qu¶n lý vµ thùc tr¹ng sö dông c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý cña ®éi ngò hiÖu tr−ëng
tr−êng THPT trong giai ®o¹n hiÖn nay.
6.2.3. Ph−¬ng ph¸p tæng kÕt kinh nghiÖm.
B»ng viÖc ®−a kÕt qu¶ nghiªn cøu lý luËn vµo thùc tiÔn vµ lÊy thùc tiÔn
kiÓm nghiÖm l¹i c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu lý luËn, ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc sö dông
nh»m ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý vµ kh¶ thi cña c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý mµ chóng t«i ®·
®Ò xuÊt.
6.2.4. Ph−¬ng ph¸p chuyªn gia.
B»ng viÖc tæ chøc c¸c héi th¶o vµ ®−a ra phiÕu hái mét sè nhµ khoa häc vµ
nhµ qu¶n lý, ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc sö dông nh»m võa x¸c ®Þnh c¬ së lý luËn cña
®Ò tµi, võa t×m hiÓu thùc tr¹ng ho¹t ®éng qu¶n lý cña ®éi ngò hiÖu tr−ëng tr−êng
THPT vµ võa t×m ®−îc c¸c sè liÖu minh chøng vµ kh¼ng ®Þnh tÝnh hîp lý, kh¶ thi
cña c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý mµ chóng t«i ®· ®Ò xuÊt.
7. TiÕn tr×nh tæ chøc vµ thùc hiÖn nghiªn cøu:
- Tõ th¸ng 4 n¨m 2002 - th¸ng 6 n¨m 2002: Chñ nhiÖm ®Ò tµi nghiªn cøu
tµi liÖu vµ x©y dùng ®Ò c−¬ng nghiªn cøu.
- Th¸ng 5 n¨m 2002: Häp nhãm nghiªn cøu vµ c¸c thµnh viªn, c¸c céng t¸c
5
viªn tham gia nghiªn cøu ®Ó th«ng qua ®Ò c−¬ng nghiªn cøu.
- Tõ th¸ng 6 n¨m 2002 ®Õn th¸ng 9 n¨m 2002: S−u tÇm tµi liÖu, viÕt phÇn c¬
së lý luËn cña ®Ò tµi.
- Tõ th¸ng 10 n¨m 2002 ®Õn th¸ng 4 n¨m 2003: chuÈn bÞ c¸c phiÕu hái,
®iÒu tra thùc tr¹ng (®i thùc tÕ t¹i c¸c tr−êng THPT vµ c¸c së GD & §T ®Ó n¾m
b¾t thùc tr¹ng vµ ®Æt bµi viÕt).
- Tõ th¸ng 5 n¨m 2003 ®Õn th¸ng 8 n¨m 2003: xö lý kÕt qu¶ nghiªn cøu
®iÒu tra thùc tr¹ng vµ viÕt phÇn thùc tr¹ng.
- Th¸ng 9 n¨m 2003: viÕt phÇn ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý.
- Th¸ng 10 n¨m 2003: xin ý kiÕn chuyªn gia vÒ tÝnh kh¶ thi cña c¸c gi¶i
ph¸p qu¶n lý vµ tæ chøc héi th¶o ®Ó xin ý kiÕn chÊn chØnh c¸c néi dung c¬ b¶n
cña b¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi ®Ó chuÈn viÕt b¸o c¸o chÝnh thøc.
- Th¸ng 11 n¨m 2003: tu söa néi dung b¸o c¸o (bæ sung luËn cø vµ sè liÖu
cho b¸o c¸o tæng kÕt tæng kÕt ®Ò tµi).
- Th¸ng 12 n¨m 2003: ViÕt b¸o c¸o chÝnh thøc vµ chuÈn bÞ thñ tôc nghiÖm
thu vµ thanh to¸n kinh phÝ.
8. B¸o c¸o thùc hiÖn kinh phÝ.
Tæng sè kinh phÝ cÊp cho ®Ò tµi 17 triÖu ®ång, ®−îc ph©n bæ cho viÖc tæ
chøc nghiªn cøu nh− sau:
- Tæ chøc häp vµ héi th¶o:
2.500.000 ®.
- Chi cho c¸c hîp ®ång nghiªn cøu:
4.000.000 ®.
- Chi cho thùc tÕ vµ ®iÒu tra thùc tr¹ng:
3.920.000 ®.
- Chi cho Chñ nhiÖm vµ th− ký ®Ò tµi trong 20 th¸ng: 2.400.000 ®.
- Chi cho ®¸nh m¸y vµ in b¸o c¸o 2 cÊp b¶o vÖ:
1.000.000 ®.
- Chi cho ho¹t ®éng b¶o vÖ 2 cÊp:
2.500.000 ®.
- Chi qu¶n lý phÝ cña Tr−êng:
680.000 ®.
6
Néi dung chÝnh cña b¸o c¸o
A. C¸c kÕt qu¶ ®¹t ®−îc
theo néi dung b¶n thuyÕt minh nghiªn cøu
1. Nh÷ng luËn cø ®Ó x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý
cña hiÖu tr−ëng tr−êng Trung häc phæ th«ng
giai ®o¹n 2001 - 2010
1.1. ho¹t ®éng qu¶n lý vµ qu¶n lý nhµ tr−êng.
1.1.1. Kh¸i qu¸t vÒ nh÷ng “trô cét” cña ho¹t ®éng qu¶n lý.
§· cã nhiÒu nhµ khoa häc kh¼ng ®Þnh qu¶n lý cã bèn chøc n¨ng c¬ b¶n: kÕ
ho¹ch ho¸, tæ chøc, chØ ®¹o vµ kiÓm tra. Nh−ng ®Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c
chøc n¨ng ®ã th× CTQL cÇn ph¶i dùa vµo mét sè yÕu tè mang tÝnh “trô cét” cña
ho¹t ®éng qu¶n lý.
Theo chóng t«i “Trô cét” cña ho¹t ®éng qu¶n lý (H§QL) lµ nh÷ng yÕu tè
mµ bÊt kú CTQL cÊp nµo (vÜ m«, vi m«) còng võa ph¶i t×m c¸ch lµm cho chóng
v÷ng m¹nh vµ võa ph¶i dùa vµo chóng ®Ó: thiÕt lËp vµ ph¸t triÓn tæ chøc; t«i
luyÖn c¸c n¨ng lùc vµ kü n¨ng qu¶n lý; x¸c ®Þnh ®óng nhiÖm vô vµ chøc n¨ng
qu¶n lý, môc tiªu vµ ph−¬ng tiÖn qu¶n lý, nguyªn t¾c vµ ph−¬ng ph¸p qu¶n lý;
t×m ra ®éng lùc vµ gi¶i ph¸p qu¶n lý; tiÕn hµnh thanh tra vµ kiÓm tra kÕt qu¶
qu¶n lý. Víi c¸ch tiÕp cËn trªn, th× c¸c “trô cét” chñ yÕu cña H§QL gåm:
- ChÕ ®Þnh x· héi (C§XH) vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc: thÓ chÕ vµ
quy ®Þnh cña x· héi ®èi víi c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc. Bao gåm c¸c v¨n
b¶n quy ph¹m ph¸p luËt; c¸c chÝnh s¸ch cña quèc gia, ®Þa ph−¬ng vµ cña c¸c cÊp
qu¶n lý; c¸c v¨n b¶n chuyªn m«n kü thuËt ®−îc ¸p dông ®èi víi tõng lÜnh vùc
ho¹t ®éng cô thÓ trong x· héi.
- Bé m¸y tæ chøc vµ nh©n lùc (TC& NL) cña tæ chøc: c¬ cÊu bé m¸y qu¶n
lý ®−îc CTQL thiÕt lËp vµ ®éi ngò nh©n sù ®−îc CTQL bè trÝ trong c¸c ®¬n vÞ
trùc thuéc tæ chøc, cïng víi sù ph©n ®Þnh quyÒn h¹n, nhiÖm vô vµ chøc n¨ng cho
c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n ®ã.
- Tµi lùc vµ vËt lùc (TL & VL) cña tæ chøc: tµi chÝnh, c¬ së h¹ tÇng, thiÕt bÞ kü
thuËt vµ s¶n phÈm khoa häc - c«ng nghÖ (KH - CN) ®−îc c¸c ®¬n vÞ, thµnh viªn
trong tæ chøc huy ®éng vµ sö dông ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña tæ chøc.
7
- M«i tr−êng ho¹t ®éng (MTH§) cña tæ chøc: nh÷ng t¸c ®éng thuËn hoÆc
bÊt thuËn cña tù nhiªn (®Þa h×nh, khÝ hËu, tµi nguyªn, ...) vµ x· héi (nhu cÇu vµ
yªu cÇu x· héi, c¬ héi vµ th¸ch thøc, mèi quan hÖ vµ hîp t¸c, sù c¹nh tranh vµ tù
vÖ, ...) ®Õn mäi ho¹t ®éng cña tæ chøc.
- Th«ng tin vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc: nh÷ng kÕt qu¶ xö lý c¸c d÷
liÖu mang tin thu ®−îc tõ trong vµ ngoµi tæ chøc mµ tõng CBQL, mçi ®¬n vÞ vµ
thµnh viªn cña tæ chøc cÇn nhËn biÕt chÝnh x¸c vµ kÞp thêi ®Ó ®Þnh h−íng c¸c
ho¹t ®éng vµ sö dông chóng khi thùc hiÖn nhiÖm vô vµ chøc n¨ng cña tæ chøc.
Theo chóng t«i, 5 yÕu tè nªu trªn ®−îc xem lµ “trô cét” cña H§QL bëi lÏ:
1) H§QL chØ xuÊt hiÖn do yªu cÇu vËn hµnh tiÕn ®Õn môc tiªu cña mét hÖ
thèng (mét tæ chøc). ThÕ mµ bÊt kú mét tæ chøc nµo còng bÞ chi phèi bëi c¸c quy
luËt c¬ b¶n: chøc n¨ng vµ môc tiªu râ rµng, cÊu tróc ®ång nhÊt vµ phï hîp, vËn
®éng vµ ph¸t triÓn, chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶, ... Trong khi ®ã C§XH, bé m¸y TC
& NL cña tæ chøc, nguån TL & VL cña tæ chøc, MTH§ cña tæ ch−c vµ th«ng tin
vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc ®Òu lµ ®iÒu kiÖn tÊt yÕu ®Ó: Ên ®Þnh chøc n¨ng
vµ x¸c ®Þnh môc tiªu, thiÕt lËp cÊu tróc, duy tr× ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn tæ chøc,
®¸nh gi¸ chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ cña tæ chøc.
2) C¸c CTQL coi c¸c yÕu tè nªu trªn lµ “m«i tr−êng”, lµ “c«ng cô” ®Ó thÓ
hiÖn vµ rÌn luyÖn c¸c n¨ng lùc vµ kü n¨ng qu¶n lý: n¨ng lùc luËt ph¸p (thiÕt lËp
vµ vËn dông C§XH), n¨ng lùc tæ chøc (ph¸t triÓn vµ ®iÒu hµnh bé m¸y TC &
NL), n¨ng lùc qu¶n lý kinh tÕ (huy ®éng vµ sö dông TL & VL), n¨ng lùc vËn
®éng x· héi (t¹o dùng MTH§ thuËn lîi), n¨ng lùc thu thËp vµ xö lý th«ng tin; kü
n¨ng kü thuËt (vËn dông ph¸p luËt, x©y dùng chiÕn l−îc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch,
huy ®éng vµ sö dông TL & VL ...), kü n¨ng giao tiÕp (hîp t¸c lµm viÖc ®−îc víi
mäi ng−êi trong bé m¸y TC & NL, t¹o MTH§ thuËn lîi, ...), kü n¨ng nhËn thøc
tæng hîp (chän läc c¸c th«ng tin nhê ph©n tÝch, tæng hîp, dù b¸o, ...).
3) §Ó thùc hiÖn sø m¹ng cña m×nh, mäi tæ chøc ®Òu cã nh÷ng nhiÖm vô hç
trî (support mission) lµ: thùc thi C§XH; ph¸t triÓn vµ ®iÒu hµnh bé m¸y TC &
NL; huy ®éng vµ sö dông nguån TL&VL; t¹o lËp MTH§; thu thËp vµ xö lý
th«ng tin vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc. MÆt kh¸c ®Þnh h−íng ph¸t triÓn,
tiÒm n¨ng cña 5 yÕu tè trªn l¹i lµ c¨n cø ®Ó CTQL thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng c¬
b¶n cña qu¶n lý (kÕ ho¹ch ho¸, tæ chøc, chØ ®¹o vµ kiÓm tra);
8
4) H§QL ®−a tæ chøc ®¹t tíi môc tiªu chÝnh (principal objective), nh−ng
tr−íc hÕt ph¶i ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu bæ trî (subsidiary objective): ®¶m b¶o hiÖu
lùc cña C§XH, ph¸t triÓn vµ ®iÒu hµnh hîp lý bé m¸y TC&NL, huy ®éng vµ sö
dông cã hiÖu qu¶ TL & VL, t¹o ®−îc MTH§ thuËn lîi, n©ng cao ®−îc chÊt
l−îng thu thËp vµ xö lý th«ng tin. MÆt kh¸c, khi xem xÐt mèi quan hÖ biÖn chøng
cña cÆp ph¹m trï môc ®Ých vµ ph−¬ng tiÖn th× ph−¬ng tiÖn ®Ó thùc hiÖn môc tiªu
qu¶n lý cña CTQL l¹i lµ 5 yÕu tè ®· nªu;
5) 5 yÕu tè ®· nªu còng lµ c¬ së ®Ó mäi CTQL vËn dông nh÷ng nguyªn t¾c
qu¶n lý (t«n träng quan ®iÓm chÝnh trÞ, tËp trung d©n chñ, phèi hîp ngµnh víi ®Þa
ph−¬ng vµ l·nh thæ, kÕt hîp c¸c lîi Ých, hiÖu qu¶) vµ sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p
qu¶n lý (chÝnh trÞ - t− t−ëng, hµnh chÝnh - ph¸p chÕ, tæ chøc - ®iÒu khiÓn, t©m lý
- x· héi, lîi Ých kinh tÕ, ...); nh»m ®¶m b¶o c¸c tÝnh: môc ®Ých, hµnh ph¸p,
nguyªn t¾c, hiÖu qu¶ vµ nh©n v¨n cña H§QL;
6) Rµo c¶n chñ yÕu cña H§QL th−êng lµ m©u thuÉn gi÷a yªu cÇu cao cña
môc tiªu qu¶n lý víi hiÖu lùc C§XH thÊp, n¨ng lùc bé m¸y TC & NL ch−a ®¹t
chuÈn, nguån TL & VL h¹n hÑp vµ l¹c hËu, MTH§ bÊt thuËn, th«ng tin vÒ lÜnh
vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc võa thiÕu võa nhiÔu. V× vËy, ®Ó võa t¹o ®éng lùc ph¸t
triÓn tæ chøc võa th¸o gì c¸c rµo c¶n, CTQL th−êng tËp trung thiÕt lËp c¸c gi¶i
ph¸p qu¶n lý ë 5 lÜnh vùc t−¬ng øng víi 5 yÕu tè trªn.
7) 5 yªu tè trªn cßn lµ 5 néi dung thanh tra, kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ H§QL,
§ã lµ thanh tra, kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ vÒ: thùc thi quy chÕ lao ®éng, chÊt l−îng vµ
hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña bé m¸y TC & NL, huy ®éng vµ sö dông TL & VL, t¹o
dùng MTH§ vµ xö lý th«ng tin vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng; trong ®ã thanh tra khiÕu
kiÖn chØ x¶y ra khi tæ chøc kh«ng thùc hiÖn tèt mét trong 5 néi dung nµy.
Nh×n chung, 5 yÕu tè trªn kh«ng nh÷ng ®−îc vËn dông hiÖu qu¶ trong ho¹t
®éng qu¶n lý cÊp vÜ m« (qu¶n lý x· héi nãi chung, qu¶n lý mét quèc gia, mét
®¬n vÞ hµnh chÝnh, qu¶n lý mét lÜnh vùc cô thÓ trong x· héi nh− kinh tÕ, gi¸o
dôc, y tÕ, v¨n ho¸, ...); mµ cßn ®−îc vËn dông hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng qu¶n lý
cÊp vi m« (qu¶n lý trùc tiÕp mét c«ng ty, bÖnh viÖn, tr−êng häc, ...) [5, tr 1].
Víi logic lËp luËn nh− trªn, chóng t«i nhËn thÊy c¸c “trô cét” cña ho¹t ®éng
qu¶n lý nhµ tr−êng (tr×nh bµy t¹i môc 1.1.2. d−íi ®©y).
9
1.1.2. Nh÷ng “trô cét” cña ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ tr−êng.
1.1.2.1. ChÕ ®Þnh GD & §T.
“Trô cét” C§XH vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc trong qu¶n lý vËn dông
vµo qu¶n lý nhµ tr−êng (QLNT) lµ chÕ ®Þnh GD & §T. Gåm ChiÕn l−îc ph¸t
triÓn KT - XH, chiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc, ...; c¸c quy ®Þnh trong nh÷ng v¨n
b¶n quy ph¹m ph¸p luËt (c¸c luËt, luËt Gi¸o dôc), v¨n b¶n d−íi luËt (nghÞ quyÕt,
chØ thÞ, th«ng t−, ...), v¨n b¶n qu¶n lý cña c¸c cÊp qu¶n lý (quy chÕ, ®iÒu lÖ, ...)
vµ c¸c v¨n b¶n chuyªn m«n - kü thuËt (néi dung, ch−¬ng tr×nh, ph−¬ng ph¸p
gi¸o dôc, kÕ ho¹ch, ...). Trô cét nµy chøa ®ùng c¬ së ph¸p lý ®Ó ®Þnh h−íng vµ
®iÒu chØnh mäi ho¹t ®éng cña nhµ tr−êng; kh¼ng ®Þnh tÝnh chÊt vµ nguyªn lý
gi¸o dôc; ®Þnh h−íng ®æi míi môc tiªu, néi dung, ch−¬ng tr×nh, ph−¬ng ph¸p
gi¸o dôc; chuÈn ho¸ ®éi ngò nhµ gi¸o, c¬ së vËt chÊt vµ thiÕt bÞ d¹y häc (CSVC
& TBDH); ®a d¹ng ho¸ lo¹i h×nh vµ ph−¬ng thøc gi¸o dôc; x©y dùng m«i tr−êng
gi¸o dôc (MTGD) vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ gi¸o dôc.
1.1.2.2. Bé m¸y TC & NL nhµ tr−êng.
“Trô cét” bé m¸y TC & NL cña tæ chøc trong qu¶n lý vËn dông vµo QLNT
lµ bé m¸y TC & NL nhµ tr−êng. Gåm kÕt qu¶ s¾p xÕp c¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý
(ban gi¸m hiÖu, phßng, ban, trung t©m, c¸c khoa, bé m«n, ...), bè trÝ ®éi ngò
nh©n sù vµ sù ph©n ®Þnh chøc n¨ng nhiÖm vô cña ®¬n vÞ, c¸ nh©n trong tr−êng.
Trô cét nµy (yÕu tè con ng−êi) quyÕt ®Þnh møc ®é: thùc thi chÕ ®Þnh GD&§T,
huy ®éng vµ sö dông TL & VL, t¹o dùng vµ ph¸t huy t¸c dông cña MTGD, thu
thËp vµ xö lý th«ng tin gi¸o dôc (TTGD). Tõ ®ã kÐo theo møc ®é hiÖu qu¶ cña
ho¹t ®éng ®æi míi môc tiªu, néi dung, ch−¬ng tr×nh vµ ph−¬ng ph¸p gi¸o dôc.
1.1.2.3. Nguån TL & VL gi¸o dôc cña nhµ tr−êng.
“Trô cét” nguån TL& VL cña tæ chøc trong qu¶n lý vËn dông vµo QLNT lµ
nguån TL&VL gi¸o dôc cña nhµ tr−êng. Gåm tµi chÝnh, CSVC & TBDH vµ s¶n
phÈm KH-CN ®−îc huy ®éng vµ sö dông ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô vµ chøc n¨ng
cña nhµ tr−êng. “Trô cét” nµy võa bao hµm yÕu tè h¹ tÇng cña nhµ tr−êng, võa lµ
®iÒu kiÖn tÊt yÕu ®Ó duy tr× mäi ho¹t ®éng cña bé m¸y TC & NL nhµ tr−êng.
1.1.2.4. M«i tr−êng gi¸o dôc cña nhµ tr−êng.
“Trô cét” MTH§ cña tæ chøc trong qu¶n lý vËn dông vµo QLNT lµ MTGD
cña nhµ tr−êng. Bao gåm: chÝnh s¸ch x· héi ho¸ gi¸o dôc, vÊn ®Ò x· héi häc tËp,
10
nhu cÇu vµ yªu cÇu nh©n lùc cña céng ®ång vµ x· héi, c¬ héi vµ th¸ch thøc ®èi
víi gi¸o dôc, mèi quan hÖ vµ hîp t¸c, sù c¹nh tranh ph¸t triÓn, ho¹t ®éng tù vÖ
víi nh÷ng bÊt thuËn cña tù nhiªn (« nhiÔm m«i tr−êng, thiªn tai, ...) vµ cña x·
héi (dÞch bÖnh vµ c¸c tÖ n¹n x· héi, ...). “Trô cét” nµy bao hµm tæng hîp c¸c yÕu
tè kh¸ch quan cã t¸c ®éng ®Õn môc tiªu ph¸t triÓn nhµ tr−êng.
1.1.2.5. HÖ thèng th«ng tin gi¸o dôc cña nhµ tr−êng.
“Trô cét” th«ng tin vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc trong qu¶n lý vËn
dông vµo QLNT lµ TTGD. Gåm nh÷ng d÷ liÖu ®· ®−îc xö lý vÒ lÜnh vùc: chÕ
®Þnh GD & §T, bé m¸y TC & NL, nguån TL & VL vµ MTGD; nh÷ng th«ng sè
vÒ ®Çu vµo cña häc sinh, chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ gi¸o dôc, nh−ng thµnh qu¶ ph¸t
triÓn gi¸o dôc vµ ph¸t triÓn KH-CN trong n−íc vµ trªn ThÕ giíi, ... Nã gièng nh−
mét d¹ng “tµi nguyªn” cÇn khai th¸c ®Ó x©y dùng vµ t¹o sù bÒn v÷ng cho c¸c
“trô cét” kh¸c, ®Ó bé m¸y TC & NL thùc hiÖn sø m¹ng cña nhµ tr−êng; ®ång
thêi ®Ó CTQL ban hµnh c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý cã hiÖu lùc.
1.2. §Æc tr−ng ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT giai ®o¹n 2001 - 2010.
1.2.1. nh÷ng t¸c ®éng cña X∙ héi ®èi víi nhµ tr−êng THPT.
1.2.1.1. Mèi quan hª cña nhµ tr−êng THPT víi céng ®ång vµ x∙ héi.
- Nhµ tr−êng THPT lµ c¬ quan cña Nhµ n−íc, lµ ®¬n vÞ cÊu tróc c¬ b¶n cña
hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n; th−êng cã trô së ®Æt t¹i c¸c trung t©m chÝnh trÞ, kinh
tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc, khoa häc kü thuËt, ... cña tõng vïng d©n c−.
- Cïng víi nh÷ng nhµ tr−êng cña c¸c cÊp häc vµ bËc häc kh¸c, nhµ tr−êng
THPT cã nhiÖm vô: chuyªn tr¸ch h×nh thµnh vµ x©y dùng nh©n c¸ch ng−êi häc
theo nh÷ng môc tiªu, nguyªn lý, néi dung, ph−¬ng ph¸p gi¸o dôc, ... ®· ®−îc
LuËt Gi¸o dôc quy ®Þnh.
- Nhµ tr−êng THPT lu«n cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi céng ®ång vµ x· héi
ë c¸c mÆt chñ yÕu:
+ Mçi tr−êng THPT ®−îc coi lµ mét trung t©m chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n
ho¸, gi¸o dôc, khoa häc kü thuËt, ... t¹i céng ®ång vµ thµnh qu¶ gi¸o dôc cña nã
gãp phÇn tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn KT - XH cña céng ®ång. B¶n chÊt cña
®Æc tr−ng nµy ®−îc h×nh t−îng ho¸ thµnh luËn ®Ò “nhµ tr−êng lµ vÇng tr¸n cña
céng ®ång”.
11
+ Nhµ tr−êng THPT lu«n lu«n tËn dông c¸c nh©n tè tÝch cùc mang tÝnh
truyÒn thèng, hiÖn ®¹i vµ thùc tiÔn cã ®−îc tõ céng ®ång vµ x· héi nh−: b¶n s¾c
v¨n ho¸, thµnh tùu khoa häc kü thuËt, nguån lùc nh©n lùc, tµi lùc vµ vËt lùc, ... ®Ó
thùc hiÖn hiÖu qu¶ qu¸ tr×nh gi¸o dôc. B¶n chÊt cña ®Æc tr−ng nµy ®−îc h×nh
t−îng ho¸ thµnh luËn ®Ò “céng ®ång lµ tr¸i tim cña nhµ tr−êng”.
1.2.1.2. Nh÷ng th¸ch thøc cña thêi ®¹i ®èi víi nhµ tr−êng THPT.
Tõ c¸c mèi quan hÖ mËt thiÕt víi c«ng ®ång vµ x· héi trong giai ®o¹n hiÖn
nay ®· nªu trªn, nhµ tr−êng THPT chÞu sù chi phèi cña nh÷ng ®Æc tr−ng c¬ b¶n
vÒ xu h−íng ph¸t triÓn KT - XH cña thêi ®¹i, cña ®Êt n−íc vµ cña céng ®ång d©n
c−. §ã lµ c¸c ®Æc tr−ng:
+ Cuéc c¸ch m¹ng KH - CN ®ang ph¸t triÓn víi nh÷ng b−íc tiÕn nh¶y
vät nh»m ®−a ThÕ giíi chuyÓn tõ kû nguyªn c«ng nghiÖp sang kû nguyªn th«ng
tin vµ ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc; xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp quèc tÕ nhê c¸c
ph−¬ng tiÖn truyÒn th«ng hiÖn ®¹i (®Æc biÖt lµ m¹ng Internet) ®· võa t¹o ra qu¸
tr×nh hîp t¸c gi÷a c¸c n−íc ®Ó ph¸t triÓn vµ võa t¹o ra sù ®Êu tranh gay g¾t ®Ó
b¶o vÖ lîi Ých quèc gia, ®Ó b¶o tån b¶n s¾c v¨n ho¸ vµ truyÒn thèng c¸c d©n téc.
Nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn ®· lµm biÕn ®æi nhanh chãng vµ s©u s¾c ®Õn tÊt c¶ c¸c lÜnh
vùc ho¹t ®éng x· héi, trong ®ã cã gi¸o dôc mµ næi bËt lµ ®æi míi gi¸o dôc ®ang
diÔn ra trªn toµn cÇu. Sù ®æi míi ®ã thÓ hiÖn tr−íc hÕt ë yªu cÇu míi vÒ nh©n
c¸ch ng−êi häc, dÉn ®Õn yªu cÇu n©ng cao chÊt l−îng gi¸o dôc. Nh−ng chÊt
l−îng gi¸o dôc phÇn nhiÒu do chÊt l−îng qu¶n lý gi¸o dôc quyÕt ®Þnh, cho nªn
tÊt yÕu kÐo theo sù cÇn thiÕt ph¶i ®æi míi qu¶n lý gi¸o dôc (kh©u ®ét ph¸ trong
c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn gi¸o dôc).
+ §èi víi n−íc ta, víi môc tiªu tõ nay ®Õn n¨m 2010 ph¶i ®−a ®Êt
n−íc ra khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn, n©ng cao râ rÖt ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh
thÇn cña nh©n d©n, t¹o nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020 n−íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét
n−íc c«ng nghiÖp theo h−íng hiÖn ®¹i. Nh− vËy, ®Ó ®i t¾t vµ ®ãn ®Çu vÒ ph¸t
triÓn KT - XH nh»m theo kÞp c¸c n−íc ph¸t triÓn, th× chÊt l−îng cña nguån nh©n
lùc mang tÝnh quyÕt ®Þnh. Tõ ®ã vai trß cña qu¶n lý gi¸o dôc nãi chung vµ vÊn ®Ò
®æi míi qu¶n lý gi¸o dôc phæ th«ng nãi riªng nh»m ®µo t¹o nguån nh©n lùc cã
®ñ c¸c n¨ng lùc vµ phÈm chÊt thùc hiÖn môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸
(CNH - H§H) ®Êt n−íc l¹i cµng râ nÐt h¬n.
12
1.2.1.3. Søc Ðp ng−êi häc vµ céng ®ång ®èi víi tr−êng THPT.
- Häc sinh cña tr−êng THPT ®Òu lµ thanh niªn cã ®é tuæi trong kho¶ng 15
®Õn 19 (®é tuæi cao nhÊt cña häc sinh bËc trung häc). Hä ®· tr¶i qua nhiÒu n¨m
häc tËp ë c¸c cÊp häc d−íi víi mét nÒn gi¸o dôc t−¬ng ®èi toµn diÖn; ®ång thêi
cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó thu nhËn ®−îc rÊt nhiÒu th«ng tin vÒ nhu cÇu nh©n lùc cña
x· héi. V× thÕ, nh×n chung c¸c em x¸c ®Þnh ®óng ®−îc môc ®Ých vµ ®éng c¬ häc
tËp, biÕt c¸ch häc vµ ®· cã kh¶ n¨ng tù häc (cã thÓ tù ®éc lËp suy nghÜ, tù ®Æt
vÊn ®Ò vµ s¸ng t¹o gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trong häc tËp). MÆt kh¸c c¸c em lu«n lu«n
kh¸t khao ®−îc thô h−ëng mét nÒn gi¸o dôc tiªn tiÕn (cã chÕ ®Þnh GD & §T
hoµn chØnh, cã ®éi ngò nhµ gi¸o víi n¨ng lùc cao, cã c¬ së vËt chÊt vµ thiÕt bÞ
gi¸o dôc ®Çy ®ñ vµ hiÖn ®¹i, cã MTGD gi¸o dôc thuËn lîi vµ cã ®Çy ®ñ TTGD)
®Ó ®−îc ph¸t triÓn toµn diÖn tr−íc khi hä häc lªn ®¹i häc, cao ®¼ng, häc nghÒ
hoÆc hoµ nhËp ngay vµo thÞ tr−êng lao ®éng.
- Nh÷ng vÊn ®Ò t¸c ®éng m¹nh ®Õn d©n c− trong céng ®ång (chñ yÕu lµ cha
mÑ häc sinh) cña tr−êng THPT trong giai ®o¹n hiªn nay lµ thÞ tr−êng lao ®éng
cña thêi kú CNH - H§H ®Êt n−íc, lµ ph¸t triÓn KH - CN vµ ph¸t triÓn kinh tÕ dùa
trªn tri thøc, lµ sù giao l−u vµ héi nhËp trªn mäi lÜnh vùc ho¹t ®éng x· héi trong
n−íc vµ quèc tÕ. V× thÕ, hä cã biÓu hiÖn t©m lý chñ yÕu lµ lo l¾ng ®Õn viÖc ®Þnh
h−íng cho con em cña hä b−íc vµo ®êi. Cho nªn hä quan t©m ®Õn chÕ ®Þnh GD &
§T, ®Õn chÊt l−îng bé m¸y TC & NL nhµ tr−êng (cô thÓ lµ ®éi ngò CBQL vµ gi¸o
viªn), ®Õn ph−¬ng thøc ®Çu t− TL & VL cho con em hä häc tËp, ®Õn nh÷ng thuËn
lîi vµ bÊt thuËn cña MTGD vµ ®Õn c¸c th«ng tin vÒ lÜnh vùc gi¸o dôc.
Tãm l¹i:
- Nh÷ng ®Æc tr−ng vÒ vai trß, vÞ trÝ, nhiÖm vô cña tr−êng THPT; mèi quan
hÖ cña nhµ tr−êng víi céng ®ång vµ x· héi; nh÷ng th¸ch thøc cña thêi ®¹i cïng
víi ®Æc ®iÓm cña ng−êi häc vµ céng ®ång ®Õn víi tr−êng THPT, ... ®· t¹o ra sù
thay ®æi s©u s¾c trong gi¸o dôc nãi chung vµ gi¸o dôc THPT nãi riªng. §ã lµ vÊn
®Ò ®æi míi gi¸o dôc vµ sù ®æi míi ®ã ®−îc xuÊt ph¸t, ®−îc thÓ hiÖn tr−íc hÕt ë
yªu cÇu míi vÒ nh©n c¸ch ng−êi häc dÉn ®Õn quan niÖm míi vÒ chÊt l−îng vµ
hiÖu qu¶ gi¸o dôc; kÐo theo quan ®iÓm ®æi míi vÒ t− duy vµ ph−¬ng thøc qu¶n lý
gi¸o dôc nh−: thiÕt lËp thÓ chÕ vµ chÝnh s¸ch gi¸o dôc; ph¸t triÓn vµ ®iÒu hµnh
bé m¸y TC & NL gi¸o dôc; ®Çu t− vµ qu¶n lý nguån TL & VL gi¸o dôc; x©y
13
dùng, b¶o vÖ vµ ph¸t huy t¸c dông cña MTGD; thu thËp, xö lý vµ chuyÓn t¶i
TTGD.
- Nh− vËy, ®Ó n©ng cao chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ gi¸o dôc, gãp phÇn thùc hiÖn
môc tiªu ph¸t triÓn KT - XH nãi chung vµ ph¸t triÓn gi¸o dôc nãi riªng trong giai
®o¹n 2001 - 2010, th× ho¹t ®éng qu¶n lý t¹i c¸c tr−êng THPT ph¶i quan t©m
nhiÒu h¬n ®Õn ®æi míi qu¶n lý trong c¸c lÜnh vùc: chÕ ®Þnh GD & §T; ph¸t triÓn
vµ ®iÒu hµnh bé m¸y TC & NL nhµ tr−êng; huy ®éng, trang bÞ, b¶o qu¶n vµ sö
dông nguån TL & VL gi¸o dôc; x©y dùng, b¶o vÖ vµ ph¸t huy t¸c dông cña
MTGD; thu thËp, xö lý vµ chuyÓn t¶i TTGD. Mäi lÜnh vùc qu¶n lý tr−êng THPT
®· nªu ®Òu ph¶i tËp trung cao ®é vµo ®æi míi ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc, ph¸t triÓn
®éi ngò nhµ gi¸o (vÊn ®Ò träng t©m cña c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn gi¸o dôc).
1.2.2. Môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THpt.
1.2.2.1. Kh¸i qu¸t môc tiªu gi¸o dôc THPT.
- LuËt Gi¸o dôc ®· kh¼ng ®Þnh môc tiªu cña gi¸o dôc phæ th«ng lµ “Gi¸o dôc
trung häc phæ th«ng gióp cho häc sinh cñng cè vµ ph¸t triÓn nh÷ng kÕt qu¶ cña
gi¸o dôc trung häc c¬ së, hoµn thiÖn häc vÊn phæ th«ng vµ hiÓu biÕt th«ng th−êng
vÒ kü thuËt vµ h−íng nghiÖp ®Ó tiÕp tôc häc ®¹i häc, cao ®¼ng, trung häc chuyªn
nghiÖp, häc nghÒ hoÆc ®i vµo cuéc sèng lao ®éng” [20, tr 17-18].
- ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 - 2010 kh¼ng ®Þnh môc tiªu chung vÒ
ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ môc tiªu ph¸t triÓn c¸c cÊp bËc häc, tr×nh ®é vµ lo¹i h×nh
gi¸o dôc nh− sau:
+ C¸c môc tiªu chung vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc: “T¹o b−íc chuyÓn biÕn
c¬ b¶n vÒ chÊt l−îng gi¸o dôc theo h−íng tiÕp cËn víi tr×nh ®é tiªn tiÕn cña thÕ
giíi, phï hîp víi thùc tiÔn ViÖt Nam, phôc vô thiÕt thùc cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ
- x· héi cña ®Êt n−íc; cña tõng vïng, tõng ®Þa ph−¬ng; h−íng tíi mét x· héi häc
tËp. PhÊn ®Êu ®−a nÒn gi¸o dôc n−íc ta tho¸t khái t×nh tr¹ng tôt hËu trªn mét sè
lÜnh vùc so víi c¸c n−íc ph¸t triÓn trong khu vùc. ¦u tiªn n©ng cao chÊt l−îng
®µo t¹o nguån nh©n lùc, ®Æc biÖt chó träng nh©n lùc khoa häc - c«ng nghÖ tr×nh
®é cao, c¸n bé qu¶n lý, kinh doanh giái vµ c«ng nh©n kü thuËt lµnh nghÒ trùc
tiÕp gãp phÇn n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ; ®Èy nhanh tiÕn ®é phæ
cËp trung häc c¬ së. §æi míi môc tiªu, néi dung, ph−¬ng ph¸p, ch−¬ng tr×nh
gi¸o dôc c¸c cÊp bËc häc vµ tr×nh ®é ®µo tao; ph¸t triÓn ®éi ngò nhµ gi¸o ®¸p øng
14
yªu cÇu võa t¨ng quy m«, võa n©ng cao chÊt l−îng, hiÖu qu¶ vµ ®æi míi ph−¬ng
ph¸p d¹y - häc; ®æi míi qu¶n lý gi¸o dôc t¹o c¬ së ph¸p lý vµ ph¸t huy néi lùc
ph¸t triÓn gi¸o dôc” [4, tr 22, 23]. “Thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi trong gi¸o dôc
vµ t¹o c¬ héi häc tËp ngµy cµng tèt h¬n cho c¸c tÇng líp nh©n d©n, ®Æc biÖt lµ ë
c¸c vïng cßn nhiÒu khã kh¨n” [4, tr 23].
+ Trªn c¬ së c¸c môc tiªu chung vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc, ChiÕn l−îc ®·
®Þnh râ c¸c môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc bËc häc phæ th«ng nh− sau: “Thùc hiÖn
gi¸o dôc toµn diÖn vÒ ®øc, trÝ, thÓ, mü. Cung cÊp häc vÊn phæ th«ng c¬ b¶n, hÖ
thèng vµ cã tÝnh h−íng nghiÖp; tiÕp cËn tr×nh ®é c¸c n−íc ph¸t triÓn trong khu
vùc. X©y dùng th¸i ®é häc tËp ®óng ®¾n, ph−¬ng ph¸p häc tËp chñ ®éng, tÝch
cùc, s¸ng t¹o; lßng ham häc, ham hiÓu biÕt, n¨ng lùc tù häc, n¨ng lùc vËn dông
kiÕn thøc vµo cuéc sèng” [4, tr 24].
+ Trªn c¬ së c¸c môc tiªu chung vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc, c¸c môc tiªu
ph¸t triÓn gi¸o dôc bËc häc phæ th«ng, ChiÕn l−îc ®· nªu bËt môc tiªu ph¸t triÓn
gi¸o dôc ®èi víi cÊp THPT lµ: “Thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh ph©n ban hîp lý nh»m
®¶m b¶o cho häc sinh cã häc vÊn phæ th«ng, c¬ b¶n theo mét chuÈn thèng nhÊt,
®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t huy n¨ng lùc cña mçi häc sinh, gióp häc sinh
cã nh÷ng hiÓu biÕt vÒ kü thuËt, chó trong h−íng nghiÖp ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn
lîi cho viÖc ph©n luång sau trung häc phæ th«ng, ®Ó häc sinh vµo ®êi hoÆc chän
ngµnh nghÒ häc tiÕp sau khi tèt nghiÖp” [4, tr 24]; ®ång thêi “T¨ng tû lÖ häc sinh
trong ®é tuæi vµo trung häc phæ th«ng tõ 38 % n¨m lªn 45% vµo n¨m 2005 vµ
50% vµo n¨m 2010” [4, tr 25].
Sau khi xem xÐt kü c¸c môc tiªu chung vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc, môc tiªu
ph¸t triÓn gi¸o dôc ®èi víi bËc häc phæ th«ng vµ cÊp häc THPT, chóng t«i nhËn
thÊy mét sè ®Æc tr−ng c¬ b¶n vÒ môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT d−íi ®©y.
1.2.2.2. §Æc tr−ng môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT.
1) §æi míi qu¶n lý vµ t¨ng c−êng hiÖu lùc c¸c chñ tr−¬ng chÝnh s¸ch gi¸o
dôc cña §¶ng vµ Nhµ n−íc.
§Æc tr−ng nµy ®−îc thÓ hiÖn trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 2010: “§æi míi qu¶n lý gi¸o dôc t¹o c¬ së ph¸p lý vµ ph¸t huy néi lùc ph¸t triÓn
gi¸o dôc” [4, tr 22, 23]; “§æi míi c¬ b¶n vÒ t− duy vµ ph−¬ng thøc qu¶n lý gi¸o
dôc theo h−íng n©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý nhµ n−íc, ph©n cÊp m¹nh mÏ nh»m
15
ph¸t huy tÝnh chñ ®éng vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm cña c¸c ®Þa ph−¬ng, c¸c c¬ së
gi¸o dôc, gi¶i quyÕt mét c¸ch cã hiÖu qu¶ c¸c vÊn ®Ò bøc xóc, ng¨n chÆn, ®Èy lïi
c¸c hiÖn t−îng tiªu cùc hiªn nay” [4, tr 33].
§èi víi nhµ tr−êng THPT, th× b¶n chÊt cña nhãm môc tiªu nµy lµ viÖc thùc
thi c¸c quy ®Þnh cã trong chÕ ®Þnh GD & §T (trong ®ã cã c¶ nh÷ng quy ®Þnh cña
nhµ tr−êng). Nã kh«ng nh÷ng cã liªn quan ®Õn nhËn thøc cña CBQL, gi¸o viªn
vµ nh©n viªn trong nhµ tr−êng, mµ cßn liªn quan ®Õn c¶ MTGD vµ TTGD víi ý
nghÜa: lµm cho mäi lùc l−îng tham gia gi¸o dôc trong x· héi ®Òu nhËn biÕt vµ
thùc hiÖn ®óng vÒ chñ tr−¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n−íc vÒ ph¸t triÓn gi¸o
dôc. MÆt kh¸c, ®Æc tr−ng nµy cßn ®ång thêi lµ c¬ së ph¸p lý mang tÝnh tiÒn ®Ò ®Ó
®Þnh h−íng vµ ®iÒu chØnh mäi ho¹t ®éng cña nhµ tr−êng víi ý nghÜa: kh¼ng ®Þnh
yªu cÇu nh©n c¸ch ng−êi häc, tÝnh chÊt vµ nguyªn lý gi¸o dôc; ®Þnh h−íng ®æi
míi môc tiªu, néi dung, ch−¬ng tr×nh, ph−¬ng ph¸p gi¸o dôc; chuÈn ho¸ ®éi ngò
nhµ gi¸o, c¬ së vËt chÊt vµ thiÕt bÞ gi¸o dôc (CSVC&TBGD); ®a d¹ng ho¸ lo¹i
h×nh vµ ph−¬ng thøc gi¸o dôc; x©y dùng MTGD vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ gi¸o dôc.
2) Ph¸t triÓn ®éi ngò nhµ gi¸o, x©y dùng th¸i ®é, ph−¬ng ph¸p häc tËp vµ
n¨ng lùc ng−êi häc.
§Æc tr−ng nµy ®−îc thÓ hiÖn râ trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 2010: “Ph¸t triÓn ®éi ngò nhµ gi¸o ®¸p øng yªu cÇu võa t¨ng quy m«, võa n©ng
cao chÊt l−îng, hiÖu qu¶ vµ ®æi míi ph−¬ng ph¸p d¹y - häc” [4, tr 22]. “X©y
dùng th¸i ®é häc tËp ®óng ®¾n, ph−¬ng ph¸p häc tËp chñ ®éng, tÝch cùc, s¸ng
t¹o; lßng ham häc, ham hiÓu biÕt, n¨ng lùc tù häc, n¨ng lùc vËn dông kiÕn thøc
vµo cuéc sèng” [4, tr 24].
Ph¸t triÓn ®éi ngò nhµ gi¸o lµ môc tiªu mang ý nghÜa ®¸p øng chñ tr−¬ng:
®æi míi môc tiªu, néi dung, ch−¬ng tr×nh vµ ph−¬ng ph¸p gi¸o dôc nh»m thùc
hiÖn gi¸o dôc toµn diÖn, hÖ thèng, phæ th«ng vµ c¬ b¶n; thùc hiÖn ph©n ban,
h−íng nghiÖp vµ ph©n luång.
B¶n chÊt cña nhãm môc tiªu nµy lµ ph¸t triÓn ®éi ngò nhµ gi¸o, nh−ng thùc
chÊt nã bao hµm c¶ lÜnh vùc ®iÒu hµnh ®éi ngò CBQL, gi¸o viªn, nh©n viªn vµ
häc sinh cña tr−êng nh»m h−íng tíi môc tiªu gi¸o dôc cÊp THPT, trong ®ã:
+ §Æc tr−ng ph¸t triÓn ®éi ngò nhµ tr−êng cã ý nghÜa vÒ mÆt qu¶n lý
lµ n©ng cao ®−îc tr×nh ®é chuyªn m«n vµ nghiÖp vô s− ph¹m cho ®éi ngò CBQL,
16
gi¸o viªn, nh©n viªn theo mét chuÈn thèng nhÊt; ®ång thêi bæ sung nh÷ng nhµ
gi¸o cã ®ñ n¨ng lùc ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn gi¸o dôc cña n−íc nhµ giai ®o¹n
2001 - 2010. §èi víi nhµ tr−êng THPT, môc tiªu nµy cã ý nghÜa vÒ mÆt qu¶n lý
ë c¸c lÜnh vùc s¾p xÕp bé m¸y tæ chøc, tuyÓn chän vµ båi d−ìng n©ng ®Ó cao
tr×nh ®é ®éi ngò CBQL, gi¸o viªn vµ nh©n viªn cña tr−êng.
+ §Æc tr−ng n©ng cao chÊt l−îng viÖc ®iÒu hµnh bé m¸y TC & NL
®−îc hiÓu lµ tæ chøc vµ chØ ®¹o bé m¸y TC & NL nhµ tr−êng thùc hiÖn tèt c¸c
ho¹t ®éng gi¸o dôc h−íng tíi môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc THPT. §èi víi nhµ
tr−êng THPT, môc tiªu nµy cã ý nghÜa vÒ mÆt qu¶n lý ë chç ph¶i qu¶n lý nh− thÕ
nµo ®Ó bé m¸y TC & NL ®¸p øng ®−îc yªu cÇu ®æi míi môc tiªu, néi dung,
ch−¬ng tr×nh vµ s¸ch gi¸o khoa THPT míi; thùc hiÖn ®−îc gi¸o dôc toµn diÖn vÒ
®øc, trÝ, thÓ, mü; cung cÊp ®−îc häc vÊn phæ th«ng c¬ b¶n, hÖ thèng vµ cã tÝnh
h−íng nghiÖp; tiÕp cËn ®−îc tr×nh ®é c¸c n−íc ph¸t triÓn trong khu vùc; x©y
dùng ®−îc th¸i ®é häc tËp ®óng ®¾n, ph−¬ng ph¸p häc tËp chñ ®éng, tÝch cùc,
s¸ng t¹o, ham häc, ham hiÓu biÕt, cã n¨ng lùc tù häc vµ vËn dông kiÕn thøc vµo
cuéc sèng.
3) §Æc tr−ng ®æi míi môc tiªu, néi dung, ch−¬ng tr×nh vµ ph−¬ng ph¸p theo
h−íng gi¸o dôc toµn diÖn, hÖ thèng, phæ th«ng vµ c¬ b¶n.
§èi víi nhµ tr−êng THPT, nhãm môc tiªu “§æi míi môc tiªu, néi dung,
ph−¬ng ph¸p, ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc c¸c cÊp bËc häc vµ tr×nh ®é ®µo tao”[4, tr
22]. “Thùc hiÖn gi¸o dôc toµn diÖn vÒ ®øc, trÝ, thÓ, mü. Cung cÊp häc vÊn phæ
th«ng c¬ b¶n, hÖ thèng, ...” [4, tr 24] cã ý nghÜa vÒ mÆt qu¶n lý ë lÜnh vùc ®iÒu
hµnh ®éi ngò nhµ gi¸o ®Ó ®éi ngò ®ã x©y dùng ®−îc môc tiªu tõng m«n häc,
tõng ch−¬ng vµ tõng tiÕt gi¶ng; biÕt lùa chän néi dung gi¶ng d¹y ®Ó võa ®¶m b¶o
tÝnh toµn diÖn trong gi¸o dôc, võa mang tÝnh phæ th«ng, hiÖn ®¹i, hÖ thèng vµ
tÝnh thÝch øng víi ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn KT - XH cña céng ®ång; ®ång thêi sö
dông c¸c ph−¬ng ph¸p d¹y häc phï hîp víi tõng m«n häc vµ tõng tiÕt häc.
Trong ®ã ®Æc biÖt chó ý tíi ®æi míi ph−¬ng d¹y häc cña thÇy vµ trß.
4) §Æc tr−ng ph©n ban, h−íng nghiÖp vµ ph©n luång.
§èi víi nhµ tr−êng THPT, nhãm môc tiªu “Thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh ph©n
ban hîp lý, ... ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t huy n¨ng lùc cña mçi häc
sinh, gióp häc sinh cã nh÷ng hiÓu biÕt vÒ kü thuËt, chó träng h−íng nghiÖp ®Ó
17
t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ph©n luång sau trung häc phæ th«ng, ®Ó häc sinh
vµo ®êi hoÆc chän ngµnh nghÒ häc tiÕp sau khi tèt nghiÖp” [4, tr 24] cã ý nghÜa
vÒ mÆt qu¶n lý ë c¸c lÜnh vùc tæ chøc vµ chØ ®¹o ®éi ngò gi¸o viªn thùc hiÖn tèt
c¸c ph−¬ng ph¸p d¹y häc phï hîp ®Æc ®iÓm ph©n ho¸ theo n¨ng lùc vµ nguyªn
väng häc sinh THPT. MÆt kh¸c ®Æc tr−ng nµy bao hµm c¶ ý nghÜa x©y dùng
MTGD ®Ó ng−êi häc vµ céng ®ång x¸c ®Þnh ®óng môc ®Ých häc tËp, ph−¬ng thøc
häc tËp phï hîp víi n¨ng lùc, nguyªn väng b¶n th©n vµ nhu cÇu vÒ nh©n lùc cña
x· héi ë c¸c vïng, miÒn.
5) §Æc tr−ng chuÈn ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, phï hîp thùc tiÔn ViÖt Nam vµ ®¸p
øng c¸c yªu cÇu ph¸t triÓn KT - XH cña céng ®ång.
§èi víi nhµ tr−êng THPT, nhãm môc tiªu “T¹o b−íc chuyÓn biÕn c¬ b¶n
vÒ chÊt l−îng gi¸o dôc theo h−íng tiÕp cËn víi tr×nh ®é tiªn tiÕn cña thÕ giíi, phï
hîp víi thùc tiÔn ViÖt Nam, phôc vô thiÕt thùc cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi
cña ®Êt n−íc; cña tõng vïng, tõng ®Þa ph−¬ng [4, tr 22] cã ý nghÜa vÒ mÆt qu¶n
lý ë c¸c lÜnh vùc võa ph¸t triÓn ®éi ngò ®Ó ®¶m b¶o võa chuÈn ho¸ vÒ tr×nh ®é,
võa lµm tèt c«ng t¸c x©y dùng MTGD ®Ó huy ®éng TL & VL, x©y dùng nhµ
tr−êng ®¹t chuÈn quèc gia, hiÖn ®¹i vµ phï hîp víi thùc tiÔn ViÖt Nam. MÆt
kh¸c, nhãm môc tiªu nµy cßn mang ý nghÜa vÒ lÜnh vùc TTGD ë chç cËp nhËt
®−îc nhu cÇu vµ yªu cÇu vÒ sö dông nguån nh©n lùc cña c¸c ngµnh kinh tÕ mòi
nhän, cña tõng vïng vµ tõng ®Þa ph−¬ng ®Ó tõ ®ã thiÕt lËp ®−îc c¸c “phÇn mÒm”
vÒ môc tiªu, néi dung vµ ch−¬ng tr×nh d¹y häc mét c¸ch thÝch øng víi ®iÒu kiÖn
vµ yªu cÇu ph¸t triÓn KT - XH cña chÝnh céng ®ång mµ tr−êng ®ãng trô së.
6) §Æc tr−ng ph¸t huy néi lùc vµ t¨ng c−êng x· héi ho¸ gi¸o dôc.
§èi víi nhµ tr−êng THPT, nhãm môc tiªu “®æi míi qu¶n lý gi¸o dôc t¹o c¬
së ph¸p lý vµ ph¸t huy néi lùc ph¸t triÓn gi¸o dôc” [4, tr 23] vµ “h−íng tíi mét
x· héi häc tËp” [4, tr 23] cã ý nghÜa vÒ mÆt qu¶n lý ë viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch
x· héi ho¸ gi¸o dôc, mµ b¶n chÊt cña nã lµ viÖc x©y dùng MTGD. Nã yªu cÇu
ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ tr−êng cÇn t×m hiÓu nhu cÇu vµ yªu cÇu cña céng ®ång vµ
x· héi, gi¶i quyÕt hiÖu qu¶ mèi quan hÖ hîp t¸c, vÊn ®Ò c¹nh tranh, vÊn ®Ò tù vÖ
víi nh÷ng t¸c ®éng xÊu cña m«i tr−êng tù nhiªn vµ x· héi.
Nh×n chung c¸c ®Æc tr−ng trªn ®Òu tËp trung vµo viÖc ph¸t triÓn nh©n c¸ch
ng−êi häc ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn KT – XH cña thêi kú CNH – H§H ®Êt
18
- Xem thêm -