1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài.
Tăng trưởng kinh tế mang lại lợi ích rõ rệt cho sự phát triển nền giáo dục,
thành tựu giáo dục đã góp phần nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài, phát triển
kinh tế xã hội, giữ vững an ninh chính trị, tạo điều kiện cho đất nước tham gia
quá trình hội nhập kinh tế quốc tế. Bên cạnh đó, còn tồn tại những bất cập, yếu
kém, trong quá trình phát triển giáo dục và đào tạo trong đó có vấn đề giáo dục
đạo đức, lối sống và kỹ năng làm việc, có biểu hiện lệch lạc về hành vi, lối sống
của một bộ phận học sinh, sinh viên… [5]. Một trong những biểu hiện cụ thể là
hành vi bạo lực học đường. Giáo dục để giảm thiểu, tiến tới ngăn chặn hoàn toàn
nạn bạo lực học đường đang là mối quan tâm hàng đầu của các ngành chức
năng, ngành giáo dục, gia đình và toàn xã hội. Đã có nhiều nghiên cứu, những
cuộc luận bàn, những Hội thảo về vấn đề bạo lực học đường được tổ chức, đã có
nhiều giải pháp để ngăn chặn bạo lực học đường được đưa ra. Nhưng bạo lực
học đường vẫn tiếp tục xảy ra, số lượng các vụ việc có chiều hướng gia tăng so
với những năm trước, đặc biệt là những vụ việc có tính chất nghiêm trọng và
ảnh hưởng lớn trong dư luận xã hội[12].
Việc gia tăng bạo lực ở lứa tuổi học đường đặc biệt lứa tuổi THPT có rất
nhiều nguyên nhân, như: Do đặc điểm tâm sinh lí ở lứa tuổi “thích khẳng định
mình”, mối quan hệ tình bạn mới, xuất hiện mối quan hệ tình yêu, do thay đổi
môi trường học tập, do tác động từ mặt trái của sự phát triển các mạng xã hội,
internet, công nghệ số... Do đó để phòng chống bạo lực học đường, xây dựng
môi trường học đường đảm bảo an ninh, an toàn thì giáo dục kỹ năng phòng
chống bạo lực học đường phải được coi trọng và là nhiệm vụ thường xuyên liên
tục. Để cùng gia đình, xã hội và các tổ chức nhà trường nhằm ngăn chặn, đẩy lùi
nạn bạo lực học đường, trường THPT Lê Hoàn đã có nhiều giải pháp đổi mới
công tác tổ chức quản lý, công tác tuyên truyền giáo dục, công tác phối hợp giữa
các tổ chức nhà trường với gia đình và chính quyền địa phương, công tác kiểm
tra đánh giá và thi đua khen thưởng để đem lại hiệu quả rõ rệt.
Về bản thân tôi là một cán bộ quản lí – Phó Hiệu trưởng phụ trách công tác
nền nếp tôi nhận thấy bạo lực học đường xãy ra ngày càng phức tạp và đang có
xu hướng gia tăng mở rộng nguyên nhân, đặc biệt là tác động không nhỏ của
mạng xã hội và internet đem đến cho lứa tuổi học sinh THPT. Vì vậy, tôi đã có
nhiều suy nghĩ trăn trở: Làm thế nào để giảm tình trạng bạo lực học đường, đặc
biệt bạo lực giữa học sinh với học sinh để tiến tới xây dựng môi trường học
đường thân thiện, tích cực, nói không với bạo lực học đường. Qua thực tiễn
công tác tôi đã đúc kết được một số kinh nghiệm trong công tác quản lý với
mong muốn chia sẻ và trao đổi để được học hỏi thêm kinh nghiệm trong công
tác quản lí nền nếp trường THPT với các đồng nghiệp nên tôi lựa chọn đề tài:
"Một số giải pháp đảm bảo an ninh, an toàn và phòng chống bạo lực học
đường cho học sinh tại trường THPT Lê Hoàn".
1.2. Mục đích nghiên cứu.
- Nghiên cứu để tìm ra các giải pháp đảm bảo an ninh, an toàn và phòng,
chống bạo lực học đường tại trường THPT Lê Hoàn .
1
- Góp phần xây dựng trường THPT Lê Hoàn là trường học nói không với bạo
lực học đường.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
- Bạo lực học đường và thực trạng về bạo lực học đường của học sinh tại
trường THPT Lê Hoàn.
- Các nguyên nhân gây ra bạo lực học đường và tác động từ việc lạm dụng và
mạng xã hội, internet, công nghệ số đến hành vi bạo lực học đường.
- Các giải pháp đảm bảo an ninh, an toàn và phòng chống bạo lực học đường
cho học sinh tại trường THPT Lê Hoàn.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Tài liệu các Hội thảo chuyên gia về vấn
đề bạo lực học đường; Luật giáo dục; Luật bảo vệ chăm sóc giáo dục trẻ em;
Giáo trình tâm lý học lứa tuổi và tâm lý học sư phạm; tài liệu về phương pháp
quản trò hoạt động ngoài giờ lên lớp; các tài liệu liên quan đến giáo dục tuyên
truyền kỹ năng phòng chống bạo lực học đường cho học sinh THPT; Thông tư
08/TT của Bộ giáo dục…
- Phương pháp khảo sát thực tiễn, thu thập thông tin: Kết hợp phương
pháp tìm hiểu nghiên cứu, trò chuyện, điều tra phỏng vấn học sinh, phụ huynh
học sinh các cơ quan có liên quan về an ninh trật tự xã hội.
- Phương pháp thống kê, xử lý số liệu: Thống kê số liệu thực tiễn để tìm
hiểu nguyên nhân, đề ra giải pháp phù hợp.
- Phương pháp gặp gỡ trao đổi trực tiếp với học sinh: Tư vấn tâm lý học
đường để hiểu và nắm bắt tâm lý.
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm.
Sáng kiến kinh nghiệm được phát triển trên cơ sở sáng kiến chủ đề: “Một số
giải pháp quản lí nền nếp để giáo dục, phòng, chống bạo lực học đường cho
học sinh tại trường THPT Lê Văn Linh” đã được Hội đồng khoa học ngành
xếp loại B, lĩnh vực công tác đoàn đội, năm học 2015 – 2016. Những điểm mới:
- Đối tượng áp dụng: Nghiên cứu áp dụng sáng kiến kinh nghiệm cho học
sinh tại trường THPT Lê Hoàn.
- Lĩnh vực của sáng kiến: Phát triển từ các giải pháp chủ yếu trông công tác
tuyên truyền, giáo dục trong lĩnh vực công tác Đoàn, đội thành các giải pháp
công tác tham mưu trong quản lí cho Ban giám hiệu và Hiệu trưởng.
- Đổi mới trong công tác quản lí, cụ thể: Công tác tổ chức xây dựng bộ máy;
công tác phối hợp giữa các tổ chức trong nhà trường với nhau và với gia đình,
chính quyền địa phương; công tác tuyên truyền giáo dục; công tác đẩy mạnh ứng
dựng CNTT; công tác thi đua khen thưởng.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
2.1.1. Khái niệm về Bạo lực học đường.
Hành vi bạo lực học đường là hành động mang tính sức ép, có biểu hiện
dùng sức mạnh để trấn áp, đè ép, tổn thương từ phía người này đến người khác,
từ nhóm đến cá nhân, từ nhóm đến nhóm là chủ yếu và nó diễn ra trong quan hệ
học đường [4].
2
Bạo lực học đường là bất kỳ hình thức hoạt động bạo lực trong các cơ sở
trường học. Nó bao gồm các hành vi bắt nạt, lạm dụng thân thể, lạm dụng bằng
lời nói, ẩu đả, đánh đập, bắt nạt và lạm dụng vật chất, gây sức ép về tinh thần…
là những hình thức phổ biến nhất của bạo lực học đường. Đó là những hành vi
của trò với trò mà mở rộng ra là hành vi bạo lực giữa thầy với thầy; thầy với trò,
người ngoài xâm nhập vào nhà trường [4].Trong phạm vi sáng kiến kinh nghiệm
này sẽ tập trung nghiên cứu và đề ra các giải pháp phòng chống bạo lực học
đường giữa học sinh với nhau.
2.1.2. Các hành vi bạo lực học đường
Các loại hành vi bạo lực học đường có nhiều cách phân loại hành vi bạo lực
học đường. Phân tích trên bình diện chung nhất thì nó bao gồm hành vi bạo lực
thể chất và tinh thần [4].
2.1.2.1. Bạo lực về thể chất:
Bạo lực về thể chất là một hiện tượng rất nghiêm trọng, nó không chỉ ảnh
hưởng đến người bị bạo lực mà còn ảnh hưởng đến người bị chứng kiến cảnh
bạo lực. Bạo lực về thể chất xảy ra khi một người bị người khác sử dụng công
khai những hành động cơ thể để áp đặt sức mạnh của họ lên người kia.
Bạo lực thể chất bao gồm các hành vi như đá, đấm đánh, nhéo, dùng hung
khí hoặc các hành động tấn công về mặt thể chất khác. Ngoài ra, còn có các hình
thức tác động vào thân thể gây thương tích như: gõ lên đầu lên vai, đập vào
người, xô đẩy, dùng các đồ dùng học tập, đất cát, sâu bọ ném vào người, kéo
tóc, cắt tóc, bắt hoạt động quá sức, gây thương tích: cào, cấu, giật tóc, đánh, tát
vào mặt, ném gạch hoặc đất đá vào người, cố ý dùng hung khí để gây thương
tích cho người khác…
Những hành động bắt nạt này xảy ra thường xuyên nhất là ở trường hoặc có
thể trên đường đến trường, sau giờ tan học. Ngoài ra, hình thức của hành vi bạo
lực này cũng diễn ra ở những dạng khác nhau, ở các mức độ và cấp độ khác
nhau phù thuộc vào độ tuổi, văn hóa cũng như tình hình trật tự an ninh, văn hóa,
giáo dục và phát triển kinh tế ở từng địa phương và công tác quản lí, tuyên
truyền giáo dục của mỗi nhà trường.
2.1.2.2. Bạo lực về tinh thần:
Bạo lực về tinh thần đối với học sinh trong môi trường học đường được xác
định gồm: lời nói, cử chỉ mang tính chất xúc phạm, dọa nạt, mắng mỏ, gây áp
lực, buộc làm những việc mà các em không muốn và các quan niệm gây ra hậu
quả xấu về mặt tâm lý tình cảm. Đây là những hành vi gây sức ép đè nặng về
mặt tâm lý và tinh thần của khách thể khác. Bạo lực tâm lý tình cảm trong môi
môi trường học đường thường được thể hiện dưới một số hình thức như: hình
thức dọa dẫm, đe dọa, sỉ nhục gây ức chế lo sợ cho học sinh, sự trêu ghẹo của
học sinh cùng học gây khó chịu, xấu hổ, tủi thân, mặc cảm, tự ti, hững hành
động mang tính bắt nạt, dọa dẫm, trong quan hệ bạn bè, sức ép trong học tập và
các quan niệm hành vi mang tính chất bất bình đẳng giới.
Ngoài ra, có thể kể đến một số hình thức bạo lực tâm lý tinh thần như: dựng
chuyện, tạo tin đồn quái ác, bêu riếu, tung hình ảnh trước công chúng, gán ghép
những biệt hiệu xấu, gán ghép trong quan hệ với bạn khác giới, quấy rối tình
3
dục, chửi rủa bằng những ngôn từ xúc phạm, đe dọa, ép buộc với những điều
không mong muốn, khai trừ, cô lập hay tẩy chay một cách có chủ ý ra khỏi
nhóm… Trong thời gian gần đây, bạo lực học đường kiểu này còn thể hiện rõ
trên các phương tiện truyền thông mà mạng xã hội là một kênh để dễ bề thực
hiện hành vi bạo lực tinh thần này. Sự bêu riếu trên mạng xã hội bằng cách lập
các trang facebook hay fanpage giả, đưa những hình ảnh và những thông tin sai
lệch, dựng chuyện để bêu xấu là biểu hiện khá rõ… Đặc biệt, những bình luận
ác ý, những lời nhận xét mang tính công kích, mang dấu hiệu lăng mạ dẫn đến
những sự căng thẳng tâm lý thậm chí là những sức ép tâm lý quá mức tạo nên sự
khủng hoảng tinh thần, tâm lý, trầm cảm hay thậm chí là hành động tự tử [9].
Trong nội dung sáng kiến sẽ tập trung nghiên cứu "Một số giải pháp đảm
bảo an ninh, an toàn và phòng chống bạo lực học đường cho học sinh tại
trường THPT Lê Hoàn".
2.2. Thực trạng Bạo lực học đường
2.2.1. Thực trạng bạo lực học đường.
Trước đây chủ yếu xãy ra giữa học sinh nam với nhau, với hình thức đánh
nhau “Tay đôi” ít có nhân vật thứ ba và hình thức đánh nhau cũng đơn giản, hậu
quả không lớn. Nhưng vài năm trở lại đây hiện tượng này không chỉ còn đơn
giản như trước, mà học sinh đánh nhau theo“Hội đông” đánh nhau bằng gậy,
dao, ống sắt, những vật nhọn…Bạo lực không chỉ xuất hiện ở nam sinh mà đến
nay đã lan sang học sinh nữ và có chiều hướng gia tăng. Hiện tượng học sinh nữ
đánh nhau tập thể: Túm tóc, đá vào mặt, xé quần áo, cắt hết tóc…[12]
Hiện tượng học sinh đánh nhau có thể xảy ra ở trong lớp học giờ giải lao,
bên ngoài cổng trường, trên đường đến trường và từ trường về nhà, trong các
hàng quán... Những hành vi trên làm náo động học đường và trật tự, an toàn xã
hội, gây hoảng loạn trong trường học, ảnh hưởng tới môi trường giáo dục. Đồng
thời là nỗi đau của gia đình: Những bậc cha, mẹ mất công ăn việc làm, buồn
phiền, lo lắng mất thời gian để giải quyết chuyện con hư, bầu không khí gia đình
ảm đạm, ảnh hưởng đến nền nếp, truyền thống tốt đẹp của gia đình, tình làng
nghĩa xóm bị tổn thương, kinh tế gia đình bị ảnh hưởng. Có những vụ đánh nhau
cơ quan pháp luật phải vào cuộc, có những học sinh phải bị truy tố, bị tù giam,
hoặc xử lí hành chính, bị nhà trường buộc thôi học.
(Hình ảnh bạo lực học đường có mặt mọi nơi – Nguồn http://vietnamnet.vn)[12].
Trường THPT Lê Hoàn đặt địa điểm tại xã Xuân Lai, huyện Thọ Xuân, là
địa phương đang có nhiều triển vọng phát triển kinh tế - xã hội nhưng cũng tiềm
ẩn nhiều rủi ro của mặt trái kinh tế thị trường, về học sinh chủ yếu là con em
nông dân các em đi học từ nhà đến trường trong vòng bán kính dưới 7km, hầu
hết học sinh đi học theo buổi, có số học sinh ở trọ lại gần trường, một số học
sinh ham chơi, trốn học, lập nhóm, hội , có mối quan hệ với các thành phần bất
hảo bên ngoài nhà trường. Do đó xảy ra hiện tượng bạo lực học đường là khó
4
thể tránh khỏi...Trong những năm học qua nhà trường đã áp dụng nhiều giải
pháp giáo dục, phòng chống bạo lực học đường và thu được kết quả rất tích cực.
Số vụ mâu
Ghi chú
thuẫn gián
tiếp khi sử
dụng
mạng xã
hội
2015-2016
2
Chưa áp dụng
giải pháp
2016-2017
11
6
5
6
4
Chưa áp dụng
giải pháp
2017-2018
13
7
8
9
8
Chưa áp dụng
giải pháp
2018-2019
11
6
5
6
9
Chưa áp dụng
giải pháp
2019-2020
5
2
3
3
3
Áp dụng và bổ
sung các giải
pháp mới
(Bảng số liệu thống kê, khảo sát tình trạng mâu thuẫn có nguy cơ xãy ra bạo lực học đường
của học sinh THPT Lê Hoàn một số năm học)
Năm học
Số vụ việc
học sinh
mâu thuẫn
được phát
hiện kịp
thời
10
Số vụ
việc xãy
ra hội
đồng kỷ
luật phải
xử lý
6
Số vụ việc
học sinh
mẫu thuẫn
liên quan
học sinh
lớp 10
4
Số vụ
việc
liên
quan
học
sinh nữ
4
Nhận xét: Bằng phương pháp thống kê số liệu, thu thập thông tin, xử lý số
liệu kết quả nhận thấy:
- Mâu thuẫn xảy ra đánh nhau chủ yếu liên quan đối tượng học sinh lớp 10
và học sinh nữ, đánh nhau chủ yếu có tính chất nhóm. Đặc biệt nguyên nhân
mâu thuẫn do sử dụng mạng xã hội facebook, zalo, maseger… để nói xấu, dựng
chuyện, bình luận trái chiều, thách thức có xu hướng tăng nhanh trong những
năm học gần đây. Trước kia khi mạng xã hội chưa phổ biến học sinh xuất hiện
mâu thuẫn trực tiếp (đối mặt), nay khi sử dụng mạng xã hội không cần đến
trường, ở bất kì nơi đâu, khi nào học sinh cũng kết nối được với nhau và bày tỏ
quan điểm trên mạng xã hội nên rất dễ mâu thuẫn khi bình luận, chia sẻ, bày tỏ
quan điểm trái chiều (gián tiếp qua mạng xã hội).
- Khi chưa có các giải pháp đổi mới công tác tổ chức bộ máy, tuyên truyền
giáo dục, phối hợp với các bộ phận liên quan thì các vụ việc bạo lực chậm được
phát hiện giải quyết, xãy ra nhiều lần xảy ra với số lượng nhiều, mức độ nghiêm
trọng cao.
- Khi áp dụng đồng bộ các giải pháp đổi mới công tác tổ chức quản lí, tuyên
truyền giáo dục, phối hợp chặt chẽ thì các vụ việc mâu thuẫn nhanh chóng được
phát hiện và các vụ việc bạo lực học sinh giảm và đặc biệt chấm dứt tình trạng
học sinh tái phạm. Tiến tới xây dựng môi trường không bạo lực học đường.
2.2.2. Nguyên nhân của Bạo lực học đường.
2.2.2.1. Nguyên nhân chủ quan:
Về phía học sinh, bạo lực học đường có cơ sở từ sự phát triển nhanh về tâm
sinh lý ở học sinh trung học, đặc biệt là trong giai đoạn tuổi thiếu niên, như sự
xuất hiện những dấu hiệu của tuổi dậy thì, sự phát triển nhanh về mặt thể chất,
trí tuệ. Những thay đổi này được học sinh ý thức rất rõ, làm cho các em có cảm
giác “mình không còn là trẻ con nữa”, từ đó học sinh thường đánh giá mình cao
5
hơn thực tế. Điều đó biểu hiện ở việc các em mong muốn được thể hiện những
suy nghĩ, quan điểm, sự tự tin và hành xử theo cách riêng của mình, không phụ
thuộc vào người lớn, có lòng tự trọng quá cao, thiếu kiên nhẫn, dễ bị xúc động,
ai chê trách hoặc thiếu tôn trọng là hay nổi nóng, có lời nói và hành động không
chuẩn mực, không tự kiểm soát được hành vi, trong khi các em chưa ý thức
được hết những hành vi do mình thực hiện có thể gây ra những hậu quả không
tốt cho người khác và cho bản thân [1].
Về phía gia đình, do mãi mê làm kinh tế một số cha mẹ thiếu quan tâm
chăm sóc con em đúng mực, thả lỏng các em với các trò chơi điện tử, ít quan
tâm đến các mối quan hệ bạn bè của con em mình, người lớn trong gia đình cư
xử với nhau và với con em chưa đúng, chưa gương mẫu trong cuộc sống…[1]
Về phía nhà trường, nhà trường vẫn chú trọng dạy chữ mà chưa chăm lo
đầy đủ cho việc dạy người, tư tưởng “học đê thi; thi gì học nấy”, chạy theo
thành tích, hoạt động giáo dục toàn diện chưa được quan tâm đúng mức, việc
giáo dục ý thức tuân thủ pháp luật cho học sinh chưa thực sự có hiệu quả; hoạt
động ngoại khóa có nội dung giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống còn
mang tính hình thức, kém hiệu quả; hình thức xử lý học sinh có hành vi bạo lực
học đường chưa thực sự hiệu quả; thầy cô, kể cả giáo viên chủ nhiệm hầu như ít
quan tâm đến những khó khăn và diễn biến tư tưởng, tình cảm của học sinh; sự
phối hợp giữa nhà trường - gia đình và xã hội còn lỏng lẻo, thiếu chặt chẽ...
2.2.2.2. Nguyên nhân khách quan:
* Tác động mặt trái của kinh tế thị trường:
Nước ta từ khi chuyển sang nền kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ
nghĩa, kinh tế đã có bước phát triển vượt bậc, đời sống vật chất và tinh thần của
nhân dân có nhiều cải thiện, đời sống xã hội cũng đổi thay. Song song những
mặt tích cực của nền kinh tế thị trường, xuất hiện những mặt trái, tiêu cực. Đó là
sự cạnh tranh thiếu lành mạnh, cá lớn nuốt cá bé, mối quan hệ con người với con
người có những nét thay đổi không gần gũi, tình cảm như trước, những quan hệ
tình cảm trong sáng như xưa bị mai một, quan hệ vì đồng tiền, nặng nề vật chất,
vụ lợi, xuất hiện lối sống xa lạ, trái với những chuẩn mực đạo đức xã hội đã ảnh
hưởng lớn đến học sinh; sự thiếu những điều kiện để tổ chức các hoạt động sinh
hoạt, vui chơi lành mạnh, trong khi có những bộ phim, trò chơi điện tử và những
ấn phẩm văn hóa khác không mang tính giáo dục nhưng vẫn được phổ biến rộng
rãi; những vụ vi phạm pháp luật ở nhiều dạng khác nhau của người lớn; công tác
phổ biến, giáo dục ý thức pháp luật cho thanh thiếu niên, đặc biệt là những đối
tượng có nguy cơ cao vi phạm pháp luật, chưa thực sự có hiệu quả ...
Sự phối hợp của chính quyền, đoàn thể, các ban ngành trong việc quản lý
các dịch vụ vui chơi thiếu chặt chẽ, đôi khi thờ ơ, tạo nhiều kẻ hở cho hoạt động
trái pháp luật. Sự phối hợp để giáo dục học sinh còn nhiều hạn chế, hầu như vẫn
phó mặc cho nhà trường là chính, còn chính quyền khi nào có sự việc gây hậu
quả mới can thiệp.
* Tác động từ mặt trái của sự phát triển internet và các mạng xã hội:
Sự phát triển mạng Internet, mạng xã hội đã đem lại những thông tin quý
giá, giúp con người mở rộng tầm nhìn và thưởng thức những điều hay, ý đẹp,
mở rộng quan hệ, tăng cường hiểu biết. Những mặt trái của nó cũng gây ra nhiều
6
tai hại khó lường, nhiều phim ảnh có nội dung thiếu lành mạnh, những trò chơi
mang tính bạo lực kích thích trí tò mò học theo cho giới trẻ.
Hiện nay nhiều học sinh mê chơi Games bạo lực (Qua khảo sát của nhà
trường: 200 em được trả lời phiếu hỏi, có 118 em trả lời có tham gia chơi
Games, trong đó có 15 em nghiện Games thường xuyên bỏ học) ngoài ra có
nhiều dịch vụ khác cũng đang hấp dẫn học sinh, đó là các quán Bi-a, Karaoke,
các quán nước,…đang lôi cuốn học sinh. Những trò chơi và các dịch vụ trên có
ảnh hưởng rất lớn đến môi trường giáo dục. Hiện tượng học sinh bỏ giờ, bỏ
buổi, lười học, nói dối cha mẹ, thầy cô đánh lộn, chửi thề, tham gia vào băng
nhóm, những hành động vi phạm pháp luật không còn là hiện tượng cá biệt.
Sự phát triển của mạng xã hội như facebook, zalo, youtube…các em được
chia sẻ cảm xúc, được bình luận, thể hiện quan điểm cá nhân một các trực tiếp
và tức thời… Đôi khi cũng chỉ vì câu “bình luận trái chiều” về việc “like hay
no like” hoặc đăng ảnh của người khác…cũng là nguyên nhân nảy sinh mâu
thuẫn dẫn tới bức xúc, thù hằn,…(Khảo sát 200 học sinh về việc sử dụng mạng
xã hội facebook có tới: 162 học sinh có sử dụng điện thoại smatphone, có tài
khoản cá nhân, 135 học sinh theo dõi, bình luận hàng ngày, thậm trí các em vào
mạng xã hội khi ngồi học ở nhà, mà ngay trên lớp học khi các thầy cô đang
giảng bài).
2.2.2.3. Khảo sát nguyên nhân xãy ra mâu thuẫn có thể xãy ra bạo lực
học đường của học sinh tại trường THPT Lê Hoàn.
Thống kê kết quả xử lý các vụ mâu thuẫn, va chạm giữa học sinh để tìm ra
nguyên nhân, kết quả thống kê như sau:
Số vụ việc/năm học
Thống kê một số nguyên nhân
Nguyên nhân
Nguyên nhân do các mối quan hệ
trực tiếp - gián tiếp
Năm học
Số vụ
việc mâu
thuẫn
được
phát hiện
kịp thời
Bắt nạt,
gây hấn
khi va
chạm trực
tiếp trong
các hoạt
động
Xuất phát
từ bình
luận, nói
xấu gián
tiếp trên
mạng xã
hội
Mâu
thuẫn
quan hệ
tình
cảm,
tình yêu
Gây
ảnh
hưởng
Hội
nhóm
Ganh tỵ,
khó chịu vì
cách ăn
mặc, kiểu
tóc, cách
nói chuyện,
dáng đi/vẻ
mặt
Nguyên
nhân
khác
2015-2016
10
8
2
6
3
1
0
2016-2017
11
7
4
6
1
3
1
2017-2018
13
5
8
7
2
2
2
2018-2019
11
2
9
7
2
1
1
2019-2020
5
2
3
2
1
0
2
Tổng
50
23
27
9
7
6
(100%)
(46%)
(53%)
28
(56%)
(18%)
(14%)
(12%)
7
(Bảng thống kê, phân tích nguyên nhân mâu thuẫn giữa các học sinh
trường THPT Lê Hoàn trong một số năm học).
Nhận xét:
- Qua bảng số liệu nhận thấy việc mâu thuẫn gián tiếp trên mạng xã hội
do bình luận, chia sẻ, “like – no like” về một sự việc, hiện tượng nào đó dẫn tới
bất đồng quan điểm gây nên mâu thuẫn chiếm tỉ lệ cao và có chiều hướng gia
tăng nhanh... Do đó cần phải cung cấp cho các em kỹ năng sử dụng mạng xã
hội, internet lành mạnh, hiệu quảm và an toàn.
- Về các mối quan hệ: Mâu thuẫn chủ yếu do mối quan hệ tình cảm, tình
yêu: Nói xấu nhau, nói xấu “ người yêu” của người khác, bình luận chê bai,
ghen tị, quan điểm ăn mặc, cách nói; Chơi hội, nhóm gây ảnh hưởng sức ép lên
cá nhân hoặc hội nhóm khác của yếu xãy ra đối với học sinh lớp 10. Đó là
những nguyên nhân chính gây nên bạo lực trong môi trường học đường.
Các nguyên nhân trên chủ yếu do các em chưa được trang bị kiến thức, kỹ
năng và những hiểu biết cần thiết trong việc phát ngôn, bình luận và sử dụng
mạng xã hội một cách hữu ích, kỹ năng kìm chế cảm xúc, xử lý sự việc khi đang
bức xúc; các em chỉ cần biết có người nói xấu không cần biết là đúng hay sai,
không cần tìm hiểu đã có thể gây sự với nhau một cách bột phát và đánh nhau,
sau khi gây ra sự việc hầu hết các em đều tỏ ra hối hận về hành vi của mình. Do
đó việc tuyên truyền giáo dục để hiểu về hậu quả của bạo lực học đường đối với
bản thân học sinh, gia đình, nhà trường và xã hội có tác động tích cực đến nhận
thức hành vị bạo lực học đường của học sinh.
2.2.3. Hậu quả của Bạo lực học đường.
Bạo lực học đường giữa học sinh với học sinh đã gây ra những hậu quả cho
bản thân học sinh, nhà trường, gia đình và xã hội:
Học sinh đánh nhau gây thương tích, ảnh hưởng tới sức khoẻ, có trường hợp
phải cấp cứu kịp thời, tâm lý tình cảm bị tổn thương, bạn bè xa lánh. Hành vi
của các em còn bị xử lý hành chính có trường hợp bị truy tố trước pháp luật, bị
nhà trường kỷ luật bằng nhiều hình thức khác nhau, các em bị gián đoạn học tập,
những nét đẹp của tuổi học trò bị phai mờ, các em bị thiệt thòi rất nhiều khi
đánh nhau.
Hành vi đánh nhau lan truyền rất nhanh trong học sinh, gây sự hoảng loạn
dao động trong tâm lý học trò, nhiều em hoang mang sợ hãi.
Môi trường giáo dục bị ảnh hưởng, nhà trường, thầy, cô “Đau đầu” tìm cách
giải quyết: Phải tiến hành điều tra, phải tổ chức các cuộc họp, phải kiểm điểm
học sinh, phải xử lý kỷ luật. Phong trào xây dựng “Trường học thân thiện, học
sinh tích cực” bị ảnh hưởng nghiêm trọng [9].
Học sinh đánh nhau ảnh hưởng đến gia đình: Các bậc cha, mẹ mất thời gian
để giải quyết chuyện con mình đánh nhau, không những phải mất tiền bồi
thường thiệt hại cho học sinh bị trọng thương, kinh tế gia đình xa sút, không khí
tâm lý trong gia đình nặng nề, thậm trí các thành viên trong gia đình nảy sinh
mâu thuẫn, một số cha, mẹ phải chuyển trường học cho con em mình.
Về dư luận xã hội: Để xảy ra " bạo lực học đường” làm cho dư luận xã hội
chê trách và phản ứng gay gắt, báo trí kịp thời phản ánh, nhân dân đánh giá nhà
8
trường không tốt, thậm trí còn đặt ra những câu hỏi thiếu thân thiện đối với cơ
quan quản lý giáo dục các cấp và với thầy, cô giáo trong nhà trường.
Về mặt đạo đức xã hội: Bạo lực học đường là hồi chuông báo động đạo đức
xã hội xuống cấp, làm vẩy đục đến nét đẹp trong truyền thống đạo đức, thuần
phong mĩ thuật của dân tộc.
2.3. Một số giải pháp đảm bảo an ninh, an toàn và phòng chống bạo lực
học đường cho học sinh tại trường THPT Lê Hoàn.
2.3.1. Giải pháp trong công tác tổ chức bộ máy.
Với cương vị Phó Hiệu trưởng, trưởng ban nền nếp, cấp ủy trực tiếp chỉ đạo
công tác Đoàn thanh niên. Tôi có trách nhiệm tham mưu cho cấp ủy, Ban giám
hiệu, Hiệu trưởng nhà trường, BCH Đoàn trường thực hiện các giải pháp:
* Một là, Thành lập Ban phòng, chống bạo lực học đường:
- Tổ chức: Tham mưu cho Hiệu trưởng nhà trường thành lập Ban phòng,
chống "Bạo lực học đường” ngay đầu năm học, gồm: Lãnh đạo nhà trường, Bí
thư đoàn thanh niên, Đại diện Ban nền nếp, giáo viên có kinh nghiệm tư vấn
tâm lý xử lý tình huống sư phạm, bảo vệ nhà trường, nhân viên y tế và trưởng
ban đại diện cha mẹ học sinh nhà trường. Số lượng từ 5 đến 7 thành viên
Trưởng ban: Phó Hiệu trưởng phụ trách nền nếp.
- Chức năng, nhiệm vụ:
+ Khảo sát, đánh giá tình hình và xây dựng kế hoạch, quy chế phối hợp
phòng ngừa các nguy cơ xảy ra bạo lực học đường.
+ Tổ chức tuyên truyền lịch sử, nội quy, quy định nhà trường; nội dung
phòng chống bạo lực học đường và cho 100% học sinh ký cam kết “nói không
với bạo lực học đường” vào tuần học công dân đầu khóa học.
+ Chỉ đạo tổ tư vấn tâm lí, phối hợp với Ban nền nếp nhà trường, giáo viên
chủ nhiệm, gia đình học sinh trong việc tìm hiểu, xử lý nguyên nhân phát sinh
mẫu thuẫn giữa học sinh để ngăn chặn bạo lực học đường xảy ra kịp thời; tư
vấn, giáo dục học sinh khi xảy ra mâu thuẫn để không xảy ra bạo lực học đường
nhiều lần; bảo vệ quyền lợi chính đáng của học sinh.
+ Chỉ đạo bảo vệ nhà trường phối hợp với Công an địa phương và các cơ
quan, đoàn thể của địa phương, xây dựng kế hoạch và triển khai phương án xử
lý các tình huống bạo lực học đường; Chỉ đạo nhân viên y tế có các biện pháp y
tế khi có vụ việc xãy ra cần sơ, cấp cứu.
+ Hướng dẫn quy trình xử lý kỷ luật, hồ sơ theo yêu cầu khi học sinh vi
phạm kỷ luật liên quan cho các tập thể, cá nhân có liên quan; Đề xuất với Hội
đồng kỷ luật nhà trường xử lý vụ việc bạo lực học đường nghiêm trọng đảm bảo
tính răn đe, giáo dục học sinh.
- Điều kiện hỗ trợ hoạt động: Tạo mọi điều kiện tốt nhất về cơ sở vật chất,
thiết bị, Hỗ trợ kinh phí các hoạt động chuyên đề; Giảm trừ giờ dạy cho các giáo
viên với tổng số giờ giảm trừ là số giờ được quy định [10]. (tại Khoản b Điều 9
Thông tư số 16).
* Hai là, kiện toàn Ban nền nếp của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.
- Tổ chức: Lựa chọn những thầy cô giáo trẻ có trách nhiệm, nhiệt tình, sắp
xếp được thời gian để tham gia quản lý hoạt động nền nếp của nhà trường.
9
Thành phần gồm: BTV Đoàn trường, Ủy viên BCH Đoàn trường, Đoàn viên chi
đoàn giáo viên, giáo viên có nhiệt tình trách nhiệm với hoạt động nền nếp. Số
lượng từ 5 đến 10 thành viên.
Trưởng ban: Bí thư đoàn trường, 02 phó ban: Phó bí thư đoàn trường.
- Chức năng, nhiệm vụ:
+ Hoạt động theo sự chỉ đạo của Chi bộ, Hội đồng giáo dục nhà trường,
BGH nhà trường; Chịu sự điều hành trực tiếp của Bí thư đoàn trường, BCH
Đoàn trường; phối hợp với Ban phòng chống bạo lực học đường, Hội đồng thi
đua khen thưởng và kỷ luật nhà trường, tổ bảo vệ nhà trường; quản lý trực tiếp
đội cờ đỏ.
+ Trực công tác nền nếp nhà trường hàng ngày; theo dõi việc thực hiện nội
quy, quy nhà trường của các lớp và học sinh ghi chép vào hệ thống sổ nền nếp;
trực tiếp theo dõi và hướng dẫn hoạt động cho đội cờ đỏ; tổ chức xếp loại thi
đua các chi đoàn trong buổi giao ban cuối tuần;
+ Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm, cha mẹ học sinh xử lý bước đầu các vụ
việc mâu thuẫn xảy, gây bạo lực học đường; Tiếp nhận thông tin mâu thuẫn giữa
học sinh có nguy cơ xảy ra bạo lực học đường do đội cờ đỏ, lớp trưởng bí thư
các chi đoàn và học sinh thông tin và báo cáo;
+ Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm quản lý, sử dụng phần mềm Sổ liên lạc
điện tử để thông tin tới cha mẹ học về học tập rèn luyện của con em mình; Phối
hợp với Tổ tâm lí trong công tác tư vấn tâm lí học đường.
- Điều kiện hỗ trợ hoạt động: BCH Đoàn trường chỉ đạo trực tiếp Ban nền
nếp tạo mọi điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị và tài liệu; Đảm bảo quyền
lợi là chế độ theo Điều lệ và qui chế cán bộ đoàn 289-QĐ/TW của Trung ương
đoàn.
* Ba là, thành lập tổ tư vấn tâm lý học đường:
- Tổ chức: Thành viên đại diện lãnh đạo nhà trường, giáo viên có kinh
nghiệm chuyên môn tốt, hiểu biết tâm lý học trò, kỹ năng xử lý tình huống sư
phạm và có tinh thần trách nhiệm cao, nhân viên y tế trường học, Bí thư Đoàn
thanh niên và một số học sinh là cán bộ lớp, cán bộ Đoàn có uy tín và kinh
nghiệm (thường là học sinh lớp 12). Trong quá trình hoạt động phải đảm bảo
quyền được tham gia, tự nguyện, tự chủ, tự quyết định của học sinh và bảo mật
thông tin trong các hoạt động tư vấn tâm lý theo quy định của pháp luật.
Tổ trưởng là Phó Hiệu trưởng phụ trách nền nếp.
- Chức năng, nhiệm vụ:
+ Xây dựng các chuyên đề về tư vấn tâm lý cho học sinh và bố trí thành các
bài giảng riêng hoặc lồng ghép trong các tiết sinh hoạt lớp, sinh hoạt dưới cờ. Tổ
chức dạy tích hợp các nội dung tư vấn tâm lý cho học sinh trong các môn học
chính khóa và hoạt động trải nghiệm, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
+ Tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề, hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ,
diễn đàn về các chủ đề liên quan đến nội dung cần tư vấn cho học sinh.
10
+ Thiết lập kênh thông tin, cung cấp tài liệu, thường xuyên trao đổi với cha
mẹ học sinh về diễn biến tâm lý và các vấn đề cần tư vấn, hỗ trợ cho học sinh.
+ Phối hợp với các tổ chức, cá nhân liên quan tổ chức các hoạt động tư vấn
tâm lý cho học sinh trên tất cả các lĩnh vực: Trong cuộc sống ở gia đình, cuộc
sống riêng tư, trong học tập, xây dựng tình bạn, tình yêu. Đồng thời tư vấn
hướng nghiệp cho học sinh. Đặc biệt trong việc giải quyết mâu thuẫn có thể dẫn
tới hành vi bạo lực học đường.
+ Thiết lập đường dây nóng để tiếp nhận thông tin của học sinh.
- Điều kiện hỗ trợ hoạt động: Ban giám hiệu nhà trường tạo mọi điều kiện
tốt nhất để tổ tư vấn hoạt động như cơ sở vật chất, thiết bị, tài liệu, học liệu cần
thiết để đảm bảo thực hiện nhiệm vụ tư vấn cho tổ tư vấn, để đảm bảo hoạt động
theo đúng quy định; quyết định giảm trừ giờ dạy cho các giáo viên kiêm nhiệm
công tác tư vấn của tổ này với tổng số giờ giảm trừ là số giờ được quy định tại
Khoản b Điều 9 Thông tư số 16.
* Bốn là, kiện toàn Đội cờ đỏ:
- Tổ chức: Là lớp trưởng và Bí thư các chi đoàn, cán sự lớp (mỗi chi đoàn
từ 02 đến 03 thành viên) chia thành các nhóm trực theo lịch cố đinh. Được Ban
nền nếp, BCH Đoàn trường tập huấn công tác nghiệp vụ và chỉ đạo trực tiếp.
Đội trưởng – Lớp trưởng hoặc bí thư là UV BTV Đoàn trường.
- Chức năng nhiệm vụ:
+ Theo dõi hoạt động nền nếp của các chi đoàn và ĐVTN học sinh trong
trường đầu giờ và các giờ nghỉ giải lao; Báo cáo kết quả, ký nhận xét vào sổ nền
nếp theo từng buổi trực.
+ Phát hiện kịp thời và thông tin tới Tổ tư vấn tâm lí, Ban nền nếp, Ban
phòng chống bạo lực học đường khi có mâu thuẫn có thể xảy bạo lực học đường
tại lớp mình và các lớp khác (thông báo trực tiếp hoặc qua đường dây nóng...)
+ Tham gia đánh giá, nhận xét hoạt động thi đua giữa các chi đoàn vào giờ
giao ban hàng tuần.
- Điều kiện hỗ trợ hoạt động: BCH Đoàn trường chỉ đạo trực tiếp Đội cờ
đỏ tạo mọi điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị và tài liệu, tuyên dương,
khen thưởng trong công tác đoàn và phong trào thanh niên; Đội cờ đỏ là những
Cán bộ ĐVTN ưu tú, được theo dõi, được rèn luyện và được thử thách, khẳng
định mình để có thể được BCH Đoàn trường giới thiệu cho Chi bộ nhà trường
cử học cảm tình Đảng và kết nạp vào Đảng cộng sản Việt Nam.
2.3.2. Tăng cường công tác phối hợp.
* Ban phòng chống bạo lực học đường phối hợp với Đoàn thanh niên tổ
chức tốt các hoạt động giáo dục pháp luật, giáo dục kỹ năng cho học sinh,
giáo dục phòng chống bạo lực học đường thông qua các hội thi, chương trình
cam kết.
* Tổ tư vấn tâm lý phối hợp tốt với Ban nền nếp, GVCN lớp, GVBM để
phát hiện sớm mâu thuẫn và tư vấn tâm lí học đường cho học sinh đặc biệt là
học sinh chậm tiến, có nguy cơ cao xãy ra bạo lực học đường.
11
Thầy cô giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn là những thầy cô thường
xuyên và trực tiếp đứng lớp là người nắm bắt rõ hơn ai hết về hoàn cảnh gia
đình, về tâm lý học sinh và là người các em tôn trọng và lắng nghe nhất vì vậy
việc tư vấn tâm lý, tuyên truyền giáo dục cho học sinh sẽ đạt hiệu quả nhất.
* Phối hợp với chính quyền địa phương.
Cần có các chương trình ký kết phối hợp hoạt động công tác giữa đoàn
thanh niên với đoàn thanh niên, bảo vệ nhà trường với công an xã, giữa lãnh đạo
nhà trường với lãnh đạo địa phương trong các hoạt động liên quan. Đặc biệt là
công tác An ninh – trật tự, công tác phòng chống tội phạm và các tệ nạn xã hội,
công tác giáo dục truyền thống, giáo dục pháp luật, giáo dục kỹ năng cần có sự
phối hợp, chung tay, chung sức, chung lòng của tất cả các tổ chức, đơn vị liên
quan. Việc phối hợp với chính quyền các địa phương phải được coi trọng và là
hoạt động manh tính thường xuyên, liên tục, sơ kết, tổng kết hàng năm.
2.3.3. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục phòng, chống “Bạo lực
học đường", giáo dục kỹ năng sống và các hoạt động trải nghiệm.
* Ban phòng chống bạo lực học đường làm tốt công tác tuyên truyền,
giáo dục và phối hợp với Đoàn thanh niên tổ chức tốt các hoạt động giáo dục
kỹ năng sống cho học sinh trong đó có kỹ năng phòng, chống bạo lực.
Tăng cường giáo dục đạo đức và kỹ năng sống cho học sinh với tâm lý của
lứa tuổi mới lớn, bốc đồng, thiếu kiểm soát, dễ bị kích động bởi bạn bè cùng với
việc thiếu những kiến thức về chuẩn mực đạo đức, kỹ năng sống:
* Phổ biến về lịch sử nhà trường, nội quy, quy đinh nhà trường, thông tư xử
lí kỷ luật; trực tiếp tuyên truyền, giáo dục phòng chống bạo lực học đường vào
tuần học công dân đầu khóa.
* Tổ chức cho học sinh ký cam kết “nói không với bạo lực học đường” có ý
kiến của cha mẹ, xác nhận của giáo viên chủ nhiệm.
* Lồng ghép giáo dục kỹ năng sống trong các hoạt động ngoại khóa của nhà
trường, các hoạt động ngoài giờ lên lớp, các hoạt động kỷ niệm nhân các ngày
Lễ lớn của dân tộc, địa phương và nhà trường.
Qua hoạt động giáo dục nhằm trang bị cho học sinh những hiểu biết về luật
bảo vệ, chăm sóc giáo dục trẻ em, điều lệ trường THPT, trường phổ thông có
nhiêu cấp học, nội quy quy định của nhà trường, thông tư khen thưởng kỷ luật
học sinh để học sinh hiểu được hậu quả của việc gây ra bạo lực học đường, cung
cấp những kỹ năng sống cần thiết trong ứng xử. Đồng thời với tổ chức nhiều
hoạt động tập thể góp phần hình thành xây dựng cho học sinh tình đoàn kết, thân
ái, sẵn sàng giúp đỡ nhau trong học tập, lao động, cuộc sống.
* Hàng tuần, hàng tháng BGH Nhà trường, BCH Đoàn trường, Ban nền
nếp, quán triệt nội quy cho một bộ phận học sinh chậm tiến.
12
Qua thực tiễn công tác giảng dạy, hoạt động đoàn và phong trào thanh niên,
bản thân tôi và đồng nghiệp nhận thấy:
Những học chậm tiến, thường xuyên vi phạm nội quy, thường có hoàn cảnh
đặc biệt hơn những học sinh khác như: Gia đình bố mẹ đi làm ăn xa, thiếu sự
quản lý, giám sát của cha mẹ, mồ côi cha mẹ, gia đình có điều kiện nhưng bố mẹ
tập trung làm ăn kinh tế ...Nên nhiều học sinh chưa xác định được động cơ, mục
đích phấn đấu ttrong học tập và rèn luyện rõ ràng.
Ngoài ra, do đặc điểm tâm lý những học sinh này thường nhạy bén với cái
mới kể cả nhưng vấn đề tiêu cực học sinh tập làm người lớn, thích khẳng định
mình, thích thể hiện mình, luôn đề cao cái tôi của bản thân... Nhưng lại thiếu sự
quan tâm của gia đình, thầy cô giáo và cả bạn bè trong lớp đôi khi là sự kỳ thị vì
thường xuyên làm bố mẹ phiền lòng, gây ảnh hưởng thi đua cho lớp. Do đó cần
cung cấp cho học sinh những kiến thức và hiểu biết cần thiết về nội quy, quy
định của nhà trường, cho học sinh thấy được trách nhiệm của bản thân với tập
thể lớp, với nhà trường và gia đình. Hơn nữa cần xây dựng cho học sinh một
động cơ, mục đích để phấn đấu. Chính vì BCH Đoàn trường, Ban nền nếp cần
phối hợp với giáo viên chủ nhiệm mở lớp: “Thực hiện tốt nội quy, quy định của
nhà trường, đoàn trường phấn đấu trở thành Đoàn viên đoàn TNCS Hồ Chí
Minh”. Khi học sinh trải qua lớp học thì nhận thức của học sinh sẽ thay đổi tích
cực, các em sẽ cam kết thực hiện tốt những biểu hiện vi phạm nội quy của mình
để được các BCH Chi đoàn, thầy cô chủ nhiệm lớp, BCH Đoàn trường ghi nhận
để xứng đáng trở thành thanh niên ưu tú được học cảm tình đoàn và trở thành
Đoàn viên đoàn TNCS Hồ Chí Minh.
* Thường xuyên tổ chức tập huấn công tác cho Ban nền nếp, đội cờ đỏ.
Đầu năm học BGH nhà trường, BCH Đoàn trường sau khi kiện toàn Ban nền
nếp và đội cờ đỏ của nhà trường sẽ tổ chức tập huấn công tác:
- Thành lập các nhóm, tổ trực theo buổi trực và khu vực trực cố định.
- Phổ biến chức năng nhiệm vụ của ban nền nếp, đội cờ đỏ.
- Triển khai các mẫu sổ trực, cách thức nhận xét, đánh giá và ghi sổ trực.
- Triển khai tiêu chí, cách tính điểm thi đua khen thưởng theo tuần học, tháng
thi đua, theo học kỳ và năm học.
- Phổ biến cách thức thông tin, báo cáo về việc phát hiện những mâu thuẫn
giữa các học sinh có nguy cơ xãy ra bạo lực học đường. Để Ban nền nếp, Ban
phòng chống bạo lực học đường, tổ tư vấn tâm lý học đường kịp thời ngăn chặn
và xử lý.
- Tập huấn kỹ năng nghiệp vụ công tác đoàn cần thiết.
- Trong năm học khi có những thay đổi về cách thức trực ban theo yêu cầu
mới có thể triệu tập để tập huấn về đổi mới công tác trực.
Đội cờ đỏ thành viên là cán bộ lớp, cán bộ chi đoàn năng lực của đội ngũ này
ảnh hưởng đến hoạt động nền nếp, học tập, các hoạt động phong trào của mỗi
lớp, chi đoàn nên công tác tập huấn cần phải được chú trọng.
13
2.3.4. Đẩy mạnh ứng dụng CNTN để trao đổi với cha mẹ học sinh, giáo
viên chủ nhiệm để nắm bắt thông tin hai chiều về học sinh
Tăng cường vai trò của gia đình trong việc giáo dục con cái gia đình cần
quan tâm, giáo dục con cái tốt, cha mẹ phải làm gương cho con trong cách đối
xử với nhau hàng ngày, mọi người trong gia đình đối xử với nhau bằng tình yêu
thương, bố mẹ, anh chị em sẵn sàng là nơi chia sẻ, sẽ tạo cho học sinh có được
đời sống tâm lý ổn định, học được những cách đối xử ân tình. Để làm được điều
đó công tác phối hợp giữa gia đình, nhà trường, thầy cô giáo là rất quan trọng.
Với sự phát triển của công nghệ thông tin, nhiều phần mền quản lý giáo dục
như mạng giáo dục: vnedu.vn của tập đoàn VNPT; smas.edu.vn của tập đoàn
viễn thông quân đội Viettel đã hỗ trợ đắc lực trong công tác giáo dục. Đặc biệt
là Sổ liên lạc điện tử. Góp phần kết nối thông tin giữa Nhà trường và gia đinh
trong giáo dục học sinh. Đây là phần mềm hữu ích giúp phụ huynh nắm bắt
được tình hình học tập, rèn luyện của con em mình sát sao hơn để có những biện
pháp quản lý, giáo dục phù hợp. Ngay từ đầu năm nhà trường cần giới thiệu lợi
ích của sổ liên lạc điện tử, để phụ huynh đăng ký trên tinh thần tự nguyện. Nhà
trường chỉ đạo giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm cập nhật điểm số, các
buổi vắng học, nghỉ học của học sinh để thông tin tới cha mẹ học sinh.
Đặc biệt cần giao Ban nền nếp phụ trách thông báo, thông tin tới cha mẹ học
sinh về việc chấp hành nội quy nhà trường của học sinh, đặc biệt khi có mâu
thuẫn giữa học sinh có thể dẫn tới bạo lực học đường để cha mẹ học sinh có biện
pháp xử lý, giáo dục; thông báo lịch học, thời khóa biểu, các buổi nghỉ học tham
gia các hoạt động ngoại khóa... để cha mẹ học sinh nắm bắt, kiểm soát tốt thời
gian đến trường, về nhà của học sinh. Thông báo số điện thoại nóng tới cha mẹ
học sinh khi có các sự việc khẩn cần báo cáo với nhà trường.
2.3.5. Chú trọng công tác đánh giá sơ kết, tổng kết, thi đua, khen
thưởng.
Từng buổi học BCH Đoàn trường, Ban nền nếp và đội cờ đỏ kiểm tra các
hoạt động của học sinh, phát hiện và chấn chỉnh kịp thời những hành vi vi phạm
nội quy của trường. Có thể thông báo ngay về gia đình học sinh qua sổ liên lạc
điện tử.
Cuối tuần giao ban giữa đại diện BGH, Đoàn trường, Ban nền nếp, Đội cờ đỏ
GVCN để đánh giá xếp loại thi đua từng lớp; Sáng thứ hai sơ kết trước tiết chào
cờ: Khen, biểu dương kịp thời các tập thể và cá nhân trong các phong trào thi
đua nền nếp và phòng chống bạo lực học đường đồng thời phê bình những học
sinh vi phạm kỷ luật, có biểu hiện mâu thuẫn đánh nhau.
Cuối tháng, cuối học kỳ họp đánh giá hoạt động của Ban nền nếp, đội cờ đỏ,
thi đua từng giáo viên, từng học sinh và thông báo xếp loại thi đua đến mỗi cá
nhân, đến BGH nhà trường, Hội đồng thi đua khen thưởng của nhà trường.
Cuối năm học tổ chức sơ kết, đánh giá công tác phòng, chống bạo lực học
đường. Khen thưởng, động viên kịp thời các đơn vị, cá nhân triển khai tốt, hiệu
quả công tác phòng, chống bạo lực học đường; nhân rộng các mô hình làm tốt,
hiệu quả để các lớp khác học tập, tham khảo.
2.4. Hiệu quả của của các giải pháp đã áp dụng
2.4.1. Đối với học sinh.
14
Nhờ những giải pháp trên, hàng ngày, hàng tuần Ban phòng chống bạo lực
học đường, Ban nền nếp nhận được nhiều thông tin của học sinh về nhiều mặt
trong đó có những thông tin về hiện tượng học sinh mâu thuẫn có khả năng đánh
nhau để nhà trường kịp thời can thiệp giải quyết; hạn chế được nhiều biểu hiện
vi phạm nội quy, bạo lực học đường tạo dựng được môi trường "thân thiện, tích
cực" để học sinh học tập và rèn luyện tốt.
Học sinh đã thấy được tác hại của hành vi bạo lực học đường, có thái độ bất
bình với hành động trên, đồng thời có ý thức đấu tranh với những hành vi sai
trái, tích cực phát hiện những biểu hiện mất đoàn kết.
2.4.2. Đối với cha mẹ học sinh.
Cha mẹ học sinh, gia đình học sinh tin tưởng vào nhà trường, có mối quan hệ
gắn bó, có trách nhiệm cùng phối hợp với nhà trường, với thầy cô giáo để giáo
dục học sinh ngày càng tiến bộ; quản lý và kiểm soát tốt được lịch học, thời gian
và những hoạt động của con em mình tại nhà trường; an tâm về môi trường học
tập và giáo dục tại trường THPT Lê Hoàn.
2.4.3. Đối với thầy cô giáo
Với tinh thần đoàn kết, nhiệt tình trong giảng dạy và các hoạt động giáo dục,
các hoạt động nền nếp vì sự phát triển của nhà trương trong những năm qua
trường THPT Lê Hoàn đã đạt được nhiều thành tích trên các mặt công tác: Tập
thể cán bộ, giáo viên đoàn kết, thân ái, có trách nhiệm cao trong công tác giáo
dục và giúp đỡ nhau trong cuộc sống. Học sinh chăm học, ngoan hơn đã hạn chế
tối đa các hiện tượng “Bạo lực học đường” xảy ra và tiến tới xây dựng nhà
trường nói không với bạo lực học đường.
2.4.4. Đối với phong trào giáo dục của nhà trường
Phòng, chống bạo lực học đường nhằm mục đích ngăn chặn hiện tượng học
sinh đánh nhau, giữ cho môi trường giáo dục lành mạnh, nhằm thực hiện phong
trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” đạt hiệu quả, góp phần
hoàn thành mục tiêu Giáo dục và Đào tạo của theo tinh thần Nghị Quyết 29NQ/TW của Đảng ta.
Góp phần tăng cường kỷ luật, kỷ cương trường học, xây dựng môi trường
giáo dục lành mạnh, mối quan hệ thầy - trò, trò với trò ngày càng gắn bó, thân
thiết trường học thực sự là “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” để nhà
trường hoàn thành mục tiêu giáo dục đề ra.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.
3.1. Kết luận:
Trên đây là "Một số giải pháp đảm bảo an ninh, an toàn và phòng chống bạo
lực học đường cho học sinh tại trường THPT Lê Hoàn" đã được lãnh đạo nhà
trường áp dụng, tập thể giáo viên và học sinh nhà trường thực hiện trong năm
học 2019 - 2020, phong trào này được cha mẹ học sinh đồng tình ủng hộ, chính
quyền địa phương giúp đỡ, tạo điều kiện. Vì vậy trường THPT Lê Hoàn được
đánh giá là một điểm sáng trong việc giáo dục phòng chống bạo lực học đường
ở trường THPT của huyện Thọ Xuân, góp phần cho sự nghiệp Giáo dục ở địa
phương ngày cáng phát triển.
3.2. Kiến nghị:
15
Để phòng, chống “Bạo lực học đường” ngày càng hiệu quả, góp phần cho
môi trường giáo dục ngày càng tốt hơn.
Đối với các cấp chính quyền:
Cần rà soát kiểm tra để quản lý tốt hơn các dịch vụ vui chơi, đặc biệt là các
của hàng Internet, các trò chơi mang tính bạo lực, kiêm quyết xử lý các dịch vụ
vui chơi giải trí có địa điểm ngay gần trường ảnh hưởng đến môi trường giáo
dục. Đẩy mạnh các biện phát an ninh mạng để ngăn chặn các website, mạng xã
hội độc hại ảnh hưởng nghiêm trọng đến lứa tuổi học sinh.
Đối với Sở giáo dục đào tạo Thanh Hóa:
Tiếp tục tổ chức nhiều hội thảo chuyên đề cho các trường về “công tác giáo
dục phòng chống bạo lực học đường tại các trường THPT”; Chỉ đạo các trường
tập trung tổ chức các buổi giáo dục ngoài giờ lên lớp về kỹ năng phòng chống
bạo lực học đường cho học sinh THPT vào đầu năm học.
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Thanh Hóa, ngày 26 tháng 6 năm 2020
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.
Lê Văn Phong
16
- Xem thêm -