Tài liệu Nghiên cứu ảnh hưởng của chế phẩm sinh học phar-selenzym trong khẩu phần ăn đến khả năng sản xuất của lợn nái và hiệu quả chăn nuôi lợn thịt

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM -------------------------------- HOÀNG THỊ GIANG Tên đề tài “NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA CHẾ PHẨM SINH HỌC PHAR - SELENZYM TRONG KHẨU PHẦN ĂN CỦA LỢN NÁI VÀ HIỆU QUẢ CHĂN NUÔI LỢN THỊT” LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP THÁI NGUYÊN, 2010 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM -------------------------------- HOÀNG THỊ GIANG Tên đề tài “NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA CHẾ PHẨM SINH HỌC PHAR - SELENZYM TRONG KHẨU PHẦN ĂN CỦA LỢN NÁI VÀ HIỆU QUẢ CHĂN NUÔI LỢN THỊT” LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP Chuyên ngành: Chăn nuôi Mã số: 60.62.40 THÁI NGUYÊN, 2010 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn Lời cảm ơn Trong quá trình thực hiện đề tài tôi đã nhận được sự giúp đỡ tận tình, và những đóng góp ý kiến quý báu để xây dựng và hoàn thiện luận văn này. Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu nhà trường, Khoa sau đại học, Khoa chăn nuôi - thú y, các thầy, cô giáo trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, đặc biệt là cô TS. Phạm Thị Hiền Lương đã trực tiếp hướng dẫn tôi. Tôi xin trân trọng cảm ơn trang trại chăn nuôi của gia đình ông Trịnh Văn Viên, thôn Chùa, xã Đồng Sơn, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang đã tạo điều kiện và giúp đỡ tôi trong quá trình làm đề tài này. Để góp phần cho việc hoàn thành luận văn đạt kết quả tốt, tôi đã nhận được sự động viên, giúp đỡ của gia đình và bạn bè. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành trước mọi sự giúp đỡ đó. Thái Nguyên, tháng 9 năm 2010 Tác giả Hoàng Thị Giang Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn Lời cam đoan Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là hoàn toàn trung thực và chưa hề được sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Mọi sự giúp đỡ cho việc hoàn thiện luận văn đều đã được cảm ơn. Các thông tin, tài liệu trong luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc. Tác giả Hoàng Thị Giang Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TN : Thí nghiệm ĐC : Đối chứng SS : Sơ sinh STT : Số thứ tự ĐVT : Đơn vị tính TTTA : Tiêu tốn thức ăn ME : Năng lượng trao đổi KL : Khối lượng TB : Trung bình PGS : Phó giáo sư TS : Tiến sỹ Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn MỤC LỤC Trang Chương 1: Mở đầu ..................................................................................... 1 1.1. Đặt vấn đề ............................................................................................. 1 1.2. Mục tiêu của đề tài ................................................................................ 2 1.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ............................................... 2 1.3.1. Ý nghĩa khoa học ................................................................................ 2 1.3.2. Ý nghĩa thực tiễn ................................................................................ 2 Chương 2: Tổng quan tài liệu .................................................................... 3 2.1. Cơ sở khoa học ...................................................................................... 3 2.1.1. Đặc điểm sinh lý sinh dục của lợn nái ................................................. 3 2.1.1.1. Sự thành thục về tính và thành thục về vóc ...................................... 3 2.1.1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển của trứng ..... 4 2.1.1.3. Chu kỳ động dục .............................................................................. 5 2.1.1.4. Cơ chế động dục và biểu hiện động dục của lợn nái ........................ 6 2.1.2. Đặc điểm về khả năng sinh sản của lợn nái ......................................... 7 2.1.3. Khả năng sản xuất của lợn nái ............................................................ 8 2.1.3.1. Khả năng sinh sản ............................................................................ 8 2.1.3.2. Chất lượng đàn con .......................................................................... 9 2.1.3.3. Khoảng cách lứa đẻ ......................................................................... 10 2.1.3.4. Khả năng tiết sữa của lợn nái ........................................................... 10 2.1.3.5. Tỷ lệ hao hụt của lợn mẹ.................................................................. 13 2.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng sản xuất của lợn nái ................... 13 2.1.4.1. Giống và cá thể ................................................................................ 13 2.1.4.2. Phương pháp nhân giống ................................................................. 14 2.1.4.3. Tuổi và khối lượng khi phối giống ................................................... 15 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 2.1.4.4. Thứ tự lứa đẻ ................................................................................... 15 2.1.4.5. Kỹ thuật phối giống ......................................................................... 15 2.1.5. Đặc điểm sinh trưởng và phát triển của lợn......................................... 16 2.1.5.1. Sự phát triển của lợn ........................................................................ 16 2.1.5.2. Các chỉ tiêu đánh giá sự sinh trưởng ................................................ 16 2.1.5.3. Các quy luật phát triển của lợn ........................................................ 17 2.1.6. Những yếu tố ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát dục của lợn ....... 19 2.1.6.1. Yếu tố bên trong .............................................................................. 19 2.1.6.2. Điều kiện sinh trưởng và phát triển của vật nuôi .............................. 21 2.1.7. Cơ sở khoa học nghiên cứu một số chỉ tiêu huyết học ở lợn ............... 23 2.1.8. Những hiểu biết về Selen .................................................................... 25 2.1.8.1. Lịch sử về Selen .............................................................................. 25 2.1.8.2. Đặc điểm của Selen ......................................................................... 26 2.1.8.3. Vai trò của Selen ............................................................................. 27 2.1.8.4. Nhu cầu Selen của gia súc ............................................................... 29 2.1.8.5. Độc tính của Selen ........................................................................... 31 2.2. Tình hình nghiên cứu trên thế giới và trong nước ................................. 32 2.2.1. Tình hình nghiên cứu trên thế giới ...................................................... 32 2.2.2. Tình hình nghiên cứu trong nước ........................................................ 34 2.2.3. Thông tin về chế phẩm Phar - Selenzym ............................................. 36 Chương 3: Đối tượng, nội dung và phương pháp nghiên cứu ................. 38 3.1. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................ 38 3.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu .......................................................... 38 3.3. Nội dung nghiên cứu ............................................................................. 38 3.4. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................... 38 3.4.1. Phương pháp bố trí thí nghiệm............................................................ 38 3.4.2. Các chỉ tiêu theo dõi lợn nái ............................................................... 41 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 3.4.3. Các chỉ tiêu theo dõi lợn con và phương pháp xác định ...................... 41 3.4.4. Các chỉ tiêu và phương pháp theo dõi về sinh trưởng của lợn thịt ....... 42 3.5. Phương pháp xử lý số liệu ..................................................................... 44 Chương 4: Kết quả và thảo luận ............................................................... 45 4.1. Ảnh hưởng của chế phẩm sinh học Phar – selenzym đến khả năng kháng bệnh và sức sản xuất của lợn nái .................................................................. 45 4.2. Ảnh hưởng của chế phẩm Phar – selenzym đến sức đề kháng và khả năng sinh trưởng và kháng bệnh của lợn con (SS đến 60 ngày tuổi)...................... 48 4.2.1. Ảnh hưởng của chế phẩm Phar – selenzym đến sức đề kháng của lợn con thí nghiệm ............................................................................................. 48 4.2.2. Ảnh hưởng của Phar – selenzym đến khả năng sinh trưởng của lợn con thí nghiệm (SS đến 60 ngày tuổi) ................................................................ 51 4.2.2.1. Sinh trưởng tích lũy của lợn con thí nghiệm .................................... 51 4.2.2.2. Sinh trưởng tương đối và tuyệt đối của lợn con thí nghiệm .............. 53 4.3. Ảnh hưởng của chế phẩm Phar – selenzym đến khả năng sinh trưởng của lợn nuôi thịt (60 đến 150 ngày tuổi) ............................................................. 58 4.3.1. Sinh trưởng tích lũy ............................................................................ 58 4.3.2. Sinh trưởng tuyệt đối của lợn thịt thí nghiệm ...................................... 60 4.3.3. Sinh trưởng tương đối ......................................................................... 63 4.4. Ảnh hưởng của chế phẩm Phar – selenzym đến khả năng chuyển hóa thức ăn của lơn thí nghiệm ........................................................................... 64 4.4.1. Tiêu tốn thức ăn tập ăn/kg tăng khối lượng của lợn thí nghiệm từ 10 đến 60 ngày tuổi ........................................................................................... 65 4.4.2. Tiêu tốn thức ăn/kg tăng khối lượng lợn nuôi thịt (60 đến 150 ngày tuổi) .................................................................................................... 66 4.4.3. Tiêu tốn năng lượng trao đổi/kg tăng khối lượng của lợn thí nghiệm nuôi thịt ........................................................................................................ 67 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 4.4.4. Tiêu tốn Protein/kg tăng khối lượng lợn thí nghiệm nuôi thịt ............. 68 4.5. Hiệu quả của việc bổ sung chế phẩm sinh học Phar – selenzym cho lợn nái, lợn con và lợn nuôi thịt .......................................................................... 69 Chương 5: Kết luận và đề nghị .................................................................. 72 5.1. Kết luận ................................................................................................. 72 5.2. Đề nghị .................................................................................................. 73 6.3. Tồn tại ................................................................................................... 73 TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................... 74 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn DANH MỤC BẢNG BIỂU Trang Bảng 3.1: Sơ đồ bố trí thí nghiệm1 ............................................................... 39 Bảng 3.2: Sơ đồ bố trí thí nghiệm2 ............................................................... 40 Bảng 4.1: Ảnh hưởng của chế phẩm Phar – selenzym đến sức sản xuất của lợn nái......................................................................................... 45 Bảng 4.2: Ảnh hưởng của chế phẩm Phar – selenzym đến khả năng kháng bệnh và tỷ lệ phối đạt sau cai sữa của lợn nái .............................. 47 Bảng 4.3: Ảnh hưởng của chế phẩm Phar - selenzym đến khả năng phòng và trị bệnh tiêu chảy của lợn con ..................................................... 48 Bảng 4.4: Khối lượng lợn con qua các kỳ cân .............................................. 50 Bảng 4.5: Sinh trưởng tuyệt đối của lợn con qua các giai đoạn..................... 52 Bảng 4.6: Sinh trưởng tương đối của lợn con ............................................... 54 Bảng 4.7: Khối lượng lợn thịt thí nghiệm qua các kỳ cân ............................. 56 Bảng 4.8: Sinh trưởng tuyệt đối của lợn thịt ................................................. 59 Bảng 4.9: Sinh trưởng tương đối của lợn thịt ................................................ 61 Bảng 4.10: Tiêu tốn thức ăn tập ăn/kg tăng khối lượng từ 10 đến 60 ngày tuổi....63 Bảng 4.11: Tiêu tốn thức ăn/kg tăng khối lượng của lợn thịt thí nghiệm ...... 65 Bảng 4.12: Tiêu tốn năng lượng trao đổi ME/kg tăng khối lượng lợn thịt ..... 66 Bảng 4.13: Tiêu tốn Protein/kg tăng khối lượng lợn thịt ............................... 68 Bảng 4.14: Hạch toán chi phí thuốc thú y + chế phẩm sinh học/kg tăng khối lượng lợn con từ sơ sinh đến 60 ngày tuổi .................................. 69 Bảng 4.15: Hạch toán chi phí thuốc thú y + chế phẩm sinh học/kg tăng khối lượng lợn nuôi thịt từ 60 đến 150 ngày tuổi ................................ 70 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn DANH MỤC CÁC HÌNH Trang Hình 4.1: Đồ thị sinh trưởng tích lũy của lợn con từ sơ sinh đến 60 ngày tuổi .....53 Hình 4.2: Biểu đồ sinh trưởng tuyệt đối của lợn con thí nghiệm giai đoạn từ sơ sinh đến 60 ngày tuổi .................................................................. 55 Hình 4.3: Sinh trưởng tương đối của lợn con thí nghiệm giai đoạn sơ sinh đến 60 ngày tuổi ..................................................................................... 57 Hình 4.4: Đồ thị sinh trưởng tích lũy lợn thí nghiệm từ 60 đến 150 ngày tuổi .... 60 Hình 4.5: Biểu đồ sinh trưởng tuyệt đối của lợn thí nghiệm giai đoạn 60 đến 150 ngày tuổi ................................................................................... 62 Hình 4.6: Đồ thị sinh trưởng tương đối của lợn thịt thí nghiệm từ 60 dến 150 ngày tuổi .......................................................................................... 64 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn Lô ĐC A1 ID = DC1 SEQ = DATA = TIME = RBC = H 5.71 MCV = L 49.8 fl RDW% = 14.7 % RDWa = 37.0 fl HCT = 28.4 % PLT = 148 MPV = 8.1 fl PDW = 10.3 fl PCT = 0.12 % LPCR = 16.2 % WBC = H 11.1 HGB = L 10.2 g/dl MCH = L 17.9 p/dg MCHC = 36.0 g/dl LYM = GRAN = MID = LYM% L H 10 FD DE 10 10 12 / l 9/l 9/l 8.1 10 9/l 1.4 10 9/l H 1.6 10 9/l = H 73.2 % GRA% = L 12.7 % MID% = 14.1 % Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn A2 ID = DC2 SEQ = DATA = TIME = RBC = H 6.74 MCV = L 48.8 fl RDW% = 16.0 % RDWa = 39.6 fl HCT = 32.9 % PLT = MPV = PDW L DE 363 L 10 10 12 / l 9/l 7.2 fl = 9.6 fl PCT = 0.26 % LPCR = 10.8 % WBC = 9.8 HGB = 11.8 g/dl MCH = 17.5 p/dg MCHC = 35.8 g/dl LYM = GRAN = MID = LYM% = L H DE 10 9/l 5.4 10 9/l 2.4 10 9/l H 2.0 10 9/l H 55.1 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên % http://www.lrc-tnu.edu.vn GRA% = L 25.1 % MID% = H 19.8 % A3 ID = DC3 SEQ = DATA = TIME = RBC = H 5.83 MCV = L 46.4 fl RDW% = H 17.0 % RDWa = 38.3 fl HCT = 27.0 % PLT = MPV = PDW L 312 L DE FD 10 10 12 / l 9/l 7.0 fl = 9.3 fl PCT = 0.21 % LPCR = 9.4 % WBC = H 12.0 HGB = L 9.9 g/dl MCH = L 17.1 p/dg MCHC = 36.9 g/dl LYM = GRAN = H DE 10 9/l 8.1 10 9/l 1.5 10 9/l Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn MID = H 2.4 10 9/l LYM% = H 67.8 % GRA% = L 13.2 % MID% = H 19.0 % Lô TN 1 ID = TN11 SEQ = DATA = TIME = RBC = MCV = L 50.7 fl RDW% = H 16.8 % RDWa = 43.6 fl HCT = L 24.4 % PLT = L 87 MPV = 8.2 fl PDW = 11.3 fl PCT = 0.07 % LPCR = 21.1 % WBC = 4.8 HGB = L 8.9 g/dl MCH = L 18.5 p/dg MCHC = 36.5 g/dl 4.8 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 10 DE DE 10 10 12 / l 9/l 9/l http://www.lrc-tnu.edu.vn LYM = GRAN = MID = LYM% = H 65.4 % GRA% = L 15.4 % MID% = H 19.2 % ID = SEQ = DATA = TIME = RBC = MCV = RDW% L 3.1 10 9/l 0.7 10 9/l 1.0 10 9/l TN12 5.49 L DE 10 12 / l 47.0 fl = 15.2 % RDWa = 36.3 fl HCT = 25.8 % PLT = MPV = PDW L 101 L FD 10 9/l 7.7 fl = 10.1 fl PCT = 0.07 % LPCR = 16.5 % WBC = H 12.4 HGB = L 9.3 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên DE 10 9/l g/dl http://www.lrc-tnu.edu.vn MCH = MCHC = LYM = GRAN = MID = LYM% L H 17.0 p/dg 16.2 g/dl 7.9 10 9/l 2.4 10 9/l H 2.1 10 9/l = H 63.4 % GRA% = L 19.3 % MID% = H 17.3 % B3 ID = TN13 SEQ = DATA = TIME = RBC = H 5.73 MCV = L 46.1 fl RDW% = H 17.0 % RDWa = 37.7 fl HCT = 26.4 % PLT = MPV = PDW L 301 L DE FD 10 10 12 / l 9/l 7.2 fl = 9.6 fl PCT = 0.21 % LPCR = 12.8 % Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn WBC = H 11.5 HGB = L 9.8 g/dl MCH = L 17.1 p/dg MCHC = 37.0 g/dl LYM = GRAN = MID = LYM% H DE 10 9/l 7.7 10 9/l 1.5 10 9/l H 2.3 10 9/l = H 66.5 % GRA% = L 13.7 % MID% = H 19.8 % ID = SEQ = DATA = TIME = RBC = MCV = RDW% Lô TN TN21 5.15 L DE 10 12 / l 48.4 fl = 15.5 % RDWa = 38.2 fl HCT = 25.0 % PLT = 261 MPV = 8.0 fl PDW = 10.2 fl L Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 10 9/l http://www.lrc-tnu.edu.vn PCT = 0.2 % LPCR = 15.6 % WBC = H 10.1 HGB = L 8.9 g/dl MCH = L 17.3 p/dg MCHC = 35.6 g/dl LYM = GRAN = MID = LYM% H DE 10 9/l 5.7 10 9/l 1.8 10 9/l H 2.6 10 9/l = H 56.3 % GRA% = L 18.1 % MID% = H 25.6 % ID = SEQ = DATA = TIME = RBC = H 6.35 MCV = L 50.5 fl RDW% = 14.5 % RDWa = 39.0 fl HCT = 32.1 % PLT = TN22 L 202 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên DE 10 10 12 / l 9/l http://www.lrc-tnu.edu.vn MPV = 9.0 fl PDW = 11.9 fl PCT = 0.18 % LPCR = 26.4 % WBC = H 9.5 HGB = L 10.9 g/dl MCH = L 17.1 p/dg MCHC = 33.9 g/dl LYM = GRAN = MID = LYM% H DE 10 9/l 5.5 10 9/l 1.2 10 9/l H 2.8 10 9/l = H 57.8 % GRA% = L 13.1 % MID% = H 29.1 % ID = SEQ = DATA = TIME = RBC = MCV = L 50.3 fl RDW% = H 16.4 % RDWa = 42.0 fl TN23 5.01 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 10 12 / l http://www.lrc-tnu.edu.vn