Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
lêi më ®Çu
Theo tinh thÇn nghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng toµn quèc
lÇn thø X, NÒn kinh tÕ n-íc ta chuyÓn sang c¬ chÕ
thÞ tr-êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n-íc. Trong ®iÒu
kiÖn míi cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, c¸c doanh
nghiÖp cÇn ph¶i n¨ng ®éng, nh¹y bÐn míi cã thÓ tån
t¹i vµ ph¸t triÓn. Doanh nghiÖp kinh doanh tån t¹i
hay kh«ng lµ kÕt qu¶ cña hÖ thèng c¸c chiÕn l-îc
kinh doanh, chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p víi c¸c ho¹t ®éng
cô thÓ nh-: mua, b¸n, tån kho, dù tr÷, tæ chøc lao
®éng, sö dông vèn...
ChÝnh v× vËy t«i chän ®Ò tµi "Mét sè biÖn ph¸p
®Èy m¹nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë C«ng ty
Ho¸ ChÊt - Bé Th-¬ng M¹i".Trong ®Ò tµi nµy t«i xin
tr×nh bµy mét sè vÊn ®Ò sau:
+
Kinh
doanh
hµng
ho¸
cña
c¸c
doanh
nghiÖp
th-¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng.
+ Thùc tr¹ng kinh doanh t¹i C«ng ty Ho¸ ChÊt Bé Th-¬ng M¹i.
+ Mét sè biÖn ph¸p thóc ®Èy vµ n©ng cao hiÖu qu¶
kinh doanh t¹i C«ng ty Ho¸ ChÊt - Bé th-¬ng M¹i.
Do thêi gian thùc tËp h¹n chÕ nªn bµi viÕt nµy
kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt mong ®-îc sù gãp ý söa
ch÷a ®Ó bµi viÕt hoµn thiÖn h¬n. T«i xin göi lêi
c¶m ¬n ch©n thµnh tíi thÇy gi¸o h-íng dÉn TrÇn
Th¨ng Long vµ c¸c c« chó trong C«ng ty Ho¸ ChÊt -
2
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
Bé Th-¬ng M¹i ®· tËn t×nh gióp
t«i
hoµn
thµnh
chuyªn ®Ò nµy.
ch-¬ng I
kinh doanh hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp
th-¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng.
I. Kinh doanh hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp
th-¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng.
1. Môc tiªu cña kinh doanh th-¬ng m¹i.
Kinh doanh lµ viÖc thùc hiÖn mét hoÆc mét sè
c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh tõ ®Çu t- ®Õn tiªu thô s¶n
phÈm hoÆc thùc hiÖn qu¸ tr×nh dÞch vô trªn thÞ
tr-êng nh»m môc ®Ých sinh lêi.
§èi víi mçi doanh nghiÖp th× môc tiªu kinh
doanh ®Çu tiªn lµ lîi nhuËn v× lîi nhuËn duy tr× sù
sèng cña toµn bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty còng
nh- sù tån t¹i cña doanh nghiÖp vµ nã còng lµ ®éng
lùc cña kinh doanh. Muèn cã lîi nhuËn th× doanh thu
b¸n hµng ph¶i lín h¬n chi phÝ bá ra. Muèn cã doanh
thu b¸n hµng vµ dÞch vô lín th× ph¶i b¸n ®-îc hµng
vµ gi¶m tèi ®a c¸c kho¶n chi phÝ kinh doanh kh«ng
cÇn thiÕt. NÒn kinh tÕ ngµy nay lµ nÒn kinh tÕ thÞ
tr-êng do vËy kh«ng cã ®éc quyÒn b¸n còng nh- ®éc
quyÒn mua, chÝnh v× vËy mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i
3
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
c¹nh tranh víi nhau ®Ó tiªu thô ®-îc hµng ho¸.
Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng, viÖc
thu hót kh¸ch hµng kh«ng ph¶i lµ c«ng viÖc cã thÓ
thùc hiÖn trong Ýt ngµy mµ nã lµ mét c«ng viÖc l©u
dµi vµ bÒn bØ. Doanh nghiÖp ph¶i kinh doanh lo¹i
hµng ho¸ phï hîp víi nhu cÇu vµ thÞ hiÕu cña ng-êi
tiªu dïng ®Ó ®-îc kh¸ch hµng chÊp nhËn. Muèn lµm
®-îc ®iÒu nµy, doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng n©ng
cao chÊt l-îng s¶n phÈm, ®æi míi mÉu m· còng nht¨ng c-êng c«ng t¸c b¸n hµng. Lîi nhuËn vµ sù k×
väng vµo nã phô thuéc vµo lo¹i hµng ho¸ vµ chÊt
l-îng hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp kinh doanh. Ngoµi
ra, khèi l-îng vµ gi¸ c¶ hµng ho¸ b¸n ®-îc, cung
cÇu hµng ho¸ trªn thÞ tr-êng, chi phÝ vµ tèc ®é
t¨ng gi¶m chi phÝ kinh doanh,...còng lµ nh÷ng nh©n
tè quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i cña doanh
nghiÖp.
C«ng viÖc kinh doanh chÞu sù chi phèi cña rÊt
nhiÒu yÕu tè chñ quan vµ kh¸ch quan, vÊn ®Ò rñi ro
lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái, do vËy an toµn lµ môc tiªu
thø hai mµ doanh nghiÖp cÇn quan t©m. ThÞ tr-êng
kinh doanh lu«n cã nhiÒu biÕn ®éng cã thÓ g©y rñi
ro cho c«ng viÖc kinh doanh cña doanh nghiÖp, v×
vËy vÊn ®Ò b¶o toµn nguån vèn vµ duy tr× ho¹t ®éng
kinh doanh ®ßi hái ph¶i cã sù an toµn th«ng qua
viÖc ®a d¹ng ho¸ kinh doanh “trøng kh«ng cho hÕt
vµo mét giá”. C¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh ph¶i ®-îc
4
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
®-a ra nhanh, nh¹y vµ kÞp thêi nÕu kh«ng c¬ héi sÏ
tr«i qua nh-ng c¸c quyÕt ®Þnh ®ã còng cÇn ph¶i ®-îc
c©n nh¾c mÆt lîi, mÆt h¹i. ChÝnh v× vËy, b¶n lÜnh
vµ kh¶ n¨ng nh×n xa tr«ng réng cña ng-êi l·n ®¹o
hÕt søc quan träng ®èi víi sù sèng cßn cña doanh
nghiÖp.
Ngµy nay, nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng c¹nh tranh v«
cïng
khèc
liÖt.
ChÝnh
v×
®iÒu
®ã
mµ
c¸c
doanh
nghiÖp cÇn ph¶i ho¹ch ®Þnh chiÕn l-îc cho ®óng ®¾n.
§iÒu quan träng lµ ph¶i chiÕm lÜnh ®-îc thÞ tr-êng
vµ t¹o chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr-êng. Môc ®Ých
chÝnh cña c«ng viÖc kinh doanh lµ lîi nhuËn nh-ng
kh«ng ph¶i lóc nµo môc ®Ých nµy còng ®-îc thùc hiÖn
nªn doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã sù lùa chän môc tiªu.
Doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®-îc ®©u lµ môc tiªu
quan träng nhÊt, cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn lín nhÊt vµ
sÏ ®-îc doanh nghiÖp thùc hiÖn tr-íc nhÊt ®Ó ®Æt ®ã
lµ môc tiªu hµng ®Çu. ViÖc lùa chän môc tiªu cã thÓ
biÓu diÔn th«ng qua m« h×nh th¸p môc tiªu. Trong m«
h×nh nµy, c¸c môc tiªu quan träng vµ dÔ thùc hiÖn
®-îc ®Æt trªn nhÊt vµ tuÇn tù lµ c¸c môc tiªu l©u
dµi h¬n.
Môc tiªu
quan träng nhÊt
Môc tiªu l©u dµi
h¬n
5
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
Nh×n
chung,
c¸c
doanh
nghiÖp
th-¬ng
m¹i
ho¹t
®éng trong lÜnh vùc l-u th«ng hµng ho¸ th-êng cã ba
môc tiªu c¬ b¶n lµ: lîi nhuËn, an toµn vµ vÞ thÕ
cña doanh nghiÖp. §èi víi c¸c doanh nghiÖp míi b¾t
®Çu b-íc vµo kinh doanh th× yÕu tè an toµn ®-îc ®Æt
lªn hµng ®Çu vµ chØ khi nµo môc tiªu an toµn ®-îc
thùc hiÖn th× c¸c môc tiªu tiÕp theo lµ vÞ thÕ vµ
lîi nhuËn cña doanh nghiÖp míi ®ùoc thùc hiÖn. Môc
tiªu lîi nhuËn lµ môc tiªu l©u dµi vµ ®Ó ®¹t ®-îc
môc tiªu nµy doanh nghiÖp còng ph¶i tu©n thñ c¸c
quy luËt cña thÞ tr-êng nÕu kh«ng muèn ph¶i tr¶ gi¸
®¾t bëi thÞ tr-êng còng cã quy luËt riªng cña nã ®ã
lµ:
+ Quy luËt hµng ho¸ vËn ®éng tõ n¬i cã gi¸ trÞ
thÊp ®Õn n¬i cã gi¸ trÞ cao
+ Quy luËt mua rÎ b¸n ®¾t. ThuËn theo ®ã th×
doanh nghiÖp cã lîi nhuËn th«ng qua phÇn chªnh lÖch
gi¸ cßn ng-îc l¹i th× doanh nghiÖp sÏ bÞ lç.
+ Quy luËt “mua cña ng-êi ch¸n, b¸n cho ng-êi
cÇn”. NÕu doanh nghiÖp thùc hiÖn ®-îc ®iÒu nµy th×
sÏ thu ®-îc lîi nhuËn cao h¬n v× ng-êi b¸n v× muèn
b¸n hµng nhanh sÏ chÞu b¸n víi gi¸ thÊp h¬n cßn
ng-êi mua th× do muèn cã hµng ho¸ ®ã nªn s½n sµng
tr¶ cao h¬n lóc b×nh th-êng.
6
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
2. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp
th-¬ng m¹i
2.1 Doanh nghiÖp th-¬ng m¹i vµ vai trß cña nã
trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng.
a) Doanh nghiÖp th-¬ng m¹i vµ chøc n¨ng cña nã.
• Doanh nghiÖp th-¬ng m¹i.
Qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng x· héi vµ chÕ ®é
t- h÷u vÒ t- liÖu s¶n xuÊt ®· n¶y sinh nÒn s¶n xuÊt
hµng ho¸. Qu¸ tr×ng s¶n xuÊt bao gåm: s¶n xuÊt,
trao ®æi vµ tiªu dïng. TiÒn tÖ ra ®êi ®· lµm cho
qu¸ tr×nh trao ®æi mang h×nh th¸i míi lµ l-u th«ng
hµng ho¸ víi hai th¸i cùc lµ mua vµ b¸n. Thùc hiÖn
chøc n¨ng l-u th«ng hµng ho¸ nµy lµ nh÷ng th-¬ng
nh©n vµ nh- vËy th-¬ng m¹i trë thÇnh mét lÜnh vùc
kinh doanh. Quy luËt chi phèi cña ho¹t ®éng th-¬ng
m¹i lµ quy luËt mua rÎ b¸n ®¾t. TiÒn ®-îc dïng ®Ó
mua hµng ho¸ råi sau ®ã b¸n l¹i víi gi¸ cao h¬n,
lîi nhuËn chÝnh lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a gi¸ mua vµ
gi¸ b¸n.
Gi÷a th-¬ng m¹i vµ s¶n xuÊt cã mèi quan hÖ
chÆt chÏ víi nhau. Doanh nghiÖp th-¬ng m¹i tiªu thô
s¶n phÈm cho doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ doanh nghiÖp
s¶n xuÊt sÏ nh-êng l¹i mét phÇn lîi nhuËn cho doanh
nghiÖp th-¬ng m¹i.
Nh- vËy doanh nghiÖp th-¬ng m¹i lµ mét ®¬n vÞ
kinh doanh ®-îc thµnh lËp víi môc ®Ých chñ yÕu lµ
thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trong lÜnh vùc
7
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
l-u th«ng hµng ho¸ ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr-êng nh»m
thu lîi nhuËn.
• Chøc n¨ng cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i.
Doanh nghiÖp th-¬ng m¹i ho¹t ®éng trong lÜnh
vùc l-u th«ng hµng ho¸ nªn cã mét sè ®Æc ®iÓm sau:
- Chøc n¨ng l-u chuyÓn hµng ho¸ trong nÒn kinh
tÕ nh»m tho¶ m·n nhu cÇu cña x· héi. §©y lµ chøc
n¨ng x· héi cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i. §Ó tùc
hiÖn tèt chøc n¨ng nµy th× doanh nghiÖp ph¶i nghiªn
cøu n¾m v÷ng thÞ tr-êng, huy ®éng vµ sö dông tèt
c¸c nguån hµng, tæ chøc c¸c mèi quan hÖ giao dÞch
th-¬ng m¹i, ®¶m b¶o viÖc ph©n phèi hµng ho¸ th«ng
qua c¸c kªnh ph©n phèi.
- Chøc n¨ng tiÕp tôc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong
kh©u l-u th«ng. Chøc n¨ng nµy thÓ hiÖn th«ng qua
viÖc doanh nghiÖp thùc hiÖn ph©n lo¹i hµng ho¸,
®ãng gãi bao b× hµng ho¸, ghÐp ®ång bé s¶n phÈm,
b¶o qu¶n vµ vËn chuyÓn hµng ho¸. Khi thùc hiÖn chøc
n¨ng nµy, doanh nghiÖp sÏ duy tr× vµ n©ng cao gi¸
trÞ sö dông hµng ho¸, tho¶ m·n tèt h¬n nhu cÇu tiªu
dïng cña kh¸ch hµng vµ n©ng cao kh¶ n¨ng th©m nhËp
thÞ tr-êng cña hµng ho¸.
- Chøc n¨ng tiÕp theo cña c¸c doanh nghiÖp
th-¬ng m¹i lµ chøc n¨ng thùc hiÖn hµng ho¸. Môc
®Ých cña c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i kh«ng ph¶i lµ
mua hµng ho¸ mµ lµ mua ®Ó b¸n. Khi mua hµng ho¸,
c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i ®· lµm chøc n¨ng tiªu
8
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
thô hµng ho¸ cho s¶n xuÊt. Môc
®Ých
cña
doanh
nghiÖp lµ thu lîi nhuËn, muèn thu ®-îc lîi nhuËn
th× ph¶i b¸n ®-îc hµng ho¸ vµ gi¸ b¸n ph¶i cao h¬n
gi¸ mua céng víi chi phÝ kh¸c. NÕu kh«ng b¸n ®-îc
hµng ho¸ hoÆc b¸n víi gi¸ thÊp h¬n gi¸ mua th×
doanh nghiÖp sÏ bÞ thua lç cã thÓ dÉn tíi ph¸ s¶n.
Chøc n¨ng cuèi cïng cña doanh nghiÖp th-¬ng
m¹i lµ tæ chøc s¶n xuÊt. Doanh nghiÖp ho¹t ®éng
kinh doanh hµng ho¸ sÏ kh«ng chØ t¸c ®éng ®Õn qu¸
tr×nh l-u th«ng hµng ho¸ mµ th«ng qua c¸c ho¹t ®éng
mua b¸n ®ã doanh nghiÖp t¸c ®éng ®Õn qu¸ tr×nh t¸i
s¶n xuÊt. Ho¹t ®éng th-¬ng m¹i cã thÓ t¸c ®éng thóc
®Èy t¸i s¶n xuÊt hoÆc g©y ®×nh trÖ s¶n xuÊt.
b) NhiÖm vô cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i.
§Ó thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng ®ã th× doanh nghiÖp
th-¬ng m¹i cÇn lµm t«t c¸c nhiÖm vô sau:
- §Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn s¶n phÈm trong
nÒn kinh tÕ quèc d©n, tæ chøc tèt kh©u mua b¸n vµ
®Æc biÖt gi¶m bít kh©u trung gian.
- Gi¶m chi phÝ kinh doanh vµ t¨ng lîi nhuËn,
®¸p øng tèt nhÊt mäi nhu cÇu cña kh¸ch hµng.
- §Èy m¹nh ph¸t triÓn c¸c dÞch vô th-¬ng m¹i,
thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng tiÕp tôc s¶n xuÊt trong l-u
th«ng nh-: vËn t¶i, b¶o qu¶n, ®ãng gãi, bao b×....
- Kh«ng ngõng hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý kinh
doanh.
9
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
- Thùc hiÖn c¸c ngi· vô ®èi víi nhµ n-íc, x·
héi vµ ng-êi lao ®éng, cã tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ an
ninh trËt tù an toµn x· héi trªn ph¹m vi doanh
nghiÖp vµ thùc hiÖn t«t c¸c vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i
tr-êng.
2.2 C¸c h×nh thøc kinh doanh th-¬ng m¹i.
a) Kinh doanh chuyªn m«n ho¸.
Kinh doanh chuyªn m«n hãa tøc lµ doanh nghiÖp
chØ chuyªn m«n kinh doanh mét mÆt hµng hay mét nhãm
hµng hãa nhÊt ®iÞnh. VÝ dô nh-: x¨ng dÇu, l-¬ng
thùc.
Lo¹i h×nh kinh doanh chuyªn m«n hãa cã c¸c -u
®iÓm sau:
- N¾m ch¾c ®-îc th«ng tin vÒ ng-êi mua, ng-ßi
b¸n, gi¸ c¶,thÞ tr-êng, t×nh h×nh hµng hãa vµ dÞch
vô nªn cã thÓ lµm chñ ®-îc thÞ truêng ®Ó v-on lªn
thµnh ®éc quyÒn trong kinh doanh.
- Tr×nh ®é chuyªn m«n hãa ngµy cµng cao, cã ®iÒu
kiÖn ®Ó hiÖn ®¹i hãa c¸c c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt,
®Æc biÖt lµ hÖ thèng c¬ së vËt chÊt chuyªn dïng t¹o
lîi thÕ lín trong c¹nh tranh.
- Cã kh¶ n¨ng ®µo t¹o ®-îc nh÷ng c¸n bé qu¶n
lý,c¸c chuyªn gia vµ nh©n viªn kinh doanh giái vÒ
c¶ chuyªn m«n vµ nghiÖp vô.
Bªn c¹nh nh÷ng -u ®iÓm ®ã th× lo¹i h×nh kinh
doanh nµy còng tån t¹i nh÷ng nh-îc ®iÓm sau:
- Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ thÞ
tr-êng th× hÖ sè rñi ro cao.
- Khi mÆt hµng kinh doanh kh«ng chiÕm ®-îc lîi
thÕ n÷a vµ doanh nghiÖp muèn chuyÓn h-íng kinh
doanh th× sù chuyÓn h-íng nµy diÔn ra chËm.
b) Kinh doanh tæng hîp.
Kinh
doanh
tæng
hîp
lµ
lo¹i
h×nh
kinh
doanh
nhiÒu lo¹i hµng hãa kh¸c nhau, kinh doanh kh«ng lÖ
thuéc vµo thÞ tr-êng truyÒn thèng, bÊt cø hµng hãa
10
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
nµo cã thÓ kiÕm ®-îc lîi nhuËn th× doanh nghiÖp
kinh doanh.
Lo¹i h×nh kinh doanh nµy cã nh÷ng -u ®iÓm sau:
- H¹n chÕ ®-îc rñi ro trong kinh doanh vµ dÔ
dµng chuyÓn h-íng kinh doanh(Khi kinh doanh mét
lo¹i hµng hãa nµo nµo ®ã bÊt lîi th× doanh nghiÖp
cã thÓ nhanh chong chuyÓn sang kinh doanh lo¹i hµng
hãa kh¸c).
- Vèn kinh doanh kh«ng bÞ ø ®äng v× mua nhanh,
b¸n nhanh vµ doanh nghiÖp th-êng ®Çu t- cho nh÷ng
mÆt hµng cã kh¶ n¨ng l-u chuyÓn nhanh nªn kh¶ n¨ng
quay vßng vèn nhanh.
- ThÞ tr-ßng kinh doanh réng lín vµ lu«n ph¶i
®èi ®Çu víi vÊn ®Ò c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp
kh¸c nªn kÝch thÝch tÝnh n¨ng ®éng cña c¸c doanh
nghiÖp.
Lo¹i h×nh kinh doanh nµy còng cã nh÷ng nh-îc
®iÓm sau:
- Khã trë thµnh ®éc quyÒn trªn thÞ tr-êng vµ Ýt
cã ®iÒu kiÖn tham gia vµo c¸c liªn minh ®éc quyÒn.
- Mçi ngµnh hµng kinh doanh chØ lµ nh÷ng ngµnh
hµng kinh doanh nhá nªn kh«ng thÓ t×m kiÕm ®-îc lîi
nhuËn siªu ng¹ch.
- Kh«ng béc lé së tr-êng kinh doanh. Do kh«ng
chuyªn m«n hãa nªn khã ®µo t¹o vÒ chuyªn m«n vµ båi
d-ìng ®-îc nh÷ng chuyªn gia giái.
11
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
II. Néi dung viÖc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh
doanh ë doanh nghiÖp th-¬ng m¹i.
1. X©y dùng chiÕn l-îc vµ kÕ ho¹ch kinh doanh ë
doanh nghiÖp th-¬ng m¹i.
a)ChiÕn l-îc kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp
th-¬ng m¹i
Mét nhµ doanh nghiÖp kinh doanh th-¬ng m¹i cã
nh÷ng ®øc tÝnh cÇn thiÕt vµ nh÷ng am hiÓu vÒ kÜ
n¨ng qu¶n trÞ kinh doanh vÉn ch-a thÓ ®-a doanh
nghiÖp cña m×nh dÕn víi thµnh c«ng nÕu ch-a ®Ò ra
®-îc chiÕn l-îc kinh doanh ®óng ®¾n. ChiÕn l-îc
kinh doanh thÓ hiÖn néi dung ho¹t ®éng, môc tiªu vµ
c¸c gi¶i ph¸p øng xö cña doanh nghiÖp trªn thÞ
tr-êng. ChiÕn l-îc kinh doanh bao gåm mét sè néi
dung chñ yÕu sau:
+)ChiÕn l-îc quy m« kinh doanh vµ tÝch lòy tµi
s¶n v« h×nh.
Quy m« kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¶i ®-îc x¸c
®Þnh hîp lÝ trªn c¬ së tÝnh to¸n ®óng dung l-îng
thÞ tr-êng, tiÒm lùc kinh doanh. Doanh nghiÖp ph¶i
x¸c ®Þnh ®-îc ®iÓm hßa vèn ®Ó tèi -u hãa quy m«
kinh doanh.
Mçi doanh nghiÖp ®Ò cã hai lo¹i tµi s¶n lµ: tµi
s¶n h÷u h×nh vµ tµi s¶n v« h×nh.
Tµi s¶n v« h×nh: tµi s¶n v« h×nh ®ã lµ lßng tin
cña kh¸ch hµng víi doanh nghiÖp vµ s¶n phÈm cña
doanh nghiÖp, lµ h×nh ¶nh quen thuéc vµ næi tiÕng
12
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
cña nh·n hiÖu, lµ c¸c hiÓu biÕt vÒ th«ng tin khoa
häc kÜ thuËt, lµ bÇu kh«ng khÝ lµm viÖc trong néi
bé doanh nghiÖp, lµ kÜ n¨ng qu¶n lÝ cña ban l·nh
®¹o doanh nghiÖp.
Tµi s¶n h÷u h×nh: Tµi s¶n h÷u h×nh ®ã lµ nh÷ng
yÕu tè vËt chÊt cã tÝnh ®Þnh l-îng nh-: nhµ x-ëng,
vËt t-, m¸y mãc thiÕt bÞ.
Nh×n chung c¶ hai lo¹i h×nh tµi s¶n trªn ®Òu quan
träng ®èi víi doanh nghiÖp vµ nÕu xÐt vÒ l©u dµi
th× tµi s¶n v« h×nh cã phÇn quan träng h¬n. Tµi s¶n
v« h×nh lµ vò khÝ c¹nh tranh rÊt lîi h¹i cña doanh
nghiÖp trªn thÞ tr-êng. Nã quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh
c«ng cña doanh nghiÖp.
Tµi s¶n v« h×nh cã thÓ tÝch lòy b»ng hai c¸ch:
-
C¸ch
qu¶ng
c¸o
trùc
tiÕp
trªn
ph-¬ng
tiÖn
th«ng tin ®¹i chóng, huÊn luyÖn nh©n viªn cña doanh
nghiÖp ®Ó giao tiÕp tèt víi kh¸ch hµng.
- C¸ch gi¸n tiÕp lµ c¸c ho¹t ®éng hµng ngµy
th«ng qua giao tiÕp víi kh¸ch hµng, th«ng qua c¸c
dÞch vô phôc vô kh¸ch hµng ®Ó n©ng cao tÝn nhiÖm
cña s¶n phÈm vµ danh tiÕng cña s¶n phÈm trªn thÞ
tr-êng.
+ ChiÕn l-îc thÝch nghi víi m«i tr-êng
M«i tr-êng cña doanh nghiÖp bao gåm m«i tr-êng
bªn trong vµ m«i tr-êng bªn ngoµi. M«i tr-êng c¹nh
tranh bªn ngoµi thùc sù nhiÒu phøc t¹p v× doanh
nghiÖp ph¶i c¹nh tranh víi nhiÒu doanh nghiÖp kh¸c.
13
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
§Ó thÝch nghi víi m«i tr-êng th× doanh nghiÖp ph¶i
®¸p øng nh÷ng ®iÒu kiÖn sau:
- §¸p øng nh÷ng nhu cÇu kh¸ch hµng, ®¸p øng nh÷ng
thay ®æi trong nhu cÇu kÕ ho¹ch cña kh¸ch hµng.
- X¸c ®Þnh ®èi thñ c¹nh tranh, tÝch luü vµ thùc
hiÖn lîi thÕ c¹nh tranh, lùa chän vò khÝ c¹nh
tranh hîp lÝ.
- TiÕp cËn ®-îc víi khoa häc kÜ thuËt hiÖn ®¹i.
§ã lµ giíi h¹n vÒ n¨ng lùc kinh doanh cña doanh
nghiÖp. Doanh nghiÖp cÇn cã nh÷ng ph-¬ng thøc
øng xö hîp lÝ víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc
c«ng nghÖ, t×m ra gi¶i ph¸p míi trong viÖc øng
dông khoa häc kÜ thuËt.
+ ChiÕn l-îc marketing th-¬ng m¹i
Marketing lµ qu¸ tr×nh ho¹ch ®Þnh vµ thùc hiÖn
mét sè c«ng viÖc ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cña kh¸ch hµng
vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô th«ng qua viÖc l-u chuyÓn
hµng ho¸ vµ dÞch vô tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu
dïng.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i th× viÖc n¾m
b¾t ®-îc b¶n chÊt cña marketing vµ thùc hiÖn t«t
c«ng t¸c marketing cã mét ý nghÜa quan träng v×
marketing lµ mét c«ng cô qu¶n lÝ kinh tÕ, kÕ ho¹ch
ho¸ kinh doanh. NhiÖm vô cña marketing trong doanh
nghiÖp th-¬ng m¹i lµ lµm cho kinh doanh phï hîp víi
nhu cÇu tiªu dïng cña thÞ tr-êng vµ th«ng qua ®ã
14
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
doanh nghiÖp b¸n ®-îc nhiÒu s¶n phÈm vµ thu ®-îc
nhiÒu lîi nhuËn h¬n.
Marketing th-¬ng m¹i trong c¸c doanh nghiÖp cã
vai trß hç trî cho qu¸ tr×nh kinh doanh, lµ vò khÝ
cña nhµ kinh doanh, lµm cho c«ng viÖc tiªu thô hµng
ho¸ cña doanh
nghiÖp dÔ
dµng h¬n. Doanh nghiÖp
kh«ng chØ b¸n ®-îc nhiÒu hµng ho¸ h¬n mµ cßn cã thÓ
më réng thÞ tr-êng. Nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®-îc ®¸p
øng tèt h¬n v× doanh nghiÖp th«ng qua c¸c biÖn ph¸p
th¨m dß, khuyÕn m¹i, t×m hiÓu së thÝch ng-êi tiªu
dïng ®Ó c¶i tiÕn chÊt l-îng hµng ho¸, dÞch vô tèt
h¬n.
b) KÕ ho¹ch kinh doanh hµng ho¸ cña c¸c doanh
nghiÖp th-¬ng m¹i.
Trong
doanh
nghiÖp
th-¬ng
m¹i,
kÕ
ho¹ch
kinh
doanh chÝnh lµ kÕ ho¹ch l-u chuyÓn hµng ho¸ tõ n¬i
s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu dïng.
L-u chuyÓn hµng ho¸ cã nh÷ng lo¹i sau:
- L-u chuyÓn hµng ho¸ lµ nh÷ng t- liÖu s¶n xuÊt,
yÕu tè ®Çu vµo cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Lo¹i
l-u chuyÓn nµy do c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i vËt
t- ®¶m nhiÖm.
- L-u chuyÓn hµng ho¸ lµ n«ng s¶n do hÖ thèng
c¸c doanh nghiÖp kinh doanh l-¬ng thùc ®¶m nhiÖm.
- L-u chuyÓn hµng ho¸ lµ c¸c t- liÖu tiªu dïng
c¸ nh©n do c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i hµng tiªu
dïng thùc hiÖn.
15
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
- L-u chuyÓn hµng ho¸ lµ c¸c s¶n phÈm xuÊt nhËp
khÈu tham gia vµo th-¬ng m¹i quèc tÕ do c¸c doanh
nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ®¶m nhiÖm.
NhiÖm vô chñ yÕu cña ho¹ch ®Þnh l-u chuyÓn hµng
ho¸:
- §¸p øng kÞp thêi, tèt nhu cÇu cña kh¸ch hµng
vÒ sè l-îng, chÊt l-îng, chñng lo¹i vµ thêi gian
giao hµng, t¹o ®iÒu kiÖn ph©n phèi hîp lÝ hµng ho¸
vµ c¸c kªnh tiªu thô.
- Khai th¸c tèt nguån hµng ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu
ngµy cµng t¨ng cña kh¸ch hµng.
- H×nh thµnh ®Çy ®ñ vµ ®ång bé lùc l-îng dù tr÷
hµng ho¸ ë c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i.
- T¨ng tèc ®é chu chuyÓn vèn l-u ®éng.
C¸c chØ tiªu cña kÕ ho¹ch l-u chuyÓn hµng ho¸
gåm:
+ Doanh sè b¸n hµng.
+ Doanh sè mua vµo.
+ Dù tr÷ hµng ho¸ ®Çu k× vµ cuèi k× kÕ ho¹ch.
+ Tèc ®é chu chuyÓn vèn l-u ®éng k× kÕ ho¹ch.
Trong c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i, kÕ ho¹ch l-u
chuyÓn hµng ho¸ ®-îc x©y dùng b»ng hai ph-¬ng ph¸p
Ph-¬ng ph¸p thèng kª - kinh nghiÖm.
Ph-¬ng ph¸p nµy chñ yÕu dùa trªn c¬ së lµ c¸c sè
liÖu b¸o c¸o ho¹t ®éng kinh doanh trong thêi gian
gÇn nhÊt, c¨n cø vµo thêi gian lªn kÕ ho¹ch vµ -íc
16
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
tÝnh thùc hiÖn cña thêi k× cßn l¹i ®Ó -íc tÝnh thùc
hiÖn kÕ ho¹ch l-u chuyÓn trong n¨m. ¦íc tÝnh thùc
hiÖn cña mét sè n¨m lµm c¬ së kÕ ho¹ch l-u chuyÓn
cho n¨m sau. Ph-¬ng ph¸p nµy cã nh-îc ®iÓm lµ:
kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c sè l-îng hµng ho¸ l-u
chuyÓn k× kÕ ho¹ch, kh«ng th©u tãm hÕt nh÷ng thay
®æi trong c¬ cÊu tæ chøc b¸n hµng cho kh¸ch vµ
nh÷ng thay ®æi trong danh môc s¶n phÈm do doanh
nghiÖp t¹o ra.
Ph-¬ng ph¸p kinh tÕ - kÜ thuËt.
§©y lµ ph-¬ng ph¸p kÕ ho¹ch ho¸ l-u chuyÓn hµng
ho¸ ®-îc coi lµ ®óng ®¾n h¬n. C¬ së x©y dùng kÕ
ho¹ch l-u chuyÓn hµng ho¸ theo ph-¬ng thøc nµy dùa
trªn nhu cÇu cña kh¸ch hµng vµ kh¶ n¨ng khai th¸c
nguån hµng ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu ®ã cña doanh nghiÖp.
Doanh nghiÖp tÝnh tæng møc b¸n hµng hãa theo
c«ng thøc sau:
t = p + (D®k – Dck)
Trong ®ã:
t
: lµ tæng doanh sè
b¸n
P
: lµ l-îng hµng
ho¸ thu gom
D®k
: lµ dù tr÷ hµng
Dck
: lµ dù tr÷ hµng
ho¸ ®Çu k×
ho¸ cuèi k×
17
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
Sau khi x¸c ®Þng doanh sè b¸n doanh nghiÖp cÇn
tÝnh l-îng hµng ho¸ l-u chuyÓn th¼ng. L-îng hµng
ho¸ l-u chuyÓn th¼ng tÝnh b»ng l-îng hµng ho¸ thu
gom th¼ng.
2. X©y dùng hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý kinh doanh cña
doanh nghiÖp th-¬ng m¹i.
2.1 Qu¶n lý kinh doanh th-¬ng m¹i b»ng c¸c ph-¬ng ph¸p
qu¶n lý hµnh chÝnh.
Qu¶n lý kinh doanh th-¬ng m¹i b»ng c¸c ph-¬ng
ph¸p qu¶n lý hµnh chÝnh lµ sù t¸c ®éng trùc tiÕp
cña c¬ quan qu¶n lÝ hay ng-êi l·nh ®¹o ®Õn c¬ quan
bÞ qu¶n lÝ hay ng-êi chÊp hµnh nh»m b¾t buéc thùc
hiÖn mét hµnh ®éng.
C¸c ph-¬ng ph¸p hµnh chÝnh trong qu¶n lÝ chÝnh
lµ c¸c c¸ch t¸c ®éng trùc tiÕp cña chñ thÓ qu¶n trÞ
lªn c¸c c¸ nh©n trong tæ chøc b»ng c¸c quyÕt ®Þnh
døt kho¸t, mang tÝnh b¾t buéc, ®ßi hái mäi ng-êi
trong tæ chøc ph¶i chÊp hµnh thùc hiÖn nÕu kh«ng sÏ
bÞ trõng ph¹t thÝch ®¸ng, kÞp thêi.
Vai trß cña c¸c ph-¬ng ph¸p hµnh chÝnh trong
qu¶n trÞ lµ rÊt to lín, nã x¸c ®Þnh trËt tù
kØ
c-¬ng trong doanh nghiÖp, kÕt nèi c¸c ph-¬ng ph¸p
kh¸c thµnh hÖ thèng, gi¶i quyÕt nhanh chãng c¸c vÊn
®Ò ®Æt ra.
2.2 Ph-¬ng ph¸p kinh tÕ.
Ph-¬ng ph¸p kinh tÕ lµ dïng sù t¸c ®éng ®Õn lîi
Ých vËt chÊt cña c¸ nh©n hay tËp thÓ nh»m lµm cho
18
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
hä quan t©m ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp
vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c hµnh ®éng cña chÝnh b¶n
th©n hä.
Ph-¬ng ph¸p nµy lÊy ®éng lùc c¬ b¶n cña ph¸t
triÓn lµ lîi Ých vËt chÊt. Lîi Ých c¸ nh©n cña
ng-êi lao ®éng lµ yÕu tè c¬ b¶n nhÊt t¸c ®éng ®Õn
ho¹t
®éng
cña
ng-êi
lao
®éng.
NÕu
kh«ng
cã
sù
khuyÕn khÝch cña lîi Ých vËt chÊt vµ tr¸ch nhiÖm
vËt chÊt th× ®éng lùc kÝch thichs ng-êi lao ®éng sÏ
bÞ thñ tiªu.
Vai trß cña lîi Ých vËt chÊt trong c¬ chÕ thÞ
tr-êng ®· ®-îc x¸c ®Þnh rÊt râ rµng: Lîi Ých vËt
chÊt lµ c¸i lµm chuyÓn ®éng qu¶ng ®¹i quÇn chóng
nh©n d©n lao ®éng, ®ång thêi lîi Ých vËt chÊt lµ
chÊt kÕt dÝnh mäi ho¹t ®éng riªng lÎ theo mét môc
®Ých chung. C¸c nhµ CNXH khoa häc ®· kh¼ng ®Þnh: ë
®©u kh«ng cã sù thèng nhÊt vÒ môc ®Ých th× ®õng nãi
g× vÒ thèng nhÊt hµnh ®éng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ
tr-êng n-íc ta, do tån t¹i nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ
nªn tån t¹i nhiÒu hÖ thèng lîi Ých kh¸c nhau. Thùc
chÊt cña viÖc huy ®éng sö dông c¸c thµnh phÇn kinh
tÕ kh¸c nhau chÝnh lµ sù kÕt hîp hµi hoµ c¸c lîi
Ých. Nguyªn t¾c c¸c bªn cïng cã lîi sÏ chi phèi sù
kÕt hîp hay chia rÏ ho¹t ®éng kinh doanh gi÷a c¸c
doanh nghiÖp.
Sö dông ®ßn bÈy kinh tÕ lµ néi dung cña ph-¬ng
ph¸p kinh tÕ. C¸c ®ßn bÈy kinh tÕ nh-: tiÒn l-¬ng,
19
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
tiÒn th-ëng, gi¸ c¶, lîi nhuËn, chi phÝ ...cã t¸c
®éng rÊt lín ®Õn ng-êi lao ®éng. Nã kÝch thÝch hay
h¹n chÕ ®éng lùc lµm viÖc cña mçi ng-êi. C¸c ®ßn
bÈy kinh tÕ ph¶i ®-îc sö dông ®ång bé, bªn c¹nh ®ã
cÇn sö dông c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh nh- xö ph¹t vµ
c¸c tr¸ch nhiÖm vÒ vÊt chÊt kh¸c.
2.3 Ph-¬ng ph¸p tuyªn truyÒn gi¸o dôc.
Ph-¬ng ph¸p tuyªn truyÒn gi¸o dôc lµ c¸c c¸h t¸c
®äng ®Ðn tinh thÇn vµ n¨ng lùc chuyªn m«n cña ng-êi
lao ®éng ®Ó n©ng cao ý thøc vµ hiÖu qu¶ c«ng t¸c.
Ph-¬ng ph¸p tuyªn truyÒn gi¸o dôc bao gåm nh÷ng
néi dung chñ yÕu sau:
+ T¸c ®éng th«ng qua hÖ thèng th«ng tin ®a chiÒu
tíi toµn bé hÖ thèng qu¶n lÝ vµ ng-êi lao ®éng. HÖ
thèng th«ng tin ®a chiÒu cã ®Þnh h-íng, chÝnh x¸c
vµ t¸c ®éng kÞp thêi sÏ cã t¸c ®éng kÝch thÝch chñ
thÓ theo khuynh h-íng dù kiÕn. Qua hÖ thèng th«ng
tin t¸c ®éng ®Õn t- t-ëng ng-êi lao ®éng, n¾m b¾t
vµ söa ch÷a,
uèn n¾n c¸c t- t-ëng sai l¹c, thiÕu
lµnh m¹nh, ph¸t huy tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña ng-êi
lao ®éng.
+ Ph-¬ng ph¸p tuyªn truyÒn gi¸o dôc thÓ hiÖn sù
khen, chª râ rµng, nªu g-¬ng tr-íc tËp thÓ lµ c¸ch
quan träng t¸c ®éng g©y sù chó ý vµ thuyÕt phôc
ng-êi kh¸c lµm theo, xö ph¹t nghiªm minh ®Ó gi÷
v÷ng kØ c-¬ng vµ ng¨n chÆn c¸c khuynh h-íng xÊu.
20
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Th-¬ng M¹i
+ Båi d-ìng, ®µo t¹o vµ n©ng cao tay nghÒ, tr×nh
®é nghiÖp vô chuyªn m«n, kÕt hîp chÆt chÏ víi c¬
chÕ tuyÓn dông, bè trÝ vµ sñ dông, ®µo th¶i ng-êi
lao ®éng mét c¸ch hîp lÝ.
+ Gi¸o dôc chuyªn m«n vµ n¨ng lùc c«ng t¸c lµ hÖ
thèng quan träng trong hÖ thèng tuyªn truyÒn vËn
®éng, lµ yÕu tè quan träng ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt,
chÊt l-îng vµ hiÖu qu¶ c«ng t¸c.
+ Gi¸o dôc tuyªn truyÒn ë mçi doanh nghiÖp lµ
viÖc lµm cã ý nghÜa vµ hiÖu qu¶ cao lµm cho mçi
ng-êi cã ý thøc ®Çy ®ñ vÒ vÞ trÝ doanh nghiÖp, x¸c
®Þnh râ tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n lµ nguån ®éng lùc ®Ó
n©ng cao tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng viÖc.
+ Ph¶i lµm phong phó ®êi sèng tinh thÇn ®Ó t¨ng
niÒm tin cña mçi ng-êi lao ®éng vµo doanh nghiÖp.
Ph-¬ng ph¸p kinh tÕ vµ ph-¬ng ph¸p tuyªn truyÒn
gi¸o dôc lµ hai c¸ch thøc t¸c ®éng gi¸n tiÕp ®Õn
ng-êi lao ®éng, hiÖu qu¶ cña c¸c ph-¬ng ph¸p nµy
kh«ng biÓu hiÖn ngaymµ mang tÝnh chÊt cña mét qu¸
tr×nh. Mçi ph-¬ng ph¸p qu¶n lÝ ®Òu cã nh÷ng -u ®iÓm
vµ nh÷ng nh-îc ®iÓm kh¸c nhau nªn trong qu¶n trÞ
kinh doanh th-¬ng m¹i chóng ta cÇn sö dông tæng hîp
c¸c ph-¬ng ph¸p ®Ó ®¹t ®-îc hiÖu qu¶ cao nhÊt.
3. Tæ chøc vµ ®iÒu khiÓn ho¹t ®éng kinh doanh ë
doanh nghiÖp th-¬ng m¹i.
3.1 NghÖ thuËt nhËp hµng trong kinh doanh.
21
- Xem thêm -