Giíi thiÖu vÒ chi nh¸nh NHCT-KVII- Hai Bµ Tr-ng
I.1.Qóa tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn:
Ng©n hµng C«ng th-¬ng Khu vùcII Hai Bµ Tr-ng lµ mét trong nh÷ng
Chi nh¸nh cña Ng©n hµng C«ng Th-¬ng ViÖt Nam ®Æt t¹i QuËn Hai Bµ Tr-ng
– Hµ Néi. Ng©n hµng ®îc th¯nh lËp tõ n¨m 1955 víi tªn gäi “ Chi ®iÕm Ng©n
h¯ng Hai B¯ Trng”. §Õn th¸ng 11/1985 ®Ó phôc vô s°n xuÊt kinh doanh trªn ®Þa
bµn quËn ®-îc tèt h¬n, Ng©n hµng t¸ch thµnh hai bé phËn:
Mét bé phËn cã nhiÖm vô ®¾p øng nhu cÇu tÝn dông cña c¸c ®¬n vÞ kinh
tÕ tËp thÓ, t nh©n, hé gia ®×nh, cã trô së ®Æt t¹i Tr¬ng §Þnh víi tªn gäi “ Ng©n
h¯ng C«ng Th¬ng khu vùc I quËn Hai B¯ Trng”
Bé phËn cßn l¹i cã nhiÖm vô ®¶m b¶o tiÒn tÖ thanh to¸n cho c¸c ®¬n vÞ
kinh tÕ quèc doanh, trô soÎ ®Æt t¹i 306 Bµ TriÖu, víi tªn gäi “ Ng©n h¯ng C«ng
Th¬ng khu vùc II Hai B¯ Trng”
Trong thêi kú bao cÊp, còng nh- toµn bé hÖ thèng Ng©n hµng,Ng©n hµng
C«ng Th-¬ng khu vùc II Hai Bµ Tr-ng ho¹t ®éng ch-a cã hiÖu qu¶ vµ thiÕu nh¹y
bÐn. Tuy nhiªn, khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr-êng, Ng©n hµng C«ng Th-¬ng ®·
lµm ¨n thùc sù cã hiÖu qu¶ h¬n.
Th¸ng 9/1993, Ng©n Hµng C«ng Th-¬ng ViÖt Nam ®· quyÕt ®Þnh s¸p nhËp
NHCT – HBT vµo Ng©n hµng C«ng Th-¬ng khu vùc II Hai Bµ Tr-ng, cã trô së
chÝnh t¹i 306 B¯ TriÖu”
D-íi sù l·nh ®¹o cña NHCTVN vµ ban l·nh ®¹o cña chÝnh Ng©n hµng,
NHCT – HBT ®· kÕt hîp chÝnh s¸ch më réng ®Çu t- tÝn dông víi viÖc c¶i tiÕn,
thay ®æi c¬ cÊu víi viÖc tæ chøc cho phï hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, ¸p dông
chÝnh s¸ch më réng vËn ®éng mêi chµo kh¸ch hµng ®Õn më tµi kho¶n tiÒn göi,
tiÒn vay t¹i Ng©n hµng. ChÝnh v× vËy, tõ khi ®-îc giao quyÒn tù chñ trong kinh
doanh n¨m 1993,
Ng©n hµng C«ng Th-¬ng Hai Bµ Tr-ng ®· thùc sù chuyÓn
m×nh, ®¸nh dÊu mét b-íc ngoÆt míi, kh¼ng ®Þnh mét sù n¨ng ®éng vµ nh¹y bÐn
trong kinh doanh.
1
Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh kinh tÕ Ng©n hµng C«ng Th-¬ng Hai
Bµ Tr-ng còng ®· më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng cña m×nh. §Õn nay, ngo¹i trô së
chÝnh 306 Bµ TriÖu vµ phßng giao dÞch Tr-¬ng §Þnh. Ng©n hµng Cång Th-¬ng
Hai Bµ Tr-ng ®· më thªm phßng giao dÞch chî H«m, phßng giao dÞch Chî M¬,
phßng giao dÞch Gi¸p B¸t cïng víi ba cöa hµng vµng b¹c vµ 11quü tiÕt kiÖm
®-îc ph©n bæ trªn ®Þa bµn quËn.
Th¸ng 3/2001, Ng©n hµng C«ng Th-¬ng Hai Bµ Tr-ng ®· chuyÓn ®Õn trô
së míi t¹i 258 ®-êng TrÇn Kh¸t Ch©n. T¹i ®©y Ng©n hµng cã mét c¬ së vËt chÊt
khang trang h¬n, tiÖn nghi h¬n. §iÒu ®ã còng thÓ hiÖn sù cè g¾ng tÝch cùc cña
toµn Ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ ngµy nay.
Do quËn Hai Bµ Tr-ng lµ mét ®Þa bµn ®«ng d©n c- vµ nhiÒu thµnh phÇn
kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ cã nh÷ng doanh nghiÖp lín nh- C«ng ty DÖt 8/3 ;Nhµ m¸y
kho¸ Minh Khai ; Nhµ m¸y bia Halida… nªn Ng©n hµng C«ng Th-¬ng khu vùc
IIHai Bµ Tr-ng ®· cã mét li-îng kh¸ch hµng th-êng xuyªn rÊt lín, t¹o m«i
tr-êng phôc vô lý t-ëng cho Ng©n hµng. §ã lµ nh÷ng phôc vô tr«i næi mµ Ng©n
hµng C«ng Th-¬ng khu vùc II Hai Bµ Tr-ng cã ®-îc.
Tuy vËy còng cã nhiÒu khã kh¨n vµ h¹n chÕ trong m«i tr-êng kinh doanh
®· lµm cho Ng©n hµng C«ng Th-¬ng khu vùc IIHai Bµ Tr-ng mÆc dï cã më réng
vµ ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng kinh donh nh-ng hÇu hÕt vÉn chñ yÕu tËp trung vµo
nghiÖp vô truyÒn thèng ®¬n thuÇn cña Ng©n hµng lµ huy ®éng tiÒn göi vµ cho
vay trùc tiÕp.
II. 2. C¸c ®Þnh h-íng môc tiªu ho¹t ®éng cña Ng©n hµng:
Theo ph-¬ng ch©m “ ph¸t triÓn- an toµn - hiÖu qu°” cña Ng©n h¯ng C«ng
Th-¬ng ViÖt Nam, Ng©n hµng C«ng Th-¬ng khu vùc II Hai Bµ Tr-ng ®· ®Ò ra
môc tiªu vµ nhiÖm vô c«ng t¸c n¨m 2002 nh- sau:
*Hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v-ît møc c¸c chØ tiªu chñ yÕu sau:
Tæng nguån vèn huy ®éng t¨ng so víi cuèi n¨m 2001 lµ 22%
D- nî cho vay vµ c¸c kho¶n ®Çu t- kinh tÕ kh¸c t¨ng 21%
2
Nî qu¸ h¹n d-íi 3%
Lîi nhuËn t¨ng trªn 9% so víi n¨m 2000
*TËp trung chØ ®¹o c«ng t¸c tÝn dông b¸m s¸t c¸c ®Þnh h-íng, tÝn dông ph¶i
thùc sù gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸cdoanh nghiÖp,
®-a ho¹t ®éng cña chi nh¸nh ®i ®óng h-íng ®¹t môc tiªu ®· ®Ò ra. T¨ng c-êng
c«ng t¸c tiÕp thÞ, linh ho¹t trong viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch kh¸ch hµng. §Èy viÖc
t×m c¸c dù ¸n kh¶ thi. TËp trung xö lý nhanh chãng cã hiÖu qu¶ mét sè kho¶n nî
qu¸ h¹n.
*§Èy m¹nh ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ, t¨ng c-êng quèc tÕ, t¨ng c-êng
qu¶n lý kinh doanh ngo¹i hèi
*T¨ng c-êng c«ng t¸c kiÓm tra- kiÓm so¸t néi bé.
*Bè trÝ s¾p xÕp c¸n bé vµ chuÈn bÞ c¬ së vËt chÊt hîp lý®Ó ®-a ho¹t ®éng kinh
doanh cña Chi nh¸nh ngµy cµng cã chÊt l-îng.
*Kh«ng ngõng ®æi míi phong c¸ch giao dÞch ë tÊt c¶ c¸c mÆt nghiÖp vô, ®¶m
b¶o sö lý c¸c c«ng viÖc nhanh gän, chÝnh x¸c, an toµn víi th¸i ®é v¨n minh, ®Çy
tr¸ch nhiÖm.
*T¨ng c-êng c¸c mèi quan hÖ víi c¸c c¬ quan h÷u quan tõ Trung -¬ng ®Õn
®Þa ph-¬ng
*Ph¸t huy søc m¹nh néi lùc, x©y dùng c¬ quan thµnh mét khèi ®oµn kÕt,
thèng nhÊt. Phèi hîp chÆt chÏ trong c«ng t¸c d-íi l·nh ®¹o chuyªn m«n víi c¸c
tæ chøc c«ng ®oµn, §oµn thanh niªn.
II. 3. C¬ cÊu tæ chøc cña Ng©n hµng C«ng Th-¬ng- KVII- HBT
Ng©n hµng C«ng Th-¬ng khu vùc II Hai Bµ Tr-ng cã 7 ®¬n vÞ phßng ban:
*Phßng hµnh chÝnh tæ chøc, víi nhiÖm vô chñ yÕu lµ tæ chøc c¸n bé vµ c¸c
c«ng viÖc vÒ hµnh chÝnh sù nghiÖp. HiÖn nay, -u tiªn ®Æt ra lµ tiÕp tôc ®æi míi
c¸n bé, s¾p xÕp m¹ng l-íi ho¹t ®éng phï hîp víi yªu cÇu kinh doanh cã hiÖu
qu¶. C«ng t¸c bæ nhiÖm l¸nh ®¹o vµ qu¶n lý ®iÒu hµnh ph¶i phï hîp víi nhu cÇu
c«ng viÖc vµ theo ®óng quy ®Þnh cña cÊp trªn. Ngoµi ra, c«ng t¸c ®µo t¹o vµ båi
3
d-ìng c¸n bé ngµy cµng ®-îc quan t©m, g¾n víi c«ng t¸c ®µo t¹o quy ho¹ch c¸n
bé ®Ó ®¸p øng nhu cÇu kinh doanh dÞch vô cña Chi nh¸nh ngµy cµng ph¸t triÓn.
C«ng t¸c hµnh chÝnh qu¶n trÞ cã chøc n¨ng ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt
®Ó c¬ quan giao dÞch b×nh th-êng.
Phong tæ chøc – hµnh chÝnh cßn cã nhiÖm vô b¶o vÖ c¸c trang thiÕt bÞ cña
c¬ quan.
Phßng nguån vèn cã chøc n¨ng chÝnh lµ huy ®éng c¸c nguån vèn d-íi mäi
h×nh thøc ®Ó ®¶m b¶o quy m« nguån vèn tiÕp tôc t¨ng tr-ëng theo kÕ ho¹ch
®· ®Þnh. Phßng huy ®éng qua d©n c- vµ qua sè d- tµi kho¶n tiÒn göi cña c¸c
doanh nghiÖp.
Phßng kÕ to¸n víi quy m« ho¹t ®éng vµ møc ®é hiÖn ®¹i c«ng nghÖ ng©n
hµng, c«ng t¸c qu¶n lý kÐ to¸n tÝn dông ®æi míi theo ch-¬ng tr×nh kü thuËt
míi ®· ®i vµo æn ®Þnh, n©ng cao tr¸ch nhiÖm phôc vô kÞp thêi vµ chÝnh x¸c
mäi nhu cÇu thanh to¸n.
Phßng th«ng tin ®iÖn to¸n: HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ngan hµng vµ c«ng t¸c
thanh to¸n, øng dông thµnh tùu kü thuËt tiªn tiÕn ®Ó thanh to¸n chÝnh x¸c an
toµn, tiÖn lîi, còng lµ xu h-íng tÊt yÕu ®èi víi nÒn kinh tÕ më cöa cña ViÖt
Nam. §©y chÝnh lµ mét ph-¬ng ch©m c¹nh tranh cã hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng
Ng©n hµng. Phßng th«ng tin ®iÖn to¸n chÝnh lµ trung t©m th«ng tin d÷ liÖu,
xö lý, kiÓm so¸t, ph©n phèi, l-u tr÷, truyÒn nhËn vµ cung cÊp th«ng tin cho
qu¶n lý, ®iÒu hµnh kinh doanh cña Chi nh¸nh mét c¸ch nhanh chãng vµ cã
hiÖu qu¶.
Phßng KiÓm so¸t néi bé thùc hiÖn vai trß kiÓm so¸t theo tinh thÇn chØ ®¹o
cña Ng©n hµng C«ng th-¬ng ViÖt Nam: chØ ®¹o s¸t sao vµ chñ ®éng kiÓm
so¸t trªn c¸c mÆt nghiÖp vô tÝn dông, nguån vèn, kÕ to¸n tµi chÝnh, tiÒn tÖ
kho quü kinh doanh vµng b¹c, chÊp hµnh dù tr÷ b¾t buéc, chÕ ®é an toµn kho
quü, giao nhËn tiÒn… §Æc biÖt lµ kiÓm tra c¸c hå s¬ vay vèn, tõ ®ã ®«n ®èc
bæ sung, hoµn thiÖn nh÷ng yÕu tè ph¸p lý vµ nh÷ng quy ®Þnh cña chÕ ®é ®·
4
ban hµnh. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c kiÓm tra néi bé, cho phÐp chÊn chØnh kÞp
thêi nh÷ng tån t¹i, thiÕu sãt trong c¸c mÆt nghiÖp vô vµ ng¨n chÆn nh÷ng
ph¸t sinh míi, gãp phÇn h¹n chÕ rñi ro trong kinh doanh.
Phßng Kinh doanh, hay cßn gäi lµ phßng tÝn dông. Phßng cã chøc n¨ng thùc
hiÖn c¸c kho¶n cho vay ng¾n h¹n, trung- dµi h¹n, cho vay b»ng ngoai tÖ. KÓ
tõ vµi n¨m gÇn ®©y, Chi nh¸nh cßn thùc hiÖn ch-¬ng tr×nh cho vay ®èi víi
sinh viªn häc giái tr-êng §¹i häc B¸ch khoa, X©y Dùng, Më theo ®óng chñ
tr-¬ng ®óng ®¾n cña nhµ n-íc. .
Ngoµi ra, phßng cßn thùc hiÖn mét chøc n¨ng kinh doanh ®èi ngo¹i gåm
viÖc
mua b¸n ngo¹i tÖ, thanh to¸n quèc tÕ, thanh to¸n nhê thu, dÞch vô
chi tr¶ kiÒu hèi, sÐc du lÞch.
I.4. KÕt qu¶ cña nh÷ng ho¹t ®énh kinh doanh chñ yÕu t¹i Ng©n hµng
C«ng th-¬ng khu vùc II- Hai Bµ Tr-ng n¨m 2001.
I.4.1. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn.
Do kh«ng ngõng më réng mµng l-íi giao dÞch th«ng qua c¸c quü tiÕt
kiÖm, gi¶i quyÕt nhanh chãng vµ th«ng tho¸ng c¸c thñ tôc, th¸i ®é phôc vô v¨n
minh lÞch sù, chi nh¸nh ®· thu hót tèi ®a nguån vèn tiÒn göi d©n c-. C«ng t¸c
tiÒn göi ®-îc thùc hiÖn ®óng qui tr×nh ®¶m b¶o an toµn ®· t¹o sù yªn t©m cho
ng-êi göi tiÒn. Bëi vËy mÆc dï l·i suÊt cã biÕn ®éng nh-ng sè d- tiÒn göi ë chi
nh¸nh vÉn ®-îc duy tr× vµ t¨ng tr-ëng.
Cïng víi viÖc huy ®éng vèn trong d©n c-, chi nh¸nh ®· chó träng tíi viÖc
thu hót tiÒn göi tõ c¸c doanh nghiÖp th«ng qua viÖc kh¼ng ®Þnh uy tÝn cña m×nh
bºng chÊt lîng dÞch vô kh«ng ngõng ®îc ho¯n thiÖn, víi tiªu chÝ “ Nhanh
chãng chÝnh x¸c v¯ thuËn tiÖn cho kh¸ch h¯ng”.
Nhê ®ã tÝnh ®Õn 31/12/2001 tæng vèn huy ®éng ®¹t 1.838 tû ®ång t¨ng so
víi cuèi n¨m 2000 lµ 259 tû ®ång, ®¹t 116,4% so víi kÕ ho¹ch. §©y lµ nç lùc
cña toµn bé Ng©n hµng nãi chung vµ cña c¸n bé phßng tÝn dông nãi riªng.
5
I.4.2. Ho¹t ®éng cho vay.
Víi viÖc b¸m s¸t ®Þnh h-íng ho¹t ®éng cña NHCTVN, vËn dông kÞp thêi,
linh ho¹t vµ s¸ng t¹o c¸c chñ tr-¬ng, chÝnh s¸ch cña nhµ n-íc, cña ngµnh nh»m
phôc vô kh¸ch hµng mét c¸ch tèt nhÊt. Trong n¨m qua, Chi nh¸nh ®· tËp trung
®Çu t- dµi h¹n cho kh¸ch hµng truyÒn thèng, tÝch cùc thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tiÕp
thÞ më réng thÞ phÇn, t×m kiÕm kh¸ch hµng míi vµ c¸c dù ¸n kh¶ thi, d- nî lµnh
m¹nh, chÊt l-îng tÝn dông ®-îc n©ng lªn râ rÖt, thÓ hiÖn:
Tæng d- nî cho vay trong nÒn kinh tÕ tÝnh ®Õn 31/12/2001 lµ 824,3 tû
®ång, t¨ng 199,3 tû ®ång so víi cuèi n¨m 2000. Trong nh÷ng n¨m qua Chi
nh¸nh ®· chñ ®éng t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi nh»m hç trî cho c¸c doanh
nghiÖp vay vèn phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh (N¨m 2000: tæng sè cã 22 dù ¸n
®-îc thÈm ®Þnh vµ 17 dù ¸n ®· ph¸t triÓn tiÒn vay ®-a tèc ®é t¨ng d- nî trung vµ
dµi h¹n lªn 121,2% so víi n¨m 1999).
Víi nh÷ng gi¶i ph¸p tÝch cùc, s¸ng t¹o vµ thÝch hîp trong ®Çu t- vèn, triÓn
khai thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch kh¸ch hµng linh ho¹t, ®Æc biÖt quan t©m ®Õn nh÷ng
kh¸ch hµng truyÒn thèng, c¸c doanh nghiÖp cã t×nh h×nh tµi chÝnh tèt ®· mang l¹i
hiÖu qu¶ thiÕt thùc trong ho¹t ®éng cho vay cña Chi nh¸nh còng nh- trong kÕt
qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp.
ChÊt l-îng tÝn dông lµ mét vÊn ®Ò ®-îc Chi nh¸nh coi träng vµ thùc tÕ ®·
cã nhiÒu tiÕn bé. Ngoµi viÖc hoµn thiÖn c¸c qui chÕ, qui tr×nh tÝn dông, Chi
nh¸nh th-êng xuyªn kiÓm tra ®¸nh gi¸ ph©n lo¹i kh¸ch hµng, ph©n lo¹i nî ®Ó bæ
sung kÕ ho¹ch cho vay vµ thu nî. Ho¹t ®éng cho vay ®· thùc hiÖn tèt môc tiªu
cho vay theo dù ¸n tõ kh©u: thÈm ®Þnh hå s¬, th«ng qua héi ®ång tÝn dông, d¸m
s¸t viÖc thanh to¸n, v.v… cho nªn ®· ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña kh¸ch hµng
®ång thêi h¹n chÕ ®-îc rñi ro.
Ngoµi ra, Chi nh¸nh cßn lu«n quan t©m ®Õn c«ng t¸c ®µo t¹o, båi d-ìng
n©ng cao nghiÖp vô cho c¸n bé tÝn dông trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh vµ kiÓm tra
gi¸m s¸t mãn vay.
6
TÝnh ®Õn 31/12/2001 tæng sè nî qu¸ h¹n chiÕm 1,9% trong tæng d- nî,
gi¶m 1,2% so víi cuèi n¨m 2000 chøng tá chÊt l-îng tÝn dông vµ c«ng t¸c thu
nî qu¸ h¹n cña Chi nh¸nh ngµy cµng tiÕn bé.
Bªn c¹nh ®ã, Chi nh¸nh ®· quan t©m ph¸t triÓn c¸c nghiÖp vô b¶o l·nh,
gãp phÇn ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng ng©n hµng, ®ång thêi ®¸p øng nhu cÇu ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nh-: b¶o l·nh thi c«ng, b¶o l·nh dù
thÇu c¸c c«ng tr×nh, b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång… theo ®óng qui ®Þnh cña
NHCTVN.
VÒ c«ng t¸c kiÓm tra sö dông vèn vay: §Ó ®¶m b¶o an toµn vèn vay, Chi
nh¸nh ®· chó träng c«ng t¸c kiÓm tra sö dông vèn vay cña c¸c doanh nghiÖp.
HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp vay vèn sö dông ®óng môc ®Ých vµ tr¶ nî Ng©n hµng
®óng kÕ ho¹ch. Qua kiÓm tra, ph©n tÝch tµi chÝnh cña Ng©n hµng ®· ®iÒu chØnh,
xö lý, th¸o gì khã kh¨n cho doanh nghiÖp trong tõng thêi kú.
Nh×n chung c«ng t¸c cho vay ®· cã nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc, chÊt l-îng
tÝn dông ®-îc n©ng cao ®· gãp phÇn cñng cè uy tÝn cña Ng©n hµng trong nÕn
kinh tÕ vµ chiÕm ®-îc sù tin t-ëng cña d©n chóng.
I.4.3. C«ng t¸c kinh doanh ngo¹i tÖ vµ thanh to¸n quèc tÕ.
N¨m 2001 c«ng t¸c kinh doanh ngo¹i tÖ vµ thanh to¸n quèc tÕ tiÕp tôc æn
®Þnh vµ ph¸t triÓn, mÆc dï t×nh h×nh ngo¹i tÖ vµ thanh to¸n quèc tÕ hÕt søc khã
kh¨n: tû gi¸ biÕn ®éng, t×nh tr¹ng khan hiÕm ngo¹i tÖ diÔn ra ë hÇu hÕt c¸c ng©n
hµng. Víi nhiÒu biÖn ph¸p tÝch cùc, Chi nh¸nh ®· kh¬i t¨ng nguån ngo¹i tÖ mét
c¸ch cã hiÖu qu¶. (Riªng víi n¨m 2000 doanh sè mua USD t¨ng 111,4% so víi
n¨m 1999, doanh sè b¸n USD t¨ng 66% so víi n¨m 1999).
C¸c nghiÖp vô chi tr¶ kiÒu hèi, thanh to¸n sÐc còng ®-îc quan t©m vµ thu
®-îc kÕt qu¶ tèt. Chi nh¸nh ®· ®¶m b¶o chi tr¶ cho kh¸ch hµng nhanh chãng,
thuËn lîi. §èi víi nh÷ng b¸o cã kh«ng râ rµng, Ng©n hµng kÞp thêi tra so¸t ®Ó
nhanh chãng cã th«ng tin chÝnh x¸c th«ng b¸o cho kh¸ch hµng.
I.4.4. C«ng t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh vµ kÕt qu¶ kinh doanh.
7
Víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, chÊt l-îng dÞch vô ngµy cµng hoµn hiÖn, Chi
nh¸nh tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh, t¹o lßng tin vµ thu hót kh¸ch hµng ®Õn
giao dÞch ngµy cµng ®«ng. HiÖn nay sè tµi kho¶n giao dÞch t¹i Chi nh¸nh lµ 5549
tµi kho¶n. §iÒu nµy gãp phÇn t¨ng tr-ëng vèn huy ®éng, d- nî cho vay vµ t¨ng
chi phÝ dÞch vô, t¹o ra khèi l-îng lu©n chuyÓn vèn kh¸ lín víi doanh sè thanh
to¸n lµ 24.344 tû ®ång,(t¨ng 3.949 tû so víi n¨m 2000) trong ®ã thanh to¸n
kh«ng dïng tiÒn mÆt chiÕm 81%.
Qua ®©y cÇn ph¶i kh¼ng ®Þnh sù cè g¾ng phÊn ®Êu kh«ng ngõng cña c¸c
c¸n bé nh©n viªn kÕ to¸n trong viÖc ®¶m b¶o thùc hiÖn kÕ ho¹ch lîi nhuËn chung
cña toµn Ng©n hµng. Bªn c¹nh viÖc lu«n duy tr× tèt chÕ ®é h¹ch to¸n- kÕ to¸n vµ
c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña NHCT, c¸c c¸n bé kÕ to¸n ®· thùc hiÖn viÖc ghi
chÐp sæ s¸ch hîp ph¸p, hîp lÖ, sö lý nghiÖp vô thµnh th¹o chÝnh x¸c vµ trung
thùc. Nhê vËy mµ c¸c c«ng viÖc còng nh- c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh ®Òu ®-îc gi¶i
quyÕt mét c¸ch khoa häc vµ mau lÑ khiÕn cho kh¸ch hµngc¶m thÊy yªn t©m,
tho¶i m¸i khi giao dÞch qua Ng©n hµng.
I.4.5. C«ng t¸c thu chi tiÒn mÆt.
Chi nh¸nh lu«n chñ ®éng tÝch cùc tæ chøc mµng l-íi thu chi nhanh chãng
cho kh¸ch hµng, ®¶m b¶o thu chi kÞp thêi, chÝnh x¸c, víi th¸i ®é v¨n minh lÞch
sù, lµm tèt c¸c dÞch vô theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng nh-: thu tiÒn l-u ®éng,
chuyÓn tiÒn nhanh ®i c¸c tØnh, ®¸p øng nhu cÇu tiÒn mÆt, ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ
cña kh¸ch hµng.
Víi tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao, trong qu¸ tr×nh phôc vô c¸c c¸n bé nh©n
viªn Ng©n hµng lµm c«ng t¸c thu chi tiÒn mÆt ®· thùc hiÖn tr¶ tiÒn thõa 401 mãn
cho kh¸ch hµng víi tæng sè tiÒn trªn 300 triÖu VND vµ gÇn 5000 USD.
VÊn ®Ò an toµn kho quü ®· d-îc Chi nh¸nh ®Æc biÖt quan t©m vµ chÊp
hµnh nghiªm chØnh c¸c qui ®Þnh vÒ b¶o vÖ, qu¶n lý kho, giao nhËn tiÒn… b¶o vÖ
an toµn tuyÖt ®èi tiÒn, tµi s¶n trong kho vµ trªn ®-êng vËn chuyÓn.
I.4.6. C«ng t¸c th«ng tin ®iÖn to¸n.
8
Ng©n hµng C«ng th-¬ng khu vùc II Hai Bµ Tr-ng ®· duy tr× vµ tiÕp tôc
ph¸t triÓn c«ng t¸c hiÞen ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng theo ®Þnh h-íng cña
NHCT VN.
Víi vai trß trung t©m th«ng tin xö lý d÷ liÖu, hÖ thèng vi tÝnh cña Chi
nh¸nh ®· thùc hiÖn tèt viÖc thu nhËn, xö lý, kiÓm so¸t, truyÒn nhËn vµ cung cÊp
th«ng tin cho qu¶n lý, ®iÒu hµnh kinh doanh mét c¸ch nhanh chãng, cã hiÖu qu¶.
TriÓn khai thùc hiÖn tèt c¸c ch-¬ng tr×nh qu¶n lý kÕ to¸n-tÝn dông, tiÕt
kiÖm ®iÖn tö, thanh to¸n quèc tÕ, qu¶n lý nguån nh©n lùc, phong ngõa rñi ro…
Tæ chøc khai th¸c triÖt ®Ó c¸c lo¹i m¸y mãc th«ng tin ®iÖn to¸n hiÖn cã,
®¸p øng tèi ®a thiÕt bÞ tin häc cho c¸c phßng nghiÖp vô.
Phèi hîp víi c¸c phßng ban thùc hiÖn tèt ch-¬ng tr×nh th«ng tin b¸o c¸o.
§¶m b¶o m«i tr-êng kü thuËt cho c¸c phÇn mÒm hiÖn cã ho¹t ®éng th«ng suèt.
I.4.7. C«ng t¸c kiÓm tra kiÓm so¸t néi bé.
§Ó ng¨n ngõa, ph¸t hiÖn vµ chÊn chØnh, xö lý kÞp thêi nh÷ng sai sãt trong
c¸c mÆt nghiÖp vô, nh»m thùc hiÖn tèt môc tiªuan toµn trong kinh doanh, c«ng
t¸c kiÓm tra kiÓm so¸t néi bé cña Chi nh¸nh ®-îc Ban Gi¸m §èc quan t©m chØ
®¹o s¸t sao, tiÕn hµnh th-êng xuyªn. Chi nh¸nh ®· chñ ®énh lËp ch-¬ng tr×nh vµ
thùc hiÖn kiÓm so¸t trªn tÊt c¶ c¸c mÆt nghiÖp vô: tÝn dông, b¶o l·nh, kÕ to¸n- tµi
chÝnh, tiÒn tÖ kho quü, giao nhËn tiÒn…, ®Æc biÖt lµ kiÓm tra c¸c hå s¬ tÝn dông.
Nhê thùc hiÖn tèt c«ng t¸c kiÓm tra néi bé Chi nh¸nh ®· kÞp thêi chÊn
chØnh ®-îc nh÷ng tån t¹i thiÕu sãt trong c¸c mÆt nghiÖp vô vµ ng¨n chÆn ®-îc
nh÷ng ph¸t sinh míi, h¹n chÕ ®-îc rñi ro trong kinh doanh, gãp phÇn tÝch cùc
vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng vµ sù ph¸t triÓn cña Chi nh¸nh.
I.4.8. C«ng t¸c tæ chøc hµnh chÝnh.
C«ng t¸c tæ chøc c¸n bé lu«n ®-îc hoµn thiÖn, th-êng xuyªn rµ so¸t ®¸nh
gi¸ toµn bé c¸c bé nh©n viªn ®Ó cã c¬ së s¾p xÕp, bè trÝ ®Ò b¹t c¸n bé phï hîp
víi n¨ng lùc, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy ®-îc thÕ m¹nh tõng c¸n bé. Chi nh¸nh ®·
quan t©m chó träng ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé vÒ nhiÒu mÆt, ®Æc biÖt lµ
9
c«ng t¸c chuyªn m«n. trong tr-êng hîp cã c¸c nhu cÇu vÒ ph-¬ng tiÖn lµm viÖc
hîp lý, Chi nh¸nh ®· ®¶m b¶o cung øng kÞp thêi nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c¸n
bé hoµn thµnh c«ng viÖc tèt h¬n.
Ngoµi c¸c c«ng t¸c trªn, NHCT-KVII-HBT cßn thùc hiÖn ®éng viªn khen
th-ëng kÞp thêi nh÷ng c¸ nh©n, tËp thÓ cã thµnh tÝch ®ãng gãp trong c¸c ho¹t
®éng kinh doanh vµ trong c¸c phong trµo kh¸c nh- thÓ dôc thÓ thao, c¸c ho¹t
®éng §oµn,§¶ng…, tõ ®ã t¹o ra kh«ng khÝ thi ®ua tÝch cùc gi÷a c¸c bé c«ng
nh©n viªn trong toµn Ng©n hµng.
II. Thùc tr¹ng c«ng t¸c TTKDTM t¹i chi nh¸nh
Ng©n hµng C«ng Th-¬ng Khu vùc II Hai Bµ Tr-ng.
II.1. T×nh h×nh thanh to¸n nãi chung t¹i NHCT-KVII-HBT.
Ng©n hµng C«ng Th-¬ng Khu vùc II Hai Bµ Tr-ng lµ mét trong sè nh÷ng
chi nh¸nh Ng©n hµng cã c«ng t¸c TTKDTM thùc sù cã hiÖu qu¶ vµ thu hót ®-îc
®«ng ®¶o kh¸ch hµng trªn ®Þa bµn quËn còng nh- c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ ®ãng t¹i c¸c
quËn kh¸c. ý thøc ®-îc mong muèn cña kh¸ch hµng khi thùc hiÖn TTKDTM lµ
an toµn –kÞp thêi- chÝnh x¸c, Ng©n hµng C«ng Th-¬ng Khu vùc II Hai Bµ
Tr-ng ®· ®¸p øng ®-îc phÇn lín c¸c nhu cÇu ®ã b»ng uy tÝn, kh¶ n¨ng kinh
doanh vµ th¸i ®é phôc vô cña m×nh.
Do vËy, t×nh h×nh thanh to¸n chung t¹i Chi nh¸nh trong thêi gian gÇn ®©y
cã nhiÒu chuyÓn biÕn tèt, cô thÓ ®-îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau:
10
B¶ng 1:
Doanh sè ttbtm & ttkdtm theo tõng quý 2001 - 2002
ChØ tiªu
TTBTM
Quý I/2001
Sè tiÒn
1.027.842
TTKDTM 4.528.976
Céng
5.556.818
%
Quý II/2001
Sè tiÒn
%
Quý III/2001
Sè tiÒn
%
Quý IV/2001
Sè tiÒn
%
Quý I/2002
Sè tiÒn
%
18,59 1.188.829 19,85
1.419.893
27,85 1.975.871 26,3 2.034.871 20,76
81.5
4.798.943 80,15
3.677.924
72,15 5.545.702 73,7 7.768.586 79,24
100
5.987.772
5.097.817
100
38
100
7.521.573 100 9.803.457
100
Qua b¶ng 1, cho thÊy doanh sè TTBTM & TTKDTM tõng quý ®Òu cã biÕn
®éng, lµm cho doanh sè thanh to¸n tõng quý cã chiÒu h-íng t¨ng lªn vµo cuèi n¨m
2001 vµ ®Çu n¨m 2002. Tû träng TTKDTM cã xu h-íng t¨ng nhanh ®Æc biÖt vµo quý
IV n¨m 2001 vµ quý I n¨m 2002 chøng tá kh¸ch hµng ngµy cµng tin t-ëng vµ ¸p
dông c¸c thÓ thøc TTKDTM qua Ng©n hµng. ViÖc gia t¨ng vÒ doanh sè thanh to¸n
cßn nãi lªn r»ng: Ng©n hµng ®· sö dông c¸c biÖn ph¸p, c¸c chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó
phôc vô kh¸ch hµng vµ ®· ®-îc kh¸ch hµng chÊp nhËn.
Nh×n l¹i 3 quý ®Çu n¨m cã thÓ thÊy, mÆc dï tû träng TTKDTM chiÕm tû träng
t-¬ng ®èi lín trong c«ng t¸c thanh to¸n nãi chung, doanh sè TTBTM & TTKDTM
cña quý I, quý II kh«ng cã biÕn ®éng nhiÒu, ®Õn quý III doanh sè thanh to¸n chung
gi¶m tõ 5.556.818 triÖu ®ång (quý I) xuèng cßn 5.097.817 triÖu ®ång (quý III).Trong
khi TTBTM l¹i t¨ng tõ 18,59% (quý I) lªn 27,85% (quýIII) kÐo theo c«ng t¸c
TTKDTM gi¶m tõ 81,5% xuèng cßn 72,15%.
Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do Ng©n hµng ph¶i chi tr¶ tiÕt kiÖm ®Õn h¹n, c¸c
kho¶n tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i chi kh¸c sau n¨m quyÕt to¸n. Bªn c¹nh ®ã cã
nh÷ng kh¸ch hµng ch-a hiÓu râ nh÷ng -u ®iÓm cña TTKDTM nªn vÉn cã t©m lý
thÝch sö dông tiÒn mÆt.§ã còng lµ do Chi nh¸nh ch-a quan t©m nhiÒu ®Õn c«ng t¸c
tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o réng r·i vÒ Ng©n hµng m×nh, ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c TTKDTM
NhËn thøc ®-îc thùc tr¹ng vµ nh÷ng nguyªn nh©n trªn, toµn bé Ng©n hµng C«ng
Th-¬ng Khu vùc II Hai Bµ Tr-ng ®· nç lùc t×m ra nhiÒu biÖn ph¸p kh¾c phôc c¸c
mÆt cßn h¹n chÕ ®ã vµ ®· thµnh c«ng. Doanh sè TTKDTM quý IV t¨ng 1.867.778
triÖu ®ång so víi quý III vµ doanh sè TTBTM còng t¨ng lªn vµo cuèi n¨m do nhu
cÇu chi tiªu, mua s¾m vµo dÞp cuèi nµy nhiÒu h¬nnªn lµm cho t×nh h×nh thanh to¸n
chung cña Ng©n hµng cã nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc. Ngoµi ra, tû träng TTBTM
gi¶m tõ 27,85% xuèng cßn 26,3% do kh¸ch hµng ®· sö dông TTKDTM nhiÒu h¬n.
§©y lµ thêi ®iÓm kÕt thóc n¨m, c¸c kh¸ch hµng tr¶ nî lÉn nhau, c¸c ho¹t ®éng mua
b¸n giao dÞch hµng ho¸ t¨ng m¹nh vµ h¬n ai hÕt c¸c kh¸ch hµng dÇn hiÓu râ -u ®iÓm
39
cña TTKDTM, do vËy kÐo theo nhu cÇu chi tr¶ b»ng h×nh thøc nµy t¨ng lªn.
Vµo quý I/2002, khèi l-îng thanh to¸n chung vÉn tiÕp tôc t¨ng. Nguyªn nh©n
chñ yÕu do doanh sè TTKDTM t¨ng tõ cuèi n¨m 2001 lµ 7.521.573 triÖu ®ång ®Õn
hÕt quý I /2001 ®· lªn 9.803.457 triÖu ®ång, ®ång thêi tû träng TTBTM gi¶m tõ
26,3% xuèng 20,76%.
Nh÷ng con sè trªn ®· kh¼ng ®Þnh ®-îc sù nç lùc cña c¸c c¸n bé c«ng nh©n
viªn Ng©n hµng C«ng Th-¬ng Khu vùc II Hai Bµ Tr-ng trong viÖc ®©y m¹nh c«ng
t¸c thanh to¸n. Suèt thêi gian qua, doanh sè TTBTM & TTKDTM t-¬ng ®èi æn ®Þnh,
tõ ®ã t¹o nªn tÝnh chñ ®éng trong nguån thu vµ nguån chi cña Ng©n hµng. Chi nh¸nh
lu«n duy tr× møc tån quü tiÒn mÆt ®ñ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu rót tiÒn mÆt cña kh¸ch
hµng, ®¶m b¶o cung cÊp ®Çy ®ñ ph-¬ng tiÖn thanh to¸n mét c¸ch kÞp thêi. Ng©n
hµng còng ®· quan t©m nhiÒu h¬n ®Õn c¸c chÝnh s¸ch kh¸ch hµng vµ ®µo t¹o båi
d-ìng c¸c c¸n bé nh©n viªn.
Bªn c¹nh ®ã, nhê cã c«ng nghÖ tin häc øng dông nªn viÖc truyÒn tin néi bé
qua m¹ng vµ c«ng t¸c thanh to¸n bï trõ ®· gióp kh©u lu©n chuyÓn chøng tõ thuËn
tiÖn, nhanh chãng, an toµn h¬n. Bëi vËy, chuyÓn tiÒn qua m¹ng vµ thanh to¸n bï trõ
®· ®-îc nhiÒu kh¸ch hµng tÝn nhiÖm sö dông. §iÒu nµy cho thÊy kh¸ch hµng ®· nhËn
thøc râ lîi Ých cña c«ng t¸c TTKDTM trong mäi ho¹t ®éng mua b¸n ph¸t sinh hµng
ngµy cña hä. MÆt kh¸c, nã còng nãi ®Õn kh¶ n¨ng ®¸p øng vÒ ph-¬ng tiÖn thanh to¸n
vµ kh¶ n¨ng phôc vô cña Chi nh¸nh ngµy cµng ®-îc n©ng cao.
II.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh vËn dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n t¹i Chi nh¸nh
Ng©n hµng C«ng Th-¬ng Khu vùc II Hai Bµ Tr-ng.
HiÖn nay Chi nh¸nh ®· ¸p dông chñ yÕu 3 h×nh thøc TTKDTM lµ:
+ Thanh to¸n b»ng sÐc.
+ Thanh to¸n b»ng UNT.
+ Thanh to¸n b»ng UNC.
Thùc tÕ t×nh h×nh thanh to¸n cña Chi nh¸nh ®-îc thÓ hiÖn qua b¶ng nh- sau:
40
B¶ng 2:
T×nh h×nh thùc hiÖn c«ng t¸c ttkdtm t¹i nhct hbt
trong n¨m 2000 vµ quý i n¨m 2002
Thêi
gian
SÐc
Sè
Sè tiÒn
%
I/2001
1.684
140.724
6,15
Quý
II/2001
1.997
210.600
Quý
III/2001
1.874
Quý
IV/2001
Quý
I/2002
Sè
Uû nhiÖm chi
Sè
Sè tiÒn
%
1.137
10.436
0,45
10,35
1.221
8.664
177.162
9,03
1.239
2.566
262.816
9,84
1.490
174.147
6,1
mãn
Quý
Uû nhiÖm thu
Tæng
Sè tiÒn
%
Sè mãn
Sè tiÒn
9.102
2.143.428
93,4
11.923
2.294.588
100
0,42
8.877
1.816.595
89,23
12.095
2.035.859
100
8.516
0,44
9.236
1.775.128
90,53
12.349
1.960.806
100
1.197
8.255
0,3
11.760
2.400.547
89,86
15.523
2.671.618
100
1.146
6.837
0,2
9.781
2.681.908
93,7
12.417
2.862.892
100
mãn
mãn
41
%
Theo thèng kª, vÒ sè lÇn giao dÞch,tõ quý I/2001 ®Õn quý IV/2001
tæng sè mãn t¨ng tõ 11.923 mãn ®Õn 15.523 mãn, ®ång thêi doanh sè còng
t¨ng tõ 2.294.588 triÖu ®ång ®Õn 2.671.618 triÖu ®ång. Sang ®Õn quý
I/2002, mÆc dï tæng sè mãn giao dÞch cã gi¶m xuèng: cô thÓ lµ gi¶m 3.106
mãn nh-ng doanh sè thanh to¸n l¹i t¨ng lªn 191.274 triÖu ®ång so víi quý
IV/2001.
Qua b¶ng 2 ta cã thÓ thÊy h×nh thøc UNC ®-îc kh¸ch hµng -a dïng
h¬n c¶.Do vËy, doanh sè thanh to¸n b»ng UNC lu«n chiÕm phÇn lín trong
c«ng t¸c TTKDTM v× kh¸ch hµng cho r»ng h×nh thøc thanh to¸n nµy thuËn
tiÖn vµ mang l¹i lîi Ých kinh tÕ lín h¬n cho m×nh. Tõ quý IV/2001 ®Õn quý
I/2002 chØ trong mét thêi gian ng¾n mµ doanh sè thanh to¸n b»ng UNC ®·
t¨ng tõ 2.681.908 triÖu ®ång ®Õn 2.862.892 triÖu ®ång.
Trong n¨m 2001, sè mãn giao dÞch vµ doanh sè thanh to¸n b»ng sÐc
tuy kh«ng chiÕm nhiÒu trong tæng TTKDTM nh-ng qua tõng quý ®· cã sù
t¨ng lªn râ rÖt, cô thÓ lµ sè mãn giao dÞch kh«ng ngõng t¨ng tõ 1.684 mãn ë
quý 1/2001 tíi 2.566 mãn vµo quý IV/2001 lµm cho doanh sè t¨ng thªm
122.092 triÖu ®ång. §iÒu nµy chøng tá kh¸ch hµng®· sö dông h×nh thøc
thanh to¸n nµy nhiÒu h¬n. Vµo ®Çu n¨m 2002 c¸c doanh nghiÖp ch-a cã
nhiÒu ho¹t ®éng kinh doanh nªn sè lÇn giao dÞch b»ng TTKDTM còng cã
phÇn gi¶m xuèng, trong ®ã thanh to¸n b»ng sÐc gi¶m 1.076 mãn so víi cuèi
n¨m 2001.
Riªng ®èi víi UNT lu«n chiÕm phÇn kh¸ nhá trong tæng doanh sè
TTKDTM v× kh¸ch hµng th-êng dïng h×nh thøc thanh to¸n nµy ®Ó chi tr¶
nh÷ng kho¶n tiÒn nhá, vµ cã chiÒu h-íng gi¶m. Trong quý I/2001 doanh sè
thanh to¸n b»ng UNT lµ 10.436 triÖu ®ång ®Õn quý IV gi¶m xuèng chØ cßn
8.255 triÖu ®ång vµ sang ®Õn quý I/2002 l¹i tiÕp tôc gi¶m xuèng cßn 6.837
triÖu ®ång.
MÆc dï Ng©n hµng lu«n khuyÕn khÝch sö dông TTKDTM nh-ng møc
®é ¸p dông h×nh thøc nµy lµ bao nhiªu phô thuéc rÊt nhiÒu vµo t©m lý vµ sù
42
lùa chän cña mçi kh¸ch hµng. H¬n n÷a trong mçi h×nh thøc thanh to¸n ®Òu
cßn nh÷ng mÆt h¹n chÕ nhÊt ®Þnh nh-:
II.2.1. H×nh thøc thanh to¸n b»ng sÐc.
Cã thÓ nãi sÐc lµ h×nh thøc TTKDTM ra ®êi gÇn nh- sím nhÊt vµ ®·
®-îc sö dông cho c¸c giao dÞch thanh to¸n tõ l©u. C«ng -íc Gi¬nev¬n¨m
1935 ®· ®-a ra c¸c qui chung mang tÝnh ®iÒu chØnh quèc tÕ vÒ ®èi t-îng vµ
ho¹t ®éng thanh to¸n b»ng sÐc ®Ó t¹o ra nÒn t¶ng c¬ b¶n cho c¸c quèc gia
c¨n cø vµo ®ã ®Ó sö dông sÐc.
T¹i ViÖt Nam, khi cã nghÞ ®Þnh 30/CP vÒ sÐc vµ viÖc sö dông sÐc
trong thanh to¸n ®ang dÇn ®-îc ®¬n gi¶n ho¸ víi c¸c tiÕn bé c«ng nghÖ tin
häc ®· lµm cho kh¸ch hµng hiÓu râ vÒ h×nh thøc thanh to¸n nµy h¬n bëi c¸c
-u ®iÓm thuËn lîi cña nã. Tuy vËy do vÉn ho¹t ®éng dùa trªn c¬ së chøng tõ
nªn khi sö dông sÐc sÏ khã tr¸nh khái ®-îc nh÷ng rñi ro.
HiÖn nay t¹i Ng©n hµng C«ng Th-¬ng Khu vùc II Hai Bµ Tr-ng chñ
yÕu ¸p dông hai lo¹i sÐc lµ sÐc b¶o chi vµ sÐc chuyÓn kho¶n. B¶ng 3 cho
thÊy thùc tÕ quy m« sö dông c¸c lo¹i sÐc ®ã.
B¶ng 3: t×nh h×nh thùc hiÖn h×nh thøc thanh to¸n thanh to¸n
b»ng sÐc:
SÐc chuyÓn kho¶n
SÐc Sè mãn Sè tiÒn %
SÐc b¶o chi
Sè mãn Sè tiÒn
Tæng céng
%
Sè mãn Sè tiÒn
%
Quý
I/2001
1.361
55.102 39
323
85.622
61
1.684
140.724
100
II/2001
1.498
62.871 30
499
147.729 70
1.997
210.600
100
III/2001
1.373
61.123 35
561
116.039 65
1.934
177.162
100
IV/2001
1.796
89.262 39
770
137.554 61
2.566
266.816
100
I/2002
1.204
62.492 36
286
111.655 63
1.490
174.147
100
43
Víi sè liÖu ë b¶ng 3, ta thÊy doanh sè thanh to¸n b»ng sÐc qua tõng
quý t¨ng gi¶m kh«ng ®Òu vµ sù chªnh lÖch vÒ viÖc sö dông sÐc lµ t-¬ng ®èi
lín.
Tæng doanh sè thanh to¸n b»ng sÐc cã chiÒu h-íng t¨ng m¹nh tõ quý
I/2001 ®Õn quý II/2001 lµ 69.876 triÖu ®ång vµ tõ quý III ®Õn quý IV/2001
t¨ng lµ 49.654 triÖu ®ång. NÕu so s¸nh gi÷a 2 quý I/2001 vµ quý IV/2001 sÏ
thÊy doanh sè t¨ng rÊt m¹nh tõ 140.724 triÖu ®ång ë quý I/2001 ®Õn
226.816 triÖu ®ång ë quý IV/2001.
Tuy nhiªn, doanh sè nµy l¹i gi¶m kh¸ nhanh trong kho¶ng thêi gian
tõ quý II/2001 ®Õn quý III/2001 lµ 33.438 triÖu ®ång vµ tõ quý IV/2002 ®Õn
quý I/2002 lµ 52.669 triÖu ®ång. Cô thÓ tõng lo¹i sÐc nh- sau:
II.2.1.1. SÐc b¶o chi.
H×nh thøc thanh to¸n b»ng SBC lµ h×nh thøc thanh to¸n chñ yÕu
trong thanh to¸n sÐc t¹i Ng©n hµng C«ng Th-¬ng - Hai Bµ Tr-ng hiÖn nay.
Donh sè thanh to¸n còng nh- tû träng thanh to¸n cña nã lu«n chiÕm phÇn
lín nhÊt so víi c¸c lo¹i sÐc kh¸c, kho¶ng 60-70% trong tæng doanh sè
thanh to¸n b»ng sÐc.
SBC cã -u thÕ h¬n so víi sÐc chuyÓn kho¶n(SCK) bëi nã cã ph¹m vi
thanh to¸n réng cã thÓ cïng Ng©n hµng, kh¸c ng©n hµng, kh¸c ®Þa bµn hay
kh¸c hÖ thèng vµ ®é an toµn cao nªn ®· t¹o ®-îc thuËn lîi trong qua tr×nh
thanh to¸n cña kh¸ch hµng. Khi cã nhu cÇu ph¸t hµnh SBC, ng-êi mua ph¶i
ký quü ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n t¹i Ng©n hµng nªn sè hµng cung øng
cña ng-êi mua sÏ ®-îc ®¶m b¶o bëi sè tiÒn ký quü ®ã. Tuy nhiªn sè vèn
cña ng-êi mua sÏ bÞ ®äng trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. §©y còng lµ lý do
gi¶i thÝch t¹i sao vµo ®Çu n¨m doanh sè thanh to¸n còng nh- tû träng thanh
to¸n SBC l¹i chiÕm phÇn lín nhÊt trong n¨m: Riªng quý II/2001 tû träng
thanh to¸n b»ng SBC chiÕm 70% trong tæng doanh sè thanh to¸n b»ng sÐc.
§Õn quý III/2001 doanh sè thanh to¸n b»ng SBC l¹i gi¶m 31.690 triÖu ®ång
so víi quý II cña n¨m vµ t-¬ng ®-¬ng víi tû träng gi¶m tõ 70% xuèng cßn
65% lµm cho doanh sè thanh to¸n b»ng sÐc còng gi¶m ®i 33.438 triÖu ®ång.
44
T×nh tr¹ng nµy lµ do: th-êng vµo gi÷a n¨m c¸c doanh nghiÖp cÇn nhiÒu vèn
®Ó ®Çu t-, mua m¸y mãc thiÕt bÞ cho s¶n xuÊt …nªn nÕu sö dông h×nh thøc
thanh to¸n nµy th× ®-¬ng nhiªn hä sÏ bÞ mÊt mét l-îng vèn nhÊt ®Þnh ®äng
ë Ng©n hµng ®Ó ký quý nªn tèc ®é thanh to¸n sÏ bÞ h¹n chÕ. Nh-ng ®Õn thêi
®iÓm cuèi n¨m lµ thêi gian mµ kh¸ch hµng ph¶i thanh to¸n nhiÒu trong c¸c
ho¹t ®éng kinh doanh nªn doanh sè thanh to¸n cña SBC l¹i ®-îc t¨ng lªn
mét c¸ch ®¸ng kÓ: t¨ng 57.515 triÖu ®ång so víi quý III cïng n¨m.
CÇn ph¶i kh¼ng ®Þnh r»ng NHCT-HBT ®· t¹o nhiÒu thuËn lîi trong
viÖc thanh to¸n b»ng h×nh thøc nµy nh-: thñ tôc b¶o chi sÐc nhanh gän, thêi
gian lu©n chuyÓn chøng tõ ®-îc rót ng¾n mét c¸ch nhanh nhÊt, viÖc tÝnh vµ
ghi KHM ®-îc sö dông qua m¸y tÝnh nªn ®é chÝnh x¸c rÊt cao. Nhê vËy mµ
kh¸ch hµng rÊt yªn t©m khi thanh to¸n b»ng SBC. Trong thêi gian tíi, Chi
nh¸nh vÉn cÇn n©ng cao hiÖu qu¶ thanh to¸n vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi
nh»m më réng h×nh thøc thanh to¸n b»ng SBC h¬n n÷a.
II.2.1.2. SÐc chuyÓn kho¶n.
Lo¹i sÐc nµy chiÕm tû träng thÊp h¬n so víi SBC trong tæng doanh sè
thanh to¸n b»ng sÐc, kho¶ng 40% n¨m. Nh×n chung doanh sè vµ tû träng
thanh to¸n b»ng h×nh thøc nµy lµ t-¬ng ®èi æn ®Þnh.
SCK ®-îc dïng theo mét mÉu thèng nhÊt vµ ®-îc dïng cho c¶ tiÒn
mÆt vµ chuyÓn kho¶nvíi thêi h¹n lµ 15 ngµy. Së dÜ SCK ®-îc nhiÒu ng-êi
-a dïng bëi mét sè -u ®iÓm sau: viÖc ph¸t hµnh vµ thanh to¸n SCK t-¬ng
®èi ®¬n gi¶n. V× bªn mua sau khi nhËn ®-îc hµng tõ bªn b¸n sÏ giao sÐc
cho ng-êi b¸n vµ bªn b¸n sÏ nhËn ®-îc tiÒn hµng sau khi nép sÐc vµo Ng©n
hµng phôc vô m×nh.
Tuy vËy SCK vÉn cßn tån tÞa mét sè nh÷ng nh-îc ®iÓm lµm cho sè
mãn còng nh- doanh sè thanh to¸n thÊp h¬n so víi h×nh thøc thanh to¸n
kh¸c. H¬n n÷a, th«ng th-êng ng-êi mua thÝch sö dông h×nh thøc thanh to¸n
nµy h¬n v× nã thuËn tiÖn cho hä h¬n, cßn ng-êi b¸n cã thÓ gÆp mét sè khã
kh¨n trong viÖc nhËn tiÒn hµng cña m×nh. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng
nµy lµ do khi thanh to¸n b»ng SCK ph¶i tu©n thñ nguyªn t¾c ghi Nî tr-íc,
45
ghi Cã sau nªn ng-êi thô h-ëng sau khi nép sÐc vµo Ng©n hµngphôc vô
m×nh ch-a ®-îc thanh to¸n ngay mµ cßn ph¶i ®îi Ng©n hµng bªn mua kiÓm
tra vµ lµm thñ tôc ghi Nî trªn sÐc. Trong tr-êng hîp bªn mua vµ bªn b¸n ë
2 ng©n hµng kh¸c nhau trªn cïng ®Þa bµn ph¶i thùc hiÖn qua ph-¬ng thøc
bï trõ th× qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ sÏ kÐo dµi trong 2 hoÆc 3 ngµy.
NÕu tµi kho¶n cña ng-êi muakh«ng ®ñ tiÒn th× ng-êi b¸n sÏ ph¶i ®îi l©u
h¬n trong khi hä l¹i kh«ng muèn vèn cña m×nh bÞ chiÕm dông. Bªn c¹nh ®ã
thêi h¹n cña SCK chØ cã 15 ngµy nªn ng-êi b¸n mÆc dï muèn thanh to¸n
ngay nh-ng v× nhiÒu lý do cã thÓ ®Ó sÐc bÞ qóa h¹n vµ khã nhËn ®-îc tiÒn
hµng cña m×nh.
Tãm l¹i, qua viÖc t×m hiÓu c¸c h×nh thøc thanh to¸n b»ng sÐc t¹i chi
nh¸nh NHCT-HBT ta cã thÓ thÊy ®-îc nh÷ng -u ®iÓm còng nh- c¸c khuyÕt
diÓm cña mçi lo¹i sÐc. §èi víi 2 kh¸ch cã quan hÖ tÝn nhiÖm lÉn nhau th×
sÐc lµ h×nh thøc thanh to¸n rÊt phï hîp bëi nã h¹n chÕ ®-îc phÇn nµo rñi ro
vµ sù chiÕm dông vèn. Cßn ®èi víi 2 kh¸ch hµng ch-a cã tÝn nhiÖm lÉn
nhau hoÆc míi giao dÞch víi nhau th× sÏ kh«ng hoµn toµn yªn t©m khi chän
h×nh thøc thanh to¸n n¯y v× nã chØ k¯ “b°n cam kÕt høa tr°”. Tuy nhiªn sÐc
vÉn lµ h×nh thøc thanh to¸n chñ yÕu kh«ng thÓ thiÕu trong c«ng t¸c
TTKDTM cña Ng©n hµng.
II.2.2. H×nh thøc thanh to¸n b»ng UNC- chuyÓn tiÒn.
II.2.2.1. Uû nhiÖm chi.
UNC ®-îc coi lµ h×nh thøc thanh to¸n phæ biÕn nhÊt t¹i Ng©n hµng
C«ng Th-¬ng Khu vùc II Hai Bµ Tr-ng. Qua b¶ng 2 cho thÊy, sè mãn vµ
doanh sè thanh to¸n b»ng h×nh thøc nµy th-êng chiÕm mét tû lÖ lín trong
tæng doanh sè TTKDTM(kho¶ng trªn d-íi 90%). Doanh sè thanh to¸n
UNC lµ t-¬ng ®èi lín kho¶ng 2000 tû/ mçi quý vµ t-¬ng ®èi æn ®Þnh. ChØ
riªng quý I/2002 doanh sè thanh to¸n b»ng UNC t¨ng lªn mét c¸ch râ rÖt,
cô thÓ lµ t¨ng 538.480 triÖu ®ång so víi quý I/2001, t¨ng 865.313 triÖu
®ång so víi quý II/2001 vµ t¨ng 906.780 triÖu ®ång so víi quý III/2001.
46
Trªn ®©y lµ mét con sè ®¸ng kÓ chøng tá kh¸ch hµng rÊt chuéng h×nh
thøc thanh to¸n nµy, ®Æc biÖt lµ c¸c c«ng ty, nhµ m¸y lín trªn ®Þa bµn nh-:
DÖt 8/3, DÖt kim §«ng Xu©n, C«ng ty giÇy Th¨ng Long…
Nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu khiÕn kh¸ch hµng th-êng xuyªn sö
dông UNC bëi c¸c -u ®iÓm cña nã lµ:
- Ph¹m vi sö dông rÊt réng r·i trªn kh¾p c¸c ®Þa bµn trªn toµn quèc.
- Thñ tóc thanh to¸n ®¬n gi¶n, khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu chi tr¶
tiÒn hµng ho¸ - dÞch vô kh¸ch hµng chi viÖc lËp bé UNC göi tíi
Ng©n hµng, sau ®ã ng©n hµng sÏ tù ®éng kiÓm tra vµ tiÕn hµnh
thanh to¸n nÕu trªn tµi kho¶n tiÒn göi cña bªn mua cßn sè d-. NÕu
tµi kho¶n cña ng-êi thô h-ëng vµ ng-êi mua më t¹i cïng mét
Ng©n hµng th× sè tiÒn hµng ho¸ sÏ ®-îc tù ®éng chuyÓn th¼ng vµo
tµi kho¶n tiÒn göi cña ng-êi b¸n mµ kh«ng ph¶i lµm bÊt cø mét
thñ tôc g×. NÕu bé UNC hîp lÖ th× ng-êi b¸n sÏ ®-îc nhËn tiÒn
hµng trong thêi gian rÊt ng¾n v× hiÖn nay do viÖc thanh to¸n qua
Ng©n hµng ®-îc thùc hiÖn trªn c«ng nghÖ m¸y tÝnh hiÖn ®¹i nªn
kh¸ch hµng cã thÓ hßan toµn yªn t©m vÒ ®é an toµn, chÝnh x¸c vµ
hiÖu qu¶ cña h×nh thøc thanh to¸n nµy.
- Bªn c¹nh ®ã, kh¸ch hµng cßn cã thÓ sö dông UNC ®Ó chuyÓn vèn,
lµm nghÜa vô ®èi víi Ng©n s¸ch Nhµ n-íc hoÆc tr¶ l·i ng©n hµng.
Tuy nhiªn trªn thøc tÕ cã nhiÒu kh¸ch hµng vÉn ch-a quen sö dông
h×nh thøc nµy, mét phÇn do hä ch-a hiÓu râ vÒ lîi Ých khi tham gia thanh
to¸n b»ng h×nh thøc UNC, mÆt kh¸c lµ do UNC vÉn cßn tån t¹i mét sè
nh-îc ®iÓm nh-:
-Ng-êi mua ph¶i trÝch tµi kho¶n cña m×nh tr-íc khi nhËn ®-îc hµng,
do vËy hä kh«ng n¾m ®-îc t×nh tr¹ng thùc sù cña hµng ho¸ cã ®óng yªu cÇu
cña m×nh kh«ng vµ nÕu ng-êi b¸n kh«ng chuyÓn giao hµng th× ng-êi mua
sÏ gÆp rñi ro mÊt vèn. §iÒu nµy ®ßi hái gi÷a ng-êi mua vµ ng-êi b¸n ph¶i
cã sù tÝn nhiÖm rÊt cao.
47
- Xem thêm -