Lêi nãi ®Çu
NÒn kinh tÕ níc ta tõ sau ®¹i héi §¶ng lÇn thø VI ®· cã nhiÒu thay ®æi
lín, ®· chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ víi c¬ chÕ qu¶n lý tËp trung quan liªu bao cÊp
sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng ho¹t ®éng díi sù qu¶n lý vÜ m« cña nhµ níc. ChuyÓn
híng nÒn kinh tÕ lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, nã t¹o ra nh÷ng thuËn lîi vµ khã
kh¨n, thö th¸ch ®èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ níc ta nãi chung vµ tÊt c¶ c¸c
doanh nghiÖp nãi riªng. Hoµ nhËp vµo kinh tÕ thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp kÓ
c¶ doang nghiÖp nhµ níc vµ t nh©n ho¹t ®éng trong ®ã ®Òu ph¶i theo ®uæi môc
tiªu lîi nhuËn, cã lîi nhuËn doanh nghiÖp míi cã thÓ më réng quy m« s¶n xuÊt
kinh doanh, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, më réng thÞ phÇn, t¹o cho
m×nh mét vÞ thÕ v÷ng ch¾c trong nÒn kinh tÕ, gãp phÇn quan träng vµoviÖc t¸i
thiÕt nÒn kinh tÕ th«ng qua viÖc ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch nhµ níc vµ c¸c ho¸t
®éng phóc lîi x· héi kh¸c.
§Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ nh»m ®¶m b¶o sù tån
t¹i vµ ph¸t triÓn ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®¸nh gi¸ ®óng thùc lùc cña
m×nh vÒ vèn, kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ sö dông vèn kinh doanh ®Ó tõ ®ã cã
nh÷ng gi¶i ph¸p vµ kÕ ho¹ch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶. C«ng
ty tu t¹o vµ ph¸t triÓn nhµ lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc, ho¹t ®éng chñ yÕu
trong lÜnh vùc x©y l¾p nhËn thÇu vµ kinh doanh ph¸t triÓn nhµ ë. Trong 5 n¨m
qua, tõ n¨m 1995-2000, C«ng ty lu«n ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu
qu¶, mang l¹i c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng vµ lµm t¨ng nguån ®èng gãp
cho ng©n s¸ch nhµ níc.
B¸o c¸o thùc tËp tæng hîp gåm 4 ch¬ng:
Ch¬ng I: Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, chøc n¨ng, nhiÖm
vô cña C«ng ty tu t¹o vµ ph¸t triÓn nhµ.
Ch¬ng II: T×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty.
Ch¬ng III: T×nh h×nh tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n.
Ch¬ng IV: C«ng t¸c ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ.
Ch¬ng I
Qu¸ tr×nh h×nh thµnh ph¸t triÓn, chøc n¨ng,
nhiÖm vô cña c«ng ty
1- §Æc ®iÓm vµ sù h×nh thµnh ph¸t triÓn cña C«ng ty.
C«ng ty Tu t¹o vµ Ph¸t triÓn nhµ lµ doanh nghiÖp nhµ níc trùc thuéc
Së nhµ ®Êt Hµ Néi, ®îc dæi tªn vµ x¸c ®Þnh l¹i nhiÖm vô tõ C«ng ty söa ch÷a
nhµ Hµ Néi theo quyÕt ®Þnh sè 1301/Q§-TCCQ ngµy 27 th¸ng 7 n¨m 1991
cña Uû Ban Nh©n D©n thµnh phè Hµ Néi. Nay lµ c«ng ty Tu t¹o vµ Ph¸t triÓn
nhµ. C«ng ty cã trô së chÝnh t¹i sè nhµ 28 phè TrÇn NhËt DuËt- QuËn Hoµn
KiÕm- Hµ Néi.
C«ng ty lµ mét ®¬n vÞ kinh tÕ cã t c¸ch ph¸p nh©n, h¹ch to¸n kinh tÕ
®éc lËp, ®îc nhµ níc giao vèn, tµi nguyªn, ®Êt ®ai vµ c¸c nguån lùc kh¸c. C«ng
ty ho¹t ®éng theo luËt doang nghiÖp, chÞu sù qu¶n lý vÒ tµi chÝnh cña Tæng
c«ng ty, ®îc më tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng, cã con dÊu riªng ®Ó giao dÞch. Tõ khi
thµnh lËp ®Õn nay, C«ng ty lu«n lín m¹nh c¶ vÒ vèn vµ thÞ trêng, ban ®Çu
thµnh lËp cã sè vèn lµ 1.583.000000 ®ång nay lµ 17.830.540.700 ®ång, uy tÝn
cña c«ng ty ngµy cµng t¨ng.
C«ng ty cã c¸c ®¬n vÞ phô thuéc lµ c¸c xÝ nghiÖp x©y l¾p, s¶n xuÊt vËt
liÖu x©y dùng ®Ó thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô do C«ng ty giao. C¸c xÝ nghiÖp phô
thuéc lµ nh÷ng ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp trong ph¹m vi C«ng ty, cã con dÊu
riªng vµ ®îc më tµi kho¶n chuyÓn chi t¹i Ng©n hµng. C¸c xÝ nghiÖp ®îc C«ng
ty giao mét phÇn vèn vµ tµi s¶n ®Ó thùc hiÖn s¶n xuÊt kinh doanh theo chuøc
n¨ng vµ nhiÖm vô c«ng ty giao. Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp chÞu tr¸ch nhÞm tríc Gi¸m
®èc C«ng ty vµ ph¸p luËt vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn, bo¶ toµn vµ ph¸t triÓn vèn,
vÒ nhiÖm vô kinh doanh do C«ng ty giao.
2- Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô:
a - Chøc n¨ng:
C«ng ty cã c¸c chøc n¨ng kinh doanh chñ yÕu nh: x©y dùng c«ng tr×nh
c«ng céng, x©y dùng nhµ ë, kinh doanh nhµ, kinh doanh vËt t thiÕt bÞ vËt liÖu
x©y dùng, c¸c dÞch vô t vÊn x©y dùng... trªn ®Þa bµn thµnh phè Hµ Néi vµ c¸c
tØnh b¹n. Th«ng qua ®ã thóc ®Èy ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, ®¶m b¶o t¨ng doanh
thu, t¨ng møc ®ãng gãp cho ng©n s¸ch nhµ níc.
b
b-NhiÖm vô:
-X©y dùng tæ chøc bé m¸y kinh doanhT¹o nguån vèn, b¶o toµn nguån
vèn cña c«ng ty vµ kinh doanh cã hiÖu qu¶ nguån vèn ®ã.
- Tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶.
- Thùc hiÖn chÕ ®é B¸o c¸o kÕ to¸n tµi chÝnh theo ®óng quy ®Þnh
hiÖn hµnh cña Bé tµi chÝnh, chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tÝnh chÝnh x¸c, trung thùc
cña c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh.
3- Tæ chøc bé m¸y ho¹t ®éng cña c«ng ty.
Bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty ®îc tæ chøc theo c¬ cÊu ®a tuyÕn chøc
n¨ng. Thñ trëng ®¬n vÞ lµ gi¸m ®èc c«ng ty ®îc sù gióp ®ì tham mu cña c¸c
phßng ban chøc n¨ng. QuyÕt ®Þnh cña Gi¸m ®èc sÏ trë thµnh mÖnh lÖnh ®îc
truyÒn ®¹t tõ trªn xuèng. C¸c phßng chøc n¨ng cã tr¸ch nhiÖm tham mu nh÷ng
vÊn ®Ò cña C«ng ty mµ kh«ng cã quyÒn ra mÖnh lÖnh cho c¸c xÝ nghiÖp. Cô
thÓ bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty gåm cã: 1 gi¸m ®èc, hai phã gi¸m ®èc, mét
kÕ to¸n trëng, phßng kÕ to¸n tµi chÝnh, phßng tæ chøc hµnh chÝnh, phßng KÕ
ho¹ch qu¶n trÞ, Ban Qu¶n lý dù ¸n, c¸c xÝ nghiÖp trùc thuéc. C¬ cÊu, tæ chøc
cña C«ng ty ®îc tæ chøc theo h×nh thøc gän nhÑ vµ cã hiÖu qu¶.
4- Tæ chøc qu¶n lý:
-Qu¶n lý vÒ lao ®éng: C«ng ty cã ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n cã tr×nh
®é, n¨ng lùc cã nghiÖp vô am hiÓu vÒ lÜnh vùc kinh doanh vµ qu¶n lý cã tinh
thÇn tr¸ch nhiÓmtong c«ng viÖc.
- Qu¶n lý tµi s¶n: Gi¸m ®èc c«ng ty lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ
viÖc qu¶n lý sö dông vµ b¶o toµn vèn, hµng ho¸, ®Ò ra c¸c quy ®Þnh vÒ b¶o
vÖ tµi s¶n ®èi víi c«ng ty vµ c¸c xÝ nghiÖp.
- Qu¶n lý tµi chÝnh kÕ to¸n: C«ng ty h¹ch to¸n kÕ to¸n theo h×nh thøc
nhËt ký chøng tõ, tu©n thñ ®óng c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh cña nhµ níc vÒ chÕ ®é
kÕ to¸n, kiÓm to¸n, b¸o c¸o tµi chÝnh, chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tÝnh trung thùc,
chÝnh x¸c cña sè liÖu, tµi liÖu. C«ng ty x©y dùng kÕ ho¹ch tµi chÝnh hµng n¨m
tr×nh Tæng gi¸m ®èc cña Tæng c«ng ty phª duyÖt. Hµng quý vµ cuèi n¨m b¸o
c¸o T«ng c«ng ty vµ Chi côc Tµi chÝnh Doang nghiÖp- Së Tµi chÝnh Hµ Néi
t×nh h×nh thch hiÖn kÕ ho¹ch tµi chÝnh.
§Æc ®iÓm t×nh h×nh kinh doanh:
a- §Æc ®iÓm kinh doanh
-Lo¹i h×nh kinh doanh: C«ng ty chñ yÕu kinh doanh trong c¸c lÜnh vùc:
x©y dùng vµ kinh doanh nhµ ë, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh c«ng céng, thiÕt kÕ l¾p
®Æt ®iÖn níc, trang trÝ trang thiÕt bÞ néi thÊt, kinh doanh vËt t, s¶n xuÊt kinh
doanh c¸c vËt liÖu x©y dùng, t vÊn vÒ ®Çu t x©y dùng... th«ng qua c¸c hîp ®ång
kinh tÕ do c«ng ty trùc tiÕp tham gia ký kÕt hoÆc do tæng c«ng ty giao nhiÖm
vô.
- MÆt hµng kinh doanh: §ã chÝnh lµ c¸c c«ng tr×nh c«ng ty ®· x©y dùng
®îc bao gåm c¸c khu chung c, v©n phßng lµm viÖc cña c¸c c¬ quan, kh¸ch s¹n,
trêng häc, nhµ ë gia ®×nh, c¸c c«ng tr×nh c«ng céng kh¸c nh nhµ ë gia ®×nh A3
Gi¶ng Vâ, V¨n phong lµm viÖc ViÖt Nam th«ng tÊn x·, dÞch vô t vÊn vÒ ®aauf
t x©y dùng
b - T×nh h×nh kinh doanh n¨m 1999-2000:
Trong hai n¨m gÇn ®©y, C«ng ty gÆp nhiÒu khã kh¨n do biÕn ®éng vÒ gi¸
c¶ trªn thÞ trêng, do t×nh h×nh ng©n s¸ch c¾t gi¶m trong ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n,
t×nh h×nh c¹nh tranh trªn thÞ trêng ngµy cµng phøc t¹p nhng C«ng ty vÉn ®¹t
doanh thu cao ®¶m b¶o bï ®¾p chi phÝ vµ nép ng©n s¸ch nhµ níc víi chØ tiªu sè
liÖu sau:
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
ChØ tiªu
DTT
Gi¸ vèn
Lîi tøc gép
Chi phÝ b¸n hµng
Chi phÝ QLDN
Lîi nhuËn tõ H§SXKD
Lîi nhuËn tõ H§TC
Lîi nhuËn tõ H§BT
Tæng lîi nhuËn
ThuÕ TN
Lîi nhuËn sau thuÕ
Vèn
TN b×nh qu©n
Tû suÊt LN/vèn
Sè tiÒn 1999
Sè tiÒn 2000
10.975.030
7.978.121
2.996.908
173.398
1.995.189
868.320
203.725
775.094
1.847.141
537.832
1.309.309
20.533.000
600
6,37
19.857.529
16.452.370
3.405.159
80.524
2.430.047
894.570
154.905
674.462
1.723.937
513.735
1.210.202
20.672.000
650
5,8
Chªnh lÖch
Sè tiÒn
%
8.882.499
80,9
8.474.249
106,2
408.251
13,6
-92874
-53,5
434858
21,8
26250
3,0
-48820
-23,9
-100632
-12,9
-123204
-24079
-0,04
-99107
-7,5
139.00
0,6
50
8,3
-0,57
8,9
6- ¦u nhîc ®iÓm:
a-¦u ®iÓm:
Qua b¶ng x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty Tu t¹o vµ ph¸t triÓn
nhµ trong hai n¨m gÇn ®©y ta thÊy doanh thu cña c«ng ty t¨ng lªn 80,9%, lîi
nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng. Qua ®ã ta thÊy ®îc kh¶ n¨ng
ph¸t triÓn cña c«ng ty, trong n¨m 2000 tuy cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n nhng c«ng
ty vÉn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶. KÕt qu¶ nµy chÝnh lµ do
c«ng ty ®· cè g¾ng ®Çu t cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ qu¶n lý, bªn c¹nh viÖc ®Çu
t cho m¸y mãc thiÕt bÞ th«ng dông trong x©y dùng nh m¸y trén bª t«ng, ®Çm
dïi, ®Çm bµn... c«ng ty cßn ®Çu t thªm d©y chuyÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i..., c«ng ty
lu«n cè g¾ng duy tr× chÊt lîng cao trong s¶n xuÊt kinh doanh vµ kinh doanh
ph¸t triÓn nhµ nh»m ®¸p øng nhu cÇu x©y dùng c¬ së h¹ t©õng cña thµnh phè.
Bªn c¹nh ®ã c«ng ty cßn më réng lo¹i h×nh kinh doanh nh C©u l¹c bé thÓ dôc
thÓ thao, dÞch vô gi¶i trÝ...
b- Nhîc ®iÓm:
Tuy t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty n¨m 2000 vÉn cã lîi
nhuËn nhng so víi n¨m 1999 th× gi¶m sót do lîi nhuËn tõ c¸c ho¹t ®éng
kinh doanh t¨ng Ýt, do chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp t¨ng, nh÷ng ho¹t ®éng
tõ c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ c¸c ho¹t ®éng bÊt thêng gi¶m lµm ¶nh hëng
tíi lîi nhuËn cña toµn c«ng ty. Do vËy c«ng ty cÇn ph¶i t×m c¸ch h¹ thÊp
chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, cã kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh tèi u ®Ó t©ng lîi nhuËn cña c«ng ty.
Ch¬ng III
T×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty Tu t¹o vµ
ph¸t triÓn nhµ
Tµi chÝnh cña c«ng ty cã hai chøc n¨ng c¬ b¶n nhÊt: Chøc n¨ng ph©n
phèi vµ chøc n¨ng gi¸m ®èc.
-Chøc n¨ng ph©n phèi: Lµ chøc n¨ng tÊt yÕu cña tµi chÝnh doanh
nghiÖp, lµ sù ph©n chia c¸c lo¹i h×nh kinh doanh, x¸c ®Þnh c¸c quan hÖ tû lÖ
gi÷a c¸c bé phËn kh¸c nhau cña nÒn kinh tÕ, ph©n phèi x¸c ®Þnh tû lÖ doanh
thu tõ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh tõ ph¸t triÓn nhµ. Nhê cã chøc n¨ng nµy mµ
c«ng ty cã thÓ khai th¸c, thu hót nguån vèn tµi chÝnh trong nÒn kinh tÕ ®Ó h×nh
thµnh vèn kinh doanh cña c«ng ty, ®ång thêi c¸c nguån vèn nµy ®îc sö dông
vµo c¸c môc tiªu kinh doanh t¹o ra thu nhËp cho c«ng ty.
- Chøc n¨ng gi¸m ®èc: Lµ qu¸ tr×nh kiÓm tra, kiÓm so¸t c¸c ho¹t
®éng tµi chÝnh cña c«ng ty, qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ
cña c«ng ty ®óng môc ®Ých ®· ®Þnh, tõ ®ã n¨ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh.
1- T×nh h×nh tµi s¶n, nguån vèn cña c«ng ty:
T×nh h×nh tµi s¶n nguån vèn cña c«ng ty ®îc thÓ hiÖn qua B¶ng c©n ®èi
kÕ to¸n.
STT
A
I
II
III
IV
V
VI
B
I
II
A
B
Kho¶n môc
Tµi s¶n
Tµi s¶n lu ®éng &§TNH
Vèn b»ng tiÒn
1. TiÒn mÆt
2. TiÒn göi ng©n hµng
§Çu t ng¾n h¹n
C¸c kho¶n ph¶i thu
1. Ph¶i thu KH
2. Tr¶ tríc cho ngêi b¸n
3. Thóª GTGT ®îc khÊu trõ
4. Ph¶i thu néi bé
5. Ph¶i thu kh¸c
6. Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi
Hµng tån kho
Tµi s¶n lu ®éng kh¸c
Chi sù nghiÖp
TSC§ vµ §Çu t DH
TSC§
§Çu t TCDH
Tæng tµi s¶n
Nguån vèn
Nî ph¶i tr¶
1. Nî ng©n hµng
2. Nî DH
3. Nî kh¸c
NV CSH
1. NVKD
2. Quü ®Çu t ph¸t triÓn
3. Quü DPTC
4. Quü DP vÒ TC mÊt viÖc lµm
5. L·i cha PP
6. Quü KT, PL
7. NV §TXDCB
Tæng NV
Sè ®Çu n¨m
Sè cuèi n¨m
27.203.046.702
4.608.695.948
244.697.192
4.363.998.756
26.756.108.057
8.422.426.237
461.325.728
7.961.100.509
14.289.306.496
12.769.858.783
(276.880.761)
2.018.749.483
(222.451.009)
5.816.713.440
2.460.030.010
28.303.808
18.643.168.829
6.948.788.954
11.694.379.875
45.846.215.531
2.685.323.741
1.549.294.778
709.521
427.732.243
(1.866.974.779)
2.797.012.987
(222.451.009)
12.019.821.636
3.617.751.274
10.785.169
19.940.378.647
9.066.063.030
10.874.315.617
46.696.486.704
24.791.839.049
20.283.584.347
23.130.579.169
20.296.187.456
4.508.254.702
21.054.376.482
14.160.699.690
2.999.109.484
195.936.462
4.953.754
1.758.833.107
68.833.071
1.866.010.914
45.846.215.531
2.834.391.713
23.565.907.535
17.830.540.700
2.053.569.095
405.042.993
96.202.844
2.365.273.101
165.714.815
649.563.987
46.696.786.704
NhËn xÐt: Qua b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ta thÊy tæng nî ph¶i tr¶ gi¶m
xuèng, trong ®ã nî ng¾n h¹n t¨ng nhng t¨ng chËm h¬n so víi tèc ®é gi¶m cña
nî kh¸c, nguån vèn chñ së h÷u t¨ng trong ®ã nguån vèn kinh doanh t¨ng lín
nhÊt. §iÒu ®ã kh¼ng ®Þnh t×nh h×nh ho¹t ®éng tµi chÝnh cña c«ng ty cã hiÖu
qu¶, c«ng ty ®ang ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ cao.
2- Huy ®éng vµ sö dông vèn:
+ Huy ®éng vèn: Dùa vµo c¸c chØ tiªu b¸o c¸o tµi chÝnh ®· lËp ®Ó triÓn
khai kÕ ho¹ch huy ®éng vèn nhÇm ®¶m b¶o ®¸p øng kÞp thêi cho ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh. §ã lµ c¸c nguån vèn vay ng©n hµng, c¸c tæ chøc tÝn
dông, doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc c¸ nh©n trong vµ ngoµi níc, vay c¸n bé c«ng
nh©n viªn vµ c¸c nguån kh¸c theo møc l·i suÊt cña ng©n hµng.
+ Sö dông vèn: C«ng ty dïng c¸c nguån vèn trªn ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt
kinh doanh theo ®óng môc ®Ých, ®øng ®èi tîng theo lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh
doanh cña m×nh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ®Ó kh«ng ngõng b¶o toµn vµ ph¸t triÓn
vèn.
3- HiÖu qu¶ sö dông vèn
HiÖu qu¶ sö dông vèn (Vèn cè ®Þnh hay v«ns lu ®éng) ®îc thÓ hiÖn qua c¸c
chØ tiªu sau ®©y:
B¶ng ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng, vèn cè ®Þnh t¹i c«ng ty.
§¬n vÞ tÝnh: ®ång
ChØ tiªu
Vèn L§ BQ(i)
VL§ dÇu n¨m VL§ cuèi n¨m
2
Tæng doanh thu
Søc s¶n xuÊt cña VL§ = ------------------VL §b×nh qu©n (i)
Lîi nhuËn thuÇn
Søc sinh lêi cña VL§ = ------------------VL §b×nh qu©n (i)
VC§ ®Çu n¨m + VC§ cuèi n¨m
Vèn C§BQ =---------------- ------------------2
Tæng doanh thu
Søc s¶n xuÊt cña VC§ = ------------------VC §b×nh qu©n
Lîi nhuËn thuÇn
Søc sinh lêi cña VC§ = ------------------------VC §b×nh qu©n
Nguyªn gi¸ TSC§ BQ
SuÊt hao phÝ cña TSC§ = ------------------Tæng doanh thu
N¨m 1999
26.979.577.379
N¨m 2000
33.218.932.114
0,4
0,6
0,04
0,036
19.291.773.738
19.402.661.592
0,56
1,09
0,07
0,06
1,02
0,59
NhËn xÐt: Qua b¶ng ph©n tÝch trªn ta thÊy t×nh h×nh sö dông vèn
cña C«ng ty trong n¨m 2000 so víi n¨m 999 ®· t¨ng lªn, nh×n tèc ®é ph¸t triÓn
cña C«ng ty chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty cha cao cha khai th¸c
nguån vèn mét c¸ch tèi ®a.
4 - C¸c nghÜa vô vÒ tiÒn thuÕ
* ThuÕ GTGT.
C¨n cø vµo thuÕ suÊt quy ®Þnh cña Nhµ níc ®èi víi c¸c lÜnh vùc kinh
doanh vÒ x©y dùng, s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng... mµ c«ng ty ®Çu t vµ ph¸t triÓn
nhµ ¸p dông møc thuÕ suÊt 5% ®èi víi ho¹t ®éng x©y l¾p b¸n nhµ, 10% ®èi víi
ho¹t ®éng b¸n vËt liÖu x©y dùng, cho thuª nhµ vµ c¸c dÞch vô kh¸c mµ c«ng ty
kinh doanh - C«ng ty tÝnh thuÕ GTGt theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ.
ThuÕ GTGT = ThuÕ GTGT - ThuÕ GTGT ®Çu vµo.
Trong ®ã:
-ThuÕ GTGT ®Çu ra = DT cha thuÕ x ThuÕ suÊt thuÕ GTGT cña hµng ho¸ dÞch vô ®ã.
- ThuÕ GTGT ®Çu vµo = Tæng sè thuÕ GTGT ghi trªn ho¸ ®¬n GTGT
* ThuÕ TNDN
Tæng thuÕ TN ph¶i nép = Tæng sè TN chÞu thuÕ trong kú tÝnh tríc x
ThuÕ suÊt thuÕ TN.
Víi thuÕ suÊt: 25% tõ n¨m 1992 - 2001
32% tõ n¨m 2002 trë ®i
5 - C¸c nghiÖp vô thanh to¸n.
C«ng ty ¸p dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n chñ yÕu sau:
* Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt: chñ yÕu C«ng ty dïng ®Ó thanh to¸n l¬ng
cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, mua s¾m dông cô hµnh chÝnh, t¹m øng vµ c¸c chi
phÝ kh¸cung cÊp. Dùa trªn c¸c chøng tõ hîp lý, hîp lÖ kÕ to¸n viÕt phiÕu chi
thanh to¸n.
* Thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi: uû nhiÖm chi lµ 1 tê lÖch chi tiÒn cña
chñ tµi kho¶n ®¬n vÞ tr¶ tiÒn yªu cÇu ng©n hµng trÝch tõ tµi kho¶n tiÒn göi hay
tiÒn vay cña ng©n hµng ®Ó thanh to¸n tr¶ cho kh¸ch hµng.
* Thanh to¸n b»ng sÐc: sÐc lµ mét tê mÖnh gi¸ tr¶ tiÒn v« ®iÒu kiÖn cña
ngêi chñ tµi kho¶n tiÒn göim ra lÖnh cho ng©n hµng phôc vô m×nh trÝch tõ tµi
kho¶n cña m×nh, ®Ó tr¶ cho ngêi cã tªn trªn sÐc hoÆc tr¶ theo lÖnh cña ngêi Êy,
hoÆc tr¶ cho ngêi cÇm sÐc mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh b»ng tiÒn mÆt, hay chuyÓn
kho¶n .
ch¬ng III:
t×nh h×nh tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n
1. H×nh thøc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n
a. C«ng ty tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n theo s¬ ®å sau:
Trëng phßng KTTC
(kÕ to¸n trëng)
Phã phßng KTTC
Thñ quü
KÕ to¸n tæng
hîp
KÕ to¸n tiÒn
l¬ng, thanh
to¸n
KÕ to¸n ng©n
hµng
Phô tr¸ch kÕ to¸n XN
KÕ to¸n tæng
hîp
KÕ to¸n vËt
liÖu, tiÒn l¬ng
TSC§
KÕ to¸n quü,
thanh to¸n
KÕ to¸n lµ mét céng cô qu¶n lý kinh doanh h÷u hiÖn cña c¸c doanh
nghiÖp. Tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n gãp phÇn b¶o toµn tµi s¶n, cung cÊp c¸c
th«ng tin cho viÖc ra quyÕt ®Þnh vÒ mäi mÆt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
C«ng ty. ViÖc tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n sao cho hîp lý, gän nhù vµe ho¹t ®éng
cã hiÖu qu¶ lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña
C«ng ty. Toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n ®îc thùc hiÖn tËp trung t¹i phßng KTTC cña
C«ng ty, c¸c XN cã bé phËn kÕ to¸n riªng cã tr¸ch nhiÖm h¹ch to¸n ®Çy ®ñ,
kÞp thpõi trung thùc t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña XN, thùc hiÖn chÕ ®é
h¹ch to¸n néi bé trong C«ng ty, chÞu sù híng dÉn nghiÖp vô kÕ to¸n cña C«ng
ty, kiÓm tra lu©n chuyÓn chøng tõ vÌ phßng KTTC C«ng ty. Phßng KTTC cña
C«ng ty cã 7 ngêi vµ bé phËn kÕ to¸n ë c¸c XN víi nh÷ng c«ng viÖc ®îc ph©n
c«ng nh sau:
* KÕ to¸n trëng: gióp gi¸m ®èc C«ng ty tæ chøc chØ ®¹o thùc hiÖn toµn
bé c«ng t¸c kÕ to¸n, tµi chÝnh trong toµn C«ng ty theo lÖnh kÕ to¸n thèng kª
®iÒu lÖ tæ chøc kÕ to¸n Nhµ níc vµ ®iÒu kÖ kÕ to¸n trëng hiÖn hµnh
+ Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n
+ Híng dÉn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n, ghi chÐp sæ s¸ch, chøng tõ kÕ
to¸n, chØ ®¹o vÒ mÆt tæ chøc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång kinh tÕ
+ ChØ ®¹o lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh - tÝn dông
+ ChÞu tr¸ch nhiÖm tríc C«ng ty vÒ toµn bé c«ng t¸c tµi chÝnh kÕ to¸n
* Phã phßng KTTC: cã nhiÖm vô cïng víi kÕ to¸n trëng, thùc hiÖn tèt
c«ng t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh cña C«ng ty, thay mÆt KTT gi¶i quyÕt c¸c c«ng viÖc
khi kÕ to¸n trëng v¾ng mÆt. Gióp kÕ to¸n trëng chØ ®¹o lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh tÝn dông híng dÉn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n
* KÕ to¸n tæng hîp
- LËp c¸c b¸o c¸o ®Þnh kú vµ thêng xuyªn vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh cña toµn C«ng ty
- Theo dâi sù biÕn ®éng cña TSC§
- Tæng hîp th«ng tin kÕ to¸n cña toµn C«ng ty
- LËp b¸o c¸o kÕ to¸n vµ quyÕt to¸n tµi chÝnh cña C«ng ty
* KÕ to¸n NH.
- Theo dâi tiÒn göi vµ tiÒn vay ng©n hµng
- LËp phiÕu thu, phiÕu chi b»ng tiÒn göi ng©n hµng
- ViÕt sÐt, uû nhiÖm chi
- Tham gia lËp b¸o c¸o kÕ to¸n vµ quyÕt to¸n tµi chÝnh
* KÕ to¸n thanh to¸n, tiÒn l¬ng
- Theo dâi thanh to¸n tiÒn l¬ng b¶o hiÓm x· héi cña toµn C«ng ty
- Theo dâi th¨nh to¸n víi ng©n s¸ch, thanh to¸n néi bé...
- TÝnh to¸n c¸c kho¶n ph¶i thu
- LËp phiÕu thu, phiÕu chi
* Thñ quü
- Thanh to¸n c¸c kho¶n b»ng ng©n phiÕu hoÆc tiÒn mÆt
- Ghi chÐp thêng xuyªn viÖc thu chi tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng
- B¶o qu¶n, theo dâi sè d ®Çu kú, cuèi kú cña quü
* KÕ to¸n vi tÝnh: phô tr¸ch c«ng t¸c kÕ to¸n trªn m¸y vi tÝnh
* KÕ to¸n t¹i c¸c XN: díi sù híng dÉn, kiÓm tra, kiÓm so¸t cña phßng
KTTC XN ph¶i tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thèng kª theo ®óng c¸c quy
®Þnh cña Nhµ níc ®Þnh kú lËp b¸o c¸o vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh vµ c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n thèng kª theo quy ®Þnh vÒ phßng KTTC C«ng ty.
b. H×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông t¹i C«ng ty.
H×nh thøc kÕ to¸n lµ hÖ thèng sö dông ®Ó ghi chÐp, hÖ thèng ho¸ vµ tèng
hîp sè liÖu tõ c¸c chøng tõ kÕ to¸n theo mét tr×nh tù vµ ph¬ng ph¸p ghi chÐp
nhÊt ®Þnh. H×nh thøc kÕ to¸n mµ C«ng ty ¸p dông lµ h×nh thøc nhËt ký chøng
tõ.
* C¸c lo¹i sæ mµ C«ng ty sö dông
- Sæ nhËt ký - chøng tõ
- Sæ c¸i
- B¶ng ph©n bæ
- Sæ chi tiÕt
+ Sæ chi tiÕt tiÒn göi, tiÒn vay
+ Sæ TSC§
+ Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ngêi mua, ngêi b¸n víi ng©n s¸ch Nhµ níc,
thanh to¸n néi bé
+ Sæ chi tiÕt tiªu thô
+ Sæ chi tiÕt vËt liÖu, s¶n phÈm
+ Sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh.
* Tr×nh tù ghi chÐp sæ kÕ to¸n ë C«ng ty
Chøng tõ gèc
B¶ng ph©n bæ
M¸y vi tÝnh
Sæ chi tiÕt
NhËt ký - chøng tõ
B¶ng tæng hîp chi tiÕt
Sæ c¸i
B¶ng c©n ®èi sè PS B¸o c¸o tµi chÝnh
Ghi chó:
Ghi hµng ngµy
Ghi cuèi th¸ng hoÆc ®Þnh kú
Quan hÖ ®èi chiÕu
Hµng ngµy c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc, b¶ng ph©n bè, c¸c nghiÖp vô
ph¸t sinh ®îc cËp nhËt vµo m¸y vi tÝnh. Nhê ch¬ng tr×nh phÇn mÒn kÕ to¸n mµ
C«ng ty sö dông phï hîp víi ®Æc ®iÓm kÕ to¸n t¹i C«ng ty m¸y sÏ in ra sæ
NhËt ký - chøng tõ, c¨n cø vµo sè liÖu trªn sæ NhËt ký chøng tõ ®Ó in ra sæ c¸i
theo c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n phï hîp. §ång thêi c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh ®îc ghi
vµo c¸c sæ chi tiÕt cã liªn quan. Th«ng thêng c¸c sæ kÕ to¸n ®îc in ra vµo thêi
®iÓm cuèi quý nhng còng cã khi nã ®îc in ra bÊt kú lóc nµy ®Ó phôc vô cho
c«ng t¸c qu¶n lý.
Tuy nhiªn cã mét sè phÇn hµnh kÕ to¸n do ®Æc thï cña nã ph¶i h¹ch
to¸n thñ c«ng nh sæ theo dâi chi tiÕt tiÒn mÆt. Do ®ã mµ c¸c sæ chi tiÕt nµy ®îc ghi hµng ngµy.
Cuèi quý, n¨m céng sè liÖu trªn sæ c¸i lËp b¶ng G§SPS. §ång thêi tõ
c¸c sæ chi tiÕt khíp ®óng sè liÖu trªn hai sè ®ã ®îc dïng ®Ó lËp b¸o c¸o tµi
chÝnh.
2 - C¸c nghiÖp vô kÕ to¸n c¬ b¶n.
2.1. KÕ to¸n nhËp xuÊt nguyªn vËt liÖu
C«ng ty h¹ch to¸n kÕ to¸n theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn, tÝnh
thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ.
+ Tµi kho¶n sö dông: TK 152, TK 133, TK 331, TK 151
+Tr×nh tù kÕ to¸n
* KÕ to¸n t¨ng nguyªn vËt liÖu
- Khi C«ng ty mua nguyªn vËt liÖu
Nî TK 152, 621, 627, 641, 642
Nî TK 133
Cã TK 111, 112, 141, 321, 331
- Khi C«ng ty nhËn nguyªn vËt liÖu do Nhµ níc, cÊp trªn cÊp, ®îc biÕu
tÆng, nhËn vèn gãp liªn doanh cña ®¬n vÞ kh¸c.
Nî TK 152
Cã TK 411
- Khi C«ng ty nhËn nguyªn vËt liÖu cña bªn giao thÇu øng tríc
Nî TK 152
Nî TK 133
Cã TK 131
- Ph¸t hiÖn thõa khi kiÓm kª
Nî TK 152
Cã TK 3381
- T¨ng do ®¸nh gi¸ l¹i
Nî TK 152
Cã TK 411
* KÕ to¸n gi¶m NVL
- Khi xuÊt kho NVL cho ho¹t ®éng kho¸n x©y l¾p trong néi bé C«ng ty
Nî TK 136, 1413
Cã TK 152
- XuÊt kho b¸n NVL
Nî TK 632
Cã TK 152
- Ph¸t hiÖn thiÕu khi kiÓm kª
Nî TK 1381
Cã TK 152
- Gi¶m do ®¸nh gi¸ gi¶m theo quyÕt ®Þnh cña cÊp cã thÈm quyÒn
Nî TK 412
Cã TK 152
2.2. KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
a. KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
Chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn toµn bé hao phÝ vÒ lao
®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ vµ c¸c chi phÝ cÇn thiÕt kh¸c mµ doanh nghiÖp
bá ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt x©y l¾p trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh.
Chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p bao gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi
phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng vµ chi phÝ s¶n xuÊt
chung.
* KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp lµ toµn bé chi phÝ nguyªn vËt liÖu thùc
tÕ sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y l¾p nh nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu
phô, vËt liÖu kh¸c... cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh.
Tµi kho¶n sö dông: TK 621 "Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp"
- Khi xuÊt kho nguyªn liÖu, vËt liÖu ®Ó sö dông trùc tiÕp cho ho¹t ®éng
x©y l¾p.
Nî TK 621
Cã 152
- Trêng hîp mua nguyªn liÖu, vËt liÖu ®a th¼ng vµo sö dông cho ho¹t
®éng x©y l¾p
Nî TK621
Nî TK 133
Cã TK 111, 112, 331
- Cuèi kú tÝnh to¸n x¸c ®Þnh nguyªn liÖu, vËt liÖu thùc tÕ sö dông cho
tõng ®èi tùng kÕ to¸n ghi:
Nî TK 154
Cã TK 621
* KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ toµn bé sè tiÒn doanh nghiÖp x©y l¾p ph¶i
tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt x©y l¾p nh tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, c¸c kho¶n
phô cÊp.
§Ó ph¶n ¸nh chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp c¨n cø vµo b¶ng thanh to¸n tiÒn
l¬ng, phiÕu b¸o lµm thªm giê kÕ to¸n ph¶n ¸nh tæng hîp trªn tµi kho¶n 622
"Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp"
- C¨n cø vµo b¶ng tØnh l¬ng, tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp
x©y l¾p kÕ to¸n ghi:
Nî TK 622
Cã TK 334, 331
- Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
Nî TK 154
Cã TK 622
* KÕ to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng lµ toµn bé chi phÝ vËt t, lao ®éng vµ chi
phÝ b»ng tiÒn trùc tiÕp cho qu¸ tr×nh sö dông m¸y thi c«ng cña ®¬n vÞ.
C«ng ty cã m¸y thi c«ng vµ kh«ng tæ chøc thµnh ®éi m¸y thi c«ng.
- Khi xuÊt kho nguyªn liÖu, nhiªn liÖu sö dông m¸y thi c«ng
Nî TK 623
Cã TK 152
- C¨n cø b¶ng tÝnh to¸n l¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n phôc vô vµ ®iÒu khiÓn
m¸y thi c«ng
Nî TK 623
Cã TK 152
- C¨n cø b¶ng tÝnh khÊu hao xe, m¸y thi c«ng
Nî TK 623
Cã TK 214
- Cuèi kú kÕ to¸n lËp b¶ng ph©n bè chi phÝ sö dông m¸y tÝnh cho tõng
c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ghi.
Nî TK 154
Cã TK 623
* KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung
Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trùc tiÕp trong qu¸
tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt x©y l¾p ngoµi chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, nh©n
c«ng trùc tiÕp, chi phÝ m¸y thi c«ng.
§Ó tËp hîp chi phÝ vµ ph©n bè chi phÝ s¶n xuÊt chung kÕ to¸n ph¶i sö
dông TK 627 "chi phÝ s¶n xuÊt chung"
C¨n cø vµo néi dung kinh tÕ cña c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh kÕ to¸n
ghi.
Nî TK 627
Cã c¸c tµi kho¶n cã liªn quan
- Cuèi kú kÕ to¸n ph©n bæ, kÕt chuyÓn cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc
c«ng tr×nh
Nî TK 154
Cã TK 627
b. TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh
bµn giao vµ C«ng ty tÝnh gi¸ thµnh theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp.
Gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y
l¾p hoµn thµnh bµn giao
=
Chi phÝ s¶n phÈm
dë dang ®Çu kú
+
Chi phÝ s¶n xuÊt
ph¸t sinh trong kú
-
Chi phÝ s¶n phÈm dë
dang cuèi kú
Sau khi tÝnh ®îc gi¸ thµnh thùc tÕ cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh
hoµn thµnh bµn giao cïng víi bót to¸n ghi doanh thu kÕ to¸n ghi.
Nî TK 632
Cã TK 154
2.3. KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm
Chøng tõ sö dông: ho¸ ®¬n GTGT, phiÕu thu, b¸o cã, c¸c chøng tõ vÒ
nghiÖm thu, quyÕt to¸n bµn giao c«ng tr×nh vµ c¸c chøng tõ kh¸c cã liªn quan.
Tµi kho¶n sö dông: TK 511, TK 134, TK 632 vµ kh¸c tµi kho¶n kh¸c cã
liªn quan.
Khi bµn giao c«ng tr×nh hoÆc h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh cho chñ
®Çu t kÕ to¸n ghi:
Nî TK 131
Cã TK 333
§ång thêi kÕt chuyÓn gi¸ thµnh thùc tÕ cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng
tr×nh hoµn thµnh ®· bµn giao.
Nî TK 632
Cã TK 154
- Khi thanh to¸n víi chñ ®Çu t c«ng tr×nh, kh¸ch hµng
Nî TK 111, 112
Cã TK 131
2.4. KÕ toµn tµi s¶n cè ®Þnh
KÕ to¸n t¨ng tµi s¶n cè ®Þnh
Khi t¨ng tµi s¶n cè ®Þnh kÕ to¸n ghi
Nî TK 211
Nî TK 1332 (nÕu cã)
Cã TK 111, 112, 331, 411
- KÕ to¸n gi¶m TSC§
C¨n cø vµo gi¸ b¸n TSC§ cña C«ng ty, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 111, 112, 131
Cã TK 721
Cã TK 333
Khi gi¶m TSC§ kÕ to¸n ghi
Nî TK 821 gi¸ trÞ cßn l¹i
Nî TK 214 gi¸ trÞ hao mßn
Cã TK 211 nguyªn gi¸ TSC§
- KÕ to¸n khÊu hao TSC§
TSC§ cña C«ng ty ®îc khÊu hao theo ph¬ng ph¸p ®êng th¼ng vµ møc
khÊu hao ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
Nguyªn gi¸ TSC§
Møc khÊu hao trong th¸ng = 12
x sè n¨m sö dông
Cuèi th¸ng c¨n cø vµo b¶ng tÝnh vµ ph©n bè khÊu hao TSC§ kÕ to¸n ghi
+ TSC§ sö dông ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh
Nî TK 627
Cã TK 214
2.5. KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n b¶o hiÓm
- Xem thêm -