BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP. HCM
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
--------
BÁO CÁO THỰC TẬP
CHUỖI CUNG ỨNG
TÔM NGUYÊN LIỆU
CÔNG TY CP THỦY SẢN SỐ 1
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH – 211207
GVHD
SVTH
LỚP
KHÓA
: ThS. PHẠM XUÂN THU
: ĐẶNG THỊ NGÂN THÙY
: ĐHQT3B
: 2007 – 2011
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 5 năm 2011
BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP. HCM
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
--------
BÁO CÁO THỰC TẬP
CHUỖI CUNG ỨNG
TÔM NGUYÊN LIỆU
CÔNG TY CP THỦY SẢN SỐ 1
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH – 211207
GVHD
SVTH
LỚP
KHÓA
: ThS. PHẠM XUÂN THU
: ĐẶNG THỊ NGÂN THÙY
: ĐHQT3B
: 2007 – 2011
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 5 năm 2011
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình của riêng tôi, có sự hỗ trợ của thầy giáo hướng
dẫn. Các số liệu, kết quả nêu trong bài báo cáo tốt nghiệp là trung thực và chưa từng
được nêu trong bất kỳ công trình nào.
Tác giả bài báo cáo tốt nghiệp
Đặng Thị Ngân Thùy
TP. HCM, Ngày 10, tháng 05, năm 2011
ii
LỜI CẢM ƠN
Em xin chân thành cảm ơn quý thầy, cô trong khoa Quản Trị Kinh Doanh Trường Đại Học Công Nghiệp TP. HCM đã tận tình giảng dạy, chỉ bảo và giúp đỡ
chúng em để chúng em tiếp thu những kiến thức bổ ích và biết thêm những kinh
nghiệm quý báu để làm hành trang cho chúng em bước vào đời.
Thời gian thực tập tại công ty Cổ Phần Thủy Sản Số 1 đã giúp em áp dụng những
lý luận thực tiễn để từ đó góp phần nâng cao nhận thức của bản thân hoàn thiện kỹ
năng làm việc để chuẩn bị tiếp nhận công việc sau khi rời ghế nhà trường.
Để hoàn thành bài báo cáo này ngoài nỗ lực của bản thân còn có sự giúp đỡ của
nhiều người từ phía nhà trường và công ty.
Qua trang viết đầu tiên của bài báo cáo em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy
cô trong khoa Quản Trị Kinh Doanh nhất là thầy Phạm Xuân Thu đã dành nhiều thời
gian để tận tình hướng dẫn em hoàn thành bài báo cáo này.
Em xin chân thành cám ơn các anh chị phòng Kinh Doanh và phòng KCS công ty
Cổ Phần Thủy Sản Số 1 đã tạo điều kiện cho em tìm hiểu và khảo sát để có dữ liệu viết
báo cáo, đặc biệt là anh Trần Hoàng – phó Phòng Kinh Doanh của công ty đã giúp đỡ
em hoàn thành bài báo cáo này.
Mặc dù em đã có nhiều cố gắng để hoàn thiện báo cáo này tuy nhiên không thể
tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được những đóng góp quý báu của thầy cô
và các bạn.
Sinh viên thực tập
Đặng Thị Ngân Thùy
iii
NHẬN XÉT
(Của giảng viên hướng dẫn)
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
TP. Hồ Chí Minh, Ngày……tháng……năm 2011
iv
NHẬN XÉT
( Của giảng viên phản biện)
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
TP. Hồ Chí Minh, Ngày……tháng…..năm 2011
v
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU........................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài.......................................................................................................1
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
2. Mục đích nghiên cứu..................................................................................................1
3. Đối tượng nghiên cứu................................................................................................2
4. Phạm vi và giới hạn của đề tài...................................................................................2
5. Phương pháp nghiên cứu............................................................................................2
6. Bố cục đề tài..............................................................................................................2
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHUỖI CUNG ỨNG......................................3
1.1 MỘT SỐ KHÁI NIỆM LIÊN QUAN ĐẾN CHUỖI CUNG ỨNG.....................3
1.1.1 Khái niệm chuỗi cung ứng..................................................................................3
1.1.2 Khái niệm về dây chuyền cung cấp.....................................................................3
1.1.3 Quản lý chuỗi cung ứng......................................................................................3
1.2 CHỨC NĂNG HOẠT ĐỘNG CỦA CHUỖI CUNG ỨNG.................................4
1.2.1 Quá trình thu mua (Source).................................................................................4
1.2.2 Quá trình sản xuất (make)...................................................................................4
1.2.3 Phân phối sản phẩm (Delivery)...........................................................................4
1.3 VAI TRÒ CHUỖI CUNG ỨNG ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KINH DOANH.....5
1.4 CẤU TRÚC CỦA CHUỖI CUNG ỨNG.............................................................6
1.5 CÁC THÀNH PHẦN CƠ BẢN CỦA CHUỖI CUNG ỨNG..............................6
1.6 QUÁ TRÌNH VÀ CÁC LUỒNG VẬN CHUYỂN...............................................7
1.7 CHUỖI CUNG ỨNG CỦA CÔNG TY SX – XK THỦY SẢN VIỆT NAM......8
1.7.1 Khái niệm về chuỗi cung ứng của công ty sản xuất - xuất khẩu thủy sản............8
1.7.2 Các đối tượng trong chuỗi cung ứng của Công ty SX & XK Thủy Sản..............8
1.7.2.1 Người nuôi tôm.................................................................................................9
1.7.2.2 Đại lý thu mua..................................................................................................9
1.7.2.3 Công ty chế biến..............................................................................................9
1.7.2.4 Nhà nhập khẩu.................................................................................................9
1.7.3 Yêu cầu về truy xuất nguồn gốc sản phẩm thủy sản xuất khẩu..........................9
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VỀ CHUỖI CUNG ỨNG TÔM NGUYÊN LIỆU
CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THỦY SẢN SỐ 1........................................................11
.........................................................................................................................................
2.1 TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN THỦY SẢN SỐ 1...........................11
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển.....................................................................11
2.1.2 Chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức............................................................12
2.1.2.1 Chức năng, nhiệm vụ của công ty..................................................................12
vi
2.1.2.2 Cơ cấu bộ máy quản lý công ty......................................................................12
vi
2.1.3 Hoạt động sản xuất kinh doanh.......................................................................14
2.1.3.1 Kinh doanh xuất khẩu.....................................................................................15
2.1.3.2 Kinh doanh nội địa..........................................................................................16
2.1.4 Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh.............................................................16
2.1.5 Giới thiệu một số sản phẩm tôm của công ty....................................................17
2.1.6 Đặc điểm ngành................................................................................................18
2.2 ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CUNG ỨNG TÔM NGUYÊN LIỆU CÔNG TY
CP THỦY SẢN SỐ 1...........................................................................................18
2.2.1 Đầu vào cho sản xuất tôm của công ty..............................................................20
2.2.1.1 Kế hoạch sản xuất...........................................................................................20
2.2.1.2 Phương thức thu mua.....................................................................................22
2.2.1.3 Khảo sát nhà cung cấp tôm nguyên liệu cho công ty Thủy Sản Số 1..............28
2.2.1.4 Kho lạnh công ty CP Thủy Sản Số 1...............................................................34
2.2.1.5 Tóm tắt SWOT hoạt động thu mua tôm nguyên liệu Công ty........................37
2.2.2 Bản thân quá trình sản xuất...............................................................................37
2.2.2.1 Tình hình sản xuất hiện tại của công ty...........................................................37
2.2.2.2 Quy trình sản xuất tôm của công ty CP Thủy Sản Số 1...................................38
2.2.2.3 Bao gói, nhãn mác và thùng carton cho các sản phẩm tôm............................40
2.2.3 Xuất bán thành phẩm Tôm .................................................................................40
2.2.3.1 Vận chuyển sản phẩm tôm.............................................................................41
2.2.3.2 Làm thủ tục hải quan .....................................................................................42
CHƯƠNG 3: ĐÁNH GIÁ VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP CẢI THIỆN CHUỖI CUNG
ỨNG TÔM CỦA CÔNG TY CP THỦY SẢN SỐ 1................................................43
3.1 ĐÁNH GIÁ...........................................................................................................43
3.2 MỘT SỐ GIẢI PHÁP CẢI THIỆN CHUỖI CUNG ỨNG TÔM....................44
3.2.1 Nguồn tôm nguyên liệu đầu vào..........................................................................44
3.2.2 Quản lý kho.........................................................................................................48
3.2.3 Quá trình sản xuất...............................................................................................49
3.2.4 Vận chuyển sản phẩm.........................................................................................49
KẾT LUẬN................................................................................................................. 50
PHỤ LỤC
TÀI LIỆU THAM KHẢO
vii
DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ, HÌNH
Sơ đồ 1.1: Thành phần chuỗi cung ứng
Bảng 1.1: Quá trình luân chuyển trong chuỗi cung ứng
Sơ đồ 1.2: Chuỗi cung cấp sản phẩm thủy sản xuất khẩu
Sơ đồ 1.3: Quá trình truy xuất thông tin theo chuỗi cho sản phẩm thủy sản nuôi
Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức công ty Cổ Phần Thủy Sản Số 1
Bảng 2.1: Tình hình sản xuất kinh doanh của công ty năm 2009, 2010
Hình 2.1: Cơ cấu mặt hàng sản xuất của Công ty năm 2009 và 2010
Bảng 2.2: Doanh số xuất khẩu của Công ty năm 2009, 2010
Bảng 2.3: Báo cáo chỉ tiêu thực hiện năm 2009, 2010
Sơ đồ 2.2: Chuỗi cung ứng tôm của công ty CP Thủy Sản Số 1
Sơ đồ 2.3: Quy trình mua tôm của công ty
Bảng 2.4: Báo cáo về năng lực tài chính của công ty từ năm 2007-2010
Bảng 2.5: Kế hoạch số lượng tôm thành phẩm và tồn kho tôm NL năm 2011
Bảng 2.6: Định mức các loại tôm công ty sản xuất
Bảng 2.7: Kế hoạch số lượng nguyên liệu tôm cần mua trong năm 2011
Bảng 2.8: Kế hoạch mua tôm cụ thể cho cả năm 2011
Hình 2.2: Thu hoạch tôm tại ao nuôi Ông Sâm
Hình2.3: Phân size tôm tại ao
Hình 2.4: Cân tôm tại ao
Hình 2.5: Chở tôm về Trạm tôm
Sơ đồ 2.4: Quy trình sản xuất tôm đông block - Công ty Thủy Sản Long Toàn
Bảng 2.9: Giá tôm nguyên liệu trên thị trường ngày 25/02/2011
Bảng 2.10: Bảng kết quả khảo sát
Hình 2.6: Nguồn tôm nguyên liệu
Hình 2.7: Vùng mua tôm nguyên liệu
Hình 2.8: Nơi mua tôm giống
Hình 2.9: Kiểm dịch tôm giống
Hình 2.10: Thức ăn sử dụng nuôi tôm
Hình 2.11: Qui trình nuôi áp dụng
Hình 2.12: Cách kiểm tra tôm nguyên liệu
Hình 2.13: Mối quan tâm của nhà cung cấp tôm nguyên liệu khi họ mua tôm
Hình 2.14: Cỡ tôm cung cấp nhiều nhất
Hình 2.15: Sản lượng tôm NL cung cấp
Hình 2.16: Sản lượng tôm sú có thể cung cấp
Hình 2.17: Sản lượng tôm thẻ có thể cung cấp
viii
Hình 2.18: Sản lượng tôm càng có thể cung cấp
Hình 2.19: Mức độ hài lòng của nhà cung cấp
Hình 2.20: Hình thức bán quan tâm
Hình 2.21: Cửa kho lạnh ở Củ Chi
Hình 2.22: Cách xếp hàng trong kho
Sơ đồ 2.5: Quy trình sản xuất tôm của công ty CP Thủy Sản Số 1
ix
KÝ HIỆU CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT
P. : Phòng
CP: Cổ phần
SX: Sản xuất
XK: Xuất khẩu
TS: Thủy Sản
NL: Nguyên liệu
SX - XK: Sản xuất và xuất
TC-HC: Tổ chức hành chính
HĐKD: Hoạt động kinh doanh
TTXVN: Thông tấn xã Việt Nam
TPHCM: Thành phố Hồ Chí Minh
VSATTP: Vệ sinh an toàn thực phẩm
KCS: Phòng kiểm tra chất lượng sản phẩm
SCM: Supply Chain Management - Quản lý chuỗi cung ứng
x
BÁO CÁO THỰC TẬP
ĐHQT3B
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Thủy sản là nhóm có kim ngạch xuất khẩu dẫn đầu trong toàn ngành nông nghiệp.
Tuy đạt được những thành quả vượt mong đợi nhưng xuất khẩu thủy sản cũng gặp
phải không ít “sóng gió”. Đặc biệt , vấn đề dư lượng trifluralin và các chất kháng sinh
trong thủy sản. Vậy các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản Việt Nam muốn tồn tại và
phát triển thì các sản phẩm của doanh nghiệp phải đạt tiêu chuẩn VSATTP (vệ sinh an
toàn thực phẩm) của bộ thủy sản, phải truy xuất nguồn gốc nguyên liệu và sản xuất
thân thiện với môi trường. Để đáp ứng được các yêu cầu này đòi hỏi ngành thủy sản
Việt Nam cũng như các doanh nghiệp phải có cách tiếp cận mới trong hoạt động của
mình - Tiếp cận chuỗi cung ứng sản phẩm. Việc nghiên cứu chuỗi cung ứng có ý nghĩa
rất quan trọng. Nó giúp cho việc tổ chức sản xuất và bố trí sản xuất hợp lý để vừa tiện
cho việc thu mua nguyên liệu và vừa thuận tiện cho việc chế biến, vận chuyển tiêu thụ
sản phẩm. Quản trị tốt chuỗi cung ứng không những đem lại nguồn lợi khổng lồ mà
còn có vai trò to lớn, liên quan mật thiết tới sự cạnh tranh sống còn của doanh nghiệp.
Công ty Cổ Phần Thủy Sản số 1 cũng nằm trong hệ thống các công ty sản xuất và
chế biến xuất khẩu các mặt hàng thuỷ sản với mặt hàng chủ lực là tôm. Kể từ ngày
thành lập và đi vào hoạt động cho đến nay công ty đã thu được những kết quả rất đáng
khích lệ và không ngừng nỗ lực đổi mới công nghệ, nâng cao trình độ quản lý, năng
lực cán bộ, tay nghề công nhân để trở thành một trong những nhà sản xuất và cung cấp
thủy sản hàng đầu của Việt Nam. Gần đây do sự tăng nhanh các nhà máy chế biến tôm
cùng với việc mở rộng dây chuyền sản xuất nên sản lượng tôm nguyên liệu không đủ
cho chế biến và XK (xuất khẩu). Vấn đề đặt ra hiện nay cho công ty phải có kế hoạch
thu mua đủ số tôm nguyên liệu đạt tiêu chuẩn chất lượng để đáp ứng nhu cầu sản xuất.
Vậy công ty cần nắm được vấn đề chuỗi cung ứng và quản trị chuỗi cung ứng cũng
như có chiến lược chuỗi cung ứng hợp lý.
Xuất phát từ những điều trên em đã chọn đề tài: “ Chuỗi cung ứng tôm nguyên
liệu của công ty Cổ Phần Thủy Sản Số 1” làm báo cáo thực tập tốt nghiệp.
Qua đề tài này em mong rằng có thể giúp bản thân tổng hợp lại tất cả những kiến
thức đã học ở trường trong những năm qua để làm hành trang cho mình khi bước vào
đời và sau đó có thể phần nào giúp ích cho quá trình quản lý chuỗi cung ứng tôm
nguyên liệu của công ty Cổ Phần Thủy Sản Số 1.
2. Mục đích nghiên cứu
GVHD: ThS.Phạm Xuân Thu
1
SVTH: Đặng Thị Ngân Thùy
BÁO CÁO THỰC TẬP
ĐHQT3B
Tìm hiểu, đánh gía, phân tích thực trạng chuỗi cung ứng tôm nguyên liệu của công
ty trong những năm gần đây. Từ đó đưa ra những biện pháp cần áp dụng để phát triển
chuỗi cung ứng tôm nguyên liệu của công ty.
3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu dựa trên cơ sở số liệu, tình hình thực tế ở công
ty CP (cổ phần) Thủy Sản Số 1 và nghiên cứu các đại lý, công ty trung gian sản xuất
tôm đông block trong chuỗi cung ứng tôm của công ty CP Thủy Sản Số 1
4. Phạm vi và giới hạn của đề tài
Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu chuỗi cung ứng tôm nguyên liệu và đưa ra các
giải pháp để phát triển chuỗi cung ứng tôm nguyên liệu của công ty. Do các sản phẩm
của công ty chủ yếu xuất đi nước ngoài nên em chỉ tập trung phân tích nguồn tôm
nguyên liệu đầu vào và bản thân quá trình sản xuất tôm.
Thời gian: Từ ngày 20/02/2011 đến ngày 28/04/2011
5. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp thu thập số liệu, thông qua:
Tài liệu của công ty thực tập.
Quan sát thực tế tại công ty thực tập.
Thu thập qua báo chí, internet,…
Tham khảo tài liệu, giáo trình có liên quan.
Phỏng vấn qua bảng câu hỏi.
Phương pháp phân tích số liệu:
Phương pháp so sánh, tổng hợp
Phương pháp thống kê kinh tế
Phương pháp mô tả: mô tả hoạt động hiện tại của công ty, đại lý cung cấp.
Phương pháp điều tra: khảo sát các đại lý, công ty bán tôm đông block cho công ty
6. Bố cục đề tài
Nội dung của đề tài được chia thành 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về chuỗi cung ứng.
Chương 2: Thực trạng chuỗi cung ứng tôm của công ty Cổ Phần Thủy Sản Số 1.
Chương 3: Đánh giá và giải pháp.
GVHD: ThS.Phạm Xuân Thu
2
SVTH: Đặng Thị Ngân Thùy
BÁO CÁO THỰC TẬP
ĐHQT3B
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHUỖI CUNG ỨNG
1.1 MỘT SỐ KHÁI NIỆM LIÊN QUAN ĐẾN CHUỖI CUNG ỨNG
1.1.1
Khái niệm chuỗi cung ứng:
Là mạng lưới các nhà cung cấp, nhà sản xuất, nhà lắp ráp, nhà phân phối và các
trang thiết bị hậu cần. Nhằm thực hiện các chức năng:
Thu mua nguyên vật liệu
Chuyển thành các sản phẩm trung gian và cuối cùng
Phân phối các sản phẩm đến khách hàng.
1.1.2
Khái niệm về dây chuyền cung cấp:
Là quá trình từ khi doanh nghiệp tìm kiếm và mua nguyên vật liệu cần thiết, sản
xuất ra sản phẩm, và đưa sản phẩm đó đến tay khách hàng.
1.1.3
Quản lý chuỗi cung ứng:
Là phối hợp tất cả các hoạt động và các dòng thông tin liên quan đến việc thu mua,
sản xuất và di chuyển sản phẩm.
SCM tích hợp nhu cầu hậu cần nhà cung cấp, nhà phân phối và khách hàng thành
một quá trình liên kết. SCM là mạng lưới các điều kiện dễ dàng cho việc thu mua NL
(nguyên liệu) , chuyển NL thô thành sản phẩm trung gian và cuối cùng, và phân phối
sản phẩm cuối cùng đến khách hàng.
Quản lý chuỗi cung ứng (Supply Chain Management – SCM) là một sự quản lý
toàn bộ chuỗi giá trị thặng dư, từ nhà cung cấp tới nhà sản xuất rồi tới các nhà bán
buôn, bán lẻ và cuối cùng là tới khách hàng đầu cuối. SCM có 3 mục tiêu chính:
Giảm hàng tồn kho.
Tăng lượng giao dịch thông qua việc đẩy mạnh trao đổi dữ liệu với thời gian thực.
Tăng doanh thu bán hàng với việc triển khai đáp ứng khách hàng một cách hiệu
quả hơn.
SCM là sự phối kết hợp nhiều thủ pháp nghệ thuật và khoa học nhằm cải thiện
cách thức các công ty tìm kiếm những nguồn nguyên liệu thô cấu thành sản phẩm/dịch
vụ, sau đó sản xuất ra sản phẩm/dịch vụ đó và phân phối tới các khách hàng. Điều
quan trọng đối với bất kỳ giải pháp SCM nào, dù sản xuất hàng hoá hay dịch vụ, chính
là việc làm thế nào để hiểu được sức mạnh của các nguồn tài nguyên và mối tương
GVHD: ThS.Phạm Xuân Thu
3
SVTH: Đặng Thị Ngân Thùy
BÁO CÁO THỰC TẬP
ĐHQT3B
quan giữa chúng trong toàn bộ dây chuyền cung ứng sản xuất. Về cơ bản, SCM sẽ
cung cấp giải pháp cho toàn bộ các hoạt động đầu vào của doanh nghiệp, từ việc đặt
mua hàng của nhà cung cấp, cho đến các giải pháp tồn kho an toàn của công ty.
Trong hoạt động quản trị nguồn cung ứng, SCM cung cấp những giải pháp mà
theo đó, các nhà cung cấp và công ty sản xuất sẽ làm việc trong môi trường cộng tác,
giúp cho các bên nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và phân phối sản phẩm/dịch
vụ tới khách hàng. SCM tích hợp hệ thống cung ứng mở rộng và phát triển một môi
trường sản xuất kinh doanh thực sự, cho phép công ty của bạn giao dịch trực tiếp với
khách hàng và nhà cung cấp ở cả hai phương diện mua bán và chia sẻ thông tin.
1.2 CHỨC NĂNG HOẠT ĐỘNG CỦA CHUỖI CUNG ỨNG
1.2.1
Quá trình thu mua
Là các quá trình liên quan tới việc thu mua nguyên liệu, hàng hoá theo kế hoạch để
cung cấp cho nhu cầu sản xuất hoặc bán hàng.
Bộ phận thu mua rất quan trọng, là mắc xích liên kết giữa công ty và thị trường
cung cấp. Một bộ phận thu mua được đánh giá mạnh khi nó có thể tìm được nguồn
nguyên liệu hàng hoá rẻ, đạt chất lượng; đảm bảo cung cấp đầy đủ nguyên vật liệu cho
quá trình tiếp theo và xây dựng được mối quan hệ tốt với các nhà cung cấp.
Chức năng tìm nguồn cung cấp được phân tích thành 3 quá trình:
Tìm nguồn cung cấp cho dạng sản xuất tồn kho: Nhu cầu sản phẩm chưa biết trước
nên mức lưu kho bị dao động rất lớn, các nhà máy buộc phải tăng dự trữ để đối phó
với những đơn hàng đột xuất. Bộ phận thu mua thường vất vả trong việc thiết lập các
mối quan hệ dài hạn với các nhà cung cấp và xây dựng mạng lưới cung cấp dự phòng.
Tìm nguồn cung cấp cho dạng sản xuất theo đơn hàng: Nhu cầu được báo trước,
bộ phận thu mua dễ xây dựng các mối quan hệ dài hạn với nhà cung cấp, giúp họ thiết
lập quy trình theo những tiêu chuẩn yêu cầu. Bộ phận thu mua lựa chọn và phân bổ các
đơn hàng cho các nhà cung cấp khác nhau theo năng lực và giá cả của họ.
Tìm nguồn cung cấp cho dạng thiết kế theo đơn hàng: yêu cầu nguồn nguyên liệu
phong phú và các nhà cung cấp, thầu phụ phải có năng lực thiết kế thực sự. Giá trị sản
phẩm thể hiện qua ý tưởng, thiết kế và cách thức thực hiện của họ. Bộ phận thu mua
xây dựng mối quan hệ rộng với các nhà cung cấp để đáp ứng nhu cầu đa dạng của sản
phẩm. Quá trình hợp tác phát triển sản phẩm mới giúp các công ty thu ngắn khoảng
cách giữa chúng và giúp phát hiện ra những nhà cung cấp có tiềm năng.
1.2.2
Quá trình sản xuất
Bao gồm cả hoạt động thiết kế, thử nghiệm sản phẩm mới, đóng kiện, lưu trữ.
Quá trình này được phân tích thành 3 dạng là:
GVHD: ThS.Phạm Xuân Thu
4
SVTH: Đặng Thị Ngân Thùy
BÁO CÁO THỰC TẬP
ĐHQT3B
Sản xuất tồn kho (MTS: Make To Stock): là một môi trường sản xuất mà sản
phẩm được hoàn thành trước khi nhận được đơn đặt hàng của người mua.
Làm theo đơn hàng (MTO: Make To Order): là một môi trường sản xuất mà hàng
hóa hoặc dịch vụ được tạo ra sau khi nhận được yêu cầu của khách hàng.
Thiết kế theo yêu cầu (ETO: Engineer To Order): khách hàng yêu cầu nhà sản xuất
thực hiện thiết kế toàn bộ các đặc điểm kỹ thuật cũng như quy trình sản xuất .
1.2.3
Phân phối sản phẩm
Bao gồm việc phân phối sản phẩm vận chuyển, lưu trữ, quản lý thành phẩm và
đảm bảo chất lượng hàng hoá thông qua hệ thống kho bãi và các tổ chức hậu cần.
Có 2 vấn đề cần quan tâm trong quá trình phân phối hàng hoá là: Tổ chức quản lý
mạng lưới phân phối và vận chuyển hàng hoá từ nhà máy đến người tiêu dùng.
1.3 VAI TRÒ CHUỖI CUNG ỨNG VỚI HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
Đối với các công ty, SCM có vai trò rất to lớn. Bởi vì các doanh nghiệp nằm trong
bất cứ một chuỗi cung ứng nào cũng phải đưa ra các quyết định chung và các quyết
định riêng đối với các hành động của họ trên 5 lĩnh vực: Sản xuất, hàng tồn kho, địa
điểm kho bãi, vận chuyển và thông tin.
SCM sẽ giúp doanh nghiệp đưa ra những quyết định đúng đắn, hệ thống phần
mềm SCM sẽ phục vụ các công việc từ lập kế hoạch mua nguyên vật liệu, lựa chọn
nhà cung cấp, đưa ra các quy trình theo đó nhà cung cấp sẽ phải tuân thủ trong việc
cung cấp nguyên vật liệu cho doanh nghiệp, lập kế hoạch cho lượng hàng sản xuất,
quản lý quá trình giao hàng bao gồm quản lý kho và lịch giao hàng, cho đến quản lý
hàng trả lại và hỗ trợ khách hàng trong việc nhận hàng.
SCM giải quyết cả đầu ra lẫn đầu vào của doanh nghiệp một cách hiệu quả. Nhờ
có thể thay đổi các nguồn nguyên vật liệu đầu vào hoặc tối ưu hoá quá trình luân
chuyển nguyên vật liệu, hàng hoá, dịch vụ mà SCM có thể giúp tiết kiệm chi phí, tăng
khả năng cạnh tranh cho doanh nghiệp.
SCM còn hỗ trợ đắc lực cho hoạt động tiếp thị, đặc biệt là tiếp thị hỗn hợp ( 4P:
Product, Price, Promotion, Place). Chính SCM đóng vai trò then chốt trong việc đưa
sản phẩm đến đúng nơi cần đến và vào đúng thời điểm thích hợp. Mục tiêu lớn nhất
của SCM là cung cấp sản phẩm/dịch vụ cho khách hàng với tổng chi phí nhỏ nhất.
Một công ty sản xuất luôn tồn tại ba yếu tố chính của dây chuyền cung ứng:
Các bước khởi đầu và chuẩn bị cho quá trình sản xuất, hướng tới những thông tin
tập trung vào khách hàng và yêu cầu của họ.
Bản thân chức năng sản xuất, tập trung vào những phương tiện, thiết bị, nhân lực,
nguyên vật liệu và chính quá trình sản xuất.
GVHD: ThS.Phạm Xuân Thu
5
SVTH: Đặng Thị Ngân Thùy
BÁO CÁO THỰC TẬP
ĐHQT3B
Tập trung vào sản phẩm cuối cùng, phân phối và một lần nữa hướng tới những
thông tin tập trung vào khách hàng và yêu cầu của họ.
Trong dây chuyền cung ứng ba nhân tố này, SCM sẽ điều phối khả năng sản xuất
có giới hạn và thực hiện việc lên kế hoạch sản xuất - những công việc đòi hỏi tính dữ
liệu chính xác về hoạt động tại các nhà máy, nhằm làm cho kế hoạch sản xuất đạt hiệu
quả cao nhất. SCM cung cấp khả năng trực quan hoá đối với các dữ liệu liên quan đến
sản xuất và khép kín dây chuyền cung cấp, tạo điều kiện cho việc tối ưu hoá sản xuất
đúng lúc bằng các hệ thống sắp xếp và lên kế hoạch. Nó cũng mang lại hiệu quả tối đa
cho việc dự trù số lượng nguyên vật liệu, quản lý nguồn tài nguyên, lập kế hoạch đầu
tư và sắp xếp hoạt động sản xuất của công ty.
Ngoài ra giải pháp SCM còn phân tích dữ liệu thu thập được và lưu trữ hồ sơ với
chi phí thấp. Có thể nói, SCM là nền tảng của một chương trình cải tiến và quản lý
chất lượng - Bạn không thể cải tiến được những gì bạn không thể nhìn thấy.
1.4 CẤU TRÚC CỦA CHUỖI CUNG ỨNG
Một dây chuyền cung ứng sản xuất bao gồm tối thiểu ba yếu tố: nhà cung cấp, bản
thân đơn vị sản xuất và khách hàng.
Nhà cung cấp: là các công ty bán sản phẩm, dịch vụ là nguyên liệu đầu vào cần
thiết cho quá trình sản xuất, kinh doanh. Thông thường, nhà cung cấp được hiểu là đơn
vị cung cấp nguyên liệu trực tiếp như vật liệu thô, các chi tiết của sản phẩm, bán thành
phẩm. Các công ty cung cấp dịch vụ cho sản xuất, kinh doanh được gọi là nhà cung
cấp dịch vụ.
Đơn vị sản xuất: là nơi sử dụng nguyên liệu, dịch vụ đầu vào và áp dụng các quá
trình sản xuất để tạo ra sản phẩm cuối cùng. Các nghiệp vụ về quản lý sản xuất được
sử dụng tối đa tại đây nhằm tăng hiệu quả, nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo nên sự
thông suốt của dây chuyền cung ứng.
Khách hàng: là người sử dụng sản phẩm của đơn vị sản xuất.
1.5 CÁC THÀNH PHẦN CƠ BẢN CỦA CHUỖI CUNG ỨNG
GVHD: ThS.Phạm Xuân Thu
6
SVTH: Đặng Thị Ngân Thùy
BÁO CÁO THỰC TẬP
ĐHQT3B
Sơ đồ 1.1: Thành phần chuỗi cung ứng
Nguồn: Slide môn Quản trị logistics - thầy Phạm Xuân Thu
Dây chuyền cung ứng được cấu tạo từ 5 thành phần cơ bản. Các thành phần này
là các nhóm chức năng khác nhau và cùng nằm trong dây chuyền cung ứng:
Sản xuất (Làm gì? Như thế nào? Khi nào?).
Vận chuyển (Khi nào? Vận chuyển như thế nào?).
Tồn kho (Chi phí sản xuất và lưu trữ).
Định vị (Nơi nào tốt nhất? Để làm cái gì?).
Thông tin (Cơ sở để ra quyết định).
Sản xuất: Sản xuất là khả năng của dây chuyền cung ứng tạo ra và lưu
trữ sản phẩm. Phân xưởng, nhà kho là cơ sở vật chất, trang thiết bị chủ yếu của
thành phần này. Trong quá trình sản xuất, các nhà quản trị phải đối mặt với vấn đề
cân bằng giữa khả năng đáp ứng nhu cầu của khách hàng và hiệu quả sản xuất của
doanh nghiệp.
Vận chuyển: Đây là bộ phận đảm nhiệm công việc vận chuyển nguyên
vật liệu, cũng như sản phẩm giữa các nơi trong dây chuyền cung ứng. Ở đây, sự
cân bằng giữa khả năng đáp ứng nhu cầu và hiệu quả công việc được biểu thị trong
việc lựa chọn phương thức vận chuyển. Thông thường có 6 phương thức vận
chuyển cơ bản: Đường biển, đường sắt, đường bộ, đường hàng không, dạng điện
tử, đường ống.
Tồn kho: Tồn kho là việc hàng hoá được sản xuất ra tiêu thụ như thế
nào. Chính yếu tố tồn kho sẽ quyết định doanh thu và lợi nhuận của công ty.
Định vị: Bạn tìm kiếm các nguồn nguyên vật liệu sản xuất ở đâu? Nơi
nào là địa điểm tiêu thụ tốt nhất? Đây chính là những yếu tố quyết định sự thành
công của dây chuyền cung ứng.
GVHD: ThS.Phạm Xuân Thu
7
SVTH: Đặng Thị Ngân Thùy
BÁO CÁO THỰC TẬP
ĐHQT3B
Thông tin: Thông tin chính là “nguồn dinh dưỡng” cho hệ thống SCM
của bạn. Nếu thông tin chuẩn xác, hệ thống SCM sẽ đem lại những kết quả chuẩn
xác. Ngược lại, nếu thông tin không đúng, hệ thống SCM sẽ không thể phát huy
tác dụng.
1.6 QUÁ TRÌNH VÀ CÁC LUỒNG VẬN CHUYỂN
Bảng 1.1: Quá trình luân chuyển trong chuỗi cung ứng
Mua
nguyên
vật liệu
Giao
Hàng
Mua
Quá trình
Các luồng
hậu cần
Mua nguyên vật
liệu
Quản lý tồn kho
nguyên vật liệu
Lưu kho nguyên
vật liệu
Lưu kho phụ
liệu đóng gói
Sản xuất
Lịch trình sản xuất
Lưu kho sản phẩm dở dang
Đóng gói thành phẩm hoàn thiện
Phân phối
Vận chuyển từ nơi sản xuất đến kho
Quản lý tồn kho thành phẩm
Lưu kho thành phẩm
Giao hàng tới khách hàng cuối cùng
Nguồn: Slide môn Quản trị Logistics của thầy Phạm Xuân Thu
Các giai đoạn điển hình của một chuỗi cung cấp: khách hàng, người bán lẻ, nhà
phân phối, nhà sản xuất, nhà cung ứng. Tuy nhiên không nhất thiết tất cả các chuỗi
cung cấp phải bao gồm đầy đủ các giai đoạn này. Trong mỗi công ty, chuỗi cung cấp
bao trùm tất cả các chức năng có liên quan đến việc đáp ứng yêu cầu khách hàng (phát
triển sản phẩm, marketing, vận hành, phân phối, tài chính, dịch vụ khách hàng). Khách
hàng chính là một phần không thể thiếu của chuỗi cung cấp. Bao gồm luồng sản phẩm
dịch vụ từ nhà cung cấp tới nhà sản xuất rồi tới nhà phân phối, nhưng cũng bao gồm
luồng thông tin, tài chính, và sản phẩm theo cả hai hướng thuận và nghịch.
1.7 CHUỖI CUNG ỨNG CỦA CÔNG TY SXXK THỦY SẢN VIỆT NAM
1.7.1
Khái niệm chuỗi cung ứng của công ty sản xuất xuất khẩu thủy
sản
GVHD: ThS.Phạm Xuân Thu
8
SVTH: Đặng Thị Ngân Thùy
- Xem thêm -