Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ch-¬ng1:
C¬ së lý luËn tæng qu¸t
cña ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp
1.1
Doanh nghiÖp vµ vai trß cña qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp
1.1.1 Doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng
Doanh nghiÖp ®-îc hiÓu nh- sau: lµ chñ thÓ kinh tÕ ®éc lËp, cã t- c¸ch
ph¸p nh©n, ho¹t ®éng kinh doanh trªn thÞ tr-êng nh»m lµm t¨ng gi¸ trÞ cña chñ së
h÷u.
LuËt Doanh nghiÖp ®-îc quèc héi n-íc ta th«ng qua ngµy 12/ 06/1999 vµ
chÝnh thøc ¸p dông vµo ngµy 1/ 1/ 2000 nªu râ :Doanh nghiÖp lµ tæ chøc kinh tÕ
riªng, cã tµi s¶n, cã trô së giao dÞch æn ®Þnh, ®-îc ®¨ng ký kinh doanh theo quy
®Þnh cña ph¸p luËt nh»m môc ®Ých thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh.
§Ó t×m hiÓu s©u h¬n vÒ doanh nghiÖp cô thÓ lµ ho¹t ®éng trong doanh
nghiÖp ph¶i n¾m râ cã bao nhiªu lo¹i h×nh doanh nghiÖp ®ang tån t¹i g¾n víi
nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, vµ ®Ó ®øng v÷ng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng lu«n ®i kÌm
víi quy luËt ®µo th¶i kh¾c nghiÖt th× mçi doanh nghiÖp cÇn cã nh÷ng ph-¬ng
h-íng g× khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh.
ë ViÖt Nam hiÖn nay theo h×nh th-c ph¸p lý cã c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp
sau: doanh nghiÖp Nhµ n-íc, c«ng ty cæ phÇn, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng
ty hîp danh, doanh nghiÖp t- nh©n, hîp t¸c x·, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t- n-íc
ngoµi ( gåm doanh nghiÖp liªn doanh, doanh nghiÖp cã 100% vèn ®Çu t- n-íc
ngoµi ).
Do kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®i s©u t×m hiÓu, nªn chuyªn ®Ò chØ nªu c¸c ph-¬ng
h-íng chung nhÊt cho tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp khi muèn tiÕn hµnh s¶n
xuÊt kinh doanh. §ã lµ ba c©u hái mµ nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ lêi :
- Mét lµ : Nªn ®Çu t- vµo s¶n xuÊt s¶n phÈm g× ? §©y chÝnh lµ chiÕn l-îc
®Çu t- dµi h¹n cña doanh nghiÖp
- Hai lµ : S¶n xuÊt ra s¶n phÈm nh»m phôc vô nh÷ng ®èi t-îng nµo ?
- Ba lµ : Tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt nh- thÕ nµo ®Ó ho¹t ®éng trong doanh
nghiÖp ®i ®óng quü ®¹o ®· ®-îc v¹ch ra ?
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ba c©u hái trªn ®Òu xoay quanh vÊn ®Ò lµ lµm sao doanh nghiÖp cã thÓ thu
®-îc lîi nhuËn tèi ®a trong khi chØ ph¶i bá ra mét l-îng chi phÝ tèi thiÓu.
Muèn vËy doanh nghiÖp cÇn ph¶i t¨ng c-êng qu¶n lý trªn tÊt c¶ c¸c mÆt
ho¹t ®éng cña m×nh bëi v× c¬ chÕ qu¶n lý láng lÎo, kh«ng ®ång bé, kh«ng thèng
nhÊt tõ trªn xuèng lµ tiÒn ®Ò khiÕn doanh nghiÖp r¬i vµo t×nh tr¹ng lµm ¨n thua
lç, s¶n phÈm cña doanh nghiÖp thiÕu tÝnh c¹nh tranh lµm cho qu¸ tr×nh tiªu thô bÞ
®×nh trÖ nªn kh«ng thanh to¸n ®-îc c¸c kho¶n nî, vµ dÉn tíi kÕt côc tÊt yÕu lµ
ph¸ s¶n.
MÆc dï ho¹t ®éng trong doanh nghiÖp rÊt ®a d¹ng vµ cßn phô thuéc vµo ®Æc
®iÓm cña tõng lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh-ng ®Òu cã mét ®iÓm chung lín
trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt ë tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ lµ ®Òu ph¶i diÔn ra ho¹t
®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng nµy ®-îc ®iÒu khiÓn trùc tiÕp bëi bé phËn qu¶n trÞ tµi
chÝnh doanh nghiÖp.
VËy khi doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng th× bé phËn
nµy cã chøc n¨ng g×, ph¶i thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô g×, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp g¾n víi c«ng t¸c nµy nh- thÕ nµo ?
1.1.2
Kh¸i qu¸t vÒ qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp
§Ó cã hiÓu biÕt kh¸i qu¸t vÒ qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp ph¶i cã ®-îc
nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n theo hÖ thèng d-íi ®©y.
1.1.2.1 Tµi chÝnh doanh nghiÖp
Tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ mét kh©u cña hÖ thèng tµi chÝnh trong nÒn kinh
tÕ quèc d©n, nã lµ mét ph¹m trï kinh tÕ kh¸ch quan g¾n liÒn víi sù ra ®êi cña
nÒn kinh tÕ hµng ho¸ tiÒn tÖ.
Tµi chÝnh doanh nghiÖp cã nhiÖm vô lµ qu¸ tr×nh t¹o lËp, ph©n phèi vµ sö
dông c¸c quü tiÒn tÖ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp bëi
v× tiÒn ®Ò cÇn thiÕt ®Ó mçi doanh nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh
lµ ph¶i cã mét l-îng tiÒn tÖ nhÊt ®Þnh th× doanh nghiÖp míi thùc hiÖn ®-îc môc
tiªu ®· v¹ch ra. C¸c ho¹t ®éng liªn quan ®Õn viÖc t¹o lËp, ph©n phèi vµ sö dông
c¸c quü tiÒn tÖ thuéc c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp
C¸c quan hÖ kinh tÕ ph¸t sinh g¾n víi viÖc t¹o lËp, ph©n phèi vµ sö dông
c¸c quü tiÒn tÖ cña doanh nghiÖp nh- quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi Nhµ n-íc,
quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c chñ thÓ kinh tÕ, quan hÖ trong néi bé doanh
nghiÖp hîp thµnh quan hÖ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp.
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp, néi dung vµ c¸c
nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
1.1.2.2
a. Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ viÖc lùa chän vµ ®-a ra c¸c quyÕt
®Þnh tµi chÝnh, tæ chøc thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh ®ã nh»m ®¹t ®-îc c¸c môc tiªu
ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp: tèi ®a ho¸ lîi nhuËn, kh«ng ngõng lµm t¨ng gi¸ trÞ
cña doanh nghiÖp vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr-êng.
b. Néi dung chñ yÕu cña qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp :
- Tham gia ®¸nh gi¸ lùa chän c¸c dù ¸n ®Çu t- vµ kÕt qu¶ kinh doanh.
X¸c ®Þnh nhu cÇu vèn, tæ chøc huy ®éng c¸c nguån vèn ®Ó ®¸p øng
cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.
- Tæ chøc sö dông tèt sè vèn hiÖn cã, qu¶n lý chÆt chÏ c¸c kho¶n thu chi,
®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cu¶ doanh nghiÖp.
- Thùc hiÖn tèt viÖc ph©n phèi lîi nhuËn, trÝch lËp vµ sö dông c¸c quü cña
doanh nghiÖp.
- §¶m b¶o kiÓm tra kiÓm so¸t, th-êng xuyªn ®èi víi t×nh h×nh ho¹t ®éng
cña doanh nghiÖp vµ thùc hiÖn tèt viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh.
- Thùc hiÖn tèt viÖc kÕ ho¹ch ho¸ tµi chÝnh.
c. Nh÷ng nh©n tè chñ yÕu ¶nh h-ëng ®Õn qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh
nghiÖp th-êng lµ: h×nh thøc ph¸p lý cña tæ chøc doanh nghiÖp; ®Æc ®iÓm kinh tÕ
kÜ thuËt cña ngµnh kinh doanh ( tÝnh chÊt ngµnh kinh doanh, thêi vô, chu kú s¶n
xuÊt ); m«i tr-êng kinh doanh ( sù æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ, ¶nh h-ëng cña gi¸ c¶
thÞ tr-êng, l·i suÊt vµ thuÕ, sù canh tranh trªn thÞ tr-êng vµ tiÕn bé c«ng nghÖ ).
1.1.2.3 Vai trß cña qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp
Ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp thµnh c«ng hay thÊt b¹i lµ do c«ng
t¸c qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp bëi v× qu¶n trÞ tµi chÝnh cã quan hÖ chÆt chÏ
víi qu¶n trÞ doanh nghiÖp hÇu hÕt mäi quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ kh¸c ®Òu ®Òu dùa vµo
kÕt qu¶ rót ra tõ ®¸nh gi¸ vÒ mÆt tµi chÝnh trong qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
VËy vai trß cô thÓ cña qu¶n trÞ tµi chÝnh trong doanh nghiÖp lµ g× ?
- X¸c ®Þnh ®óng ®¾n nhu cÇu vèn cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng cña doanh
nghiÖp trong tõng thêi kú, lùa chän c¸c ph-¬ng ph¸p vµ h×nh thøc thÝch hîp huy
®äng vèn tõ bªn trong vµ bªn ngoµi ®¸p øng kÞp thêi c¸c nhu cÇu vèn cho ho¹t
®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng nhÞp
nhµng víi chi phÝ huy ®éng thÊp.
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
- Tæ chøc sö dông vèn tiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶ ®Ó cã thÓ n©ng cao hiÖu qu¶
ho¹t ®éng kinh doanh nh- huy ®éng sè vèn tèi ®a hiÖn cã nh»m gi¶m bít vµ
tr¸nh ®-îc nh÷ng thiÖt h¹i do ø ®äng vèn g©y ra, ®ång thêi gi¶m ®-îc nhu cÇu
vay vèn, gi¶m ®-îc kho¶n tiÒn tr¨ l·i vay . Ngoµi ra h×nh thµnh, sö dông tèt c¸c
quü , ¸p dông c¸c h×nh thøc th-ëng ph¹t vËt chÊt mét c¸ch hîp lý sÏ gãp phÇn
thóc ®Èy c¸n bé c«ng nh©n viªn g¾n bã víi doanh nghiÖp, n©ng cao n¨ng suÊt lao
®éng, c¶i tiÕn s¶n xuÊt kinh doanh n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tiÒn vèn.
- Gi¸m s¸t, kiÓm tra chÆt chÏ c¸c mÆt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp ®Ó tõ ®ã ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng tån t¹i v-íng m¾c trong kinh
doanh vµ cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh kÞp thêi.
Qua c¸c kh¸i niÖm ®· ®-îc nhËn ®Þnh á trªn ta ®· thÊy ®-îc chøc n¨ng,
nhiÖm vô, néi dung chñ yÕu còng nh- vai trß cña qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp.
§©y kh«ng chØ lµ mét m«n khoa häc ®¬n thuÇn, mµ cßn lµ mét m«n nghÖ thuËt
®ßi hái c¸c nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh ph¶i nh¹y bÐn víi sù vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ
thÞ tr-êng.
MÆt kh¸c, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu trªn c¸c nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh cßn ph¶i cã kü
n¨ng nghiÖp vô ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp tr-íc trong vµ sau
mçi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh th«ng qua c«ng t¸c ph©n tÝch ho¹t ®éng tµi
chÝnh trong doanh nghiÖp mµ theo Josetle Payrard_ mét nhµ kinh tÕ häc ®· nãi
nh sau : “Ph©n tÝch t¯i chÝnh cã thÓ ®îc ®Þnh nghÜa nh- mét tæng thÓ c¸c
ph-¬ng ph¸p cho phÐp ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh trong qu¸ khø vµ hiÖn t¹i,
gióp cho viÖc quyÕt ®Þnh qu°n trÞ v¯ ®²nh gi² doanh nghiÖp mét c²ch chÝnh x²c”.
VËy tÇm quan träng cña ph©n tÝch tµi chÝnh ®Õn ®©u ? ®Ó ph©n tÝch tµi chÝnh
doanh nghiÖp cÇn thùc hiÖn nh÷ng thao t¸c g×? c¸c kü n¨ng chñ yÕu ®-îc sö
dông khi tiÕn hµnh ph©n tÝch lµ g× ?
1.2
TÇm quan träng cña ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp
1.2.1 Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ sù cÇn thiÕt cña ph©n tÝch tµi
chÝnh doanh nghiÖp
1.2.1.1
Ph©n tÝch tµi chÝnh
Ph©n tÝch tµi chÝnh lµ ho¹t ®éng nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ sù chuyÓn dÞch biÕn
®æi c¸c luång tµi chÝnh cïng víi ¶nh h-ëng cña nã tíi ho¹t ®éng kinh doanh.
Th«ng qua ph©n tÝch tµi chÝnh cho phÐp doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ ®-îc toµn bé t×nh
h×nh tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1.2.1.2
Sù cÇn thiÕt cña ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp
§èi víi doanh nghiÖp cã rÊt nhiÒu ng-êi quan t©m tíi t×nh h×nh tµi chÝnh
cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, tuú theo môc ®Ých kh¸c nhau mµ hä quan t©m tíi
t×nh h×nh tµi chÝnh ë gãc ®é kh¸c nhau. Song nh×n chung hä ®Òu quan t©m tíi kh¶
n¨ng t¹o ra dßng tiÒn mÆt, kh¶ n¨ng sinh lîi, kh¶ n¨ng thanh to¸n, møc lîi nhuËn
tèi ®a cña doanh nghiÖp. Nh-ng kh«ng ph¶i bÊt cø ai cÇn th«ng tin tµi chÝnh lµ
doanh nghiÖp cung cÊp ®Çy ®ñ cho hä mµ phaØ dùa trªn c¸c mèi quan hÖ víi
doanh nghiÖp vµ môc ®Ých cña nh÷ng ng-êi sö dông th«ng tin ®ã. V× vËy, vai trß
cña ph©n tÝch tµi chÝnh lµ rÊt quan träng ®èi víi :
C¸c nhµ qu¶n lý
C¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp rÊt quan t©m tíi t×nh h×nh ph©n tÝch tµi
chÝnh v× ph©n tÝch th-êng xuyªn sÏ :
- T¹o thµnh chu kú ®¸nh gi¸ ®Òu ®Æn vÒ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, tiÕn
hµnh c©n ®èi tµi chÝnh, kh¶ n¨ng sinh lêi, kh¶ n¨ng thanh to¸n, tr¶ nî, rñi ro, tµi
chÝnh doanh nghiÖp.
- §Þnh h-íng quyÕt ®Þnh cña ban gi¸m ®èc còng nh- gi¸m ®èc tµi chÝnh:
QuyÕt ®Þnh ®Çu t-, tµi trî, ph©n chia lîi tøc cæ phÇn.
- Lµ c¬ së cho c¸c dù b¸o tµi chÝnh: kÕ ho¹ch ®Çu t-, ng©n s¸ch tiÒn mÆt.
- Lµ c«ng cô ®Ó kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý.
C¸c nhµ ®Çu t-.
C¸c nhµ ®Çu t- bao gåm nh÷ng ng-êi cã vèn nh-ng ch-a ®Çu t-, ®ang cã
nhu cÇu sö dông vèn nh- mua cæ phiÕu hay tr¸i phiÕu c«ng ty, c¸c c¸ nh©n tæ
chøc, hoÆc c¸c cæ ®«ng hiÖn t¹i ®ang ®Çu t- vèn vµo c«ng ty. Thu nhËp cña cæ
®«ng lµ thu nhËp cæ phiÕu, tiÒn lîi tøc cæ phiÕu vµ gi¸ trÞ t¨ng thªm (chªnh lÖch
gi¸ mua - b¸n) cña vèn ®Çu t- do biÕn ®éng gi¸ trªn thÞ tr-êng, hay yÕu tè ¶nh
h-ëng tíi lîi nhuËn kú väng cña doanh nghiÖp. Trong thùc tÕ c¸c nhµ ®Çu tth-êng tiÕn hµng ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh lêi cña c«ng ty, triÓn väng cña c«ng ty
trong t-¬ng lai tõ ®ã quyÕt ®Þnh hä nªn mua thªm hay b¸n cæ phiÕu mµ hä ®ang
n¾m gi÷? §Ó tr¶ lêi ®-îc c©u hái trªn th× c¸c cæ ®«ng th-êng dùa vµo kÕt qu¶
ph©n tÝch tµi chÝnh cña c¸c chuyªn gia ph©n tÝch.
Ng-êi cho vay.
C¸c nhµ ®Çu t- tµi chÝnh cho doanh nghiÖp rÊt cÇn n¾m b¾t ®-îc tiÒm n¨ng
cña doanh nghiÖp th«ng qua sù ph©n tÝch tµi chÝnh cho phÐp hä tr¶ lêi nh÷ng c©u
hái: “LiÖu cho doanh nghiÖp vay cã nh÷ng rñi ro g× x°y ra?”, “ Doanh nghiÖp cã
kh¶ n¨ng tr° nî hay kh«ng ? ”, “ Thêi gian cã thÓ cho doanh nghiÖp nî ? ”.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
- NÕu lµ kho¶n cho vay ng¾n h¹n: ng-êi cho vay quan t©m ®Õn tµi s¶n thÕ
chÊp vµ ®Æc biÖt quan t©m ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cña doanh nghiÖp.
- NÕu kho¶n vay dµi h¹n: ng-êi cho vay ®Æc biÖt quan t©m tíi kh¶ n¨ng
thanh to¸n vµ kh¶ n¨ng sinh lêi cña doanh nghiÖp mµ viÖc hoµn tr¶ gèc vµ l·i sÏ
tuú thuéc vµo kh¶ n¨ng nµy, bªn c¹nh nh÷ng tµi s¶n mµ doanh nghiÖp thÕ chÊp.
C¸n bé c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp
Kho¶n tiÒn l-¬ng nhËn d-îc tõ doanh nghiÖp lµ nguån thu nhËp cña nh÷ng
ng-êi h-ëng l-¬ng. V× vËy, c¸n bé c«ng nh©n viªn còng rÊt quan t©m tíi triÓn
väng ph¸t triÓn còng nh- kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Hä còng muèn
biÕt tíi xu thÕ ph¸t triÓn, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®Ó cã
®éng lùc thóc ®Èy hä lµm viÖc tèt h¬n cho doanh nghiÖp.
C«ng ty kiÓm to¸n
C«ng ty kiÓm to¸n sÏ sö dông b¸o c¸o tµi chÝnh doanh nghiÖp vµ c¸c b»ng
chøng kh¸c mµ kiÓm to¸n thu ®-îc ®Ó x¸c ®Þnh tÝnh hîp lý, trung thùc cña c¸c sè
liÖu vµ ph¸t hiÖn nh÷ng gian lËn hoÆc sai sãt cña doanh nghiÖp.
1.2.2
1.2.2.1
Môc tiªu, tÇm quan träng cña ph©n tÝch tµi chÝnh
Môc tiªu cña ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp
Do ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ ®Ó cung cÊp th«ng tin h÷u dông
trong viÖc t¹o ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh vµ kinh tÕ . V× vËy, môc tiªu chñ yÕu
cña ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ:
Thø nhÊt lµ : cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin cã Ých cho c¸c nhµ ®Çu t- vµ
nh÷ng ng-êi sö dông th«ng tin tµi chÝnh kh¸c nh»m gióp hä cã ®-îc quyÕt ®Þnh
®óng ®¾n khi muèn ®Çu t-, cho vay... Ngoµi ra, qua th«ng tin ®-îc cung cÊp
ng-êi sö dông th«ng tin sÏ ®¸nh gi¸ ®-îc kh¶ n¨ng vµ tÝnh ch¾c ch¾n cña c¸c
dßng tiÒn mÆt vµo ra, t×nh h×nh sö dông cã hiÖu qu¶ vèn kinh doanh, t×nh h×nh vµ
kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp.
Thø hai lµ: Cung cÊp th«ng tin vÒ nguån vèn chñ së h÷u, c¸c kho¶n nî , kÕt
qu¶ cña qu¸ tr×nh, sù kiÖn vµ c¸c t×nh huèng lµm biÕn ®æi c¸c nguån vèn vµ c¸c
kho¶n nî cña doanh nghiÖp.
Ba lµ : cung cÊp th«ng tin vÒ viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng c-¬ng vÞ qu¶n lý cña
ng-êi qu¶n lý nh- thÕ nµo ®èi víi doanh nghiÖp trong viÖc sö dông c¸c tiÒm n¨ng
cña doanh nghiÖp ®· ®-îc giao. ChÝnh ®iÒu nµy ®ßi hái tr¸ch nhiÖm cña ng-êi
qu¶n lý vÒ qu¶n lý, ®¶m b¶o an toµn cho tiÒm n¨ng cña doanh nghiÖp vµ sö dông
chóng sao cho cã hiÖu qu¶.
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1.2.2.2 TÇm quan träng cña ph©n tÝch tµi chÝnh
NÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®ang diÔn ra gay g¾t vµ s«i ®éng buéc c¸c nhµ qu¶n
trÞ doanh nghiÖp ph¶i cã ®Þnh h-íng chiÕn l-îc mµ muèn ho¹ch ®Þnh chiÕn l-îc
ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch tµi chÝnh bëi v× :
Ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp cho phÐp nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp ®¸nh
gi¸ th-êng xuyªn nh÷ng mÆt m¹nh yÕu vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh còng nh- ho¹t
®éng kinh doanh nh- : kh¶ n¨ng thanh to¸n, t×nh h×nh lu©n chuyÓn vèn vËt thµng ho¸..
Ngoµi ra ph©n tÝch tµi chÝnh lµ c¬ së ®Ó ra c¸c quyÕt ®Þnh tµi chÝnh cña
doanh nghiÖp. Qua c¸c kÕt qu¶ sau qu¸ tr×nh ph©n tÝch nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp
sÏ biÕt ®-îc tån t¹i, khã kh¨n ®ang v-íng m¾c vµ t×m c¸ch kh¾c phôc.
VËy ho¹ch ®Þnh chiÕn l-îc vµ chiÕn thuËt mµ c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh
nghiÖp cÇn thùc hiÖn ph¶i ®-îc ®-a ra sau khi cã sù c©n nh¾c vÒ mÆt tµi chÝnh.
Riªng ®èi víi nhµ qu¶n lý tµi chÝnh sau khi ph©n tÝch tµi chÝnh sÏ ®-a ra kÕ
ho¹ch tµi chÝnh khoa häc, ®¶m b¶o mäi tµi s¶n tiÒn vèn ®-îc sö dông mét c¸ch
hiÖu qu¶.
1.3.
Néi dung chñ yÕu cña ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp
Sau khi ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, bé phËn
qu¶n trÞ doanh nghiÖp th-êng tiÕn hµnh ph©n tÝch theo h-íng d-íi ®©y :
1.3.1 Ph©n tÝch kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp
§Ó ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n khi
chóng ®Õn h¹n thanh to¸n, ng-êi ta sö dông c¸c chØ tiªu chñ yÕu sau
1.3.1.1
HÖ sè thanh to¸n tæng qu¸t
HÖ sè nµy biÓu hiÖn mèi quan hÖ gi÷a tæng tµi s¶n cña doanh nghiÖp ®ang
qu¶n lý sö dông víi tæng sè nî ph¶i tr¶.
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n tæng qu¸t = Tæng tµi s¶n /( Nî ng¾n h¹n vµ dµi h¹n )
1.3.1.2 HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi
HÖ sè nµy ®-îc tÝnh b»ng c¸ch lÊy tæng tµi s¶n l-u ®éng chia cho sè nî
ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp. C«ng thøc nh- sau
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi = Tæng tµi s¶n l-u ®éng/ Sè nî ng¾n h¹n
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
HÖ sè nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi tµi s¶n thµnh tiÒn ®Ó trang tr¶i c¸c
kho¶n nî ng¾n h¹n, v× thÕ nã còng thÓ hiÖn møc ®é ®¶m b¶o thanh to¸n c¸c
kho¶n nî ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp.
1.3.1.3
HÖ sè thanh to¸n nhanh
HÖ sè thanh to¸n nhanh lµ mét chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÆt chÏ h¬n kh¶ n¨ng
thanh to¸n cña doanh nghiÖp, ®-îc x¸c ®Þnh b»ng tµi s¶n l-u ®éng trõ ®i hµng
tån kho vµ chia cho sè nî ng¾n h¹n. ë ®©y, hµng tån kho bÞ lo¹i trõ ra bëi v×
trong tµi s¶n l-u ®éng, hµng tån kho ®-îc coi lµ lo¹i tµi s¶n kh«ng dÔ dµng
chuyÓn ®æi nhanh thµnh tiÒn. HÖ sè nµy ®-îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc sau:
HÖ sè thanh to¸n nhanh =( Tæng tµi s¶n l-u ®éng- Hµng tån kho)/( Sè nî ng¾n h¹n)
1.3.2.4
HÖ sè thanh to¸n tøc thêi (hÖ sè vèn b»ng tiÒn)
§©y lµ hÖ sè ®¸nh gi¸ ®¸nh gi¸ s¸t sao h¬n kh¶ n¨ng thanh to¸n cña
doanh nghiÖp. C«ng thøc :
HÖ sè thanh to¸n tøc thêi = TiÒn vµ c¸c tµi s¶n t-¬ng ®-¬ng tiÒn / Nî ng¾n h¹n
1.3.2
Ph©n tÝch t×nh h×nh nguån vèn cña doanh nghiÖp
Ph©n tÝch t×nh h×nh nguån vèn cña doanh nghiÖp ®-îc bé phËn tµi chÝnh
doanh nghiÖp ph©n tÝch th«ng qua c¸c hÖ sè kÕt cÊu tµi chÝnh vµ ®Çu t-.
1.3.2.1 HÖ sè kÕt cÊu tµi chÝnh
C¸c hÖ sè kÕt cÊu tµi chÝnh thÓ hiÖn møc ®é sö dông nî cña doanh nghiÖp
trong viÖc tæ chøc nguån vèn, ®ång thêi còng ph¶n ¸nh møc ®é rñi ro tµi chÝnh
mµ doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng gÆp ph¶i.
a. HÖ sè nî: HÖ sè nµy thÓ hiÖn tû lÖ nî trong tæng nguån vèn vµ x¸c ®Þnh
HÖ sè nî = Nî ph¶i tr¶ / Tæng nguån vèn
b. Tû suÊt tù tµi trî : §-îc x¸c ®Þnh nh- sau:
Tû suÊt tù tµi trî = 1- hÖ sè nî
1.3.2.2 HÖ sè t×nh h×nh ®Çu ta. Tû suÊt ®Çu t- :Lµ tû sè gi÷a tµi s¶n cè ®Þnh (gi¸ trÞ cßn l¹i) víi tæng
tµi s¶n cña doanh nghiÖp.
b. Tû suÊt tù tµi trî tµi s¶n cè ®Þnh
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
HÖ sè nµy cung cÊp th«ng tin cho biÕt sè vèn chñ së h÷u cña doanh nghiÖp
dïng ®Ó trang bÞ tµi s¶n lµ bao nhiªu. C«ng thøc :
Tû suÊt tù tµi trî tµi s¶n cè ®Þnh = Vèn chñ së h÷u / Gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh
1.3.3
Ph©n tÝch t×nh h×nh vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn
Ph©n tÝch t×nh h×nh vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp th-êng th«ng
qua kÕt qu¶ biÓu hiÖn cña c¸c hÖ sè ho¹t ®éng kinh doanh _ chóng cã t¸c dông
®o l-êng n¨ng lùc viÖc qu¶n lý vµ sö dông sè vèn hiÖn cã cña doanh nghiÖp. C¸c
hÖ sè ®ã lµ:
1.3.3.1 Sè vßng quay hµng tån kho: lµ sè lÇn hµng ho¸ tån kho
b×nh qu©n lu©n chuyÓn trong kú. C«ng thøc x¸c ®Þnh:
Sè vßng quay hµng tån kho = Gi¸ vèn hµng b¸n / Hµng tån kho b×nh qu©n
1.3.3.2 Sè ngµy mét vßng quay hµng tån kho Ph¶n ¸nh sè
ngµy trung b×nh cña mét vßng quay hµng tån kho. C«ng thøc x¸c ®Þnh:
Sè ngµy mét vßng quay hµng tån kho = 360 ngµy/ Sè vßng quay hµng tån kho b×nh qu©n
1.3.3.3 Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu: Ph¶n ¸nh tèc ®é chuyÓn
®æi c¸c kho¶n ph¶i thu thµnh tiÒn mÆt. C«ng thøc x¸c ®Þnh:
Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu = Doanh thu thuÇn/ Sè d- b×nh qu©n c¸c kho¶n ph¶i thu
1.3.3.4 Kú thu tiÒn trung b×nh: Ph¶n ¸nh sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó thu
c¸c kho¶n ph¶i thu. C«ng thøc x¸c ®Þnh:
Kú thu tiÒn trung b×nh = 360 ngµy/ Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu
1.3.3.5 Vßng quay vèn l-u ®éng:Ph¶n ¸nh trong kú vèn l-u ®éng
quay ®-îc mÊy vßng. C«ng thøc x¸c ®Þnh:
Sè vßng quay vèn l-u ®éng = Doanh thu thuÇn/ Vèn l-u ®éng b×nh qu©n
1.3.3.6 Sè ngµy mét vßng quay vèn l-u ®éng: Ph¶n ¸nh trung
b×nh mét vßng quay hÕt bao nhiªu ngµy. C«ng thøc x¸c ®Þnh:
Sè ngµy mét vßng quay vèn l-u ®éng = 360 ngµy/ Sè vßng quay vèn l-u ®éng
1.3.3.7 HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh: Nh»m ®o l-êng viÖc sö
dông vèn cè ®Þnh ®¹t hiÖu qu¶ nh- thÕ nµo. C«ng thøc nh- sau:
HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh = Doanh thu thuÇn/ Vèn cè ®Þnh b×nh qu©n
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1.3.3.8 Vßng quay toµn bé vèn :Ph¶n ¸nh vèn cña doanh nghiÖp
trong mét kú quay ®-îc bao nhiªu vßng. C«ng thøc:
Vßng quay toµn bé vèn = Doanh thu thuÇn/ Vèn s¶n xuÊt b×nh qu©n
1.3.4
Ph©n tÝch diÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn
B¶ng ph©n tÝch diÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn lµ mét trong nh÷ng c¬
së vµ c«ng cô cña c¸c nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh ®Ó ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh cho kú tíi,
bëi môc ®Ých chÝnh cña nã lµ tr¶ lêi cho c©u hái vèn xuÊt ph¸t tõ ®©u vµ ®-îc së
dông vµo viÖc g×? Th«ng tin mµ b¶ng kª diÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn cho
biÕt doanh nghiÖp ®ang tiÕn triÓn hay gÆp khã kh¨n. Th«ng tin nµy rÊt h÷u Ých
víi nhµ ®Çu t- bëi v× hä muèn biÕt doanh nghiÖp ®· lµm g× víi sè vèn cña hä.
B¶ng kª diÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn lËp theo c¸ch thøc sau:
- T¨ng c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶, t¨ng vèn cña chñ së h÷u, còng nh- lµm gi¶m
tµi s¶n cña doanh nghiÖp chØ ra sù diÔn biÕn cña nguån vèn.
- T¨ng tµi s¶n cña doanh nghiÖp, gi¶m c¸c kho¶n nî, vµ vèn chñ së h÷u
®-îc ®-a vµo cét sö dông vèn. Nguyªn t¾c lËp b¶ng kª nh- sau
B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n
Tµi s¶n
Nguån vèn
TÝnh to¸n c¸c thay ®æi
DiÔn biÕn nguån
T¨ng nguån vèn
Gi¶m tµi s¶n
Sö dông vèn
T¨ng tµi s¶n
Gi¶m nguån vèn
DiÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn ®-îc biÓu hiÖn qua b¶ng :
DiÔn biÕn nguån vèn
...........
Tæng
1.3.5
TiÒn
%
Sö dông vèn
TiÒn
%
.....
....
..............
......
.....
100%
100%
Ph©n tÝch kh¶ n¨ng sinh lêi cña doanh nghiÖp
C¸c chØ sè sinh lêi lu«n ®-îc c¸c nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh quan t©m. Chóng lµ
c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong mét kú nhÊt ®Þnh lµ ®¸p sè
sau cïng cña hiÖu qu¶ kinh doanh, vµ cßn lµ mét luËn cø quan träng ®Ó c¸c nhµ
ho¹ch ®Þnh ®-a ra c¸c quyÕt ®Þnh tµi chÝnh trong t-¬ng lai.
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1.3.5.1 Tû suÊt doanh lîi doanh thu: thÓ hiÖn trong mét ®ång
doanh thu doanh nghiÖp thùc hiÖn trong kú cã mÊy ®ång lîi nhuËn. C«ng thøc :
Doanh lîi doanh thu = Lîi nhuËn thuÇn / Doanh thu thuÇn
1.3.5.2 Tû suÊt doanh lîi tæng vèn:lµ ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mét
®ång vèn b×nh qu©n ®-îc sö dông trong kú t¹o ra mÊy ®ång lîi nhuËn. C«ng
thøc:
Doanh lîi tæng vèn = Lîi nhuËn thuÇn/ Vèn s¶n xuÊt b×nh qu©n
1.3.5.3 Doanh lîi vèn chñ së h÷u: HÖ sè nµy ®o l-êng møc lîi
nhuËn thu ®-îc trªn mçi ®ång vèn chñ së h÷u trong kú. C«ng thøc nh- sau:
Doanh lîi vèn chñ së h÷u = Lîi nhuËn sau thuÕ / Vèn chñ së h÷u b×nh qu©n trong kú
Thùc tÕ ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh trong doanh nghiÖp kh«ng chØ tiÕn
hµnh ph©n tÝch trªn mét sè chØ tiªu nhÊt ®Þnh mµ cßn cã sù kÕt hîp cña nhiÒu kÕt
qu¶ ®¹t ®-îc trong s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc ®iÓm cña ngµnh nghÒ s¶n xuÊt, m«i
tr-êng kinh doanh th× møc ®é ®¸nh gi¸ míi cao vµ chÝnh x¸c ®ång thêi tiÕn hµnh
ph©n tÝch trªn mét sè ph-¬ng ph¸p.
1.4
Tµi liÖu, ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch
1.4.1 Tµi liÖu ph©n tÝch
§Ó tiÕn hµnh ph©n tÝch tµi chÝnh ng-êi ta th-êng thu thËp c¸c th«ng tin phôc
vô cho môc tiªu dù ®o¸n tµi chÝnh. Tõ nh÷ng th«ng tin néi bé ®Õn nh÷ng th«ng
tin bªn ngoµi, tõ nh÷ng th«ng tin sè l-îng ®Õn nh÷ng th«ng tin gi¸ trÞ ®Òu gióp
cho c¸c nhµ ph©n tÝch cã thÓ ®-a ra nhËn xÐt, kÕt luËn tinh tÕ thÝch ®¸ng. Nh-ng
th«ng tin chñ yÕu vµ cã ý nghÜa lín nhÊt l¹i n»m trong c¸c tµi liÖu cña doanh
nghiÖp. §ã lµ: B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, B¸o c¸o KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh, B¸o c¸o l-u chuyÓn tiÒn tÖ, mét sè tµi liÖu cã liªn quan kh¸c nh- sæ chi
tiÕt , thÎ kho ....
1.4.2 Ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch
1.4.2.1 Ph-¬ng ph¸p so s¸nh
Lµ ph-¬ng ph¸p ®-îc sö dông phæ biÕn trong ph©n tÝch tµi chÝnh. Khi sö
dông ph-¬ng ph¸p nµy ta cÇn qu¸n triÖt 2 nguyªn t¾c c¬ b¶n
- Gèc ®Ó so s¸nh: lµ sè liÖu cña kú tr-íc, sè liÖu, møc trung b×nh ngµnh, ...
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
- C¸c chØ tiªu sö dông:
+ So s¸nh b»ng sè liÖu tuyÖt ®èi: ®Ó thÊy ®-îc sù biÕn ®éng vÒ khèi l-îng,
quy m« cña c¸c h¹ng môc qua c¸c thêi kú.
+ So s¸nh b»ng sè t-¬ng ®èi: ®Ó thÊy ®-îc tèc ®é ph¸t triÓn vÒ mÆt qui m«
qua c¸c thêi kú, c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau.
+ So s¸nh theo chiÒu däc: Nh»m x¸c ®Þnh tû lÖ t-¬ng quan gi÷a c¸c chØ
tiªu trong mét kú cña tõng b¸o c¸o tµi chÝnh so víi c¸c kú kh¸c.
+ So s¸nh theo chiÒu ngang: ®¸nh gi¸ chiÒu h-íng biÕn ®éng cña tõng chØ
tiªu qua c¸c kú.
1.4.2.2 Ph-¬ng ph¸p hÖ sè
HÖ sè tµi chÝnh ®-îc tÝnh b»ng c¸ch ®em so trùc tiÕp (chia) mét chØ tiªu
nµy víi mét chØ tiªu kh¸c ®Ó thÊy ®-îc møc ®é ¶nh h-ëng, vai trß cña c¸c yÕu tè,
chØ tiªu nµy ®èi víi chØ tiªu, yÕu tè kh¸c.
1.4.2.3 Ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch mèi quan hÖ t-¬ng t¸c gi÷a
c¸c hÖ sè tµi chÝnh
Møc sinh lêi cña vèn chñ së h÷u cña mét doanh nghiÖp lµ kÕt qu¶ tæng hîp
cña hµng lo¹t c¸c biÖn ph¸p vµ quyÕt ®Þnh qu¶n lý cña doanh nghiÖp, ®Ó thÊy
®-îc sù t¸c ®éng cña mèi quan hÖ gi÷a viÖc tæ chøc , sö dông vèn vµ tæ chøc
tiªu thô s¶n phÈm tíi møc sinh lêi cña doanh nghiÖp ng-êi ta ®· x©y dùng hÖ
thèng chØ tiªu ®Ó ph©n tÝch sù t¸c ®éng ®ã. DU PONT lµ c«ng ty ®Çu tiªn ë Mü
®· thiÕt lËp vµ ph©n tÝch mèi quan hÖ t-¬ng t¸c gi÷a c¸c hÖ sè tµi chÝnh. Ph-¬ng
ph¸p nµy cã ý nghÜa ¸p dông trong thùc tÕ rÊt cao.
Nã biÓu hiÖn bëi:
- Mèi quan hÖ t-¬ng t¸c gi÷a tû suÊt lîi nhuËn rßng cña vèn kinh
doanh víi hiÖu suÊt sö dông toµn bé vèn vµ tû suÊt lîi nhuËn doanh thu.
-
C¸c mèi quan hÖ t-¬ng t¸c víi tû suÊt lîi nhuËn rßng vèn chñ së
h÷u
* Ngoµi ra ng-êi ta cßn sö dông mét sè ph-¬ng ph¸p kh¸c nh-: ph-¬ng
ph¸p liªn hoµn, ph-¬ng ph¸p biÓu ®å, ®å thÞ, ph-¬ng ph¸p håi quy t-¬ng quan
nh-ng trong ®Ò tµi chØ tËp trung ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh dùa trªn ph-¬ng
ph¸p so s¸nh vµ ph-¬ng ph¸p tû lÖ. Sù kÕt hîp cña c¶ hai ph-¬ng ph¸p cho phÐp
thÊy râ ®-îc thùc chÊt ho¹t ®éng tµi chÝnh còng nh- xu h-íng biÕn ®éng cña c¸c
chØ tiªu tµi chÝnh trong doanh nghiÖp qua c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau.
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
KÕt luËn ch-¬ng :
ChØ trong giíi h¹n mét chuyªn ®Ò tèt nghiÖp, ®Ò tµi kh«ng thÓ nªu ®-îc hÕt
nh÷ng lý luËn vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp mµ chØ nªu lªn nh÷ng nhËn
®Þnh chung nhÊt lµ c¬ së lµm s¸ng tá vÊn ®Ò : TÇm quan träng cña ph©n tÝch
tµi chÝnh doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng nãi chung, vµ ý nghÜa
cña ph©n tÝch tµi chÝnh víi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh
nghiÖp nãi riªng.
H¬n n÷a, ®i s©u nghiªn cøu nh÷ng ho¹t ®éng cña ph©n tÝch tµi chÝnh
doanh nghiÖp, chuyªn ®Ò ®· ®-a ra nh÷ng ph-¬ng ph¸p, néi dung ph©n tÝch
thÝch hîp ¸p dông chung cho mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp.
Nh-ng ®Ó hiÓu b¶n chÊt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp ch-¬ng sau
cña ®Ò tµi sÏ nghiªn cøu trùc tiÕp thùc tÕ t×nh h×nh tµi chÝnh cña Nhµ xuÊt b¶n
B¶n ®å- mét doanh nghiÖp Nhµ n-íc trong thêi kú 1999_2000 th«ng qua néi
dung ph©n tÝch vµ ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch ®· thèng nhÊt ë trªn.
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ch-¬ng 2:
Ph©n tÝch thùc tr¹ng t×nh h×nh tµi chÝnh
t¹i Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å
Giíi thiÖu chung vÒ Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å
Tªn giao dÞch quèc tÕ CARTOGRAPHIC PUBLISHING HOUSE
ViÕt t¾t
CPH
Trô së chÝnh
73 NguyÔn ChÝ Thanh QuËn §èng §a Hµ Néi ViÖt Nam
§iÖn tho¹i
(84-4) 8344610, 8343912, 7734371
Fax
( 84-4) 8344610
E- mail
[email protected].
Ngµy thµnh lËp
26 /12/1996
2.1
Kh¸i qu¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty
2.1.1 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn
Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n-íc trùc thuéc Tæng côc
§Þa chÝnh, ho¹t ®éng trªn lÜnh vùc v¨n ho¸ t- t-ëng th«ng qua viÖc s¶n xuÊt b¶n
phÈm ®Õn nhiÒu ng-êi, kh«ng ph¶i lµ ®¬n vÞ ho¹t ®éng kinh doanh ®¬n thuÇn.
Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å lµ mét doanh nghiÖp c«ng Ých h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp.
TiÒn th©n cña Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å lµ XÝ nghiÖp B¶n ®å_ Côc §o ®¹c vµ
B¶n ®å Nhµ n-íc ®-îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 640/Q§ ban hµnh ngµy
19/11/1977 cña Côc tr-ëng côc §o ®¹c vµ B¶n ®å Nhµ n-íc trªn c¬ së s¸p nhËp
3 ®¬n vÞ: Ban biªn tËp, X-ëng Biªn vÏ B¶n ®å, XÝ nghiÖp in B¶n §å.
_ Th¸ng 4/1994: chÝnh phñ hîp nhÊt Côc §o ®¹c vµ B¶n ®å Nhµ n-íc vµ
Tæng côc Qu¶n lÝ Ruéng ®Êt thµnh Tæng côc §i¹ chÝnh.
_ Ngµy 28/01/1995: C¨n cø vµo quyÕt ®Þnh sè 72 ngµy 16/01/1995 cña Bé
tr-ëng Bé V¨n ho¸ _ Th«ng tin cho phÐp thµnh lËp Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å, Tæng
côc tr-ëng Tæng côc ®Þa chÝnh ®¨ ra quyÕt ®Þnh sè 18/Q§_§C thµnh lËp Nhµ
xuÊt b¶n B¶n ®å .
_ Th¸ng 12/1996: Trong c«ng cuéc ®æi míi, s¾p xÕp l¹i doanh nghiÖp ,
ngµy 21/12/1996 Tæng Côc §Þa chÝnh ®· ra quyÕt ®Þnh sè 678/Q§_TCCB :
S¸p nhËp XÝ nghiÖp B¶n ®å, XÝ nghiÖp In vµo Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å”
Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å míi tõ ®Çu n¨m 1997 ®· chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng.
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
§©y lµ mét xÝ nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh lÜnh vùc b¶n ®å lín nhÊt ViÖt
Nam c¶ vÒ sè l-îng lao ®éng, c«ng nghÖ vµ quy m« s¶n xuÊt.
Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å cã nh÷ng chøc n¨ng, nhiÖm vô sau:
_ XuÊt b¶n, in, ph¸t hµnh b¶n ®å, tËp b¶n ®å chuyªn ®Ò c¸c thÓ lo¹i : tê
rêi Atlas, qu¶ ®Þa cÇu, b¶n ®å sè... C¸c tµi liÖu thuéc ngµnh §Þa chÝnh vµ c¸c
ngµnh cã liªn quan ®Õn ngµnh §Þa chÝnh.
_ Thùc hiÖn c¸c c«ng tr×nh hiÖn chØnh, thµnh lËp vµ chÕ in b¶n ®å ®Þa
chÝnh, ®Þa h×nh, vµ c¸c s¶n phÈm b¶n ®å quèc gia kh¸c.
_ XuÊt b¶n , in c¸c lo¹i t¹p chÝ s¸ch b¸o, lÞch, s¶n phÈm qu¶ng c¸o vµ c¸c
lo¹i v¨n ho¸ phÈm kh¸c .
_ Kinh doanh s¶n phÈm vËt t- chuyªn ngµnh vµ thùc hiÖn c¸c dÞch vô tliÖu, kÜ thuËt c«ng nghÖ vÒ xuÊt b¶n, in Ên vµ qu¶ng c¸o trong lÜnh vùc b¶n ®å.
Sau 4 n¨m ®-îc tæ chøc l¹i( tÝnh tõ th¸ng 1/1997) , Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å ®·
cã ®éi ngò c¸n bé kÜ thuËt cã tr×nh ®é cao, cã ®é ngò c«ng nh©n kÜ thuËt lµnh
nghÒ; hÖ thèng thiÕt bÞ c«ng nghÖ tin häc, hÖ thèng m¸y mãc chÕ b¶n vµ in
kh«ng ngõng ®-îc ®Çu t-, më réng, cã kh¶ n¨ng t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm b¶n ®å,
Atlas, c¸c s¶n phÈm in kh¸c: s¸ch b¸o t¹p chÝ, qu¶ng c¸o víi chÊt l-îng cao.
2.1.2 §Æc ®iÓm c¬ b¶n liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh ph©n tÝch
2.1.2.1 §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt cña Nhµ xuÊt b¶n
B¶n ®å.
S¬ ®å 1 : S¬ ®å tæ chøc Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å
Ban gi¸m ®èc
Phßng
KÕ ho¹ch
Phßng
KÕ to¸n
XN
In
sè 1
XN
In
Sè 2
Phßng thÞ
tr-êng
Phßng
Biªn tËp
XN
biªn
vÏ CB
TT
Biªn tËp
CN cao
TT
Ph¸t
hµnh
Phßng
qlý XB
V¨n
phßng
TT
Tin
häc
CN
T Phè
HCM
C¬ cÊu nµy ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt trong qu¶n lý, ®¶m b¶o chÕ ®é mét thñ
tr-ëng vµ tr¸ch nhiÖm trong qu¶n lý. Do chøc n¨ng qu¶n lý ®-îc chuyªn m«n
hãa nªn nã cã ®iÒu kiÖn ®i s©u thùc hiÖn tõng chøc n¨ng, tËn dông ®-îc n¨ng lùc
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
cña ®éi ngò chuyªn gia, ®éi ngò nh÷ng ng-êi lµm c«ng t¸c tham m-u gi¶m bít
®-îc c«ng viÖc cho ng-êi l·nh ®¹o. Theo quy chÕ tæ chøc c¸c chøc n¨ng nhiÖm
vô cña bé m¸y qu¶n lý Nhµ xuÊt b¶n ®-îc quy ®Þnh nh- sau:
Ban gi¸m ®èc : gåm 1 gi¸m ®èc vµ 3 phã gi¸m ®èc.
Trong ®ã gi¸m ®èc lµ ng-êi ®øng ®Çu, l·nh ®¹o Nhµ xuÊt b¶n vµ chÞu tr¸ch
nhiÖm chØ huy toµn bé c¸c bé phËn chøc n¨ng vµ c¸c xÝ nghiÖp kinh doanh ®ång
thêi lµ ng-êi chÞu tr¸ch nhiÖm víi c¬ quan chñ qu¶n, víi Nhµ n-íc. Phã gi¸m
®èc cã tr¸ch nhiÖm gióp viÖc cho gi¸m ®èc vµ chØ ®¹o c¸c bé phËn do gi¸m ®èc
uû quyÒn.
C¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt thµnh lËp c¸c ban , c¸c tæ s¶n xuÊt phï hîp víi c¸c
kh©u s¶n xuÊt trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt cña ®¬n vÞ. C¸c phßng chøc n¨ng
kh«ng qu¶n lÝ trùc tiÕp c¸c tæ, c¸c ban. Tuy nhiªn, mét sè nhiÖm vô vÒ kÕ ho¹ch
kÜ thuËt ®-îc tæ chøc qu¶n lÝ kiÓm tra ®Þnh k× .
2.1.2.2
§Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n
C«ng t¸c kÕ to¸n cña Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å ®-îc thùc hiÖn t¹i phßng kÕ
to¸n thèng kª. Bé phËn kÕ to¸n ®-îc tæ chøc theo m« h×nh tËp trung. Phßng kÕ
to¸n thèng kª ®-îc biªn chÕ 7 ng-êi d-íi sù l·nh ®¹o cña gi¸m ®èc Nhµ xuÊt
b¶n, vµ chÞu sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña KÕ to¸n tr-ëng.
KÕ to¸n tr-ëng : lµ ng-êi phô tr¸ch chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n, thay mÆt cho
Nhµ xuÊt b¶n quan hÖ víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c vÒ tµi chÝnh. Theo dâi t×nh h×nh thùc
hiÖn nghÜa vô cña Nhµ xuÊt b¶n víi Nhµ n-íc, cÊp trªn vµ ®èi víi c«ng nh©n
viªn, lµ ng-êi tham m-u cho gi¸m ®èc vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña Nhµ xuÊt b¶n,
lµm kiÓm so¸t viªn kinh tÕ tµi chÝnh cña Nhµ n-íc t¹i Nhµ xuÊt b¶n.
D-íi kÕ to¸n tr-ëng lµ : KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh vµ c«ng cô dông cô, kÕ to¸n
tiÒn l-¬ng , kÕ to¸n thanh to¸n, thñ quü kiªm kÕ to¸n tiÒn göi ng©n hµng, vµ hai
kÕ to¸n viªn qu¶n lý c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt.
Ngoµi ra ë d-íi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, mçi ®¬n vÞ ®Òu cã kÕ to¸n riªng trùc
tiÕp qu¶n lÝ s¶n xuÊt hµng th¸ng, kÕ to¸n cña c¸c ®¬n vÞ ®Òu ph¶i b¸o c¸o, vµ thu
thËp c¸c lo¹i chøng tõ nép cho phßng kÕ to¸n vµ Nhµ xuÊt b¶n.
2.1.2.3 §Æc ®iÓm vÒ s¶n phÈm Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å
Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å s¶n xuÊt vµ kinh doanh ®a d¹ng víi c¸c s¶n phÈm sau:
a. XuÊt b¶n , in vµ ph¸t hµnh b¶n ®å d-íi mäi h×nh thøc tê rêi, Atlas, ®Þa
cÇu, b¶n ®å sè bao gåm: b¶n ®å ®Þa h×nh, b¶n ®å ®Þa chÝnh c¸c tØ lÖ, b¶n, b¶n ®å
chuyªn ®Ò c¸c m¶ng ®Ò tµi , Atlas, qu¶ ®Þa cÇu b¶n ®å næi; b¶n ®å sè .
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
b. XuÊt b¶n c¸c lo¹i b¸o , t¹p chÝ: s¸ch h-íng ®Én thùc hiÖn vÒ ph¸p luËt,
chÕ ®é chÝnh s¸ch, gi¸o tr×nh gi¶ng d¹y; tµi liÖu tham kh¶o tra cøu.
c. XuÊt b¶n c¸c lo¹i v¨n ho¸ phÈm, biÓu mÉu, nh·n, bao b× hµng ho¸, s¶n
phÈm qu¶ng c¸o.. theo luËt ®Þnh
d. Kinh doanh c¸c s¶n phÈm vËt t- chuyªn ngµnh.
e. Thùc hiÖn c¸c dÞch vô vÒ t- vÊn: vÒ t- liÖu kÜ thuËt, c«ng nghÖ trong lÜnh
vùc b¶n ®å, ®o ®¹c, ®Êt ®ai, chÕ b¶n, in Ên, xuÊt b¶n..
2.1.2.4 §Æc ®iÓm vÒ thÞ tr-êng
ThÞ tr-êng s¶n xuÊt, kinh doanh cña Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å bao gåm :
_ ThÞ tr-êng trong n-íc ®-îc ph©n ra:
+ ThÞ tr-êng do Nhµ n-íc quy ®Þnh: ®©y lµ m¶ng thÞ tr-êng duy nhÊt trong
c¶ n-íc do Nhµ xuÊt b¶n s¶n xuÊt, ®ång thêi hµng n¨m Nhµ n-íc cÊp cho mét
l-îng vèn nhÊt ®Þnh ®Ó ®Æt hµng chiÕm kho¶ng 30% doanh thu.
+ ThÞ tr-êng tù do: lµ m¶ng thÞ tr-êng mµ s¶n phÈm tù c©n ®èi trong s¶n
xuÊt, kinh doanh chiÕm 70% doanh thu.
_ ThÞ tr-êng ngoµi n-íc: ®ã lµ viÖc hîp t¸c xuÊt nhËp khÈu c¸c Ên phÈm
vÒ b¶n ®å, vËt t-, t- liÖu øng dông khoa häc kÜ thuËt. Ngoµi ra hiÖn nay Nhµ xuÊt
b¶n ®ang thùc hiÖn hîp ®ång gia c«ng c¸c c«ng ®o¹n s¶n xuÊt cña mét sè lo¹i
b¶n ®å víi Canada, Australia, Thuþ §iÓn..
2.1.3
T×nh h×nh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh
2.1.3.1 Nguyªn t¾c tæ chøc kinh doanh
Do ®Æc ®iÓm s¶n phÈm cña nhµ xuÊt b¶n lµ ®a d¹ng, song s¶n phÈm chÝnh
lµ b¶n ®å, chu k× s¶n xuÊt ph¶i qua nhiÒu c«ng ®o¹n. S¶n phÈm cña mçi c«ng
®o¹n lµ b¸n s¶n phÈm, ®-îc kiÓm tra nghiÖm thu chÆt chÏ, t¹o s¶n phÈm cuèi
cïng ®¹t chÊt l-îng. V× vËy, nguyªn t¾c c¬ b¶n cña tæ chøc lµ chuyªn m«n ho¸,
nh»m ph©n c«ng lao ®éng cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt ph¶i chÕ t¹o hoµn thµnh ®óng
tiÕn ®é cña b¶n s¶n phÈm. ViÖc s¶n xuÊt b¶n ®å theo quy tr×nh, quy ph¹m, quy
®Þnh cña Nhµ n-íc, tu©n theo chuÈn mùc quy ®Þnh cña kÝ hiÖu b¶n ®å vÒ ®é lín
nÐt vÏ, ®é lín cña ch÷, kiÓu ch÷ vµ mµu s¾c vÏ ,in.
Quy tr×nh s¶n xuÊt b¶n ®å bao gåm c¸c b-íc sau:
+ B-íc 1: Thu thËp t- liÖu b¶n ®å
+ B-íc 2: Biªn tËp b¶n ®å
+ B-íc 3: Biªn vÏ, thanh vÏ b¶n ®å
+ B-íc 4: ChÕ b¶n
+ B-íc 5: In thö
+ B-íc 6: In b¶n ®å
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
+ B-íc 7: NghiÖm thu
+ B-íc 8: Ph¸t hµnh
Trªn nÐt tæng thÓ ®ã, viÖc tæ chøc s¶n xuÊt cña Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å ®¹t
®-îc c¸c nguyªn t¾c; chuyªn m«n ho¸ c©n ®èi nhÞp nhµng vµ liªn tôc nh»m thùc
hiÖn ®óng c¸c hîp ®ång kinh tÕ ®· kÝ kÕt víi kh¸ch hµng .
2.1.3.2 Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n trong ho¹t ®éng kinh
doanh
a. ThuËn lîi:
Thø nhÊt: Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å lu«n ®-îc sù quan t©m l·nh ®¹o cña Tæng
Côc §Þa chÝnh, sù chØ ®¹o s©u s¾c cña c¸c Vô chøc n¨ng vµ cña c¸c c¬ quan qu¶n
lý Nhµ n-íc vÒ mäi mÆt, nhÊt lµ trong kÕ ho¹ch b¶n ®å Nhµ n-íc giao, ®Çu ttrang thiÕt bÞ, x©y dùng c¬ b¶n.. t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å lín
m¹nh vµ thùc hiÖn chiÕn l-îc ph¸t triÓn ngµnh ®Þa chÝnh tõ nay ®Õn n¨m 2010.
Thø hai: Lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n-íc ho¹t ®éng c«ng Ých trùc thuéc
ngµnh §Þa chÝnh, bªn c¹nh lÜnh vùc chuyªn m«n, khoa häc kü thuËt ®o ®¹c b¶n
®å, Nhµ xuÊt b¶n cã ®Æc thï lµ mét doanh nghiÖp nhµ n-íc chuyªn ngµnh, ho¹t
®éng trong lÜnh vùc v¨n ho¸ t- t-ëng, tuyªn truyÒn n©ng cao d©n trÝ. Do ®ã, Nhµ
xuÊt b¶n B¶n ®å lu«n ®-îc sù quan t©m chØ ®¹o cña Ban T- t-ëng V¨n ho¸ Trung
-¬ng, Côc xuÊt b¶n Bé v¨n ho¸ Th«ng tin vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n-íc kh¸c
vÒ ho¹t ®éng trªn lÜnh vùc v¨n ho¸ t- t-ëng.
Thø ba : sau mét qu¸ tr×nh ho¹t ®éng c¸c mÆt qu¶n lý, ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh cña Nhµ xuÊt b¶n ®· ®i vµo nÒ nÕp æn ®Þnh, néi bé ®oµn kÕt, CBCNV
yªn t©m phÊn khëi c«ng t¸c. QuyÕt ®Þnh cña c¬ quan qu¶n lý Nhµ n-íc vÒ viÖc
xÕp h¹ng Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å lµ doanh nghiÖp Nhµ n-íc h¹ng 1(7/ 2000) ®·
n©ng cao vÞ thÕ vµ lµ b-íc ph¸t triÓn míi cña Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å.
b. Khã kh¨n
Thø nhÊt: KÕ ho¹ch s¶n xuÊt Nhµ n-íc ®Æt hµng n¨m 2000 gi¶m ®¸ng kÓ so
víi n¨m 1999. C«ng viÖc ®-îc giao ®Òu lµ c¸c c«ng viÖc cã møc ®é phøc t¹p cao,
chu tr×nh c«ng nghÖ kÐo dµi. T- liÖu b¶n ®å chËm, thiÕu ®ång bé ¶nh h-ëng ®Õn
tiÕn ®é s¶n xuÊt. ViÖc chuyÓn hÖ to¹ ®é míi tõ hÖ HN-72 sang hÖ VN- 2000 lµm
n¶y sinh mét sè khã kh¨n ¶nh h-ëng ®Õn tiÕn ®é s¶n xuÊt.
Thø hai: Chi nh¸nh Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ xÝ
nghiÖp in sè 2 lµ hai ®¬n vÞ gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ c«ng viÖc ho¹t ®éng s¶n xuÊt
Thø ba lµ : C«ng t¸c thÞ tr-êng cña Nhµ xuÊt b¶n vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc
vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ, nhÊt lµ viÖc më réng thÞ tr-êng s¶n phÈm tiÕp thÞ kh¸ch
hµng vµ giíi thiÖu s¶n phÈm.
20
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Trªn ®©y míi chØ lµ nh÷ng ®¸nh gi¸ ban ®Çu vÒ thuËn lîi vµ khã kh¨n cña
Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å trong nh÷ng n¨m qua d-íi c¸ch nh×n cña mét nhµ qu¶n trÞ.
§Ó ®i s©u h¬n vÒ c¸c mÆt ho¹t ®éng cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ d-íi khÝa c¹nh tµi chÝnh
bëi v× ho¹t ®éng tµi chÝnh lu«n g¾n liÒn víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.
2.1.3.3 §¸nh gi¸ t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh qua
b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ b¸o c¸o kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
a. §¸nh gi¸ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh qua b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n
B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n lµ mét b¸o c¸o tµi chÝnh tæng hîp, ph¶n ¸nh mét c¸ch
kh¸i qu¸t toµn bé tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghiÖp theo hai c¸ch ®¸nh gi¸ lµ tµi
s¶n vµ nguån h×nh thµnh tµi s¶n t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o c¸c chØ tiªu cña b¶ng
c©n ®èi tµi s¶n ®-îc ph¶n ¸nh d-íi h×nh th¸i gi¸ trÞ vµ theo nguyªn t¾c c©n ®èi
lµ tæng tµi s¶n b»ng tæng nguån vèn.
B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ b¶ng c¬ cÊu biÓu hiÖn qua 3 n¨m chóng ta thÊy
tæng tµi s¶n mµ doanh nghiÖp ®ang qu¶n lý sö dông lu«n t¨ng lªn ®Æc biÖt lµ
n¨m 2000 so víi n¨m 1999 t¨ng (35747574324) ®ång t-¬ng øng víi møc t¨ng
lµ 226%, trong ®ã tµi s¶n l-u ®éng vµ ®Çu t- ng¾n h¹n chiÕm 84, 6% trong c¬
cÊu tµi s¶n.
B¶ng 1: C¬ cÊu tµi s¶n vµ nguån vèn tõ n¨m 1998 ®Õn n¨m2000
§¬n vÞ tÝnh ®ång
Tµi s¶n
N¨m 1998
N¨m 1999
N¨m 2000
Sè tiÒn
tträng
Sè tiÒn
A TSL§ & §T DH
I Vèn b»ng tiÒn
II C¸c kho¶n P thu
III Hµng tån kho
IV TSL§ kh¸c
V Chi Sù nghiÖp
9 858 691 480
Sè tiÒn
tträng
73,7
10 332 081305
65, 4
43559663203
84, 6
3 090 263 422
3 669 112 177
2 582 541 825
405 674 056
111 100 000
23, 1
27, 7
19,3
3
0,9
2 912 316 258
4 317 341 947
2 819 204 400
50 033 700
233 185 000
18, 4
27, 3
17, 8
0,4
1, 5
4 981 843 010
3 418 223 253
34744 317580
173 868 300
241 411 060
9, 7
6,7
67, 4
0, 3
0, 5
B TSC§ &§T DH
I TSC§ h÷u h×nh
II XD CB D D
3 520 807 281
26,3
5469 608 007
34, 6
7 989600 433
15, 4
3 497369 281
23 438 000
26, 1
0, 2
5469 608 007
0
34, 6
0
7 133 388 643
+856 211 790
13, 8
1, 6
Céng
Nguån vèn
13 379498761
100
15 801689312
100
51549263636
100
N¨m 1998
N¨m 1999
tträng
N¨m 2000
Sè tiÒn
tträng
Sè tiÒn
tträng
Sè tiÒn
A Nî ph¶i tr¶
I Nî ng¾n h¹n
B NV CHñ së H÷u
I Nguån vèn quü
II Nguån kinh phÝ
4 629 663 363
34, 6
6 118 038 704
38, 7
36880757819
71, 5
4 629 663 363
34, 6
6 118 038 704
38, 7
36 880757 819
71, 5
8 649 835 398
65,4
9 638 650 608
61, 3
14668505817
28,5
8 538 735 398
111 100 000
63, 8
1, 6
9 333 350 608
350 300 000
59, 1
2, 2
11339 205 817
3 329 300 000
21, 9
6, 6
Céng
13 379498761
100
15 801689312
100
51549263636
100
21
tträng
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Sù thay ®æi ®ã lµ do hµng tån kho trong n¨m 2000 t¨ng ®¹t tû träng 67, 4 %
trong tæng tµi s¶n cña Nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å. Bªn c¹nh ®ã cßn do tû träng cña c¸c
kho¶n ph¶i thu, tµi s¶n l-u ®éng kh¸c, chi sù nghiÖp, vèn b»ng tiÒn gi¶m .
Cßn tµi s¶n cè ®Þnh chØ chiÕm 15,4% nh-ng chñ yÕu lµ tµi s¶n cè ®Þnh h÷u
h×nh víi tû träng 13,8%, chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n dë dang t¨ng 1,6%.
VËy tµi s¶n cña doanh nghiÖp ®-îc h×nh thµnh tõ nguån nµo? Trong hai n¨m
nguån vèn cã sù biÕn ®éng nh- thÕ nµo?
Tµi s¶n cña Nhµ xu©t B¶n b¶n ®å ®-îc h×nh thµnh tõ hai nguån : vèn chñ së
h÷u vµ vèn vay bªn ngoµi.
Theo sè liÖu ë b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n th× bªn tµi s¶n còng nh- bªn nguån vèn
n¨m 1999 t¨ng lªn so víi n¨m 1998 lµ 2 422 190 551 ®ång víi con sè t-¬ng ®èi lµ
18, 1% vµ n¨m 2000 so víi n¨m1999 lµ 35 574 747 324 ®ång víi sè t-¬ng ®èi lµ
226% ®iÒu ®ã cã thÓ ®¸nh gi¸ quy m« vÒ vèn cña doanh nghiÖp t¨ng lªn.
MÆt kh¸c, nh×n trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n n¨m 2000 tµi s¶n t¨ng do hµng ho¸
t¨ng nh-ng thùc chÊt hµng tån kho tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp trong
n¨m 2000 kh«ng t¨ng cao ®Õn nh- vËy. Qua nghiªn cøu t×nh h×nh thùc tÕ t¹i Nhµ
xuÊt b¶n B¶n ®å ta thÊy: §Çu n¨m 2000 víi t- c¸ch lµ mét doanh nghiÖp c«ng Ých
ph¶i thùc hiÖn nhiÖm vô cña Nhµ n-íc giao nªn ®¬n vÞ ®· nhËn b¸n hé Trung t©m
Th«ng tin L-u tr÷ T- liÖu §Þa chÝnh hµng tr¨m tÊn b¶n ®å c¸c lo¹i vµ do nhu cÇu
cña thÞ tr-êng tiªu thô lo¹i s¶n phÈm nµy n¨m 2000 kh«ng cao nªn sè l-îng b¶n
®å tån trong kho cña Nhµ xuÊt b¶n lín
Sù biÕn ®éng cña kho¶n ph¶i tr¶ ng-êi b¸n t¸c ®éng ®Õn c¬ cÊu nguån vèn:
Tû träng c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ ( toµn bé lµ nî ng¾n h¹n) chiÕm 71,5% t¨ng
tû träng t-¬ng øng lµ:32,8 % , cßn nguån vèn chñ së h÷u chØ chiÕm 28,5% gi¶m
tû träng t-¬ng øng 32,8% so víi cïng kú n¨m 1999.
Trong nî ph¶i tr¶, nî ng¾n h¹n chiÕm 100%, vay ng¾n h¹n ng©n hµng 0%,
kho¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn chiÕm tû träng 4,8%, thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép
Nhµ n-íc chiÕm tû träng 1,6%.
Trong nguån vèn chñ së h÷u , th× nguån vèn kinh doanh chiÕm tû träng 69%,
, nguån kinh phÝ mµ cô thÓ lµ nguån kinh phÝ n¨m nay chiÕm tû träng 31%.
b. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh qua b¸o c¸o kÕt
qu¶ kinh doanh( Xem b¶ng 2)
B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh lµ mét b¶n b¸o c¸o tµi chÝnh tæng hîp, nã ph¶n
¸nh t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh theo tõng lo¹i ho¹t ®éng cña
doanh nghiÖp, nã cung cÊp cho ng-êi ph©n tÝch nh÷ng th«ng tin tæng hîp vÒ
ph-¬ng thøc kinh doanh, viÖc sö dông c¸c tiÒm n¨ng vÒ vèn lao ®éng.. vµ b¸o
22