Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi nãi ®Çu
KÓ tõ khi con ngêi cã nhËn thøc th× ®· xu híng t×m hiÓu vÒ chÝnh m×nh vµ
thÕ giíi xung quanh. Nhng vÊn ®Ò ®Æt ra ë ®©y lµ quan ®iÓn vËt chÊt. Trong quan
®iÓm cña chñ nghÜa duy vËt thi thùc thÓ cña thÕ giíi vËt chÊt c¸i tån t¹i vÜnh cöu
t¹o nªn mäi sù vËt vµ hiÖn tîng cïng víi nh÷ng thuéc tÝnh cña chóng. §Ó tõ ®ã
ta cã thÓ thÊy ®îc triÕt häc ®· nghiªn cøu hµng lo¹t nh÷ng vÊn ®Ò chung nhng
vÊn ®Ò träng t©m lµ nh÷ng mèi quan hÖ gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc, gi÷a tån t¹i vµ t
duy hay gi÷a tù nhiªn vµ tinh thÇn. §ång thêi nã cßn lµ mét h×nh th¸i ý thøc x·
héi, mét lÜnh vùc trÝ tuÖ vµ ®Æc thï cña con ngêi: ®ã chÝnh lµ hÖ thèng nh÷ng
quan ®iÓm trung nhÊt vÒ thÕ giíi. Theo c¸c nhµ triÕt häc HyL¹p cæ ®¹i th× vËt
chÊt mang tÝnh kh¸i qu¸t nhng chØ lµ kh¸i qu¸t bÒ ngoµi cña vËt chÊt. Nhng mét
sè nhµ triÕt häc duy vËt thêi cËn ®¹i l¹i cho r»ng nguyªn tö lµ nh÷ng phÇn tö vËt
chÊt nhá bÐ nhÊt kh«ng thÓ ph©n chia ®îc nhng vÉn t¸ch rêi mét c¸ch siªu h×nh.
Cho tíi cuèi thÕ kû XIX ®Çu thÕ kû XX nhê nh÷ng ph¸t minh khoa häc míi con
ngêi míi ®îc hiÓu biÕt c¨n b¶n vµ s©u s¾c h¬n vÒ nguyªn tö §Ó tõ ®ã §¶ng ta ®·
vËn dông nh÷ng s¸ng t¹o trong triÕt häc M¸c-Lªnin vµo thùc tiÔn sinh ®éng ë
ViÖt Nam, ®· t¹o ra vò khÝ s¾c bÐn cho cuéc ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc thèng
nhÊt ®Êt níc, x©y dùng ®Êt níc tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi.
Víi b¶n th©n lµ mét sinh viªn-lµ mét c«ng d©n ViÖt Nam, ®îc sèng trong
®iÒu kiÖn thanh b×nh. ý thøc ®îc vËt chÊt lµ chñ ®Ò bao qu¸t toµn bé nh÷ng vÊn
triÕt häc. §Ó hiÓu biÕt thªm vÒ nh÷ng vÊn ®Ò triÕt häc, ®ã chÝnh lµ lý do ®Ó em
chän ®Ò tµi: "So s¸nh quan ®iÓm vËt chÊt cña Lªnin víi nh÷ng quan ®iÓm vËt
chÊt cña c¸c nhµ triÕt häc kh¸c". Víi tr×nh ®é cã h¹n cña m×nh em rÊt mong
thÇy c«, b¹n bÌ th«ng c¶m vµ gãp ý kiÕn ®Ó hoµn thµnh bµi tiÓu luËn. Em xin
ch©n thµnh c¶m ¬n.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Néi dung
I.
VËt chÊt vµ c¸c h×nh thøc tån t¹i cña nã.
Ph¹m trï vÒ vËt chÊt ®îc hiÓu rÊt kh¸c nhau phô thuéc vµo sù ph¸t triÓn cña
ho¹t ®éng thùc tiÔn vµ nhËn thøc trong tõng thêi kú cña lÞch sö nh©n lo¹i.
Ph¹m trï vÒ vËt chÊt lµ mét trong nh÷ng ph¹m trï c¬ b¶n. §Ó hiÓu râ vÒ
ph¹m trï vËt chÊt chóng ta cÇn ph¶i t×m hiÒu quan ®iÓm vËt chÊt cña Lª Nin víi
nh÷ng quan ®iÓm vËt chÊt cña nh÷ng nhµ triÕt häc kh¸c.
Theo quan ®iÓm cña Chñ nghÜa duy t©m th× thùc thÓ cña thÕ giíi c¬ së cña
mäi c¸i tån t¹i lµ b¶n nguyÖn tinh thÇn nµo ®ã. §ã cã thÓ lµ “ý chÝ cña thîng ®Õ”
lµ “ý niÖm tuyÖt ®èi” hoÆc lµ nh÷ng quan hÖ cã tÝch chÊt siªu nh©n. Chñ nghÜa
duy t©m cho r»ng tån t¹i vÒ thùc chÊt lµ tån t¹i tinh thÇn cßn chñ nghÜa duy t©m
t«n gi¸o cho r»ng sù tån t¹i thùc chÊt lµ sù tån t¹i cña ®Êng siªu nh©n, ®Êng tèi
cao nh chóa trêi, thîng ®Õ.
Cßn trong quan niÖm cña chñ nghÜa duy vËt th× thùc thÓ cña thÕ giíi lµ vËt
chÊt c¸i tån t¹i vÜnh cöu t¹o nªn mäi sù vËt vµ hiÖn tîng cïng víi nh÷ng thuéc
tÝnh cña chóng.
Thêi cæ ®¹i c¸c nhµ triÕt häc Ph¬ng §«ng cho r»ng vËt chÊt gåm n¨m yÕu
tè: Kim - Thuû - Méc - Ho¶ - Thæ vµ trong Kinh dÞch th× cho r»ng thÕ giíi ®îc
t¹o nªn bëi hai lo¹i ©m - d¬ng. C¸c nhµ triÕt häc HyL¹p cæ ®¹i ®· ®ång nhÊt vËt
chÊt nãi chung víi nh÷ng d¹ng cô thÓ cña nã tøc lµ nh÷ng vËt thÓ h×nh h÷u c¶m
tÝnh ®ang tån t¹i ë thÕ giíi bªn ngoµi. Talet cho r»ng vËt chÊt lµ níc, Anaximen
cho r»ng vËt chÊt lµ kh«ng khÝ. He ra clÝt cho r»ng vËt chÊt lµ Ho¶ cßn
¨mpª®oclo th× cho r»ng vËt chÊt bao gåm bèn yÕu tè ®Êt, níc, löa vµ kh«ng khÝ
mét c¸ch kh¸i qu¸t h¬n Anaximen th× cho r»ng vËt chÊt kh«ng thÓ nhËn biÕt ®îc
b»ng c¶m gi¸c víi tªn lµ “Ap©y r«n” cao h¬n trong sè c¸c nhµ triÕt häc HyL¹p
§ªm«clit cho r»ng vËt chÊt lµ nguyªn tö nhá nhÊt kh«ng thÓ chia ®îc, kh«ng thÓ
nhËn thøc ®îc b»ng c¶m tÝnh. Nãi chung theo c¸c nhµ triÕt häc HyL¹p cæ ®¹i vËt
chÊt mang tÝnh kh¸i qu¸t nhng lµ kh¸i qu¸t bÒ ngoµi cña vËt chÊt.
Tõ cuèi thÕ kû thø XVI vµ ®Æc biÖt träng hai thÕ kû XVII - XVIII nÒn khoa
häc tù nhiªn - thùc nghiÖm Ch©u ¢u nhê øng dông ®îc nh÷ng thµnh tùu vÒ c¬
häc - to¸n häc ®· ph¸t triÓn mét c¸ch m¹nh mÏ. Lóc nµy khoa häc ®· cã nh÷ng
ph¸t hiÖn míi vÒ quang, vÒ ®iÖn, vÒ ®iÖn tõ. Thiªn v¨n häc ®· gi¶i thÝch ®îc cÊu
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
t¹o cña hÖ mÆt trêi. §éng vËt häc vµ thùc vËt häc ®· nghiªn cøu ®îc ®Æc ®iÓm
cña hµng trôc ngh×n d¹ng c¬ thÓ sèng, tuy vËy quan ®iÓm siªu h×nh m¸y mãc vÉn
chi phèi nh÷ng hiÓu biÕt cña triÕt häc vÒ vËt chÊt. Ngêi ta gi¶i thÝch mäi hiÖn tîng cña tù nhiªn b»ng sù t¸c ®éng qua l¹i cña lùc hÊp dÉn vµ lùc ®Èy gi÷a c¸c
phÇn tö cña vËt thÓ theo ®ã th× c¸c phÇn tö cña vËt thÓ trong qu¸ tr×nh vËn ®éng
lµ bÊt biÕn c¸i thay ®æi chØ lµ tr¹ng th¸i kh«ng gian vµ tËp hîp cña chóng. Mäi
ph©n biÖt vÒ chÊt gi÷a c¸c vËt thÓ ®Òu bÞ quy gi¶m vÒ sù ph©n biÖt vÒ lîng. NiÒm
tin vµo ch©n lý c¬ häc, trong c¬ häc Niut¬n ®· khiÕn cho c¸c nhµ khoa häc lóc
®ã ®ång nhÊt vËt chÊt víi khèi lîng, coi vËn ®éng cña vËt chÊt chØ lµ biÓu hiÖn
cña vËn ®éng c¬ häc, nguån gèc cña vËn ®éng ®îc coi lµ n»m ë bªn ngoµi cña
vËt chÊt.
KÕ thõa quan ®iÓm nguyªn tõ luËn cæ ®¹i, c¸c nhµ triÕt häc duy vËt cæ ®¹i
vÉn tiÕp tôc coi nguyªn tö lµ nh÷ng phÇn tö vËt chÊt nhá nhÊt kh«ng thÓ ph©n
chia ®îc, vÉn t¸ch rêi chóng mét c¸ch siªu h×nh víi vËn ®éng, kh«ng gian vµ thêi
gian. C¸c nhµ t tëng thêi cËn ®¹i vÉn cha thÊy ®îc vËn ®éng lµ thuéc tÝnh cè h÷u
cña nguyªn tö.
Ph¶i ®Õn cuèi thÕ kû XIX ®Çu thÕ kû XX khi xuÊt hiÖn nh÷ng ph¸t minh
míi trong khoa häc tù nhiªn con ngêi míi cã ®îc nh÷ng hiÓu biÕt c¨n b¶n h¬n
cµng s©u s¾c h¬n vÒ nguyªn tö. N¨m 1895 R¬nghen ph¸t hiÖn ra tia R¬nghen
(cßn gäi lµ tia X) ®îc øng dông réng r·i trong thùc tÕ, mét trong nh÷ng øng dông
quan träng lµ dïng ®Ó ch÷a bÖnh ung th n«ng (gÇn ngoµi da) diÖt vi khuÈn. N¨m
1896 BÐcc¬ren ph¸t hiÖn ra hiÖn tuîng phãng x¹. N¨m1902 hai vî chång nhµ
b¸c häc Maricuiri ngêi Ba Lan ®· ph¸t hiÖn ra chÊt phãng x¹ cùc m¹nh. Vµo
n¨m 1905 thuyÕt t¬ng ®èi cña Anhxtanh ra ®êi. . . Nh÷ng ph¸t hiÖn nµy ®· chøng
minh r»ng nguyªn tö kh«ng ph¶i lµ phÇn vËt chÊt bÊt biÕn kh«ng thÓ ph©n chia ®îc mµ tr¸i l¹i nã lu«n chuyÓn ®éng biÕn ®æi. Quan niÖm nµy ®· lµm ®¶o lén quan
®iÓm vÒ vËt chÊt tríc kia, ®· ®Èy chñ nghÜa duy vËt cò vµo cuéc khñng ho¶ng.
Chñ nghÜa duy t©m häc ®· lîi dông t×nh h×nh ®ã vµ tuyªn bè vËt chÊt ®· biÕn mÊt
®· tiªu tan nªn khoa häc tù nhiªn còng r¬i vµo khñng ho¶ng. §óng lóc ®ã xuÊt
ph¸t tõ yªu cÇu ph¸t triÓn khoa häc cña nhËn thøc nãi chung Lªnin ®· chøng
minh r»ng: kh«ng ph¶i vËt chÊt tiªu tan biÕn mÊt mµ thùc ra lµ nh÷ng giíi h¹n
nhËn thøc cña con ngêi vÒ thÕ giíi vËt chÊt ®· bÞ ph¸ vì. Do ®ã ph¶i thay thÕ
quan niÖm cò vÒ vËt chÊt b»ng quan niÖm míi ®¸p øng nhu cÇu vÒ sù ph¸t triÓn
khoa häc. V× vËy ®Þnh nghÜa vÒ vËt chÊt cña Lª nin ra ®êi. Theo Lª nin:
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
“VËt chÊt lµ mét ph¹m trï triÕt häc dïng ®Ó chØ thùc t¹i kh¸ch quan ®îc
®em l¹i cho con ngêi trong c¶m gi¸c, ®îc c¶m gi¸c cña chóng ta chÐp l¹i, chôp
l¹i, ph¶n ¸nh vµ tån t¹i kh«ng lÖ thuéc vµo c¶m gi¸c ”
Ph¹m trï vËt chÊt ë ®ay ®îc hiÓu lµ quan niÖm triÕt häc vÒ vËt chÊt, h¬n
n÷a nã lµ mét quan niÖm triÕt häc khoa häc vÒ vËt chÊt díi h×nh thøc ph¹m trï
ph¶n ¸nh nh÷ng thuéc tÝnh c¨n b¶n phæ biÕn cña vËt chÊt. §ång thêi nã kh¸c víi
quan niÖm cña c¸c khoa häc cô thÓ. VËt chÊt ë ®©y ®îc hiÓu lµ thùc t¹i kh¸ch
quan tøc lµ tÊt c¶ nh÷ng g× tån t¹i ®éc lËp bªn ngoµi ý thøc cña chóng ta, ®é lËp
kh«ng phô thuéc víi ý thøc cña chóng ta gäi lµ vËt chÊt. Nhng nh thÕ cha ®ñ vËt
chÊt lµ c¸i tuy t¸c ®éng lªn gi¸c quan cña chóng ta cã thÕ g©y cho chóng ta c¶m
gi¸c.
§Þnh nghÜa vÒ vËt chÊt cña Lª nin ®· kh¾c phôc ®ùoc nh÷ng h¹n chÕ vµ sai
lÇm cña tÊt c¶ c¸c quan ®iÓm vÒ vËt chÊt tríc kia, nã kh¾c phôc ®îc khñng ho¶ng
cu¶ chñ nghÜa duy vËt, n©ng chñ nghÜa duy vËt lªn mét bíc ph¸t triÓn míi lµ sù
ra ®êi cña chñ nghÜa suy vËt biÖn chøng. MÆt kh¸c nã kh¾c phôc ®îc cuéc khñng
ho¶ng trong khoa häc tù nhiªn nhÊt lµ trong vËt lý häc. Nã më ®êng cho khoa
häc tù nhiªn ph¸t triÓn ®i lªn. H¬n na ®Þnh nghÜa vÒ vËt chÊt cña Lª nin lµm c¬
së cho viÖc x¸c ®Þnh quan ®iÓm ®óng ®¾n, khoa häc vÒ lÞch sö, x· héi loµi ngßi.
II.
§Ó lµm râ h¬n quan ®iÓm vËt chÊt cña Lª-nin chóng ta
ph¶i so s¸nh quan ®iÓm vÒ vËt chÊt cña Lª nin víi c¸c
nhµ triÕt häc kh¸c nh: §ªm«crit, Hªraclit. . .
§ªm«crit lµ ®¹i biÓu xuÊt s¾c nhÊt cña chñ nghÜa duy vËt Hyl¹p cæ ®¹i. Tõ
quan niÖm nguyªn tö cña L¬xip «ng x©y dùng thµnh häc thuyÕt nguyªn tö cæ
®iÓn hoÆc thuyÕt nguyªn tö vÒ cÊu t¹o vËt chÊt. Khi x©y dùng thuyÕt nguyªn tö
«ng lÊy nguyªn lý vÒ vËt chÊt vµ vËn ®éng cña vËt chÊt lµm nguyªn lý c¬ së. «ng
b¾t ®Çu gi¶i thÝch bøc tranh thÕ giíi, x¸c ®Þnh khëi nguyªn thÕ giíi vµ theo «ng
nã bao gåm hai yÕu tè: lµ c¸i tån t¹i (c¸c nguyªn tö) vµ c¸i kh«ng tån t¹i
(kho¶ng kh«ng). Quan ®iÓm cña «ng b¾t ®Çu xuÊt hiÖn kh¸i niÖm tån t¹i vµ
kh«ng tån t¹i, tån t¹i c¸c nguyªn tö chÝnh lµ nh÷ng h¹t vËt chÊt cùc nhá kh«ng
thÓ ph©n chia ®îc. Nh÷ng h¹t vËt chÊt nµy kh¸c nhau vÒ h×nh d¸ng kÝch thíc ®Ó
chØ ra sù kh¸c nhau Êy «ng cho r»ng cã bao nhiªu nguyªn tö sÏ cã bÊy nhiªu
h×nh d¸ng kÝch thíc. Trong quan niÖm cña «ng sè lîng nguyªn tö v« h¹n vµ h×nh
d¸ng kÝch thíc còng v« h¹n. C¸c nguyªn tö kh«ng cã ®Æc tÝnh vÒ chÊt lîng
kh«ng cã mµu s¾c, c¶m gi¸c. C¸c nguyªn tö víi t c¸ch lµ c¸i tån t¹i - c¸i khëi
nguyªn nªn nã kh«ng bao giê biÕn mÊt mµ tån t¹i vÜnh viÔn. Cßn c¸i kh«ng tån
t¹i (ch©n kh«ng) lµ c¸i bÊt ®éng v« h¹n lµ ®iÒu kiÖn cho sù vËn ®éng cña c¸c
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
nguyÓn tö. Do ®ã khëi nguyªn cña thÕ giíi lµ sù thèng nhÊt cña hai mÆt tån t¹i
vµ kh«n giao kh«ng tån t¹i. Tån t¹i kh«ng cßn lµ c¸i tån t¹i thuÇn tuý mµ qua c¸c
h¹t vËt chÊt cùc nhá sù vËt tån t¹i trong c¸i kh«ng tån t¹i kh«ng ¶nh hëng g× vµ
v× vËy kh«ng tån t¹i còng ®îc hiÓu nh c¸i tån t¹i. Sù xuÊt hiÖn cña sù vËt vµ sù
mÊt ®i cña chóng chÝnh lµ sù kÕt hîp vµ ph©n huû cña c¸c nguyªn tö trong ch©n
kh«ng. Sù biÕn ®æi sù vËt tõ sù vËt nµy sang sù vËt kh¸c thùc chÊt lµ sù biÕn ®æi
trËt tù vÞ trÝ cña c¸c nguyªn tö trong ch©n kh«ng. VËt trong quan niÖm cña
§ªm«crit cã sù kÕ thõa cña c¸c nhµ triÕt häc tríc ®ã.
Trong khi ®ã quan niÖm vÒ vËt chÊt cña Lªnin cho r»ng: thuéc tÝnh c¬ b¶n
cña vËt chÊt lµ “thùc t¹i kh¸ch quan”, “tån t¹i kh«ng lÖ thuéc vµo c¶m gi¸c ” vËt
chÊt lµ v« cïng v« tËn, nã cã vo vµn c¸c thuéc tÝnh kh¸c nhau rÊt ®a d¹ng vµ
phong phó mµ khoa häc ngµy cµng t×m ra vµ ph¸t hiÖn thªm nh÷ng thuéc tÝnh
cña nã. Trong tÊt c¶ c¸c thuéc tÝnh cña vËt chÊt th× “thùc t¹i kh¸ch quan” tøc
tån t¹i bªn ngoµi vµ ®éc lËp víi ý thøc con ngêi lµ chung nhÊt, vÜnh h»ng víi mäi
d¹ng mäi ®èi tîng kh¸c nhau cña vËt chÊt. Thuéc tÝnh “ tån t¹i kh¸ch quan
”chÝnh lµ tiªu chuÈn ®Ó ph©n biÖt c¸i g× lµ vËt chÊt c¸i g× kh«ng ph¶i lµ vËt chÊt
c¶ trong tù nhiªn lÉn trong ®êi sèng x· héi. TÊt c¶ nh÷ng g× tån t¹i bªn ngoµi vµ
®éc lËp víi ý thøc cña con ngêi ®Òu lµ nh÷ng d¹ng vËt chÊt nh: ¸nh s¸ng, ©m
thanh, kh«ng khÝ, c¸c quy luËt tù nhiªn. . . tuy kh«ng tån t¹i díi d¹ng vËt thÓ (lµ
nh÷ng vËt cã h×nh d¹ng kÝch thíc mµ ta cã thÓ sê, cÇm, n¾m, b¾t ®îc nh bµn ghÕ,
phÊn. . .) còng kh«ng mang thuéc tÝnh khèi lîng n¨ng lîng còng kh«ng cã cÊu
tróc nguyªn tö ph©n tö (nh quan niÖm cña §ªm«crit) nhng chóng tån t¹i kh¸ch
quan. VËt chÊt tån t¹i kh¸ch quan nhng kh«ng ph¶i tån t¹i v« hinh trõu tîng mµ
tån t¹i hiÖn thùc cô thÓ c¶m tÝnh. Khi vËt chÊt t¸c ®éng lªn gi¸c quan cña con ngêi th× nã g©y ra c¶m gi¸c, ®em l¹i cho con ngêi sù nhËn thøc vÒ chÝnh nã.
Cßn Hªraclit l¹i coi löa nh mét c¬ sá ®µu tiªn cña mäi tån t¹i, löa kh«ng chØ
lµ c¬ së cña mäi vËt mµ cßn lµ khëi nguyªn sinh ra chóng “ c¸i chÕt cña löa lµ sù
ra ®êi cña kh«ng khÝ vµ c¸i chÕt cña kh«ng khÝ lµ sù ra ®êi cña níc, tõ c¸i chÕt
cña níc sinh ra kh«ng khÝ, tõ c¸i chÕt cña kh«ng khÝ sinh ra löa vµ ngîc l¹i ”.
B¶n th©n vò trô kh«ng ph¶i lµ do chóa trêi sinh ra hay lùc lîng siªu nhiªn thÇn bÝ
nµo t¹o ra. Nã “m·i m·i, ®· ®ang vµ sÏ lµ ngän löa vÜnh viÔn kh«ng ngõng bïng
ch¸y vµ tµn lôi ”vÝ vò trô nh mét ngän löa bÊt diÖt. Hªraclit ®· tiÕp cËn víi quan
niÖm nhÊn m¹nh tÝnh vÜnh viÔn vµ bÊt diÖt cña thÕ giíi. NÕu nh Talet coi níc nh
lµ khëi nguyªn víi t c¸ch lµ mét thùc thÓ sØnha mäi sinh vËt th× Hªraclit ®· hiÓu
khëi nguyªn theo nghÜa ®é cao h¬n coi löa kh«ng chØ lµ thùc thÕ sinh s¶n ra mäi
vËt mµ cßn lµ khëi tæ thèng trÞ toµn thÕ giíi.
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Þnh nghÜa cña Lª nin vÒ vËt chÊt ®· bao qu¸t c¶ hai mÆt cña vÊn ®Ò c¬ b¶n
cu¶ triÕt häc trªn lËp trêng cña chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng. §Þnh nghÜa vËt
chÊt cña Lªnin cã ý nghÜa thÕ giíi quan vµ ph¬ng ph¸p luËn s©u s¾c ®èi víi nhËn
thøc khoa häc vµ thùc tiÔn. Nã ®· kh¾c phôc ®îc tÝnh chÊt siªu h×nh trùc quan
trong c¸c quan niÖm vÒ vËt chÊt cu¶ chñ nghÜa duy vËt tríc M¸c, quy vËt chÊt
vµo c¸c d¹ng cô thÓ c¶m tÝnh hoÆc mét thuéc tÝnh cô thÓ nµo ®ã cña vËt chÊt.
Trong hiÖn thùc kh¸ch quan mäi sù vËt hiÖn tîng cña thÕ giíi vËt chÊt ®Òu cã
liªn hÖ chuyÓn ho¸ qua l¹i, biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn. Nªn viÖc quy vËt chÊt vµo
nguyªn tö - d¹ng cô thÕ cña vËt chÊt nh chñ nghÜa duy vËt tríc M¸c ®· lµm (®·
nãi ë phÇn trªn) tÊt yÕu sÏ vÊp ph¶i m©u thuÉn kh«ng thÓ tr¸nh khái khi mµ khoa
häc tù nhiªn vît qua giíi h¹n nguyªn tö ®i vµo nghiªn cøu ®iÖn tö vµ c¸c h¹t c¬
b¶n kh¸c (nh nuclªon, proton. . . .).
Lµ sù kh¸i qu¸t c¸c thµnh tùu cña khoa häc tù nhiªn ®Þnh nghÜa cña Lªnin
vÒ vËt chÊt cã vai trß ®Þnh híng cho sù ph¸t triÓn cña nhËn thøc khoa häc, gióp
cho nhËn thøc khoa häc tr¸nh ®îc c¸c cuéc khñng ho¶ng t¬ng tù nh cuéc khñng
ho¶ng vËt lý cuèi thÕ kû thø XIX ®Çu thÕ TriÕt häc M¸c - Lª Nin lµ mét trong ba
bé phËn cÊu thµnh Chñ kû XX.
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
KÕt luËn
§Ó ®i so s¸nh quan ®iÓm vËt chÊt cña Lª nin víi c¸c nhµ triÕt häc kh¸c qu¶
lµ mét ®Ò tµi réng, khã cã thÓ th©u tãm vµ suy xÐt ®îc hÕt. Song qua mét sè ph©n
tÝch vÒ quan niÖm cña c¸c nhµ triÕt häc kh¸c vÒ thÕ giíi nh: §ªm«clit, Hªraclit,
Talet. . . cña riªng phÇn triÕt häc Hyl¹p cæ ®¹i chóng ta cã thÓ thÊy r»ng quan
niÖm vÒ vËt chÊt cña Lª nin kh¸c hoµn toµn so víi c¸c nhµ triÕt häc thêi cæ ®¹i.
C¸c nhµ triÕt häc thêi ®ã chØ chuyªn nghiªn cøu vµ ®i s©u vµo mét lÜnh vùc cô
thÓ, ®Þa lý ®Ó ph©n tÝch, gi¶i thÝch vµ t×m b¶n nguyªn cña thÕ giíi, xem vËt chÊt
nµo lµ vËt chÊt quyÕt ®Þnh t¹o nªn thÕ giíi vò trô. Cßn theo quan niÖm cña Lªnin
th× vËt chÊt ®îc hiÓu lµ mét thùc t¹i kh¸ch quan tøc lµ tÊt c¶ nh÷ng g× tån t¹i ®éc
lËp bªn ngoµi ý thøc cña con ngêi, kh«ng phô thuéc vµo ý thøc cña con ngêi vµ
còng kh«ng do c¸i phi vËt chÊt sinh ra nã mµ nã tù cã, ®ång thêi nã ph¶n ¸nh c¸c
gi¸c quan vµo n·o cña con ngêi vµ lµ bé phËn vËt chÊt ®· ®îc con ngêi t¸c ®éng
vµo. Tõ ®ã ta cã thÓ nhËn ®Þnh r»ng ®Þnh nghÜa vËt chÊt cña Lª nin cã ý nghÜa thÕ
giíi quan vµ ph¬ng ph¸p luËn s©u s¾c ®èi víi nhËn thøc khoa häc vµ thùc tiÔn.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Tµi liÖu tham kh¶o
1. TriÕt häc M¸c-Lªnin tËp 1, tËp 2
2. TriÕt häc M¸c-Lªnin tËp 1, tËp 2, tËp 3
3. Khoa triÕt Häc viÖn chÝnh trÞ cao cÊp NA Quèc TW(NXB t tëng VH 1991)
4. Hái ®¸p vÒ triÕt häc(Häc viÖn chÝnh trÞ QGHCM)
5. Híng dÉn «n thi m«n TriÕt häc M¸c-Lªnin
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
PhÇn cam ®oan
Bµi tiÓu luËn nµy cña em lµ do sù cè g¾ng t×m kÝm tµi liÖu cña b¶n th©n mµ
kh«ng nhê lµm bµi hé, kh«ng thuª viÕt bµi, kh«ng sao chÐp, kh«ng lÊy tõ nguån
kh¸c. Tõ nh÷ng tµi liÖu t×m ®îc em ®· vËn dông vµo bµi viÕt cña m×nh díi ng«n
ng÷ triÕt häc.
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Môc lôc
Lêi nãi ®Çu......................................................................................................1
Néi dung .......................................................................................................2
I.
VËt chÊt vµ c¸c h×nh thøc tån t¹i cña nã..............................2
II. §Ó lµm râ h¬n quan ®iÓm vËt chÊt cña Lª-nin chóng ta
ph¶i so s¸nh quan ®iÓm vÒ vËt chÊt cña Lª nin víi c¸c
nhµ triÕt häc kh¸c nh: §ªm«crit, Hªraclit. . ......................5
KÕt luËn .......................................................................................................8
Tµi liÖu tham kh¶o....................................................................................9
10