Lêi nãi ®Çu
Qu¸ tr×nh ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ tõ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, bao
cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr-êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n-íc theo ®Þnh h-íng x· héi
chñ nghÜa lµ ®éng lùc thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ph¸t triÓn, héi nhËp víi c¸c
n-íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. §iÒu ®ã ®Æt ra yªu cÇu cÊp b¸ch ph¶i ®æi
míi, hoµn thiÖn hÖ thèng c¸c c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ mµ trong ®ã kÕ to¸n lµ mét
bé phËn cÊu thµnh quan träng. KÕ to¸n cã vai trß quan träng ®èi víi qu¶n lý tµi
s¶n, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong tõng Doanh nghiÖp, lµ nguån
th«ng tin, sè liÖu tin cËy ®Ó Nhµ n-íc ®iÒu hµnh nÒn kinh tÕ vÜ m«, kiÓm tra,
kiÓm so¸t ho¹t ®éng cña c¸c Doanh nghiÖp, c¸c khu vùc. V× vËy, ®æi míi, hoµn
thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n ®Ó phï hîp vµ ®¸p øng yªu cÇu nhËn ®Þnh cña qu¸ tr×nh
®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý lµ mét vÊn ®Ò thùc sù bøc xóc vµ cÇn thiÕt.
Cïng víi sù ®æi míi, ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ, víi chÝnh s¸ch më
cöa, sù ®Çu t- cña n-íc ngoµi vµ ®Ó thùc hiÖn sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn
®¹i ho¸ c¸c Doanh nghiÖp x©y l¾p ®· cã sù chuyÓn biÕn, ®æi míi ph-¬ng thøc
s¶n xuÊt kinh doanh, ph-¬ng thøc qu¶n lý, kh«ng ngõng ph¸t triÓn vµ kh¼ng ®Þnh
vÞ trÝ, vai trß quan träng trong nÒn KTQD. Tuy nhiªn trong c¸c Doanh nghiÖp
x©y l¾p hiÖn nay, c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung, kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm x©y l¾p nãi riªng cßn béc lé nh÷ng tån t¹i ch-a ®¸p øng yªu cÇu
qu¶n lý vµ quy tr×nh héi nhËp. Do ®ã viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung,
kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p nh»m ph¶n ¸nh ®óng
chi phÝ, lµm c¬ së cho viÖc tÝnh to¸n chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p, cung
cÊp th«ng tin phôc vô cho viÖc ®iÒu hµnh, kiÓm tra chi phÝ vµ ho¹ch ®Þnh chiÕn
l-îc cña Doanh nghiÖp lµ nhu cÇu cÇn thiÕt.
NhËn thøc ®-îc vÊn ®Ò nªu trªn, sau thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty Cæ
phÇn s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng vµ x©y dùng, t«i ®· chän ®Ò tµi: “Hoµn thiÖn
c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i
C«ng ty Cæ phÇn s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng vµ x©y dùng“ lµm luËn v¨n tèt
nghiÖp.
Ngoµi lêi më ®Çu vµ kÕt luËn, luËn v¨n ®-îc chia lµm ba ch-¬ng:
Ch-¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò vÒ lý luËn c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp
hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp
x©y l¾p .
Ch-¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cæ phÇn s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng vµ
x©y dùng.
Ch-¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp
hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµn h s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cæ phÇn s¶n
xuÊt vËt liÖu x©y dùng vµ x©y dùng.
Ch-¬ng 1
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
trong doanh nghiÖp x©y L¾p
1.1. Sù cÇn thiÕt tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c Doanh nghiÖp x©y l¾p
1.1.1. Yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong
c¸c Doanh nghiÖp x©y l¾p.
Do ®Æc ®iÓm cña x©y dùng vµ s¶n phÈm x©y dùng rÊt riªng nªn viÖc
qu¶n lý ®Çu t- x©y dùng c¬ b¶n khã kh¨n phøc t¹p h¬n mét sè ngµnh kh¸c. V×
vËy trong qu¸ tr×nh qu¶n lý ®Çu t- x©y dùng ph¶i ®¸p øng ®-îc nh÷ng yªu cÇu
sau:
- Ph¶i t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm x©y l¾p ®-îc thÞ tr-êng chÊp nhËn c¶ vÒ
gi¸ c¶, chÊt l-îng, ®¸p øng ®-îc môc tiªu kinh tÕ x· héi trong tõng thêi kú.
- Huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ cao nhÊt tõ c¸c nguån ®Çu t- trong
vµ ngoµi n-íc.
- X©y dùng ph¶i ®óng theo qui ho¹ch ®-îc duyÖt, thiÕt kÕ hîp lý thÈm
mü, x©y dùng ®óng tiÕn ®é, ®¹t chÊt l-îng cao.
Thùc tÕ trong nhiÒu n¨m qua x©y dùng c¬ b¶n lµ mét ngµnh lµm thÊt
tho¸t mét phÇn kh«ng nhá nguån vèn ®Çu t- cña Nhµ n-íc. Nguyªn nh©n c¬
b¶n lµ do qu¶n lý vèn ®Çu t- ch-a ®-îc chÆt chÏ.
HiÖn nay, trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n chñ yÕu ¸p dông ph-¬ng ph¸p
®Êu thÇu, giao nhËn thÇu x©y dùng. Doanh nghiÖp muèn tróng thÇu mét c«ng
tr×nh ph¶i x©y dùng mét gi¸ thÇu hîp lý cho c«ng tr×nh ®ã dùa trªn c¬ së x¸c
®Þnh møc ®¬n gi¸ x©y dùng c¬ b¶n do Nhµ n-íc ban hµnh trªn c¬ së gi¸ thÞ
tr-êng vµ b¶n th©n Doanh nghiÖp. Gi¸ tróng thÇu kh«ng v-ît qu¸ gi¸ thµnh dù
to¸n ®-îc duyÖt. MÆt kh¸c ph¶i ®¶m b¶o s¶n xuÊt kinh doanh cã l·i.
§Ó thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c yªu cÇu trªn ®ßi hái Doanh nghiÖp ph¶i t¨ng
c-êng c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ ®Æc biÖt lµ qu¶n lý vÒ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
Trong ®ã träng t©m lµ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm x©y l¾p.
1.1.2. Vai trß vµ nhiÖm vô kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp x©y l¾p
1.1.2.1.Vai trß kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
trong Doanh nghiÖp x©y l¾p
Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ nh÷ng chØ tiªu lu«n ®-îc c¸c
nhµ qu¶n lÝ quan t©m kh«ng chØ v× chóng g¾n liÒn víi kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp mµ chóng cßn cã ý nghÜa v« cïng quan
träng ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lÝ vµ tæ chøc trong doanh nghiÖp. Th«ng qua sè
liÖu do bé phËn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh cung cÊp
c¸c nhµ l·nh ®¹o vµ qu¶n lÝ doanh nghiÖp biÕt ®-îc chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh
thùc tÕ cña tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh còng nh- toµn bé kÕt qu¶
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña toµn doanh nghiÖp tõ ®ã ph©n tÝch ®¸nh gi¸
t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc dù to¸n chi phÝ t×nh h×nh sö dông lao ®éng,
vËt t-, tiÒn vèn cã hiÖu qña hay l·ng phÝ, t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸
thµnh s¶n phÈm vµ ®ã lµ c¨n cø ®Ó ®Ò ra biÖn ph¸p h÷u hiÖu kÞp thêi nh»m h¹
thÊp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ò ra c¸c quy ®Þnh phï hîp cho sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt
kinh doanh vµ yªu cÇu qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
ViÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh chØ cã thÓ dùa trªn gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh x¸c. VÒ phÇn m×nh tÝnh
chÝnh x¸c gi¸ thµnh cña s¶n phÈm l¹i chÞu ¶nh h-ëng tõ kÕt qu¶ tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt. Do vËy ®Ó tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh trong gi¸ thµnh s¶n phÈm, l-îng gi¸ trÞ c¸c yÕu tè chi phÝ ®·
®-îc chuyÓn dÞch vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm ®· hoµn thµnh cã ý nghi· rÊt quan
träng ®èi víi mét doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng hiÖn nay.
1.1.2.2 NhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
ViÖc gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p cã ý
nghÜa rÊt lín ®èi víi mçi Doanh nghiÖp x©y dùng. V× vËy, viÖc x¸c ®Þnh ®óng
®¾n ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi
®iÒu kiÖn hiÖn t¹i cña Doanh nghiÖp vµ tho¶ m·n mäi yªu cÇu qu¶n lý ®Æt ra
hÕt søc cÇn thiÕt. Cô thÓ:
- X¸c ®Þnh ®óng ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt phï hîp víi tæ
chøc s¶n xuÊt ë Doanh nghiÖp, ®ång thêi x¸c ®Þnh ®óng ®èi t-îng tÝnh gi¸
thµnh.
- KiÓm tra ®èi chiÕu th-êng xuyªn viÖc thùc hiÖn c¸c chi phÝ vËt t-,
nh©n c«ng, m¸y thi c«ng vµ c¸c dù to¸n chi phÝ kh¸c. Tõ ®ã ®-a ra c¸c biÖn
ph¸p ng¨n chÆn kÞp thêi.
- TÝnh gi¸ thµnh x©y l¾p chÝnh x¸c kÞp thêi theo ®óng kho¶n môc gi¸
thµnh.
- ViÖc kiÓm tra thùc hiÖn h¹ gi¸ thµnh theo tõng kho¶n môc chi phÝ
cña c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh. Tõ ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n
phÈm mét c¸c liªn tôc.
- X¸c ®Þnh ®óng ®¾n, bµn giao thanh to¸n kÞp thêi khèi l-îng c«ng t¸c
x©y l¾p hoµn thµnh.
- KiÓm tra ®Þnh kú vµ ®¸nh gi¸ khèi l-îng thi c«ng dë dang theo
nguyªn t¾c qui ®Þnh. §¸nh gi¸ ®óng kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña Doanh
nghiÖp ë tõng c«ng tr×nh, bé phËn thi c«ng ... vµ lËp b¸o c¸o vÒ chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n phÈm x©y l¾p mét c¸c kÞp thêi.
1.2.Chi phÝ s¶n xuÊt vµ mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm trong Doanh nghiÖp x©y l¾p
1.2.1.Chi phÝ s¶n xuÊt trong Doanh nghiÖp x©y l¾p
1.2.1.1.Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt:
Ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp lµ qu¸ tr×nh ng-êi lao ®éng sö
dông t- liÖu lao ®éng t¸c ®éng lªn ®èi t-îng lao ®éng ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm
®Ó tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi. Tõ ®ã ®Ó h×nh thµnh nªn chi phÝ vÒ
hao phÝ NVL tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho ng-êi lao ®éng vµ mét bé phËn chi phÝ s¶n
xuÊt kh¸c. §©y chÝnh lµ ba bé phËn cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm. M¸c ®·
kh¸i qu¸t gi¸ trÞ s¶n phÈm míi t¹o ra thµnh c«ng thøc :
C+V+m
C: Lµ toµn bé gi¸ trÞ t- liÖu s¶n xuÊt ®· tiªu hao trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
t¹o ra s¶n phÈm ®-îc coi lµ hao phÝ lao ®éng vËt ho¸.
V: Chi phÝ tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng ph¶i tr¶ ng-êi lao ®éng tham gia vµo
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm dÞch vô ®-îc gäi lµ lao ®éng sèng cÇn thiÕt
m: Gi¸ trÞ míi do lao ®éng sèng t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó t¹o
nªn gi¸ trÞ s¶n phÈm.
Trong ®iÒu kiÖn tån t¹i nÒn kinh tÕ TiÒn – Hµng th× mäi chi phÝ ®-îc
biÓu hiÖn d-íi mét th-íc ®o gi¸ trÞ chung lµ tiÒn tÖ.
Theo chuÈn mùc sè 01: Chi phÝ bao gåm c¸c chi phÝ s¶n xuÊt, kinh
doanh ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th«ng th-êng
cña doanh nghiÖp vµ c¸c chi phÝ kh¸c .
Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh th«ng th-êng cña doanh nghiÖp nh-: gi¸ vèn hµng b¸n, chi
phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lÝ doanh nghiÖp, chi phÝ l·i tiÒn vay vµ c¸c chi phÝ
liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cho c¸c bªn kh¸c sö dông tµi s¶n sinh ra lîi tøc, tiÒn
b¶n quyÒn,... nh÷ng chi phÝ nµy ph¸t sinh d-íi d¹ng tiÒn vµ c¸c kho¶n t-¬ng
®-¬ng tiÒn, hµng tån kho, khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ.
Chi phÝ kh¸c bao gåm: c¸c chi phÝ ngoµi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh
ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh th«ng th-êng cña doanh
nghiÖp nh- chi phÝ vÒ thanh lÝ, nh-îng b¸n TSC§ c¸c kho¶n tiÒn bÞ kh¸ch
hµng ph¹t do vi ph¹m hîp ®ång.
Nh- vËy chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn
bé c¸c hao phÝ vÒ L§ sèng vµ L§ vËt ho¸ vµ c¸c chi phÝ kh¸c mµ DN ®¨ chi ra
®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, thi c«ng trong mét thêi kú.
1.2.1.2. B¶n chÊt vµ néi dung cña chi phÝ s¶n xuÊt
Còng nh- c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt kh¸c, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña
ngµnh x©y l¾p lµ qu¸ tr×nh tiªu hao c¸c lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ ®Ó
t¹o nªn gi¸ trÞ sö dông cña c¸c s¶n phÈm ®Ó phôc vô cho nhu cÇu cña con
ng-êi. Trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt hµng ho¸, c¸c chi phÝ nµy ®-îc biÓu hiÖn d-íi
d¹ng gi¸ trÞ, gäi lµ chi phÝ s¶n xuÊt.
T-¬ng tù nh- vËy, chi phÝ s¶n xuÊt trong qu¸ tr×nh x©y l¾p lµ biÓu hiÖn
b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cÊu thµnh
nªn s¶n phÈm x©y l¾p trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh.
Tuy nhiªn, ®Ó hiÓu ®óng kh¸i niÖm trªn cÇn ph©n biÖt gi÷a chi phÝ vµ
chi tiªu. §©y lµ hai kh¸i niÖm kh¸c nhau nh-ng cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau.
Chi tiªu cña Doanh nghiÖp lµ sù chi ra sù gi¶m ®i thuÇn tuý cña c¸c tµi s¶n cña
Doanh nghiÖp.
VÒ sè l-îng, gi÷a chi tiªu vµ chi phÝ cã sù kh¸c nhau, chi phÝ kh«ng
bao gåm:
+ C¸c kho¶n chi tiªu lµm gi¶m tµi s¶n nµy nh-ng l¹i lµm t¨ng tµi s¶n
kh¸c cña Doanh nghiÖp, do ®ã kh«ng lµm gi¶m nguån vèn chñ së h÷u (VÝ dô:
Dïng tiÒn ®Ó lÊy ký ®-îc ký quÜ, mua b¶o hiÓm rñi ro chê ph©n bæ ...).
+ C¸c kho¶n chi tiªu lµm gi¶m tµi s¶n cña Doanh nghiÖp nh-ng ®ång
thêi còng lµm gi¶m kho¶n nî ph¶i tr¶. Tr-êng hîp nµy NVCSH còng bÞ t¸c
®éng.
Nh- vËy, thùc chÊt chi phÝ lµ sù gi¶m ®i cña tµi s¶n hoÆc lµ sù t¨ng lªn
cña kho¶n nî ph¶i tr¶ trong kú mµ kh«ng lµm t¨ng tµi s¶n kh¸c hoÆc kh«ng
lµm gi¶m nî ph¶i tr¶ kh¸c cña Doanh nghiÖp.
Ngoµi sù kh¸c nhau vÒ l-îng gi÷a chi phÝ vµ chi tiªu cßn cã sù kh¸c
nhau vÒ thêi gian.
Sù kh¸c nhau lµ do cã sù kh«ng phï hîp thêi gian ph¸t sinh c¸c kho¶n
chi tiªu vµ thêi gian ph¸t huy t¸c dông (mang l¹i tÝnh lîi Ých kinh tÕ cña
chóng), tøc thêi gian t¹o ra thu nhËp cña Doanh nghiÖp. ChÝnh ®iÒu nµy ®·
ph²t sinh kh²i nhiÖm “chi phÝ tr° tríc” v¯ “chi phÝ ph°i tr°” trong c²c nguyªn
t¾c cña kÕ to¸n dån tÝch. ViÖc ghi nhËn doanh thu vµ chi phÝ lµ c¨n cø vµo thêi
®iÓm ph¸t sinh c¸c nghiÖp vô chø kh«ng c¨n cø vµo thêi ®iÓm ph¸t sinh luång
tiÒn.
Trong c¸c Doanh nghiÖp x©y l¾p ngoµi ho¹t ®éng s¶n xuÊt chung ra
cßn cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt phô trî kh¸c. Do ®ã, chi phÝ s¶n xuÊt trong Doanh
nghiÖp gåm: Chi phÝ trong x©y l¾p vµ chi phÝ ngoµi x©y l¾p.
Chi phÝ trong x©y l¾p lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh x©y
l¾p cña Doanh nghiÖp. Chi phÝ ngoµi x©y l¾p lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh ngoµi
lÜnh vùc x©y dùng nh- s¶n xuÊt phô, c«ng t¸c vËn chuyÓn vµ c¸c dÞch vô kh¸c.
Trong ®ã chi phÝ trong x©y l¾p lµ chñ yÕu.
1.2.1.3.Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p
Do chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cã rÊt nhiÒu lo¹i chi phÝ nh»m t¹o ®iÒu
kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi phÝ. Cã rÊt nhiÒu c¸ch
ph©n lo¹i kh¸c nhau, tuy nhiªn lùa chän tiªu thøc ph©n lo¹i lµ ph¶i d-¹ vµo
yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n.
Theo môc ®Ých vµ c«ng dông cña chi phÝ vµ theo quy ®Þnh 1864 ngµy
16/12/1998 cu¶ bé tr-ëng Bé tµi chÝnh th× chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña
DNXL ®-îc chia thµnh 4 lo¹i sau:
+Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: lµ gi¸ thùc tÕ cña toµn bé vËt liÖu
chÝnh, phô, c¸c cÊu kiÖn, bé phËn rêi lÎ (trõ vËt liÖu dïng cho m¸y thi c«ng)
dïng cho viÖc x©y dùng, l¾p ®Æt c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh nµo th× tÝnh
trùc tiÕp cho c«ng tr×nh ®ã. Tr-êng hîp kh«ng tÝnh riªng ®-îc th× ph¶i ph©n
bæ cho tõng CT, HMCT theo ®Þnh møc tiªu hao, theo khèi l-îng thùc hiÖn.
+ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Ph¶n ¸nh tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng tr¶ cho
ng-êi L§ thuéc danh s¸ch do DN qu¶n lý vµ L§ thêi vô thuª ngoµi theo tõng
lo¹i c«ng viÖc cô thÓ, chi tiÕt theo tõng ®èi t-îng s¶n xuÊt.
+ Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: Bao gåm toµn bé c¸c kho¶n liªn quan
®Õn sö dông m¸y thi c«ng ®Ó thùc hiÖn ho¹t ®éng x©y l¾p: chi phÝ khÊu hao c¬
b¶n, chi phÝ khÊu hao söa ch÷a lín, chi phÝ nhiªn liÖu ®éng c¬, vËt liÖu phô
dïng cho m¸y, tiÒn l-¬ng cña c«ng nh©n ®iÒu khiÓn vµ phôc vô m¸y, chi phÝ
söa ch÷a th-êng xuyªn, chi phÝ qu¶n lý m¸yvµ c¸c chi phÝ kh¸c cña m¸y.
+ Chi phÝ s¶n xuÊt chung: Gåm l-¬ng c«ng nh©n qu¶n lý ®éi, trÝch
BHXH, BHYT, KPC§ theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l-¬ng c«ng nh©n
viªn cña ®éi, khÊu hao tµi s¶n dïng chung cho ®éi, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
vµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. KÕ to¸n theo dâi chi tiÕt cho tõng ®éi x©y l¾p.
1.2.2.Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
1.2.2.1. Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
§Ó x©y dùng mét c«ng tr×nh hoµn thµnh, mét khèi l-îng c«ng viÖc nhÊt
®Þnh th× doanh nghiÖp x©y dùng ph¶i bá vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thi c«ng mét
khèi l-îng chi phÝ nhÊt ®Þnh gäi lµ chi phÝ s¶n xuÊt. ChÝnh nh÷ng chi phÝ nµy
cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y dùng hoµn thµnh cña c«ng tr×nh ®ã.
VËy gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ toµn bé c¸c chi phÝ tÝnh b»ng tiÒn
nh- chi phÝ vËt t-, chi phÝ nh©n c«ng, chi phÝ m¸y thi c«ng vµ nh÷ng chi phÝ
kh¸c tÝnh cho tõng h¹ng môc c«ng tr×nh,tõng c«ng tr×nh hoÆc khèi l-îng x©y
l¾p hoµn thµnh theo quy ®Þnh.S¶n phÈm x©y l¾p cã thÓ lµ khèi l-îng c«ng viÖc
hoÆc giai ®o¹n c«ng viÖc cã thiÕt kÕ vµ gi¸ trÞ dù to¸n riªng hoÆc lµ c«ng tr×nh,
h¹ng môc c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh toµn bé.
Gi¸ thµnh toµn bé lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cuèi cïng cña s¶n xuÊt x©y l¾p .
1.2.2.2. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
*Theo thêi gian vµ c¬ së sè liÖu tÝnh:
Trong s¶n xuÊt x©y l¾p cÇn ph©n biÖt c¸c lo¹i gi¸ thµnh: gi¸ thµnh dù
to¸n, thµnh kÕ ho¹ch vµ gi¸ thµnh thùc tÕ.
+ Gi¸ thµnh dù to¸n: Lµ gi¸ thµnh ®-îc x©y dùng trªn c¬ së khèi l-îng
c«ng t¸c x©y l¾p theo thiÕt kÕ ®-îc duyÖt, c¸c ®Þnh møc dù to¸n vµ ®¬n gi¸
x©y l¾p c¬ b¶n do cÊp cã thÈm quyÒn ban hµnh vµ dùa theo mÆt b»ng gi¸ c¶ thÞ
tr-êng. C¨n cø vµo gi¸ trÞ dù to¸n cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh chóng
ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®-îc gi¸ thµnh dù to¸n cña chóng .
Gi¸ thµnh dù to¸n =Gi¸ trÞ dù to¸n - Lîi nhuËn ®Þnh møc
L·i ®Þnh møc lµ sè % trªn gi¸ thµnh x©y l¾p do Nhµ n-íc quy ®Þnh ®èi
víi tõng lo¹i h×nh x©y l¾p kh¸c nhau, tõng s¶n phÈm x©y l¾p cô thÓ :
Th«ng qua tæng dù to¸n c«ng t¸c x©y l¾p ng-êi ta cã thÓ ®¸nh gi¸ ®-îc
thµnh tÝch cña ®¬n vÞ. Gi¸ thµnh dù to¸n lµ h¹n møc chi phÝ cao nhÊt mµ ®¬n
vÞ cã thÓ chi ra ®Ó ®¶m b¶o cã l·i, nã lµ tiªu chuÈn ®¬n vÞ x©y dùng phÊn ®Êu
h¹ thÊp møc thùc tÕ vµ ®©y lµ c¨n cø ®Ó chñ ®Çu t- thanh to¸n cho doanh
nghiÖp khèi l-îng hoµn thµnh ®· ®-îc nghiÖm thu.
MÆt kh¸c, gi¸ trÞ dù to¸n cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®-îc x¸c
®Þnh theo c¸c ®Þnh møc(vÒ nguyªn vËt liÖu,nh©n c«ng , m¸y,... )§¬n gi¸ do
c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn ban hµnh vµ dùa trªn mÆt b»ng gi¸ c¶ thÞ tr-êng
,chÝnh v× vËy mµ gi¸ trÞ dù to¸n kh«ng theo s¸t ®-îc sù biÕn ®éng thùc tÕ,
kh«ng ph¶n ¸nh ®-îc thùc chÊt gi¸ trÞ cña c«ng tr×nh. Do vËy doanh nghiÖp
ph¶i lËp gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®Ó dù kiÕn chØ tiªu h¹ gi¸ thµnh .
+ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch:Lµ mét lo¹i gi¸ thµnh dù to¸n cña c«ng t¸c x©y
dùng ®-îc x¸c ®Þnh tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ xuÊt hiÖn ë tæ chøc x©y dùng
hoÆc cña c«ng tr×nh nhÊt ®Þnh.
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®-îc lËp dùa trªn c¸c ®Þnh møc tiªn tiÕn cña néi bé
doanh nghiÖp phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. Nã lµ c¬ së ®Ó phÊn ®Êu h¹ gi¸
thµnh c«ng t¸c x©y dùng trong giai ®o¹n kÕ ho¹ch, nã ph¶n ¸nh tr×nh ®é qu¶n
lÝ gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®-îc x¸c ®Þnh theo c«ng
thøc:
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch =Gi¸ thµnh dù to¸n - møc h¹ gi¸ thµnh dù to¸n
+ Gi¸ thµnh thùc tÕ : Lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña tÊt c¶ c¸c chi phÝ s¶n
xuÊt thùc tÕ mµ c¸c DNXL ®· bá ra ®Ó hoµn thµnh mét KLXL nhÊt ®Þnh, ®-îc
x¸c ®Þnh theo sè liÖu kÕ to¸n cung cÊp.
Gi¸ thµnh thùc tÕ kh«ng chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ trong ®Þnh møc mµ
cã thÓ bao gåm nh÷ng chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh nh- mÊt m¸t, hao hôt vËt t-,
thiÖt h¹i ph¸ ®i, lµm l¹i....
*Theo ph¹m vi tÝnh:
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt toµn bé.
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt theo biÕn phÝ .
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt theo biÕn phÝ cã ph©n bæ chi phÝ cè ®Þnh hîp lÝ.
1.2.3. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm
Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm:
Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai mÆt cña qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, gièng nhau vÒ chÊt v× ®Òu lµ hao phÝ
vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· chi ra trong qu¸
tr×nh s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt trong k× lµ c¨n cø, lµ c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm , c«ng viÖc, lao vô, dÞch vô hoµn thµnh. Sù l·ng phÝ hoÆc tiÕt kiÖm
cña doanh nghiÖp vÒ chi phÝ s¶n xuÊt cã ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn gi¸ thµnh s¶n
phÈm cao hay thÊp, qu¶n lÝ gi¸ thµnh ph¶i g¾n liÒn víi chi phÝ s¶n xuÊt.
1.3. C«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p
1.3.1.Nguyªn t¾c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p
Doanh nghiÖp x©y l¾p bao gåm nhiÒu lo¹i h×nh kh¸c nhau, cã ®Æc ®iÓm
riªng vÒ tæ chøc s¶n xuÊt qu¶n lý còng nh- quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt. Tuy
nhiªn nÕu xÐt mét c¸ch tæng qu¸t th× quy tr×nh kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cña
DNXL còng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chung, cã tÝnh chÊt c¨n b¶n bao gåm:
+ B-íc 1: TËp hîp chi phÝ ph¸t sinh theo 4 kho¶n môc : CPNVLTT,
CPNCTT, CPSDMTC, CPSXC.
+ B-íc 2: Tæng hîp c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt ®· ph¸t sinh, ph©n bæ
chi phÝ s¶n xuÊt chung cho c¸c ®èi t-îng cã liªn quan vµ tiÕn hµnh kÕt chuyÓn
c¸c kho¶n chi phÝ nµy vÒ tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh.
+ B-íc 3: Tæng hîp toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú vµ ®¸nh
gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
1.3.2. §èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p
§èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p lµ ph¹m vi giíi h¹n mµ c¸c
chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p ph¸t sinh ®-îc tËp hîp nh»m ®¸p øng yªu cÇu kiÓm
tra gi¸m s¸t chi phÝ vµ yªu cÇu kiÓm tra gi¸m s¸t chi phÝ vµ yªu cÇu tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm x©y l¾p .
C¸c c¨n cø x¸c ®Þnh ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ :
- §Æc ®iÓm, c«ng dông cña chi phÝ trong s¶n xuÊt.
- TÝnh chÊt s¶n xuÊt vµ quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n hay
phøc t¹p, liªn tôc hay s«ng s«ng.
- Lo¹i h×nh s¶n xuÊt ®¬n chiÕc hay hµng lo¹t.
- §Æc ®iÓm tæ choc s¶n xuÊt: Chuyªn m«n ho¸ theo s¶n phÈm, d©y
chuyÒn c«ng nghÖ hay ®¬n ®Æt hµng.
- Yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ vµ tr×nh ®é tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ.
- §¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp.
- §èi t-îng tËp hîp chi phÝ trong XDCB lµ c«ng tr×nh cô thÓ, nhãm
h¹ng môc c«ng tr×nh cô thÓ hoÆc cã thÓ lµ ®¬n ®Æt hµng hay ®¬n vÞ
thi c«ng.
1.3.3. Ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong Doanh nghiÖp x©y l¾p
+ Ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp : ph-¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp ®Ó tËp hîp chi
phÝ ph¸t sinh liªn quan trùc tiÕp ®Õn mét ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt vµ mét ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
+ Ph-¬ng ph¸p gi¸n tiÕp: ®-îc ¸p dông ®Ó tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh liªn
quan ®Õn nhiÒu ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chÝ phi s¶n xuÊt vµ nhiÒu ®èi t-îng
tÝnh gi¸ thµnh. Khi ®ã kÕ to¸n ph¶i tËp hîp chung c¸c chi phÝ ph¸t sinh cuèi
kú tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng ®èi t-îng theo tiªu thøc phï hîp.
Ph-¬ng ph¸p ph©n bæ:
H=
C
n
Ti
I 1
Ti: Tiªu thøc ph©n bæ cho c«ng tr×nh i
C: Tæng chi phÝ cÇn ph©n bæ
Ci: Chi phÝ ph©n bæ cho c«ng tr×nh i
n : Sè c«ng tr×nh cÇn ph©n bæ
Chi phÝ ph©n bæ cho c«ng tr×nh i : Ci= H x Ti
Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh th-êng dïng ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp, hÖ sè
hoÆc tØ lÖ ph-¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ vµ ph-¬ng ph¸p kÕt hîp.
§èi víi nh÷ng h¹ng môc c«ng tr×nh ®-îc quy ®Þnh thanh to¸n: Sau khi
hoµn thµnh toµn bé th× gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang lµ tæng sè c¸c chi phÝ s¶n xuÊt
x©y l¾p ch-a hoµn thµnh hoÆc ®· hoµn thµnh nh-ng ch-a bµn giao lóc cuèi kú.
Trªn c¬ së c¸c biªn b¶n kiÓm kª khèi l-îng c«ng t¸c x©y l¾p dë dang lóc cuèi
kú vµ c¸c tµi liÖu kh¸c kÕ to¸n sÏ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo chi
phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ hoÆc theo ®Þnh møc .
Trong ®ã gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng
tr×nh ®· hoµn thµnh bµn giao ®-îc tÝnh theo sè liÖu trªn thÎ kÕ to¸n chi tiÕt chi
phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã .
C¸c néi dung kh¸c cña viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n trong c«ng ty x©y
l¾p nh-: Tæ chøc ghi chÐp ban ®Çu, tæ chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n, kiÓm kª tµi
s¶n, kiÓm tra c«ng t¸c kÕ to¸n ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ tæ chøc bé m¸y kÕ
to¸n...Nãi chung gièng víi c¸c nghµnh kh¸c.
1.3.4. Chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông
KÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n sau:
* TK621 “Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp “dïng ®Ó ph°n ²nh to¯n bé
chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp dïng cho thi c«ng c«ng tr×nh ph¸t sinh trong
kú, cuèi kú. Cuèi kú kÕt chuyÓn sang tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh.
Chøng tõ sö dông TK 621: H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
kÕ to¸n sö dông c¸c chøng tõ phiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho, phiÕu thu, phiÕu
chi, giÊy b¸o nî cña NH, GiÊy b¸o cã, biªn b¶n ngiÖm thu khèi l-îng nguyªn
vËt liÖu,...
*TK 622 :"Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp” dïng ®Ó tËp hîp v¯ kÕt chuyÓn
sè chi phÝ tiÒn c«ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp tham gia x©y dùng c«ng tr×nh,
h¹ng môc c«ng tr×nh vµo tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh.
Chøng tõ sö dông TK 622: H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
kÕ to¸n sö dông c¸c chøng tõ phiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho, phiÕu thu, phiÕu
chi, giÊy b¸o nî cña NH, GiÊy b¸o cã, biªn b¶n ngiÖm thu khèi l-îng nguyªn
vËt liÖu,..
* TK623: “Chi phÝ sö dông m²y thi c«ng “dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ vµ
ph©n bæ chi phÝ sö dông xe, m¸y thi c«ng phôc vô trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y
l¾p c«ng tr×nh.
TK623 Cã 6 tµi kho¶n cÊp hai
TK6321 : Chi phÝ c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng
TK6232 : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu sö dông cho m¸y thi c«ng
TK6233 : Chi phÝ c«ng cô dông cô ph©n bæ cho m¸y thi c«ng
TK6234 : Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng
TK6237 : Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô cho m¸y thi c«ng
TK6238 : Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c phôc vô m¸y thi c«ng
Chøng tõ sö dông TK 623: H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
kÕ to¸n sö dông c¸c chøng tõ phiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho, phiÕu thu, phiÕu
chi, giÊy b¸o nî cña NH, GiÊy b¸o cã, biªn b¶n nghiÖm thu khèi l-îng
nguyªn vËt liÖu,...
*TK 627: “chi phÝ s°n xuÊt chung”
Chi phÝ s¶n xuÊt chung cña ho¹t ®éng x©y l¾p lµ nh÷ng chi phÝ cã liªn
quan ®Õn viÖc tæ chøc phôc vô vµ qu¶n lÝ thi c«ng cña c¸c ®éi thi c«ng x©y l¾p
vµ ë c¸c c«ng tr-êng x©y dùng. Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ kho¶n môc chi phÝ
tæng hîp bao gåm nhiÒu néi dung chi phÝ kh¸c nhau vµ ®Òu cã mèi quan hÖ
gi¸n tiÕp víi c¸c ®èi t-îng x©y l¾p.
TK627 cã 6 tµi kho¶n cÊp hai:
TK6271:Chi phÝ tiÒn l-¬ng cña nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi, c¸c kho¶n
trÝch theo l-¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, c«ng nh©n ®iÒu
khiÓn m¸y thi c«ng, nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi.
TK6272 :Chi phÝ nguyªn vËt liÖu sö dông cho s¶n xuÊt chung
TK6273 :Chi phÝ c«ng cô dông cô ph©n bæ sö dông cho s¶n xuÊt
chung
TK6274 :Chi phÝ khÊu hao TSC§
TK6277 :Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi sö dông cho s¶n xuÊt chung
TK6278 :Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
Chøng tõ sö dông :TK627
KÕ to¸n sö dông c¸c chøng tõ nh- b¶ng tÝnh l-¬ng cho bé m¸y qu¶n lÝ,
b¶ng tÝnh trÝch c¸c kho¶n BHYT, BHXH, KPC§ cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n
xuÊt, c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng, nh©n viªn qu¶n lÝ, B¶ng tÝnh vµ ph©n
bæ khÊu hao TSC§, phiÕu thu, phiÕu chi, GiÊy b¸o nî , giÊy b¸o cã ,....
*TK154 “chi phÝ s°n xuÇt kinh doanh dë dang” TK n¯y ®Ó tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®-îc më chi tiÕt theo ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ: ®éi
s¶n xuÊt, CT, HMCT.
1.3.5.KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong Doanh nghiÖp x©y l¾p ( theo
ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn)
1.3.5.1.KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp lµ nh÷ng chi phÝ vÒ vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô
c¸c cÊu kiÖn hoÆc c¸c bé phËn rêi, vËt liÖu lu©n chuyÓn tham gia cÊu thµnh
thùc thÓ s¶n phÈm x©y l¾p hoÆc gióp cho viÖc thùc hiÖn vµ hoµn thµnh khèi
l-îng x©y l¾p nh- : G¹ch, ®¸, c¸t , nhùa ®-êng, xi m¨ng ,.. vµ c¸c lo¹i phô gia
kh¸c.
Chøng tõ sö dông: H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp kÕ to¸n sö
dông c¸c chøng tõ phiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho, phiÕu thu, phiÕu chi, giÊy
b¸o nî cña NH, GiÊy b¸o cã, biªn b¶n ngiÖm thu khèi l-îng nguyªn vËt
liÖu,...
Tµi kho¶n sö dông: TK621 “Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp” dïng ®Ó
ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp dïng cho thi c«ng c«ng
tr×nh ph¸t sinh trong kú, cuèi kú. Cuèi kú kÕt chuyÓn sang tµi kho¶n tËp hîp
chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh.
KÕt cÊu :TK621
Bªn nî: TËp hîp chi phÝ NVL trùc tiÕp trong kú
Bªn cã : KÕt chuyÓn chi phÝ NVL trùc tiÕp sang TK154 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm. sau khi trõ ®i trÞ gi¸ NVL sö dông kh«ng hÕt .
Cuèi kú TK621 kh«ng cã sè d-.
Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n :
- Khi mua hoÆc xuÊt NVL phôc vô cho ho¹t ®éng x©y l¾p s¶n xuÊt.
Khi mua NVL x©y dùng vÒ nhËp kho .KÕ to¸n ghi :
Nî TK 152
Nî TK 133
Cã TK 331,111,112
HoÆc ghi:
Nî TK 152
Cã TK331,111,112
- Khi xuÊt NVL sö dông cho c¸c c«ng tr×nh ,h¹ng môc c«ng tr×nh. KÕ
to¸n ghi :
Nî TK 621
Cã TK152
- Tr-êng hîp NVL x©y dùng mua vÒ ®-îc dïng ngay cho c«ng tr×nh,
h¹ng môc c«ng tr×nh. KÕ to¸n ghi :
Nî TK 621
Nî TK 133
Cã TK 111,112,331
HoÆc ghi:
Nî TK 621
Cã TK111,112,331
- Tr-êng hîp DN x©y l¾p giao kho¸n cho ®¬n vÞ trùc thuéc cÊp d-íi
kh«ng cã bé m¸y kÕ to¸n riªng thùc hiÖn khèi l-îng x©y l¾p ®· ký víi kh¸ch
hµng DN x©y l¾p t¹m øng cho ®¬n vÞ nhËn kho¸n mét sè tiÒn .KÕ to¸n ghi :
Nî TK 141(1413)
Cã TK 111
Khi b¶ng quyÕt to¸n t¹m øng chi phÝ ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ kho¸n x©y l¾p
néi bé hoµn thµnh ®· bµn giao ®-îc duyÖt th× riªng phÇn chi phÝ NVL trùc
tiÕp. KÕ to¸n ghi :
Nî TK 621
Nî TK133
Cã TK141(1413): T¹m øng chi phÝ giao kho¸n x©y l¾p néi bé
HoÆc ghi :
Nî TK621
Cã TK141(1413)
- Tr-êng hîp sè NVL xuÊt ra kh«ng sö dông hÕt cuèi kú nhËp l¹i kho.
KÕ to¸n ghi :
Nî TK 152
Cã TK621
Cuèi kú h¹ch to¸n c¨n cø vµo kÕt qu¶ b¶ng ph©n bæ vËt liÖu tÝnh cho
tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh .KÕ to¸n ghi:
Nî TK154(1541)
Cã TK 621
Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®-îc tiÕn hµnh theo
s¬ ®å d-íi ®©y:
S¬ ®å 1: S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
TK621
TK152
TK152
Nguyªn vËt liÖu sö dông
XuÊt NVL trùc tiÕp ®Ó
kh«ng hÕt nhËp l¹i kho
x©y l¾p c«ng tr×nh
TK111,112,331
TK154
Mua nguyªn vËt liÖu xuÊt
ngay cho CT
TK133
KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn
vËt liÖu trùc tiÕp cuèi kú
VAT ®-îc khÊu trõ
TK141
QuyÕt to¸n t¹m øng vÒ
gi¸ trÞ x©y l¾p ®-îc duyÖt
TK133
VAT ®-îc
khÊu trõ
1.3.5.2. KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho sè ngµy
c«ng lao ®éng cña c«ng nh©n trùc tiÕp thùc hiÖn khèi l-îng c«ng t¸c x©y l¾p
c«ng nh©n phôc vô x©y l¾p kÓ c¶ c«ng nh©n vËn chuyÓn, bèc dì vËt liÖu trong
ph¹m vi mÆt b»ng x©y l¾p vµ c«ng nh©n chuÈn bÞ kÕt thóc thu dän hiÖn tr-êng
thi c«ng kh«ng ph©n biÖt c«ng nh©n trong danh s¸ch hay thuª ngoµi .
Chøng tõ sö dông:
KÕ to¸n sö dông c¸c chøng tõ nh- b¶ng thanh to¸n l-¬ng vµ phô cÊp,
thÎ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, phiÕu chi, phiÕu thu ,....
Tµi kho¶n sö dông: TK 622
TK 622 :”Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp” dïng ®Ó tËp hîp v¯ kÕt chuyÓn sè
chi phÝ tiÒn c«ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp tham gia x©y dùng c«ng tr×nh, h¹ng
môc c«ng tr×nh vµo tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh.
KÕt cÊu tµi kho¶n 622 nh- sau :
Bªn nî :TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp trong kú
Bªn cã: KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp sang TK154 ®Ó tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Cuèi kú TK622 kh«ng cã sè d-.
Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n
C¨n cø vµo b¶ng tÝnh l-¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n x©y l¾p c«ng tr×nh,
h¹ng môc c«ng tr×nh. KÕ to¸n ghi :
Nî TK 622
Cã TK334
§èi víi tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n x©y l¾p thuª ngoµi. KÕ to¸n ghi:
Nî TK 622
Cã TK111,112,331
Hµng th¸ng c¨n cø møc trÝch tr-íc tiÒn l-¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n
trùc tiÕp x©y l¾p theo kÕ ho¹ch. KÕ to¸n ghi :
Nî TK622
Cã TK335
Tr-êng hîp t¹m øng ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ kho¸n x©y l¾p néi bé khi b¶n
quyÕt to¸n t¹m øng vÒ gi¸ trÞ khèi l-îng x©y l¾p ®· hoµn thµnh bµn giao ®-îc
duyÖt th× riªng phÇn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. KÕ to¸n ghi:
Nî TK622
Cã TK 141(1413)
Cuèi kú h¹ch to¸n c¨n cø vµo kÕt qu¶ b¶ng tÝnh chi phÝ nh©n c«ng cho
tõng c«ng tr×nh theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc ph©n bæ gi¸n tiÕ
Nî TK 154(1541) X©y l¾p
Cã TK 622
Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®-îc h¹ch to¸n theo s¬ ®å
d-íi ®©y:
S¬ ®å 2: S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
TK622
TK334
TK154
TiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n
trùc tiÕp s¶n xuÊt x©y l¾p
KÕt chuyÓn chi
phÝ nh©n c«ng TT
TiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho lao ®éng
thuª ngoµi
TK335
TiÒn l-¬ng nghØ phÐp
TrÝch tr-íc L.phÐp
ph¶i tr¶ CNTT
Cña CNTTSXXl
1.3.5.3.. KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng lµ chi phÝ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc
sö dông m¸y mãc, thÕt bÞ thi c«ng nh»m thùc hiÖn khèi l-îng c«ng t¸c x©y l¾p
b»ng m¸y.
Tµi kho¶n sö dông: TK 623.
Tµi kho¶n nµy cã néi dung vµ kÕt cÊu nh- sau:
Bªn Nî: C¸c chi liªn quan ®Õn m¸y thi c«ng (chi phÝ nguyªn vËt liÖu sö
dông cho m¸y thi c«ng, l-¬ng c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y, chi phÝ söa ch÷a,
b¶o d-ìng m¸y thi c«ng,…)
- Xem thêm -