Lêi më ®Çu
Díi chÕ ®é t b¶n chñ nghÜa, giai cÊp c«ng nh©n cßn ®îc gäi lµ giai cÊp
v« s¶n, lµ giai cÊp hoµn toµn kh«ng cã t liÖu s¶n xu¸t, ph¶i b¸n søc lao ®éng
cho nhµ t b¶n ®Ó kiÕm sèng. Lµ giai cÊp g¾n liÒn víi s¶n xuÊt ®¹i c«ng nghiÖp
vµ ®îc nÒn c«ng nghiÖp rÌn luyÖn, giai cÊp c«ng nh©n cã tÝnh tæ chøc, kû luËt
cao vµ cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi tËp hîp lùc lîng, biÓu thÞ søc m¹nh cña m×nh.
Lµ giai cÊp bÞ ¸p bøc, bãc lét, cã lîi Ých ®èi lËp trùc tiÕp víi giai cÊp t s¶n,
giai cÊp c«ng nh©n kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng giai cÊp t s¶n, cã kh¶ n¨ng
®oµn kÕt víi quÇn chóng lao ®éng bÞ ¸p bøc bãc lét trong cuéc ®Êu tranh
chung.
Cïng víi sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña s¶n xuÊt ®¹i c«ng nghiÖp, giai
cÊp c«ng nh©n kh«ng ngõng lín lªn vÒ mÆt sè lîng vµ chÊt lîng. Do lîi Ých
®èi lËp cña giai cÊp t s¶n, giai cÊp c«ng nh©n kh«ng ngõng ®Êu tranh chèng
giai cÊp t s¶n. Cuéc ®Êu tranh Êy dÉn ®Õn h×nh thµnh ý thøc giai cÊp vµ chÝnh
®¶ng cña giai cÊp c«ng nh©n. Th«ng qua chÝnh ®¶ng tiªn phong cña m×nh,
giai cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o cuéc ®Êu tranh giµnh chÝnh quyÒn tiÕn hµnh
cuéc c¶i biÕn c¸ch m¹ng ®èi víi x· héi kh«ng cã giai cÊp, do ®ã, giai cÊp
c«ng nh©n tù xo¸ bá víi t c¸ch lµ mét giai cÊp.
Trong t¸c phÈm “Tuyªn ng«n cña §¶ng Céng s¶n” C.M¸c vµ ¡ngghen
cã viÕt:
“Sù ph¸t triÓn cña nÒn ®¹i c«ng nghiÖp ®· ph¸ sËp díi ch©n giai cÊp t
s¶n chÝnh ngay c¸i nÒn t¶ng trªn ®ã giai cÊp t s¶n ®· x©y dùng lªn chÕ ®é
s¶n xuÊt vµ chiÕm h÷u nã… Sù sôp ®æ cña giai cÊp t s¶n vµ th¾ng lîi cña
giai cÊp v« s¶n lµ tÊt yÕu nh nhau…”
I. C¬ së lý luËn
1. Sù ph¸t triÓn cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi lµ mét qu¸ tr×nh
lÞch sö tù nhiªn.
LÞch sö ph¸t triÓn cña x· héi ®· tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n nèi tiÕp nhau
tõ thÊp ®Õn cao. T¬ng øng víi mçi giai ®o¹n lµ mét h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi.
Sù vËn ®éng thay thÕ nhau cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi trong lÞch sö
®Òu do t¸c ®éng cña quy luËt kh¸ch quan, ®ã lµ qu¸ tr×nh lÞch sö tù nhiªn cña
1
x· héi. Marx viÕt "T«i coi sù ph¸t triÓn cña nh÷ng h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi
lµ mét qu¸ tr×nh lÞch sö tù nhiªn".
C¸c mÆt c¬ b¶n hîp thµnh mét h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi: lùc lîng s¶n
xuÊt quan hÖ s¶n xuÊt vµ kiÕn tróc thîng tÇng t¸ch rêi nhau, mµ liªn hÖ biÖn
chøng víi nhau h×nh thµnh nªn nh÷ng quy luËt phæ biÕn cña x· héi. Do t¸c
®éng cña quy luËt kh¸ch quan ®ã, mµ c¸c h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi vËn ®éng
vµ ph¸t triÓn thay thÕ nhau tõ thÊp lªn cao trong lÞch sö nh mét qu¸ tr×nh lÞch
sö tù nhiªn kh«ng phô thuéc vµ ý trÝ, nguyÖn väng chñ quan cña con ngêi.
Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lÞch sö tù nhiªn cña x· héi cã nguån gèc s©u xa ë
sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt.
Lùc lîng s¶n xuÊt, mét mÆt cña ph¬ng thøc s¶n xuÊt, lµ yÕu tè b¶o
®¶m tÝnh kÕ thõa trong sù ph¸t triÓn lªn cña x· héi qui ®Þnh khuynh híng
ph¸t triÓn tõ thÊp. Quan hÖ s¶n xuÊt lµ mÆt thø hai cña ph¬ng thøc s¶n xuÊt
biÓu hiÖn tÝnh gi¸n ®o¹n trong sù ph¸t triÓn cña lÞch sö. Nh÷ng quan hÖ s¶n
xuÊt lçi thêi ®îc xo¸ bá vµ ®îc thay thÕ b»ng nh÷ng kiÓu quan hÖ s¶n xuÊt
míi cao h¬n vµ h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi míi cao h¬n ra ®êi. Nh vËy, sù xuÊt
hiÖn, sù ph¸t triÓn cña h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi, sù chuyÓn biÕn tõ h×nh th¸i
®ã lªn h×nh th¸i cao h¬n ®îc gi¶i thÝch tríc hÕt b»ng sù t¸c ®éng cña quy luËt
vÒ sù phï hîp cña quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc lîng s¶n
xuÊt. Quy luËt ®ã lµ khuynh híng tù t×m ®êng cho m×nh trong sù ph¸t triÓn
thay thÕ c¸c h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi. Nghiªn cøu con ®êng tæng qu¸t cña sù
ph¸t triÓn lÞch sö ®îc quy ®Þnh bëi quy luËt chung cña sù vËn ®éng cña nÒn
s¶n xuÊt vËt chÊt chóng ta nh×n thÊy logic cña lÞch sö thÕ giíi.
Thùc tÕ lÞch sö loµi ngêi ®· tr¶i qua c¸c h×nh th¸i kinh tÕ x· héi: céng
s¶n nguyªn thuû, chiÕm h÷u n« lÖ, phong kiÕn, t b¶n chñ nghÜa. Sau khi x©y
dùng häc thuyÕt h×nh th¸i kinh tÕ x· héi, C.M¸c ®· vËn dông häc thuyÕt ®ã
vµo ph©n tÝch x· héi t b¶n, v¹ch râ c¸c quy luËt vËn ®éng, ph¸t triÓn cña x·
héi vµ ®· ®i ®Õn dù b¸o sù ra ®êi cïa h×nh th¸i kinh tÕ x· héi cao h¬n, h×nh
th¸i céng s¶n chñ nghÜa mµ giai ®o¹n ®Çu lµ chñ nghÜa x· héi.
V¹ch ra con ®êng tæng qu¸t cña lÞch sö, ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ gi¶i thÝch
®îc râ rµng sù ph¸t triÓn x· héi trong mçi thêi ®iÓm cña qu¸ tr×nh lÞch sö.
LÞch sö cô thÓ v« cïng phong phó, cã hµng lo¹t nh÷ng yÕu tè lµm cho qu¸
tr×nh lÞch sö ®a d¹ng vµ thêng xuyªn biÕn ®æi, kh«ng thÓ xem xÐt qu¸ tr×nh
lÞch sö nh mét ®êng th¼ng.
Theo quan ®iÓm cña chñ nghÜa duy vËt lÞch sö, nh©n tè quyÕt ®Þnh qu¸
tr×nh lÞch sö, xÐt ®Õn cïng lµ nÒn s¶n xuÊt ®êi sèng thùc hiÖn. Nhng nh©n tè
2
kinh tÕ kh«ng ph¶i lµ nh©n tè duy nhÊt quyÕt ®Þnh c¸c nh©n tè kh¸c nhau cña
kiÕn tróc thîng tÇng ®Òu cã ¶nh hëng ®Õn qu¸ tr×nh lÞch sö. NÕu kh«ng tÝnh
®Õn sù t¸c ®éng lÉn nhau cña c¸c nh©n tè ®ã th× kh«ng thÊy hµng lo¹t nh÷ng
sù ngÉu nhiªn mµ tÝnh tÊt yÕu kinh tÕ xuyªn qua ®Ó tù v¹ch ra ®êng ®i cho
m×nh. V× vËy ®Ó hiÓu lÞch sö cô thÓ th× cÇn thiÕt ph¶i tÝnh ®Õn tÊt c¶ c¸c nh©n
tè b¶n chÊt cã tham gia trong qu¸ tr×nh t¸c ®éng lÉn nhau ®ã.
Cã nhiÒu nguyªn nh©n lµm cho qu¸ tr×nh chung cña lÞch sö thÕ giíi cã
tÝnh ®a d¹ng, ®iÒu kiÖn cña m«i trêng ®Þa lý cã ¶nh hëng nhÊt ®Þnh ®Õn sù
ph¸t triÓn x· héi. §Æc biÖt ë buæi ban ®Çu cña sù ph¸t triÓn x· héi, th× ®iÒu
kiÖn cña m«i trêng ®Þa lý lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n quy ®Þnh qu¸ tr×nh
kh«ng ®ång ®Òu cña lÞch sö thÕ giíi, cã d©n téc ®i lªn, cã d©n téc trÝ tuÖ l¹c
hËu. Còng kh«ng thÓ kh«ng tÝnh ®Õn sù t¸c ®éng cña nh÷ng yÕu tè nh Nhµ níc, tÝnh ®éc ®¸o cña nÒn v¨n ho¸ cña truyÒn thèng cña hÖ t tëng vµ t©m lý x·
héi vv… ®èi víi tiÕn tr×nh lÞch sö.
§iÒu quan träng trong lÞch sö lµ sù ¶nh hëng lÉn nhau gi÷a c¸c d©n
téc. Sù ¶nh hëng ®ã cã thÓ diÔn ra díi nh÷ng h×nh thøc rÊt kh¸c nhau tõ chiÕn
tr¸nh vµ cíp ®o¹t ®Õn viÖc trao ®æi hµng ho¸ vµ giao lu v¨n ho¸. Nã cã thÓ ®îc thùc hiÖn trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi tõ kinh tÕ, khao häc
- kü thuËt ®Õn hÖ t tëng. Trong ®iÒu kiÖn cña thêi ®¹i ngµy nay, cã nh÷ng níc
ph¸t triÓn kü thuËt rÊt nhanh chãng, nhê n¾m v÷ng vµ sö dông nh÷ng thµnh
tùu khoa häc - kü thuËt cña c¸c níc kh¸c. ¶nh hëng cña ý thøc ®· cã mét ý
nghÜa lín lao trong lÞch sö.
Kh«ng thÓ hiÓu ®îc tÝnh ®éc ®¸o cña c¸c riªng biÖt nÕu kh«ng tÝnh ®Õn
sù ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu cña sù ph¸t triÓn lÞch sö thÕ giíi mét d©n téc
nµy tiÕn lªn phÝa tríc, mét sè d©n téc kh¸c l¹i ngõng trÖ, mét sè níc do hµng
lo¹t nh÷ng nguyªn nh©n cô thÓ l¹i bá qua mét h×nh th¸i kinh tÕ- x· héi nµo
®ã. §iÒu ®ã chøng tá lµ sù kÕ tôc thay thÕ c¸c h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi
kh«ng gièng nhau ë tÊt c¶ c¸c d©n téc.
Tuy nhiªn, trong toµn bé tÝnh ®a d¹ng cña lÞch sö cña c¸c d©n téc kh¸c
nhau th× trong mçi thêi kú lÞch sö cô thÓ vÉn cã khuynh híng chñ ®ä nhÊt
®Þnh cña sù ph¸t triÓn x· héi. §Ó x¸c ®Þnh ®Æc trng cña giai ®o¹n nµy hay giai
®o¹n kh¸c cña lÞch sö thÕ giíi phï hîp víi khuynh híng lÞch sö chñ ®¹o ®ã lµ
kh¸i niÖm thêi ®¹i lÞch sö.
2. §Êu tranh giai cÊp lµ ®éng lùc ph¸t triÓn cña x· héi cã c¸c giai
cÊp ®èi kh¸ng
3
Nghiªn cøu phÐp biÖn chøng nãi chung, quy luËt thèng nhÊt vµ ®Êu
tranh gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp nãi riªng, chóng ta thÊy r»ng, m©u thuÉn nãi
chung vµ ®Êu tranh gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp lµ nguån gèc, ®éng lùc cña sù ph¸t
triÓn. Nguån gèc cña sù ph¸t triÓn x· héi lµ do sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt, lµ
sù thay thÕ c¸c ph¬ng thøc s¶n xuÊt khi lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn ®Õn møc
m©u thuÉn gay g¾t víi quan hÖ s¶n xuÊt lçi thêi.
Trong x· héi cã giai cÊp ®èi kh¸ng, do lîi Ých cña m×nh, giai cÊp thèng
trÞ ®· duy tr×, b¶o vÖ quan hÖ s¶n xuÊt cò b»ng tÊt c¶ søc m¹nh hiÖn cã, ®Æc
biÖt dïng bé m¸y nhµ níc thèng trÞ ®Ó chèng l¹i lùc lîng cña c¸c giai cÊp
míi ®¹i diÖn cho lùc lîng s¶n xuÊt tiªn tiÕn. V× vËy muèn thay ®æi quan hÖ
s¶n xuÊt cò b»ng quan hÖ s¶n xuÊt míi më ®êng cho lùc lîng s¶n xuÊt tiÕp
tôc ph¸t triÓn ph¶i g¹t bá sù c¶n trë cña giai cÊp thèng trÞ, ph¶i th«ng qua
cuéc ®Êu tranh giai cÊp. Râ rµng, m©u thuÉn gi÷a lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan
hÖ s¶n xuÊt ®îc biÓu hiÖn vÒ mÆt x· héi lµ cuéc ®Êu tranh giai cÊp gi÷a giai
cÊp ®¹i diÖn cho lùc lîng s¶n xuÊt míi vµ giai cÊp thèng trÞ muèn duy tr×
quan hÖ s¶n xuÊt cò, ®Ó b¶o vÖ lîi Ých cña chóng. Song, v× giai cÊp thèng trÞ
cã c¶ bé m¸y quyÒn lùc nhµ níc ®Ó chèng l¹i c¸c lùc lîng tiÕn bé, cho nªn
cuéc ®Êu tranh giai cÊp Êy dÉn tíi c¸ch m¹ng x· héi. C¸ch m¹ng x· héi –
“c¸i ®Çu tiªn cña lÞch sö Êy” dÉn ®Õn xo¸ bá chÕ ®é x· héi chò, xo¸ bá giai
cÊp thèng trÞ vµ quan hÖ s¶n xuÊt thèng trÞ, thiÕt lËp chÕ ®é míi, t¹o ®iÒu kiÖn
®Ó quan hÖ s¶n xuÊt míi ra ®êi ph¸t triÓn, trë thµnh quan hÖ s¶n xuÊt chi
phèi, thèng trÞ, më ®êng cho lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Bëi vËy, ®Êu tranh
giai cÊp cã ý nghÜa lµ ®éng lùc lín cña sù ph¸t triÓn x· héi, nã lµ mét ph¬ng
thøc c¬ b¶n ®Ó gi¶i quyÕt m©u thuÉn gi÷a lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n
xuÊt, x¸c lËp ph¬ng thøc s¶n xuÊt míi, thóc ®Èy tiÕn bé x· héi. Cã thÓ nãi
r»ng, ®Êu tranh giai cÊp trong mçi thêi kú lÞch sö cã c¸c giai cÊp ®èi kh¸ng
®Òu xuÊt ph¸t tõ kinh tÕ vµ nh»m gi¶i quyÕt vÊn ®Ò kinh tÕ, tõ ®ã kÐo theo
nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c vµ th«ng qua ®ã thóc ®Èy x· héi ph¸t triÓn.
§Êu tranh giai cÊp lµ ph¬ng tiÖn, ®iÒu kiÖn chø kh«ng ph¶i lµ môc
®Ých, môc ®Ých cña ®Êu tranh giai cÊp lµ lµm cho s¶n xuÊt ph¸t triÓn, kinh tÕ
ph¸t triÓn, x· héi tiÕn bé, x¸c lËp mét h×nh th¸i kinh tÕ – x· héi míi tiÕn bé,
thay thÕ cho h×nh th¸i kinh tÕ x· héi cò ®· lçi thêi.
§èi víi ngêi céng s¶n, lý tëng cña hä lµ ®Êu tranh nh»m tiÕn tíi xo¸
bá giai cÊp bãc lét cuèi cïng trong lÞch sö, thùc hiÖn tù do, b×nh ®¼ng, b¸c ¸i
trªn thùc tÕ. Song ®ã lµ mét qu¸ tr×nh lÞch sö l©u dµi, tr¶i qua c¸c bíc gËp
ghÒnh, quanh co, chø kh«ng ph¶i lµ con ®êng th¼ng t¾p, dÔ dµng.
4
§Êu tranh giai cÊp lµ mét trong nh÷ng ®éng lùc ph¸t triÓn quan träng
cña x· héi cã giai cÊp, nh C.M¸c vµ ¡ngghen nãi, nã lµ mét ®ßn bÈy vÜ ®¹i
cña cuéc c¸ch m¹ng x· héi hiÖn ®¹i…. Nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña con ng êi, sù ph¸t triÓn cña khoa häc, kü thuËt vµ c«ng nghÖ, c¶ nh÷ng nh©n tè, vÒ t
tëng, ®¹o ®øc …. ®Òu lµ nh÷ng ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn x· héi. §Êu tranh
giai cÊp lµ mét ®éng lùc c¬ b¶n cña sù ph¸t triÓn cña x· héi cã c¸c giai cÊp
®èi kh¸ng
3. Sø mÖnh lÞch sö cña giai cÊp c«ng nh©n
Chñ nghÜa M¸c Lªnin kh«ng coi giai cÊp c«ng nh©n chØ lµ giai cÊp
chÞu nhiÒu ®au khæ, “®¸ng ®îc cøu vít” mµ chÝnh lµ giai cÊp cã sù mÖnh lÞch
sö hÕt søc to lín lµ xo¸ bá chÕ ®é bãc lét t b¶n chñ nghÜa – chÕ ®é bãc lét
cuèi cïng trong x· héi loµi ngêi, thùc hiÖn sù chuyÓn ho¸ tõ x· héi t b¶n lªn
x· héi x· héi chñ nghÜa.
Theo M¸c vµ ¡ngghen, sø mÖnh lÞch sö Êy kh«ng ph¶i do ý muèn chñ
quan cña giai cÊp c«ng nh©n hoÆc do sù ¸p ®Æt cña c¸c nhµ t tëng, mµ do
nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan quy ®Þnh. Hai «ng viÕt: “VÊn ®Ò kh«ng ph¶i ë
chç hiÖn nay ngêi v« s¶n nµo ®ã, thËm chÝ toµn bé giai cÊp v« s¶n, coi c¸i g×
lµ môc ®Ých cña m×nh. VÊn ®Ò lµ ë chç giai cÊp v« s¶n thùc ra lµ g×, vµ phï
hîp víi sù tån t¹i Êy cña b¶n th©n nã, giai cÊp v« s¶n buéc ph¶i lµm g× vÒ mÆt
lÞch sö”
Giai cÊp c«ng nh©n lµ giai cÊp ®îc nÒn ®¹i c«ng nghiÖp “tuyÓn lùa” tµ
tÊt c¶ c¸c giai cÊp vµ tÇng líp lao ®éng trong d©n c mµ chñ yÕu lµ n«ng d©n.
Sù ra ®êi cña giai cÊp c«ng nh©n g¾n liÒn víi nÒn s¶n xuÊt ®¹i c«ng nghiÖp vµ
chØ trë thµnh mét giai cÊp æn ®Þnh khi s¶n xuÊt ®¹i c«ng nghiÖp ®· thay thÕ
vÒ c¬ b¶n nÒn s¶n xuÊt thñ c«ng.
Cïng víi sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña s¶n xuÊt ®¹i c«ng nghiÖp, giai
cÊp c«ng nh©n kh«ng ngõng lín lªn vÒ mÆt sè lîng vµ chÊt lîng. Do lîi Ých
®èi lËp cña giai cÊp t s¶n, giai cÊp c«ng nh©n kh«ng ngõng ®Êu tranh chèng
giai cÊp t s¶n. Cuéc ®Êu tranh Êy dÉn ®Õn h×nh thµnh ý thøc giai cÊp vµ chÝnh
®¶ng cña giai cÊp c«ng nh©n. Th«ng qua chÝnh ®¶ng tiªn phong cña m×nh,
giai cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o cuéc ®Êu tranh giµnh chÝnh quyÒn tiÕn hµnh
cuéc c¶i biÕn c¸ch m¹ng ®èi víi x· héi kh«ng cã giai cÊp, do ®ã, giai cÊp
c«ng nh©n tù xo¸ bá víi t c¸ch lµ mét giai cÊp.
Khi nghiªn cøu qu¸ tr×nh h×nh thµnh ý thøc giai cÊp v« s¶n, chñ nghÜa
M¸c – Lªnin cho r»ng cuéc ®Êu tranh cña giai cÊp c«ng nh©n ®Çu tiªn n¶y
sinh mét c¸ch tù ph¸t theo b¶n n¨ng. §iÒu ®ã cÇn thiÕt nh Lªnin nãi: “NÕu
5
c«ng nh©n kh«ng tù gi¶i phãng m×nh th× ch¼ng ai gi¶i phãng cho hä c¶. Nhng
… chØ cã b¶n n¨ng th«i th× ch¼ng ®i ®îc xa. Cho nªn ph¶i n©ng b¶n n¨ng ®ã
thµnh ý thøc”.
V× vËy, viÖc rÌn luyÖn ý thøc giai cÊp ch©n chÝnh cña giai cÊp c«ng
nh©n lµ qu¸ tr×nh ®Êu tranh thêng xuyªn vµ quyÕt liÖt gi÷a hai hÖ t tëng t s¶n
vµ v« s¶n. Muèn th¾ng lîi ®îc trong sù nghiÖp nµy, ph¶i lµm cho giai cÊp
c«ng nh©n vµ phong trµo c«ng nh©n thÊm nhuÇn lý luËn khoa häc cña chñ
nghÜa M¸c - Lªnin. NhiÖm vô nµy ph¶i do ®¶ng cña giai cÊp c«ng nh©n lÊy
chñ nghÜa M¸c – Lªnin lµm hÖ t tëng cña m×nh ®¶m nhËn. ChØ cã mét ®¶ng
nh vËy míi cã kh¶ n¨ng “®a vµo trong phong trµo c«ng nh©n tù ph¸t nh÷ng ý
tëng x· héi chñ nghÜa thËt râ rÖt, g¾n phong trµo ®ã víi nh÷ng t tëng x· héi
x· h«i chñ nghÜa… nh÷ng t tëng nµy ph¶i ®¹t tíi tr×nh ®é hiÖn ®¹i.
Trong cuéc ®Êu tranh ®Ó giµnh chÝnh quyÒn vµ l·nh ®¹o x·y dùng x·
héi míi, giai cÊp c«ng nh©n kh«ng cã vò khÝ nµo quan träng h¬n lµ tæ chøc.
H×nh thøc tæ chøc cao nhÊt cña giai cÊp c«ng nh©n lµ ®¶ng céng s¶n.Khi
kh«ng cã mét ®¶ng theo häc thuyÕt c¸ch m¹ng vµ khoa häc cña chñ nghÜa
M¸c Lªnin th× kh«ng nh÷ng giai cÊp c«ng nh©n kh«ng v¬n tíi cuéc ®Êu tranh
giai cÊp cã ý thøc, mµ còng kh«ng thÓ trë thµnh giai cÊp l·nh ®¹o quÇn chóng
lao ®éng bÞ ¸p bøc, bãc lét lËt ®æ giai cÊp t s¶n, c¶i t¹o x· héi theo chñ nghÜa
x· héi.
4. Sù ph¸t triÓn biÖn chøng cña lÞch sö
LÞch sö thÕ giíi ®· tr¶i qua nh÷ng bíc tiÕn lín, vÜ ®¹i vµ c¶ nh÷ng bíc
lïi lín lµ mét sù thËt, lµ biÖn chøng, ®óng víi quan ®iÓm cña chñ nghÜa duy
vËt.
Kh«ng chØ cã chñ nghÜa x· héi tr¶i qua bíc lïi lín mµ chñ nghÜa t b¶n
còng cã nh÷ng bíc lïi tëng nh kh«ng thÓ tiÕn lªn ®îc. Sau th¾ng lîi cña cuéc
c¸ch m¹ng t s¶n Ph¸p 1789, sau nh÷ng th¾ng lîi nh»m ph¸t triÓn chñ nghÜa t
b¶n ra toµn ch©u ¢u, c¸ch m¹ng t s¶n tho¸i trµo, triÒu ®¹i Buèc®«ng ®· phôc
tÝch. N¨m 1830, råi n¨m 1848 laÞo tiÕp tôc cuéc c¸ch m¹ng t s¶n. Råi l¹i ®Õn
Lui B«nap¸ct¬ lªn ng«i hoµng ®Õ níc Ph¸p. Nhng råi chÕ ®é phong kiÕn
còng kh«ng thÓ kÐo lïi ®îc lÞch sö. §Õn 1870, rèt cuéc c¸ch m¹ng t s¶n Ph¸p
6
®· th¾ng lîi hoµn toµn. Nh÷ng quan hÖ t b¶n chñ nghÜa ®· chiÕn th¾ng quan
hÖ s¶n xuÊt phong kiÕn.
Ngµy nay còng vËy, nh÷ng thµnh tùu cña chñ nghÜa x· héi më ®Çu tõ
C¸ch m¹ng Th¸ng Mêi Nga vÜ ®¹i n¨m 1971, sÏ m·i m·i më ®Çu mét thêi
®¹i míi, thêi ®¹i th¾ng lîi cña chñ nghÜa x· héi, cña nh÷ng t tëng tù do –
b×nh ®¼ng – b¸c ¸i thùc sù chø kh«ng cßn trªn danh nghÜa nh díi thêi cña
chñ nghÜa t b¶n. Du quanh co, phøc t¹p, nh÷ng t tëng cña C¸ch m¹ng Th¸ng
Mêi vµ cña Lªnin vÒ quyÒn tù quyÕt cña c¸c d©n téc vµ sù gi¶i phãng con ngêi khái ¸p bøc, bãc lét cña chñ nghÜa t b¶n sÏ nhÊt ®Þnh chiÕn th¾ng. Nh©n
lo¹i sÏ tù nguyÖn lùa chän nhiÒu con ®êng ®i tíi tù do – b×nh ®¼ng – b¸c ¸i
thËt sù. Cã nh×n nhËn lÞch sö nh vËy th× dï thÊy Exin h¹ l¸ cê ®á bóa liÒm
thay b»ng l¸ cê ba s¾c thêi Nga hoµng, phñ ®Þnh C¸ch m¹ng Th¸ng Mêi, du
thÊy tríc nµy 7-11-1991, con ch¸u dßng hä vua Nga cã trë vÒ chóng ta còng
kh«ng bµng hoµng. Ph¶i ch¨ng ®ã lµ nh÷ng diÔn biÕn lÞch sö, nhng råi tríc
sau lÞch sö vÇn t×m thÊy con ®êng ®i cña nã. Ph¶i ch¨ng lÞch sö vÉn l¾p l¹i
quy luËt phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh l¹i diÔn ra. L«gÝch cña sù ph¸t triÓn lµ nh vËy.
II. C¬ së thùc tiÔn
1. C¬ së thùc tiÔn
Thùc tiÔn chñ nghÜa t b¶n vÉn kh«ng gi¶i quyÕt ®îc c¸c tÖ n¹n cç h÷u
cña nã, nh¸t lµ n¹n thÊt nghiÖpp vµ nÕu tÖ ph©n biÖt chñng téc vèn lµ ung
nhät cña x· héi hiÖn ®¹i, chñ ngh·i t b¶n kh«ng t×m c¸ch tiªu diÖt nã, mµ tr¸i
l¹i trong nhiÒu lóc nã vÉn dïng ®Ó phôc vô cho quyÒn lîi vÞ kû cña giai cÊp t
s¶n. Ngay c¶ quyÒn b×nh ®¼ng cña phô n÷ vÉn ®ang l©m vµo t×nh tr¹ng tåi tÖ
nhÊt ®Æc biÖt lµ ë c¸c lÜnh vùc tiÒn c«ng, viÖc lµm vµ c¸c quan hÖ x· héi vµ
c¸c ®iÒu kiÖn sinh ho¹t. Mét t×nh tr¹ng n÷a lµ sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü
thuËt lµ c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng hiÖn ®aÞ vèn lµ s¶n phÈm cña v¨n
minh - v¨n ho¸ th× kh«ng hiÕm n¬i ®· ®îc sö dông ®Ó chèng l¹i v¨n ho¸ v¨n
minh v× môc ®Ých th¬ng m¹i. Ngêi ta còng lµm tëng vÒ lßng tõ thiÖn cña c¸c
chÝnh quyÒn t s¶n vµ giíi chñ khi thÊy ®©u ®ã ë hä cã nh÷ng c¶i c¸ch vÒ mÆt
phóc lîi, nhng kú thùc ®ã lµ kÕt qu¶ cña nh÷ng cuéc ®Êu tranh ngµy cµng cã
ý thøc cña giai cÊp c«ng nh©n, thêng lµ do c¸c chÝnh ®¶ng c¸nh t¶ lµm nßng
cèt vµ h¬n n÷a ®ã chÝnh lµ ®iÒu mµ giai cÊp t s¶n b¾t buéc ph¶i lµm ®Ó b¶o vÖ
lîi Ých l©u dµi cña hä.
NÕu trªn c¸c lÜnh vùc kinh tÕ - x· héi chñ nghÜa t b¶n hiÖn ®¹i lu«n t×m
®ñ c¸ch ®Ó ®iÒu chØnh vµ thÝch nghi víi nh÷ng ®iÒu kiÖn míi nh»m vît qua
nh÷ng cuéc khñng ho¶ng, t×m con ®êng ph¸t triÓn, th× trong lÜnh vùc chÝnh trÞ
7
còng vËy. Bµi häc lÞch sö cho thÊy, vÊn ®Ò lín nhÊt ®èi víi c¸c Nhµ níc t s¶n
lµ ng¨n chÆn ®îc c¸c c¬n b·o t¸p c¸ch m¹ng thêng ph¸t sinh do sù bÊt m·n
cao ®é cña giai c©p c«ng nh©n, hoÆc tiÕp theo nh÷ng thêi kú hçn lo¹n cña x·
héi, mµ trong ®ã giai cÊp t s¶n x©u xÐ lÉn nhau ®Ó bßn rót x¬ng tuû cña nh©n
d©n lao ®éng. Giai cÊp t s¶n vµ ®ang cè g¾ng xoa dÞu m©u thuÉn c¬ b¶n nµy
b»ng mäi thñ ®o¹n. Mét khi quyÒn lîi vÞ kû cña giai cÊp t s¶n bÞ ®ông ch¹m
th× kÓ c¶ chñ nghÜa t b¶n Nhµ níc hay c¸c mÆt trËn liªn minh díi c¸c tªn gäi
kh¸c, cuèi cïng ®Òu tan vì. Râ rµng vÊn ®Ò kh«ng thÓ ®îc gi¶i quyÕt nÕu nh
mÉu thuÉn c¬ b¶n Êy kh«ng ®îc gi¶i quyÕt.
Trong t×nh h×nh ®ã chñ nghÜa t b¶n cØa l¬ng l¹i xuÊt ®Çu lé diÖn. NhiÒu
chÝnh trÞ gia, häc gi¶ t s¶n thêng nªu ra chiªu bµi x· héi sÏ biÕn ®æi vÒ c¬ b¶n
kh«ng ph¶i bµng ®Êu tranh c¸ch m¹ng mµ b»ng sù chuyÓn biÕn dÇn nhËn
thøc vµ lßng ch¾c Èn cña giai cÊp t s¶n, sè kh¸c th× rªu rao vÒ c¸c kh¶ n¨ng
gi¶i quyÕt nh÷ng m©u thuÉn gi÷a t b¶n vµ lao ®éng n»m ngay trong qu¸ tr×nh
thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô s¶n xuÊt. NghÜa lµ, theo hä cÇn ph¶i tiÕn hµnh
"cuéc c¶i c¸ch trÝ tuÖ vµ ®¹o ®øc" ngay tríc khi giµnh ®îc chÝnh quyÒn tõ
giai cÊp t s¶n. TÊt c¶ chØ lµ mÞ d©n bëi trong t×nh h×nh hiÖn nay mµ giai cÊp t
s¶n ®ang lµm ra søc cñng cè lùc lîng vµ s½n sµng tiªu diÖt bÊt cø mét sù ph¶n
kh¸ng nµo hay mét ý ®å nµo ®ông tíi sù tån vong cu¶ chÝnh quyÒn t s¶n.
GÇn ®©y, ngêi ta còng lu«n bµn luËn nhiÒu vÒ mét yÕu tè trong nÒn
chÝnh trÞ cña c¸c níc chñ nghÜa t b¶n ph¸t triÓn lµ chÕ ®é x· héi d©n chñ ë
mét sè níc tõng ®îc coi lµ kiÓu mÉu chÝnh trÞ cho c¸c níc t b¶n. §óng lµ
kh«ng ai phñ nhËn ®îc mét sè thµnh tùu quan träng vÒ kinh tÕ - x· héi mµ
c¸c níc µy ®¹t ®îc vµ mét thêi t¹o ra c¸i ¶o tëng vÒ mét lèi tho¸t cho chñ
nghÜa t b¶n lµ cã thÓ thay ®æi ®îc hoµn toµn thùc tr¹ng mµ kh«ng thay ®æi
thùc chÊt nhng hiÖn nay t×nh h×nh ®· kh«ng nh ngêi ta mong muèn. Nhng
vÊn ®Ò cè h÷u cña chñ nghÜa t b¶n mét thêi ®îc kho¶ lÊp nay l¹i næi lªn.
Cuèi cïng nÕu quan s¸t mét c¸c c¸ch kh¸ch quan trªn b×nh diÖn c¸c
mèi quan hÖ quèc tÕ, ngêi ta kh«ng thÓ thÊy râ sè phËn cña c¸c níc t b¶n chñ
nghÜa ph¸t triÓn nãi riªng vµ vËn mÖnh cña chñ nghÜa t b¶n nãi chung. Chñ
nghÜa t b¶n kh«ng thÓ sö dông m·i nh÷ng biÖn ph¸p ®µn ¸p, khai th¸c hay lîi
dông nh tríc ®©y ®èi víi c¸c níc thuéc thÕ giíi thø ba. VÞ trÝ vµ quyÒn lîi cua
rhä ë c¸c níc thø ba lu«n bÞ ®e do¹. Nh÷ng mãn nî cò liÖu cã m·i lµ xÝch
xiÒng ®èi víi c¸c níc thÕ giíi thø ba, khi ngµy cµng nhiÒu níc ®ãi xo¸ nî
gi¶m nî hoÆc ho·n tr¶ nî v« thêi h¹n? vµ c¸c Nhµ níc thÕ giíi thø ba liÖu cã
cam chÞu m·i nh÷ng cuéc trao ®æi bÊt b×nh ®¼ng víi c¸c níc t b¶n trong khi
8
hä kh«ng thiÕu c¬ héi trong trao ®æi víi c¸c níc kh¸c vµ gi÷a hä víi nhau?
®iÒu nµy ®· trùc tiÕp lµm lung lay ®Þa vÞ vµ chi phèi sè phËn cña chñ nghÜa t
b¶n.
ThËm chÝ, ngay sau sù sôp ®æ cña chñ nghÜa x· héi ë Liªn X« vµ §«ng
¢u, liÖu sù æn ®Þnh cña chñ nghÜa t b¶n cã ®ñ søc chøng tá chñ nghÜa t b¶n lµ
con ®êng ph¸t triÓn tèi u cña nh©n lo¹i ? kh«ng bëi v× chñ nghÜa t b¶n vÉn
kh«ng tho¸t khái nh÷ng c¨n bÖnh "th©m c¨n cè ®Õ" cña nã, dï "mèi ®e do¹
céng s¶n" tëng nh nhÑ ®i. Chñ nghÜa t b¶n vÉn kh«ng kh¸t väng x©m ph¹m
nÒn ®éc lËp cña c¸c quèc gia, trµ ®¹p quyÒn lîi tù do cña c¸c d©n téc b»ng ®ñ
h×nh thøc can thiÖp vò trang th« b¹o cuéc chiÕn K«s«v« - hay ©m mu diÔn
biÕn hoµ m×nh víi nh÷ng cuéc chiÕn trah nhung lôa kÝch ®éng vµ x« ®Çy c¸c
níc vµ chÐm giÕt ®Ém mÊu ë kh¾p c¸c ch©u lôc. Vµ ngêi ta còng ®ang chøc
thùc khèi m©u thuÉn ngµy cµng lín vµ c¨ng th»ng gi÷a c¸c níc t b¶n ph¸t
triÓn trong cuéc xÊu xÐ giµnh vÞ trÝ hµng ®Çu trong trËt tù thÕ giíi hiÖn nay,
m©u thuÉn ®ã ®ang trë thµnh nguy c¬ ®e do¹ kh«ng nh÷ng chÝnh sè phËn hä
mµ cßn c¶ nh©n lo¹i. §ã lµ b»ng chøng kh«ng g× chèi bá ®îc.
Sù ®æ vì cña §«ng ¢u x· héi chñ nghÜa vµ cña Liªn X« lµ sù ®æ vì
cña mät m« h×nh x· héi chñ nghÜa cã mét sè mÆt thÝch hîp ë mét thêi kú
thÝch hîp nhng chËm ®æi míi cho phï hîp víi sù tiÕn ho¸. §©y kh«ng ph¶i lµ
sù ph¸ s¶n cña chñ nghÜa x· héi. NÕu chóng ta cho r»ng ®©y lµ sù ®æ vì cña
chñ nghÜa x· héi nãi chung, lµ sù ph¸ s¶n cña häc thuyÕt x· héi chñ nghÜa th×
ph¶i ch¨ng chóng ta cho r»ng lÞch sö ®· ®i tíi sù kÕt thóc vËn ®éng. Thùc ra,
lÞch sö lu«n vËn ®éng, kh«ng tuú thuéc vµo ý muèn cña ai. Mét sè chÝnh
kh¸ch, häc gi¶ t s¶n muèn kÐo lïi lÞch sö, muèn chñ nghÜa t b¶n tån t¹i vÜnh
viÔn nhng lÞch sö vÉn t×m ra con ®êng ph¸t triÓn cña nã ®Ó tiÕn tíi mét x· héi
c«ng b»ng, b¸c ¸i thùc sù thay thÕ chñ nghÜa t b¶n. §ã lµ chñ nghÜa x· héi.
Mé h×nh chñ nghÜa x· héi cña Liªn X« tríc ®©y lµ mét m« h×nh ®îc thÓ
nghiÖm, kh«ng ®ång nhÊt víi chñ nghÜa x· héi khoa häc. Tõ khi Liªn X« sôp
®æ ®Õn nay, phong trµo x· héi chñ nghÜa víi nh÷ng m« h×nh míi nh m« h×nh
cña chñ nghÜa x· héi mang ®Æc s¾c Trung Quèc, m« h×nh chñ nghÜa x· héi
cña ViÖt Nam ®ang ph¸t triÓn. Nh÷ng t×m tßi s¸ng t¹o míi ®ang thóc ®Èy
phong trµo x· héi chñ nghÜa ®i lªn, kh«ng bÞ gß bã bëi nh÷ng c«ng thøc cã
s½n.
Trong thêi ®¹i ngµy nay, nh©n tè kinh tÕ sù ph¸t triÓn cao cña lùc lîng
s¶n xuÊt suy cho cïng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh th¾ng lîi cña chñ nghÜa x· héi.
9
Song nh©n tè chÝnh trÞ xÐt vÒ mÆt chñ thÓ (chñ quan ) cña lÞch sö l¹i trë thµnh
nh©n tè quyÕt ®Þnh trong bíc ®êng ph¸t triÓn cña d©n téc.
Vµo gi÷a nh÷ng n¨m 80, kinh tÕ x· héi níc ta lÇm vµo cuéc khïng
ho¶ng trÇm träng, chÕ ®é x· héi ë Liªn X« vµ §«ng ¢u ®ang chao ®¶o. Nhng
còng chÝnh vµo lóc Êy, §¶ng ta ®· quyÕt ®Þnh ®êng lèi ®æi míi, chñ tr¬ng x©y
dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc, theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, héi nhËp vµ
më cöa víi bªn ngoµi. Mét lÇn n÷a sù kh¼ng ®Þnh cña §¶ng ta vÒ con ®êng ®i
lªn chñ nghÜa x· héi ®· ®îc thùc tiÔn x¸c nhËn lµ ®óng ®¾n.
Cã thÓ nãi, nh÷ng quyÕt s¸ch cña §¶ng ta ë thêi kú nµy thÓ hiÖn sù
n¨ng ®éng vÒ t duy lý luËn g¾n liÒn víi sù mÉn c¶m vÒ thùc tiÔn cïng b¶n
lÜnh chÝnh trÞ v÷ng vµng. §ã lµ sù kh¼ng ®Þnh tÝnh tÊt yÕu cña sù ®æi míi theo
®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, ®æi míi ®Ó ph¸t triÓn, ®Ó tho¸t khái t×nh tr¹ng
khïng ho¶ng, ®Ó vît qua nh÷ng k×m h·m cña m« h×nh cò - m« h×nh hµnh
chÝnh bao cÊp, ®Ó gi¶i phãng vµ khia th¸c mäi tiÒm n¨ng ph¸t triÓn cña x· héi
nh»m thùc hiÖn môc tiªu d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh.
§æi míi kh«ng ph¶i lµ tõ bá chñ nghÜa x· héi, mµ lµ kh¼ng ®Þnh tÝnh quy luËt
cña con ®êng ph¸t triÓn ®ã lµm cho c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi
c«ng bõng v¨n minh, ®óng víi quy luËt kh¸ch quan h¬n phï hîp víi hoµn
c¶nh, ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña ®Êt níc víi xu thÕ, ®Æc ®iÓm cña thÕ giíi hiÖn ®¹i.
§æi míi lµ ®Ó x©y dùng chñ nghÜa x· héi hiÖu qu¶ h¬n lµm cho chñ nghÜa x·
héi héc lé vµ kh¼ng ®Þnh b¶n chÊt u viÖt cña nã, tõng bíc ®Þnh h×nh vµ ph¸t
triÓn trong thùc tÕ, lµm, cho ®êi sèng vËt chÊt ngµy cµng t¨ng, ®êi sèng tinh
thÇn ngµy cµng tèt, x· héi ngµy cµng v¨n minh, tiÕn bé", ®Ó cho nh©n d©n ta
cã cuéc sèng Êm no, h¹nh phóc ®îc häc hµnh tiÕn bé vµ ph¸t triÓn mäi kh¶
n¨ng s¸ng t¹o cña m×nh" ®Ó cho "d©n thùc sù lµ chñ vµ lµm chñ lÉy vµ cuéc
xèng cña m×nh? Nh Hå ChÝ Minh ®· nhÊn m¹nh.
MÆc dï xuÊt ph¸t ®iÓm khi bíc vµo thêi kú qu¸ ®é ë níc ta cßn rÊt
thÊp, nhiÒu yÕu tè cßn ë møc tiÒn thêi kú qu¸ ®é. Song, trong nh÷ng n¨m
qua, chóng ta ®· x©y dùng ®îc mét sè c¬ së vËt chÊt kü thuËt bíc ®Çu rÊt
quan träng (tuy cßn non yÕu). H¬n n÷a, b»ng vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng vµ
vai trß qu¶n lý cña Nhµ níc, chóng ta cã thÓ ®a ra ®êng lèi ®óng vµ cã kÕ
ho¹ch, biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó gi¶i phãng vµ khai th¸c mäi tiÒm n¨ng vÒ søc
s¶n xuÊt hiÖn cã; ®éng viªn tèi ®a mäi nguån lùc vËt chÊt, trÝ tuÖ cña d©n téc;
kÕt hîp tèi u søc m¹nh d©n téc víi søc m¹nh thêi ®¹i. Tranh thñ øng dông cã
hiÖu qu¶ nh÷ng thµnh tùu khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i do qu¸
10
tr×nh quèc tÕ ho¸ t¹o ra. §ã lµ c¸ch ®i tèt nhÊt ®Ó ph¸p triÓn lùc lîng s¶n xuÊt
nh»m kh¾c phôc t×nh tr¹ng l¹c hËu vÒ kinh tÕ vµ x©y dùng c¬ së vËt chÊt - kü
thuËt cña chñ nghÜa x· héi, ®Ó rót ng¾n qu¸ tr×nh lÞch sö tù nhiªn, bá qua chÕ
®é t b¶n chñ nghÜa, tõng bíc qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi.
Thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i hoµ b×nh, hîp t¸c vµ h÷u nghÞ víi tÊt
c¶ c¸c níc. Më réng quan hÖ kinh tÕ víi c¸c níc, c¸c tæ chøc quèc tÕ, kÓ c¶ t
nh©n níc ngoµi trªn nguyªn t¾c gi÷ v÷ng ®éc lËp chñ quyÒn, b×nh ®¼ng cïng
cã lîi ®Ó khai th¸c tèt nhÊt mäi nguån lùc bªn ngoµi: thµnh tùu khoa häc - kü
thuËt vµ c«ng nghÖ, vèn vµ kinh nghiÖm tæ chøc qu¶n lý..v.v..
Nh vËy, ®i lªn x· héi chñ nghÜa lµ tÊt yÕu kh¸ch quan, vµ nã ®îc thÓ
hiÖn trong cuéc sèng ®æi míi cña §¶ng ta, ®æi míi ®Ó x¸c lËp mét sù æn ®Þnh
míi nh»m lµm cho ®Êt níc ®¹t tíi sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng. ChÕ ®é x· héi chñ
nghÜa mµ chóng ta ®a x©y dùng sÏ lµ chÕ ®é ph¸t triÓn vµ sö dông tèt nhÊt
nh÷ng nguån lùc cña chÝnh m×nh, trong ®ã søc m¹nh quyÕt ®Þnh chÝnh lµ lµ
nguån lùc con ngêi. §ã lµ môc tiªu quan träng nhÊt cña chñ nghÜa x· héi.
2. Liªn hÖ b¶n th©n
Trong hoµn c¶nh hiÖn nay khi mµ hÖ thèng c¸c níc x· héi chñ nghÜa bÞ
thu hÑp, kÎ ®Þch ®ang tÊn c«ng quyÕt liÖt b»ng nhiÒu h×nh thøc vµ thñ ®o¹n,
mÆt tiªu cùc cña kinh tÕ thÞ trêng, nh÷ng tÖ n¹n x· héi hµng ngµy hµng giê
®ang t¸c ®éng nhng t«i vÉn gi÷ niÒm tin, phÊn ®Êu kh«ng mÖt mái ®Ó gãp
mét phÇn nhá trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë níc ta mµ §¶ng
ta ®· v¹ch ra, tham gia tÝch cùc vµo c«ng cuéc ®æi míi ®Êt níc, hoµn thµnh
tèt nhiÖm vô ®îc giao, chÊp hµnh nghiÖp chØnh C¬ng lÜnh, ®êng lèi, nghÞ
quyÕt, chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña §¶ng vµ Nhµ níc, cã mét cuéc sèng lµnh
m¹nh vui t¬i kh«ng chÞu ¶nh hëng cña c¸c tÖ n¹n x· héi.
§Êt níc ta ®· chuyÓn sang thêi kú ph¸t triÓn míi, víi nhiÖm vô träng
t©m lµ x©y dùng ph¸t triÓn kinh tÕ. V× vËy t«i lu«n cè g¾ng phÊn ®Êu häc tËp,
nghiªn cøu khoa häc, ngoµi ra t«i vÉn tham gia tiÕp tôc c¸c kho¸ häc nh tin
häc, ngo¹i ng÷ ®Õ cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn víi nh÷ng tri thøc cña thÕ giíi, ngoµi
ra t«i cßn thêng xuyªn ®äc thªm c¸c tµi liÖu s¸ch b¸o, theo dâi c¸c sù kiÖn
trong níc vµ quèc tÕ ®Ó trau dåi kiÕn thøc gãp phÇn, phôc vô c«ng cuéc x©y
dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt níc. Lu«n lu«n cè g¾ng hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®îc
giao
11
KÕt LuËn
§i lªn chñ nghÜa x· héi lµ con ®êng tÊt yÕu ®èi víi tÊt c¶ nh©n lo¹i.
Chóng ta ph¶i nhËn thÊy r»ng con ®êng mµ chóng ta ®ang ®i tíi lµ mét con ®êng gian lao, thö th¸ch, ®ßi hái toµn §¶ng - toµn d©n - toµn qu©n ta ph¶i cïng
®ång lßng, chung søc vµ cïng cè g¾ng, th× míi cã thÓ thµnh c«ng. Chóng ta
bíc ®îc tíi ®Ønh vinh quang hay kh«ng, cã bíc ®îc ®Õn CNXH-CNCS hay
kh«ng, ®iÒu ®ã cßn ph¶i tuú thuéc vµo tÊt c¶ mäi ngêi cã cè g¾ng, nç lùc hay
kh«ng. TÊt c¶ chóng ta sÏ cïng cè g¾ng ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ®îc íc m¬ vµ
nguyÖn väng cña ®«ng ®¶o quÇn chóng nh©n d©n, bëi qu¸ ®é ®îc ®Õn CNXH,
chóng ta sÏ t×m ®îc thÊy h¹nh phóc, Êm no vµ c«ng b»ng, chóng ta sÏ thÊy ®îc ¸nh s¸ng cña v¨n minh nh©n lo¹i, c¸i mµ bÊy l©u nay chóng ta t×m kiÕm
nã.
12
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Tµi LiÖu Tham Kh¶o
Gi¸o tr×nh TriÕt häc
Gi¸o tr×nh Chñ nghÜa x· héi khoa häc
Gi¸o tr×nh Kinh tÕ chÝnh trÞ
V¨n kiªn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX - NXB CTQG.
"VÒ CNXH vµ con ®êng ®i lªn CNXH ë ViÖt Nam " T¸c gi¶
:GS.NguyÔn §øc B×nh . NXB CTQG .
T¹p chÝ Céng s¶n
T¹p chÝ Lý luËn chÝnh trÞ
13
- Xem thêm -