Môc lôc
Lêi më ®Çu.................................................................................................................5
Ch¬ng i
Ng©n hµng th¬ng m¹i vµ ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n cña ng©n hµng th¬ng m¹i........................................................................................................................7
i.Kh¸i qu¸t vÒ ng©n hµng th¬ng m¹i..................................................................7
1. Kh¸i niÖm vÒ ng©n hµng th¬ng m¹i.................................................................7
2. Chøc n¨ng cña ng©n hµng th¬ng m¹i..............................................................8
3. Vai trß cña ng©n hµng th¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng....................9
ii. TÝn dông trung dµi h¹n cña hÖ thèng ng©n hµng th¬ng m¹i..............9
1. Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña tÝn dông ng©n hµng...............................................9
2. TÝn dông trung dµi h¹n cña ng©n hµng th¬ng m¹i.......................................10
2.1. Kh¸i niÖm tÝn dông trung dµi h¹n vµ sù cÇn thiÕt cña nã..................................10
2.1.1. Kh¸i niÖm tÝn dông trung dµi h¹n..................................................................11
2.1.2. Nguån vèn ®Ó thùc hiÖn tÝn dông trung dµi h¹n............................................11
2.1.3. Sù cÇn thiÕt cña tÝn dông trung dµi h¹n.........................................................12
2.2. C¸c h×nh thøc tÝn dông trung dµi h¹n................................................................14
2.3. Vai trß cña tÝn dông trung dµi h¹n....................................................................15
2.3.1. §èi víi ng©n hµng.........................................................................................15
2.3.2. §èi víi doanh nghiÖp.....................................................................................16
2.3.3. §èi víi nÒn kinh tÕ.........................................................................................17
3. ChÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n...................................................................19
3.1. Kh¸i niÖm chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n...................................................19
3.2. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n..................................20
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
1
3.3. Nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n....................22
3.3.1. Nh÷ng nh©n tè vÒ phÝa kh¸ch hµng...............................................................22
3.3.2. Nh÷ng nh©n tè vÒ phÝa ng©n hµng.................................................................23
3.3.3. Nh÷ng nh©n tè thuéc m«i trêng vÜ m«.........................................................25
3.4. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n... 27
3.4.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n...27
3.4.2. Mét sè kinh nghiÖm ®Ó më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi
h¹n.........................................................................................................................
..29
Ch¬ng hai
Thùc tr¹ng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i ng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam....33
i. Tæng quan vÒ ng©n hµng ngo¹i th¬ng..................................................33
1. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn..............................................................................33
2. HÖ thèng tæ chøc cña ng©n hµng ngo¹i th¬ng hiÖn nay...............................35
3. C¸c nghiÖp vô cña ng©n hµng ngo¹i th¬ng....................................................35
4. T×nh h×nh ho¹t ®éng cña ng©n hµng ngo¹i th¬ng n¨m 2000.......................37
ii. Thùc tr¹ng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i ng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt nam.......................................................................................................39
1. Mét sè quy ®Þnh vÒ cho vay trung dµi h¹n t¹i ng©n hµng ngo¹i th¬ng.......39
2. Thùc tr¹ng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i ng©n hµng ngo¹i th¬ng...................42
2.1. T×nh h×nh huy ®éng vèn trung dµi h¹n..............................................................42
2.2. T×nh h×nh cho vay trung dµi h¹n.......................................................................44
2.2.1. Cho vay, thu nî, d nî trung dµi h¹n............................................................44
2.2.2. D nî theo néi, ngo¹i tÖ................................................................................46
2.2.3. D nî theo thµnh phÇn kinh tÕ.......................................................................46
2.2.4. D nî theo ngµnh kinh tÕ...............................................................................48
2.3. T×nh h×nh nî qu¸ h¹n........................................................................................49
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
2
3. Mét sè kÕt qu¶ ®¹t ®îc vµ tån t¹i trong ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i
ng©n hµng ngo¹i th¬ng...................................................................................51
3.1.Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc..................................................................................51
3.2. Nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n..........................................................................52
3.2.1. Nh÷ng tån t¹i.................................................................................................52
3.2.2. Nh÷ng nguyªn nh©n.......................................................................................52
Ch¬ng ba:
Mét sè gi¶i ph¸p nh»m më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông
trung
dµi
h¹n t¹i
ng©n
hµng ngo¹i
th¬ng ViÖt
Nam.........................54
i. §Þnh híng ho¹t ®éng cña ng©n hµng ngo¹i th¬ng trong thêi
gian tíi (§Õn n¨m 2010)................................................................................54
ii. Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m më réng vµ n©ng cao chÊt
lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i ng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt
nam................................................................................................................................
..56
1. Gi¶i ph¸p nh»m më réng ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i ng©n hµng
ngo¹i
th¬ng...........................................................................................................56
1.1 §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn tÝn dông trung dµi h¹n.....................56
1.2. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc tÝn dông trung dµi h¹n...........................................58
1.3. §Èy m¹nh c«ng t¸c t vÊn ®Çu t......................................................................62
1.4. T¨ng cêng thùc hiªn Marketing ng©n hµng....................................................62
1.5. Më réng cho vay thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh...................................63
1.6. §¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc cho vay.....................................................................64
2. Gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n.......................65
2.1. §æi míi chÝnh s¸ch tÝn dông.............................................................................65
2.2. N©ng cao h¬n n÷a chÊt lîng thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t......................................65
2.3. Cho vay ®Çy ®ñ kÞp thêi ®èi víi c¸c dù ¸n cã hiÖu qu¶ kinh tÕ........................66
2.4. Xö lý linh ho¹t c¸c t×nh huèng trong qu¸ tr×nh cho vay...................................67
2.5. T¨ng cêng c¸c biÖn ph¸p thu nî, ®¶m b¶o tr¶ nî vµ l·i vay ng©n hµng..........67
2.6. Lu«n lu«n dù b¸o c¸c rñi ro tiÒm Èn trong tÝn dông trung dµi h¹n vµ cã biÖn
ph¸p
phßng
ngõa
h÷u
hiÖu.......................................................................................68
2.7. N©ng cao c«ng nghÖ ng©n hµng........................................................................69
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
3
2.7.1. VÒ trang thiÕt bÞ.............................................................................................69
2.7.2. VÒ con ngêi..................................................................................................70
2.7.3. VÒ tæ chøc......................................................................................................71
2.7.4. VÒ th«ng tin....................................................................................................71
2.8. Ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc b¶o hiÓm qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp....................................................................................................................
..72
2.9. B¶o hiÓm cho c¸c kho¶n vay trung dµi h¹n......................................................72
3. Mét sè kiÕn nghÞ.................................................................................................73
3.1. §èi víi Nhµ níc..............................................................................................73
3.1.1. T¹o hµnh lang ph¸p lý thuËn lîi cho ng©n hµng ho¹t ®én........................... 73
3.1.2. Nhµ níc cÇn cã biÖn ph¸p ®ång bé ®Ó æn ®Þnh tiÒn tÖ............................... 74
3.1.3. T¨ng cêng tr¸ch nhiÖm tõ phÝa Nhµ níc, ng©n hµng vµ doanh nghiÖp....75
3.1.4. Thµnh lËp trung t©m qu¶n lý vµ b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n thÕ chÊp......................77
3.1.5. Thùc hiÖn chÕ ®é kiÓm to¸n b¾t buéc............................................................77
3.2. §èi víi NHNN................................................................................................. 78
3.3. §èi víi doanh nghiÖp........................................................................................79
KÕt luËn..........................................................................................................81
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o...............................................................82
Lêi më ®Çu
S
au h¬n 10 n¨m ®æi míi kinh tÕ, níc ta ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín vÒ
kinh tÕ nh: tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ kh¸ cao, l¹m ph¸t ®îc kiÓm so¸t, ®êi sèng
nh©n d©n ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn râ rÖt. Tuy nhiªn trong n¨m 1997, cuéc khñng
ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ x¶y ra vµ ¶nh hëng tiªu cùc ®Õn nÒn kinh tÕ níc ta. Lµ mét
trong nh÷ng nghiÖp vô quan träng nhÊt cña ng©n hµng, kh«ng thÓ phñ nhËn vai trß
to lín cña ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n trong viÖc phôc håi vµ thóc ®Èy nÒn
kinh tÕ sau ¶nh hëng cña cuéc khñng ho¶ng ph¸t triÓn theo híng CNH - H§H.
Ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n cã hiÖu qu¶ hay kh«ng kh«ng chØ cã ý nghÜa ®èi
víi mçi ng©n hµng mµ cßn lµ vÊn ®Ò quan t©m cña c¶ nÒn kinh tÕ. HiÖu qu¶ hay nãi
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
4
c¸ch kh¸c chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè trong ®ã cã
yÕu tè thuéc vÒ ng©n hµng nhng còng cã yÕu tè thuéc vÒ kh¸ch hµng, chÊt lîng tÝn
dông trung dµi h¹n cßn bÞ ¶nh hëng bëi c¸c yÕu tè thuéc m«i trêng vÜ m« nh c¸c
yÕu tè: chÝnh trÞ, t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ...
Qua mét thêi gian thùc tËp t¹i ng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam, em nhËn
thÊy mÆc dï ng©n hµng ngo¹i th¬ng ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p nhÊt ®Þnh nhng ho¹t
®éng tÝn dông trung dµi h¹n cßn cã nhiÒu khã kh¨n vµ tån t¹i, ng©n hµng còng cha
ph¸t huy hÕt hiÖu qu¶ vµ vai trß cña nghiÖp vô nµy trong viÖc ®¸p øng nhu cÇu vèn
cho nÒn kinh tÕ, còng nh chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n còng cßn nhiÒu bøc xóc
mµ ng©n hµng ph¶i gi¶i quyÕt.
Sau khi t×m hiÓu s©u vÊn ®Ò, em ®· chän ®Ò tµi: “Mét sè gi¶i ph¸p nh»m më
réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i ng©n hµng ngo¹i th¬ng
ViÖt Nam”.
Néi dung bµi viÕt cña em ®îc chia thµnh ba ch¬ng:
Ch¬ng i: Nh÷ng lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n cña ng©n hµng
th¬ng m¹i.
Trong ch¬ng nµy em xin tr×nh bµy vÒ mét nÐt kh¸i qu¸t vÒ NHTM vµ vÒ ho¹t
®éng tÝn dông trung dµi h¹n cña NHTM.
Ch¬ng ii: Thùc tr¹ng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i ng©n hµng ngo¹i th¬ng
Trong ch¬ng nµy em tr×nh bµy vÒ thùc tr¹ng tÝn dông trung dµi h¹n th«ng qua
c¸c con sè cña ng©n hµng ngo¹i th¬ng thèng kª tõ ®ã ®a ra nh÷ng thµnh tùu mµ
ng©n hµng ®· thùc hiÖn ®îc vµ c¸c tån t¹i cÇn ph¶i gi¶i quyÕt cïng c¸c nguyªn
nh©n cña tån t¹i ®ã.
Ch¬ng iii: Nh÷ng gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn
dông trung dµi h¹n t¹i ng©n hµng ngo¹i th¬ng
Trong ch¬ng nµy, xuÊt ph¸t tõ nh÷ng tån t¹i ®· nªu ë ch¬ng ii, em ®a ra mét
sè gi¶i ph¸p cã thÓ ¸p dông vµo thùc tÕ ho¹t ®éng cña ng©n hµng ngo¹i th¬ng trong
nh÷ng n¨m tíi.
Cuèi cïng, em xin ch©n thµnh c¸m ¬n ThÇy gi¸o T.S NguyÔn H÷u Tµi, cïng
toµn thÓ c¸n bé tÝn dông phßng dù ¸n cña ng©n hµng ngo¹i th¬ng ®· tËn t×nh híng
dÉn, gióp ®ì em hoµn thµnh bµi viÕt cña m×nh.
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
5
Ch¬ng mét:
Ng©n hµng th¬ng m¹i vµ ho¹t ®éng tÝnh dông trung
dµi h¹n cña ng©n hµng th¬ng m¹i.
i. Kh¸i qu¸t chung vÒ ng©n hµng th¬ng m¹i
1. Kh¸i niÖm ng©n hµng th¬ng m¹i.
Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ mét tæ chøc trung gian tµi chÝnh cã vÞ trÝ quan träng
trong nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ ho¹t ®éng theo ®Þnh chÕ trung gian mang tÝnh chÊt
tæng hîp. C¸c nhµ nghiªn cøu ghi nhËn r»ng, ng©n hµng th¬ng m¹i h×nh thµnh trªn
c¬ së cña sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸. Khi s¶n xuÊt ph¸t triÓn th×
nhu cÇu trao ®æi më réng s¶n xuÊt gi÷a c¸c vïng l·nh thæ, gi÷a c¸c quèc gia t¨ng
lªn, ®Ó kh¸c phôc sù kh¸c biÖt vÒ tiÒn tÖ gi÷a c¸c khu vùc th× th× xuÊt hiÖn c¸c th¬ng gia lµm nghÒ ®æi tiÒn. Khi trao ®æi hµng ho¸ ph¸t triÓn quay trë l¹i kÝch thÝch
s¶n xuÊt hµng hãa. Cïng víi sù ph¸t triÓn ®ã, c¸c nghiÖp vô ®îc ph¸t triÓn dÇn nh
gi÷ tiÒn hé, chi tr¶ hé... trªn c¬ së ®ã thùc hiÖn ho¹t ®éng tÝn dông.
Tõ lÞch sö h×nh thµnh hÖ thèng ng©n hµng th¬ng m¹i cho thÊy, c¸c ng©n hµng
th¬ng m¹i chØ xuÊt hiÖn trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ ®· ph¸t triÓn ®Õn mét tr×nh ®é
nhÊt ®Þnh, dÉn ®Õn tÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña viÖc h×nh thµnh hÖ thèng ng©n hµng
g¾n bã chÆt chÏ víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ.
Ng©n hµng quèc gia ViÖt Nam ra ®êi ngµy 05/05/1951 theo s¾c lÖnh 15/SL
cña Chñ tÞch níc VNDCCH. Trong giai ®o¹n 1951 - 1987, ë ViÖt Nam ®· t¹o lËp
hNÖ th«ng ng©n hµng mét cÊp, chØ phï hîp víi c¬ chÕ qu¶n lý kÕ ho¹ch ho¸ tËp
trung. Khi níc ta chuyÓn nÒn kinh tÕ sang c¬ chÕ thÞ trêng, hÖ th«ng ng©n hµng mét
cÊp tÊt yÕu ph¶i ®îc c¶i tæ sang hÖ thèng ng©n hµng hai cÊp: cÊp qu¶n lý vµ kinh
doanh. Sau khi NghÞ ®Þnh sè 53/H§BT ®îc ban hµnh ngµy 26/03/1998 bé m¸y
NHNN ®îc tæ chøc thµnh hÖ thèng thèng nhÊt trong c¶ níc, gåm hai cÊp lµ NHNN
vµ c¸c Ng©n hµng chuyªn doanh trùc thuéc. HÖ thèng NHNN ViÖt Nam ho¹t ®éng
theo chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ vµ kinh doanh x· héi chñ nghÜa. Theo Ph¸p lÖnh
Ng©n hµng sè 38 - LTC/H§NN8 ngµy 24/05/1990 quy ®Þnh: NHTM lµ: “tæ chøc
kinh doanh tiÒn tÖ mµ ho¹t ®éng chñ yÕu lµ nhËn tiÒn göi cña kh¸ch hµng víi tr¸ch
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
6
nhiÖm hoµn tr¶ vµ sö dông sè tiÒn ®ã ®Ó cho vay, thùc hiÖn nhiÖm vô chiÕt khÊu vµ
lµm ph¬ng tiÖn thanh to¸n”.
2. Chøc n¨ng cña Ng©n hµng th¬ng m¹i.
Trung gian tÝn dông
Ng©n hµng th¬ng m¹i mét mÆt thu hót c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ,
mÆt kh¸c nã dïng chÝnh sè tiÒn ®· huy ®éng ®îc ®Ó cho vay ®èi víi c¸c thµnh phÇn
kinh tÕ trong x· héi, hay nãi c¸ch kh¸c lµ mét tæ chøc ®ãng vai trß “cÇu nèi” gi÷a
c¸c ®¬n vÞ thõa vèn víi c¸c ®¬n vÞ thiÕu vèn. Th«ng qua sù ®iÒu chuyÓn nµy. ng©n
hµng th¬ng m¹i cã vai trß quan trong trong viÖc thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ, t¨ng
viÖc lµm, c¶i thiÖn møc sèng d©n c, æn ®Þnh thu chi ChÝnh phñ. §ång thêi chøc
n¨ng nµy cßn gãp phÇn quan träng trong viÖc ®iÒu hoµ lu th«ng tiÒn tÖ, kiÒm chÕ
l¹m ph¸t. Tõ ®ã cho thÊy r»ng, ®©y lµ chøc n¨ng c¬ b¶n nhÊt cña ng©n hµng th¬ng
m¹i.
Trung gian thanh to¸n
NÕu nh mäi kho¶n chi tr¶ cña x· héi ®Òu ®îc thùc hiÖn bªn ngoµi ng©n hµng th×
chi phÝ thùc hiÖn lµ rÊt lín, bao gåm: chi phÝ in, ®óc, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn tiÒn...
Víi sù ra ®êi cña ng©n hµng th¬ng m¹i, phÇn lín c¸c kho¶n chi tr¶ trong ho¹t ®éng
mua b¸n trao ®æi hµng ho¸ dÞch vô cña x· héi dÇn ®îc thùc hiÖn qua ng©n hµng, víi
nh÷ng h×nh thøc thanh to¸n phï hîp, thñ tôc ®¬n gi¶n, nhanh chãng, thuËn tiÖn víi
c«ng nghÖ ngµy cµng hiÖn ®¹i h¬n. ChÝnh nhê tËp trung c«ng viÖc thanh to¸n cña
x· héi ë ng©n hµng nªn viÖc lu th«ng hµng ho¸ dÞch vô trë nªn nhanh chãng, an
toµn, tiÕt kiÖm h¬n. Kh«ng nh÷ng vËy, do thùc hiÖn chøc n¨ng trung gian thanh
to¸n, ng©n hµng th¬ng m¹i cã ®iÒu kiÖn huy ®éng tiÒn göi cña toµn x· héi nãi
chung vµ cña doanh nghiÖp nãi riªng tíi møc tèi ®a, t¹o nguån vèn cho ®Çu t ph¸t
triÓn, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng.
Chøc n¨ng t¹o tiÒn
XuÊt ph¸t tõ kh¶ n¨ng thay thÕ lîng tiÒn giÊy b¹c trong lu th«ng b»ng nh÷ng ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh¸c nh sÐc, uû nhiÖm chi... Chøc n¨ng nµy ®îc thùc hiÖn
th«ng qua nghiÖp vô tÝn dông vµ ®Çu t cña hÖ thèng ng©n hµng th¬ng m¹i, trong
mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi hÖ thèng dù tr÷ quèc gia. HÖ thèng tÝn dông lµ ®iÒu kiÖn
cÇn thiÕt cho ph¸t triÓn kinh tÕ theo hÖ sè t¨ng trëng v÷ng ch¾c. Môc ®Ých cña
chÝnh s¸ch dù tr÷ quèc gia lµ ®a ra mét khèi lîng tiÒn cung øng phï hîp víi chÝnh
s¸ch æn ®Þnh vÒ gi¸ c¶, t¨ng trëng kinh tÕ æn ®Þnh vµ t¹o ®îc viÖc lµm.
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
7
3.Vai trß cña ng©n hµng th¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
BÊt kú mét quèc gia nµo cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, ®ang ph¸t triÓn, thËm chÝ
cha ph¸t triÓn th× ho¹t ®éng ng©n hµng còng cã t¸c dông to lín ®Õn ho¹t ®éng cña
nÒn kinh tÕ. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, vai trß cña ng©n hµng ®îc thÓ hiÖn nh sau:
Ng©n hµng lµ n¬i tËp trung tiÒn nhµn rçi vµ cung øng tiÒn vèn cho qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt kinh doanh.
Ng©n hµng lµ trung gian trong qu¸ tr×nh thanh to¸n gãp phÇn thóc ®Èy qu¸
tr×nh lu th«ng hµng ho¸ nhanh chãng.
Ng©n hµng gãp phÇn ®iÒu tiÕt vµ kiÓm so¸t thÞ trêng tiÒn tÖ, thÞ trêng vèn.
Ng©n hµng gãp phÇn thu hót, më réng ®Çu t trong vµ ngoµi níc vµ cung cÊp
c¸c dÞch vô tµi chÝnh kh¸c.
ii.TÝnh dông trung dµi h¹n cña hÖ thèng ng©n hµng th ¬ng m¹i.
TÝnh dông lµ ho¹t ®éng tryÒn thèng chñ yÕu vµ quan träng nhÊt cña c¸c Ng©n
hµng th¬ng m¹i. C¸c nhµ nghiªn cøu cho r»ng c¸c kho¶n cho vay chiÕm tíi 60% tµi
s¶n cña ng©n hµng vµ ®em l¹i 55 - 70% lîi nhuËn cña ng©n hµng. Do vËy ng©n
hµng ph¶i thùc hiÖn thµnh c«ng chÝnh s¸ch, kÕ ho¹ch tÝn dông th× míi cã thÓ tån t¹i
vµ ph¸t triÓn, ®ång thêi ®ãng gãp tÝch cùc cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ.
1. Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña tÝn dông ng©n hµng.
TÝn dông ra ®êi tõ thÕ kû XVi, ®ã lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, phï hîp víi xu
thÕ ph¸t triÓn cña lÞch sö, ®· vµ ®ang thÓ hiÖn ngµy cµng râ nÐt nh÷ng ®Æc tÝnh u
viÖt cña m×nh, ®ãng gãp mét vai trß to lín ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ toµn cÇu.
TÝn dông ng©n hµng lµ “quan hÖ vay mîn lÉn nhau theo nguyªn t¾c hoµn tr¶
c¶ gèc lÉn l·i theo mét thêi gian nhÊt ®Þnh gi÷a mét bªn lµ ng©n hµng - mét tæ chøc
chuyªn doanh trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ víi mét bªn lµ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, c¸c tæ chøc x·
héi, vµ d©n c trong x· héi, trong ®ã ng©n hµng ®ãng vai trß võa lµ ngêi ®i vay, võa
lµ ngêi cho vay ”.
§Ò hiÓu râ b¶n chÊt cña tÝn dông ng©n hµng, chóng ta cÇn xem xÐt qu¸ tr×nh
vËn ®éng cña tÝn dông qua c¸c giai ®o¹n sau:
Giai ®o¹n 1: Ph©n phèi tÝn dông díi h×nh thøc cho vay.
ë ®©y vèn ®îc chuyÓn tõ Ng©n hµng sang ngêi ®i vay. XÐt vÒ b¶n chÊt, khi ®i
vay gi¸ trÞ cña vèn tÝn dông ng©n hµng gièng víi viÖc mua b¸n c¸c hµng ho¸ th«ng
thêng. ChØ mét bªn nhËn ®îc gi¸ trÞ cßn l¹i mét bªn nhîng ®i gi¸ trÞ.
Giai ®o¹n 2: Sö dông vèn tÝn dông trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt.
ë giai ®o¹n nµy, vèn vay ®îc sö dông ®Ó mua hµng ho¸ ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu
s¶n xuÊt hoÆc tiªu dïng cña ngêi ®i vay. Ngêi ®i vay kh«ng cã quyÒn së h÷u mµ chØ
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
8
cã quyÒn sö dông vèn vay.
Giai ®o¹n 3: Hoµn tr¶ tÝn dông
§©y lµ giai ®o¹n kÕt thóc cña mét vßng tuÇn hoµn tÝn dông. Khi vèn tÝn dông
®· hoµn thµnh mét chu kú s¶n xuÊt ®Ó trë vÒ h×nh th¸i tiÒn tÖ th× vèn tÝn dông cña
ngêi vay hoµn tr¶ l¹i cho ng©n hµng. ë ®©y tiÒn kh«ng ®îc bá ra thanh to¸n còng
kh«ng ph¶i tù ®em b¸n ®i mµ cho vay, tiÒn chØ ®îc ®em nhîng ®i víi mét ®iÒu kiÖn
lµ nã quay trë l¹i ®iÓm xuÊt ph¸t sau mét chu kú nhÊt ®Þnh. §ã lµ mét b¶n chÊt
riªng cña ngµnh ng©n hµng, sù hoµn tr¶ ®îc b¶o tån vÒ mÆt gi¸ trÞ vµ cã phÇn t¨ng
lªn díi h×nh thøc lîi tøc.
2.TÝn dông trung dµi h¹n cña ng©n hµng th¬ng m¹i.
2.1. Kh¸i niÖm tÝn dông trung dµi h¹n, nguån vèn trung dµi h¹n vµ sù cÇn thiÕt cña
nã
2.1.1. Kh¸i niÖm tÝn dông trung dµi h¹n
TÝn dông trung dµi h¹n: “lµ ho¹t ®éng tµi chÝnh tÝn dông cho kh¸ch hµng vay
vèn trung dµi h¹n nh»m thùc hiÖn c¸c dù ¸n ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, phôc vô
®êi sèng”. Tuú theo tõng quèc gia, tõng thêi kú mµ cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ cña
ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n. ë ViÖt Nam, vÒ thêi h¹n cho vay ®îc x¸c ®Þnh
phï hîp víi thêi h¹n thu håi vèn cña dù ¸n ®Çu t, kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng
vµ tÝnh chÊt nguån vèn vay cña tæ chøc tÝn dông. HiÖn nay thêi h¹n cña tÝn dông
trung dµi h¹n ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
Thêi h¹n cho vay trung h¹n tõ 12 th¸ng ®Õn 5 n¨m.
Thêi h¹n cho vay dµi h¹n tõ 5 n¨m trë lªn nhng kh«ng qu¸ thêi h¹n ho¹t
®éng cßn l¹i theo quyÕt ®Þnh thµnh lËp hoÆc giÊy phÐp thµnh lËp ®èi víi ph¸p nh©n
vµ kh«ng qu¸ 15 n¨m ®èi víi c¸c dù ¸n phôc vô ®êi sèng.
Nh vËy nh×n chung c¸c kho¶n tÝn dông trung dµi h¹n cã c¸c ®Æc trng c¬ b¶n
sau:
Chóng cã thêi h¹n trªn mét n¨m.
Chóng ®îc tr¶ b»ng nh÷ng kho¶n tr¶ vay theo thêi gian (cã thÓ theo quý,
th¸ng, n¨m hoÆc nöa n¨m) trong kú h¹n cña kho¶n vay.
Chóng thêng ®îc ®¶m b¶o b»ng nh÷ng tµi s¶n lu ®éng ®em ra thÕ chÊp hoÆc
v¨n tù cÇm cè tµi s¶n cè ®Þnh.
Môc ®Ých cña ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n lµ ®Ó ®Çu t dù ¸n, x©y dùng
míi, mua s¾m tµi s¶m cè ®Þnh, më réng s¶n xuÊt kinh doanh, ®æi míi c¶i tiÕn thiÕt
bÞ c«ng nghÖ, øng dông khoa häc kü thuËt nh»m môc tiªu lîi nhuËn phï hîp víi
chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ ph¸p luËt quy ®Þnh.
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
9
2.1.2. Nguån vèn ®Ó cho vay trung dµi h¹n
Cã thÓ nãi r»ng nguån vèn cho ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n ë ViÖt Nam
hiÖn nay lµ rÊt nhá bÐ ®îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån sau:
Nguån vèn tù cã: nguån vèn nµy rÊt h¹n chÕ v× nã chØ chiÕm tõ 5 ®Õn 10%
tæng nguån vèn ho¹t ®éng cña ng©n hµng.
Nguån vèn huy ®éng tõ h×nh thøc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu trung dµi h¹n hoÆc
huy ®éng tiÒn göi trung dµi h¹n.
Nguån huy ®éng ng¾n h¹n ®Þnh kú. Nguån nµy cã thÓ ®îc xem xÐt, tÝnh trÝch
ra mét tû lÖ phÇn tr¨m nµo ®ã tuú thuéc vµo sù biÕn ®éng cña tiÒn göi.
Nguån vèn vay tõ ng©n hµng nhµ níc. Nguån nµy bÞ h¹n chÕ vµo chÝnh s¸ch
tiÒn tÖ quèc gia cña NHNN. C¸c ng©n hµng th¬ng m¹i rÊt khã thuyÕt phôc NHNN
cho vay trung dµi h¹n v× nã rÊt dÔ g©y ra l¹m ph¸t, nhÊt lµ trong thêi kú x©y dùng
c¬ b¶n cha cã hµng ho¸ ®èi øng.
Nguån nhËn vèn uû th¸c vµ vèn tµi trî cho vay theo ch¬ng tr×nh hoÆc dù ¸n
®Çu t cña nhµ níc, cña tæ chøc kinh tÕ - tµi chÝnh - tÝn dông trong vµ ngoµi níc.
2.1.3. Sù cÇn thiÕt cña tÝn dông trung dµi h¹n
Trong mét nÒn kinh tÕ nhu cÇu tÝn dông trung dµi h¹n thêng xuyªn ph¸t sinh
do c¸c doanh nghiÖp lu«n t×m c¸ch ph¸t triÓn më réng s¶n xuÊt, ®æi míi c«ng
nghÖ,... §Æc biÖt ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam hiÖn nay nhu cÇu vÒ vèn x©y dùng
c¬ b¶n lµ rÊt lín, trong lóc c¸c nhµ kinh doanh cha tÝch luü ®îc nhiÒu, cha cã thêi
gian ®Ó tÝch luü vèn, t©m lý ®Çu t trùc tiÕp cña c«ng chóng vµo c¸c doanh nghiÖp
cßn h¹n chÕ. Do vËy c¸c doanh nghiÖp khi tiÕn hµnh ®Çu t chñ yÕu ph¶i dùa vµo
nguån vèn tù cã cña m×nh vµ bé phËn chñ yÕu cßn l¹i ph¶i dùa vµo sù tµi trî cña hÖ
thèng ng©n hµng. Trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh, c¸c doanh nghiÖp ngµy
cµng thÝch huy ®éng vèn ®Ó tiÕn hµnh ®Çu t th«ng qua h×nh thøc ®i vay trung dµi
h¹n t¹i c¸c ng©n hµng h¬n lµ viÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu hoÆc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu dµi
h¹n v×:
ViÖc ®i vay vèn trung dµi h¹n ë ng©n hµng sÏ lµm cho doanh nghiÖp cã thÓ tù
chñ vµ kh¶ n¨ng kiÓm so¸t ®éc lËp ®îc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh mµ
kh«ng bÞ pha lo·ng quyÒn kiÓm so¸t doanh nghiÖp víi c¸c cæ ®«ng míi trong trêng
hîp ph¸t hµnh thªm cæ phiÕu míi.
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
10
Trong trêng hîp ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, kh«ng ph¶i doanh nghiÖp nµo khi cÇn huy
®éng vèn trung dµi h¹n chØ cÇn b¸n tr¸i phiÕu lµ cã ngêi mua ngay mµ cßn tuú
thuéc vµo nhiÒu yÕu tè kh¸c n÷a nh uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng. C¸c
nhµ ®Çu t chØ tiÕn hµnh mua tr¸i phiÕu cña doanh nghiÖp khi hä thËt sù tin tëng
vµo doanh nghiÖp mµ yÕu tè nµy kh«ng ph¶i bÊt cø mét doanh nghiÖp nµo còng
cã ®îc.
Khi doanh nghiÖp vay vèn trung dµi h¹n ng©n hµng, ng©n hµng sÏ cã thÓ ®iÒu
chØnh ®îc kú h¹n nî, nghÜa lµ hä cã thÓ tr¶ nî sím h¬n thêi gian ®Õn h¹n tr¶ nî khi
hä kh«ng cÇn ph¶i sö dông ®Õn vèn vay trung dµi h¹n. Khi doanh nghiÖp gÆp khã
kh¨n trong viÖc tr¶ nî t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh th× còng cã thÓ xin ng©n hµng gia
h¹n nî. Cßn viÖc huy ®éng vèn th«ng qua h×nh thøc ph¸t hµnh cæ phiÕu hoÆc tr¸i
phiÕu th× doanh nghiÖp lu«n ph¶i ®èi mÆt víi viÖc tr¶ l·i tr¸i phiÕu, cæ phiÕu u ®·i
khi c«ng viÖc kinh doanh gÆp khã kh¨n.
ViÖc tr¶ nî vèn vay trung dµi h¹n còng ®îc Ên ®Þnh theo mét sù ph©n chia
hîp lý vµ æn ®Þnh v× vËy c¸c doanh nghiÖp cã thÓ chñ ®éng t×m kiÕm c¸c kho¶n tr¶
nî mét c¸ch dÔ dµng h¬n.
TÝn dông trung dµi h¹n ngµy cµng ®îc c¸c doanh nghiÖp a thÝch h¬n v× phï
hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c¸c doanh
nghiÖp nhá. C¸c c«ng ty cæ phÇn lín còng thÝch vay vèn trung dµi h¹n ®Ó tr¸nh
nh÷ng sù ph©n chia quyÒn lîi, kiÓm so¸t c«ng ty do viÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu ®em
l¹i.
Trong ®iÒu kiÖn cña ViÖt Nam hiÖn nay nhu cÇu vèn tÝn dông trung dµi h¹n
cho ®Çu t ph¸t triÓn, më réng s¶n xuÊt, ®æi míi c«ng nghÖ lµ rÊt lín. Nhu cÇu vèn
nµy ®îc tho¶ m·n mét phÇn nhê vèn do ng©n s¸ch nhµ níc cÊp ph¸t, vay níc ngoµi
vµ mét phÇn huy ®éng tõ d©n c. Nhng cho dï lµ nguån vèn xuÊt ph¸t tõ ®©u, viÖc
cung cÊp vèn th«ng qua hÖ thèng ng©n hµng díi h×nh thøc tÝn dông trung dµi h¹n lµ
rÊt quan träng.
HÖ thèng ng©n hµng th¬ng m¹i lµ mét hÖ thèng kinh doanh tiÒn tÖ, cã kinh
nghiÖm thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n, c¸c ch¬ng tr×nh ®Çu t do vËy viÖc c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i cung cÊp vèn trung dµi h¹n cho c¸c doanh nghiÖp sÏ ®¶m b¶o lîi Ých cho
doanh nghiÖp. Khi ng©n hµng cho vay th× cã thÓ so¹n th¶o hé nh÷ng doanh nghiÖp
c¸c dù ¸n ®Çu t, cã thÓ t vÊn cho c¸c doanh nghiÖp vÒ ®Çu t vµ gióp ®ì c¸c doanh
nghiÖp trong quan hÖ thanh to¸n víi kh¸ch hµng, th«ng tin cho kh¸ch hµng nh÷ng
th«ng tin cÇn thiÕt.
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
11
2.2. C¸c h×nh thøc tÝn dông trung dµi h¹n:
Ho¹t ®éng tÝn dông theo dù ¸n ®Çu t: ®©y lµ h×nh thøc tÝn dông trung dµi h¹n chñ
yÕu cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ViÖt Nam hiÖn nay. Dù ¸n ®Çu t lµ tîp hîp
nh÷ng ®Ò xuÊt dùa trªn c¬ së c¨n cø khoa häc vµ thùc tiÔn vÒ viÖc bá vèn ®Ó c¶i
t¹o ®æi míi kü thuËt vµ c«ng nghÖ nh÷ng ®èi tîng lµ tµi s¶n cè ®Þnh nh»m ®¹t ®îc sù t¨ng trëng vÒ sè lîng hoÆc n©ng cao chÊt lîng cña s¶n phÈm hµng ho¸ hay
dÞch vô trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. Dù ¸n do doanh nghiÖp ®a ra vµ
sau khi ®îc c¸c cÊp cã thÈm quyÒn xÐt duyÖt vÒ c¸c chØ tiªu kinh tÕ, kü thuËt, x·
héi sÏ ®îc göi tíi ng©n hµng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vay vèn tµi trî cña dù ¸n. Dùa
vµo lÜnh vùc tµi trî mµ ta chia lµm hai h×nh thøc phæ biÕn:
-) H×nh thøc tÝn dông trung dµi h¹n nh»m c¶i t¹o, kh«i phôc, më réng, thay thÕ
tµi s¶n cè ®Þnh. Trong h×nh thøc nµy, nguån vèn cña Ng©n hµng tham gia vµo dù
¸n t¬ng ®èi lín, thêi gian tÝn dông cña dù ¸n kh«ng dµi, c¸c dù ¸n nµy thêng cã
quy m« võa vµ nhá. C¸c dù ¸n lo¹i nµy ®· vµ ®ang ®îc ng©n hµng tµi trî cã hiÖu
qu¶.
-) H×nh thøc tÝn dông trung dµi h¹n nh»m ®Ó ®Çu t x©y dùng theo dù ¸n míi, ®æi
míi kü thuËt, øng dông khoa häc c«ng nghÖ ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh. Khi tham gia vµo h×nh thøc nµy nguån vèn cña ng©n hµng tham gia
thêng nhá h¬n nguån vèn tù cã cña chñ ®Çu t, thêi gian cña dù ¸n thêng dµi.
Cho thuª tµi chÝnh: lµ ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n trªn c¬ së hîp ®ång cho
thuª tµi s¶n gi÷a bªn cho thuª lµ tæ chøc tÝn dông víi kh¸ch hµng thuª. Khi hÕt
thêi h¹n thuª, kh¸ch hµng cã thÓ thuª tiÕp hoÆc mua l¹i theo c¸c tho¶ thuËn
trong hîp ®ång thuª. Trong thêi h¹n thuª c¸c bªn kh«ng ®îc ®¬n ph¬ng huû bá
hîp ®ång
ThÊu chi: tøc lµ ng©n hµng chÊp thuËn cho kh¸ch hµng ®îc quyÒn chi vît sè d
trªn tµi kho¶n tiÒn göi víi nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh. Chi phÝ c¬ b¶n ®èi víi ngêi vay lµ l·i suÊt ®¸nh vµo sè d thÊu chi ngµy. Ngêi vay nãi chung chØ ph¶i tr¶
l·i sè tiÒn ®· sö dông v× kh«ng cã yªu cÇu sè d båi thêng vµ cho trong giai ®o¹n
sè tiÒn bÞ lÊy ®i. V× lý do ®ã, chi phÝ h÷u hiÖu cña mét kho¶n nî thÊu chi lµ l·i
suÊt ®îc ®Þnh ra trªn sè d thÊu chi.
B¶o l·nh trung dµi h¹n mua thiÕt bÞ tr¶ chËm: lµ cam kÕt cña ng©n hµng vÒ viÖc
thùc hiÖn nghÜa vô tr¶ nî thay cho chñ ®Çu t, ®øng tr¶ nhËp thiÕt bÞ m¸y mãc,
thiÕt bÞ víi thêi h¹n Ýt nhÊt lµ mét n¨m trong trêng hîp kh¸ch hµng kh«ng thùc
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
12
hiÖn ®îc nghÜa vô tr¶ nî víi nhµ xuÊt khÈu. H×nh thøc nµy ®îc ¸p dông khi chñ
®Çu t kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tr¶ nî ngay mét lÇn. Hä ký hîp ®ång víi bªn xuÊt
khÈu xin tr¶ nî dÇn theo gi¸ trÞ cña thiÕt bÞ hµng n¨m díi sù b¶o l·nh cña ng©n
hµng. H×nh thøc nµy rÊt cã lîi cho chñ ®Çu t v× hä kh«ng ph¶i bá ra mét kho¶n
tiÒn lín ®Ó mua m¸y mãc thiÕt bÞ mµ kho¶n tiÒn nay sÏ ®îc tr¶ dÇn theo mét
chuçi niªn kim khi c¸c m¸y mãc nµy sinh lêi. Tuy nhiªn, nÕu chñ ®Çu t kh«ng
thùc hiÖn ®îc nghÜa vô tr¶ nî cho nhµ xuÊt khÈu th× ng©n hµng b¶o l·nh ph¶i
®øng ra tr¶ nî thay cho chñ ®Çu t, lóc nµy ng©n hµng trë thµnh chñ nî chÝnh cña
nhµ ®Çu t.
2.3. Vai trß cña tÝn dông trung dµi h¹n trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
2.3.1. §èi víi ng©n hµng
Ng©n hµng lµ tæ chøc chuyªn doanh trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ, nhËn göi vµ huy
®éng c¸c nguån tµi chÝnh nh»m môc tiªu lîi nhuËn. An toµn trong lîi nhuËn lµ môc
cña ng©n hµng, nãi c¸ch kh¸c ng©n hµng lµ mét kinh doanh gÆp nhiÒu rñi ro do
phÇn lín tµi s¶n cã cña nã lµ bé phËn tµi s¶n sinh lîi l¹i kh«ng do ng©n hµng trùc
tiÕp sö dông do vËy mµ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, ng©n hµng ®¹t ®îc môc tiªu lîi
nhuËn nhng vÉn ph¶i ®¶m b¶o an toµn. V× vËy ng©n hµng lu«n quan t©m ®Õn nh÷ng
dù ¸n mang hiÖu qu¶ cao. H¬n thÕ n÷a, ngµy nay s¶n phÈm ng©n hµng cung øng
ngµy cµng ®a d¹ng kh«ng chØ giíi h¹n trong nh÷ng nghiÖp vô truyÒn thèng nh nhËn
göi, cho vay hay trung gian thanh to¸n mµ cßn rÊt nhiÒu c¸c nghiÖp vô ®a d¹ng
kh¸c. Lîi nhuËn do c¸c nghiÖp vô nµy ngµy mét chiÕm tû träng lín trong c¬ cÊu lîi
nhuËn cña ng©n hµng. Mét trong nh÷ng kh¸ch hµng quan träng nhÊt cña nh÷ng
nghiÖp vô nµy kh«ng ai kh¸c chÝnh lµ c¸c doanh nghiÖp. Do vËy ®Ó t¹o ®îc mèi
quan hÖ l©u dµi trong t¬ng lai, còng lµ thÞ trêng sinh lîi chÝnh cña m×nh, ng©n hµng
sö dông tÝn dông trung dµi h¹n nh lµ mét c«ng cô cuèn hót c¸c kh¸ch hµng, cñng cè
lßng trung thµnh cña c¸c kh¸ch hµng truyÒn thèng, ®ång thêi t¹o ra c¸c mèi quan
hÖ míi víi c¸c kh¸ch hµng míi. Ng©n hµng th«ng qua nguån vèn tÝn dông u ®·i
cung cÊp tÝn dông trung dµi h¹n cho c¸c kh¸ch hµng, kh«ng nh÷ng thu ®îc lîi
nhuËn tõ ho¹t ®éng tÝn dông ®em l¹i mµ cßn thu thªm ®îc lîi nhuËn tõ nh÷ng dÞch
vô kh¸c cung cÊp cho kh¸ch hµng. H¬n n÷a n¨ng lùc cung cÊp tÝn dông trung dµi
h¹n còng chøng tá ng©n hµng cã ®îc niÒm tin lín tõ kh¸ch hµng còng nh c«ng
chóng, trong giai ®o¹n hiÖn nay nã còng chøng tá kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ng©ng
hµng.
2.3.2. §èi víi doanh nghiÖp
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ngµy cµng ph¸t triÓn nh hiÖn nay, c¸c doanh
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
13
nghiÖp ®ang ph¶i tham gia vµo cuéc c¹nh tranh gay g¾t, ®©y lµ mét thùc tÕ tÊt yÕu
x¶y ra ë bÊt kú nÒn kinh tÕ nµo. Do søc Ðp cña c¹nh tranh mµ c¸c doanh nghiÖp
lu«n cã nh÷ng nhu cÇu ®Çu t ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng, t¨ng kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, ph¸t
triÓn thÞ trêng, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, cã nh vËy doanh nghiÖp míi ®¶m b¶o
tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Nhng muèn thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch nh vËy doanh nghiÖp cÇn
cã mét lîng vèn nhÊt ®Þnh. ë ViÖt Nam hiÖn nay khi mµ thÞ trêng tµi chÝnh cha
hoµn thiÖn th× tÝn dông ng©n hµng lµ mét gi¶i ph¸p tèi u nhÊt cho c¸c doanh nghiÖp.
§èi víi tÊt c¶ c¸c dù ¸n trªn doanh nghiÖp cÇn ph¶i ®îc tµi trî b»ng mét nguån vèn
trung dµi h¹n, tÝn dông trung dµi h¹n cña ng©n hµng sÏ ®¸p øng nhu cÇu nµy cña
doanh nghiÖp. Nã gióp cho doanh nghiÖp cã nh÷ng c«ng nghÖ míi ®Ó n©ng cao
chÊt lîng s¶n phÈm, cñng cè vÞ thÕ cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng, gióp cho doanh
nghiÖp cã thÓ chÞu ®îc nh÷ng søc Ðp ban ®Çu cña c¹nh tranh vµ cña m«i trêng kinh
doanh míi, gióp cho doanh nghiÖp yªn t©m h¬n trong ®Çu t vµ r¶nh tay tÝnh to¸n
víi nh÷ng dù ¸n lín, hiÖu qu¶ cao. An toµn vÒ tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n lµ
mèi quan t©m cña nhiÒu phÝa ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp. V× vËy tÝn dông trung
dµi h¹n cña ng©n hµng v« cïng quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh
tÕ.
2.3.3. §èi víi nÒn kinh tÕ
§¶m b¶o ph¸t triÓn kinh tÕ theo chiÒu s©u: Nhu cÇu vÒ tÝn dông ®Æc biÖt lµ tÝn
dông trung dµi h¹n tån t¹i trong tÊt c¶ c¸c nÒn kinh tÕ, kh«ng phô thuéc vµo
tr×nh ®é ph¸t triÓn còng nh chÕ ®é chÝnh trÞ x· héi bëi v× tÊt c¶ c¸c quèc gia ®Òu
cã chung mét nhu cÇu ®ã lµ nhu cÇu ®Çu t ®Ó ph¸t triÓn. Mét nÒn kinh tÕ chØ cã
thÓ ph¸t triÓn m¹nh vµ bÒn v÷ng nÕu trong nÒn kinh tÕ ®ã c¸c ho¹t ®éng ®Çu t ®îc ®Èy m¹nh. Kh¸c víi c¸c lo¹i h×nh ®Çu t kh¸c, ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi
h¹n cho phÐp c¸c tæ chøc cã ®îc nguån vèn víi thêi h¹n hoµn vèn l©u dµi ®ñ ®Ó
®Çu t vµo c¸c dù ¸n mang ý nghÜa chiÕn lîc, ph¸t huy ®îc hiÖu qu¶ trong trung
dµi h¹n. §èi víi c¸c ChÝnh phñ, ®Çu t vµo c¸c c«ng tr×nh c¬ së h¹ tÇng nh: ®êng
x¸, cÇu c¶ng, s©n bay, n©ng cÊp, x©y míi c¸c ®« thÞ... kh«ng thÓ ®em l¹i hiÖu
qu¶ trong chèc l¸t nhng nã sÏ mang l¹i Ých lîi to lín sau nµy. ViÖc sö dông cã
hiÖu qu¶ c¸c nguån tµi chÝnh trung dµi h¹n, ®èi víi c¸c chÝnh phñ sÏ gióp hä
theo ®uæi ®îc c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« tõ ®ã cã thÓ híng ®îc ®Çu t t nh©n
vµo c¸c ngµnh mµ hä ®ang khuyÕn khÝch ph¸t triÓn, ®¶m b¶o nÒn kinh tÕ ph¸t
triÓn bÒn v÷ng trong dµi h¹n. Víi nh÷ng c«ng tr×nh lín do ChÝnh phñ thùc hiÖn,
sÏ t¹o ra nhiÒu viÖc lµm míi, h×nh thµnh nhiÒu c«ng ty ®øng ra phôc vô c¸c nhu
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
14
cÇu cßn bá ngá. Nh÷ng c«ng tr×nh phóc lîi ®îc tµi trî b»ng nguån vèn trung dµi
h¹n kh«ng ®em l¹i lîi Ých cho c¸ nh©n thùc hiÖn nhng lîi Ých mµ nã t¹o ra cho
toµn bé nÒn kinh tÕ lµ v« cïng to lín. Nh vËy cã thÓ nãi tÝn dông trung dµi h¹n
®ãng mét vai trß quan träng trong viÖc ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c ch¬ng trinh kinh
tÕ x· héi cña mét quèc gia, ®¶m b¶o cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn v÷ng ch¾c, theo
chiÒu s©u.
Thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ phï hîp víi môc tiªu cña ChÝnh phñ: HiÖn
nay ë níc ta ®ang tiÕn hµnh CNH - H§H. C«ng nghiÖp ho¸ kh«ng chØ ®¬n gi¶n
lµ t¨ng thªm tèc ®é vµ tû träng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp mµ lµ qu¸ tr×nh chuyÓn
dÞch c¬ cÊu g¾n víi ®æi míi vÒ c«ng nghÖ t¹o nÒn t¶ng cho sù ph¸t triÓn nhanh
vµ bÒn v÷ng, hiÖu qu¶ cao cho toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. Trong ®iÒu kiÖn
hiÖn nay khi thÞ trêng vèn cña níc ta cha ph¸t triÓn th× hiÖn t¹i vµ trong thêi gian
tíi tÝn dông trung dµi h¹n vÉn ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc thùc hiÖn qu¸
tr×nh CNH - H§H. Th«ng qua ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n, ng©n hµng cã
thÓ cho vay ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña ngµnh kinh tÕ nµy còng nh h¹n chÕ
®èi víi ngµnh kinh tÕ kh¸c. Nh vËy qua chÝnh s¸ch tÝn dông trong tõng thêi kú
mµ c¸c NHTM cã thÓ tham gia vµo qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ.
T¹o thÞ trêng sö dông vèn ng¾n h¹n: tÝn dông trung dµi h¹n ®Çu t cho mét dù ¸n
míi ®Ó ®Çu t vµo c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ vµ x©y dùng c¬ b¶n cña doanh nghiÖp sÏ
kÝch thÝch s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Khi ®ã nhu cÇu v«n lu ®éng sÏ t¨ng lªn ®Ó ®¸p
øng nhu cÇu s¶n xuÊt. Tèc ®é ph¸t triÓn s¶n xuÊt cµng lín th× nhu cÇu vèn ng¾n
h¹n cµng lín.
Thóc ®Èy më réng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu: Nhê cã tÝn dông trung dµi h¹n
cña ng©n hµng mµ c¸c doanh nghiÖp cã thÓ nhËp khÈu c«ng nghÖ míi tõ ®ã
n©ng cao ®îc n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ chÊt lîng s¶n phÈm, ®îc thÞ trêng quèc tÕ
chÊp nhËn. ThÞ trêng cña doanh nghiÖp ®îc më réng ra thÞ trêng quèc tÕ gãp
phÇn t¨ng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu.
§¶m b¶o nguån thu v÷ng ch¾c cho Ng©n s¸ch nhµ níc: ThuÕ lµ nguån thu chñ
yÕu cña ng©n s¸ch nhµ níc. Khèi lîng s¶n phÈm lín ®îc s¶n xuÊt vµ tiªu thô sÏ
t¹o ra mét nguån thu lín cho ng©n s¸ch tõ c¸c lo¹i thuÕ nh VAT, thuÕ tiªu thô
®Æc biÖt, thuÕ XNK...Trong trêng hîp hµng ho¸ ®îc xuÊt khÈu th× chóng ta sÏ
thu ®îc mét nguån ngo¹i tÖ ®¸p øng nhu cÇu nhËp khÈu.
Ngoµi ra, tÝn dông trung dµi h¹n cßn mang ý nghÜa to lín ®èi víi c¸c c¸ nh©n
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
15
trong x· héi vµ trong toµn bé nÒn kinh tÕ. S¶n xuÊt ph¸t triÓn, c¸c doanh nghiÖp cã
vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt, tÝch luü trong x· héi t¨ng lªn, nÒn kinh tÕ biÕn ®æi vÒ
chÊt, phóc lîi x· héi ®îc ®¶m b¶o, viÖc lµm t¹o ra ngµy cµng nhiÒu, tû lÖ thÊt
nghiÖp gi¶m ®i ®«i víi chÊt lîng cuéc sèng ngµy mét t¨ng lªn cña c¸c tÇng líp d©n
c trong x· héi.
3. ChÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n.
3.1. Kh¸i niÖm chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n.
TÝn dông ng©n hµng lµ mét s¶n phÈm cña ng©n hµng cung øng phôc vô c¸c
kh¸ch hµng cña m×nh. Còng nh c¸c s¶n phÈm kh¸c nã còng cã chÊt lîng, tuy nhiªn
v× ngµnh ng©n hµng lµ mét ngµnh kinh tÕ ®Æc biÖt, liªn quan chÆt chÏ ®Õn nhiÒu lÜnh
vùc cña nÒn kinh tÕ nªn chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng cã nh÷ng ®Æc trng riªng.
ChÊt lîng tÝn dông lµ sù ®¸p øng yªu cÇu hîp lý cña kh¸ch hµng cã lùa chän,
®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng ®ång thêi gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ x· héi
ChÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n lµ chÊt lîng cña c¸c kho¶n vay cã thêi h¹n
trªn mét n¨m, ®îc ®¸nh gi¸ lµ cã chÊt lîng tèt khi vèn vay ®îc sö dông ®óng môc
®Ých phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®em l¹i hiÖu qu¶, ®¶m b¶o tr¶
nî cho ng©n hµng ®óng h¹n võa bï ®Æp ®îc chi phÝ võa cã lîi nhuËn võa ®em l¹i
hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi
Tõ kh¸i niÖm trªn ta th©y r»ng kh¸ch hµng, NHTM, vµ bèi c¶nh kinh tÕ lµ ba
nh©n tè ®îc ®Ò cËp ®Õn khi xem xÐt chÊt lîng ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n.
ViÖc xem xÐt chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n mµ thiÕu ®i mét trong ba nh©n tè ®ã
lµ phiÕn diÖn v× ba nh©n tè nµy t¸c ®éng qua l¹i, võa thóc ®Èy võa kiÒm chÕ lÉn
nhau. Do ®ã chóng ta xem xÐt chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n trªn ba gi¸c ®é ®ã
§èi víi ng©n ng©n hµng: chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n thÓ hiÖn ë ph¹m vi,
møc ®é giíi h¹n tÝn dông ph¶i phï hîp víi thùc lùc theo híng tÝch cùc cña ng©n
hµng vµ ph¶i b¶o ®¶m ®îc kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng, lµm lµnh m¹nh
ho¸ c¸c quan hÖ kinh tÕ, phôc vô t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn. ChÊt lîng tÝn dông
trung dµi h¹n thÓ hiÖn ë chØ tiªu lîi nhuËn hîp lý, d nî t¨ng trëng, tû lÖ nî qu¸
h¹n hîp lý, ®¶m b¶o c¬ cÊu gi÷a nguån vèn ng¾n h¹n, trung dµi h¹n trong nÒn
kinh tÕ.
§èi víi kh¸ch hµng: chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n lµ sù tho¶ m·n yªu cÇu hîp
lý cña kh¸ch hµng víi l·i suÊt hîp lý, thñ tôc ®¬n gi¶n ®¶m b¶o thu hót kh¸ch
hµng nhng vÉn tu©n thñ ®óng nh÷ng quy ®Þnh cña tÝn dông, gãp phÇn lµm lµnh
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
16
m¹nh ho¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, c¶i thiÖn ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh vµ duy tr× sù tån t¹i, ph¸t triÓn cña ng©n hµng.
§èi víi nÒn kinh tÕ: kho¶n tÝn dông trung dµi h¹n cã chÊt lîng ph¶i hç trî cho
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, x©y dùng c¬ së h¹
tÇng kinh tÕ, võa thóc ®Èy tiªu dïng, thu hót tèi ®a nguån vèn trong níc, ®ång
thêi tranh thñ vèn ®Çu t níc ngoµi phôc vô cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ.
3.2. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n.
ChØ tiªu vÒ huy ®éng vèn trung dµi h¹n:
Tæng nguån vèn trung dµi h¹n vµ tèc ®é t¨ng trëng cña nguån vèn nµy: chØ
tiªu nµy thÓ hiÖn tèc ®é t¨ng trëng vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn trung dµi h¹n cña
ng©n hµng.
Vèn trung dµi h¹n / Tæng nguån vèn huy ®éng: ph¶n ¸nh c¬ cÊu vèn trung dµi
h¹n cña ng©n hµng vµ kh¶ n¨ng cung øng vèn cho ®Çu t ph¸t triÓn. Ng©n hµng
kh«ng cã c¬ héi më réng ho¹t ®éng tÝn dông nÕu nh tû lÖ nµy qu¸ thÊp.
Nhãm chØ tiªu cho vay trung dµi h¹n
Doanh sè cho vay trung dµi h¹n: ph¶n ¸nh lîng vèn mµ ng©n hµng ®· gi¶i
ng©n gióp doanh nghiÖp trong ®Çu t c¶i tiÕn m¸y mãc thiÕt bÞ, øng dông c«ng nghÖ
míi... Con sè nµy thÓ hiÖn xu híng ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n më réng hay
thu hÑp. Tuy nhiªn viÖc doanh sè cho vay t¨ng kh«ng ph¶i lóc nµo còng lµ tèt vµ
ngîc l¹i doanh sè cho vay thu hÑp kh«ng ph¶i lóc nµo còng lµ xÊu, vÊn ®Ò nµy cßn
phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè nh tiÒm lùc cña ng©n hµng, ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ
trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh.
Doanh sè thu nî trung dµi h¹n: ph¶n ¸nh lîng vèn trung dµi h¹n mµ ng©n
hµng ®· ®îc hoµn tr¶ trong mét thêi kú. Doanh sè nµy cã thÓ ph¶n ¸nh doanh
nghiÖp do t×nh h×nh kinh doanh æn ®Þnh mµ tr¶ nî ng©n hµng ®óng h¹n hoÆc ng©n
hµng nhËn thÊy nh÷ng dÊu hiÖu kh«ng lµnh m¹nh trong viÖc kinh doanh cña kh¸ch
hµng mµ t¨ng cêng viÖc thu håi vèn.
D nî tÝn dông trung dµi h¹n: lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh lîng vèn trung dµi h¹n cña
ng©n hµng ®· ®îc gi¶i ng©n t¹i mét thêi ®iÓm cô thÓ. Kh«ng thÓ ®¸nh gi¸ chÊt lîng
tÝn dông trung dµi h¹n cao hay thÊp dùa vµo chØ tiªu nµy mµ ph¶i xem xÐt møc ®é
an toµn vµ tÝnh lµnh m¹nh cña nã.
D nî tÝn dông trung dµi h¹n / Tæng d nî: Cho biÕt tû träng d nî tÝn dông trung
dµi h¹n lµ lín hay nhá trong tæng d nî, ®ång thêi còng cho biÕt mèi t¬ng quan víi
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
17
d nî tÝn dông ng¾n h¹n.
Nhãm chØ tiªu vÒ nî qu¸ h¹n:
Tû lÖ nî qu¸ h¹n trung dµi h¹n = Nî qu¸ h¹n trung dµi h¹n / Tæng d nî tÝn
dông trung dµi h¹n. §Ó tû lÖ nµy ph¶n ¸nh ®óng chÊt lîng cho vay trung dµi h¹n
nªn lo¹i trõ c¸c kho¶n nî khoanh ra khái nî qu¸ h¹n còng nh lo¹i trõ c¸c kho¶n
cho vay u ®·i vµ cho vay theo chØ ®Þnh cña Nhµ níc ra khái tæng d nî.
Tû lÖ nî qu¸ h¹n th«ng thêng (cho c¸c kho¶n nî díi 180 ngµy): chØ tiªu nµy
cã ý nghÜa víi ban l·nh ®¹o ng©n hµng trong viÖc ®èc thóc c¸n bé cho vay nh»m
thu nî ®óng h¹n. Tuy vËy, nã cha ph¶n ¸nh ®óng chÊt lîng cho vay bëi nh÷ng
kho¶n vay do kh¸ch quan mµ doanh nghiÖp kh«ng thÓ tr¶ nî ®îc ®óng h¹n nhng
doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng tr¶ nî vµo mét thêi gian ng¾n sau ®ã
Tû lÖ nî qu¸ h¹n khª ®äng: ¸p dông cho c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n tõ 6 ®Õn 12
th¸ng. §©y lµ kho¶n nî qu¸ h¹n cã vÊn ®Ò víi ng©n hµng, thÓ hiÖn chÊt lîng cho
vay cña kho¶n vay kÐm. Ng©n hµng nÕu kh«ng cã biÖn ph¸p kh¾c phôc kho¶n nî
nµy sÏ ph¶i g¸nh chÞu tæn thÊt.
Tû lÖ nî qu¸ h¹n khã ®ßi: ¸p dông cho c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n trªn 1 n¨m. NÕu
tû lÖ nµy cao, ng©n hµng kh«ng nh÷ng ph¶i g¸nh chÞu tæn thÊt mµ cßn cã thÓ dÉn
®Õn mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n.
3.3. Nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n:
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
18
3.3.1. C¸c nh©n tè vÒ phÝa kh¸ch hµng
TiÒm lùc tµi chÝnh cña kh¸ch hµng: ThÓ hiÖn qua c¸c chØ tiªu nh vèn tù cã, hÖ sè
nî, kh¶ n¨ng thanh to¸n, kh¶ n¨ng sinh lîi hµng n¨m... cã tiÒm lùc tµi chÝnh
m¹nh, doanh nghiÖp vay vèn sÏ dÔ dµng h¬n trong viÖc tho¶ thuËn víi ng©n
hµng vÒ c¸c kho¶n vay vµ dÞch vô tµi chÝnh kh¸c còng nh uy tÝn cña doanh
nghiÖp trong viÖc tr¶ nî ng©n hµng
TriÓn väng kinh doanh: Th«ng thêng khi doanh nghiÖp ®a vèn cña ng©n hµng
vµo kinh doanh, mét doanh nghiÖp ®ang trong t×nh tr¹ng thÞ phÇn cña m×nh bÞ
thu hÑp, nhµ cung cÊp kh«ng æn ®Þnh, ho¹t ®éng kinh doanh gÆp nhiÒu khã kh¨n
th× tÊt nhiªn kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn tÝn dông cho ng©n hµng sÏ kh«ng ®îc ®¶m
b¶o. Ngîc l¹i mét triÓn väng kinh doanh s¸ng sña ®ång nghÜa víi viÖc ng©n
hµng sÏ m¹nh d¹n trong viÖc tµi trî cho doanh nghiÖp c¸c nhu cÇu vÒ vèn do
ng©n hµng cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc c¸c kho¶n tÝn dông cÊp cho kh¸ch hµng lµ cã
chÊt lîng hay kh«ng.
Møc ®é b¶o ®¶m tÝn dông: Nguyªn t¾c cho vay cña ng©n hµng th¬ng m¹i lu«n
®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò tµi s¶n ®¶m b¶o cho kho¶n vay ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c kho¶n
tÝn dông trung dµi h¹n.
XÐt vÒ cÇm cè thÕ chÊp: ng©n hµng sÏ cho vay theo mét tû lÖ phÇn tr¨m nhÊt
®Þnh trªn sè tµi s¶n cÇm cè thÕ chÊp. Lo¹i trõ sù vi ph¹m ®¹o ®øc kinh doanh,
nÕu doanh nghiÖp cã ®ñ tµi s¶n ®Ó thÕ ®¶m b¶o cho c¸c kho¶n vay th× kho¶n cho
vay nµy cã thÓ ®îc xem lµ Ýt rñi ro, tõ ®ã chÊt lîng kho¶n cho vay nµy còng ®îc
c¶i thiÖn.
XÐt vÒ b¶o l·nh: Mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, cã uy tÝn, cã mèi
quan hÖ lµm ¨n l©u dµi víi c¸c ®èi t¸c cña m×nh cã thÓ nhËn ®îc sù b¶o l·nh ®Ó
vay vèn ng©n hµng. NÕu bªn b¶o l·nh thêng xuyªn ®¶m b¶o ®îc n¨ng lùc tµi
chÝnh vµ n¨ng lùc ph¸p lý tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh th× chÊt lîng cho
vay cã thÓ ®îc ®¶m b¶o.
§¹o ®øc kinh doanh: nÕu kh¸ch hµng trung thùc sö dông vèn vay ®óng môc
®Ých th× rñi ro x¶y ra ®èi víi ng©n hµng sÏ Ýt ®i do ®Ó dÉn tíi quyÕt ®Þnh cung
cÊp vèn trung dµi h¹n cho kh¸ch hµng ng©n hµng ®· cã mét qu¸ tr×nh xÐt duyÖt
hå s¬ xin vay vµ nÕu nh qu¸ tr×nh nµy thùc hiÖn mét c¸ch chÝnh x¸c th× khi vèn
sö dông ®óng môc ®Ých nh hå s¬ xin vay, sÏ x¶y ra Ýt rñi ro h¬n. Trong thêi gian
qua mét tû lÖ rñi ro tÝn dông t¬ng ®èi cao xuÊt ph¸t tõ nguyªn nh©n sö dông vèn
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
19
sai môc ®Ých. §Æc biÖt lµ cã mét sè doanh nghiÖp t nh©n lµm ¨n theo kiÒu lõa
®¶o khiÕn cho c¸c ng©n hµng kh«ng d¸m cho vay nhiÒu ®èi víi thµnh phÇn kinh
tÕ nµy.
N¨ng lùc qu¶n lý vµ tr×nh ®é cña doanh nghiÖp vay vèn: Xem xÐt triÓn väng
kinh doanh cña doanh nghiÖp cÇn xuÊt ph¸t tõ yÕu tè con ngêi. ThiÕu n¨ng ®éng
trong kinh doanh, kh«ng kÞp thay ®æi chiÕn lîc khi m«i trêng kinh doanh thay
®æi, ®éi ngò nh©n viªn kh«ng cã tr×nh ®é, thiÕu kû luËt... sÏ lµm gi¶m kh¶ n¨ng
tr¶ nî cho ng©n hµng, chÊt lîng kho¶n vay kh«ng ®îc ®¶m b¶o.
3.3.2. C¸c nh©n tè vÒ phÝa ng©n hµng.
ChÝnh s¸ch tÝn dông:
Víi chÝnh s¸ch tÝn dông do ng©n hµng nhµ níc ban hµnh vµ c¸c ng©n hµng
th¬ng m¹i dùa vµo ®ã ®Ó ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch cho phï hîp víi ng©n hµng cña m×nh.
§©y lµ kim chØ nam cho ho¹t ®éng tÝn dông lµ v¨n b¶n thÓ hiÖn chiÕn lîc vµ ®êng
lèi cña ng©n hµng th¬ng m¹i trong viÖc thùc thi c¸c giao dÞch cho vay ®¬n lÎ còng
nh chiÕn lîc cho vay trong tõng thêi kú. Trong ®ã cã quy tr×nh vÒ mét nghiÖp vô
cho vay chuÈn ®Ó quy ®Þnh tr×nh tù c¸c bíc tiÕn hµnh trong qu¸ tr×nh xÐt duyÖt cho
vay, thu nî nh»m ®¶m b¶o c¸c kho¶n vay ®Ó t¹o ra c¸c kho¶n vay chÊt lîng tèt.
ChÊt lîng nh©n sù:
Con ngêi lu«n lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i cña c«ng viÖc. NghiÖp vô
ho¹t ®éng ng©n hµng cµng ph¸t triÓn th× ®ßi hái chÊt lîng nh©n sù ngµy cµng cao
h¬n. §Ó thùc hiÖn tèt ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n th× c¸n bé tÝn dông ph¶i tiÕn
hµnh thÈm ®Þnh dù ¸n. Nhng nÕu tr×nh ®é h¹n chÕ do kh«ng ®îc ®µo t¹o chÝnh quy,
chuyªn s©u hoÆc thiÕu kinh nghiÖm nªn kh«ng ®¸nh gi¸ ®îc tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n,
kh«ng ph©n tÝch chÝnh x¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, kh¶ n¨ng qu¶n lý cña kh¸ch hµng...
nªn thêng kh«ng cã quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c vÒ viÖc cho vay dù ¸n. Bªn c¹nh ®ã, ®Æc
biÖt c¸n bä ng©n hµng cÇn ph¶i cã l¬ng t©m vµ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp. Mét c«ng viÖc
cã liªn quan ®Õn tiÒn b¹c, ph¶i lµ ngêi cã lßng trung thùc, cã l¬ng t©m vµ ®¹o ®øc
tèt, ý chÝ cao th× c¸n bé tÝn dông míi tr¸nh khái nh÷ng c¸m dç cña ®ång tiÒn. Trªn
thùc tÕ ®· cã kh«ng Ýt nh÷ng mãn vay kh«ng ®¶m b¶o an toµn cho ng©n hµng nhng
vÉn ®îc c¸n bé tÝn dông cho phÐp, tÊt nhiªn sau ®ã hä sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm tríc
ph¸p luËt nhng tæn thÊt hä g©y ra ng©n hµng vµ nÒn kinh tÕ vÉn kh«ng tr¸nh khái.
C«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n
Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Nng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
20
- Xem thêm -