Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel
: 0918.775.368
Lêi nãi ®Çu
Ngµy nay ph¸t triÓn kinh tÕ vµ n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n
lµ môc tiªu quan träng cña bÊt cø quèc gia nµo. §èi víi c¸c n-íc ®ang
ph¸t triÓn muèn trë thµnh mét quèc gia giµu cã vµ hïng m¹nh th× ph¶i
®i theo con ®-êng c«ng nghiÖp ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ.
C«ng nghiÖp ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ lµ mét qu¸ tr×nh chuyÓn
dÞch c¬ cÊu kinh tÕ kÕt hîp nhiÒu yÕu tè, nh-ng trong ®ã yÕu tè con
ng-êi lµ yÕu tè quan träng nhÊt. Coi träng yÕu tè nµy th× nÒn kinh tÕ sÏ
ph¸t triÓn m¹nh mÏ, bÒn v÷ng vµ c-êng thÞnh. BÊt kú mét quèc gia nµo
dï cã nguån tµi chÝnh dåi dµo, phong phó, sö dông kü thuËt c«ng nghÖ
tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i nh- thÕ nµo ®i ch¨ng n÷a còng kh«ng thÓ tån t¹i vµ
ph¸t triÓn ®-îc, nÕu nh- hä kh«ng quan t©m hoÆc ®¸nh gi¸ thÊp vÒ vÊn
®Ò con ng-êi.
Nguån nh©n lùc cã vai trß quan träng nh- vËy, cho nªn ®Ò tµi
"Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc th-¬ng m¹i tr-íc yªu cÇu c«ng nghiÖp
ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ " lµ mét ®Ò tµi rÊt thiÕt thùc ®èi víi sinh viªn
kinh tÕ.
Néi dung tiÓu luËn bao gåm 3 phÇn:
PhÇn I: Lý luËn c¬ b¶n vÒ ph¸t triÓn vµ sö dông nguån nh©n lùc
trong ngµnh Th-¬ng M¹i
PhÇn II: Thùc tr¹ng nguån nh©n lùc hiÖn nay
PhÇn III: C¸c gi¶i ph¸p vÒ qu¶n lý nguån nh©n lùc cña Th-¬ng
M¹i.
I. Lý luËn c¬ b¶n vÒ ph¸t triÓn vµ sö dông
nguån nh©n lùc trong ngµnh Th-¬ng M¹i.
1. §Æc ®iÓm nguån nh©n lùc cña ngµnh Th-¬ng M¹i
Nguån nh©n lùc trong c¸c doanh nghiÖp lµ tÊt c¶ mäi c¸ nh©n
tham gia ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. ViÖc khai th¸c sö dông nguån
nh©n lùc nµy cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i cña doanh
nghiÖp. V× cã vai trß quan träng ®Õn nh- thÕ, cho nªn ®Æc ®iÓm cña
nh©n lùc Th-¬ng m¹i cã kh¸c víi nh©n lùc cña c¸c ngµnh kh¸c.
Thø nhÊt, nguån nh©n lùc ho¹t ®éng trong ngµnh Th-¬ng m¹i
võa mang tÝnh chÊt s¶n xuÊt, võa thùc hiÖn mua b¸n hµng ho¸ võa
mang tÝnh phôc vô sinh ho¹t ®êi sèng nh©n d©n. Nguån nh©n lùc t¹o ra
søc m¹nh vËt chÊt b»ng søc lao ®éng cña m×nh sö dông c«ng cô lao
®éng, t¹o ra s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô.
Thø hai, nguån nh©n lùc thùc hiÖn chøc n¨ng c¬ b¶n cña ngµnh
th-¬ng m¹i, ®ã lµ ®-a hµng ho¸ tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu dïng cho
nªn nã tæng hîp nhiÒu lÜnh vùc nh-: khoa häc - kü thuËt, t©m - sinh lý,
v¨n ho¸ vµ nghÖ thuËt.
Thø ba, nguån nh©n lùc ho¹t ®éng trong ngµnh th-¬ng m¹i gãp
phÇn thiÕt lËp gi÷a c¸c tÇng líp d©n c- trong x· héi, quan hÖ gi÷a
ng-êi s¶n xuÊt víi ng-êi tiªu dïng, quan hÖ gi÷a ng-êi víi ng-êi
trong x· héi th«ng qua thùc hiÖn mua b¸n vµ dÞch vô. Do vËy mµ ho¹t
®éng cña nguån nh©n lùc trong th-¬ng m¹i mang tÝnh chÊt x· héi réng
r·i.
HiÖn nay, con ng-êi ®-îc coi nh- mét tµi nguyªn mét nguån lùc
nªn ph¸t triÓn con ng-êi hay ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trë thµnh mét
lÜnh vùc nghiªn cøu rÊt quan träng trong hÖ thèng ph¸t triÓn nguån
nh©n lùc. Do ®ã, ®Ó khai th¸c hiÖu qu¶ nguån nh©n lùc ph¶i xuÊt ph¸t
tõ b¶n chÊt hay ®Æc ®iÓm cña nguån nh©n lùc. Ph¸t triÓn vèn nh©n lùc
quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn kinh tÕ còng nh- quyÕt ®Þnh sù nghiÖp c«ng
nghiÖp ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ.
2. VÞ trÝ cña nguån nh©n lùc th-¬ng m¹i
Nguån nh©n lùc ho¹t ®éng trong ngµnh th-¬ng m¹i lµ mét bé
phËn cÊu thµnh cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, thùc hiÖn chøc n¨ng ®-a
hµng ho¸ tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu dïng vµ cung øng dÞch vô th-¬ng
m¹i cho x· héi. C¨n cø vµo chøc n¨ng ®ã cña nguån nh©n lùc cho nªn
nã gi÷ vÞ trÝ quan träng trong qu¸ tr×nh t¸i sx x· héi vµ ph¸t triÓn nÒn
kinh tÕ quèc d©n, ®Æc biÖt lµ ViÖt Nam ®ang trong giai ®o¹n ph¸t triÓn
theo ®Þnh h-íng c«ng nghiÖp ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ.
PhÇn lín lao ®éng trong ngµnh th-¬ng m¹i thùc hiÖn chøc n¨ng
tiÕp tôc s¶n xuÊt trong qu¸ tr×nh l-u th«ng nh-: chia nhá, bao gãi, b¶o
qu¶n, l¾p r¸p, vËn chuyÓn hµng ho¸.... lao ®éng nµy gäi lµ tiÕp tôc qu¸
tr×nh s¶n xuÊt v× nã t¹o ra gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ míi cña hµng ho¸.
Lao ®éng trong ngµnh th-¬ng m¹i lµ mét bé phËn cÇn thiÕt phôc
vô vµ thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. §©y lµ mét ®-îc
chuyªn m«n ho¸ ®Ó tæ chøc l-u th«ng hµng ho¸ ®Ó gi¶i phãng lao ®éng
s¶n xuÊt khái viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng l-u th«ng hµng ho¸ vµ tËp
trung vµo s¶n xuÊt, gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng x· héi, n¾m
ch¾c nhu cÇu thÞ tr-êng vµ tæ chøc tiªu thô hµng ho¸ nhanh chãng, thu
vèn nhanh ®Ó tiÕp tôc chu kú s¶n xuÊt tiÕp theo.
Lao ®éng th-¬ng m¹i vµ dÞch vô th-¬ng m¹i kh«ng chØ ®¬n
thuÇn ®¸p øng nhu cÇu mua b¸n hµng ho¸ cña ng-êi tiªu dïng, mµ cßn
gãp phÇn gi¶i phãng lao ®éng trong c«ng viÖc néi trî trong tõng gia
®×nh, t¨ng thêi gian nhµn rçi cho nh©n d©n ®Ó tù n©ng cao tr×nh ®é v¨n
ho¸, khoa häc kü thuËt vµ thêi gian nghØ ng¬i.
M« h×nh kinh tÕ n-íc ta chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸
quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn
hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr-êng, c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i dÞch vô ph¸t
triÓn víi mét tèc ®é rÊt nhanh ë kh¾p mäi miÒn cña ®Êt n-íc, sè l-îng
lao ®éng trong ngµnh th-¬ng m¹i ngµy cµng ph¸t triÓn vµ chiÕm mét
tû träng kh¸ lín trong tæng sè lao ®éng lµm viÖc trong c¸c ngµnh kinh
tÕ quèc d©n. Víi nguån nh©n lùc dåi dµo nh- thÕ, cho nªn ®©y lµ mét
thÕ m¹nh phôc vô ®¾c lùc cho sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ vµ sù nghiÖp
c«ng nghiÖp ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ.
3. Yªu cÇu qu¶n lý nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp Th-¬ng
M¹i
§Ó cã nguån nh©n lùc phôc vô hiÖu qu¶ cho qu¸ tr×nh c«ng
nghiÖp ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ lµ mét qu¸ tr×nh trang bÞ kiÕn thøc
chuyªn m«n nghiÖp vô g¾n víi néi dung chñ yÕu cña c«ng nghiÖp ho¸
vµ héi nhËp kinh tÕ. Nh-ng bªn c¹nh ®ã, nghiÖp vô qu¶n lý nguån
nh©n lùc cßn lµ mét ®ßi hái rÊt cao vµ gi÷ vÞ trÝ quan träng ®èi víi viÖc
n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp víi tÇm quan träng
nh- thÕ, cho nªn c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc ph¶i ®¹t ®-îc nh÷ng
yªu cÇu sau:
Mét lµ: ViÖc tæ chøc vµ ph©n c«ng lao ®éng ph¶i h-íng vµo thùc
hiÖn nh÷ng môc tiªu chiÕn l-îc ph¸t triÓn doanh nghiÖp th-¬ng m¹i,
®Æc biÖt lµ tËp trung khai th¸c nguån hµng vµ ®Èy m¹nh b¸n ra, t¨ng thÞ
phÇn cña doanh nghiÖp, gi÷ thÕ ®øng cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr-êng
c¹nh tranh.
Hai lµ: ¸p dông c¸c h×nh thøc tæ chøc lao ®éng khoa häc nh»m
sö dông lao ®éng hîp lý, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng vµ
kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao phôc vô v¨n minh
kh¸ch hµng.
Ba lµ: §µo t¹o nguån nh©n lùc phôc vô cho qu¸ tr×nh c«ng
nghiÖp ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ. NhiÖm vô cña yÕu tè nµy lµ båi d-ìng,
gi¸o dôc ng-êi lao ®éng vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho ng-êi lao ®éng ph¸t
huy hÕt kh¶ n¨ng s¸ng t¹o phôc vô ®¾c lùc cho doanh nghiÖp, ®¸p øng
yªu cÇu ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
Bèn lµ: N©ng cao tÝnh tù gi¸c cña ng-êi lao ®éng trong c«ng
nghiÖp. Ngoµi ra cßn ¸p dông chÕ ®é khuyÕn khÝch b»ng lîi Ých vËt
chÊt ®èi víi ng-êi lao ®éng, g¾n thu nhËp cña ng-êi lao ®éng víi kÕt
qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i.
N¨m lµ: X©y dùng mèi quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp th-¬ng m¹i
víi ng-êi lao ®éng b»ng nh÷ng quy chÕ, hîp ®ång lao ®éng. Trong ®ã
ph¶i x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm, quyÒn h¹n, quyÒn lîi, nghÜa vô cña
doanh nghiÖp víi ng-êi lao ®éng.
S¸u lµ: Thùc hiÖn ®Çy ®ñ vµ ®óng chÕ ®é ®èi víi ng-êi lao ®éng
theo ®óng quy ®Þnh ph¸p luËt nh»m ®¶m b¶o thu nhËp vµ æn ®Þnh ®êi
sèng cña ng-êi lao ®éng.
C«ng nghiÖp ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ lµ mét qu¸ tr×nh khã kh¨n
vµ l©u dµi. Do vËy c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc ®ang lµ mét vÊn ®Ò
nan gi¶i v× lùc l-îng lao ®éng tham gia ngµy cµng ®«ng, nhu cÇu viÖc
lµm cµng t¨ng trong khi ®ã kh¶ n¨ng cã viÖc lµm chØ lµ motä sè trong
®éi ngò lao ®éng ®ã. Nh-ng c¸i khã kh¨n trong c«ng t¸c qu¶n lý lµ
ph¶i lµm sao ®µo t¹o ®éi ngò lao ®éng ®ã cã tr×nh ®é nghÒ nghiÖp
chuyªn m«n.
II. Thùc tr¹ng nguån nh©n lùc hiÖn nay
1. §Æc ®iÓm cña nguån nh©n lùc th-¬ng m¹i ë ViÖt Nam
Nguån nh©n lùc ë ViÖt Nam ®ãng vai trß cña lùc l-îng s¶n xuÊt
vµ lµ ®éng lùc quan träng ®Ó t¨ng tr-ëng kinh tÕ, ph¸t triÓn x· héi theo
®Þnh h-íng c«ng nghiÖp ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ. Víi vai trß quan
träng nh- thÕ nªn nguån nh©n lùc ë ViÖt Nam hiÖn nay cã mét sè ®Æc
®iÓm nh- sau:
+ Quy m« nguån nh©n lùc lín (45 triÖu) lµ mét thuËn lîi cho
kinh tÕ nh-ng sau nhiÒu n¨m chiÕn tranh, kinh tÕ cßn yÕu, ViÖt Nam
ch-a sö dông ®-îc hÕt nguån nh©n lùc vµ sö dông ch-a ®¹t hiÖu qu¶
kinh tÕ cao.
+ Tû lÖ t¨ng cña nguån nh©n lùc qua nhiÒu n¨m ®Òu lín h¬n tû lÖ
t¨ng d©n sè. Do ®ã, c¶ quy m« vµ tû lÖ t¨ng cña nguån nh©n lùc ®ang
t¹o ra søc Ðp m¹nh ®èi víi nÒn kinh tÕ.
+ ChÊt l-îng nguån nh©n lùc cßn nhiÒu vÊn ®Ò ®Æt ra ph¶i gi¶i
quyÕt.
Sè ng-êi cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ khoa häc tuy ®· ®-îc ®µo
t¹o nh-ng so víi yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi
tû lÖ cßn thÊp. Sè nµy míi chiÕm h¬n 19%, cßn l¹i 80% ch-a qua ®µo
t¹o. ChÊt l-îng ®µo t¹o cßn ph¶i cè g¾ng nhiÒu mÆt: kiÕn thøc, khoa
häc, n¨ng lùc, thùc hµnh, ph-¬ng ph¸p t- duy s¸ng t¹o, n¾m b¾t c«ng
nghÖ hiÖn ®¹i.... Trong khi ®ã c¬ cÊu ®µo t¹o cßn ch-a hîp lý so víi
yªu cÇu cña s¶n xuÊt, cña kinh tÕ.
2. Mét sè vÊn ®Ò vÒ nguån nh©n lùc tr-íc yªu cÇu c«ng nghiÖp
ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ.
+ Nhanh chãng t¹o ra nguån nh©n lùc cã chÊt l-îng ®Ó thùc hiÖn
c«ng nghiÖp ho¸ vµ cã søc c¹nh tranh vÒ hµng ho¸, dÞch vô trªn thÞ
tr-êng thÕ giíi khi héi nhËp kinh tÕ. Muèn c¹nh tranh ®-îc th× hµng
ho¸ ph¶i cã chÊt l-îng cao h¬n ®èi thñ. ChÊt l-îng hµng ho¸ l¹i phô
thuéc vµo hai yÕu tè chñ chèt. Tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ tr×nh ®é chuyªn
m«n, tøc chÊt l-îng cña nguån nh©n lùc th-¬ng m¹i.
+ Lùa chän m« h×nh kinh tÕ thÝch hîp víi ViÖt Nam hiÖn nay. §Ó
võa ph¸t triÓn ®-îc thÞ tr-êng, võa t¨ng tr-ëng kinh tÕ cao vµ sö dông
®-îc nhiÒu nguån nh©n lùc.
+ CÇn x¸c ®Þnh yÕu tè mang ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc sö dông
nguån nh©n lùc ®Ó cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao.
III. C¸c gi¶i ph¸p vÒ qu¶n lý nguån nh©n lùc
cña Th-¬ng m¹i
1. Hoµn thiÖn tiªu chuÈn ho¸ ®éi ngò lao ®éng trong ngµnh
Th-¬ng m¹i
Tiªu chuÈn ho¸ ®éi ngò lao ®éng lµ mét trong nh÷ng ph-¬ng
thøc qu¶n lý nguån nh©n lùc, quy ®Þnh møc ®é tèi thiÓu vÒ n¨ng lùc
tr×nh ®é thµnh th¹o c«ng viÖc, t- chÊt chÝnh trÞ vµ phÈm chÊt ®¹o ®øc
cña ng-êi lao ®éng. Nã lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ ®éi ngò lao ®éng, bè trÝ
lao ®éng vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi víi lao ®éng.
Theo nghÞ quyÕt héi nghÞ Trung -¬ng III, Kho¸ VIII, tiªu chuÈn
chung cña ®éi ngò lao ®éng trong ngµnh Th-¬ng m¹i lµ:
+ Cã tr×nh ®é chÝnh trÞ, n¾m v÷ng quan ®iÓm chÝnh s¸ch, ®-êng
lèi cña §¶ng ®Ó nghiªm tóc chÊp hµnh vµ vËn dông nã vµo ph¸t triÓn
ngµnh th-¬ng m¹i, ngoµi ra ph¶i cã tr×nh ®é qu¶n lý vµ kinh doanh,
biÕt ngo¹i ng÷.
+ Cã b¶n lÜnh chÝnh trÞ, cã tinh thÇn yªu n-íc tËn tuþ víi c«ng
viÖc. Lu«n thÓ hiÖn lËp tr-êng chung ®ã lµ: ViÖt Nam muèn lµ b¹n cña
c¸c n-íc.
+ Cã phÈm chÊt ®¹o ®øc, kh«ng tham « l·ng phÝ, ph¶i ®Æt lîi Ých
cña c¸ nh©n trong lîi Ých quèc gia, lîi Ých cña doanh nghiÖp vµ tËp thÓ,
ph¶i cã tæ chøc kû luËt chÊp hµnh mäi sù ph©n c«ng cña Nhµ n-íc vµ
cña doanh nghiÖp, thiÕt lËp quan hÖ tèt víi kh¸ch hµng, tËn t×nh phôc
vô kh¸ch.
C¨n cø vµo tiªu chuÈn chung cña ®éi ngò lao ®éng cho nªn mçi
c¸ nh©n, mçi tËp thÓ ph¶i thiÕt lËp riªng cho m×nh mét phong c¸ch
kinh doanh. Ngay trong tõng bé phËn qu¶n lý còng vËy, kh«ng chØ ®èi
víi ®éi ngò c¸n bé l·nh ®¹o doanh nghiÖp, nh©n viªn qu¶n lý kinh tÕ,
nhËn viªn phôc vô kinh doanh mµ cßn ¸p dông víi toµn bé ®éi ngò
tham gia ho¹t ®éng kinh tÕ th-¬ng m¹i vµ c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c. Mäi
ng-êi cÇn ph¶i thùc hiÖn mét cung c¸ch qu¶n lý vµ kinh doanh sao
cho cã chÊt l-îng vµ coi ®ã lµ mét khung tiªu chuÈn ®Ó trë thµnh nhµ
kinh tÕ tèt.
2. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch tiÒn l-¬ng vµ ¸p dông c¸c h×nh thøc
tiÒn l-¬ng
a. ChÝnh s¸ch tr¶ l-¬ng
Gi÷a doanh nghiÖp vµ ng-êi lao ®éng kh«ng chØ cã mèi quan hÖ
v¨n b¶n trªn ph-¬ng diÖn ph¸p luËt mµ cßn cã mèi quan hÖ vÒ mÆt tµi
chÝnh n÷a. Ng-êi lao ®éng bá søc lao ®éng cña m×nh ®Ó s¶n xuÊt, phôc
vô kinh doanh.... Ng-îc l¹i doanh nghiÖp víi t- c¸ch lµ ng-êi sö dông
lao ®éng tr¶ mét kho¶n tiÒn cho ng-êi lao ®éng, kho¶n tiÒn ®ã ®-îc
gäi lµ mét c¸ch dÔ hiÓu lµ tiÒn l-¬ng.
ChÝnh s¸ch tiÒn l-¬ng lµ mét chÝnh s¸ch quan träng ®èi víi
doanh nghiÖp. V× vËy, x©y dùng chÝnh s¸ch tiÒn l-¬ng cÇn:
+ Ph¶i cã t¸c dông khuyÕn khÝch ng-êi lao ®éng thùc hiÖn môc
tiªu chiÕn l-îc kinh doanh.
+ Tr¶ l-¬ng ph¶i g¸n víi kÕt qu¶ lao ®éng, chÊt l-îng vµ hiÖu
qu¶ lao ®éng.
+ Ph¶i ®¶m b¶o nhu cÇu tiªu dïng tèi thiÓu vµ kh«ng ngõng n©ng
cao phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
+ ChÊp hµnh chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt ®èi víi ng-êi lao ®éng.
b. C¸c h×nh thøc tr¶ l-¬ng
b1. Tr¶ l-¬ng theo thêi gian.
Lµ h×nh thøc tr¶ l-¬ng cho ng-êi lao ®éng theo tuÇn, ngµy th¸ng.
MÆc dï, ®©y lµ h×nh thøc dÔ qu¶n lý qòy l-¬ng, thÝch hîp víi c«ng
viÖc khã x¸c ®Þnh møc lao ®éng vµ ¸p dông l-¬ng kho¸n nh-ng nã
kh«ng g¾n kÕt víi kÕt qu¶ cña ng-oiõ lao ®éng nªn kh«ng kÝch thÝch
ng-êi lao ®éng nªn n¨ng suÊt lao ®éng kÐm.
b.2. Tr¶ l-¬ng kho¸n
Lµ h×nh thøc tr¶ l-¬ng dùa vµo kÕt qu¶ lµm viÖc cña ng-êi lao
®éng nªn h×nh thøc nµy kÝch thÝch lao ®éng, tËn dông tèi ®a lao ®éng
t¹o n¨ng suÊt lao ®éng cao.
Cã 4 h×nh thøc tr¶ l-¬ng kho¸n:
+ Thø nhÊt lµ tr¶ l-¬ng theo doanh thu ®-îc ¸p dông theo c«ng
thøc:
n
Nvi.Lgi
i 1
ZM =
n
§dkh . Nvi
i 1
Trong ®ã:
- ZM: ®¬n gi¸ tiÒn l-¬ng trªn 1000® doanh sè
- Nvi: sè lao ®éng ®Þnh biªn cña tõng møc l-¬ng
- Lgi: møc l-¬ng phô cÊp cña tõng nhãm lao ®éng
- §dkh: ®Þnh møc lao ®éng b×nh qu©n trong kú kinh doanh
n
Nvi . Lgi: quü l-¬ng vµ phô cÊp trong mét th¸ng
i 1
n
§dkh . Nvi : tæng doanh thu kÕ ho¹ch mét th¸ng
i 1
+ Thø hai: tr¶ l-¬ng theo lîi nhuËn gép
¸p dung c«ng thøc:
n
Nvi.Lgi
i 1
ZLng =
. 100
Mkh.Lng
100
Trong ®ã:
+ ZLng: ®¬n gi¸ tiÒn l-¬ng trªn 100® lîi nhuËn gép
+ Mkh doanh thu kÕ ho¹ch
+ L'ng: tû lÖ l·i gép b×nh qu©n
+ Thø ba: tr¶ l-¬ng theo lîi nhuËn
¸p dông c«ng thøc
n
Nvi.Lgi
i 1
ZLn =
. 1000
Lnkh
Trong ®ã:
+ ZLn: ®¬n gi¸ l-¬ng trªn 1000® lîi nhuËn
+ Lnkh: tæng lîi nhuËn kÕ ho¹ch.
Thø t-: tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm
§©y lµ h×nh thøc tr¶ l-¬ng theo ®¬n gi¸ trªn mét ®¬n vÞ s¶n
phÈm. H×nh thøc tr¶ l-¬ng nµy qu¸n triÖt ®Çy ®ñ h¬n nguyªn t¾c l-¬ng
theo lao ®éng, nã cã t¸c dông khuyÕn khÝch ng-êi lao ®éng n©ng cao
n¨ng suÊt, chÊt l-îng vµ hiÖu qu¶ lao ®éng.
3. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch båi d-ìng c¸n bé c«ng nh©n viªn
Bªn c¹nh viÖc hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý nguån nh©n lùc cßn mét
yÕu tè quan träng kh¸c lµ ph¶i ®µo t¹o, båi d-ìng ph¸t triÓn, ¸p dông
c¸c h×nh thøc ®·i ngé c«ng nh©n viªn nh»m hoµn thiÖn vµ n©ng cao
tr×nh ®é qu¶n lý vµ nghiÖp vô kinh doanh cña ng-êi lao ®éng. TiÕp ®ã
lµ khuyÕn khÝch lao ®éng b»ng vËt chÊt, quan t©m ®Õn kÕt qu¶ vµ hiÖu
qu¶ lao ®éng, lµm nh- vËy sÏ kÕt nèi lîi Ých gi÷a ng-êi lao ®éng vµ
doanh nghiÖp.
4. Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý nguån nh©n lùc
C¬ chÕ qu¶n lý nguån nh©n lùc lµ nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ vÒ tr¸ch
nhiÖm, nghÜa vô vµ quyÒn lîi cña ng-êi lao ®éng theo quy ®Þnh cña
ph¸p luËt vÒ lao ®éng vµ hîp ®ång lao ®éng. Trong ®ã lµ nh÷ng quy
®Þnh vÒ thêi gian lµm viÖc vµ nghØ ng¬i, néi quy b¶o vÖ tµi s¶n cña
doanh nghiÖp, gi÷ bÝ mËt trong kinh doanh.... §ã lµ nh÷ng c¬ chÕ qu¶n
lý nguån nh©n lùc mét c¸ch c¬ b¶n nh-ng nã t¹o c¬ së qu¶n lý nghiªm
kh¾c trong m«i tr-êng kinh doanh. Nã t¹o mèi quan hÖ gi÷a doanh
nghiÖp vµ ng-êi lao ®éng ngµy mét s©u s¾c vÒ bÒn v÷ng, t¹o thÕ hai
bªn cïng cã lîi.
KÕt luËn
Ph¸t triÓn lµ mét trong nh÷ng ®éng lùc s©u s¾c nhÊt, ®Þnh h×nh
cho mét sè thËp kû hiÖn t¹i vµ ®Þnh h-íng cho t-¬ng lai. ë c¸c n-íc
®ang ph¸t triÓn, sù ph¸t triÓn lµ lùc hót kh¸t väng d©n téc ®Ó lµm chñ
vËn mÖnh cña ®Êt n-íc m×nh. ChÝnh sù trçi dËy ®ã, sù ph¸t triÓn theo
®Þnh h-íng c«ng nghiÖp ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi ®ang lµ mét
môc tiªu quan träng gióp ViÖt Nam sím trë thµnh mét quèc gia hïng
m¹nh vµ v÷ng ch¾c. Tuy nhiªn, muèn ph¸t triÓn nhanh th× ph¶i coi
träng yÕu tè: nguån nh©n lùc th-¬ng m¹i. §©y lµ mét ®éi ngò quan
träng trong qu¶n lý vµ kinh doanh. V× nã lµ mét bé phËn cña nÒn kinh
tÕ quèc d©n, v× nã thùc hiÖn chøc n¨ng ®-a hµng ho¸ tõ n¬i s¶n xuÊt
®Õn n¬i tiªu dïng.
Trong thêi gian nghiªn cøu vµ t×m hiÓu. Cïng víi sù cè g¾ng cña
b¶n th©n em ®· hoµn thiÖn bµi tiÓu luËn vÒ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc
th-¬ng m¹i tr-íc yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n TS. NguyÔn B¸ L©m ®· gióp ®ì em
hoµn thµnh bµi tiÓu luËn nµy.
Tµi liÖu tham kh¶o
1. Gi¸o tr×nh: Th-¬ng m¹i - Tr-êng §HQL & KD Hµ Néi
2. B¸o kinh tÕ ViÖt Nam
3. B¸o kinh tÕ vµ ph¸t triÓn
4. Kinh tÕ tri thøc - xu thÕ míi cña thÕ kû XXI
NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi - 2003
5. Toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ ViÖt Nam - Bé ngo¹i giao Vô tæng hîp kinh tÕ, NXB, CTQG, H. 1996.
Môc lôc
Lêi nãi ®Çu ...................................................................................... 1
I. Lý luËn c¬ b¶n vÒ ph¸t triÓn vµ sö dông nguån nh©n lùc trong
ngµnh Th-¬ng M¹i. ......................................................................... 3
1. §Æc ®iÓm nguån nh©n lùc cña ngµnh Th-¬ng M¹i .................... 3
2. VÞ trÝ cña nguån nh©n lùc th-¬ng m¹i ....................................... 4
3. Yªu cÇu qu¶n lý nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp Th-¬ng M¹i
........................................................................................................ 6
II. Thùc tr¹ng nguån nh©n lùc hiÖn nay ....................................... 8
1. §Æc ®iÓm cña nguån nh©n lùc th-¬ng m¹i ë ViÖt Nam ............. 8
2. Mét sè vÊn ®Ò vÒ nguån nh©n lùc tr-íc yªu cÇu c«ng nghiÖp
ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ. ................................................................. 9
III. C¸c gi¶i ph¸p vÒ qu¶n lý nguån nh©n lùc cña Th-¬ng m¹i 10
1. Hoµn thiÖn tiªu chuÈn ho¸ ®éi ngò lao ®éng trong ngµnh
Th-¬ng m¹i .................................................................................. 10
2. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch tiÒn l-¬ng vµ ¸p dông c¸c h×nh thøc tiÒn
l-¬ng ............................................................................................. 11
3. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch båi d-ìng c¸n bé c«ng nh©n viªn ......... 15
4. Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý nguån nh©n lùc .............................. 15
KÕt luËn ........................................................................................ 17
Tµi liÖu tham kh¶o ................................................................ 18