Lêi më ®Çu
Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng hiÖn nay, môc tiªu s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c
doanh nghiÖp lµ ®¸p øng tèt nhu cÇu thÞ tr-êng vµ giµnh lîi nhuËn cao nhÊt. Nãi mét
c¸ch kh¸c,c¸c doanh nghiÖp cÇn gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷a ®Çu ra vµ ®Çu vµo,gi÷a
s¶n xuÊt vµ tiªu thô muèn thùc hiÖn tèt ®iÒu ®ã, doanh nghiªp ph¶i ho¹ch to¸n chÝnh
x¸c, ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®· bá ra, trªn c¬ së ®ã t×m ra c¸c gi¶i ph¸p
h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm gióp cho c«ng t¸c tiªu thô tèt h¬n vµ kÞp thêi h¬n, nhiÖm vô ®ã
®ßi hái c¸c doanh nghiÖp kh«ng chØ ®Çu t- s¶n xuÊt nh»m cho ra ®êi nh÷ng s¶n phÈm
cã chÊt l-îng tèt, ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng mµ cßn cã nhiÖm vô tæ chøc tiªu thô
sè s¶n phÈm ®ã .
Thµnh phÈm lµ mét bé phËn quan träng thuéc tµi s¶n l-u ®éng, lµ kÕt qu¶ cña qu¸
tr×nh s¶n xuÊt do vËy yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ thµnh phÈm,tæ chøc tèt
c«ng t¸c tiªu thô ®ång thêi tæ chøc h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô mét c¸ch kÞp thêi,
còng nh- nh÷ng c«ng ty kh¸c tæng c«ng ty rau qu¶ chiÕm mét tû träng lín phôc vô cho
nhu cÇu c¶u ng-êi tiªu dïng. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lý do trªn , em nhËn thÊy tÇm quan
cña thµnh phÈm ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ sù c©n thiÕt ph¶i tæ chøc chÆt
chÏ , tæ chøc h¹ch to¸n ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi qu¸ tr×nh nhËp xuÊt- tån kho thµnh
phÈm. Em ®± chän ®Ò t¯i “Tæ chøc h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm ë
c«ng ty rau qu¶ viÖt nam” nh´m ®i s©u v¯o t×m hiÓu c«ng t²c kÕ to²n th¯nh phÈm, tiªu
thô ë c«ng ty ®Ó t×m nh÷ng -u, nh-îc ®iÓm cña c«ng ty vµ rót ra kinh nhiÖm cho b¶n
th©n.
KÕt cÊu ,néi dïng bao gåm:
PhÇnI: Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm trong c¸c doanh nghiÖp.
PhÇn II:Thùc tr¹ng kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c dÞnh kÕt qu¶ tiªu
thô thµnh phÈm ë tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam.
PhÇn III: Mét sè kiÕn nghÞ hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm ,tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ ë tæng c«ng ty.
PhÇn I: LÝ luËn chung vÒ thµnh phÈm,tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
tiªu thô thµnh phÈm trong c¸c doanh nghiÖp.
1.1 -LÝ luËn chung vÒ thµnh phÈm.
1.1.1 -§Æc ®iÓm cña thµnh phÈm
*VÞ trÝ cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng:
Thùc hiÖn chñ tr-¬ng cña ®¶ng vµ nhµ n-íc trong nh÷ng n¨m võa qua,nÒn kinh tÕ
n-íc ta ®· tõng b-íc chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr-êng cã sù ®iÒu chØnh vÜ m« cña nhµ
n-íc.Trong m«i tr-êng kinh tÕ ®ã, doanh nghiÖp lµ mét ®¬n vÞ sö dông c¸c ph-¬ng tiÖn
thÞ tr-êng víi môa ®Ých thu ®-îc lîi nhuËn tèi ®a.hay nãi c¸ch kh¸c, doanh nghiÖp lµ cç
m¸y ®Î ra gi¸ trÞ gia t¨ng(®Çu ra, ®Çu vµo).trong c¬ chÕ hiÖn nay,cã nhiÒu doanh nghiªp
kh¸c nhau cïng s¶n xuÊt mét mÆt hµng, c¸c doanh ghiÖp nµy cïng tån t¹i , c¹nh tranh
b×nh ®¼ng tr-íc ph¸p luËt.do®ã,c¸c doanh nghiÖp ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh, ph¸ bá
®éc quyÒn chuiyÓn h¼n sang h¹ch to¸n kinh doanh vµ ph¸t huy vai trß chñ ®¹o cña kinh
tÕ quèc doanh ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau trong nÒ kinh tÕ hµng ho¸.
*§Æc ®iÓm:
S¶n phÈm hµng ho¸ cña c¸ c doanh nghiÖp s¶n xuÊt bao gåm thµnh phÈm, nöa thµnh
phÈm vµ lao vô mµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt ra ®ñ cung cÊp cho nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi,
trong ®ã thµnh phÈm chiÕm ®¹i bé phËn.
Thµnh phÈm lµ nh÷ng s¶n ®· ®-îc gia c«ng chÕ biÕn ë b-íc c«ng nghÖ cuèi cïng
cña quy tr×nh c«ng nghÖ kÜ thuËt s¶n xuÊt s¶n phÈm ®ã ®· ®-îc kiÓm tra kÜ thuËt nhËp
kho vµ chuÈn bÞ ®-a vµo qu¸ tr×nh l-u th«ng.nöa thµnh phÈm lµ nh÷ng s¶n phÈm ch÷
qua giai ®o¹n chÕ biÕn cuèi cïng cña quy tr×nh c«ng nghÖ kÜ thuËt s¶n xuÊt s¶n phÈm
nh-ng do yªu cÇu cña s¶n xuÊt tiªu thô mµ nã ®-îc nhËp kho thµnh phÈn vµ khi ®ã b¸n
cho kh¸ch hµng, nöa thµnh phÈm còng cã ý nghÜa nh- thµnh phÈm.
ViÖc ph©n ®Þnh chÝnh x¸c hai kh¸i niÖm trªn cã ý nghÜa rÊt quan träng gióp doanh
nghiÖp trong c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh ®óng gi¸ thµnh, tõ ®ã ®¸nh gi¸
®-îc møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch cña ®¬n vÞ còng nh- x¸c ®Þnh chÝnh x¸c c¸c kÕt qu¶
tiªu thô cña doanh nghiÖp.
BÊt cø lo¹i thµnh phÈm nµo còng ®-îc biÓu hiÖn trªn 2 mÆt.®ã lµ sè l-îng vµ chÊt l-îng
-Sè l-îng cña thµnh phÈm ph¶n ¸nh quy m« cña thµnh phÈmmµ doanh nghiÖp t¹o ra vµ
nã ®-îc x¸c ®Þnh b»ng c¸c ®¬n vÞ ®o l-êng kg,lit,met,bé, c¸i..
-ChÊt l-îngcña thµnh ph¶n ¸nh gi¸ trÞ sö dông cña thµnh phÈmvµ ®-îc x¸c ®Þnh b»ng
tû lÖ % tèt,xÊu hoÆc phÈm chÊt cÊp(lo¹i I, lo¹i II..)cña s¶n phÈm.
§©y lµ hai mÆt ®éc lËp cña mét thÓ thèng nhÊt vµ liªn hÖ víi nhau mét c¸ch biÖn
chøng.Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¸c doanh nghiÖp võa ph¶i chó ý t¨ng nhanh sè l-îng
s¶n phÈm s¶n xuÊt ra, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm,cã nh- vËy thµnh phÈm cña doanh nghiÖp
míi ®-îc thÞ tr-êng chÊp nhËn,cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh,gãp phÇn ®Èy nhanh doanh thu
tiªu thô s¶n phÈm v× vËy trong qu¶n lý vµ h¹ch to¸n thµnh phÈm ph¶i ®Ò cËp tíi c¶ 2
mÆt sè l-îng vµ chÊt l-îng.
ThËt vËy,trong ph¹m vi doanh nghiÖp , khèi l-¬ng thµnh phÈm hoµn thµnh tõng
thêi k× lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ quy m« cña doanh nghiÖp, tû träng cung øng cña doanh
nghiÖp,vÒ s¶n phÈm trong nÒn kinh tÕ.®ång thêi còng qua ®ã mµ ph©n tÝch t×nh h×nh tµi
chÝnh cña doanh nghiÖp.quyªt ®Þnh ®Õn c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ trong néi bé doanh
nghiÖp còng nh- víi c¸c ®èi tùng liªn quan.
§èi víi nhµ n-íc khèi l-îng hoµn thµnh cña c¸c doanh nghiÖp sÏ lµ c¨n cø ®Ó
nhµ n-íc tÝnh thuÕ, tõ ®ã t¹o nguån thuÕ cho ng©n s¸ch nhµ n-íc ®Ó bï ®¾p phÇn chi
cña ng©n s¸ch.
ChÝnh v× vËy ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i b¶o qu¶n chÆt chÏ thµnh phÈm, cô thÓ lµ:
-VÒ mÆt sè l-îng:Ph¶i qu¶n lý.gi¸m ®èc th-êng xuyªn liªn tôc t×nh h×nh thùc hiÖn
khèi l-îng s¶n xuÊt, t×nh h×nh xuÊt- nhËp, tån, kho thµnh phÈm, ph¸t hiÖn kÞp thêi thõa
thiÕu s¶n phÈm, tõ ®ã cã nh÷ng biÖn ph¸p sö lý thÝch hîp, ph©n biÖt gi÷a l-îng tån kho
cÇn thiÕt vµ tr-êng hîp hµng ho¸ tån ®äng n»m trong kho kh«ng tiªu thô ®-îc tõ ®ã ®-a
ra c¸c biÖn ph¸p gi¶i quyÕt thÝch hîp.
-VÒ mÆt chÊt l-îng:Ph¶i lµm t«t c«ng t¸c kiÓm tra, ph©n cÊp s¶n phÈm vµ cã chÕ
®é b¶o qu¶n riªng ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm,®Æc biÖt lµ nh÷ng lo¹i s¶n phÈm quý
hiÕm,dÔ h- háng.KÞp thêi ph¸t hiÖn c¸c mÆt hµng kÐm phÈm chÊt.cã ®-îc nh- vËy míi
gi÷ ®-îc uy tÝn cñ doanh nghiÖp trªn thÞ tr-êng.ngoµi ra,doanh nghiÖp cßn ph¶i th-êng
xuyªn thay ®æi mÉu m·, kiªu d¸ng, kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lù¬ng ®Ó kÝch thÝch nhu
cÇu tiªu dïng cña x· héi.
1.1.2 -TÝnh gi¸ thµnh
+Thµnh phÈm nhËp kho ®-îc ph¶n ¸nh theo gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ.
Gi¸ thùc tÕ cña thµnh phÈm ®-îc x¸c ®Þnh víi tõng nguån nhËp,gi¸ thùc tÕ cña thµnh
phÈm nhËp kho bao gåm toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn
quÊ tr×nh s¶n xuÊt thµnh phÈm:
*Thµnh phÈm doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ t¹o ra ®-îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ thµnh c«ng
x-ëng thùc tÕ(gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ) bao gåm:chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ
NCTT,chi phÝ s¶n xuÊt chung.
*Thµnh phÈm thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn ®-îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ thµnh thùc tÕ gia
c«ng gåm: chi phÝ NVLTT(®em gia c«ng), chi phÝ gia c«ng vµ c¸c chi phÝ kh¸c cã
liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh gia c«ng.
*Hµng ho¸ mua vµo ®-îc ®¸nh gÝa theo trÞ gi¸ mua(gi¸ vèn) thùc tÕ bao gåm:gi¸
mua vµ chi phÝ mua.nÕu hµng ho¸ mua vµo ph¶i s¬ qua chÕ ®Ó b¸n th× tÝnh gi¸ vèn
thùc tõ(gåm c¶ chi phÝ gia c«ng, s¬ chÕ).
Do thµnh phÈm nhËp kho th-êng xuyªn tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau nªn gi¸ thùc tÕ
cña tõng lÇn hËp,tõng ®ît nhËp kh«ng hoµn toµn gièng nhau ë tõng thêi ®iÓm trong
k× h¹ch to¸n.§Ó tÝnh to¸n to¸n chÝnh x¸c gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho cã thÓ ¸p
dông c¸c ph-¬ng ph¸p sau:
(a)-Ph-¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ ®¬n gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n gia quyÒn.
Theo ph-¬ng ph¸p nµy ,gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho ®-îc c¨n cø vµo sè l-îng xuÊt
kho trong k× vµ ®¬n gi¸ thù tÕ b×nh qu©n.
Gi¸ thùc tÕ thµnh
PhÈm xuÊt kho
Sè l-îng thµnh phÈm
=
§¬n gi¸ thùc tÕ
phÈm xuÊt kho
trong k×
*
b×nh qu©n
trong k×
Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm
tån kho ®Çu k×
Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm
+
xuÊt kho trong k×
§¬n gi¸ thùc tÕ =
Sè l-îng thµnh phÈm
+
Sè l-îng thµnh
phÈm
tån kho ®Çu k×
nhËp kho trong k×
(b)-Ph-¬ng ph¸p nhËp tr-íc –xuÊt tr-íc.
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, tr-íc hÕt ta ph¶i x¸c ®Þnh ®-îc ®on gi¸ thù tÕ nhËp kho cña
tõng lÇn nhËp vµ gi¶ thiªt r»ng hµng nµo nhËp tr-íc th× xuÊt tr-íc, sau ®ã c¨n cø vµo sè
l-îng xuÊt kho ®Ó tÝnh gÝa thù tÕ xuÊt kho theo nguyªn t¾c:
TÝnh theo ®on gi¸ thùc tÕ nhËp tr-íc ®èi víi l-îng xuÊt kho thuéc lÇn nhËp tr-íc,
sè cßn l¹i ®-îc tÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ lÇn nhËp sau.nh- vËy gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm
tån kho cuèi k× ch×nh lµ gi¸ thù tÕ cña sè thµnh phÈm nhËp kho thuéc lÇn nhËp sau
cïng.
(c)-Ph-¬ng ph¸p nhËp sau-xuÊt tr-íc
Theo ph-¬ng ph¸p nµy,hµng nµo nhËp kho sau th× xuÊt tr-íc.sau ®ã c¨n cø vµo sè
l-îng xuÊt kho thuéc lÇn nhËp sau cïng, sè cßn l¹i ®-îc tÝnh theo ®on gi¸ thùc tÕ cña
c¸c lÇn nhËp tr-íc ®ã. Nh- vËy,gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm tån kho cuèi k× lµ gÝa thùc tÕ
thµnh phÈm thuéc c¸c lÇn nhËp ®Çu k×.
(d)-ph-¬ng ph¸p ®Ých danh.
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, doanh nghiÖp ph¶i qu¶n lý theo tõng l« hµng, doanh nghiÖp
c¨n cø vµo sè l-îng xuÊt kho vµ ®¬n gi¸ nhËp kho cña l« hµng xuÊt kho ®Ó tÝnh.
+§¸nh gi¸ theo gi¸ h¹ch to¸n.
Doanh ngiÖp cã thÓ sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ghi chÐp kÞp thêi t×nh h×nh biÕn ®éng
hµng ngµy cña thµnh phÈm mét c¸ch æn ®Þnh. Gi¸ cã thÓ chän lµm gi¸ h¹ch to¸n lµ gi¸
thµnh kÕ ho¹ch hoÆc gi¸ nhËp kho thèng nhÊt quy ®Þnh.cuèi k× x¸c ®Þnh gÝa thùc tÕ
thµnh phÈm nhËp kho.
Gi¸ thùc tÕ
=
Gi¸ h¹ch to¸n TP trong k× *HÖ sè gi¸ TP xuÊt kho
Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm
tån kho ®Çu k×
Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm
+
nhËp kho trong k×
§¬n gi¸ thùc tÕ =
Gi¸ h¹ch to¸n thµnh phÈm
tån ®Çu k×
+
GÝa h¹ch to¸n thµnh
phÈm nhËp trong k×
Thµnh phÈm trong kho cña doanh nghiÖp lu«n lu«n biÕn ®éng do nhiÒu nguyªn
nh©n.v× vËy,kÕ to¸n thµnh phÈm ph¶i theo dâi ,t×m hiÓu nguyªn nh©n lµm biÕn ®éng sè
thµnh phÈm trong kho tíi tõng lo¹i, tõng thø thµnh phÈm, ®ång thêi ph¶i lËp ®Çy ®ñ, kÞp
thêi,chÝnh x¸c c¸c chøng tõ nhËp-xuÊt kho thµnh phÈm ®óng nh- quy ®Þnh.
C¸c chøng tõ nhËp- xuÊt kho thµnh phÈm lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó tiÕn hµnh nhËp –xuÊt
kho thµnh phÈm ë kho vµ ë bé phËn KTTP ë phßng kÕ to¸n. bëi vËy,viÖc lu©n chuyÓn
chøng tõ nhËp xuÊt kho thµnh phÈm tõ khi ph¸t sinh qua thñ kho ®Õn phßng kÕ to¸n
theo mét tr×nh tù khoa häc.trªn c¬ së ®ã, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n lo¹i thµnh phÈm, tæng
hîp sè liÖu ®ã ghi chÐp vµo sæ kÕ to¸n chi tiÕt vµ sæ kÕ to¸n tæng hîp
1.1.3 -KÕ to¸n thµnh phÈm theo ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn
Lµ ph-¬ng ph¸p theo dâi t×nh h×nh hiÖn cã, biÕn ®éng t¨ng, gi¶m vËt t-, hµng ho¸
mét c¸ch th-êng xuyªn liªn tôc, ph-¬ng ph¸p nµy ®-îc ¸p dông trong c¸c doanh nghÞªp
kinh doanh s¶n xuÊt hay kinh doanh th-¬ng m¹i,kinh doanh c¸c mÆt hµng s¶n xuÊt kh¸c
cã gi¸ trÞ lín, kÜ thuËt cao.
(a)-chøng tõ ,tµi kho¶n sö dông.
Chøng tõ sö dông:PhiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho, phiÐu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi
bé….
Tµi kho¶n sö dông :Ttµi kho¶n 155, tµi kho¶n 157, tµi kho¶n 632.
Tµi kho¶n liªn quan:Tµi kho¶n154, tµi kho¶n 331, tµi kho¶n 111, tµi kho¶n 112.
Néi dung vµ kÕt cÊu cña c¸c lo¹i tµi kho¶n.
1-Tµi kho¶n 155: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh t¨ng gi¶m c¸c lo¹i thµnh
phÈm trong doanh nghiÖp.
Bªn nî:TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ thµnh phÈm t¨ng trong k× do :kiÓm kª thõa,nhËp kho
thµnh phÈm.
Bªn cã:TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ thµnh phÈm gi¶m trong k× do:xuÊt kho thµnh phÈm,®¸nh
gi¸ l¹i cã chªnh lÖch gi¶m.
Sè d- nî: TrÞ gÝ vèn thù tÕ thµnh phÈm hiÖn cã.
2-Tµi kho¶n157: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm ®· göi b¸n ®¹i lý kÝ
göi,lao vô ,dÞch vô ®· thùc hiÖn cho kh¸ch hµng nh-ng ch- ®-îc kh¸ch hµng thanh to¸n
hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n.
Bªn nî: TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ thµnh phÈm göi ®i b¸n kÝ göi ch-a ®-îc chÊp nhËn thanh
to¸n, ch-a thanh to¸n
Bªn cã: TrÞ gÝ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm ®· ®-îc chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc thanh
to¸n.
TrÞ gi¸ vån thµnh phÈm kh¸ch hµng tr¶ laih hoÆc kh«ng chÊp nhËn.
Sè d- nî:Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm ®· göi ®i hoÆc ®· thùc hiÖn
cho kh¸ch hµng nh-ng ch-a ®-îc kh¸ch hµng thanh to¸n.
3-Tµi kho¶n 632: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm, hµng ho¸ ®· b¸n
trong k×
Bªn nî: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm, hµng ho¸ ®· tiªu thô. Ph¶n ¸nh sè thuÕ
gi¸ tri gia t¨ng kh«ng ®-îc khÊu trõ cña hµng ho¸, dÞch vô.
Bªn cã: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thù tÕ cña hµng ho¸ ®· b¸n bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹o.kÕt
chuyÓn trÞ gi¸ vèn thù tÕ cña hµng ho¸, thµnh phÈm ®· tiªu thô trong k× ®Ó x¸c ®Þnh
kÕt qu¶
Tµi kho¶n nµy kh«ng cã sè d- cuèi k×.
(b)-Ph-¬ng ph¸p kÐ to¸n c¸c nghiÖp vô chñ yÕu vÒ thµnh phÈm
S¬ ®å1- S¬ ®å h¹ch to¸n thµnh phÈm theo ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn.
TK154
TK155
TK632
(1)
(2)
(3)
TK911
(7)
TK157
(5)
(6)
TK338
(4a)
TK138
(4b)
1:NhËp kho thµnh phÈm do DNSX ra thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn.
2:XuÊt kho thµnh phÈm giao cho kh¸ch hµng
3:TrÞ gi¸ thµnh phÈm xuÊt göi ®i b¸n ho¨ch xuÊt cho c¬ së nhËn b¸n ®¹i lý
4a:Ph¸t hiÖn thõa khi kiÓm kª.
4b:Ph¸t hiÖn thiÕu khi kiÓm kª.
5:S¶n phÈm s¶n xuÊt song kh«ng nhËp kho mµ giao b¸n hoÆc göi ®i b¸n ngay.
6:§èi víi thµnh phÈm, hµng ho¸, lao vô ,di¹ch vô ®· göi ®i b¸n, nay míi x¸c ®Þnh lµ
tieu thô.
7:KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
1.1.4 -KÕ to¸n thµnh phÈm theo ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®inh k×.
Lµ ph-¬ng ph¸p kh«ng theo dâi th-êng xuyªn liªn tôc vÒ t×nh h×nh biÕn ®éng cña
c¸c lo¹i vËt t- hµng ho¸ mµ chØ ph¶n ¸nh gi¸ trÞ tån kho ®Çu k× vµ cuèi k× chung trªn c¬
së kiÓn kª cuèi k×.Ph-¬ng ph¸p nµy chØ thÝch hîp víi c¸c doanh ngiÖp s¶n xuÊt cã quy
m« nhá. ChØ tiÕn hµnh mét lo¹i ho¹t ®éng hoÆc ë c¸c ®¬n vÞ kinh doanh c¸c mÆt hµng
cã gi¸ trÞ thÊp, mÆt hµng nhiÒu.
a- Tµi kho¶n vµ chøng tõ sö dông.
Theo ph-¬ng ph¸p nµy th× chøng tõ sö dông gièng nh- ph-¬ng ph¸pKKTX
gåm:phiÕu nhËp kho, phiÐu xuÊt kho…c¸c tµi kho¶n sö dông:TK155,TK157,TK632.
Néi dung cña TK155,157 dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµh phÈm tån
kho cuèi k×.
Bªn nî: KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm hµng ho¸ tån kho cuèi k×
sang TK632.
Bªn cã:KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn thùc tÕ thµnh phÈm hµng ho¸ tån kho ®Çu k× sang
TK611 vµ TK632.
Sè d- nî:TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm,hµng ho¸ tån kho cuèi k× ë doanh
nghiÖp hoÆc sè thµnh phÈm, hµng ho¸ ®· göi ®i b¸n.®· ®-îc thùc hiÖn nh-ng ch-a ®-îc
thanh to¸n.
Néi dung cña TK632:Ph¶n ¸nh t×nh h×nh t¨ng gi¶m trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña c¸c lo¹i
thµnh phÈn trong doanh nghiÖp.
Bªn nî:§Çu k× kÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm tån kho ®Çu k× sang tõ
TK155,157.
Ph¶n ¸nh gi¸ thµnh thùc tÕ cña thµnh phÈm hoµn thµnh trong k×.
S¬ ®å2: s¬ ®å h¹ch to¸n thµnh phÈm theo ph-¬ng ph¸p KK§K
(3)
TK155,157
TK632
(1)
TK911
(4)
TK631
(2)
1:§Çu k× kÕt chuyÓn trÞ gi¸ thù tÕ thµnh phÈm tån kho ®Çu k×.
2:Gi¸ thµnh cña s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho, gi¸ trÞ lao vô, dÞch vô ®· hoµn thµnh.
3:Cuèi k× c¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓm kª thµnh phÈm t«ng kho.
4:X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cuèi k×.
1.2-Lý luËn chung vÒ tiªu thô thµnh phÈm
1.2.1-Kh¸i niÖm tiªu thô thµnh phÈm vµ tÇm quan trong cña ho¹t ®éng tiªu thô
hµnh phÈm trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng.
1.2.1.1-Kh¸i niÖm tiÖu thô thµnh phÈm.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng khi mµ c¸c doanh nghiÖp tù ho¹ch to¸n kinh doanh,
tù chÞu tr¸ch nhiªm vÒ mäi quyÕt ®Þnh cña m×nh th× tiªu thô hµng ho¸ cã nghÜa hÕt søc
quan träng ®èi víi sù sèng cßn cña mçi doanh nghiÖp.C¸c-M¸c ®· kh¶ng ®Þnh l-u
th«ng võa lµ tiÒn ®Ò võa lµ ®iÒu kiÖn võa lµ kÕt qu¶ kÕt qu¶ s¶n xuÊt.theo quan ®iÓm nµy
th× s¶n xuÊt vµ l-u th«ng g¾n bã chÆt chÏ víi nhau t¹o nªn mét chu tr×nh khÐp kÝn.c¸c
doanh nghiÖp th-¬ng m¹i thùc hiÖn kh©u trung gian nèi liÒn s¶n xuÊt vµ tiªu dïng.qu¸
tr×nh n¯y bao gåm 2 kh©u mua v¯ b²n h¯ng ho² “T-H-T”tiªu thô h¯ng ho² l¯ mét kh©u
trong qu¸ tr×nh l-u th«ng hµng ho¸ vµ lµ mét tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt..
Qu¸ tr×nh tiªu thô hay qu¸ tr×nh b¸n hµng ho¸ ë c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i lµ
qu¸ tr×nh trao ®æi thùc hiÖn gi¸ trÞ cña s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô,®øng trªn gãc ®é
lu©n chuyÓn vèn th× qu¸ tr×nh b¸n hµng lµ qu¸ tr×nh vËn ®éng cña vèn kinh doanh tõ
h×nh th¸i vËt chÊt sang h×nh th¸i tiÒn tÖ(h×nh th¸i ban ®µu khi b-íc vµo chi tr×nh sn¶
xuÊt kinh doanh).qu¸ tr×n tiªu thô hoµn tÊt khi hµng ho¸ ®· giao cho ng-êi mua vµ ®·
thu ®-îc tiÒn b¸n hµng ®-îc kh¸ch hµng chÊp nhËn thanh to¸n, h×nh thµnh kÕt qu¶ b¸n
hµng kÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
Tiªu thô thµnh phÈm lµ giai ®o¹n tiÕp theo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.®Ó thùc hiÖn gi¸
trÞ s¶n phËm hµn ho¸ lao vô,dÞch vô doanh nghiÖp ph¶i chuyÓn giao hµng ho¸ s¶n phÈm,
hoÆc cung cÊp lao vô, dÞch vô co kh¸ch hµng, ®-îc kh¸ch hµng tr¶ tiÒn hay chÊp nhËn
thanh to¸n, qu¸ tr×nh nµy ®-îc gäi lµ qu¸ tr×nh tiªu thô.
1.2.1.2 -TÇm quan träng cña ho¹t ®éng tiªu thô thµnh phÈm.
ViÖc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tiªu thô gãp phÇn thóc ®Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn
vèn kinh doanh, tiÕt kiÖm vèn,n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, ®ång thêi nã gãp phÇn
tiÕt kiÖm c¸c chi phÝ qu¶n lý, b¶o qu¶n , b¶o ®¶m chÊt l-îng s¶n phÈm. Tõ ®ã lµm gi¶m
gi¸ thµnh, t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp, n©ng cao ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n
viªn.
Bªn c¹nh ®ã, qua ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ doanh nghiÖp sÏ n¾m b¾t ®-îc thÞ hiÕu
ng-êi tiªu dïng còng nh- t×nh h×nh c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng nh»m x¸c ®Þnh ®-îc vÞ trÝ
cña doanh nghiÖp vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ; t×m ra ®-îc nh÷ng nh-îc ®iÓm cßn tån t¹i
®Ó kh¾c phôc vµ khai th¸c ®-îc nh÷ng lîi thÕ cña doanh nghiÖp ; nhËn biÕt ®-îc thÞ
tr-êng tiÒm n¨ng cÇn khai th¸c vµ më réng...Tõ ®ã, doanh nghiÖp cã thÓ ho¹ch ®Þnh
chiÕn l-îc s¶n xuÊt kinh doanh, vµ tæ chøc ho¹t ®éng tiªu thô sao cho phï hîp vµ hiÖu
qu¶ nhÊt.
Thùc hiÖn ho¹t ®éng, tiªu thô s¶n phÈm , hµng ho¸ nhanh chãng vµ kÞp thêi sÏ
gãp phÇn thóc ®Èy nhanh chãng vµ kÞp thêi sÏ gãp phÇn thóc ®Èy nhanh tèc ®é l-u
chuyÓn vèn, tiÕt kiÖm chi phÝ vµ lµm t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. §©y còng chÝnh
lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó doanh nghiÖp trÝch lËp c¸c quü , më réng ®Çu t- vµo ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng thu nhËp cho ng-êi lao ®éng.
1.2.2.- Môc ®Ých, ý nghÜa.
* môc ®Ých:
-Ph¶n ¸nh kÞp thêi chinh x¸c t×nh h×nh xu¸t b¸n thµnh phÈm,tÝnh chÝnh x¸c c¸c
kho¶n bÞ gi¶m trõ vµ thanh to¸n víi ng©n s¸ch c¸c kho¶n thuÕ ph¶i nép.
-TÝnh to¸n chÝnh x¸c c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªuthô thµnh phÈm.
-X¸c ®Þnh kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm.
* ý nghÜa cña ho¹t ®éng tiªu thô thµnh phÈm.
§èi víi mçi doanh nghiÖp , viÖc tiªu thô s¶n phÈm lµ vÊn ®Ò sèng cßn quyÕt ®Þnh
sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh.v× vËy viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n thêi ®iÓm tiªu thô cã ý
nghÜa rÊt quan träng. Cã tiªu thô ®-îc s¶n phÈm th× doanh nghiÖp míi cã kh¶ n¨ng ®Ó
bï ®¾p toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt(CPNVLTT,CPNCTT,CPSXC) vµ c¸c chi phÝ
BH,CPBLDN, ®Ó tiÕp tôc thùc hiÖn chu k× s¶n xuÊt míi.
Tiªu thô hµng ho¸ sÏ gãp phÇn t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn nãi riªng vµ hiÖu
qu¶ sö dông vèn nãi chung , ®Ó tiÕn hµnh t¸i s¶n xuÊt më réng , n©ng cao hiÖu qu¶ sö
dông vèn, ®ång thêi gãp phÇn tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi.
1.2.3-C¸c ph-¬ng thøc tiªu thô thµnh phÈm.
C¸c doanh nghiÖp kinh doanh th-¬ng m¹i cã thÓ b¸n hµng theo nhiÒuph-¬ng thøc kh¸c
nhau nh- b¸n bu«n, b¸n lÎ hµng ho¸, kÝ göi,®¹i lý.trong mçi ph-¬ng thøc b¸n hµng l¹i
cã thÓ thùc hiÖn d-íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau(trùc tiÕp, chuyÓn hµng, chí chÊp
nhËn…).
1.2.3.1-Ph-¬ng thøc b¸n bu«n.
B¸n bu«n hµng ho¸ lµ ph-¬ng thøc b¸n hµng cho c¸c ®¬n vÞ th-¬ng m¹i,c¸c
doanhnghiÖp s¶n xuÊt…®Ó thùc hiÖn b¸n ra hoÆc ®Ó gia c«ng , chÕ biÕn b¸n ra..®Æc
®iÓm cña hµng ho¸ b¸n bu«n lµ hµng ho¸ vÉn n»m trong l×nh vùc l-u th«ng,ch-a ®i vµo
tiªu dïng,do vËy gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸ ch-a ®-îc thùc hiÖn.hµng
th-êng ®-îc b¸n theo l« hµng hoÆc b¸n víi sè l-îng lín.gi¸ b¸n biÕn ®éng tuú thuéc
vµo khèi l-îng hµng b¸n vµ ph-¬ng thøc thanh to¸n.
Trong b¸n bu«n th-êng bao gåm hai ph-¬ng thøc:
(a) -Ph-¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸ qua kho.
Lµ ph-¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸ mµ trong ®ã, hµng b¸n ph¶i ®-îc xuÊt tõ kho b¶o
qu¶n cña doanh nghiÖp.b¸n bu«n hµng ho¸ qua kho cã thÓ thùc hiÖn d-íi hai h×nh thøc.
+B¸n bu«n hµng ho¸ qua kho theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp.
Theo h×nh thøc nµy,bªn mua cö ®¹i diÖn ®Õn kho cña bªn b¸n ®Ó nhËn
hµng.doanh nghiÖp th-¬ng m¹i xuÊt kho hµng ho¸,gioa tùc tiÕp cho ®¹i diÖn bªn
mua,sau khi ®¹i diÖn bªn mua nhËn ®ñ hµng, thanh to¸n tiÒn hoÆc chÊp nhËn nî,hµng
ho¸ ®-îc x¸c ®Þnh lµ tieu thô.
+ B¸n bu«n hµng ho¸ qua kho theo h×nh thøc chuyÓn hµng
Theo h×nh thøc nµy ,c¨n cø vµo hîp ®ång ®· kÝ kÕt hoÆc theo ®¬n ®Æt hµng,doanh
nghiÖp th-¬ng m¹i xuÊt kho hµng ho¸, dïng ph-¬ng tiÖn vËn t¶i cña m×nh hoÆc ®i thuª
ngoµi,chuyÓn hµng ®Õn kho cña bªn mua hoÆc mét ®Þa ®iÓm nµo ®ã bªn mua quy ®Þnh
trong hîp ®ång.hµng ho¸ chuyÓn b¸n vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th-¬ng
m¹i, chØ khi nµo ®-îc bªn mua kiÓm nhËn, thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n, th× sè
hµng chuyÓn giao míi ®-îc coi lµ tiªu thô.Ng-êi b¸n mÊt quyÒn së h÷u vÒ sè hµng ®·
giao,chi phÝ vËn chuyÓn do doanh nghiÖp th-¬ng m¹i chÞu hay bªn mua chÞu lµ do sù
th¶o thuËn tõ tr-íc gi÷a hai bªn.nÕu doanh nghiÖp th-¬ng m¹i nµo chÞu chi phÝ vËn
chuyÓn,sÏ ®-îc ghi vµo chi phÝ b¸n hµng.nÕu bªn mua chÞu chi phÝ vËn chuyÓn,sÏ ph¶i
thu tiÒn cña bªn mua.
(b)-Ph-¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng.
Theo ph-¬ng thøc nµy doanh nghiÖp th-¬ng m¹i sau khi mua hµng,giao trùc tiÕp
cho ®¹i diÖn cña bªn mua, kh«ng ®-a vÒ nhËp kho mµ chuyÓn b¸n th¼ng cho bªn
mua.Ph-¬ng thøc nµy cã thÓ thùc hiÖn theo hai h×nh thøc:
+ B¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc giao hang trùc tiÕp.
Theo ph-¬ng thøc nµy ,doanh nghiÖp th-¬ng m¹i sau khi mua hµng,giao trùc tiÕp
cho ®¹i diÖn cña bªn mua t¹i kho ng-êi b¸n,sau khi giao nhËn,®¹i diÖn bªn mua kÝ nhËn
®ñ hµng,bªn mua ®· thanh to¸n tiÒn hµng hoÆc chÊp nhËn nî, hµng ho¸ ®-îc x¸c nhËn
lµ tiªu thô.
+B¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc chuyÓn hµng.
Theo ph-¬ng thøc nµy, doanh nghiÖp th-¬ng m¹i sau khi mua hµng, nhËn hµng
mua, dïng ph-¬ng tiÖn vËn t¶i cña m×nh hoÆc thuª ngoµi vËn chuyÓn hµng ®Õn giao cho
bªn mua ë ®Þa ®iÓm ®· ®-îc tho¶ thuËn.hµng ho¸ chuyÓn b¸n trong tr-êng hîp nµy vÉn
thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i,khi nhËn ®-îc tiÒn cña bªn mua
thanh to¸n hoÆc giÊy b¸o cña bªn mua ®· nhËn ®-îc hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n th×
hµng ho¸ chuyÓn ®i míi ®-îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô.
1.2.3.2- Ph-¬ng thøc b¸n lÎ:
B¸n lÎ hµng ho¸ lµ ph-¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp cho ng-êi tieu ding hoÆc c¸c tæ
chøc kinh tÐ hoÆc c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ tËp thÓ mua vÒ mang tÝnh chÊt tiªu dung néi
bé.,b¸n hµng theo ph-¬ng thøc nµy cã ®Æc ®iÓm lµ hµng ho¸ ®· ra khái lÜnh vùc l-u
th«ngvµ ®i vµo lÜnh vùc tiªu dïng,gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sñ dông cña hµng ho¸ ®· ®-îc thùc
hiÖn,b¸n lÎ th-êng b¸n ®¬n chiÕc hoÆc sè l-îng nhá,gi¸ b¸n th«ng th-êng æ ®Þnh
B¸n lÎ cã thÓ thùc hiÖn d-íi c¸c h×nh thøc sau:
(a)-H×nh thøc b¸n lÎ thu tiÒn tËp trung:b¸n lÎ thu tiÒn tËp trung lµ h×nh thøc b¸n
hµng mµ trong ®ã, t¸ch rêi nghiÖp vô thu tiÒn cña ng-êi mua vµ nghiÖp vô giao hµng
cho ng-êi mua, mçi quÇy hµng cã mét nh©n viªn thu tiÒn lµm nhiÖm vô tiÒn cña
kh¸ch,viÕt ho¸ ®¬n hoÆc tÝch kª cho kh¸ch ®Ó kh¸ch ®Õn nhËn hµng ë quÇy hµng do
nh©n viªn b¸n hµng giao.hÕt ca(hoÆc hÕt ngµy)b¸n hµng,nh©n viªn b¸n hµng c¨n cø vµo
hãa ®¬n vµ tÝch kª giao hµng cho kh¸ch hoÆc kiÓm kª hµng ho¸ tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè
l-îng hµng ®· b¸n trong ngµy, trong ca vµ lËp b¸o c¸o b¸n hµng, nh©n viªn thu tiÒ lµm
giÊy nép tiÒn vµ nép tiÒn b¸n hµng cho thñ quü.
(b)-H×nh thøc b¸n lÎ thu tiÒn trùc tiÕp.
Theo h×nh thøc nµy nh©n viªn b¸n hµng trùc tiÕp thu tiÒn cña kh¸ch vµ giao hµng cho
kh¸ch,hÕt ca, hÕt ngµy b¸n hµng, nh©n viªn b¸n hµng lµm giÊy nép tiÒn vµ nép tiÒn cho
thñ quü.®ång thêi,kiÓm kª hµng ho¸ tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè l-îng hµng ho¸ ®· b¸n
trong ca trong ngµy vµ lËp b¸o c¸o b¸n hµng.
(c)-H×nh thøc b¸n lÎ tù phôc vô(tù chän).
Theo h×nh thøc nµy kh¸ch hµng tù chon lÊy hµng ho¸, mang ®Õn bµn tiÒn vµ thanh
to¸n tiÒn hµng,nh©nviªnthu tiÒn kiÓn hµng, tÝnh tiÒn lËp h¸o ®¬n b¸ hµng vµ thu tiÒn cña
kh¸ch hµng, nh©n viªn kh¸ch hµng cã tr¸ch nhiÖm h-íng dÉn kh¸ch hµng vµ b¶o qu¶n
hµng ho¸ ë quÇy do m×nh phô tr¸ch.
(d )- H×nh thøc b¸n hµng tù ®éng.
B¸n hµng tù ®éng lµ h×nh thøc b¸n lÎ hµng ho¸ mµ trong ®ã,c¸c doanh nghiÖp
th-¬ng m¹i sö dôngc¸c m¸y b¸n hµng tù ®éng chuyªn dïng cho mét hoÆc mét vµi lo¹i
hµng ho¸ nµo ®ã ®Ætë c¸c n¬i c«ng céng. Kh¸ch hµng sau khi mua bá tiÒn vµo m¸y,
m¸y sÏ tù ®éng ®Èy hµng ra cho ng-êi mua.
1.2.3.3- Ph-¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp.
Theo h×nh thøc nµy, ng-êi mua ®-îc tr¶ tiÒn mua hµng thµnh nhiÒu lÇn.doanh
nghiÖp th-¬ng m¹i ,ngoµi sè tiÒn thu theo gi¸ b¸n th«ng th-êng cßn thu thªm ng-êi
mua mét kho¶n l·i do tr¶ chËm vÒ thùc chÊt, ng-êi b¸n chØ mÊt quyÒn së h÷u khi ng-êi
mua thanh to¸n hÕt tiÒn hµng, tuy nhiªn vÒ mÆt h¹ch to¸n khi giao hµng cho ng-êi mua,
hµng ho¸ b¸n tr¶ gãp ®-îc coi lµ tiªu thô,bªn b¸n ghi nhËn doanh thu.
1.2.3.4- Ph-¬ng thøc b¸n hµng th«ng qua ®¹i lý
Lµ ph-¬ng thøc b¸n hµng mµ trong ®ã doanh nghiÖp th-¬ng m¹i giao hµng cho c¬
së ®¹i lý, kÝ giöi ®Ó cho c¸c c¬ së nµy trùc tiÕp b¸n hµng.
Bªn nhËn lµm ®¹i lý ,ký giöi sÏ trùc tiÕp b¸n hµng, thanh to¸n tiÒn hµng vµ ®-îc h-ëng
hoa hång ®¹i lý b¸n. Sè chuyÓn giao cho c¸c c¬ së ®¹i lý ,kÝ giöi vÉn thuéc quyÒn së
h÷u cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i cho ®Õn khi doanh nghiÖp th-¬ng m¹i ®-îc c¬ së ®¹i
lÝ,ký giöi thanh to¸n tiÒn hay chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc th«ng b¸o vÒ sè hµng ®· b¸n
®-îcm doanh nghiÖp míi mÊt quyÒn së h÷u vÒ sè hµng nµy.
1.2.3.5- Ph-¬ng thøc b¸n hµng theo hîp ®ång th-¬ng m¹i.
Theo ph-¬ng thøc nµy bªn b¸n chuyÓn hµng cho bªn mua theo ®Þa ®iÓm ghi
trong hîp ®ång. Sè hµng chuyÓn ®i nµy vÉn thuéc quyÒn s h÷u cña doanh nghiÖp. Khi
®-îc ng-êi mua thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n vÒ sè hµng chuyÓn giao(mét
ph©ng hay toµn bé) th× sè hµng ch¸p nhËn nµy míi ®-îc coi lµ tiªu thô.
1.2.3.6- Ph-¬ng thøc b¸n hµng theo h×nh thøc hµng ®æi hµng.
-Lµ ph-¬ng thøc tiªu thô mµ trong ®ã ng-êi b¸n ®em s¶n phÈm vËt t-,hµng ho¸
cña m×nh ®ª ®æi lÊy hµng ho¸ cña ng-êi mua, gi¸ trao ®æi lµ gi¸ b¸n cña vËt t- hµng ho¸
®ã trªn thÞ tr-êng.
1.2.4- C¸c ph-¬ng thøc thanh to¸n
1.2.4.1 -Thanh to¸n b»ng tiÒn
-Ng-êi mua thanh to¸n trùc tiÕp víing-êi b¸n b»ng tiÒn mÆt,trong tr-êng hîp nµy
viÖc giao hµng vµ thanh to¸n tiÒn hµng ®-îc thùc hiÖn ë cïng mét thêi ®iÓm vµ ngay t¹i
xÝ nghiÖp, do vËy viÖc tiªu thô thµnh phÈm ®-îc hoµn tÊt ngay khi giao hµng vµ nh¹n
tiÒn.
1.2.3.2- Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt
-Ng-êi mua thanh to¸n b»ng chuyÓn kho¶n qua ng©n hµng.Sec ..
Thanh to¸n chuyÓn kho¶n qua ng©n hµng víi ®iÒu kiÖn ng-êi mua cã quyÒn tõ chèi
kh«ng thanh to¸n mét phÇn hoÆc toµn bé gi¸ trÞ hµng mua, do khèi l-îng hµng göi ®Õn
cho ng-êi mua kh«ng phï hîp vÒ chÊt l-îng vµ quy c¸ch.
1.3-H¹ch to¸n nghiÖp vô x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô
1.3.1-Gi¸ vèn hµng b¸n
Gi¸ vèn hµng b¸n lµ trÞ gi¸ vèn thµnh phÈm, hµng ho¸, dÞch vô xuÊt b¸n trong kú.
Trong doanh nghiÖp th-¬ng m¹i, trÞ gi¸ vèn hµng b¸n trong kú ®-îc tÝnh theo c«ng thøc
sau:
TrÞ gi¸
TrÞ gi¸ vèn
Chi phÝ b¸n hµng vµ
vèn hµng = hµng xuÊt kho + chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
®· b¸n
®· b¸n
ph©n bæ cho hµng ®· b¸n
TrÞ gi¸ vèn hµng xuÊt kho ®Ó b¸n bao gåm trÞ gi¸ mua thùc tÕ vµ chi phÝ mua cña
sè hµng ®· xuÊt kho. Víi:
Gi¸ mua
hµng xuÊt b¸n
Chi phÝ thu mua
Gi¸ ph¶i tr¶
ThuÕ nhËp khÈu,
= tr¶ cho ng-êi b¸n + ThuÕ TT§B( nÕu cã)
C¸c chi phÝ trùc tiÕp liªn quan
Kho¶n hao hôt trong
®Õn qu¸ tr×nh mua hµng(chi
®Þnh møc ph¸t sinh
hµng ho¸ ph©n bæ = phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, tiÒn
cho hµng b¸n ra
+ trong qu¸ tr×nh thu mua
thuª kho , bÕn b·i...)
hµng ho¸
1.3.1.1-TrÞ gi¸ vèn hµng xuÊt kho ®Ó b¸n
-TK 632 dïng ®Ó theo dâi trÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸, thµnh phÈn, lao vô dÞch vô xuÊt b¸n
trong k×. gi¸ vèn hµng b¸n cã thÓ lµ gi¸ thµnh c«ng x-ëng thùuc tÕ cña s¶n phÈm xuÊt
b¸n hay thùc tÕ cña lao vô, dÞch vô cung cÊp hoÆc trÞ gi¸ mua trùc tÕ cña hµng ho¸ tiªu
thô.
*Tµi kho¶n sö dông:TK 632-gi¸ vèn hµng b¸n.
KÕt cÊu:
(a)-Doanh nghiÖp ¸p dông ph-¬ng ph¸p kiÓm kª th-êng xuyªn:
Bªn nî: TrÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm hµng ho¸, lao vô, dÞch vô, ®· cung cÊp theo ho¸
®¬n.
Bªn cã: KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng tiªu thô trong k× vµo tµi kho¶n x¸c ®Þnh kÕt qu¶.
TK632 cuèi k× kh«ng cã sè d-.
(b)-Doanh nghiÖp ¸p dông ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh k×.
Bªn nî: TrÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt kho b¸n trong k×(víi ®¬n vÞ kinh doanh vËt t- hµng
ho¸).
-TrÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm tån kho ®Çu k× vµ s¶n xuÊt trong k×, gi¸ trÞ lao vô, dÞch vô
®· hoµn thµnh trong k×( víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ dÞch vô)
Bªn cã:
-TrÞ gi¸ hµng ho¸ ®· xuÊt b¸n nh-ng ch-a ®-îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô.
-Gia trÞ thµnh phÈm tån kho cuèi k×(víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ dÞch vô).
-KÕt chuyÓn trÞ gi¸ v«n cña hµng ®· tiªut hô trong k× vµo TK x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tµi
kho¶n TK632 cuèi k× kh«ng cã sè d-.
*Tr×nh tù h¹ch to¸n
(a)Ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn:
-Khi xuÊt hµng ho¸,thµnh phÈm ®i tiªu thô.
Nî TK632:GÝa vèn hµng b¸n
Cã TK 155: Thµnh phÈm
Cã TK 156: -Hµng ho¸
Tr-êng hîp s¶n phÈm ,lao vô ,dÞch vô, s¶n xuÊt xong kh«ng qua nh©p kho,®em tiªu thô
ngay.
Nî TK632:GÝa vèn hµng b¸n.
Cã TK154:S¶n phÈm dë dang.
Tr-êng hîp s¶n phÈm, hµng ho¸,lao vô, dÞch vô ®· göi ®i b¸n,nay míi ®· x¸c ®Þnh lµ
tiªu thô
Nî TK 632-gi¸ vèn hµng b¸n
Cí TK 158:-Hµng göi b¸n.
KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n(s¶n phÈm ,hµng b¸n,lao vô, dÞch vô) vµobªn Nî TK
911”X²c ®Þnh kÕt qu°”.
Nî TK 911-X¸c ®Þnh kÕt qu¶
Cã TK632-gi¸ vèn hµng b¸n.
(b)-Ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh k×
§èi víi kinh doanh th-¬ng nghiÖp :
-Cuèi kú, x¸c ®Þnh vµ kÕt chuyÓn gi¸ trÞ hµng ho¸ ®· xuÊt b¸n , ghi :
Nî KT 632 – gi¸ vèn hµng ho¸
Cã KT 611 –Mua hµng
-Gi¸ trÞ hµng ho¸ ®· xuÊt b¸n, nh-ng ch-a x¸c ®Þnh lµ ®· tiªu thô, ghi :
Nî KT 158 – Hµng göi b¸n
Cã KT 632 – Vèn hµng b¸n
-Cuèi kú kÕt chuyÓn h¯ng b²n ®± tiªu thô v¯o TK911 “x²c ®Þnh kÕt qu° “
Nî TK 911 – X¸c ®Þnh kÕt qu¶
Cã TK 632 – Gi¸ vèn hµng b¸n
§èi víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ dÞch vô :
KÕt chuyÓn th¯nh phÈm tån kho ®Çu k× v¯o bªn Nî TK 632”gi² vèn h¯ng b²n”
Nî TK 632-GÝa vèn hµng b¸n
Cã TK 155-Thµnh phÈm.
-Gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho, gi¸ thµnh lao vô ,dÞch vô ®· hoµn thµnh
Nî TK 632-GÝa vèn hµng b¸n
Cã TK 631-gi¸ thµnh s¶n xuÊt
-Cuèi k× x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm tån kho cuèi k×.
Nî TK 155-GÝa thµnh
Cã TK 632-GÝa vèn hµng b¸n.
-Cuèi k×,x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm, lao vô dÞch vô ®· xuÊt b¸n nh-ng ch-ua x¸c ®Þnh lµ
tiªu thô,
Nî TK 158-Thµnh phÈm
Cã TK 632-GÝa vèn hµng b¸n.
-Gi¸ trÞ s¶n phÈm lao vô, dÞch vô ®· göi b¸n,nay míi x¸c ®nhj lµ tiªu thô
Nî TK 632-GÝa vèn hµng b¸n
Cã TK 158-Hµng göi ®i b¸n
-Cuèi k× , kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n ®· x¸c ®Þnh tiªu thô
Nî TK 911-X¸c ®Þnh kÕt qu¶
- Xem thêm -