VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ
TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
GVHD: TS . Lê Văn Bình
Nhóm 11:
Nguyễn Minh Châu
Bùi Thanh Bình
Nguyễn Viết Chiến
Nguyễn Tiến Dũng
K5MBA1
1
Vai trò của Chính phủ
Các chức năng kinh tế của Chính phủ
Nguyên nhân dẫn đến sự can thiệp của CP
2
Tầm quan trọng của chính phủ trong nền KTTT
Chính phủ là gì?
- CP là bộ máy hành pháp
- CP là một tổ chức được thiết lập để thực thi những
quyền lực nhất định
- Điều tiết hành vi các cá nhân nhằm phục vụ lợi ích
chung của xã hội
- Tài trợ cho những hàng hóa dịch vụ thiết yếu
3
Tầm quan trọng của chính phủ trong nền KTTT
- Vai trò của CP trong KTTT ngày càng tăng
- Tỷ lệ chi tiêu công cộng của Chính phủ trong GNP ngày càng
tăng, có xu hướng tăng nhanh hơn doanh thu công cộng -> thâm
hụt tài khóa
- Tỷ lệ chi tiêu công cộng ở các nước đang phát triển thường thấp
hơn ở các nước phát triển
Nước phát triển
Chi tiêu công cao hơn
Nước đang phát triển
Chi tiêu công thấp hơn
Chi tiêu nhiều cho lợi ích và an
toàn XH (miễn phí)
Chi tiêu công như khoản đầu tư
(trả tiền)
DNNN giữ vai trò quan trọng ít
hơn s/v nước đang phát triển
DNNN ngày càng giữ vai trò
quan trọng hơn sv nước phát triển
4
Quốc gia
1995
2000
2006
China, People Rep
12,18
16,29
19,20
HongKong, China
16,42
17,71
15,83
Korea
15,76
18,91
23,60
Vietnam
23,85
23,36
29,79
Singapore
16,10
18,84
15,80
Thailand
15,35
17,33
16,38
Indonesia
14,68
15,83
20,07
Kazakhstan
25,66
22,16
21,20
India
14,96
15,49
14,10
5
Các quan điểm về vai trò của Chính phủ
Tân cổ điển
Can thiệp
Thị trường là trung tâm
Thị trường là thứ yếu
Chính phủ đóng vai trò tối
thiểu
Không phân biệt thị trường
nội địa và nước ngoài
Áp dụng lợi thế so sánh
Chính phủ can thiệp
rộng rãi
Thúc đẩy các khu vực
một cách có chọn lọc
Áp dụng thuế, khuyến
khích tài chính
Thân thiện với thị
trường
Nằm giữa “tân cổ điển”
và “can thiệp”
Chính phủ can thiệp khu
vực không hoàn hảo
Ít tác động vào nơi thị
trường hoạt động tốt
Đầu tư vào con người,
môi trường cạnh tranh,
mở cửa thương mại quốc
tế
Không có quan điểm nào thực sự ưu việt, “chìa khóa” là sự linh hoạt thực dụng: duy
trì chính sách có hiệu lực, loại bỏ chính sách không hiệu lực
6
Các chức năng kinh tế của Chính phủ
Chức năng kinh tế vĩ mô
Chức năng kinh tế vi mô
Chức năng điều tiết
7
Chức năng kinh tế vĩ mô
Bao gồm: Đảm bảo ổn định hóa và điều chỉnh cơ
cấu nền kinh tế
Vấn đề là cách thực hiện: chủ động hay bị động, cố
định hay năng động
8
Chức năng kinh tế vĩ mô
Ổn định hóa
- Hạn chế sự dao động của chu kỳ kinh doanh để ngăn chặn
nạn thất nghiệp mãn tính, sự ngưng trệ kinh tế và sự tăng
giá nhanh trong ngắn hạn
- Bảo đảm công ăn việc làm, duy trì lạm phát thấp
- Công cụ: chính sách tài khóa, tiền tệ và xã hội
Chính sách tài khóa: thuế, trợ cấp, chi tiêu công cộng
Chính sách tiền tệ: điều khiển cung tiền qua lãi suất,
tỷ lệ dự trữ, mua bán trái phiếu CP, phát hành tiền
Chính sách xã hội: điều tiết thu nhập, hạn chế ảnh
hưởng của chu kỳ kinh tế đ/v người bị ảnh hưởng
9
Chức năng kinh tế vĩ mô
Điều chỉnh cơ cấu
- Đảm bảo cho sự tăng trưởng và phát triển bền vững trong dài
hạn
- Cơ cấu lại nền kinh tế
- Thúc đẩy khu vực có tính cạnh tranh, có lợi thế so sánh
- Giảm khu vực không có tính cạnh tranh
- Đảm bảo sự công bằng trên thị trường sản phẩm, thị trường yếu
tố; tối thiểu hóa các méo mó kinh tế
- Biện pháp: tự do hóa giá, cải cách DNNN, tự do hóa thương
mại và duy trì tỷ giá thực tế nhằm nâng cao sức cạnh tranh
Điều chỉnh cơ cấu là quá trình phức tạp và lâu dài, đòi hỏi sự
phối hợp các chính sách đối nội, đối ngoại
10
Chức năng kinh tế vi mô
-Tác động đến sự phân bổ các nguồn lực để cải thiện
hiệu quả kinh tế.
- Đặc biệt quan trọng trong các tình huống khi mà thị
trường không thể thực hiện tốt vai trò phân bổ các
nguồn lực tối ưu về mặt xã hội.
- Tác động: Mức giá quá cao, sản lượng hơn mức xã hội
mong muốn, tình trạng ô nhiễm môi trường, phân phối
thu nhập tương đối công bằng
11
Chức năng điều tiết
- Gắn với việc tạo ra các cơ sở về thương mại và pháp
lý cho nền kinh tế thị trường
- Đặt ra và thực thi các quy tắc cho hoạt động kinh
tế được thực hiện bởi các hộ gia đình, các doanh
nghiệp và Chính phủ.
- Thể hiện ở: pháp lệnh, luật lệ cơ bản (luật DN, luật
thương mại, chống độc quyền, hợp đồng kinh tế, lao
động…)
12
Thất bại thị trường
• Nguyên nhân dẫn đến
các thất bại của thị
trường
• Sự can thiệp của Chính
phủ
•
13
Các nguyên nhân dẫn đến sự can thiệp của Chính phủ
Cơ sở khách quan cho sự can thiệp của Chính Phủ
vào nền KTTT:
- Chính phủ can thiệp để khắc phục những thất bại
của thị trường nhằm nâng cao hiệu quả phân bổ nguồn lực.
- Chính phủ can thiệp để phân phối lại thu nhập và
nguồn lực, nhằm đảm bảo công bằng xã hội.
- Chính phủ can thiệp để ổn định kinh tế vĩ mô, tạo ra
một môi trường cạnh tranh lành mạnh cho các chủ thể trong
nền kinh tế quốc dân.
- Chính phủ đại diện cho quyền lợi quốc gia trên
trường quốc tế.
14
Là sự không hoàn hảo của cơ chế thị trường, là thuật ngữ dùng
để chỉ nền KT mà việc phân bổ nguồn lực không đạt hiệu quả,
hoặc sản xuất quá nhiều hoặc quá ít một loại hàng hóa nào đó.
Khi đó MC việc sx h2 ≠ MB tiêu dùng chúng
Nền KTTT không phải lúc nào cũng lý tưởng, hoàn hảo mà còn
có những mặt trái, khuyết tật … đòi hỏi cần có sự can thiệp của
CP để hướng dẫn “bàn tay vô hình” hoạt động có hiệu quả.
15
P
S=MSC
PE
E
D=MSB
QE
Q
•Thị trường phân bổ nguồn
lực hiệu quả tại E
MSB=MSC.
•Chuẩn mực đánh giá
MC việc sx h2 = MB td
• Thị trường cạnh tranh
hoàn hảo là phân bổ nguồn
lực hiệu quả
16
Giả sử 1 nền KT chỉ SX
2 hàng hóa thì những kết
hợp sản lượng theo
mong muốn sẽ nằm trên
đường PPF(Production
Possibility Frontier) và
khi đó việc phân bổ
nguồn lực đạt hiệu quả
(hoặc đạt được hiệu quả
Pareto)
Y
Những điểm
đạt Hq Preto
A
B
C
D
X 17
Y
A
Điểm thất bại thị
trường
F
D
X 18
Những
ảnh hưởng hướng ra ngoài
Cung cấp hàng hóa công cộng
Sự không hoàn hảo của thị trường
Thúc đẩy tính công bằng
19
Bao gồm các ảnh hưởng tiêu cực hoặc các ảnh
hưởng tích cực phát sinh trong tiêu dùng hay trong sản
xuất của một chủ thể gây ảnh hưởng đến lợi ích của
người khác.
ví dụ:
- Ảnh hưởng tích cực có thể thấy được qua việc đào
tạo lao động, nghiên cứu phát triển giao thông và khu
thương mại hay việc sử dụng các hàng hóa như thuốc
phòng bệnh, đầu tư giáo dục.
20
- Xem thêm -