Tài liệu 111 hoàn thiện phân tích tài chính dn tại cty sx bao bì và hàng xk

B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD Lêi nãi ®Çu §Êt níc ta ®ang trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn theo m« h×nh kinh tÕ thÞ trêng cã ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, do vËy ph©n tÝch vµ qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp còng ph¶i ®îc thay ®æi cho phï häp víi xu híng ph¸t triÓn ®ã. H¬n n÷a nÒn kinh tÕ thÞ trêng chÞu sù t¸c ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ, quy luËt c¹nh tranh , quy luËt cung cÇu. Vµ ®Æc biÖt n íc ta ®· vµ sÏ héi nhËp chñ ®éng hiÖu qu¶ vµo khu vùc AFTA/ASEAN, møc ®é më cöa hµng ho¸ dÞch vô tµi chÝnh ®Çu t sÏ ®¹t vµ ngang b»ng víi c¸c níc trong khèi ASEAN tõng bíc t¹o ®iÒu kiÖn nÆng vÒ kinh tÕ, vÒ ph¸p lý ®Ó héi nhËp s©u h¬n vÒ kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. Do ®ã vÊn ®Ò ph©n tÝch vµ qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ mét kh©u träng t©m cña qu¶n lý doanh nghiÖp. ViÖc thêng xuyªn tiÕn h¸nh ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c c¬ quan chñ qu¶n cÊp trªn thÊy râ thùc tr¹ng ho¹t ®éng tµi chÝnh, kÕt qña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú cña doanh nghiÖp còng nh x¸c ®Þnh ®îc mét c¸ch ®Çy ®ñ, ®óng ®¾n nguyªn nh©n vµ møc ®é ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè th«ng tin cã thÓ ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng , hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh còng nh rñi ro vµ triÓn väng trong t¬ng lai cña doanh nghiÖp ®Ó l·nh ®¹o doanh nghiÖp ®a ra nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u hiÖu, nh÷ng quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c nh»m n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. C¸c bíc tµi chÝnh lµ tµi liÖu chñ yÕu ®Ó ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp v× nã ph¶n ¸nh mét c¸ch tæng hîp nhÊt vÒ t×nh h×nh c«ng nî, nguån vèn, tµi s¶n c¸c chØ tiªu vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh còng nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn nh÷ng th«ng tin mµ b¸o c¸o tµi chÝnh cung cÊp lµ ch a ®Çy ®ñ v× nã kh«ng gi¶i thÝch ®îc cho ngêi quan t©m biÕt ®îc râ vÒ thùc tr¹ng ho¹t ®éng tµi chÝnh nh÷ng rñi ro, triÓn väng vµ xu híng ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh sÏ bæ khuyÕt cho sù thiÕu hôt nµy. NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh ®èi víi sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp kÕt hîp víi kiÕn thøc lý luËn ®îc tiÕp thu ë nhµ trêng vµ tµi liÖu tham kh¶o thùc tÕ cïng víi sù NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 1 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD gióp ®ì híng dÉn nhiÖt t×nh cña c¸c thÇy cïng toµn thÓ c¸c c« chó trong phßng kÕ to¸n C«ng ty s¶n xuÊt bao b× vµ hµng xuÊt khÈu, t«i ®· chän chuyªn ®Ò “ C¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp t¹i C«ng ty s¶n xuÊt bao b× vµ hµng xuÊt khÈu ” KÕt cÊu cña chuyªn ®Ò ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn gåm 3 ch ¬ng chÝnh sau: Ch¬ng I: Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp. Ch¬ng II. Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i C«ng ty s¶n xuÊt bao b× cµ hµng xuÊt khÈu. Ch¬ng III. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña "C«ng ty s¶n xuÊt bao b× vµ hµng xuÊt khÈu". NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 2 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD Ch¬ng I Lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp. 1.1. Ho¹t ®éng tµi chÝnh doanh nghiÖp. Tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ kh©u c¬ së cña hÖ thèng tµi chÝnh bëi lÏ nã trùc tiÕp g¾n liÒn vµ phôc vô qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ë c¸c ®¬n vÞ c¬ së, n¬i trùc tiÕp s¸ng t¹o ra s¶n phÈm quèc d©n, mÆt kh¸c cßn cã t¸c ®äng quyÕt ®Þnh ®Õn thu nhËp cña c¸c kh©u tµi chÝnh kh¸c trong hÖ thèng tµi chÝnh. Ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ mét trong nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp nh»m gi¶i quyÕt mèi quan hÖ kinh tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh kinh doanh ®îc biÓu hiÖn díi h×nh th¸i tiÒn tÖ ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña doanh nghiÖp lµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn , tèi ®a ho¸ vèn chñ së h÷u. Nãi c¸ch kh¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ nh÷ng quan hÖ tiÒn tÖ g¾n trùc tiÕp víi viÖc tæ chøc huy ®éng ph©n phèi, sö dông qu¶n lý vèn trong qu¸ tr×nh kinh doanh. Ho¹t ®éng tµi chÝnh ë doanh nghiÖp ph¶i híng tíi c¸c môc tiªu sau: - Ho¹t ®éng tµi chÝnh ph¶i gi¶i quyÕt tèt c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ thÓ hiÖn qua viÖc thanh to¸n víi c¸c ®¬n vÞ cã liªn quan nh Ng©n hµng, c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ kh¸c... mèi quan hÖ nµy ®îc cô thÓ ho¸ b»ng c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ vÒ mÆt lîng mÆt chÊt vµ thêi gian. Ho¹t ®éng tµi chÝnh ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c hiÖu qu¶, nguyªn t¾c nµy ®ßi hái ph¶i tèi ®a ho¸ viÖc sö dông c¸c nguån vèn, nh ng vÉn ®¶m b¶o qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®îc ho¹t ®éng b×nh thêng vµ mang l¹i hiÖu qu¶ cao. Ho¹t ®éng tµi chÝnh ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së t«n träng ph¸p luËt, chÊp hµnh vµ tu©n thñ c¸c chÕ ®é vÒ tµi chÝnh tÝn dông, nghÜa vô víi nhµ níc, kû luËt víi c¸c ®¬n vÞ tµi chÝnh kinh tÕ cã liªn quan. NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 3 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD 1.2. Ph©n tÝch ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. 1.2.1. ý nghÜa vµ môc ®Ých cña ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh. Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp hay cô thÓ ho¸ lµ qu¸ tr×nh ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp hay cô thÓ ho¸ lµ qu¸ tr×nh ph©n tÝch b¸o c¸o tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ qu¸ tr×nh kiÓm tra ®èi chiÕu, so s¸nh c¸c sè liÖu, tµi liÖu vµ t×nh h×nh tµi chÝnh hiÖn hµnh vµ trong qu¸ khø nh»m môc ®Ých ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng, hiÖu qu¶ kinh doanh còng nh rñi ro trong t¬ng lai cña doanh nghiÖp. B¸o c¸o tµi chÝnh lµ b¸o c¸o tæng hîp nhÊt vÒ t×nh h×nh tµi s¶n, nguån vèn vµ c«ng nî còng nh t×nh h×nh tµi chÝnh, kÕt qu¶ kinh doanh trong kú cña doanh nghiÖp. Do ®ã viÖc thêng xuyªn tiÕn hµnh ph©n tÝch tµi chÝnh sÏ cung cÊp th«ng tin cho ngêi sö dông tõ c¸c gãc ®é kh¸c nhau, võa ®¸nh gi¸ toµn diÖn, võa tæng hîp kh¸i qu¸t l¹i võa xem xÐt mét c¸ch chi tiÕt ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ®Ó nhËn biÕt ph¸n ®o¸n vµ ®a ra quyÕt ®Þnh tµi chÝnh, quyÕt ®Þnh ®Çu t vµ quyÕt ®Þnh tµi trî phï hîp, ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh th«ng qua c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp lµ mèi quan t©m cña nhiÒu nhãm ngêi. Nhµ qu¶n lý, c¸c nhµ ®Çu t, c¸c cæ ®«ng, c¸c chñ nî, c¸c kh¸ch hµng, c¸c nhµ cho vay tÝn dông, c¸c c¬ quan chÝnh phñ vµ ngêi lao ®éng... mçi nhãm ngêi nµy cã nhu cÇu th«ng tin kh¸c nhau. + §èi víi c¸c chñ doanh nghiÖp vµ c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp mèi quan t©m hµng ®Çu cña hä lµ t×m kiÕm lîi nhuËn vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî. Mét doanh nghiÖp bÞ lç liªn tôc sÏ bÞ c¹n nguån lùc vµ buéc ph¶i ®ãng cöa. MÆt kh¸c nÕu doanh nghiÖp kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n còng buéc ph¶i ®ãng cöa. + §èi víi c¸c chñ ng©n hµng vµ c¸c nhµ cho vay tÝn dông mèi quan t©m hµng ®Çu cña hä chñ yÕu lµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña doanh nghiÖp. V× vËy hä ®Æc biÖt quan t©m ®Õn lîng tiÒn vµ c¸c kho¶n cã thÓ chuyÓn nhanh thµnh tiÒn tõ ®ã so s¸nh v¬Ý nî ng¾n h¹n ®Ó biÕt ® îc kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi cña doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã c¸c chñ ng©n hµng vµ c¸c nhµ cho vay tÝn dông còng biÕt quan t©m tíi sè lîng vèn chñ së h÷u bëi v× nguån vèn nµy lµ kho¶n b¶o hiÓm cho hä trong trêng hîp doanh nghiÖp bÞ rñi ro trong thanh to¸n. + §èi víi c¸c nhµ cung cÊp vËt t hµng ho¸ dÞch vô cho doanh nghiÖp hä ra c¸c quyÕt ®Þnh xem cã cho phÐp kh¸ch hµng s¾p tíi cã ®îc NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 4 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD mua chÞu hµng hay kh«ng. hä cÇn biÕt ®îc kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp hiÖn t¹i vµ trong thêi gian s¾p tíi. + §èi víi c¸c nhµ ®Çu t, mèi quan t©m cña hä lµ thêi gian hoµn vèn, møc sinh l·i vµ sù rñi ro. V× vËy hä cÇn c¸c th«ng tin vÒ ®iÒu kiÖn tµi chÝnh , t×nh h×nh ho¹t ®éng, hiÖu qu¶ kinh doanh vµ tiÒm n¨ng t¨ng tr ëng cña c¸c doanh nghiÖp . Ngoµi ra c¸c c¬ quan tµi chÝnh, thèng kª, thuÕ, c¬ quan chñ qu¶n c¸c nhµ ph©n tÝch tµi chÝnh ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, nh÷ng ngêi lao ®éng... còng rÊt quan t©m tíi c¸c th«ng tin tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Nh vËy cã thÓ nãi môc tiªu tèi cao vµ quan träng nhÊt cña ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh lµ gióp rót ra quyÕt ®Þnh lùa chän ph ¬ng ¸n kinh doanh tèi cao vµ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c thùc tr¹ng tiÒm n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. 1.2.2. Tµi liÖu dïng lµm c¨n cø ®Ó ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp. Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh sö dông mäi nguån th«ng tin cã kh¶ n¨ng lµm râ môc tiªu cña dù ®o¸n tµi chÝnh trong ®ã chñ yÕu th«ng tin tõ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh. 1.2.2.1. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ; MÉu sè B01-DN B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n lµ b¸o c¸o tµi chÝnh tæng hîp ph¶n ¸nh tæng qu¸t toµn bé gi¸ trÞ tµi s¶n hiÖn cã nguån h×nh thµnh tµi s¶n ®ã cña doanh nghiÖp t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh theo 2 c¸ch ph©n lo¹i lµ kÕt cÊu vèn kinh doanh vµ nguån h×nh thµnh vèn kinh doanh. Sè liÖu b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cho biÕt toµn bé gi¸ trÞ tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghiÖp t¹i thêi ®iÓm b¸o c¸o theo c¬ cÊu tµi s¶n vµ nguån h×nh thµnh tµi s¶n tµi s¶n. C¨n cø vµo b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cã thÓ nhËn xÐt ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp . B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n thêng cã kÕt cÊu 2 phÇn: + PhÇn tµi s¶n: Ph¶n ¸nh toµn bé gi¸ trÞ tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghiÖp t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o theo c¬ cÊu tµi s¶n vµ h×nh thøc tån t¹i trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tµi s¶n ® îc NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 5 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD chia thµnh 2 phÇn: Tµi s¶n lu ®éng vµ ®Çu t ng¾n h¹n, Tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t dµi h¹n. + PhÇn nguån vèn: Ph¶n ¸nh nguån h×nh thµnh tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghiÖp t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o. C¸c chØ tiªu nguån vèn thÓ hiÖn tr¸ch nhiÖm ph¸p lý cña doanh nghiÖp ®èi víi tµi s¶n ®ang qu¶n lý vµ sö dông t¹i doanh nghiÖp. Nguån vèn ®îc chia thµnh nî ph¶i tr¶ vµ nguån vèn chñ së h÷u. Mçi phÇn cña b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®Òu ®îc ph¶n ¸nh theo ba cét: M· sè, sè ®Çu n¨m, sè cuèi kú (quý, n¨m) Néi dung trong b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n tho¶ m·n ph¬ng tr×nh c¬ b¶n. Tæng tµi s¶n = Tæng nguån vèn Ngoµi hai phÇn tµi s¶n vµ nguån vèn, cÊu t¹o b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cßn cã phÇn tµi s¶n ngoµi b¶ng. + PhÇn tµi s¶n ngoµi b¶ng: Ph¶n ¸nh tµi s¶n kh«ng thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp nhng doanh nghiÖp ®ang qu¶n lý hoÆc sö dông vµ mét sè chØ tiªu bæ sng kh«ng thÓ ph¶n ¸nh trong b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. C¬ së sè liÖu ®Ó lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n lµ c¸c sæ kÕ to¸n tæng hîp vµ chi tiÕt c¸c tµi kho¶n lo¹i 0,1,2,3,4 vµ b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n kú tr íc. 1.2.2.2. B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh mÉu sè B02-DN. Lµ b¸o c¸o tµi chÝnh tæng hîp ph¶n ¸nh tæng qu¸t t×nh h×nh vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh vµ ho¹t ®éng kh¸c t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi nhµ níc vÒ thuÕ vµ c¸c kho¶n nép b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh gåm 3 phÇn: PhÇn 1: L·i - Lç: ph¶n ¸nh t×nh h×nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp bao gåm ho¹t ®éng kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c. tÊt c¶ c¸c chØ tiªu trong phÇn nµy ®Òu tr×nh bµy sè liÖu cña kú tr íc tæng sè ph¸t sinh trong kú b¸o c¸o. PhÇn 2: T×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi nhµ níc. NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 6 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD Ph¶n ¸nh t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi nhµ n íc vÒ thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c. tÊt c¶ c¸c chØ tiªu trong phÇn nµy ®Òu ® îc tr×nh bµy: sè cßn ph¶i nép kú tríc chuyÓn sang, sè cßn ph¶i nép ph¸t sinh trong kú b¸o c¸o, sè ®· nép trong kú b¸o c¸o, sè cßn ph¶i nép ®Õn cuèi lú b¸o c¸o. PhÇn III. ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT) ®îc khÊu trõ, ®îc miÔn gi¶m, ®îc hoµn l¹i: ph¶n ¸nh sè thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®îc khÊu trõ, ®· khÊu trõ, vµ cßn ®îc khÊu trõ ë cuèi kú sè thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®îc hoµn l¹i, ®· hoµn l¹i vµ cßn ®îc hoµn l¹i cuèi kú. Sè thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®îc miÔn gi¶m, ®· miÔn gi¶m vµ cßn ®îc miÔn gi¶m. C¬ së sè liÖu ®Ó lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh lµ sæ kÕ to¸n trong kú c¸c tµi kho¶n tõ lo¹i 5 ®Õn lo¹i 9, tµi kho¶n 333 vµ b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh kú tríc. 1.2.2.3. B¸o c¸o lu chuyÓn tiÒn tÖ MÉu sè 1303 -DN B¸o c¸o lu chuyÓn tiÒn tÖ lµ b¸o c¸o tµi chÝnh ph¶n ¸nh c¸c kho¶n thu vµ chi tiÒn trong kú cña doanh nghiÖp theo c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, ho¹t ®éng ®Çu t vµ ho¹t ®éng tµi chÝnh. Dùa vµo b¸o c¸o lu chuyÓn tiÒn tÖ thanh to¸n cã thÓ ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng t¹o ra tiÒn, sù biÕn ®éng tµi s¶n thuÇn, kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ dù ®o¸n ®îc b»ng tiÒn trong kú tiÕp theo cña doanh nghiÖp. + Lu chuyÓn tiÒn tÖ tõ ho¹t ®éng kinh doanh: Ph¶n ¸nh toµn bé ®ång tiÒn thu vµo vµ chi ra liªn quan trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp nh thu tiÒn mÆt tõ doanh thu b¸n hµng, c¸c kho¶n thu bÊt thêng b»ng tiÒn mÆt kh¸c, chi tiÒn mÆt tr¶ cho ngêi b¸n hoÆc ngêi cung cÊp, chi tr¶ l¬ng, nép thuÕ, chi tr¶ l·i tiÒn vay... + Lu chuyÓn tiÒn tÖ tõ ho¹t ®éng ®Çu t ph¶n ¸nh toµn bé ®ång tiÒn thu vµo vµ chi ra liªn quan trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t cña ®· nép. C¸c kho¶n thu chi tiÒn mÆt nh b¸n tµi s¶n, b¸n chøng kho¸n ®Çu t, thu nî c¸c C«ng ty kh¸c, thu l¹i vÒ phÇn ®Çu t. c¸c kho¶n chi tiÒn mÆt nh mua tµi s¶n chøng kho¸n ®Çu t cña c¸c doanh nghiÖp. NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 7 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD + Lu chuyÓn tiÒn tÖ tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh: Ph¶n ¸nh toµn bé ®ång tiÒn thu chi liªn quan trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp bao gåm c¸c nghiÖp vô lµm t¨ng gi¶m vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp nh chñ doanh nghiÖp gãp vèn, vay vèn dµi h¹n, ng¾n h¹n, nhËn vèn gãp liªn doanh, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu... + Cã 2 ph¬ng ph¸p lËp b¸o c¸o lu chuyÓn tiÒn tÖ lµ ph¬ng ph¸p trùc tiÕp vµ ph¬ng ph¸p gi¸n tiÕp. Mçi b¸o c¸o lËp theo ph¬ng ph¸p kh¸c nhau th× tu©n theo nguyªn t¾c c¬ së sè liÖu vµ c¸ch lËp c¸c chØ tiªu kh¸c nhau. 1.2.2.4. ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh MÉu B09-DN. ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh lµ mét bé phËn lËp thµnh hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ®îc lËp ®Ó gi¶i thÝch bæ sung th«ng tin vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong kú b¸o c¸o mµ b¸o c¸o tµi chÝnh kh«ng thÓ tr×nh bµy râ rµng vµ chi tiÕt ®îc. ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh tr×nh bµy kh¸i qu¸t ®Þa ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, néi dung mét sè chÕ ®é kÕ to¸n ® îc doanh nghiÖp lùa chän ®Ó ¸p dông t×nh h×nh vµ lý do biÕn ®éng cña mét sè ®èi tîng s¶n xuÊt vµ nguån vèn quan träng, ph©n tÝch mét sè chØ tiªu tµi s¶n chñ yÕu vµ c¸c kiÕn nghÞ cña doanh nghiÖp. C¬ së sè liÖu lËp thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh lµ c¸c sæ kÕ to¸n kú tríc b¸o c¸o, b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n kú tríc b¸o c¸o thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh kú tríc, n¨m tríc. 1.2.3. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh. C¸c c«ng cô chñ yÕu ®Ó ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp. + Trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n víi tæng tµi s¶n, tæng nguån vèn ®Ó ®¸nh gi¸ tõng kho¶n môc so víi quy mo chung. + Ph©n tÝch theo chiÒu ngang, ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng kh¸c cña tõng chØ tiªu lµm næi bËt c¸c xu thÕ vµ t¹o nªn mèi quan hÖ cña c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh trªn cïng 1 dßng cña b¸o c¸o so s¸nh. + Ph¬ng ph¸p so s¸nh: NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 8 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD So s¸nh lµ ph¬ng ph¸p ®îc sö dông phæ biÕn nhÊt trong ph©n tÝch ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶, x¸c ®Þnh vÞ trÝ vµ xu híng biÕn ®éng cña c¸c chØ tiªu ph©n tÝch. V× vËy ®Ó tiÕn hµnh so s¸nh gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n nh x¸c ®Þnh sè gèc ®Ó so s¸nh, x¸c ®Þnh ®iÒu kiÖn so s¸nh x¸c ®Þnh môc tiªu so s¸nh. + §iÒu kiÖn so s¸nh. ChØ tiªu kinh tÕ ®îc h×nh thµnh cïng mét kho¶ng thêi gian nh nhau: - ChØ tiªu kinh tÕ ph¶i thèng nhÊt vÒ mÆt néi dung vµ ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n. - ChØ tiªu kinh tÕ ph¶i cïng ®¬n vÞ ®o lêng. - Cïng quy m« ho¹t ®éng víi ®iÒu kiÖn kinh doanh t¬ng tù nhau + Tiªu chuÈn so s¸nh: Lµ c¸c chØ tiªu ®îc chän lµm c¨n cø so s¸nh (kú gèc). + C¸c ph¬ng ph¸p so s¸nh thêng sö dông. - So s¸nh t¬ng ®èi: Ph¶n ¸nh kÕt cÊu mèi quan hÖ tèc ®é ph¸t triÓn vµ møc ®é phæ biÕn cña c¸c chØ tiªu kinh tÕ. - So s¸nh sè tuyÖt ®èi: Cho biÕt khèi lîng, quy m« doanh nghiÖp ®¹t ®îc tõ c¸c chØ tiªu kinh tÕ gi÷a kú ph©n tÝch vµ kú gèc. - So s¸nh sè b×nh qu©n: Cho biÕt kh¶ n¨ng biÕn ®éng cña mét bé phËn chØ tiªu hoÆc nhãm chØ tiªu. + Ph¬ng ph¸p chi tiÕt ho¸ chØ tiªu ph©n tÝch. §Ó ph©n tÝch mét c¸ch s©u s¾c c¸c ®èi tîng nghiªn cøu, kh«ng thÓ chØ dùa vµo c¸c chØ tiªu tæng hîp, mµ cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ theo c¸c chØ tiªu cÊu thµnh cña chØ tiªu ph©n tÝch. Th«ng thêng trong ph©n tÝch viÖc chi tiÕt chØ tiªu ph©n tÝch ®îc tiÕn hµnh theo c¸c híng sau: - Chi tiÕt theo bé phËn cÊu thµnh chØ tiªu: NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 9 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD Mét kÕt qu¶ kinh doanh biÓu hiÖn trªn c¸c chØ tiªu theo c¸c bé phËn cïng víi sù biÓu hiÖn vÒ lîng cña bé phËn ®ã sÏ gióp Ých rÊt nhiÒu trong viÖc ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c kÕt qu¶. - Chi tiÕt theo thêi gian , chi tiÕt theo thêi gian gióp c¸c gi¶i ph¸p cã hiÖu qu¶ cho c«ng t¸c s¶n xuÊt kinh doanh tuú theo ®Æc tÝnh cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, tuú theo néi dung kinh tÕ cña c¸c chØ tiªu ph©n tÝch, tuú môc ®Ých ph©n tÝch kh¸c nhau cã thÓ lùa chän kho¶ng thêi gian cÇn chi tiÕt kh¸c nhau vµ chØ tiªu chi tiÕt kh¸c nhau. - Chi tiÕt theo ®Þa ®iÓm: Chi tiÕt chØ tiªu ph©n tÝch theo ®Þa ®iÓm lµ x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu ph©n tÝch theo c¸c ®Þa ®iÓm thùc hiÖn c¸c chØ tiªu ®ã 1.2.4. Néi dung ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh. Néi dung ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp tuú thuéc vµo dù kiÖn mµ ban gi¸m ®èc ®ßi hái vµ th«ng tin ngêi ph©n tÝch muèn cã. Tuy nhiªn ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp bao gåm nh÷ng néi dung sau: 1.2.4.1. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh - §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh sÏ cung cÊp mét c¸ch tæng qu¸t nhÊt t×nh h×nh tµi chÝnh trong kú kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ kh¶ quan hay kh«ng kh¶ quan. §iÒu ®ã cho phÐp chñ doanh nghiÖp thÊy râ thùc chÊt cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn hay chiÒu híng suy tho¸i cña doanh nghiÖp. Qua ®ã cã nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®Ó qu¶n lý. - §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh tríc hÕt c¨n cø vµo sè liÖu ®· ph¶n ¸nh trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n råi so s¸nh ®Ó thÊy ® îc quy m« vèn mµ ®¬n vÞ sö dông trong kú còng nh kh¶ n¨ng huy ®éng vèn tõ c¸c nguån kh¸c nhau cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn nÕu chØ dùa vµo sù t¨ng hay gi¶m cña tæng tµi s¶n hay tæng nguån vèn th× cha ®ñ thÊy râ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ®îc v× vËy cÇn ph¶i ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a c¸c kho¶n môc trong b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 10 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD 1.2.4.2. Ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a c¸c kho¶n môc trong b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. - §Ó hiÓu ®îc mét c¸ch ®Çy ®ñ thùc tr¹ng tµi chÝnh còng nh t×nh h×nh sö dông tµi chÝnh cña doanh nghiÖp vµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña c¸c kho¶n môc trong b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n theo quan ®iÓm lu©n chuyÓn vèn. tµi s¶n cña doanh nghiÖp bao gåm tµi s¶n lu ®éng vµ tµi s¶n cè ®Þnh chóng ®îc h×nh thµnh chñ yÕu tõ vèn chñ së h÷u tøc lµ. B nguån vèn = A tµi s¶n (I + II + IV + V (2,3) + VI + B tµi s¶n (1) C©n ®èi (1) chØ mang tÝnh chÊt lý thuyÕt nghi· lµ nguån vèn chñ së h÷u doanh nghiÖp t trang tr¶i c¸c lo¹i tµi s¶n cho c¸c ho¹t ®éng chñ yÕu mµ kh«ng ph¶i ®i vay hoÆc chiÕm dông. Trong thùc tÕ, th êng x¶y ra mét trong hai trêng hîp. NÕu vÕ tr¸i > vÕ ph¶i trêng hîp nµy doanh nghiÖp thõa nguån vèn sö dông kh«ng hÕt nªn sÏ bÞ chiÕm dông tõ bªn ngoµi. NÕu vÕ tr¸i < vÕ ph¶i thiÕu nguån vèn ®Ó trang tr¶i tµi s¶n nªn ch¾c ch¾n doanh nghiÖp ph¶i ®i vay hoÆc chiÕm dông vèn tõ bªn ngoµi. Trong qu¸ tr×nh kinh doanh khi nguån vèn chñ së h÷u kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu doanh nghiÖp ®îc phÐp ®i vay ®Ó bæ sung vèn kinh doanh . Lo¹i trõ c¸c kho¶n vay qu¸ h¹n, th× c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n dµi h¹n cha ®Õn h¹n tr¶ ®Òu ®îc coi lµ nguån vèn hîp ph¸p. Do vËy vÒ mÆt lý thuyÕt l¹i cã quan hÖ c©n ®èi. B nguån vèn + A nguån vèn (I(1) + II) = A tµi s¶n (I + II + IV + V (2,3) + VI) + B tµi s¶n (I + II+ III). C©n ®èi 2 hÇu nh kh«ng x¶y ra trªn thùc tÕ thêng x¶y ra mét hai trêng hîp. VÕ tr¸i > vÕ ph¶i sÏ thõa vèn vµ sè vèn ®ã sÏ bÞ chiÕm dông VÕ tr¸i < vÕ ph¶i do thiÕu nguån vèn bï ®¾p nªn doanh nghiÖp ph¶i ®i chiÕm dông. - MÆt kh¸c do tÝnh chÊt c©n b»ng cña b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n Tæng tµi s¶n = Tæng nguån vèn nªn ta cã c©n ®èi 3 sau: NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 11 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD {A. I(1) , II + B] nguån vèn - [A>I>II>IV, V (2,3) VI + B I, II, III] tµi s¶n = [A.III.V (1,4,5) + B IV] tµi s¶n - [A.I (2,3...8)III] nguån vèn. NghiÖp vô c©n ®èi nµy cho thÊy sè vèn mµ doanh nghiÖp bÞ chiÕm dông (hoÆc ®i chiÕm dông) b»ng sè chªnh lÖch gi÷a sè tµi s¶n ph¶i thu vµ c«ng nî ph¶i tr¶. ViÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh th«ng qua ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a c¸c kho¶n môc trong b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n sÏ lµ kh«ng ®Çy ®ñ. Do ®ã chñ doanh nghiÖp , kÕ to¸n trëng vµ c¸c ®èi tîng quan t©m ®Õn t×nh h×nh doanh nghiÖp ph¶i xem xÐt kÕt cÊu vèn vµ nguån vèn ®èi chiÕu yªu cÇu kinh doanh. 1.2.4.3. Ph©n tÝch c¸n bé cÊu tµi s¶n vµ c¬ cÊu vèn. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng thÕ m¹nh trong c¹nh tranh sÏ phô thuéc vµo tiÒm lùc vÒ vèn vµ quy m« tµi s¶n. Song viÖc ph©n bæ tµi s¶n nh thÕ nµo c¬ cÊu hîp lý kh«ng míi lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cã nghÜa lµ chØ víi sè vèn nhiÒu kh«ng th«i sÏ kh«ng ®ñ mµ ph¶i ®¶m b¶o sö dông nã nh thÕ nµo ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶. Muèn nh vËy chóng thanh to¸n ph¶i xem xÐt kÕt cÊu tµi s¶n (vèn) cña doanh nghiÖp cã hîp lý hay kh«ng. a. Ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n. §Ó ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n lËp b¶ng c¬ cÊu tµi s¶n (b¶ng sè 01). Ngoµi viÖc so s¸nh tæng tµi s¶n cuèi kú so víi ®Çu n¨m vÉn cßn ph¶i xem xÐt tû träng lo¹i tµi s¶n chiÕm tæng sè tµi s¶n mµ xu h íng biÕn ®éng cña viÖc ph©n bæ tµi s¶n. §iÒu nµy ®îc ®¸nh gi¸ trªn tÝnh chÊt kinh doanh vµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña tõng bé phËn, tuú theo lo¹i t×nh h×nh kinh doanh ®Ó xem xÐt tû träng tõng lo¹i tµi s¶n chiÕm trong tæng sè lµ cao hay thÊp. Khi ®¸nh gi¸ sù ph©n bæ TSC§ vµ §TDH trong tæng tµi s¶n kÕt hîp víi tû suÊt ®Çu t ®Ó ph©n tÝch chÝnh x¸c vµ râ nÐt h¬n Tû suÊt ®Çu t = Tæng TSC§ vµ ®ang ®Çu t NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 Tæng sè tµi s¶n 12 x 100 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD Tû suÊt nµy ph¶n ¸nh t×nh tr¹ng trang bÞ c¬ së vËt chÊt kü thuËt nãi chung vµ m¸y mãc thiÕt bÞ nãi riªng cña doanh nghiÖp. nã cho biÕt n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ xu híng ph¸t triÓn l©u dµi cña doanh nghiÖp trÞ sè chØ tiªu nµy phô thuéc vµo tõng ngµnh kinh doanh cô thÓ. Khi ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n, cÇn xem xÐt sù biÕn ®éng cña tõng kho¶n môc cô thÓ, xem xÐt tû träng cña mçi lo¹i lµ cao hay thÊp trong tæng sè tµi s¶n. Qua ®ã ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý cña sù biÕn ®æi tõ ®ã cã gi¶i ph¸p cô thÓ. Cã thÓ lËp b¶ng t¬ng tù nh ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n b¶ng 02. Ngoµi viÖc xem xÐt ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ph©n bæ vèn cÇn ph©n tÝch c¬ cÊu nguån vèn ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tù tµi trî vÒ mÆt tµi chÝnh còng nh møc ®é tù chñ, chñ ®éng trong kinh doanh vµ nh÷ng khã kh¨n lµm doanh nghiÖp ph¶i ®¬ng ®Çu. b. Ph©n tÝch c¬ cÊu nguån vèn. §Ó tiÕn hµnh ph©n tÝch c¬ cÊu nguån vèn ta lËp b¶ng: Ph©n tÝch c¬ cÊu nguån vèn (b¶ng sè 03) §èi víi nguån h×nh thµnh tµi s¶n cÇn xem xÐt tû träng cña tõng lo¹i chiÕm trong tæng sè còng nh xu híng biÕn ®éng cña chóng. NÕu nguån vèn chñ së h÷u chiÕm tû träng cao trong tæng sè th× doanh nghiÖp cã ®ñ kh¶ n¨ng tù ®¶m b¶o vÒ mÆt tµi chÝnh vµ møc ®é ®éc lËp cña doanh nghiÖp ®èi víi chñ nî lµ cao. Ngîc l¹i nÕu c«ng nî ph¶i tr¶ chiÕm chñ yÕu trong tæng sè th× kh¶ n¨ng tù ®¶m b¶o vÒ mÆt tµi chÝnh cña doanh nghiÖp sÏ thÊp. §iÒu nµy dÔ thÊy r»ng th«ng qua chØ tiªu tû suÊt tµi trî Tû suÊt tµi trî = Tæng nguån vèn chñ së h÷u Tæng nguån vèn x 100 ChØ tiªu nµy cµng n©ng cao thÓ hiÖn kh¶ n¨ng ®éc lËp cao vÒ mÆt tµi chÝnh hay møc ®é tµi trî cña doanh nghiÖp cµng tèt bëi v× hÇu hÕt tµi s¶n mµ doanh nghiÖp hiÖn cã ®Òu ®îc ®Çu t b»ng vèn cña m×nh. Tû suÊt nî = Nî ph¶i tr¶ Tæng nguån vèn NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 13 x 100 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD Tû suÊt nµy cho biÕt sè nî mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c hoÆc c¸ nh©n cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh tû suÊt nµy cµng nhá cµng tèt. Nã thÓ hiÖn kh¶ n¨ng tù chñ vÒ vèn cña doanh nghiÖp. Sau khi ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh th«ng qu¸ c¸c ph©n tÝch chóng thanh to¸n cÇn ®a ra mét vµi nhËn xÐt chung vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ®Ó cã c¬ së cho nh÷ng ph©n tÝch tiÕp theo. 1.2.4.4. Ph©n tÝch t×nh h×nh c«ng nî vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n. T×nh h×nh c«ng nî vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n ph¶n ¸nh râ nÐt chÊt l îng c«ng t¸c tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. NÕu ho¹t ®éng tµi chÝnh tèt th× sÏ Ýt c«ng nî, kh¶ n¨ng thanh to¸n cao, Ýt bÞ chiÕm dông vèn. Ng îc l¹i nÕu ho¹t ®éng tµi chÝnh kÐm th× sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng chiÕm dông vèn lÉn nhau, c¸c kho¶n c«ng nî ph¶i thu sÏ d©y d a kÐo dµi, ®¬n vÞ mÊt tù chñ trong kinh doanh vµ kh«ng cßn kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n cã kh¶ n¨ng dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ph¸ s¶n. C¨n cø vµo b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n lËp b¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n, khi ph©n tÝch cÇn ®a ra tÝnh hîp lý cña nh÷ng kho¶n chiÕm dông ®Ó cã kÕ ho¹ch thu håi nî vµ thanh to¸n ®óng lóc, kÞp thêi, ®Ó xem xÐt c¸c kho¶n nî ph¶i thu biÕn ®éng cã ¶nh hëng ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp hay kh«ng, cÇn tÝnh ra vµ so s¸nh c¸c chØ tiªu sau. Tæng sè nî ph¶i thu Tû lÖ kho¶n thu so víi ph¶i tr¶ = Tæng sè nî ph¶i tr¶ x 100 NÕu tû lÖ nµy > 100% th× sè vèn ®¬n vÞ ®i chiÕm dông ®¬n vÞ kh¸c Ýt h¬n sè bÞ chiÕm dông. Sè vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu = Doanh thu thuÇn B×nh qu©n c¸c kho¶n ph¶i thu ChØ tiªu nµy cho biÕt møc ®é hîp lý cña sè d c¸c kho¶n ph¶i thu vµ hiÖu qu¶ cña viÖc thu håi c«ng nî. NÕu c¸c kho¶n ph¶i thu ®îc thu håi nhanh th× sè vßng lu©n chuyÓn c¸c kho¶n ph¶i thu sÏ cao vµ doanh nghiÖp Ýt bÞ chiÕm dông vèn. Tuy nhiªn sè vßng lu©n chuyÓn c¸c kho¶n ph¶i thu nÕu qu¸ cao sÏ kh«ng tèt v× cã thÓ ¶nh h ëng ®Õn khèi lîng hµng tiªu dïng do ph¬ng thøc thanh to¸n qu¸ chÆt chÏ. NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 14 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Kú thu tiÒn b×nh qu©n = Khoa Kinh tÕ vµ QTKD Thêi gian kú ph©n tÝch (360ngµy) Sè vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu ChØ tiªu nµy cho biÕt ®Ó thu ®îc c¸c kho¶n ph¶i thu cÇn mét thêi gian lµ bao nhiªu. NÕu sè ngµy cµng lín h¬n thêi gian quy ®Þnh cho kh¸ch th× viÖc thu håi kho¶n ph¶i thu chËm vµ ngùc l¹i. sè ngµy quy ®Þnh b¸n chÞu cho kh¸ch lín h¬n thêi gian nµy th× sÏ cã dÊu hiÖu chøng tá viÖc thu håi c«ng nî ®¹t tríc kÕ ho¹ch vµ thêi gian ®Ó cã c¬ së ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp tríc m¾t vµ triÓn väng thanh to¸n cña doanh nghiÖp. §Ó ph©n tÝch ta lËp b¶ng ph©n tÝch nhu cÇu kh¶ n¨ng thanh to¸n. §©y lµ nhãm chØ tiªu ®îc sö dông ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp. Kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn hµnh = Tæng TSL§ Nî ng¾n h¹n ChØ tiªu nµy cho biÕt møc ®é c¸c kho¶n nî cña c¸c chñ nî ng¾n h¹n ®îc trang tr¶i b»ng c¸c tµi s¶n cã thÓ chuyÓn thµnh tiÒn trong mét giai ®o¹n t¬ng ®¬ng víi thêi h¹n c¸c kho¶n nî TSLD - Dù tr÷ tån kho Tû lÖ thanh to¸n nhanh = Nî ng¾n h¹n ChØ tiªu nµy cho biÕt kh¶ n¨ng hoµn t¶ c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n kh«ng phô thuéc vµo viÖc b¸n tµi s¶n dù tr÷. Dù tr÷ tån kho Tû lÖ dù tr÷ tån kho = Vèn L§ rßng ChØ tiªu nµy cho biÕt phÇn thua lç mµ doanh nghiÖp cã thÓ g¸nh chÞu do gi¸ hµng dù tr÷ gi¶m. Vèn lu ®éng rßng = Tæng TSL§ - Tæng nî ng¾n h¹n HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh (H K) = NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 15 Kh¶ n¨ng thanh to¸n Nhu cÇu thanh to¸n B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD HÖ sè nµy cã thÓ tÝnh cho c¶ thêi kú hoÆc tõng giai ®o¹n. Nã lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp lµ æn ®Þnh hoÆc kh¶ quan . NÕu H K < 1 th× chøng tá doanh nghiÖp thiÕu kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n doanh nghiÖp cµng mÊt dÇn kh¶ n¨ng thanh to¸n. H K dÇn dÇn ®Õn 0 th× doanh nghiÖp sÏ cã nguy c¬ ph¸ s¶n mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n. 1.2.4.5. Ph©n tÝch t×nh h×nh huy ®éng vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn. a. Ph©n tÝch t×nh h×nh huy ®éng vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh. Vèn cè ®Þnh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh tham gia c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. vèn cè ®Þnh tham gia c¸c chu kú kinh doanh gi¸ trÞ bÞ hao mßn vµ chuyÓn dÞch dÇn vµo tõng phÇn gi¸ trÞ s¶n phÈm, chuyÓn ho¸ thµnh vèn lu ®éng nguån vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp cã thÓ do ng©n s¸ch n«ng nghiÖp cÊp, do vèn gãp hoÆc do doanh nghiÖp tù bæ sung. Bªn c¹nh viÖc xem xÐt t×nh h×nh huy ®éng vµ sù biÕn ®æi cña vèn cè ®Þnh trong kú cÇn ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh v× nã g¾n liÒn víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn l©u dµi cña doanh nghiÖp th«ng qua ®ã chóng ta cã thÓ ®¸nh gi¸ ®îc t×nh h×nh trang bÞ c¬ së vËt chÊt , tr×nh ®é sö dông nh©n lùc, vËt lùc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®ång thêi sÏ ph¶n ¸nh ®îc chÊt lîng tæ chøc kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp ngêi thanh to¸n thêng sö dông hÖ thèng c¸c chØ tiªu sau. HiÖu suÊt sö dông TSC§ = Doanh thu thuÇn vÒ tiªu thô SP Sè d b×nh qu©n TSC§ ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh cø mét ®ång vèn TSC§ tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ trong kú. HÖ sè ®¶m nhiÖm = TSC§ b×nh qu©n Sè d b×nh qu©n TSC§ ChØ tiªu nµy cho biÕt ®Ó cã 1 ®ång doanh thu th× cÇn bao nhiªu ®ång tµi s¶n cè ®Þnh. NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 16 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD Søc sinh lêi cña TSC§ = Lîi nhuËn thuÇn TSC§ b×nh qu©n ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång TSC§ ®em l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn thuÇn. Sè hao phÝ TSC§ = Nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§ Doanh thu thuÇn (hay lîi nhuËn thuÇn) ChØ tiªu nµy cho biÕt ®Ó cã mét ®ång doanh thu hay 1 ®ång lîi nhuËn thuÇn cÇn bao nhiªu ®ång nguyªn g¸i TSC§. Bªn c¹nh vèn cè ®Þnh vèn lu ®éng còng lµ mét yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp v× nã gióp cho mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú cña doanh nghiÖp ® îc tiÕn hµnh b×nh thêng. Do ®ã viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng còng rÊt quan träng trong ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp. b. Ph©n tÝch t×nh h×nh huy ®éng vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng. Vèn lu ®éng lµ h×nh th¸i gi¸ trÞ thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp mµ thêi gian sö dông, thu håi, lu©n chuyÓn (ng¾n) th êng díi mét n¨m hay mét chu kú kinh doanh nh vèn b»ng tiÒn, ®Çu t ng¾n h¹n, c¸c kho¶n ph¶i thu, hµng tån kho ... Khi ph©n tÝch t×nh h×nh vèn lu ®éng cÇn xem xÐt sù biÕn ®éng vµ ®¸nh gi¸ hîp lý vÒ tû träng cña nã chiÕm trong tæng nguån vèn kinh doanh ®Ó cã ®îc ph¬ng ph¸p kinh doanh hîp lý nh»m tiÕt kiÖm kh«ng g©y l·ng phÝ. §Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh sö dông vèn l u ®éng ngêi thanh to¸n sö dông c¸c chØ tiªu sau: HiÖu suÊt sö dông TSL§ = Doanh thu thuÇn TSL§ b×nh qu©n ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn TSL§ ®em l¹i mÊy ®ång doanh thu thuÇn. Møc sinh lêi cña TSL§ = NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 17 Lîi nhuËn thuÇn TSL§ b×nh qu©n B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mét ®ång vèn lu ®éng t¹o ra ®îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn thuÇn trong kú Khi ph©n tÝch cÇn tÝnh ra c¸c chØ tiªu råi so s¸nh gi÷a kú ph©n tÝch víi kú tríc nÕu c¸c chØ tiªu nµy t¨ng lªn th× chøng tá hiÖu qu¶ sö dông t¨ng lªn vµ ngîc l¹i. - Ph©n tÝch tèc ®é lu©n chuyÓn vèn lu ®éng. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh TSL§ vËn ®éng kh«ng ngõng thêng xuyªn qua c¸c giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §Èy nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn TSL§ sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Ó x¸c ®Þnh tèc ®é lu©n chuyÓn cña vèn lu ®éng ngêi thanh to¸n sö dông c¸c chØ tiªu sau: Doanh thu thuÇn Sè vßng quay cña vèn lu ®éng = Tæng vèn lao ®éng b×nh qu©n ChØ tiªu nµy cho biÕt vèn lu ®éng quay ®îc mÊy vßng trong kú, nÕu sè vßng t¨ng chøng tá hiÖu suÊt sö dông vèn t¨ng vµ ngîc l¹i. Thêi gian cña mét vßng lu©n chuyÓn vèn lu ®éng Thêi gian cña kú ph©n tÝch = Sè vßng quay cña vèn lu ®éng trong kú ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn sè ngµy cÇn thiÕt cho vèn l u ®éng quay ®îc mét vßng. Thêi gian cña mét vßng lu©n chuyÓn cµng nhá chøng tá tèc ®é lu©n chuyÓn cµng lín. HÖ sè ®¶m nhËn vèn lu ®éng = Vèn lu ®éng b×nh qu©n Tæng sè doanh thu thuÇn HÖ sè nµy cµng nhá chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng cao sè vèn tiÕt kiÖm ®îc cµng nhiÒu. Tæng doanh thu thuÇn = tæng doanh thu - c¸c kho¶n gi¶m trõ Thêi gian cña mét chu kú ph©n tÝch lµ 360 ngµy NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 18 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD Vèn lu ®éng b×nh qu©n = Vßng quay dù tr÷ tån kho = VL§ ®Çu kú + VL§ cuèi kú 2 Tæng doanh thu thuÇn Dù tr÷ tån kho ChØ tiªu nµy cho biÕt ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp sè vßng quay dù tr÷: HÖ sè nµy cµng cao thÓ hiÖn t×nh h×nh b¸n hµng cµng tèt vµ ngîc l¹i, ngoµi ra hÖ sè nµy cßn thÓ hiÖn tèc ®é lu©n chuyÓn vèn hµng ho¸ cña doanh nghiÖp nÕu tèc ®é nhanh th× cïng mét møc doanh thu nh vËy. Doanh nghiÖp ®Çu t cho hµng tån kho thÊp h¬n hoÆc cïng sè vèn nh vËy doanh thu cña doanh nghiÖp sÏ ®¹t cao h¬n. 1.2.4.6. Ph©n tÝch t×nh h×nh lîi nhuËn. §Ó ®¸nh gi¸ chung t×nh h×nh lîi nhuËn ®Ó biÕt ®îc lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë kú b¸o c¸o so víi kú gèc, biÕn ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ møc biÕn ®éng ®¸ng kÓ víi tõng ho¹t ®éng ( s¶n xuÊt kinh doanh, ho¹t ®éng tµi chÝnh, ho¹t ®éng bÊt thêng) cÇn ®¸nh gi¸ chung t×nh h×nh lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Tæng lîi nhuËn bao gåm: - L·i (lç) tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh lµ l·i (lç) vÒ tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô trong kú, bé phËn l·i lç nµy mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh tæng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. nh÷ng ho¹t ®éng liªn quÊn ®Õn viÖc ®Çu t tµi chÝnh vµ c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan ®Õn vèn. Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh ho¹t ®éng tµi chÝnh gi÷ vai trß kh¸ quan träng cã chøc n¨ng huy ®éng, qu¶n lý ph©n phèi sö dông vµ ®iÒu tiÕt vèn. - L·i (lç) tõ ho¹t ®éng bÊt thêng: ho¹t ®éng bÊt thêng lµ ho¹t ®éng n»m ngoµi dù kiÕn cña doanh nghiÖp ho¹t ®éng nµy tuy cã ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ chung cña doanh nghiÖp nhng kh«ng ®¸ng kÓ. Lîi nhuËn lµ nguån vèn quan träng ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng doanh nghiÖp, t¹o l¹p c¸c quü n©ng cao ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn. Do ®ã ph©n tÝch t×nh h×nh lîi nhuËn cña tõng bé phËn vµ toµn doanh nghiÖp, ph©n tÝch nguyªn nh©n vµ x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh hëng cña nã ®Õn t×nh h×nh biÕn ®éng cña doanh nghiÖp kh«ng ngõng n©ng cao lîi nhuËn. NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 19 B¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô Khoa Kinh tÕ vµ QTKD C¨n cø vµo b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp ta cã c¸c chØ tiªu ph©n tÝch sau: HÖ sè sinh lîi doanh thu = Lîi nhuËn sau thuÕ Doanh thu thuÇn ChØ tiªu nµy cho biÕt cø mét ®ång doanh thu thuÇn th× t¹o ra ® îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. HÖ sè sinh lêi cña t¶i s¶n = Lîi nhuËn sau thuÕ + TiÒn l·i ph¶i tr¶ Tæng tµi s¶n HÖ sè sinh lîi vèn chñ së h÷u = Lîi nhuËn sau thuÕ Tæng tµi s¶n Cø mét ®ång vèn chñ së h÷u sau mét kú kinh doanh t¹o ra ® îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. 1.2.4.6. Ph©n tÝch t×nh h×nh b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn. Ngoµi c¸c chØ tiªu ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp nh trªn, khi ph©n tÝch cÇn lu ý ®Õn t×nh h×nh b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cña doanh nghiÖp. Bëi v× nã lµ vÊn ®Ò cèt lâi cña bÊt k× mét doanh nghiÖp nµo khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh. Muèn tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh th× cÇn ph¶i cã vèn, nhng muèn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®em l¹i hiÖu qu¶ th× cÇn ph¶i b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn. Môc ®Ých cña viÖc b¶o toµn vèn vµ ph¸t triÓn vèn nh»m b¶o toµn vèn cña doanh nghiÖp ®îc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn ®ång thêi doanh nghiÖp cã nguån tù chñ víi sè vèn cña m×nh. B¶o toµn vèn lµ quy ®îc gi¸ trÞ søc mua cña vèn gi÷ ®îc kh¶ n¨ng chuyÓn ®èi so víi c¸c lo¹i tiÒn kh¸c t¹i thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. Ph¸t triÓn vèn cña doanh nghiÖp ®îc bæ sung thªm cïng víi viÖc t¨ng nhÞp ®é s¶n xuÊt vµ hiÖu qu¶ kinh doanh. ViÖc ph©n tÝch kh¶ n¨ng b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cña doanh nghiÖp ®îc tiÕn hµnh b»ng c¸ch so s¸nh vèn ph¶i b¶o toµn vµ sè vèn ®· ®îc thùc hiÖn t¹i tõng thêi ®iÓm. NÕu sè vèn ®· b¶o toµn cao h¬n sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp cã vèn ®Ó dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh. NguyÔn ThÞ Thu Hµ VB2 K4 20