Tài liệu 213 xd và ql quỹ tiền lương

Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 Lêi më ®Çu TiÒn l¬ng lµ mét vÊn ®Ò nh¹y c¶m vµ cã liªn quan kh«ng nh÷ng ®èi víi ngêi lao ®«ng mµ cßn liªn quan mËt thiÕt ®Õn tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp vµ toµn x· héi. TiÒn l¬ng lµ mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ níc . Mét sù thay ®æi nhá trong chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng cña Nhµ níc kÐo theo sù thay ®æi vÒ cuéc sèng vµ sinh ho¹t cña hµng triÖu ngêi lao ®éng vÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp . §èi víi ngêi lao ®éng , tiÒn l¬ng lµ mét kho¶n thu nhËp c¬ b¶n vµ quan träng nu«i sèng b¶n th©n ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä .Cßn ®èi víi doanh nghiÖp tiÒn l¬ng chiÕm tû träng lín trong tæng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp . TiÒn l¬ng kh«ng ph¶i lµ mét vÊn ®Ò míi mÎ nhng nã lu«n ®îc ®Æt ra nh mét vÊn ®Ò cÊp thiÕt vµ quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp .ChÝnh s¸ch tiÒn l¬ng ®óng ®¾n vµ phï hîp ®èi víi doanh nghiÖp .Th× cã thÓ ph¸t huy ®îc tÝnh s¸ng t¹o n¨ng lùc qu¶n lý ,tinh thÇn tr¸ch nhiÖm ý thøc vµ sù g¾n bã cña ngêi lao ®éng ®èi víi doanh nghiÖp .Tõ ®ã míi cã thÓ ph¸t huy n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh . ChÝnh v× vËy viÖc x©y dùng vµ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng ®óng ®¾n , chÆt chÏ sÏ gãp phÇn gi¶m bít mét phÇn kh«ng nhá chi phÝ s¶n xuÊt – kinh doanh cña doanh nghiÖp . XuÊt ph¸t tõ tÇm quan träng cña c«ng t¸c tiÒn l¬ng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng qu¶n trÞ nh©n lùc cña doanh nghiÖp nªn c«ng t¸c tiÒn l¬ng lu«n lu«n lµ mét trong nh÷ng c«ng t¸c quan träng cña doanh nghiÖp vµ nã thu hót sù chó ý , quan t©m , nghiªn cøu t×m hiÓu cña c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp . §· cã nhiÒu t¸c gi¶ nghiªn cøu vÒ c¸c vÊn ®Ò tiÒn l¬ng c¶ vÒ lý thuyÕt vµ thùc tiÔn nh»m t×m ra c¸c ph¬ng ph¸p h÷u hiÖu nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c x©y dùng vµ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng ®Ó khuyÕn khÝch ®éng viªn ngêi lao ®éng tÝch cùc lµm viÖc . Song trong thùc tiÔn c«ng t¸c tiÒn l¬ng trong c¸c doanh nghiÖp vÉn cßn nh÷ng vÊn ®Ò cha hîp lý víi tÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò , lý do nªu trªn mµ em lùa chän ®Ò tµi “ Hoµn thiÖn c«ng t¸c x©y dùng vµ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng “ 1 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 Trong suèt thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty vËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng ,em ®· nghiªn cøu thùc tiÔn ho¹t ®éng c«ng t¸c tiÒn l¬ng trong hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch , biÖn ph¸p nh»m khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng , kÕt hîp víi sù lùa chän c¸c ph¬ng ph¸p hîp lý vÒ t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp ,®Ó tõ ®ã ®a ra c¸c kiÕn nghÞ nh»m “Hoµn thiÖn c«ng t¸c x©y dùng vµ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng“ 2 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 PhÇn I - Ph¬ng ph¸p luËn vÒ x©y dùng vµ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp. I/Mét sè kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt tiÒn l¬ng: 1. TiÒn c«ng: Theo nghÜa réng bao hµm tÊt c¶ c¸c h×nh høc bï ®¾p mµ doanh nghiÖp tr¶ cho ngêi lao ®éng, nhng hiÖn nay theo c¸ch dïng phæ biÕn, tiÒn c«ng lµ thï lao cho nh÷ng ngëi lao ®éng kh«ng co sù gi¸m s¸t (ngµy, tuÇn, th¸ng). 2.TiÒn l¬ng: Díi chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, tiÒn l¬ng lµ mét phÇn thu nhËp quèc d©n ®îc nhµ níc tr¶ cho ngêi lao ®éng c¨n cø vµo sè lîng, chÊt lîng lao ®éng mµ ngêi ®ã cèng hiÕn cho x· héi. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, tiÒn l¬ng ®îc xem lµ gi¸ c¶ cña søc lao ®éng ®îc h×nh thµnh trªn c¬ së tho¶ thuËn gi÷a ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao ®éng. TiÒn l¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ søc lao ®éng do ngêi sö dông lao ®éng tr¶ cho ngêi lao ®éng khi ngêi lao ®éng hoµn thµnh mét c«ng viÖc nhÊt ®Þnh. TiÒn l¬ng bao gåm: - TiÒn l¬ng danh nghÜa (Ldn) lµ tiÒn mÆt nhËn ®îc trªn sæ s¸ch, nã cha ph¶n ¸nh ®óng thùc tr¹ng cuéc sèng cña ngêi lao ®éng cha tÝnh ®Õn gi¸ c¶ hµng ho¸ vµ tû lÖ l¹m ph¸t. - TiÒn l¬ng thùc tÕ ( Ltt) biÓu hiÖn b»ng sè lîng hµng ho¸ tiªu dïng vµ dÞch vô mµ ngêi lao ®éng mua dîc b»ng tiÒn l¬ng danh nghÜa. Nh vËy, tiÒn l¬ng thùc tÕ ph¶n ¸nh ®óng thùc tr¹ng cuéc sèng cña ngêi lao ®éng, nã kÓ ®Õn sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ hµng ho¸ vµ yÕu tè l¹m ph¸t. Tæ chøc hîp lý tiÒn l¬ng cã mét vai trß quan träng trong viÖc n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ, ®©y chÝnh lµ ®éng lùc thóc ®Èy ngêi lao ®éng h¨ng hi¸i lµm viÖc, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. 3.Chøc n¨ng cña tiÒn l¬ng: TiÒn l¬ng ®îc tr¶ cho ngêi lao ®éng khi hä hoµn thµnh mét c«ng viÖc nµo ®ã do ngêi sö dông lao ®éng giao. Sè tiÒn mµ ngêi lao ®éng nhËn ®3 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 îc c¨n cø vµo sè lîng c«ng viÖc, chÊt lîng c«ng viÖc còng nh nh÷ng quy ®Þnh kh¸c cña Nhµ Níc vÒ tiÒn l¬ng. Do vËy tiÒn l¬ng mang mét vai trß quan träng cã nhiÒu ý nghÜa, ngoµi c¸c môc ®Ých tiÒn l¬ng lµ kho¶n thu nhËp c¬ b¶n nu«i sèng b¶n th©n ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä, kÝch thÝch tinh thÇn lao ®éng…tiÒn l¬ng cßn thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng sau: - TiÒn l¬ng ph¶i ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng, tiÒn l¬ng ph¶i bï ®¾p ®îc c¸c hao phÝ vÒ thÓ lùc trÝ lùc cña ngêi lao ®éng, gãp phÇn n©ng cao tay nghÒ, t¨ng tÝch luü cho gia ®×nh ngêi lao ®éng. - KÝch thÝch ngêi lao ®éng: TiÒn l¬ng ph¶i ®¶m b¶o sù t¸c ®éng vµo lùc lîng lao ®éng ë c¸c ngµnh, c¸c khu vùc vµ c¸c bé phËn trong doanh nghiÖp. Nhµ níc sö dông chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng ®Ó thu hót ngêi lao ®éng ®Õn c¸c vïng s©u, vïng xa, miÒn nói vµ h¶i ®¶o, nh»m ph©n bè l¹i lao ®éng. Cßn doanh nghiÖp sö dông chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng kÝch thÝch lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, khuyÕn khÝch lao ®éng lµm viÖc ë nh÷ng c«ng viÖc ®ßi hái tay nghÒ cao, co tÝnh ®éc h¹i, nÆng nhäc. -Chøc n¨ng thanh to¸n: ngêi lao ®éng sö dông tiÒn l¬ng ®Ó mua s¾m c¸c vËt dông ®¶m b¶o cuéc sèng cho b¶n th©n vµ gia ®×nh. -TiÒn l¬ng lµ thíc ®o gi¸ trÞ søc lao ®éng, hao phÝ søc lao ®éng mµ ngêi lao ®éng bá ra ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc, kÕt thóc c«ng viÖc. Hä ph¶i nhËn ®îc mét kho¶n tiÒn t¬ng xøng víi sù hao phÝ søc lùc mµ hä ®· bá ra ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc ®ã. Chøc n¨ng nµy biÓu hiÖn quy luËt ph©n phèi theo lao ®éng. 4.B¶n chÊt cña tiÒn l¬ng: Søc lao ®éng kÕt hîp víi ®èi tîng, t liÖu lao ®éng hîp l¹i thµnh qu¸ tr×nh lao ®éng. TiÒn l¬ng mµ ngêi lao ®éng nhËn ®îc do qu¸ tr×nh lao ®éng cña hä ph¶i bï ®¾p ®îc sù hao phÝ vÒ thÓ lùc vµ trÝ lùc mµ ngêi lao ®éng bá ra trong qu¸ tr×nh lao ®éng. ViÖc tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng ®îc tÝnh to¸n mét c¸ch chi tiÕt trong ho¹ch to¸n kinh doanh võa ®¶m b¶o tiÕt kiÖm chi phÝ, võa n©ng cao ®êi sèng cho ngêi lao ®éng. TiÒn l¬ng ph¶n ¸nh mèi quan hÖ ph©n phèi s¶n phÈm gi÷a toµn thÓ x· héi do Nhµ níc lµ ®¹i diÖn víi ngêi lao ®éng. TiÒn l¬ng, tiÒn c«ng cÇn ph¶i x¸c ®Þnh trªn c¬ së tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ trÞ søc lao ®éng dùa trªn sù hao phÝ søc lao ®éng vµ hiÖu qu¶ lao 4 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 ®éng. ®ã lµ c¸c yÕu tè ®¶m b¶o qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng, tho¶ m·n nhu cÇu ¨n, ë, mÆc… viÖc tr¶ l ¬ng cho ngêi lao ®éng kh«ng ph©n biÖt ®é tuæi giíi tÝnh, t«n gi¸o mµ tr¶ theo sè lîng vµ chÊt lîng lao ®éng bá ra ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc cã tÝnh ®Õn c¸c yÕu tè nÆng nhäc, ®éc h¹i , l¹m ph¸t vv. 5.Nguyªn t¾c cña tiÒn l¬ng : §Ó thùc hiÖn tèt c¸c chøc n¨ng nªu trªn, tiÒn l¬ng ph¶i tu©n theo c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n sau: a/Tr¶ l¬ng ngang nhau cho ngêi lao ®éng cã sù hao phÝ søc lao ®éng nh nhau. Nguyªn t¾c nµy ®îc dùa trªn quy luËt ph©n phèi theo lao ®éng. Cô thÓ trong ®iÒu kiÖn nh nhau, c«ng viÖc gièng nhau (c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng) th× ngêi lao ®éng ®îc hëng møc l¬ng nh nhau. §¶ng vµ Nhµ níc ta lu«n nhÊt qu¸n trong mäi thêi kú ®Ó thùc hiÖn triÖt ®Ó vµ nghiªm tóc nguyªn t¾c nµy tõ khi cuéc c¸ch m¹ng thµng 8 thµnh c«ng. §iÒu nµy thÓ hiÖn râ tÝnh u viÖt cña Nhµ níc céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam. Khi tr¶ l¬ng kh«ng ph©n biÖt ®é tuæi, t«n gi¸o, giíi tÝnh , thµnh phÇn d©n téc, b¶n th©n vµ gia ®×nh ®èi víi nh÷ng ng êi thùc hiÖn c«ng viÖc nh nhau vµ cïng ®îc kÕt qu¶ gièng nhau. ®©y lµ nguyªn t¾c qyuan träng nhÊt cña tiÒn l¬ng, nã cã t¸c dông kÝch thÝch ngêi lao ®éng h¨ng h¸i tham gia s¶n xuÊt gãp phÇn t¨ng n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶. b.§¶m b¶o tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng thùc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp ph¶i t¨ng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng bïnh qu©n. ®©y lµ nguyªn t¾c quan träng khi tæ chøc tiÒn l¬ng, v× cã nh vËy míi t¹o ra c¬ së gi¸ thµnh, gi¶m gi¸ b¸n vµ t¨ng tÝch luü, t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. c/§¶m b¶o mèi quan hÖ thÝch hîp gi÷a nh÷ng ngêi lµm c¸c ngµnh, nghÒ kh¸c nhau trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. do ®iÒu kiÖn lao ®éng ë c¸c ngµnh kh¸c nhau, tÝnh phøc t¹p vÒ kü thuËt dÉn ®Õn sù hao phÝ vÒ thÓ lùc vµ chÝ lùc kh¸c nhau. Do ®ã, khi tr¶ l¬ng cÇn ph¶i xem xÐt ®Õn c¸c 5 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 yÕu tè nh ®iÒu kiÖn lao ®éng, møc ®é nÆng nhäc, ®éc h¹i tõ ®ã cã chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng thÝch hîp. 6/C¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng trong doanh nghiÖp. Ngµy nay c¸c doanh nghiÖp tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm ngµnh nghÒ kinh doanh, vµo ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt ®Ó lùa chän h×nh thøc tr¶ l¬ng thÝch hîp, ®óng ®¾n, ®Çy ®ñ cho ngêi lao ®éng. HiÖn nay cã c¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng sau: a/H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian: H×nh thøc nµy ®î ¸p dông cho nh÷ng c«ng viÖc kh«ng tÝnh ®îc kÕt qu¶ lao ®éng cô thÓ, nã ®îc thÓ hiÖn theo c¸c thang, bËc l¬ng do Nhµ níc quy ®Þnh vµ ®îc tr¶ theo thêi gian lµm viÖc thùc tÕ. H×nh thøc nµy ¸p dông chñ yª4ó cho khu vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp, nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c nghiªn cøu qu¶n lý, söa ch÷a thiÕt bÞ, nh÷ng ngêi lµm trong d©y truyÒn c«ng nghÖ nhng l¹i kh«ng tÝnh ®îc ®Þnh møc. Tr¶ l¬ng theo thêi gian cã hai lo¹i: + H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n: lµ h×nh thøc tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng chØ c¨n cø vµo bËc l¬ng vµ thêi gian lµm viÖc thc tÕ kh«ng tÝnh ®Õn th¸i ®é vµ kÕt qu¶ c«ng viÖc. + H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian cã thëng: Ngoµi tiÒn l¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n, ngêi lao ®éng cßn ®îc nhËn mét kho¶n tiÒn thëng do kÕt qu¶ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, tiÕt kiÖm vËt t. TiÒn l¬ng tr¶ theo thêi gian ®¬n gi¶n ®îc tÝnh: Ltt= Lcb x T Ltt: TiÒn l¬ng thùc tÕ ngêi lao ®éng ®îc nhËn.(ngh×n ®ång ) Lcb tiÒn l¬ng cÊp bËc tÝnh theo thêi gian ®¬n gi¶n (ngh×n ®ång/ngµy ) T : thêi giian lao ®éng thùc tÕ (ngµy). b/ H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm : H×nh thøc nµy ®îc ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh. TiÒn l¬ng tr¶ theo s¶n phÈm lµ tiÒn l¬ng mµ ngêi c«ng nh©n nhËn ®îc phô thuéc vµo ®¬n gi¸ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra theo ®óng quy c¸ch chÊt lîng : Lsp = n S i Gi i 1 6 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 Lsp : Lµ tiÒn l¬ng theo s¶n phÈm (ngh×n ®ång) Si : sè lîng s¶n phÈm lo¹i i s¶n xuÊt ra Gi : §¬n gi¸ tiÒn l¬ng mét s¶n phÈm lo¹i i ( ngh×n ®ång /1s¶n phÈm ) n : Sè lîng s¶n phÈm . H×nh thøc nµy gåm s¸u chÕ ®é :  TiÒn l¬ng s¶n phÈm c¸ nh©n trùc tiÕp .  TiÒn l¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ.  ChÕ ®é tr¶ l¬ng kho¸n.  ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm cã thëng.  ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn.  ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp. ¦u ®iÓm : Lµ ph¬ng ph¸p tr¶ l¬ng cã tÝnh khoa häc ,c¨n cø vµo s¶n phÈm lµm ra cña ngêi lao ®éng ,cã t¸c dông kÝch thÝch m¹nh mÏ ngêi lao ®éng ,lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña mçi ngêi ,thóc ®Èy doanh nghiÖp c¶i tiÕn tæ chøc s¶n xuÊt , tæ chøc lao ®éng , tæ chøc qu¶n lý . Nhîc ®iÓm : ViÖc x©y dùng ®Þnh møc lµ rÊt khã ; khã x¸c ®Þnh ®îc ®¬n gi¸ chÝnh x¸c,khèi lîng tÝnh to¸n phøc t¹p ,dÔ ch¹y theo sè lîng kh«ng chó ý ®Õn chÊt lîng . 7/ Vai trß cña tiÒn thëng : -§èi víi ngßi lao ®éng : TiÒn l¬ng kÝch thÝch vËt chÊt vµ tinh thÇn ngêi lao ®éng ,gióp hä t¨ng cêng nghiªn cøu ,c¶i tiÕn kü thuËt t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng . TiÒn l¬ng lµ kho¶n thu nhËp chÝnh nu«i sèng b¶n th©n vµ gia ®×nh hä,t¨ng tÝch luü. -§èi víi ngêi Nhµ níc : Sö dông tiÒn l¬ng nh mét chÝnh s¸ch qu¶n lý vÜ m«,mét ®ßn bÈy quan träng ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ quèc d©n ,®iÒu tiÕt lao ®éng b»ng viÖc t¨ng tiÒn l¬ng, phô cÊp khuyÕn khÝch lao ®éng ®Õn vïng s©u ,vïng xa,vïng khã kh¨n. 7 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 - §èi víi c¸c doanh nghiÖp : Sö dông chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng ®Ó thu hót lao ®éng cã tay nghÒ cao vµo doanh nghiÖp. II>Ph¬ng ph¸p x©y dùng vµ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng ,ý nghÜa,vai trß,kÕt cÊu quü tiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp. 1/ Ph¬ng ph¸p x©y dùng quü tiÒn l¬ng ë c¸c doanh nghiÖp : Theo quy ®Þnh míi hiÖn nay ,Nhµ níc kh«ng trùc tiÕp qu¶n lý tæng quü l¬ng cña doanh nghiÖp ,doanh nghiÖp tù x©y dùng quü l¬ng cña m×nh. a/Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh quü l¬ng dùa vµo sè tiÒn l¬ng b×nh qu©n vµ sè lao ®éng b×nh qu©n kú kÕ ho¹ch. Ph¬ng ph¸p nµy dùa vµo tiÒn l¬ng b×nh qu©n cÊp bËc chøc vô cña kú b¸o c¸o vµ tiÕn hµnh ph©n tÝch c¸c yÕu tè ¶nh hëng tíi tiÒn l¬ng kú kÕ ho¹ch. Sau ®ã dùa vµo sè lao ®éng b×nh qu©n kú kÕ ho¹ch ®Ó tÝnh ra quü l¬ng kú kÕ ho¹ch: Qtlkh = TL1 x T1 TL1 = TL0 x I TL1 QTLKH : Quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch (ngh×n ®ång) ITL1 : ChØ sè tiÒn l¬ng kú kÕ ho¹ch. TL0 : TiÒn l¬ng b×nh qu©n kú b¸o c¸o (ngh×n ®ång) TL1 : TiÒn l¬ng b×nh qu©n kú kÕ ho¹ch(ngh×n ®ång) T1 : Sè lao ®éng b×nh qu©n kú kÕ ho¹ch (ngßi). Tríc ®©y doanh nghiÖp thêng ¸p ph¬ng ph¸p nµy ®Ó tÝnh quü l¬ng, sau ®ã tr×nh lªn Nhµ níc viÖc t¨ng hay gi¶m quü l¬ng lµ do cÊp trªn xÐt duyÖt . b/ Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh quü l¬ng dùa vµo ®¬n gi¸ s¶n phÈm : Tõ cuèi n¨m 1990,theo quyÕt ®Þnh cña Chñ tÞch Héi §ång Bé Trëng – quyÕt ®Þnh 317 ngµy 1/9/1990 , cã mét sè thay ®æi vÒ tiÒn l¬ng nh sau c¸c doanh nghiÖp tù x©y dùng quü tiÒn l¬ng cña m×nh dùa vµo ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cã ®iÒu chØnh tuú thuéc vµo biÕn ®éng thÞ trêng. n  DG SP QTLKH  i i i 1 QTLKH : Quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch theo ®¬n gi¸ (ngh×n ®ång) 8 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 §Gi :§¬n gi¸ s¶n phÈm lo¹i i n¨m kÕ ho¹ch (ngh×n ®ång) SPi : Sè lîng s¶n phÈm lo¹i i n¨m kÕ ho¹ch. Ph¬ng ph¸p x©y dùng quü l¬ng dùa vµo ®¬n gi¸ s¶n phÈm c¨n cø vµo sè lîng tõng lo¹i s¶n phÈm ®Ó tÝnh tiÒn l¬ng tõng lo¹i ®ã sau ®ã céng toµn bé tiÒn l¬ng cña tÊt c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm sÏ cã tæng tiÒn l¬ng . ¦u ®iÓm: Ph¬ng ph¸p nµy cho ta x¸c ®Þnh quü l¬ng dùa vµo ®¬n gi¸ ,s¶n lîng dÔ tÝnh ,®¬n gi¶n.ChØ cÇn thèng kª. S¶n lîng n¨m kÕ ho¹ch vµ ®¬n gi¸ mµ doanh nghiÖp x©y dùng lµ cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc. Nhîc ®iÓm: Cha tÝnh ®Õn s¶n phÈm dë dang mµ chØ tÝnh ®Õn s¶n phÈm ®Çy ®ñ. Do ®ã, khi sè s¶n phÈm dë dang qu¸ nhiÒu, sè chªnh lÖch s¶n phÈm lµm dë dang t¨ng lªn theo kÕ ho¹ch, lµm cho chi phÝ lao ®éng còng t¨ng lªn. V× vËy quü tiÒn l¬ng còng t¨ng theo. c/Ph¬ng ph¸p t¨ng thu tõ tæng chi: Thùc chÊt cña ph¬ng ph¸p nµy lµ lÊy tæng thu trõ tæng chi phÇn cßn l¹i sÏ ®îc chia ®Òu lµm 2 phÇn: Quü l¬ng vµ c¸c quü kh¸c. Ph¬ng ph¸p nµy ®îc dïng phæ biÕn nhÊt mµ mäi doanh nghiÖp cã thÓ lµm ®îc: QTL + K = ( C+V+m ) - (( C1 + C2) + C¸c kho¶n nép) QTL + K: Quü tiÒn l¬ng vµ quü kh¸c ( ngh×n ®ång ) C + V + m: Tæng doanh thu cña xÝ nghiÖp sau khi b¸n hµng trªn thÞ trêng ( ngh×n ®ång ) C1: Chi phÝ khÊu hao c¬ b¶n. C2: Chi phÝ vËt t, nguyªn liÖu, n¨ng lîng ( ngh×n ®ång ) d/TÝnh theo chi phÝ lao ®éng : Ph¬ng ph¸p nµy dùa vµo lîng lao ®éng chi phÝ ( tÝnh theo giê møc) cña tõng lo¹i s¶n phÈm trong kú kÕ ho¹ch vµ xuÊt l¬ng giê b×nh qu©n cña tõng lo¹i s¶n phÈm ®Ó tÝnh l¬ng cña tõng lo¹i s¶n phÈm råi tæng hîp l¹i: n QTLKT   t S i gt i 1 9 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 QTLKH : Quü tiÒn l¬ng kú kÕ ho¹ch (ngh×n ®ång) SGT : Lîng lao ®éng chi phÝ cña s¶n phÈm ( giê c«ng ). Ti : SuÊt l¬ng giê b×nh qu©n s¶n phÈm. 2/Ph¬ng ph¸p giao kho¸n quü tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp: Giao kho¸n quü tiÒn l¬ng thÓ hiÖn víi mét chi phÝ tiÒn l¬ng nhÊt ®Þnh ®ßi hái ngêi lao ®éng ph¶i hoµn thµnh mét khèi lîng víi chÊt lîng quy ®Þnh trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. ViÖc giao kho¸n quü l¬ng kÝch thÝch ngêi lao ®éng quan t©m ®Õn kÕt qu¶ s¶n phÈm, tiÕt kiÖm lao ®éng sèng vµ tù chñ trong s¶n xuÊt: QTLKH = §GTH X SLKH Trong ®ã: QTLKH : Quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch giao cho ®¬n vÞ ( ngh×n ®ång ) SLKH : S¶n lîng kÕ ho¹ch ®îc giao. §GTH : §¬n gi¸ tæng hîp cuèi cïng. §GTH = §Gi + CFQL + CFPV. §Gi : §¬n gi¸ bíc c«ng viÖc thø i. CFPV : Chi phÝ phôc vô cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. CFQL : Chi phÝ qu¶n lý tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. Sau ®ã quü l¬ng ®îc giao cho doanh nghiÖp, doanh nghiÖp sÏ tiÕn hµnh chia l¬ng cho ngêi lao ®éng. 3/Ph¬ng ph¸p ph©n bè quü l¬ng trong c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay: a/Quy tr×nh ph©n bè: Víi tæng quü l¬ng, doanh nghiÖp ph©n bè quü l¬ng cho tõng ngêi lao ®éng nh sau: - Tríc hÕt tÝnh tiÒn l¬ng b×nh qu©n cho tõng ngêi trong doanh nghiÖp. - Chia tæng l¬ng lµm 2 bé phËn: tiÒn l¬ng cña bé phËn lao ®éng trùc tiÕp vµ tiÒn l¬ng cña bé phËn lao ®éng gi¸n tiÕp. - Chia l¬ng trong khu vùc trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp ( tÝnh theo ®ång/th¸ng/ngêi ), x¸c ®Þnh møc tiÒn l¬ng b×nh qu©n tõng ngêi ë tõng khu vùc. 10 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 - Cuèi cïng lµ so s¸nh thu nhËp tiÒn l¬ng gi÷a lao ®éng trùc tiÕp vµ lao ®éng gi¸n tiÕp, kú tríc vµ kú sau, ®¶m b¶o tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng b×nh qu©n kú sau cao h¬n kú tríc. Tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ph¶i ®¶m b¶o cao h¬n tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng b×nh qu©n. b/Ph¬ng ph¸p chia cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. - §èi víi lao ®éng gi¸n tiÕp: L©u nay c¸c doanh nghiÖp vÉn ¸p dông tr¶ l¬ng theo b¶ng l¬ng quy ®Þnh thèng nhÊt cña Nhµ níc, tuy gi÷a c¸c doanh nghiÖp cã nhiÒu ph¬ng ph¸p chia l¬ng kh¸c nhau, song nh×n chung ë nhiÒu doanh nghiÖp vÒ thùc chÊt l¬ng cña c¸n bé gi¸n tiÕp vÉn thÊp. §Ó kh¾c phôc bé m¸y cång kÒnh lµm viÖc kÐm hiÖu qu¶ lµm cho tiÒn l¬ng cña bé phËn qu¶n lý gi¶m vµ kh«ng ®¶m b¶o sö dông lao ®éng cã hiÖu qu¶, ngêi ta ¸p dông ph¬ng ph¸p giao kho¸n quü l¬ng cho bé phËn lao ®éng qu¶n lý theo mét ®¬n giao kho¸n. Víi ph¬ng ph¸p nµy ®· kÝch thÝch c¸c phßng ban gi¶m bít sè ngêi lµm viÖc vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng hiÖn cã. §èi víi lao ®éng trùc tiÕp, cã 2 h×nh thøc tr¶ l¬ng hay ®îc ¸p dông lµ: tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm vµ tr¶ l¬ng theo thêi gian: + Tr¶ l¬ng theo thêi gian: TiÒn l¬ng ngêi lao ®éng nhËn ®îc c¨n cø vµo thêi gian thùc tÕ lµm viÖc cña ngêi lao ®éng, møc tiÒn l¬ng cho mét ®¬n vÞ thêi gian. + Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm: tiÒn l¬ng ngêi lao ®éng nhËn ®îc c¨n cø vµo ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng vµ sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh. n  TLSP  SLi DGi Trong ®ã: i 1 TlSP : TiÒn l¬ng theo s¶n phÈm ( ngh×n ®ång ) SLi : S¶n lîng s¶n phÈm. §Gi : §¬n gi¸ tiÒn l¬ng lo¹i s¶n phÈm i. n : Sè lo¹i mÆt hµng s¶n xuÊt. ¦u ®iÓm: KÝch thÝch ngêi lao ®éng lµm viÖc, thóc ®Èy doanh nghiÖp c¶i tiÕn c«ng nghÖ, tæ chøc lao ®éng, tæ chøc qu¶n lý. 11 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 Nhîc ®iÓm: RÊt khã x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c, viÖc tÝnh to¸n rÊt phøc t¹p. 4/KÕt cÊu quü l¬ng cña doanh nghiÖp : §Ó qu¶n lý tèt quü tiÒn l¬ng, ngêi ta ph¶i ph©n chia quü tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp thµnh c¸c bén phËn kh¸c nhau nh»m môc ®Ých xem xÐt ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn tæng quü l¬ng ë nh÷ng bé phËn nµy tõ ®ã t×m ra c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý tiÒn l¬ng ®îc tèt h¬n: Quü tiÒn l¬ng Quü l¬ng c¬ b¶n Quü l¬ng biÕn ®æi Quü thëng Quü phóc lîi Quü trî CÊp Quü l¬ng c¬ b¶n bao gåm: TÊt c¶ tiÒn l¬ng ®îc tÝnh theo chÕ ®é chÝnh s¸ch, thang b¶ng l¬ng Nhµ níc quy ®Þnh vµ xÝ nghiÖp x©y dùng, quü l¬ng c¬ b¶n thêng chiÕm tû träng lín trong tæng quü l¬ng cña doanh nghiÖp. Quü l¬ng c¬ b¶n cã t¸c dông ®¶m b¶o cuéc sèng cho ngêi lao ®éng ë møc tèi thiÓu gãp phÇn t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng cña ngêi lao ®éng. Quü tiÒn l¬ng biÕn ®æi lµ phÇn tiÒn l¬ng tÝnh cho ngêi lao ®éng g¾n víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp t¹i c¸c thêi ®iÓm. Quü l¬ng biÕn ®æi phô thuéc chñ yÕu vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. PhÇn quü l¬ng nµy thêng chiÕm tû träng Ýt h¬n so víi phÇn quü l¬ng c¬ b¶n. Quü phóc lîi: Lµ sè tiÒn mµ doanh nghiÖp tr¶ cho ngêi lao ®éng ngoµi phÇn l¬ng, thëng, trî cÊp. Quü phóc lîi cã t¸c dông ®éng viªn tinh thÇn cña c«ng nh©n lµm cho ngêi lao ®éng g¾n bã víi doanh nghiÖp n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn. 12 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 Quü tiÒn thëng lµ tæng sè tiÒn mµ doanh nghiÖp tr¶ cho ngêi lao ®éng ngoµi tiÒn thëng, trî cÊp nh»m môc ®Ých n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. Quü trî cÊp: Lµ tæng sè tiÒn mµ doanh nghiÖp tr¶ cho ngêi lao ®éng ngoµi tiÒn l¬ng, thëng. TiÒn trî cÊp cho ngêi lao ®éng hiÖn nay gåm: trî cÊp khã kh¨n, trî cÊp sinh ®Î, trî cÊp èm ®au .v.v. 5/ý nghÜa, vai trß quü tiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp. §Êt níc ta chuyÓn dÇn tõ c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc, theo ®Þnh híng X· héi chñ nghÜa. §Ó ®øng v÷ng trong c¬ chÕ thÞ trêng cã sù c¹nh tranh khèc liÖt, gay g¾t th× c¸c doanh nghiÖp ph¶i t×m cho m×nh mét híng ®i ®óng míi cã thÓ ®øng v÷ng ®îc. V× vËy c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp cÇn ph¶i t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó h¹n chÕ tèi ®a c¸c chi phÝ ®ång thêi ph¶i t¨ng cêng c¶i tiÕn mÉu m·, chÊt lîng s¶n phÈm vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung. Mét trong c¸c biÖn ph¸p ®Ó gi¶m c¸c chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¶i gi¶m chi phÝ tiÒn l¬ng. Doanh nghiÖp kh«ng ngõng gi¶m gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm, gi¶m c¸c chi phÝ ®Çu vµo trong ®ã cã gi¶m chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm . §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp th«ng thêng chóng ta c¨n cø vµo chØ tiªu lîi nhuËn thu ®îc, chØ tiªu chi phÝ tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm vµ tæng quü l¬ng cña doanh nghiÖp, thu nhËp b×nh qu©n cña mét lao ®éng lµ bao nhiªu, ®iÒu kiÖn lao ®éng, vÖ sinh vµ an toµn lao ®éng, c¸c chÕ ®é kh¸c do Nhµ níc quy ®Þnh. TÊt c¶ c¸c chØ tiªu ®ã tæng hîp l¹i míi cã thÓ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña mét doanh nghiÖp. Trong c¸c chØ tiªu trªn th× chØ tiªu tæng quü l¬ng vµ chi phÝ tiÒn l¬ng trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm lµ mét trong c¸c chØ tiªu ®îc chó ý h¬n c¶. Bëi chØ tiªu nµy nãi lªn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong viÖc sö dông c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. NÕu mét doanh nghiÖp kh«ng x©y dùng vµ qu¶n lý tèt sè tiÒn l¬ng th× doanh nghiÖp sÏ kh«ng ®øng v÷ng trong c¬ chÕ thÞ trêng bëi cã sù c¹nh tranh khèc liÖt vµ quy luËt tù ®µo th¶i. V× vËy viÖc x©y dùng vµ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng ®Æt ra nh mét vÊn ®Ò cÊp thiÕt ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong c¬ chÕ thÞ trêng. 13 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 Trong c¬ chÕ thÞ trêng mäi yÕu tè s¶n xuÊt ®Òu trë thµnh hµng ho¸, søc lao ®éng cña con ngêi còng lµ mét hµng ho¸ ®Æc biÖt. Do vËy th«ng qua viÖc tr¶ l¬ng doanh nghiÖp thóc ®Èy, n©ng cao, ®éng viªn tinh thÇn lµm viÖc cña ngêi lao ®éng, sö dông chÝnh x¸c tiÒn l¬ng, tiÒn thëng lµm ®ßn bÈy kinh tÕ cã hiÖu qu¶ nhÊt ®Ó n©ng cao ý thøc, tinh thÇn, th¸i ®é, tr¸ch nhiÖm cña ngêi lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. PhÇn II: Ph©n tÝch t×nh h×nh x©y dùng vµ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng t¹i c«ng ty vËt liÖu x©y dùng cÈm tríng thanh ho¸ I/Kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn xÝ nghiÖp vËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng -Thanh Ho¸. 1/Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp. Tõ khi ®Êt níc chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc, c«ng cuéc ®æi míi vµ kiÕn thiÕt ®Êt níc ®· cã bíc khëi s¾c vµ ph¸t triÓn, nhu cÇu vÒ vËt liÖu x©y dùng cña nh©n d©n ngµy mét gia t¨ng c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng. §Ó ®¸p øng nhu cÇu x©y dùng cña nh©n d©n, ®øng tríc t×nh h×nh ®ã xÝ nghiÖp g¹ch ngãi CÈm Tríng ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh cña TØnh vµ chÞu sù qu¶n lý cña Së x©y dùng Thanh Ho¸. N¨m 1989 xÝ nghiÖp nhËp vµo xÝ nghiÖp VËt liÖu x©y dùng I theo quyÕt ®Þnh 17/UBTH vµ lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp. Ngµy 18/09/1991, theo quyÕt ®Þnh 795/UBTH xÝ nghiÖp ®îc t¸ch ra khái xÝ nghiÖp Liªn hiÖp VËt liÖu X©y dùng I thµnh ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp trùc thuéc Së x©y dùng Thanh Ho¸. XÝ nghiÖp cã nhiÖm vô tæ chøc s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, g¹ch ngãi, vËt liÖu trang trÝ néi thÊt cã trô së t¹i x· §Þnh C«ng, Yªn §Þnh, Thanh Ho¸. 14 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 44 n¨m võa s¶n xuÊt, võa tÝch cùc ®Çu t më réng, tõ ®¬n vÞ s¶n xuÊt chñ yÕu b»ng thñ c«ng víi c«ng nghÖ cò l¹c hËu nay xÝ nghiÖp ®· trang bÞ ®îc c«ng nghÖ c¬ khÝ ho¸ tõ kh©u khai th¸c ®Õn kh©u chÕ biÕn, t¹o h×nh. Tõ mét c¬ së, ®Õn nay ®· ph¸t triÓn thµnh 2 c¬ së: xÝ nghiÖp g¹ch ngãi CÈm Tríng vµ nhµ m¸y g¹ch Tuynel §«ng Hng cã trô së t¹i x· §«ng Hng, thµnh phè Thanh Ho¸. Tõ khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng, c¸c ®¬n vÞ tù h¹ch to¸n kinh doanh. §øng tríc yªu cÇu ®ã, xÝ nghiÖp tù ®æi míi ph¬ng ph¸p qu¶n lý, do vËy nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n ngµy mét n©ng cao, xÝ nghiÖp dÇn trang tr¶i ®îc chi phÝ ban ®Çu. Hµng n¨m doanh thu, lîi nhuËn n¨m sau cao h¬n n¨m tríc. Tõ nay ®· cã kho¶ng h¬n 400 c¸n bé c«ng nh©n viªn víi c¸c phßng ban chøc n¨ng cã nhiÖm vô tham mu gióp gi¸m ®èc thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý. B¶ng 1: Mét sè chØ tiªu ph¸t triÓn Doanh nghiÖp ChØ tiªu Gi¸ trÞ tæng s¶n lîng Tæng doanh thu Nép ng©n s¸ch Lîi nhuËn Tæng quü l¬ng Thu nhËp b×nh qu©n §¬n vÞ Tr. ®ång Tr. ®ång Tr. ®ång Tr. ®ång Tr. ®ång §ång 1997 9131,518 8037,462 375,6 14,6 2064 400.000 1998 8710,2 9073,7 395,7 133,765 2167 420.000 1999 7777,759 8835,036 349,065 151,567 2188 424.000 2/Chøc n¨ng vµ c¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý cña xÝ nghiÖp. Bé m¸y cña c«ng ty ®îc x©y dùng theo m« h×nh trùc tuyÕn chøc n¨ng ( qu¶n lý theo hai cÊp: xÝ nghiÖp vµ ph©n xëng ) c¸c phßng ban cã nhiÖm vô tham mu gióp viÖc. §øng ®Çu xÝ nghiÖp lµ Ban gi¸m ®èc chØ ®¹o trùc tiÕp 4 phßng ban: phßng kinh doanh, phßng tæ chøc hµnh chÝnh, phßng kÕ to¸n tµi vô, phßng KH - KT, vµ hÖ thèng c¸c ph©n xëng. - Ban gi¸m ®èc: 1 gi¸m ®èc vµ 3 phã gi¸m ®èc ( 1 phã gi¸m ®èc phô tr¸ch §Þnh C«ng, 1 phã gi¸m ®èc phô tr¸ch nhµ m¸y g¹ch Tuynel, 1 phã gi¸m ®èc kiªm bÝ th §¶ng uû ) chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mäi mÆt c«ng viÖc vµ toµn quyÒn quyÕt ®Þnh cho c¸c phßng ban vµ c¸c ph©n xëng. Gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh chung cho mäi ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp. - Phßng kinh doanh: gåm 7 ngêi, tham mu gióp gi¸m ®èc trong viÖc qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh, kiÓm tra c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, tæ chøc tiÕp thÞ, thu thËp th«ng tin, tæ chøc 15 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 b¸n hµng, t×m hiÓu diÔn biÕn thÞ trêng ®Ó tæ chøc kinh doanh cã hiÖu qu¶. - Phßng tæ chøc - hµnh chÝnh: gåm 6 ngêi cã chøc n¨ng gióp gi¸m ®èc trong viÖc qu¶n lý lao ®éng, x©y dùng vµ hoµn thiÖn m« h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, lùa chän, bè trÝ, s¾p xÕp lao ®éng. Phßng cã nhiÖm vô trùc tiÕp phô tr¸ch c«ng t¸c c¸n bé, tiÕp nhËn hay ®iÒu ®éng lao ®éng, c©n ®èi vµ ph©n phèi tiÒn l¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, tæ chøc c«ng t¸c ®èi ngo¹i cña xÝ nghiÖp, tuyÓn chän lao ®éng. - Phßng kÕ to¸n: gåm 11 ngêi tham mu cho gi¸m ®èc chØ ®¹o híng dÉn, kiÓm tra vµ thùc hiÖn tèt c«ng t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh cña xÝ nghiÖp, ®¸p øng ®Çy ®ñ tµi chÝnh phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp. Phßng cã nhiÖm vô chñ yÕu x©y dùng kÕ ho¹ch tµi chÝnh, ®Þnh møc chi phÝ. - Phßng kü thuËt: cã chøc n¨ng chØ ®¹o khai th¸c an toµn c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn cã, x©y dùng vµ tæ chøc chØ ®¹o thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh ®Çu t n©ng cÊp vµ hiÖn ®¹i ho¸ c¸c trang thiÕt bÞ, kiÓm tra, xö lý, thay thÕ c¸c trang thiÕt bÞ. -HÖ thèng ph©n xëng: gåm 3 ph©n xëng, ph©n xëng t¹o h×nh, ph©n xëng nung ®èt, ph©n xëng c¬ ®iÖn. N¬i ®©y trùc tiÕp diÔn ra qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, trùc tiÕp qu¶n lý ®iÒu hµnh s¶n xuÊt. S¬ ®å bé m¸y cña xÝ nghiÖp. Gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch nhµ m¸y g¹ch Tuynel Phã gi¸m ®èc kiªm bÝ th §¶ng uû Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch §Þnh c«ng 16 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Phßng KH-KT vËt t Ph©n xëng t¹o h×nh Tuynel NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 Phßng KÕ to¸n Tµi vô Ph©n xëng nung ®èt Tuynel Phßng Kinh doanh Tiªu thô Ph©n xëng c¬ ®iÖn Tuynel Ph©n xëng t¹o h×nh ®Þnh c«ng Phßng tæ chøc hµnh chÝnh Ph©n xëng nung ®èt ®Þnh c«ng Ph©n xëng c¬ ®iÖn ®Þnh c«ng 3/§Æc ®iÓm lao ®éng cña xÝ nghiÖp. §Õn cuèi n¨m 1999 xÝ nghiÖp cã 430 lao ®éng trong ®ã 50 ngêi thuéc lao ®éng gi¸n tiÕp vµ phôc vô chiÕm 11,63%, ®iÒu nµy cho thÊy lao ®éng qu¶n lý chiÕm tû träng trung b×nh. C¬ cÊu lao ®éng theo tr×nh ®é chuyªn m«n: do xÝ nghiÖp chuyªn s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng nªn lùc lîng lao ®éng phÇn lín lµ lao ®éng trÎ ®îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån. B¶ng 2: C¬ cÊu lao ®éng theo tr×nh ®é chuyªn m«n Lao ®éng Lµm viÖc v¨n phßng C«ng nh©n s¶n xuÊt Tæng sè Tæng sè §¹i häc Trung häc C«ng nh©n Kh«ng kü thuËt ®µo t¹o 0 0 50 12 38 380 0 15 35 330 430 12 53 35 330 Ta thÊy lao ®éng cã tr×nh ®é §¹i häc t¹i xÝ nghiÖp lµ thÊp, chiÕm 2,7%, trong ®ã chñ yÕu tËp trung ë bé phËn l·nh ®¹o vµ khèi v¨n phßng. §iÒu nµy lµ hîp lý v× lao ®éng v¨n phßng lµ lao ®éng qu¶n lý do ®ã cÇn ph¶i cã tr×nh ®é cao míi ®¸p øng ®îc yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh. 17 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 C«ng nh©n s¶n xuÊt chñ yÕu lµ lao ®éng phæ th«ng cha qua ®µo t¹o, cßn c«ng nh©n kü thuËt chñ yÕu lµ s÷a ch÷a m¸y mãc, vËn hµnh ®iÖn, söa ch÷a nhá, c¬ khÝ, chØ cÇn tr×nh ®é trung cÊp lµ ®¸p øng ®îc yªu cÇu. V× vËy hÖ sè l¬ng b×nh qu©n cña lao ®éng khèi v¨n phßng cao h¬n so víi lao ®éng lµm viÖc t¹i c¸c ph©n xëng, v× lao ®éng khèi v¨n phßng gi÷ vai trß qu¶n lý cã ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. 4/§Æc ®iÓm kinh doanh vµ tÝnh chÊt ngµnh: C«ng ty vËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng thuéc së x©y dùng Thanh Ho¸ lµ doanh nghiÖp chuyªn s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, s¶n phÈm chñ yÕu lµ g¹ch x©y dùng, g¹ch chèng thÊm, chèng Èm, ngãi, kÝnh x©y dùng. Lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt nªn xÝ nghiÖp tæ chøc h¹ch to¸n tõ kh©u ®Çu ®Õn kh©u cuèi. Trong mÊy n¨m gÇn ®©y, c«ng ty tù trang bÞ thªm d©y truyÒn nung ®èt g¹ch Tuynel nªn s¶n phÈm cña c«ng ty ngµy mét v¬n ra xa. Tríc ®©y s¶n phÈm chñ yÕu cung cÊp cho c¸c vïng ven thµnh phè Thanh Ho¸, th× nay s¶n phÈm cña c«ng ty v¬n ra ®Õn c¸c huyÖn trong toµn tØnh Thanh Ho¸ vµ mét phÇn xuÊt sang c¸c tØnh l©n cËn. C¸c s¶n phÈm cña c«ng ty ngµy cµng ®¸p øng nhu cÇu x©y dùng cña nh©n d©n kh«ng chØ sè lîng mµ cßn c¶ chÊt lîng cã uy tÝn lín trong ngµnh x©y dùng. Nguån thu chñ yÕu cña xÝ nghiÖp lµ tõ ho¹t ®éng b¸n hµng nªn c«ng ty tæ chøc mét m¹ng líi ®¹i lý vËt liÖu x©y dùng. ë nh÷ng n¬i trung t©m thµnh phè xÝ nghiÖp bè trÝ nhiÒu cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm nh»m ®¸p øng ®îc yªu cÇu x©y dùng cña thµnh phè. Do thÊy râ tÇm quan träng vµ nhu cÇu kiÕn thiÕt x©y dùng cña nh©n d©n, c«ng ty tõ ®Çu t mua s¾m c«ng nghÖ c¶i tiÕn kü thuËt, do vËy chÊt lîng s¶n phÈm kh«ng ngõng n©ng cao. 18 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 II/Ph©n tÝch c«ng t¸c x©y dùng quü l¬ng t¹i xÝ nghiÖp vËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng. 1/X©y dùng kÕt cÊu quü l¬ng. Tæng quü l¬ng cña xÝ nghiÖp bao gåm: quü l¬ng c¬ b¶n, quü l¬ng biÕn ®æi vµ quü l¬ng phô cÊp. - Quü l¬ng c¬ b¶n: ®îc x¸c ®Þnh theo ®óng quy ®Þnh cña Nhµ níc, ®ã lµ toµn bé sè tiÒn mµ ngêi lao ®éng nhËn ®îc dùa trªn hÖ sè thang b¶ng l¬ng. Quü l¬ng nµy thêng kh«ng biÕn ®éng trong kho¶ng thêi gian dµi. - Quü l¬ng biÕn ®æi: lµ phÇn tiÒn l¬ng tÝnh cho ngêi lao ®éng g¾n víi kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp tõ c¸c thêi kú. PhÇn tiÒn l¬ng biÕn ®æi thêng xuyªn chiÕm tû lÖ Ýt h¬n nhiÒu so víi quü l¬ng c¬ b¶n trong tæng quü l¬ng cña xÝ nghiÖp, quü l¬ng nµy phô thuéc vµo kÕt qu¶ kinh doanh. NÕu xÝ nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶ th× phÇn quü l¬ng biÕn ®æi sÏ cao vµ ngîc l¹i. Do ®Æc ®iÓm lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt nªn phÇn quü l¬ng biÕn ®æi céng víi quü phô cÊp chiÕm tû lÖ nhá trong tæng quü l¬ng toµn doanh nghiÖp. - PhÇn quü phô cÊp: Tæng tiÒn phô cÊp: Lµ sè tiÒn phô cÊp ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng bao gåm: phô cÊp ®éc h¹i, phô cÊp tr¸ch nhiÖm, phô cÊp ca 3, víi hÖ sè phô cÊp = 0,111 ®îc chia ra: + Phô cÊp tr¸ch nhiÖm b»ng 0,04 ®îc tÝnh nh sau: C«ng nh©n hëng phô cÊp X møc phô cÊp (0,2 X 50)+(43 X 0,17) = = 0,04 Tæng c«ng nh©n 430 Trong ®ã: 50 ngêi hëng møc phô cÊp 0,2 43 ngêi hëng phô cÊp 0,17 + Phô cÊp ®éc h¹i b»ng 0,05 ®îc tÝnh nh sau: Møc phô cÊp cña c«ng nh©n lµm viÖc ®éc h¹i ®îc tÝnh ë møc 2, th«ng t 20 L§TBXH - TC gåm : C«ng nh©n thî lß, ra lß g¹ch ngãi, c«ng nh©n nghiÒn than bét, thî hµn ®iÖn, l¸i m¸y ñi c¹p, vËn hµnh m¸y ®iÖn. C«ng nh©n hëng phô cÊp X 0,2 108 c«ng nh©n X 0,2 = = 0,05 Tæng c«ng nh©n 430 Trong ®ã: 108: lµ sè c«ng nh©n hëng trî cÊp 0,2: møc phô cÊp ®éc h¹i theo th«ng t 20 L§TBXH - TC +Phô cÊp lµm ®ªm ca 3:Phô cÊp lµm ®ªm ca 3 lµ 0,3. 19 Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NguyÔn V¨n Kho¸ng QTNL A - K38 C«ng nh©n hëng phô cÊp X 0,3 Tæng c«ng nh©n = 30 c«ng nh©n X 0,3 430 = 0,021 Víi c¸ch tÝnh phô cÊp nµy ta thÊy xÝ nghiÖp VËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng ®· thùc hiÖn ®óng nh÷ng quy ®Þnh cña Nhµ níc, ®¶m b¶o ®îc nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt cho ngêi lao ®éng, t¬ng øng víi tr¸ch nhiÖm, møc ®é ®éc h¹i mµ hä ®· bá ra trong qu¸ tr×nh lao ®éng. ChÝnh v× vËy ®· khuyÕn khÝch n©ng cao tr¸ch nhiÖm cña ngêi lao ®éng. 2/X©y dùng quü l¬ng. Tæng quü l¬ng toµn xÝ nghiÖp bao gåm: phÇn tiÒn l¬ng céng víi phÇn phô cÊp. Tæng quü l¬ng cña xÝ nghiÖp Quü l¬ng khèi v¨n phßng P. X T¹o h×nh Quü l¬ng khèi ph©n xëng P. X Nung ®èt P. X C¬ ®iÖn Tæ Ph¬i ®¶o Tæ XÕp dì - §îc chia ra c¸c phÇn nh sau: +Lao ®éng ®Þnh biªn b»ng 430 lao ®éng ( trong phÇn ®Þnh møc ) TLmin = TLmin ®.c X ( 1 + k ®.c ) Trong ®ã: k ®.c :hÖ sè ®iÒu chØnh TLmin ®.c : tiÒn l¬ng tèi thiÓu ®iÒu chØnh. + Møc l¬ng tèi thiÓu cña ®¬n vÞ ®îc x¸c ®Þnh trong kho¶ng 144.000 ®ång ®Õn 302.000 ®ång, ®îc tÝnh nh sau: k ®.c = K1 + K2 = 0,1 + 1 =1,1 + L¬ng tèi thiÓu TLmin ®.c = 144.000 X ( 1 + 1,1 ) = 302.000 ®ång, ®¬n vÞ chän møc l¬ng tèi thiÓu 187.200 ®ång. - Lao ®éng trong d©y truyÒn s¶n xuÊt kinh doanh = 320 ngêi, hÖ sè b»ng 1,96. 20