LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
phÇn I: ®Æt vÊn ®Ò
1.1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, thùc hiÖn ®êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ do
®¹i héi VIII(1996-2000) cña §¶ng ®Ò ra lµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸
nhiªu thµnh phÇn, vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc. §èi víi níc ta tríc ®©y, trong thêi kú nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp
trungth× mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®Òu ph¶i
thùc hiÖn theo chØ tiªu kÕ ho¹ch cña Nhµ níc giao cho, do vËy môc tiªu
chñ yÕu cña doanh nghiÖp trong thêi kú nµy ®Òu nh»m hoµn thµnh kÕ
ho¹ch mµ Nhµ níc giao cho, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp kh«ng quan t©m
®Õn vÊn ®Ò tiªu thô, viÖc tiªu thô c¸c mÆt hµng ®· ®îc Nhµ níc bao tiªu,
chÞu tr¸ch nhiÖm. §©y lµ mét vÊn ®Ò cha thùc sù khuyÕn khÝch c¸c doanh
nghiÖp ph¸t triÓn trong khi nÒn kinh tÕ cña níc ta cßn kÐm ph¸t triÓn. Tõ
khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù h¹ch to¸n,
tù chÞu tr¸ch nhiÓm trø¬c ph¸p luËt vÒ viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh.
Cho nªn vÊn ®Ò TTHH ®îc c¸c doanh nghiÖp ®Æt nªn hµng ®Çu, bëi TTHH
nã cã ý nghuyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, nã
kÝch thÝch qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ mang l¹i lîi
nhuËn cho doanh nghiÖp.
ChÝnh v× vËy vÊn ®Ò TTHH vµ hiÖu qu¶ cña viÖc TTHH ngµy
cµng kh¼ng ®Þnh tÇm quan träng vµ ý nghÜa thiÕt thùc cña nã ®èi víi ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ TTHH cµng cao th×
doanh nghiÖp cµng cã ®IÒu kiÖn më réng ho¹t ®éng kinh doanh c¶ chiÒu
réng lÉn chiÒu s©u. Do vËy ®èi víi x· héi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ TTHH
nh»m ®Èy nhanh qu¸ tr×nh lu th«ng hµng ho¸, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm
cho ngêi lao ®éng, tiÕt kiÖm chi phÝ lao ®éng x· héi. §èi víi Nhµ níc th×
n©ng cao hiÖu qu¶ TTHH gióp doanh nghiÖp thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô
víi nhµ níc b»ng c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ… §èi víi b¶n th©n doanh
nghiÖp, n©ng cao hiÖu qu¶ TTHH lµ ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp tån t¹i vµ
ph¸t triÓn.
NhËn thøc ®îc vai trß to lín cña TTHH vµ tÇm quan träng cña viÖc
n©ng cao hiÖu qu¶ TTHH ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ ®èi víi
C«ng ty TMGL nãi riªng, chóng t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu ®Ò tµi: “Mét sè
1
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ TTHH ë C«ng ty Th¬ng M¹i Gia L©m Hµ
Néi” lµm ®Ò tµi thùc tËp tèt nghiÖp cña m×nh.
1.2. Môc tiªu nghiªn cøu cña ®Ò tµi.
1.2.1. Môc tiªu chung.
T×m hiÓu, ®¸nh gi¸, ph©n tÝch thùc tr¹ng TTHH cña C«ng ty
trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Tõ ®ã m¹nh d¹n ®Ò xuÊt nh÷ng biÖn ph¸p cÇn
¸p dông ®Ó ®Èy m¹nh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ TTHH ë C«ng ty trªn c¬ ë
nghiªn cøu lý luËn vµ thùc tiÔn.
1.2.2. Môc tiªu cô thÓ.
- HÖ thèng ho¸ c¬ së lý luËn vÒ TTHH.
- T×m hiªu t×nh h×nh c¬ b¶n cña C«ng ty.
- T×m hiÓu thùc tr¹ng TTHH cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn
®©y.
+ ThÞ trêng tiªu thô c¸c mÆt hµng chñ yÕu cña C«ng ty.
+ C¬ cÊu s¶n phÈm hµng ho¸ cña C«ng ty.
+ HÖ thèng kªnh tiªu thô cña C«ng ty.
+T×nh h×nh biÕn ®éng gi¸ c¶ c¸c mÆt hµng tiªu thô cña C«ng ty.
+ C¸c chÝnh s¸ch yÓm trî ho¹t ®éng TTHH cña C«ng ty.
- §¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh TTHH cña C«ng ty.
- T×m hiÓu nh÷ng nguyªnnh©n ¶nh hëng ®Õn qu¸ tr×nh TTHH cña
C«ng ty.
- Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ TTHH cña C«ng ty.
1.3. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu.
- §èi tîng nghiªn cøu: nghiªn cøu t×nh h×nh thùc tÕ cña c«ng t¸c
TTHH ë C«ng ty.
- Ph¹m vi nghiªn cøu:
+ Kh«ng gian: Chóng t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu t¹i C«ng ty TMGL
HN.
+ Thêi gian: Tõ ngµy 14/02/2004 ®Õn ngµy11/05 / 2004.
+ Néi dung: Nghiªn cøu t×nh h×nh tiªu thô mét sè mÆt hµng chñ yÕu
cña C«ng ty vµ ®a ra mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ tiªu thô c¸c mÆt
hµng cña C«ng ty.
2
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
PHÇnii: tæng quan tµI liÖu nghiªn cøu
2.1. C¬ së lý luËn vÒ TTHH.
Trong doanh nghiÖp c¸c hoËt ®éng kinh doanh, mua b¸n nèi tiÕp
nhau víi nhiÒu c«ng ®o¹n. Tríc kia nÒn kinh tÕ cßn ®ang bao cÊp, ho¹t
®éng cña doanh nghiÖp chñ yÕu lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, ho¹t ®éng mua b¸n
chØ mang tÝnh h×nh thøc. Cßn trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng c¸c doanh nghiÖp
lµ mét chñ thÓ ®éc lËp cho nªn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ph¶i g¾n liÒn
ba kh©u: mua – s¶n xuÊt – tiªu thô. TTHH lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn
cña doanh nghiÖp. TTHH ®îc vÝ nh c¸i cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng.
S¶n phÈm hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng kh«ng ®îc s¶n xuÊt
vµ b¸n ra theo kÕ ho¹ch, theo gi¸ c¶ æn ®Þnh nh tríc mµ doanh nghiÖp cÇn
ph¶i quan t©m ®Õn kh¸ch hµng ®Õn thÞ trêng tiªu thô. Lóc nµy nhµ s¶n
xuÊt kinh doanh cÇn x¸c ®Þnh ®îc ba vÊn ®Ð lín lµ: b¸n c¸i g×? b¸n cho ai?
b¸n nh thÕ nµo? vËy tiªu thô hµng ho¸ ®îc hiÓu theo nghÜa réng vµ nghÜa
hÑp nh sau:
Theo nghÜa réng: TTHH lµ mét qu¸ tr×nh kinh tÕ bao gåm nhiÒu
kh©u, cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau nh nghiªn cøu thÞ trêng, x¸c ®Þnh
nhu cÇu kh¸ch hµng, ®Æt hµng vµ tæ chøc s¶n xuÊt, thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô
tiªu thô, xóc tiÕn b¸n hµng… nh»m môc ®Ých ®¹t hiÖu qu¶ kinh doanh cao
nhÊt.
3
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
Theo nghÜa hÑp: TTHH lµ viÖc chuyÓn dÞch quyÒn së h÷u s¶n phÈm
hµng ho¸, lao vô, dÞch vô ®· thùc hiÖn cho kh¸ch hµng ®ång thêi thu ®îc
tiÒn b¸n hµng hoÆc ®îc quyÒn thu tiÒn.
TTHH lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn gi¸ trÞ, gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸,
th«ng qua tiªu thô mµ hµng ho¸ ®îc chuyÓn tõ h×nh th¸i hiÖn vËt sang h×nh
th¸i gi¸ trÞ vµ vßng chu chuyÓn vèn cña doanh nghiÖp ®îc hoµn thµnh.
TTHH ®¬n gi¶n ®îc cÊu thµnh tõ ngêi b¸n, ngêi mua hµng ho¸, tiÒn
tÖ, kh¶ n¨ng thanh to¸n, sù s½n sµng mua vµ b¸n… nh»m tèi ®a ho¸ lîi Ých
cña mçi bªn.
2.1.2. Vai trß cña TTHH trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp.
TTHH lµ mét kh©u quan träng cña qu¶ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp
TiÒn
Hµng
S¶n xuÊt
…
…
(Hµng)’
(TiÒn)’
Tiªu thô
S¬ ®å1: Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ TTHH.
Tõ s¬ ®å1 ta thÊy, kÕt qu¶ tiªu thô cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn sù vËn
®éng nhÞp nhµng cña c¸c giai ®o¹n tríc, trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh. §Ó s¶n xuÊt th× ph¶i tiªu thô, nªn viÖc tiªu thô ngõng th× râ rµng
kh«ng thÓ cã ho¹t ®éng tiªu thô tiÕp n÷a. Bëi tiªu thô lµ qu¸ tr×nh b¸n c¸i
g×, nh÷ng mÆt hµng g× mµ thÞ trêng cÇn nã. Cho nªn ®¶m b¶o ®îc c«ng t¸c
tiªu thô th× doanh nghiÖp míi ®¹t ®îc môc tiªu cuèi cïng cña m×nh lµ
chuyÓn vèn vËt chÊt thµnh vèn tiÒn tÖ, thu ®îc lîi nhuËn cao nhÊt, tõ ®ã cã
c¬ së tÝch luü vµ t¸i s¶n xuÊt më réng.
TTHH nh»m thùc hiÖn qu¸ tr×nh ®a hµng ho¸ tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn
n¬i tiªu dïng. Nãi c¸ch kh¸c TTHH ®ãng vai trß quan träng trong viÖc lu
th«ng hµng ho¸, lµ trung gian mua b¸n gi÷a ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu
dïng.
4
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
TTHH gióp cho ngêi s¶n xuÊt hiÓu cô thÓ kh¸ch hµng vÒ khèi lîng,
chÊt lîng, chñng lo¹i, mÉu m· hµng nho¸ mµ m×nh cÇn s¶n xuÊt ra, tõ ®ã
tho¶ m·n ®îc nhu cÇu cña hä vµ tiªu thô ®îc nhiÒu hµng ho¸ h¬n.
TTHH gióp cho ngêi tiªu dïng tiÕp cËn ®îc s¶n phÈm hµng ho¸ mµ
hä cÇn chÊp nhËn ®îc tÝnh h÷u Ých cña mçi lo¹i s¶n phÈm hµng ho¸ ®ã.
Khi ®îc ngêi tiªu dïng chÊp nhËn th× doanh nghiÖp míi thu håi ®îc vèn
vµ x¸c ®Þnh ®îc lîi nhuËn. §èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n, TTHH
cã vai trß lµm c©n ®èi gi÷a cung vµ cÇu ®Ó t¹o nªn sù æn ®Þnh x· héi. Qua
®ã cã thÓ dù ®o¸n ®îc nhu cÇu tiªu dïng hµng ho¸, s¶n phÈm cña toµn x·
héi nãi chung vµ cña tõng khu vùc nãi riªng. C¨n cø vµo dù ®o¸n ®ã mµ
doanh nghiÖp cã thÓ x©y dùng cho m×nh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ TTHH cã
hiÖu qu¶ kinh doanh cao.
2.1.3. C¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n trong TTHH.
Ph¶i ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ sè lîng, chñng
lo¹i, chÊt lîng, g¸ c¶… cña hµng ho¸. ViÖc lµm ®ã sÏ lµm cho kh¸ch hµng
tin tëng a thÝch hµng ho¸ cña c«ng ty h¬n. ThÞ trêng cña c«ng ty sÏ v÷ng
ch¾c vµ ngµy cµng ®îc më réng.
Ph¶i ®¶m b¶o tÝnh liªn tôc trong qu¸ tr×nh tiªu thô, tr¸nh trêng hîp
lóc trµn ngËp thÞ trêng, lóc th× thÞ trêng kh«ng cã hµng ho¸ lu th«ng hoÆc
cã nhng kh«ng ®ñ ®Î ®¸p øng nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng.
Ph¶i tiÕt kiÖm chi phÝ trong qu¸ tr×nh tiªu thô tõ ®ã sÏ gi¶m ®îc gi¸
vèn b¸n hµng vµ lµm cho lîi nhuËn cña C«ng ty t¨ng lªn.
Ph¶i ®¶m b¶o møc gi¸ hîp lý trªn thÞ trêng, phï hîp víi tói tiÒn cña
ngêi tiªu dïng.
N©ng cao tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn tham gia vµo qu¸ tr×nh TTHH.
2.1.4.Nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ thÞ trêng.
2.1.4.1. Kh¸i niÖm vÒ thÞ trêng TTHH.
ThÞ trêng lµ n¬i mua b¸n hµng ho¸, lµ n¬i ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng
mua b¸n gi÷a ngêi b¸n vµ ngêi mua.
Theo c¸c nhµ Marketing cho r»ng: ThÞ trêng lµ bao gåm tÊt c¶
nh÷ng kh¸ch hµng tiÒm Èn cã cïng mét nhu cÇu hay mong muèn cña con
ngêi g©y sù chó ý, kÝch thÝch, sù mua s¾m vµ sù tiªu dïng cña hä.
Theo c¸c nhµ kinh tÕ cho r»ng: thÞ trêng lµ sù biÓu hiÖn cña qu¸
tr×nh mµ trong ®ã thÓ hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh cña ngêi tiªu dïng vÒ hµng ho¸
5
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
vµ dÞch vô, còng nh quyÕt ®Þnh cña doanh nghiÖp vÒ sè lîng, chÊt lîng,
mÉu m·, chñng lo¹i hµng ho¸.
2.1.4.2. Nghiªn cøu thÞ trêng TTHH.
C¸c nhµ kinh doanh chØ cã thÓ thµnh c«ng trªn thÞ trêng khi ®· hiÓu
biÕt ®Çy ®ñ vÒ thÞ trêng. V× vËy nghiªn cøu thÞ trêng TTHH ph¶i ®îc coi lµ
cã tÝnh chÊt tiÒn tÖ, cã tÇm quan träng ®Ó x¸c ®Þnh ®óng híng s¶n xuÊt
kinh doanh, nghiªn cøu thÞ trêng ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu vÒ c¸c s¶n phÈm
hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp ®ang s¶n xuÊt kinh doanh, t×m ra ®¸p ¸n ®Ó tr¶
lêi c©u hái: b¸n c¸i g×?b¸n cho ai?b¸n nh thÕ nµo?
§Ó TTHH cã hiÖu qu¶ cao trªn thÞ trêng th× doanh nghiÖp cÇn ph¶i
quan t©m ®Õn c¸c vÊn ®Ò sau:
Nghiªn cøu kh¸ch hµng: kh¸ch hµng vµ nhu cÇu cña hä quyÕt ®Þnh
tíi thÞ phÇn cña doanh nghiÖp t¹i mçi thÞ trêng cô thÓ. Nhu cÇu cña ngêi
tiªu dïng rÊt ®a d¹ng vµ rÊt kh¸ch nhau v× vËy doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕp
cËn ®Ó t×m hiÓu t©m lý cña kh¸ch hµng ®Ó ®¶m b¶o cung cÊp ®Çy ®ñ hµng
ho¸ vµ dÞch vô cho nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng.
Nghiªn cøu ®èi thñ c¹nh tranh: nghiªn cøu ®èi thñ c¹nh tranh nh»m
n¾m b¾t ®îc nh÷ng ®iÓm m¹nh ®iÓm yÕu cña ®èi thóo víi m×nh ®Ó tõ ®ã
x©y dùng ®èi s¸ch hîp lý vµ ®a ra ®îc ph¬ng ¸n TTHH cã hiÖu qu¶ nhÊt
®¶m b¶o doanh nghiÖp tån t¹i vµ ®õng v÷ng trªn thÞ trêng.
Nghiªn cøu t×nh h×nh gi¸ c¶: gi¸ c¶ lµ quan hÖ lîi Ých kinh tÕ, lµ tiªu
chuÈn ®Ó doanh nghiÖp lùa chän c¸c mÆt hµng kinh doanh còng nh quyÕt
®Þnh s¶n xuÊt. V× gi¸ cña nã ¶nh hëng ®Õn thu nhËp, lîi nhuËn cña doanh
nghiÖp. Trong c¸c doanh nghiÖp viÖc ®Þnh gi¸ cã vai trß rÊt quan träng v×
thÕ viÖc ®Þnh gi¸ ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c sau:
-Gi¸ b¸n cña doanh nghiÖp ph¶i bï ®¾p ®îc chi phÝ t¹o ra hµng ho¸
®ã.
-Gi¸ b¸n ®ã ph¶i ®îc kh¸ch hµng chÊp nhËn khi ®a ra thÞ trêng.
-Gi¸ b¸n ®ã ph¶i cã lîi theo môc tiªu cña ngêi b¸n.
Niªn cøu c¸c chÝnh s¸ch gi¸ trong TTHH:
Doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän c¸c chÝnh s¸ch gi¸ nh sau:
-ChÝnh s¸ch gi¸ cao: doanh nghiÖp ¸p dông chÝnh s¸ch nµy khi ®ang
kiÓm so¸t thÞ trêng ®éc quyÒnvµ muèn thu ®îc lîi nhuËn cao ngay tríc
6
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. ChÝnh s¸ch nµy chØ ¸p dông t¹m thêi trong mét sè
®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh .
-ChÝnh s¸ch gi¸ thÊp: chÝnh s¸ch nµy doanh nghiÖp ¸p dông khi
muèn më réng thÞ trêng, th©m nhËp thÞ trêng hay kÕt thóc chu kú kinh
doanh. ChÝnh s¸ch nµy cã thÓ lµm cho ngêi tiªu dïng nghi ngê vÒ chÊt lîng s¶n phÈm hµng ho¸ vµ rÊt khã n©ng gi¸ trong t¬ng lai.
-ChÝnh s¸ch gi¸ cã chiÕt khÊu bï trõ: ®Ó khuyÕn khÝch ngêi tiªu
dïng t¨ng mua hµng ho¸ cña doanh nghiÖp víi h×nh thøc: chiÕt gi¸ víi
nh÷ng kh¸ch hµng thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt, víi nh÷ng kh¸ch hµng mua
hµng víi sè lîng nhiÒu…
-ChÝnh s¸ch ®Þnh gi¸ trªn c¬ së vÞ trÝ ®Þa lý: tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn,
vÞ trÝ, khu vùc, thÞ trêng kh¸c nhau mµ doanh nghiÖp ®a ra møc g¸ hîp lý.
2.2. HiÖu qu¶ TTHH.
2.2.1. C¸c kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶ nãi chung.
-HiÖu qu¶ kinh tÕ: (HQKT)
HQKT lµ mét vÊn ®Ò quan träng cña toµn x· héi vµ lµ yÕu tè quyÕt
®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Do ®ã nã cã nhiÒu quan
®iÓm kh¸c nhau vÒ HQKT.
+ Quan ®iÓm thø nhÊt: ngêi ta coi HQKT lµ kÕt qu¶ ®¹t ®îc trong
ho¹t ®éng kinh tÕ, lµ doanh thu trong TTHH.Trong b¶n dù th¶o ph¬ng
ph¸p tÝnh hÖ thèng chØ tiªu HQKT cña viÖn nghiªn cøu khoa häc thuéc Uû
ban kÕ ho¹ch Nhµ níc Liªn X« cò cho r»ng HQKT lµ tèc ®é t¨ng thu nhËp
quéc d©n vµ tæng s¶n phÈm x· héi. Do vËy ë ®©y HQKT ®îc ®ång nhÊt víi
chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh hoÆc nhÞp ®é t¨ng cña chØ
tiªu ®ã. Ngµy nay quan niÖm nµy kh«ng cßn phï hîp, v× kÕt qu¶ s¶n xuÊt
kinh doanh cã thÓ t¨ng lªn nhê chi phÝ hoÆc do më réng c¸c nguån s¶n
xuÊt. Bªn c¹nh chØ tiªu nµy ta cßn ph¶i c¨n cí vµo chØ tiªu kh¸c ®Ó so s¸nh
nh÷ng c¸i ta thu ®îc víi møc chi phÝ bá ra míi cã thÓ kÕt luËn ®îcs¶n xuÊt
kinh doanh nµo cã hiÖu qu¶. Do ®ã cã cïng mét kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh mµ cã hai møc chi phÝ th× cho hiÖu qu¶ kh¸c nhau.
+Quan ®iÓm thø hai cho r»ng: HQKT nÒn s¶n xuÊt x· héi lµ møc ®é
h÷u Ých cña s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt ra tøc lµ gi¸ trÞ cña nã chø kh«ng ph¶i
lµ gi¸ trÞ. Theo hä møc ®é tho¶ m·n nhu cÇu x· héi phô thuéc vµo t¸c
®ông vËt chÊt cô thÓ chø kh«ng ph¶i gi¸ trÞ trõu tîng nµo ®ã. Hä tiÕp cËn
7
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
tÝnh h÷u Ých cña s¶n phÈm b»ng c¸c hµm sè vµ ®¹i lîng ®o tèc ®é tiªu
dïngcña c¸c d¹ng cña c¶i. YÕu tè thêi gian còng ®îc xem xÐt tíi, so víi
cña c¶i lµm ra th× cña c¶i l©u n¨m l¹i gi¶m tÝnh h÷u Ých. Nhîc ®iÓm cña
c¸ch tiÕp cËn nµy lµ kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®îc tÝnhh÷u Ých cña tæng thÓ gép.
+Quan ®iÓm ba: “HQKT lµ mèi quan t©m cña kinh tÕ häc, hiÖu qu¶
lµ kh«ng l·ng phÝ” Theo quan ®iÓm nµy hiÖu qu¶ thÓ hiÖn ë sù so s¸nh
gi÷a møc thùc tÕ víi møc tèi ®a vÒ s¶n lîng. Ph¬ng ph¸p nµy còng ®¬n
gi¶n nÕu cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc tû lÖ thÊt nghiÖp tù nhiªn vµ tû lÖ thÊt nghiÖp
thùc tÕ, nhng thùc tiÔn tÝnh to¸n thèng kª ë níc ta cha tÝnh chÝnh x¸c ®îc
tû lÖ thÊt nghiÖp n¨m nay vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo, do vËy thùc tÕ nîc ta
cha cho phÐp ¸p dông quan ®IÓm ®éc ®¸o nµy.
Mét quan ®iÓm HQKT phï hîp víi hiÖn nay lµ: nãi ®Õn hiÖu qu¶ lµ
nãi ®Õn t¬ng quan so s¸nh víi kÕt qu¶ ®¹t ®îc theo môc tiªu ®· x¸c ®Þnh
víi mùc chi phÝ bá ra ®Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ ®ã. Bëi vËykhi ®¸nh gi¸ HQKT
cña mét doanh nghiÖp ph¶i tr¶i qua hai bíc:
-Ph¶i so s¸nh kÕt qu¶ ®¹t ®îc víi môc tiªu ®· x¸c ®Þnh.
-So s¸nh kÕt qu¶ ®¹t ®îc víi møc chi phÝ bá ra ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu.
Tõ c¸c quan niÖm trªn ta cã thÓ rót ra mét quan ®iÓm chung nhÊt,
tæng qu¸t nhÊt: HQKT lµ ph¹m trï ph¶n ¸nh tr×nh ®é, n¨ng lùc qu¶n lý,
®¶m b¶o thùc hiÖn cã kÕt qu¶ cao nh÷cg nhiÖm vô kinh tÕ x· héi ®Æt ra víi
chi phÝ nhá nhÊt.
-HiÖu qu¶ x· héi:(HQXH)
HQKT vµ HQXH lµ hai mÆt cña mét vÊn ®Ò, do ®ã khi nãi ®Õn
HQKT th× ph¶i nãi ®Õn HQXH.
HQXH lµ mét ®¹i lîng ph¶n ¸nh møc ®é ¶nh hëng cña c¸c kÕt qu¶
®¹t ®îc ®Õn x· héi vµ m«i trêng. HQXH thêng ®îc biÓu hiÖn th«ng qua
møc ®é tho¶ m·n nhu cÇu vËt chÊt, tinh thÇn cña nh©n d©n, c¶i thiÖn ®iÒu
kiÖn lao ®éng, ®iÒu kiÖn nghØ ng¬i, n©ng cao tr×nh ®é nhËn thøc v¨n minh
cña ngêi lao ®éng, c¶i t¹o vµ b¶o vÖ m«i trêng.
Do ®ã khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i xem xÐt
hai mÆt nµy ®ång bé, trªn c¬ së mèi quan hÖ h÷u c¬ thèng nhÊt víi nhau.
HQKT kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ thµnh qu¶ kinh tÕ v× trong kÕt qu¶ vµ chi
phÝ kinh tÕ cã c¸c nh©n tè nh»m ®¹t HQXH nhÊt ®Þnh. MÆt kh¸c HQXH
8
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
kh«ng chØ lµ c¸i ®¹t ®îc vÒ mÆt x· héi mµ HQXH tån t¹i phô thuéc vµo
kÕt qu¶ vµ chi phÝ n¶y sinh trong h¹ot ®éng kinh tÕ.
Tãm l¹i, ®èi víi bÊt kú ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nµo muèn
®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao th× ®Òu ph¶i ®¹t ®îc HQKT vµ HQXH.
2.2.2. Kh¸i niÖm hiÖu qu¶ TTHH.
Trong c¬ chÕ c¹nh tranh ®Çy kh¾c nghiÖt, m«i trêng kinh doanh cña
doanh nghiÖp lu«n biÕn ®éng ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ®Òu ph¶i tù vËn
®éng ®Ó t×m ra ph¬ng ¸n kinh doanh cã hiÖu qu¶ nhÊt ®Æc biÖt lµ hiÖu qu¶
cña viÖc TTHH. V× vËy ngay tõ khi s¶n xuÊt hµng ho¸ doanh nghiÖp ph¶i
tÝnh xem t×nh h×nh TTHH nh thÕ nµo ®Ó ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. Do ®ã
hiÖu qu¶ TTHH lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông c¸c
nguån nh©n lùc ®îc thÓ hiÖn th«ng qua mèi quan hÖ gi÷a kÕt qu¶ ®¹t ®îc
vµ chi phÝ bá ra trong qu¸ tr×nh TTHH cña doanh nghiÖp.
HiÖu qu¶ TTHH ®îc thÓ hiÖn díi hai h×nh thøc:
(1)
H=K- F
(2)
H=K/ F
H. HiÖu qña tiªu thô.
K. KÕt qu¶ TTHH .
F. Chi phÝ bá ra trong qu¸ tr×nh TTHH.
ë c«ng thøc (1) ta cha thÊy hÕt ®îc hiÖu qu¶ TTHH do cßn
phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè chi phÝ trong TTHH.
Theo c«ng thøc (2) th× nhîc ®iÓm trªn ®îc kh¾c phôc, v× chØ tiªu
nµy cµng cao th× hiÖu qu¶ TTHH cµng cao vµ ngîc l¹i.
2.3. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn qu¸ tr×nh TTHH ë DNTM.
2.3.1. Nhãm nh©n tè kh¸ch quan.
-Nh©n tè thÞ trêng tiªu thô:
ThÞ trêng tiªu thô lµ n¬i diÔn ra c¸c ho¹t ®éng trao ®æi mua b¸n. Sè
lîng ngêi mua, ngêi b¸n nhiÒu hay Ýt ph¶n ¸nh quy m« cña thÞ trêng lín
hay nhá.
ThÞ trêng tieu thô lµ vÊn ®Ò quan t©m bËc nhÊt cña doanh nghiÖp,
chØ cÇn nh×n vµo sè lîng hµng ho¸ b¸n ra hµng ngµy, hµng th¸ng cña
doanh nghiÖp ta cã thÓ ®¸nh gi¸ ®óng møc tÇm cì, søc ph¸t triÓn cña
doanh nghiÖp. NÕu doanh nghiÖp ®îc thÞ trêng tiªu thô chÊp nhËn, quy m«
9
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
s¶n xuÊt ®îc duy tr× vµ ngµy cµng ph¸t triÓn më réng. Ngîc l¹i nÕu s¶n
phÈm hµng ho¸ cña doanh nghiÖp kh«ng ®îc thÞ trêng chÊp nhËn th×
doanh nghiÖp cã thÓ ngõng ho¹t ®«ng vµ cã kh¶ n¨ng dÉn ®Õn ph¸ s¶n.
- Nh©n tè gi¸ b¸n s¶n phÈm:
Gi¸ b¸n s¶n phÈm lµ mét nh©n tè ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn viÖc
TTHH. Bëi ngêi tiªu dïng sÏ lµ ngêi quyÕt ®Þnh xem xÐt cña mét mÆt
hµng cã phï hîp hay kh«ng? cho nªn khi ®Þnh gi¸ doanh nghiÖp cÇn xem
xÐt ®Õn nh÷ng chÊp nhËn cña ngêi tiªu ding vÒ gi¸ vµ nh÷ng chÊp nhËn Êy
cã ¶nh hëng ®Õn nh÷ng chÊp nhËn quyÕt ®Þnh mua cña kh¸ch hµng hay
kh«ng? gi¸ b¸n s¶n phÈm hµng ho¸ phô thuéc vµo chÊt lîng s¶n phÈm
hµng ho¸, gi¸ c¶ trªn thÞ trêng, gi¸ c¶ cña ®èi thñ c¹nh tranh v× vËy doanh
nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh gi¸ hîp lý ®Ó phï hîp víi thÞ trêng TTHH.
- Nh©n tè thu nhËp vµ thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng:
§Ó tiªu thô hµng ho¸, tríc khi s¶n xu©t doanh nghiÖp cÇn quan t©m
®Õn thu nhËp vµ thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng. Khi thu nhËp t¨ng th× nhu cÇu
vÒ hµng ho¸ còng t¨ng theo c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng. TËp qu¸n, t©m lý,
thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng, ®Æc ®iÓm ®Þa lý d©n c, kÕt cÊu løa tuæi, giíi
tÝnh… ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn quyÕt ®Þnh mua cña ngêi tiªu dïngvµ sè lîng hµng ho¸ tiªu thô ®îc cña doanh nghiÖp. Cho nªn doanh nghiÖp cÇn
cã biÖn ph¸p ®Ó ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng, tho¶ m·n t©m lý
kh¸ch hµng, ®Æc biÖt lµ c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch kh¸ch hµng mua hµng
ho¸ cña doanh nghiÖp.
- Nguån hµng cña doanh nghiÖp:
Nguån hµng cña doanh nghiÖp cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn qu¸
tr×nh TTHH cña doanh nghiÖp . Nguån hµng ®a d¹ng vµ phong phó th× ngêi tiªu dïng cã thÓ chän cho m×nh lo¹i hµng ho¸ phï hîp nhÊt tho¶ m·n
nhÊt.
- Nh©n tè chÝnh s¸ch cña nhµ níc:
Cã ¶nh kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ TTHH cña doanh nghiÖp ®Æc biÖt
khi cã sù thay ®æi. §ã lµ nh÷ng chÝnh s¸ch thuÕ, l·i suÊt ng©n hµng, c¸c
chÝnh s¸ch qu¶n lý kinh tÕ…
2.3.2. Nhãm nh©n tè chñ quan
10
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
-Nh©n tè con ngêi: lµ yÕu tè trung t©m lµ nguån gèc cña mäi ho¹t
®éng v× vËy hiÖu qu¶ TTHH phô thuéc rÊt nhiÒu vµo sè lîngvµ tr×nh ®é
cña ®éi ngò lao ®éng trong doanh nghiÖp.
- Nh©n tè vèn: vèn lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng trong
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i trong c¹nh
tranh cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp muèn më réng s¶n xuÊt kinh
doanh còng nh muèn thay ®æi thiÕt bÞ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó s¶n xuÊt ra
nh÷ng s¶n phÈm hµng ho¸ tho¶ m·n ®îc nhu cÇu vµ thÞ hiÕu cña ngêi tiªu
dïng th× cÇn ph¶i cã vèn.
2.4. Kh¸i qu¸t t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Æc ®iÓm cña
c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ cña c«ng ty.
2.4.1. Kh¸i qu¸t t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
Tõ khi ho¹t ®éng theo nÒn kinh tÕ thÞ trêng C«ng ty ®· m¹nh d¹nda
ra c¸c biÖn ph¸p kinh doanh linh ho¹t ®Ó thÝch øng víi tõng thêi kú, lu«n
b¸m s¸t nhu cÇu thÞ trêngcòng nh mäi thay ®æi cña nhµ níc trong kinh
doanh.
§Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña ngêi tiªu dïng ngoµi viÖc
kinh doanh c¸c mÆt hµng nh: hµng c«ng nghÖ phÈm, vËt liÖu chÊt ®èt,
b¸ch ho¸ ®iÖn m¸y … ngoµi ra c«ng ty cßn bæ xung thªm vµo ngµnh nghÒ
kinh doanh nh kinh doanh nhµ nghØ vµ ¨n uèng gi¶i kh¸t, ®¹i lý ký göi uû
thÊc hµng ho¸ vµ kinh doanh vËt liÖu x©y dùng, s¶n xuÊt chÕ biÕn níc gi¶i
kh¸t: níc hoa qu¶, níc kho¸ng, bia h¬i vµ rîu vang. Ngoµi ra c«ng ty cßn
kinh doanh thªm mét sè mÆt hµng nh: x¨ng, dÇu, ga, kinh doanh xe m¸y,
®¹i lý b¸n « t« vµ dÞch vô b¶o dìng xe m¸y, « t«.
Cïng víi viÖc tõng bíc ®æi míi trong c¬ chÕ kinh doanh, C«ng ty
còng x¸c ®Þnh môc tiªu ho¹t ®éng trªn ba mÆt: s¶n xuÊt kinh doanh vµ
dÞch vô, trong ®ã s¶n xuÊt chiÕm 15%, kinh doanh lµ träng t©m chiÕm
80% cña tæng doanh thu cña toµn C«ng ty, vµ 5% lµ dÞch vô.
11
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
Ph¸t huy vai trß cña th¬ng nghiÖp quèc doanh trªn thÞ trêng, C«ng
ty kh«ng ngõng më réng s¶n xuÊt kinh doanh nh»m phôc vô nhu cÇu tiªu
dïng cña nh©n d©n. Bé mÆt cña c¸c cöa hµng ®îc c¶i t¹ovµ ®æi míi ®Î hoµ
nhËp víi thÞ trêng theo híng hiÖn ®¹i ho¸ th¬ng m¹i.
2.4.2. §Æc ®iÓm c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ cña c«ng ty.
S¶n phÈm hµng ho¸ cña C«ng ty rÊt ®a d¹ng vµ phong phó ®ßi hái
C«ng ty cÇn cã sù kiÓm so¸t chÆt chÏ ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c mÆt hµng nh
thùc phÈm ph¶i ®¶m b¶o chÊt lîng, cã thêi h¹n sö dông nhÊt ®Þnh ®èi víi
nh÷mg s¶n phÈm lµ thùc phÈm c«ng nghÖ nh rîu, bia, b¸nh kÑo, ®êng,
s÷a, m× chÝnh…Víi ®Æc ®iÓm nh vËy ®êi hái C«ng ty ph¶i lu«n ®¶m b¶o
®a ra thÞ trêng ®îc nh÷ng mÆt hµng cã chÊt lîng phï hîp víi nhu cÇu, thÞ
hiÕu cña ngêi tiªu dïng, vµ ®îc thÞ trêng chÊp nhËn, tõ ®ã sÏ ®¶m b¶o ho¹t
®éng kinh doanh cña C«ng ty cã hiÖu qu¶ cao.
2.5. HÖ thèng chØ tiªu nghiªn cøu
2.5.1. ChØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ tiªu thô
Tæng doanh thu: (M)
Tæng doanh thu tiªu thô cña doanh nghiÖp lµ sè tiÒn thu ®îc do b¸n
hµng ho¸ dÞch vô.
M =
n
i=1
Pi * Qi
M. Lµ tæng doanh thu.
Pi. Lµ ®¬n gi¸ hµng ho¸ i
Qi. Lîng hµng ho¸ i ®îc tiªu thô.
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh sù n¾m b¾t nhu cÇu, thÞ hiÕu vµ kh¶ n¨ng ®¸p
øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng, ph¶n ¸nh nghÖ thuËt b¸n hµng cña doanh
nghiÖp. ChØ tiªu nµy cho phÐp so s¸nh ®îc kÕt qu¶ ®¹t ®îc cña tõng mÆt
hµng trong qu¸ tr×nh tiªu thô.
Sè lîng hµng ho¸ tiªu thô trong n¨m hoÆc trong kú:
Sè lîng hµng ho¸ = Sè lîng tån + Sè lîng s¶n xuÊt
- Sè lîng tån
tiªu thô trong n¨m ®Çu n¨m
trong n¨m (hoÆc mua vµo) cuèi n¨m
¦u ®iÓm cña chØ tiªu nµy lµ tÝnh to¸n ®îc cô thÓ khèi lîng s¶n
phÈm hµng ho¸ ®ang tiªu thô, tõng mÆt hµng trong qu¸ tr×nh tiªu thô.
12
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
Tuy nhiªn h×nh thøc biÓu hiÖn nµy cã nhîc ®iÓm lµ kh«ng tæng hîp,
kh«ng so s¸nh ®îc.
- HÖ sè tiªu thô:
Cho biÕt møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸
trong n¨m hoÆc trong kú.
HÖ sè
Khèi lîng h¸ng ho¸ tiªu thô trong n¨m
=
tiªu thô
Khèi lîng hµng ho¸ cÇn tiªu thô trong n¨m.
HÖ sè tiªu thô cµng tiÕn ®Õn 1 th× qu¸ tr×nh TTHH cµng cã hiÖu
qu¶.
-C¬ cÊu s¶n phÈm hµng ho¸ tiªu thô theo thÞ trêng.
ChØ tiªu nµy cho biÕt møcc tiªu thô cña tõng thÞ trêng so víi tæng sè
lîng hµng ho¸ tiªu thô cña doanh nghiÖp
CCSPHHtiªu thô
Khèi lîng hµng ho¸ tiªu thô trong n¨m
=
*100
theo thÞ trêng
Khèi lîng hµng ho¸ cÇn tiªu thô trong n¨m
-C¬ cÊu s¶n phÈm hµng ho¸ tiªu thô theo mÆt hµng
ChØ tiªu nµy cho biÕ vÞ trÝ, vai trßvµ møc a thÝch cña ngêi tiªu dïng
®èi víi tõng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp
CCSPHH tiªu thô
Khèi lîng tiªu thô cña mét mÆt hµng
=
*100
theo mÆt hµng
Tæng khèi lîng hµng ho¸ ®îc tiªu thô trong kú
2.5.2. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ TTHH.
- Tæng doanh thu trªn mét ®ång chi phÝ: ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông
nguån lùc cña doanh nghiÖp, nghÜa lµ trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh doanh
nghiÖp thu ®îc bao nhiªu ®ång doanh thu trªn mét ®ång chi phÝ.
H= M/C
H. HiÖu qu¶ TTH
M. Tæng doanh thu.
F. Tæng chi phÝ.
ChØ tiªu nµy cµng lín th× hiÖu qu¶ sö rông c¸c nguån lùc tham gia
vµo qu¸ tr×nh TTHH cµng cã hiÖu qu¶ vµ ngîc l¹i.
- Møc lîi nhuËn thu ®îc trªn mét ®ång tæng chi phÝ: ph¶n ¸nh møc
®é lîi nhuËn mµ doanh nghiÖp thu ®îc trªn mét ®ång tæng chi phÝ.
13
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
L
H =
L. lµ lîi nhuËn sau thuÕ.
F
ChØ tiªu nµy cµng cao th× hiÖu qu¶ TTHH cµng cao vµ ngîc l¹i.
- Tû suÊt lîi nhuËn: (L’)
L
L’ =
* 100
M
ChØ tiªu nµy dïng ®Ó ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp lµ thÞnh vîng hay suy tho¸i, ngoµi ra chØ tiªu nµy cßn ph¶n
¸nh trong mét ®ång doanh thu cã ®îc mÊy ®ång lîi nhuËn.
Lîi nhuËn
- Søc sinh lîi cña doanh nghiÖp =
Vèn lu ®éng b×nh qu©n
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mét ®ång vèn lu ®éng b×nh qu©n t¹o ra mÊy
®ång lîi nhuËn.
phÇniii:
®Æc ®IÓm ®Þa bµn vµ
ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
3.1. T×nh h×nh c¬ b¶n cña C«ng ty.
3.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty.
Th¸ng 10/ 1955 huyªn uû, UBND huyÖn Gia L©m t¹m thêi chØ ®Þnh
thµnh lËp ban qu¶n lý HTX mua b¸n huyÖn Gia L©m do «ng NguyÔn Huy
§Ó lµm chñ tÞchvµ bµ §µo ThÞ QuÕ lµm phã chñ tÞch, cïng víi ba c¸n bé
cña ban vËn ®éng tØnh cö vÒ lµ c¸c «ng Bïi V¨n NghÞ, TrÞnh L¬ng Khuª
14
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
vµ NguyÔn V¨n Qu©n cã nhiÖm vô lµ: vËn ®éng vµ tæ chøc n«ng d©n häc
tËp chÝnh s¸ch ®iÒu lÖ t¹m thêi vÒ HTX mua b¸n b¾t ®Çu ho¹t ®éng sau
khi ®· phæ biÕn song ®iÒu lÖ chÝnh s¸ch vÒ HTX mua b¸n vµ tæ chøc víi
sè vèn ban ®µu do c¸c x· viªn ®ãng gãp lµ 20150 ®ång.
®Ðn ngµy 01/01/1956 ®¬n vÞ cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp cã tªn lµ: Ban
qu¶n lý HTXmua b¸n huyÖn Gia l©m. §Þa ®iÓm Th«n Vµng x· Cæ Bi
huyÖn Gia L©m.
N¨m 1959 ®¬n vÞ ®îc thµnh lËp c«ng ®oµn c¬ së ®ång chÝ TrÇn TiÕn
®îc bÇu lµm th ký c«ng ®oµn ®Çu tiªn cña ®¬n vÞ, tiÕp ®ã lµ c¸c tæ chøc
®oµn thÓ quÇn chóng nh thanh niªn, phô n÷ ®îc thµnh lËp.
Cuèi n¨m 1959 v¨n phßng HTX mua b¸n ®îc chuyÓn tõ x· Cæ Bi vÒ
x· Tr©u Quú - Gia L©m lµ n¬i trung t©m gÇn huyÖn uû- UBND huyÖn,
®ång thêi còng thuËn tiÖn cho viÖc chØ ®¹o c¸c xÉ. Cïng lóc ®ã ban vËn
®éng tØnh cö bµ Vò ThÞ Viªn vÒ lµm chñ tÞch thay ®ång chÝ NguyÔn Huy
§Ó.
N¨m 1960 ban vËn ®éng tØnh chñ tr¬ng lµm thö viÖc giao së mua,
b¸n vÒ cho x· qu¶n lý.
N¨m 1979 theo quyÕt ®Þnh cña UBND thµnh phè cho t¸ch phßng
chØ ®¹o x· thµnh lËp ban qu¶n lý HTX mua b¸n huyÖn chuyªn m«n ho¸
c«ng t¸c chØ ®¹o x©y dùng HTX mua b¸n x·. §¹i bé phËn ®¬n vÞ cßn l¹i ®îc mang tªn lµ: C«ng ty b¸n lÎ tæng hîp c«ng nghÖ ph¶m Gia L©m.
Tr¶i qua nhiÒu th¨ng trÇm cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cho
®Õn ngµy 19/12/1992 víi quyÕt ®Þnh thµnh lËp doanh nghiÖp Nhµ níc sè
3310/Q§UB cña UBND thµnh phè Hµ Néi C«ng ty Th¬ng M¹i Gia L©m
ra ®êi trªn c¬ së tríc ®ã cña nã lµ C«ng ty b¸n lÎ tæng hîp c«ng nghÖ
phÈm Gia L©m.
§Õn ngµy 27/09/2000 C«ng ty ®· ®æi tªn thµnh C«ng ty Th¬ng M¹i
Gia L©m.
§Õn ngµy 26/09/2003 theo quyÕt ®Þnh sè 5710/Q§UB cña UBND
thµnh phè Hµ Néi vÒ viÖc chuyÓn doanh nghiÖp Nhµ níc th× C«ng ty Th¬ng M¹i Gia L©m ®· ®æi tªn thµnh C«ng ty Cæ PhÇn §Çu T Th¬ng M¹i
Long Biªn
3.1.2. Chøc n¨ng nhiÖm vô cña C«ng ty.
15
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
Khi míi thµnh lËp vµ cßn lµ HTX mua b¸n th× HTX mua b¸n lµ mét
trî thñ ®¾c lùc cho mËu dÞch quèc doanh ë khu vùc n«ng th«n. HTX mua
¸n ®îc thµnh lËp víi ba chøc n¨ng:
+ §¹i lý mua vµ b¸n mËu dÞchquèc doanh, lµ viÖc nèi liÒn giao lu
hµng ho¸ gi÷a n«ng th«n vµ thµnh thÞ, gi÷a n«ng nghiÖp víi c«ng nghiÖp,
cñng cè v÷ng ch¾c khèi liªn minh c«ng n«ng.
+ Mua vµ b¸n nh÷ng mÆt hµng mËu dÞch quèc doanh kh«ng kinh
doanh.
+ Tham gia qu¶n lý thÞ trêng c¶i t¹o tiÓu th¬ng ë khu vùc n«ng th«n
®a dÇn hä sang s¶n xuÊt n«ng nghiÖp gãp phÇn c¶i t¹o thÞ trêng tù do ®i
vµo lÒ nÕp cã tæ chøc.
§Õn ngµy 29/08/1979 C«ng ty b¸n lÎ tæng hîp c«ng nghÖ phÈm Gia
L©m ®îc thµnh lËp víi nhiÖm vô chÝnh cña C«ng ty lµ b¸n lÎ hµng c«ng
nghÖ phÈm phôc vô nhu cÇu cña nh©n d©n trong huyÖn.
Bíc sang thêi kú ®æi míi ph¬ng thøc ho¹t ®éng cña C«ng ty cã
nhiÒu thay ®æi. §Ó thÝch øng víi c¬ chÕ thÞ trêng më c¸c thµnh phÇn kinh
tÕ ®Òu tham gia vµo ho¹t ®éng mua b¸n, C«ng ty ®· kh«ng ngõng më réng
s¶n xuÊt kinh doanh víi c¸c nhiÖm vô vµ chøc n¨ng sau:
+Tæ chøc kinh doanh theo ®óng ngµnh, theo ®óng ph¸p luËt theo
®¨ng ký kinh doanh sè 105734 ngµy 03/03/1993 do Chñ tÞch héi ®ång
kinh tÕ cÊp.
+§¶m b¶o kinh doanh cã hiÖu qña . §¸p øng tèt nhu cÇu vÒ tiªu
dïng cña nh©n d©n trong vµ ngoµi huyÖn ®ång thêi ®Èy m¹nh c«ng t¸c
TTHH trªn thÞ trêng.
+ Thùc hiÖn ph©n phèi theo lao ®éng, ®¶m b¶o c«ng ¨n viÖc lµm
còng nh thu nhËp cho CBCNV trong c«ng ty.
+ Tõng bíc æn ®Þnh vµ më réng s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó tån t¹i vµ
®øng v÷ng trªn thÞ trêng.
3.1.3. C¬ cÊu tæ chøc cña C«ng ty.
Tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn
cã sù qu¶n lý cña nhµ níc, C«ng ty ®· tõng bíc tæ chøc l¹i bé m¸y qu¶n lý
còng nh s¾p xÕp l¹i lao ®éng cho phï hîp cíi yªu cÇu hiÖn t¹i, ®æi míi c¸c
mÆt hµng kinh doanh ®Ó ®¶m b¶o s¶n xuÊt kinh doanh mang l¹i hiÖu qu¶
cao.
16
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
Trong C«ng ty mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®îc ®Æt díi sù
chØ ®¹o trùc tiÕp cña Ban gi¸m ®èc. Gióp viÖc cho gi¸m ®èc lµ hai phã
gi¸m ®èc, ngoµi ra C«ng ty cßn cã mét sè phßng ban chøc n¨ng nh: phßng
tæ chøc hµnh chÝnh, phßng kÕ to¸n tµi vô, phßng kÕ ho¹ch nghiÖp vô.
C«ng ty cßn cã 9 cöa hµng kinh doanh tæng hîp:
+ Cöa hµng kinh doanh tæng hîp Tr©u Quú.
+ Cöa hµng kinh doanh tæng hîp Sµi §ång
+ Cöa hµng kinh doanh tæng hîp H¬ng Sen.
+ Cöa hµng kinh doanh tæng hîp Thanh Am.
+ Cöa hµng kinh doanh tæng hîp Yªn Viªn.
+Cöa hµng kinh doanh tæng hîp 70 Gia L©m.
+ Cöa hµng kinh doanh tæng hîp 71 Gia L©m.
+Cöa hµng kinh doanh tæng hîp 323 NguyÔn V¨n Cõ.
+ Cöa hµng kinh doanh tæng hîp Chî Gia L©m.
C«ng ty cßn cã 3 xëng s¶n xuÊt bia h¬i vµ rîu vang:
+ Xëng s¶n xuÊt rîu Sµi §ång.
+ Xëng s¶n xuÊt rîu Tr©u Quú.
+ Xëng s¶n xuÊt bia Kim S¬n.
C¬ cÊu bé m¸y tæ chøc cña C«ng ty ®îc thÓ hiÖn ë s¬ ®å 2:
Ban gi¸m ®èc
Phßng kÕ to¸n tµi
vô
Phßng tæ chøc
hµnh chÝnh
CH
KD
TH
Tr©u
Quú
CH
KD
TH
H¬g
Sen
CH
KD
TH
Sµi
§ång
CH
KD
TH
Thanh
Am
CH
KD
TH
Yªn
Viªn
Phßng kÕ ho¹ch
nghiÖp vô
CHKD
TH
70
Gia
L©m
CH
KD
TH
71
Gia
L©m
S¬ ®å 2: C¬ cÊu bé m¸y tæ chøc cña C«ng ty.
17
CHKD
TH
323
NguyÔn
v¨n
Cõ
CH
KD
TH
Chî
Gia
L©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
Gi¸m ®èc C«ng ty lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Nhµ níc vÒ vèn,
tøc lµ ph¶i cã tr¸ch nhiÖm b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn, lµ ngêi ®øng ®Çu
C«ng ty trùc tiÕp l·nh ®¹o C«ng ty vµ c¸c phßng ban chøc n¨ng.
Cïng víi Gi¸m ®èc lµ hai phã gi¸m ®èc lµ nh÷ng ngêi gióp viÖc
cho gi¸m ®èc l·nh ®¹o ®IÒu hµnh C«ng ty, bao gåm mét phã g¸m ®èc
qu¶n lý nh©n sù, hµnh chÝnh, mét phã gi¸m ®èc chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ s¶n
xuÊt kinh doanh cña toµn C«ng ty.
Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: cã nhiÖm vô tæ chøc s¾p xÕp ph©n phèi
lao ®éng, tuyÓn dông nguån nh©n lùc, gióp Ban gi¸m ®èc gi¶i quyÕt c¸c
chÝnh s¸ch chÕ ®é cho CBCNV: chÕ ®é l¬ng, thëng, b¶o hiÓm x· héi…
Phßng kÕ to¸n tµi vô: gi¸m s¸t mäi ho¹t ®éng cña C«ng ty trong
tõng thêi ®iÓm kinh doanh, qu¶n lý toµn bé vèn cña toµn C«ng ty, chÞu
tr¸ch nhiÖm tæng hîp c¸c b¸o c¸o quyÕt to¸ncña c¸c cöa hµng, xÝ nghiÖp
thuéc C«ng ty, híng dÉn c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n, thiÕt
lËp sæ s¸ch, chøng tõ theo ®óng yªu cÇu cña Bé tµi chÝnh ban hµnh. Thêng
xuyªn th«ng tin kinh tÕ gióp Ban gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh mäi ho¹t ®éng kinh
tÕ trong C«ng ty vÒ mÆt tµi chÝnh.
Phßng kÕ ho¹ch nghiÖp vô: lµm nhiÖm vô tham mu cho Ban gi¸m
®èc ®Ò ra kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña toµn C«ng ty vµ ph¬ng ¸n
thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®ã. ChØ ®¹o híng dÉn, hç trî c¸c ®¬n vÞ trong toµn
C«ng ty thùc hiÖn nh÷ng chñ tr¬ng cña cÊp trªn vµ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh
doanh cña toµn C«ng ty ®· ®Ò ra. TiÕp cËn t×m hiÓu nhu cÇu tiªu dïng trªn
thÞ trêng ®Ó cã kÕ ho¹ch ký kÕt c¸c hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ víi c¸c c¬
së s¶n xuÊt, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, t¹o nguån hµng cung øng cho
c¸c ®¬n vÞ trong C«ng ty. §ång thêi trùc tiÕp tham gia kinh doanh, t¨ng
thu nhËp, æn ®Þnh c¶i thiÖn ®êi sèng cho CBCNV trong toµn C«ng ty.
3.1.4. T×nh h×nh lao ®éng cña C«ng ty.
T×nh h×nh lao ®éng cña C«ng ty ®îc thÓ hiÖn ë biÓu1:
Qua biÓu1 ta thÊy: tæng sè lao déng cña toµn C«ng ty qua 3 n¨m cã
xu híng t¨ng dÇn, cô thÓ n¨m 2002 t¨ng 2,15% so víi n¨m 2001 t¬ng ®¬ng víi 7 ngêi, n¨m 2003 t¨ng 2,41% so víi n¨m 2002 t¬ng ®¬ng víi 8
18
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
ngêi, b×nh qu©n trong 3 n¨m t¨ng 2,28%, do ®iÒu kiÖn më réng quy m«
kinh doanh nªn C«ng ty cÇn t¨ng cêng lao ®éng.
XÐt vÒ lao ®éng nam cña C«ng ty qua 3 n¨m cã xu h¬ng gi¶m, n¨m
2001 vµ 2002 kh«ng cã sù thay ®æi, n¨m 2003 gi¶m 2,35% so víi n¨m
2002 t¬ng ®¬ng víi 2 ngêi, b×nh qu©n trong 3 n¨m gi¶m 1,17%. VÒ lao
®éng n÷ cña C«ng ty t¨ng dÇn qua 3 n¨m, n¨m 2002 t¨ng 2,92% so víi
n¨m 2001 t¬ng ®¬ng víi 7 ngêi, n¨m 2003 t¨ng 4,05% so víi n¨m 2002 t¬ng ®¬ng víi 10 ngêi, b×nh qu©n trong 3 n¨m t¨ng 3,4%. Së dÜ lao ®éng
n÷ trong C«ng ty chiÕm tû träng lín h¬n, vµ t¨ng nªn qua c¸c n¨m so víi
lao ®éng nam do C«ng ty lµ C«ng ty th¬ng m¹i ho¹t ®éng kinh doanh b¸n
bu«n, b¸n lÎ hµng hoa dÞch vô lµ chÝnh.
T×nh h×nh lao ®éng trùc tiÕp cña C«ng tû trong 3 n¨m ®Òu t¨ng, n¨m
2002 t¨ng 14,29% so víi n¨m 2001 t¬ng ®¬ng víi 30 ngêi, n¨m 2003 t¨ng
4,58% so víi n¨m 2002 t¬ng ®¬ng víi 11 ngêi, b×nh qu©n trong 3 n¨m
t¨ng 9,44%. Khi ®ã lao ®éng gi¸n tiÕp cña C«ng ty trong 3 n¨m ®Òu gi¶m,
n¨m 2002 gi¶m 20% so víi n¨m 2001 t¬ng ®¬ng víi 23 ngêi, n¨m 2003
gi¶m 5,26% so víi n¨m 2002 t¬ng ®¬ng víi 3 ngêi, b×nh qu©n trong 3 n¨m
gi¶m 11,63%. §iÒu nµy lµ do C«ng ty lµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh nªn
nhu cÇu vÒ lao ®éng trùc tiÕp lµ cÇn thiÕt trong s¶n xuÊt còng nh trong tiªu
thô hµng ho¸.
VÒ tr×nh ®é lao ®éng cña C«ng ty, lao ®éng cã tr×nh ®é cao t¨ng dÇn
qua c¸c n¨m. Sè ngêi cã tr×nh ®é ®¹i häc n¨m 2002 t¨ng 16,67% so víi
n¨m 2001 t¬ng ®¬ng víi 5 ngêi, n¨m 2003 t¨ng 14,29% so víi n¨m 2002
t¬ng ®¬ng víi 5 ngêi, b×nh qu©n trong 3 n¨m t¨ng 15,48%. Sè ngêi cã
tr×nh ®é cao ®¼ng vµ trung cÊp, c«ng nh©n kü thuËt qua 3 n¨m ®Òu t¨ng.
Cïng víi viÖc t¨ng lªn cña lao ®éng cã tr×nh ®é lµ sù gi¶m ®i cña lùc lîng
lao ®éng kh«ng qua ®µo t¹o, n¨m 2002 gi¶m 7,18% so víi n¨m 2001 t¬ng
®¬ng víi 8 ngêi, n¨m 2003 gi¶m 6,67% so víi n¨m 2002 t¬ng ®¬ng víi 7
ngêi. §iÒu nµy lµ do sù tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ sù ph¸t triÓn cña nÒn
kinh tÕ thÞ trêng nh hiÖn nay v× vËy ®ßi hái C«ng ty ngµy cµng t¨ng cêng
nh÷ng ngêi cã tr×nh ®é còng nh vÒ chuyªn m«n.
3.1.5. T×nh h×nh nguån vèn cña C«ng ty.
C«ng ty tõ khi thµnh lËp ®Õn nay ®· tr¶i qua nhiÌu khã kh¨n thö
th¸ch, víi sè vèn ban ®Çu Ýt ái trong suèt nh÷ng n¨m ho¹t ®éng b»ng sù
19
LuËn v¨n tèt nghiÖp §¹i häc
KD44
T¹ H÷u §Þnh -
n¨ng ®éng nhiÖt t×nh cña ban l·nh ®¹o cïng toµn thÓ CBCNV trong C«ng
ty mµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ®· ®¹t ®îc nh÷ng bíc
ph¸t triÓn lín.
VÒ m¾t c¬ së vËt chÊt kü thuËt hµng n¨m C«ng ty ®· kh«ng ngõng
®Çu t c¶i t¹o x©y dùng l¹i, x©y dùng míi v¨n phßng vµ c¸c cöa hµng, c¸c
ph©n xëng s¶n xuÊt kinh doanh , ®Çu t trang thiÕt bÞ s¶n xuÊt bia, rîu, thay
thÕ quÇy tñ, thiÕt bÞ b¸n hµng, thiÕt bÞ v¨n phßng…hÖ thèng cöa hµng, nhµ
s¶n xuÊt khang trang s¹ch ®Ñp v¨n minh th¬ng nghiÖp. §Ó ®Çu t thªm cho
qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ngoµi sè vèn ®îc
Nhµ níc cÊp c«ng ty cßn huy ®éng thªm b»ng viÖc ®i vay ®Ó tiÕn hµnh më
réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
Qua biÓu 2 ta thÊy: tæng sè vèn cña C«ng ty qua 3 n¨m ®Òu t¨ng,
n¨m 2002 t¨ng 1,91% so víi n¨m 2001 t¬ng ®¬ng víi 105,495 triÖu ®ång,
n¨m 2003 t¨ng 2,18% so víi n¨m 2002 t¬ng ®¬ng víi 239,615 triÖu ®ång,
b×nh qu©n trong 3 n¨m tæng sè vèn cña c«ng ty t¨ng 2,05%.
NÕu chia theo tÝnh chÊt sö dông: nguån vèn cè ®Þnh n¨m 2001 cã
3.144,585 triÖu ®ång chiÕm 29,2% trong tæng sè vèn, n¨m 2003 cã
3.172,790 triÖu ®ång chiÕm 28,91% trong tæng sè vèn, n¨m 2003 cã
3.194,905 triÖu ®ång chiÕm 28,49% trong tæng sè vèn cña C«ng ty, nh vËy
n¨m 2002 t¨ng 0,9% so víi n¨m 2001 t¬ng ®¬ng 28,205 triÖu ®ång, n¨m
2003 t¨ng 0,7% so víi n¨m 2002 t¬ng ®¬ng víi 22,115 triÖu ®ång.
Nguyªn nh©n cña sù t¨ng lµ do C«ng ty ®Çu t söa ch÷a, c¶i t¹o n©ng cÊp
c¸c cöa hµng, nhµ xëng…
Nguån vèn lu ®éng: n¨m 2001 cã 7.625,430 triÖu ®ång chiÕm
70,8% trong tæng sè vèn, n¨m 2002 cã 7.802,720 triÖu ®ång chiÕm
71,09% trong tæng sè vèn vµ t¨ng 2,32% so víi n¨m 2001 t¬ng ®¬ng víi
172,290 triÖu ®ång. N¨m 2003 cã 7.020,220 triÖu ®ång chiÕm 71,51%
trong tæng sè vèn vµ t¨ng 2,79% so víi n¨m 2002 t¬ng ®¬ng víi 217,500
triÖu ®ång. B×nh qu©n trong 3 n¨m tæng sè vèn lu ®éng cña C«ng ty t¨ng
2,56%, sù t¨ng lªn cña vèn lu ®éng sÏ gióp cho C«ng ty chñ ®éng trong
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh .
NÕu chia theo nguån vèn: vèn ng©n s¸ch cÊp n¨m 2001 lµ 5.150,000 triÖu
®ång chiÕm 47,82% trong tæng sè vèn, n¨m 2002 lµ 5.250,000 triÖu ®ång
chiÕm 47,83% trong tæng sè vèn, n¨m 2003 lµ 5.320,000 triÖu ®ång chiÕm
20
- Xem thêm -