Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi më ®Çu
B»ng viÖc huy ®éng c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ, ho¹t
®éng cña c¸c tæ chøc tÝn dông ®· gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc thu hót lîng vèn lín ®Ó cho c¸c doanh nghiÖp vay, thùc hiÖn t¸i ®Çu t thóc ®Èy nÒn
kinh tÕ ph¸t triÓn. §©y chÝnh lµ ho¹t ®éng truyÒn thèng, chñ yÕu cña Ng©n
hµng. ChÝnh v× vËy, kÕt qu¶ huy ®éng vèn cña tæ chøc tÝn dông cao hay thÊp
cã ¶nh hëng kh«ng chØ ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña b¶n th©n tæ chøc
tÝn dông mµ nã cßn t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn nÒn kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ ®èi víi
mét nÒn kinh tÕ võa bíc ra khái c¬ chÕ bao cÊp vµ ®ang khëi s¾c trong
nh÷ng bíc ®Çu ®æi míi nh ë níc ta.
Hoµ m×nh víi c«ng viÖc ®æi míi chung cña ®Êt níc, cïng gãp phÇn
vµo nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®îc trong thËp niªn qua, ngµnh Ng©n hµng ®·
ph¶i vît qua kh«ng Ýt khã kh¨n ®Ó phÊn ®Êu cho môc tiªu ph¸t triÓn ®Êt níc.
V× môc tiªu nµy, kh«ng ai kh¸c mµ chÝnh hÖ thèng Ng©n hµng ph¶i trë
thµnh bµn ®¹p v÷ng ch¾c cho nÒn kinh tÕ. Tuy nhiªn, 10 n¨m ®æi míi cha
ph¶i lµ nhiÒu, Ng©n hµng cßn ph¶i gi¶i quyÕt nhiÒu nh÷ng khã kh¨n tríc
m¾t mµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò næi cém lµ hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn
cña ng©n hµng hiÖn nay.
Lµ mét bé phËn cÊu thµnh trong guång m¸y cña hÖ thèng ng©n hµng.
Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Hµng H¶i Hµ Néi ®· gãp phÇn kh«ng nhá
vµo sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nãi chung vµ khu vùc Hµ Néi nãi
riªng. Song còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khã kh¨n chung. N©ng cao hiÖu
qu¶ cña ho¹t ®éng huy ®éng vèn ®Ó cñng cè sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn ng©n
hµng, ®· ®ang vµ sÏ lµ nh÷ng vÊn ®Ò ®îc quan t©m bëi Ng©n hµng Th¬ng
m¹i Cæ phÇn Hµng H¶i vµ hÖ thèng ng©n hµng.
ChÝnh v× vËy trong thêi gian thùc tËp t¹i Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ
phÇn Hµng H¶i Hµ Néi, em ®· m¹nh d¹n ®i s©u t×m hiÓu vµ hoµn thµnh ®Ò
tµi: "C¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng huy ®éng vèn t¹i Ng©n
hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Hµng H¶i Hµ Néi". Víi cÊu tróc nh sau:
Ch¬ng I: Mét sè lý luËn c¬ b¶n vÒ nghiÖp vô huy ®éng vèn cña Ng©n
hµng Th¬ng m¹i.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c huy ®éng vèn t¹i Chi nh¸nh Ng©n
hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Hµng H¶i Hµ Néi.
Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng
vèn t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn H¶ng H¶i Hµ Néi.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Do thêi gian cã h¹n, vÊn ®Ò l¹i rÊt phøc t¹p vµ ®a d¹ng, h¬n n÷a kh¶
n¨ng chuyªn m«n vµ kinh nghiÖm thùc tÕ cßn nhiÒu h¹n chÕ, nªn nh÷ng g×
em tr×nh bµy trong luËn v¨n khã tr¸nh khái sai sãt, rÊt mong cã sù bæ xung,
gãp ý híng dÉn cña c¸c thÇy, c« vµ c¬ së n¬i em thùc tËp.
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng I
Mét sè lý luËn c¬ b¶n vÒ nghiÖp vô huy ®éng
vèn cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i
1. Vai trß - chøc n¨ng cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i.
1.1. Ng©n hµng th¬ng m¹i vµ vai trß cña nã trong nÒn kinh tÕ thÞ
trêng.
Ng©n hµng th¬ng m¹i (NHTM) lµ mét trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp
ra ®êi sím nhÊt. ë Mü Ng©n hµng th¬ng m¹i ®Çu tiªn ®îc thµnh lap¹ n¨m
1782, tríc khi HiÕn ph¸p liªn bang ®îc th«ng qua vµ nhiÒu Ng©n hµng th¬ng m¹i ®îc thµnh lËp tõ nh÷ng n¨m 1800 ®Õn nay vÉn ®ang ho¹t ®éng. ë
mçi mçi mét níc, luËt Ng©n hµng th¬ng m¹i cã quy ®Þnh kh¸c nhau, ngêi ta
thêng dùa vµo tÝnh chÊt vµ môc ®Ých ho¹t ®éng cña Ng©n hµng trªn thÞ trêng tµi chÝnh ®Ó ®a ra c¸ch hiÓu vÒ Ng©n hµng th¬ng m¹i.
ë Ph¸p, theo luËt ng©n hµng hµng n¨m 1941 th× "®îc coi lµ Ng©n
hµng lµ nh÷ng xÝ nghiÖp hay c¬ së nµo hµnh nghÒ thêng xuyªn nhËn cña
c«ng chóng díi h×nh thøc ký th¸c hay h×nh thøc kh¸c, c¸c sè tiÒn mµ hä
dïng cho chÝnh hä vµ c¸c nghiÖp vô chøng kho¸n tÝn dông hay dÞch vô tµi
chÝnh". Hay nh ë Ên §é, luËt ng©n hµng n¨m 1950 vµ ®îc bæ sung n¨m
1959 ®· nªu: "Ng©n hµng lµ c¬ së nhËn c¸c kho¶n tiÒn ký th¸c ®Ó cho vay,
tµi trî, ®Çu t". Vµ theo luËt ng©n hµng cña §an M¹ch n¨m 1930 ®Þnh nghÜa:
"Nh÷ng nhµ b¨ng thiÕt yÕu gåm c¸c nghiÖp vô nhËn tiÒn ký th¸c, bu«n b¸n
vµng b¹c, hµng nghÒ th¬ng m¹i vµ c¸c gi¸ trÞ ®Þa èc, c¸c ph¬ng tiÖn tÝn
dông vµ hèi phiÕu, thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô chuyÓn ng©n, ®øng ra b¶o
hiÓm...". §Ó hiÓu vÒ Ng©n hµng th¬ng m¹i th× cã rÊt nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c
nhau, nhng ta thÊy r»ng c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i kh«ng ph¶i lµ c¸c trung
gian tµi chÝnh duy nhÊt vµ ®Ó hiÓu ®îc c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ nh thÕ
nµo vµ ®Ó ph©n biÖt c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i víi c¸c trung gian tµi chÝnh
kh¸c nh: C¸c C«ng ty b¶o hiÓm, c¸c quü ®Çu t... gäi chung lµ c¸c tæ chøc
phi ng©n hµng th× cÇn ph¶i dùa trªn tÝnh chÊt c¬ b¶n cña Ng©n hµng th¬ng
m¹i ®ã lµ: Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ n¬i nhËn tiÒn ký th¸c, tiÒn ký göi kh«ng
kú h¹n vµ cã kú h¹n ®Ó sö dông vµo c¸c nghiÖp vô cho vay, chiÕt khÊu v¸
c¸c dÞch vô kinh doanh kh¸c cña chÝnh ng©n hµng.
ë ViÖt Nam, theo §iÒu 20 LuËt tæ chøc tÝn dông (TCTD) ®îc Quèc
Héi th«ng qua th¸ng 12 n¨m 1997 cã nªu: "Tæ chøc tÝn dông lµ doanh
nghiÖp ®îc thµnh lËp theo quy ®Þnh cña luËt nµy vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ph¸p luËt ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ, lµm dÞch vô Ng©n hµng víi néi
dung nhËn tiÒn göi vµ sö dông tiÒn göi ®Ó cÊp tÝn dông, cung cÊp c¸c dÞch
vô thanh to¸n". LuËt chØ nªu ng©n hµng lµ lo¹i h×nh tæ chøc tÝn dông ®îc
thùc hiÖn toµn bé ho¹t ®éng ng©n hµng vµ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cã liªn
quan. Theo tæ chøc vµ môc tiªu ho¹t ®éng cña c¸c lo¹i h×nh ng©n hµng, hiÖn
nay hÖ thèng Ng©n hµng ViÖt Nam bao gåm n¨m lo¹i ng©n hµng: Ng©n
hµng th¬ng m¹i, Ng©n hµng ®Çu t, Ng©n hµng ph¸t triÓn, Ng©n hµng chÝnh
s¸ch, Ng©n hµng hîp t¸c, Ng©n hµng th¬ng m¹i ra ®êi víi tÝnh chÊt lµ nhËn
tiÒn göi, sö dông vµo nhiÖm vô cho vay, chøng kho¸n vµ c¸c dÞch vô kh¸c
cña ng©n hµng, ngµy cµng thÓ hiÖn râ vai trß cña nã ®èi víi sù ph¸t triÓn
kinh tÕ. Víi chøc n¨ng cña m×nh, Ng©n hµng th¬ng m¹i gi÷ vai trß quan
träng trong nÒn kinh tÕ thÓ hiÖn qua c¸c néi dung sau:
1.1.1. Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ n¬i cung cÊp vèn cho nÒn kinh tÕ.
Thùc tÕ cho thÊy, ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ cÇn ph¶i cã
mét lîng vèn lín ®Çu t cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng
kh¸c. Nhng ®iÒu khã kh¨n h¬n lîi Ých¶ lµ cÇn cã ngêi ®øng ra tËp trung tiÒn
nhµn dçi ë mäi n¬i mäi lóc vµ kÞp thêi cung øng cho n¬i cÇn vèn. B»ng vèn
huy ®éng ®îc trong x· héi th«ng qua ho¹t ®éng tÝn dông, Ng©n hµng th¬ng
m¹i ®· cung cÊp vèn cho mäi ho¹t ®éng kinh tÕ, ®¸p øng nhu cÇu vèn mét
c¸ch kÞp thêi cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nhê cã ho¹t ®éng cña hÖ thèng Ng©n
hµng th¬ng m¹i vµ ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng tÝn dông, c¸c doanh nghiÖp, c¸
nh©n cã ®iÒu kiÖn më réng s¶n xuÊt, c¶i tiÕn m¸y mãc, c«ng nghÖ ®Ó t¨ng
n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ chÊt lîng s¶n phÈm cho
x· héi.
1.1.2. Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ cÇu nèi c¸c doanh nghiÖp víi thÞ trêng.
Bíc sang c¬ chÕ thÞ trêng, ®ßi hái sù ph¸t triÓn cña tÝn dông Ng©n
hµng ®· lµm biÕn ®æi ho¹t ®éng ruçng l¸t trong c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp kh¬i
dËy søc sèng b»ng c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i n¨ng suÊt cao, thùc
hiÖn chuyÓn giao c«ng nghÖ tõ c¸c níc tiªn tiÕn. §iÒu kh«ng thÓ thùc hiÖn
b»ng vèn tù cã cña c¸c doanh nghiÖp vèn dÜ ®· rÊt Ýt ái. Bªn c¹nh ®ã, tÝn
dông ng©n hµng cßn cung cÊp mét phÇn vèn kh«ng nhá trong viÖc t¨ng cêng nguån vèn lu ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. Mét vÊn ®Ò lu«n lµ mèi lo
thêng trùc cña c¸c doanh nghiÖp. Mét khÝa c¹nh kh¸c ®ßi hái sù cã mÆt cña
tÝn dông ng©n hµng ®èi víi doanh nghiÖp. §ã lµ mét ng©n quü ®Ó dµnh cho
viÖc ®µo t¹o ®éi ngò lao ®éng phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc - kü
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
thuËt - c«ng nghÖ cao. §Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn níc ta vÉn cßn thiÕu nhiÒu
nh÷ng chuyªn gia ®Çu ngµnh, nh÷ng c¸n bé cã n¨ng lùc vµ nh÷ng c«ng
nh©n lµnh nghÒ.
1.1.3. Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ mét c«ng cô ®Ó Nhµ níc ®iÒu tiÕt vÜ
m« nÒn kinh tÕ.
Cïng víi sù vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ, hÖ thèng ng©n hµng ®îc chia
lµm hai cÊp: Ng©n hµng Nhµ níc vµ c¸c Ng©n hµng chuyªn doanh (NHTM).
C¸c NHTM ®îc Nhµ níc sö dông nh c«ng cô ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng tiÒn tÖ,
®iÒu tiÕt chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia. Nhµ níc ®iÒu tiÕt ng©n hµng, ng©n
hµng dÉn d¾t thÞ trêng th«ng qua ho¹t ®éng tÝn dông vµ thanh to¸n gi÷a c¸c
Ng©n hµng th¬ng m¹i trong hÖ thèng tõ ®ã gãp phÇn më réng khèi lîng tiÒn
cung øng trong lu th«ng vµ th«ng qua viÖc cung øng tÝn dông cho c¸c ngµnh
trong nÒn kinh tÕ, Ng©n hµng th¬ng m¹i thùc hiÖn viÖc dÉn d¾t c¸c luång
tiÒn tËp hîp vµ ph©n chia vèn cña thÞ trêng, ®iÒu khiÓn chóng mét c¸ch cã
hiÖu qu¶.
1.1.4. Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ cÇu nèi nÒn tµi chÝnh quèc gia víi
nÒn tµi chÝnh quèc tÕ.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña kinh tÕ quèc tÕ, sù héi nhËp kinh
tÕ quèc gia víi thÕ giíi ®em l¹i nh÷ng lîi Ých kinh tÕ to lín, thóc ®Èy nÒn
kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng. Mét trong c¸c ®iÒu kiÖn quan träng
gãp phÇn thóc ®Èy sù héi nhËp nÒn kinh tÕ quèc gia víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi
®ã lµ nÒn tµi chÝnh quèc gia. NÒn tµi chÝnh quèc gia lµ cÇu nèi víi nÌn tµi
chÝnh quèc tÕ th«ng qua ho¹t ®éng cña Ng©n hµng th¬ng m¹i trong c¸c lÜnh
vùc kinh doanh nh nhËn tiÒn göi, cho vay, nghiÖp vô thanh to¸n, nghiÖp vô
ngo¹i hèi vµ c¸c nghiÖp vô kh¸c. §Æc biÖt lµ c¸c ho¹t ®éng thanh to¸n quèc
tÕ, bu«n b¸n ngo¹i hèi, quan hÖ tÝn dông víi c¸c ng©n hµng Nhµ níc cña
Ng©n hµng th¬ng m¹i trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp t¸c ®éng gãp phÇn thóc ®Èy
ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu vµ th«ng qua ®ã Ng©n hµng th¬ng m¹i
®· thùc hiÖn vai trß ®iÒu tiÕt tµi chÝnh trong níc phï hîp víi sù vËn ®éng
cña nÒn tµi chÝnh quèc tÕ.
1.2. Chøc n¨ng cña Ng©n hµng th¬ng m¹i
1.2.1. Chøc n¨ng lµm trung gian tÝn dông.
Chøc n¨ng trung gian tÝn cña Ng©n hµng th¬ng m¹i ®îc thÓ hiÖn qua
s¬ ®å lu©n chuyÓn vèn sau:
S¬ ®å 1: S¬ ®å lu©n chuyÓn vèn
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Göi tiÒn
C¸
nh©n
vµ
doanh
nghiÖp
Ng©n
hµng
th¬ng
m¹i
Cho vay
C¸
nh©n
vµ
doanh
nghiÖp
Víi chøc n¨ng Uû
trung
m¹i
th¸cgian
®Çu ttÝn dông, Ng©n hµng th¬ng§Çu
t lµm "cÇu
nèi" gi÷a ngêi thõa vèn vµ ngêi thiÕu vèn vµ nã ®· kh«ng chØ ®em l¹i lîi Ých
cho nh÷ng ngêi d thõa vèn vµ nh÷ng ngêi thiÕu vèn mµ cßn ®em l¹i lîi Ých
kinh tÕ cho b¶n th©n nã vµ nÒn kinh tÕ. §èi víi ng©n hµng, hä sÏ t×m ®îc lîi
nhuËn cho b¶n th©n m×nh tõ chªnh lÖch gi÷a l·i suÊt cho vay vµ l·i suÊt tiÒn
göi hoÆc hoa hång m«i giíi. Lîi nhuËn nµy chÝnh lµ c¬ së cho Ng©n hµng
th¬ng m¹i tån t¹i vµ ph¸t triÓn. §èi víi nÒn kinh tÕ, chøc n¨ng nµy cã vai
trß quan träng trong viÖc thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ v× nã ®¸p øng nhu cÇu
vèn ®Ó ®¶m b¶o qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc thùc hiÖn liªn tôc vµ ®Ó më réng quy
m« s¶n xuÊt. Víi chøc n¨ng nµy, Ng©n hµng ®· biÕn vèn nhµn rçi kh«ng
ho¹t ®éng thµnh vèn ho¹t ®éng, kÝch thÝch qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn, thóc
®Èy s¶n xuÊt kinh doanh.
§©y chÝnh lµ chøc n¨ng quan träng nhÊt cña Ng©n hµng th¬ng m¹i,
nã quyÕt ®Þnh sù duy tr× vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng ®ång thêi lµ c¬ së ®Ó
thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng sau:
1.2.2. Chøc n¨ng trung gian thanh to¸n.
Chøc n¨ng trung gian thanh to¸n cã nghÜa lµ ng©n hµng ®øng ra
thanh to¸n hé cho kh¸ch hµng b»ng c¸ch chuyÓn tiÒn tõ tµi kho¶n nµy sang
tµi kho¶n kh¸c theo yªu cÇu cña hä. Th«ng qua chøc n¨ng nµy Ng©n hµng
®ãng vai trß lµ ngêi "thñ quü" cho c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n bëi ng©n
hµng lµ ngêi gi÷ tiÒn cña kh¸ch hµng, chi tiÒn hé cho kh¸ch hµng. NÒn kinh
tÕ thÞ trêng cµng ph¸t triÓn th× chøc n¨ng nµy cña ng©n hµng ngµy cµng ®îc
më réng.
Th«ng qua chøc n¨ng trung gian thanh to¸n, hÖ thèng Ng©n hµng th¬ng m¹i gãp phÇn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Khi kh¸ch hµng thùc hiÖn thanh
to¸n qua ng©n hµng sÏ lµm gi¶m rñi ro, gi¶m chi phÝ thanh to¸n cho kh¸ch
hµng ®ång thêi tèc ®é lu©n chuyÓn vèn kinh doanh cña kh¸ch hµng nhanh
h¬n, lµm cho hiÖu qu¶ sö dông vèn cña kh¸ch hµng t¨ng. §èi víi Ng©n
hµng th¬ng m¹i chøc n¨ng nµy gãp phÇn t¨ng lîi nhuËn cña ng©n hµng
th«ng qua viÖc thu lÖ phÝ thanh to¸n. H¬n n÷a, nã l¹i t¨ng nguån vèn cho
vay cña ng©n hµng thÓ hiÖn trªn sè d cã tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng.
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Chøc n¨ng nµy còng chÝnh lµ c¬ së ®Ó h×nh thµnh chøc n¨ng t¹o tiÒn cña
Ng©n hµng th¬ng m¹i.
1.2.3. Chøc n¨ng t¹o tiÒn.
§©y lµ hÖ qu¶ cña hai chøc n¨ng trªn trong ho¹t ®éng ng©n hµng: Tõ
mét sè dù tr÷ ban ®Çu th«ng qua qu¸ tr×nh cho vay vµ thanh to¸n b»ng
chuyÓn kho¶n cña ng©n hµng th× lîng tiÒn göi míi ®îc t¹o ra vµ nã lín h¬n
so víi lîng dù tr÷ ban ®Çu gÊp nhiÒu lÇn, gäi lµ qu¸ tr×nh t¹o tiÒn cña hÖ
thèng ng©n hµng.
Mét ng©n hµng sau khi nhËn mét mãn tiÒn göi, trªn tµi kho¶n tiÒn göi
cña kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng sÏ cã sè d. Víi sè tiÒn nµy sau khi ®· ®Ó l¹i
mét kho¶n dù tr÷ b¾t buéc, ng©n hµng s ®em ®i ®Çu t, cho vay tõ ®ã nã sÏ
chuyÓn sang vèn tiÒn göi cña ng©n hµng kh¸c. Víi vßng quay cña vèn
th«ng qua chøc n¨ng tÝn dông vµ thanh to¸n cña ng©n hµng. Ng©n hµng th¬ng m¹i thùc hiÖn ®îc chøc n¨ng t¹o tiÒn.
2. Vèn - tÇm quan träng cña vèn huy ®éng ®èi víi ho¹t
®éng kinh doanh cña Ng©n hµng th¬ng m¹i.
2.1. Vèn cña Ng©n hµng th¬ng m¹i
Vèn cña Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ nh÷ng gi¸ trÞ tiÒn tÖ do Ng©n hµng
th¬ng m¹i t¹o lËp hoÆc huy ®éng ®îc, dïng ®Ó cho vay, ®Çu t hoÆc thùc hiÖn
c¸c dÞch vô kinh doanh kh¸c. Vèn cña ng©n hµng ®îc thÓ hiÖn díi c¸c
d¹ng: Nguån vèn chñ së h÷u vµ nguån vèn huy ®éng.
2.1.1. Nguån vèn chñ sì h÷u.
Vèn chñ së h÷u cña Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ vèn tù cã do ng©n hµng
t¹o lËp ®îc thuéc së h÷u riªng cña ng©n hµng, th«ng qua gãp vèn cña c¸c
chñ së h÷u hoÆc h×nh thµnh tõ kÕt qu¶ kinh doanh. ë nh÷ng níc kh¸c nhau,
®Þnh nghÜa vÒ vèn tù cã cã thÓ kh¸c nhau nhng nÐt chung nhÊt vèn tù cã bao
gåm c¸c thµnh phÇn sau:
1 - Vèn gãp cña chñ së h÷u ®Ó thµnh lËp hoÆc më réng doanh nghiÖp.
2 - C¸c quü dù tr÷ ®îc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh
doanh cña Ng©n hµng theo c¬ chÕ tµi chÝnh hoÆc quyÕt ®Þnh cña chñ së h÷u
vèn nh: Quü ®Çu t ph¸t triÓn, quü dù phßng tµi chÝnh....
3 - Lîi nhuËn t¹o ra tõ ho¹t ®éng kinh doanh cha sö dông
4 - C¸c kho¶n nî ®îc coi nh vèn.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Vèn nµy chiÕm mét tû träng nhá trong tæng nguån vèn cña ng©n
hµng, song l¹ lµ ®iÒu kiÖn ph¸p lý b¾t buéc khi thµnh lËp mét ng©n hµng.
Do tÝnh chÊt æn ®Þnh, nã thùc hiÖn chøc n¨ng thµnh lËp, chøc n¨ng b¶o vÖ
vµ ®iÒu chØnh ®èi víi ho¹t ®éng ng©n hµng. Trong tæng nguån vèn cña ng©n
hµng, th× vèn tù cã cña ng©n hµng chiÕm díi 10%, nh vËy vèn ký th¸c cña
ng©n hµng kho¶ng trªn 90%. C¸c Ng©n hµng Trung ¦¬ng quy ®Þnh møc
vèn tù cã cña ng©n hµng lín h¬n hoÆc b»ng 8% trªn tæng tµi s¶n cã rñi ro
quy ®æi, ®iÒu nµy muèn nãi lªn r»ng chøc n¨ng chñ yÕu cña khèi lîng giíi
h¹n vèn chñ së h÷u ®· ®îc xem nh lµ tµi s¶n b¶o vÖ cho nh÷ng ngêi göi
tiÒn. Chøc n¨ng b¶o vÖ kh«ng chØ ®îc xem nh sù b¶o ®¶m thanh to¸n cho
ngêi göi tiÒn khi ng©n hµng vì nî, mµ cßn gãp phÇn duy tr× kh¶ n¨ng tr¶ nî,
b»ng c¸ch cung cÊp mét kho¶n tµi s¶n cã dù tr÷ ®Ó ng©n hµng khái bÞ ®e
do¹ bëi sù thua lç, ®Ó cã thÓ tiÕp tôc ho¹t ®éng.
Ngoµi viÖc cung cÊp nÒn t¶ng cho c¸c ho¹t ®éng vµ ®Ó b¶o vÖ ngêi
göi tiÒn. Chøc n¨ng ®iÒu chØnh còng ®· ®îc x¸c ®Þnh cho vèn chñ së h÷u
cña Ng©n hµng th¬ng m¹i. Dùa trªn møc vèn tù cã cña ng©n hµng, c¸c c¬
quan qu¶n lý x¸c ®Þnh, ®iÒu chØnh ho¹t ®éng cho ng©n hµng vÝ dô nh c¸c
ng©n hµng chØ cã thÓ cho mét kh¸ch hµng lín nhÊt vay kh«ng qu¸ 15% vèn
tù cã cña ng©n hµng. NÕu nh ng©n hµng cho vay qu¸ sè ®ã sÏ ¶nh hëng ®Õn
ho¹t ®éng an toµn cña ng©n hµng.
2.1.2. Nguån vèn huy ®éng.
§©y lµ nguån vèn chiÕm tû träng lín nhÊt trong ng©n hµng. Nã lµ
nh÷ng gi¸ trÞ tiÒn tÖ mµ ng©n hµng huy ®éng ®îc tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ
c¸c c¸ nh©n trong x· héi th«ng qua qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô ký
th¸c, c¸c nghiÖp vô kh¸c vµ ®îc dïng lµm vèn ®Ó kinh doanh.
B¶n chÊt cña vèn huy ®éng lµ tµi s¶n thuéc c¸c chñ së h÷u kh¸c
nhau, ng©n hµng chØ cã quyÒn sö dông mµ kh«ng cã quyÓn së h÷u vµ cã
tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ ®óng h¹n c¶ gèc lÉn l·i khi ®Õn kú h¹n (nÕu lµ tiÒn göi
cã kú h¹n) hoÆc khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu rót vèn (nÕu lµ tiÒn göi kh«ng
kú h¹n). Vèn huy ®éng ®ãng vai trß quan träng ®èi víi ho¹t ®éng kinh
doanh cña Ng©n hµng. Ng©n hµng th¬ng m¹i huy ®éng vèn díi c¸c h×nh
thøc: NhËn tiÒn göi (tiÒn göi kh«ng kú h¹n, tiÒn göi cã kú h¹n, tiÒn göi tiÕt
kiÖm); ph¸t hµnh c¸c c«ng cô nî (tÝn phiÕu, tr¸i phiÕu); vµ nguån vèn ®i
vay. Ngoµi ra vèn cña ng©n hµng cßn ®îc h×nh thµnh th«ng qua viÖc lµm uû
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
th¸c, ®¹i lý cho c¸c tæ chøc trong vµ ngoµi níc hoÆc cung cÊp c¸c ph¬ng
tiÖn thanh to¸n nh thÎ rót tiÒn tù ®éng tõ m¸y ATM...
Nh×n chung nguån vèn cña ng©n hµng ®îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån
kh¸c nhau nhng trong ®ã nguån vèn huy ®éng tõ tiÒn göi chiÕm tû träng lín
nhÊt, chiÕm kho¶ng tõ 70% - 80% vµ nã cã tÝnh biÕn ®éng. NhÊt lµ ®èi víi
lo¹i tiÒn göi kh«ng kú h¹n vµ vèn ng¾n h¹n, h¬n n÷a vèn huy ®éng chÞu t¸c
®éng lín cña thÞ trêng vµ m«i trêng kinh doanh trªn ®Þa bµn ho¹t ®éng. V×
vËy Ng©n hµng th¬ng m¹i cÇn ph¶i ®i s©u t×m hiÓu, ph©n tÝch nguån h×nh
thµnh vèn nµy, dù ®o¸n tríc t×nh h×nh cung cÇu vèn ®Ó cã ®èi s¸ch phï hîp.
2.2. Vèn huy ®éng vµ vai trß cña nã ®èi víi Ng©n hµng th¬ng m¹i.
Vai trß ®Çu tiªn cña vèn huy ®éng ®ã lµ nã quyÕt ®Þnh ®Õn quy m«
cña ho¹t ®éng vµ quy m« tÝn dông cña ng©n hµng. Th«ng thêng nÕu so víi
c¸c ng©n hµng lín th× c¸c ng©n hµng nhá cã kho¶n môc ®Çu t vµ cho vay
kÐm ®a d¹ng h¬n, ph¹m vi vµ khèi lîng cho vay cña c¸c ng©n hµng nµy
còng nhá h¬n. Trong khi c¸c ng©n hµng lín cho vay ®îc ë thÞ trêng trong níc, ngoµi níc th× c¸c ng©n hµng nhá l¹i bÞ giíi h¹n trong ph¹m vi hÑp, mµ
chñ yÕu trong céng ®ång. MÆt kh¸c do kh¶ n¨ng vèn h¹n hÑp nªn c¸c ng©n
hµng nhá kh«ng ph¶n øng nh¹y bÐn ®îc víi sù biÕn ®éng vÒ chÝnh s¸ch,
g©y ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng thu hót vèn ®Çu t tõ c¸c tÇng líp d©n c vµ c¸c
thµnh phÇn kinh tÕ.
Thø hai lµ vèn huy ®éng quyÕt ®Þnh ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ ®¶m
b¶o uy tÝn cña c¸c ng©n hµng trªn thÞ trêng trong nÒn kinh tÕ. §Ó tån t¹i vµ
ngµy cµng më réng quy m« ho¹t ®éng, ®ßi hái ng©n hµng ph¶i cã uy tÝn
trªn thÞ trêng lµ ®iÒu träng yÕu. Uy tÝn ®ã tríc hÕt ph¶i ®îc thÓ hiÖn ë kh¶
n¨ng s½n sµng thanh to¸n chi tr¶ cho kh¸ch hµng, kh¶ n¨ng thanh to¸n cña
ng©n hµng cµng cao th× vèn kh¶ dông cña ng©n hµng cµng lín, ®ång thêi víi
nã t¹o cho ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng cµng lín, ®ång thêi víi nã
t¹o cho ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng víi quy m« lín, tiÕn hµnh c¸c
ho¹t ®éng c¹nh tranh cã qhj, ®¶m b¶o uy tÝn, n©ng cao thanh thÕ cña ng©n
hµng trªn thÞ trêng.
2.3. C¸c h×nh thøc huy ®éng vèn cña Ng©n hµng th¬ng m¹i.
2.3.1. Huy ®éng vèn tõ tµi kho¶n tiÒn göi.
2.3.1.1. TiÒn göi kh«ng kú h¹n.
Lµ lo¹i tiÒn göi kh¸ch hµng göi vµo ng©n hµng mµ kh¸ch hµng kh«ng
cã tho¶ thuËn tríc vÒ thêi gian rót tiÒn. Ng©n hµng ph¶i tr¶ mét møc l·i suÊt
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
thÊp hoÆc kh«ng ph¶i tr¶ mét l·i cho sè tiÒn göi nµy. Bëi v×, tiÒn göi kh«ng
kú h¹n cña kh¸ch hµng rÊt biÕn ®éng, kh¸ch hµng cã thÓ rót ra bÊt kú lóc
nµo, do ®ã ng©n hµng kh«ng chñ ®éng sö dông sè vèn nµy, ng©n hµng ph¶i
dù tr÷ mét sè tiÒn ®Ó ®¶m b¶o cã thÓ thanh to¸n ngay khi kh¸ch hµng cã
nhu cÇu. TiÒn göi kh«ng kú h¹n gåm hai lo¹i:
* TiÒn göi thanh to¸n: Lµ lo¹i tiÒn göi mµ kh¸ch hµng göi vµo ng©n
hµng ®Ó thùc hiÖn c¸c kho¶n thanh to¸n vÒ tiÒn mua hµng ho¸, dÞch vô vµ
c¸c kho¶n thanh to¸n kh¸c ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh
cña kh¸ch hµng. §øng trªn gãc ®é lµ kh¸ch hµng th× ®©y lµ tiÒn kh¸ch hµng
göi vµo ng©n hµng ®Ó sö dông c¸c c«ng cô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt:
SÐc, thÎ thanh to¸n, uû nhiÖm chi... Hä cã quyÒn rót ra bÊt kú lóc nµo th«ng
qua c«ng cô thanh to¸n. §øng trªn gãc ®é ng©n hµng th× ng©n hµng coi ®©y
lµ mét kho¶n tiÒn mµ hä ph¶i cã tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ cho kh¸ch hµng bÊt
kú lóc nµo. Tuy nhiªn ng©n hµng cÇn tËn dông lo¹i tiÒn göi nµy ®Ó lµm vèn
kinh doanh cña m×nh bëi v× trong qu¸ tr×nh lu chuyÓn vèn cña ng©n hµng do
cã sù chªnh lÖch gi÷a c¸c kho¶n tiÒn göi vµo vµ rót ra gi÷a c¸c tµi kho¶n
cña kh¸ch hµng.
* TiÒn göi kh«ng kú h¹n thuÇn tuý: Lµ lo¹i tiÒn göi kh«ng kú h¹n,
kh¸ch hµng göi vµo ng©n hµng nh»m b¶o ®¶m an toµn vÒ tµi s¶n. TiÒn göi
kh«ng kú h¹n thuÇn tuý còng lµ tµi s¶n cña ngêi ký th¸c, hä cã quyÒn rót
bÊt kú lóc nµo, ng©n hµng lu«n lu«n ph¶i ®¶m b¶o cã thÓ thanh to¸n, l·i
suÊt tiÒn göi kh«ng kú h¹n thuÇn tuý cao h¬n l·i suÊt tiÒn göi thanh to¸n.
Môc ®Ých cña ngêi göi tiÒn lµ b¶o ®¶m an toµn v× kh¸ch hµng kh«ng x¸c
®Þnh ®îc thêi gian nhµn rçi cho sè tiÒn cña hä vµ hä kh«ng cã nhu cÇu sö
dông tiÒn göi thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cña ng©n hµng.
2.3.1.2. TiÒn göi cã kú h¹n.
Lµ lo¹i tiÒn göi, kh¸ch hµng göi vµo ng©n hµng cã sù tho¶ thuËn tríc
vÒ thêi h¹n rót tiÒn. TiÒn göi cã kú h¹n lµ lo¹i tiÒn göi t¬ng ®èi æn ®Þnh v×
ng©n hµng x¸c ®Þnh ®îc thêi gian rót tiÒn cña kh¸ch hµng ®Ó thanh to¸n cho
kh¸ch hµng ®óng thêi h¹n. Do ®ã ng©n hµng cã thÓ chñ ®éng sö dông sè
tiÒn göi ®ã vµo môc ®Ých kinh doanh trong thêi gian ký kÕt. §èi víi lo¹i
tiÒn göi nµy, ng©n hµng cã rÊt nhiÒu lo¹i thêi h¹n tõ 1 th¸ng, 3 th¸ng, 6
th¸ng.... môc ®Ých lµ t¹o cho kh¸ch hµng cã ®îc nhiÒu kú h¹n göi phï hîp
víi thêi gian nhµn rçi cña kho¶n tiÒn mµ hä cã. ChÝnh v× lµ lo¹i tiÒn göi mµ
ng©n hµng cã quyÒn sö dông nã trong thêi gian nhÊt ®Þnh nªn lo¹i tiÒn göi
nµy ®îc tr¶ l·i suÊt cao h¬n l·i suÊt tiÒn göi kh«ng kú h¹n.
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2.3.1.3. TiÒn göi tiÕt kiÖm.
Lµ lo¹i tiÒn göi mµ kh¸ch hµng göi vµo ng©n hµng nh»m hëng l·i.
Khi kh¸ch hµng göi tiÒn vµo ng©n hµng, ng©n hµng cÊp cho kh¸ch hµng mét
cuèn sæ, kh¸ch hµng ph¶i qu¶n lý vµ mang theo mçi khi ®Õn ng©n hµng giao
dÞch.
XÐt vÒ b¶n chÊt, tµi kho¶n tiÒn göi tiÕt kiÖm lµ mét phÇn thu nhËp cña
c¸ nh©n ngêi lao ®éng mµ hä cha ®a vµo tiªu dïng, vµ lµ mét d¹ng ®Æc biÖt
®Ó tÝch luü tiÒn tÖ thay cho h×nh thøc cÊt tr÷ vµng, hµng ho¸. TiÒn göi tiÕt
kiÖm cã ba lo¹i:
* TiÒn göi tiÕt kiÖm kh«ng kú h¹n: Lµ kho¶n tiÒn göi cã thÓ rót ra bÊt
cø lóc nµo song kh«ng ®îc sö dông c¸c c«ng cô thanh to¸n ®Ó chi tr¶ cho
ngêi kh¸c. Sè d tiÒn göi nµy kh«ng lín, nhng Ýt biÕn ®éng, v× vËy ®èi víi
lo¹i tiÒn göi nµy c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i thêng tr¶ l·i suÊt cao h¬n víi
tiÒn göi thanh to¸n.
* TiÒn göi tiÕt kiÖm cã kú h¹n: Lµ kho¶n tiÒn göi cã sù tho¶ thuËn vÒ
thêi gian göi vµ rót tiÒn, cã møc l·i suÊt cao h¬n so víi tiÒn göi kh«ng kú
h¹n. Lo¹i h×nh tiÕt kiÖm nµy kh¸ quen thuéc ë ViÖt Nam, c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i ViÖt Nam thêng huy ®éng tiÕt kiÖm víi thêi h¹n phong phó tõ ba
th¸ng ®Õn mét n¨m.
* TiÕt kiÖm dµi h¹n: §©y lµ lo¹i tiÒn göi phæ biÕn ë mét sè níc c«ng
nghiÖp. Lo¹i tiÕt kiÖm nµy cã tÝnh æn ®Þnh cao bëi v× thêi gian göi tiÒn tõ
mét n¨m trë lªn, do ®ã ng©n hµng chñ ®éng sö dông nguån vèn nµy, nã t¹o
cho ng©n hµng cã tÝnh chñ ®éng sö dông vèn cho môc ®Ých vèn dµi h¹n. §Ó
thu hót vèn nµy, ng©n hµng thêng ph¶i tr¶ l·i suÊt cao.
2.3.2. Huy ®éng vèn b»ng ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸.
GiÊy tê cã gi¸ mµ c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i dïng ®Ó huy ®éng vèn
thùc chÊt lµ c¸c giÊy nhËn nî mµ ng©n hµng trao cho nh÷ng ngêi cho ng©n
hµng vay tiÒn x¸c nhËn quyÒn ®ßi nî cña kh¸ch hµng ®èi víi ng©n hµng ë
mét møc l·i suÊt vµ ngµy hoµn tr¶ nhÊt ®Þnh.
ViÖc ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸ cña ng©n hµng ®Ó h×nh thµnh vèn sö
dông cã tÝnh æn ®Þnh cao, ®ång thêi nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng kho¶n vèn thiÕu
hôt cã tÝnh t×nh thÕ do kh¶ n¨ng thu hót b»ng nguån tiÕt kiÖm h¹n chÕ.
Ng©n hµng thêng sö dông c¸c lo¹i giÊy tê cã gi¸ díi c¸c h×nh thøc:
2.3.2.1. Ph¸t hµnh tr¸i phiÕu:
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lµ mét cam kÕt x¸c nhËn nghÜa vô tr¶ nî (c¶ gèc vµ l·i) cña ng©n
hµng ph¸t hµnh ®èi víi ngêi chñ së h÷u tr¸i phiÕu. Môc ®Ých cña ng©n hµng
khi ph¸t hµnh tr¸i phiÕu lµ nh»m huy ®éng vèn trung vµ dµi h¹n. ViÖc ph¸t
hµnh tr¸i phiÕu, c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i chÞu sù qu¶n lý cña Ng©n hµng
Trung ¦¬ng, cña c¸c c¬ quan qu¶n lý trªn thÞ trêng chøng kho¸n vµ cã thÓ
bÞ chi phèi bëi uy tÝn cña ng©n hµng.
2.3.2.2. Ph¸t hµnh chøng chØ tiÒn göi.
Nã lµ nh÷ng giÊy tê x¸c nhËn tiÒn göi ®Þnh kú ë mét ng©n hµng. ngêi
së h÷u giÊy nµy sÏ ®îc thanh to¸n tiÒn l·i theo kú vµ nhËn ®ñ vèn khi ®Õn
h¹n. Chøng chØ sau khi ph¸t hµnh ®îc lu th«ng trªn thÞ trêng tiÒn tÖ.
2.3.2.3. Ph¸t hµnh kú phiÕu.
§©y lµ lo¹i giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n (trong 1 n¨m). Nã cã ®Æc ®iÓm
gièng nh tr¸i phiÕu nhng cã thêi h¹n ng¾n h¬n tr¸i phiÕu v× vËy nã ®îc sö
dông cho môc ®Ých huy ®éng vèn ng¾n h¹n cña ng©n hµng.
2.3.2.4. GiÊy tê cã gi¸ kh¸c.
§iÓn h×nh lµ viÖc ph¸t hµnh EURO DOLLAR. §©y lµ h×nh thøc ph¸t
hµnh phiÕu nî ®Ó thu hót vèn ë níc ngoµi. Nã cã ®Æc ®iÓm lµ chØ dïng huy
®éng vèn b»ng ®« la vµ khi tr¶ l·i vµ vèn gèc còng b»ng ®« la. §èi víi lo¹i
nµy ng©n hµng sö dông ®Ó thu hót vèn huy ®éng ng¾n h¹n (3 th¸ng). ë c¸c
trung t©m tµi chÝnh, lo¹i phiÕu nî nµy ®îc chÊp nhËn nh lµ ®« la. QuyÒn
ph¸t hµnh ë mét sè níc trong ®ã cã ViÖt Nam ®îc giíi h¹n ë mét sè ng©n
hµng ®Æc biÖt, nh Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng, Ng©n hµng xuÊt nhËp khÈu. C¸c
ng©n hµng trªn ®îc phÐp ph¸t hµnh phiÕu nî nµy ë trong níc vµ níc ngoµi,
cßn víi c¸c ng©n hµng kh¸c chØ ®îc ph¸t hµnh ë níc ngoµi.
Huy ®éng vèn díi h×nh thøc ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸ c¸c Ng©n hµng
th¬ng m¹i ph¶i tr¶ l·i suÊt cao h¬n l·i suÊt tiÒn göi. V× vËy khi ph¸t hµnh
c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i ph¶i c¨n cø vµo ®Çu ra ®Ó quyÕt ®Þnh ®Õn khèi lîng huy ®éng, møc l·i suÊt vµ thêi h¹n, ph¬ng ph¸p huy ®éng phï hîp.
2.3.3. Vay Ng©n hµng Nhµ níc hoÆc tæ chøc tÝn dông kh¸c.
§©y lµ nguån vèn mµ Ng©n hµng th¬ng m¹i cã ®îc nhê th«ng qua
quan hÖ vay mîn gi÷a Ng©n hµng th¬ng m¹i víi Ng©n hµng Trung ¦¬ng
hoÆc c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i víi nhau hay víi c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c.
Vèn ®i vay lµ nguån vèn mµ ng©n hµng chÞu chi phÝ cao h¬n vèn huy ®éng
v× vËy chØ trong trêng hîp ng©n hµng thiÕu vèn kh¶ dông trong thêi gian
ng¾n nµo ®ã th× ng©n hµng míi t×m ®Õn c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i kh¸c ®Ó
tho¶ m·n nhu cÇu vèn kh¶ dông.
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
NÕu Ng©n hµng th¬ng m¹i kh«ng tho¶ m·n ®îc nhu cÇu ®ã tõ phÝa
c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i kh¸c th× gi¶i quyÕt tiÕp theo lµ ®i vay cña Ng©n
hµng Trung ¦¬ng. Tuú theo môc ®Ých sö dông vµ h×nh thøc vay vèn, c¸c
Ng©n hµng th¬ng m¹i cã thÓ vay Ng©n hµng Trung ¦¬ng c¸c lo¹i vèn: Vèn
vay ng¾n h¹n bæ sung vèn ng¾n h¹n cßn thiÕu cña Ng©n hµng th¬ng m¹i
hoÆc vèn vay ®Ó thanh to¸n gi÷a c¸c ng©n hµng nh»m bï ®¾p nh÷ng thiÕu
hôt t¹m thêi trong thanh to¸n, hoÆc c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i mang c¸c
giÊy tê cã gi¸ ®Õn Ng©n hµng Trung ¦¬ng xin t¸i chiÕt khÊu (t¸i cÊp vèn).
Ng©n hµng Trung ¦¬ng th«ng qua nhu cÇu vay vèn cña Ng©n hµng
th¬ng m¹i víi Ng©n hµng Trung ¦¬ng nh»m môc ®Ých ph¸t hµnh thªm tiÒn
Trung ¦¬ng theo kÕ ho¹ch, bæ sung lîng vèn kh¶ dông cho Ng©n hµng th¬ng m¹i mét c¸ch thêng xuyªn vµ lµ cøu c¸nh cho vay cuèi cïng nh»m cøu
nguy cho c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i khi cÇn thiÕt, nÕu sù ®æ vì cña c¸c
Ng©n hµng th¬ng m¹i cã thÓ g©y ¶nh hëng ®Õn sù an toµn cña hÖ thèng
ng©n hµng.
Ch¬ng II
Thùc tr¹ng c«ng t¸c huy ®éng vèn t¹i chi
nh¸nh Ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn
hµng h¶i Hµ Néi
1. Kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña chi nh¸nh Ng©n
hµng th¬ng m¹i cæ phÇn hµng h¶i Hµ Néi.
1.1. Kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn vµ c¬ cÊu tæ
chøc cña chi nh¸nh.
1.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Chi nh¸nh.
Theo §iÒu 1, Ch¬ng 1 cña §iÒu lÖ Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn
Hµng H¶i n¨m 1999 th× Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Hµng H¶i gäi t¾t lµ
Ng©n hµng Hµng H¶i ViÖt Nam. Tªn gäi b»ng tiÕng Anh: Vietnam
Maritime Commecrial Stock Bank, gäi t¾t Maritime Bank, viÕt t¾t lµ
MBS.MSB ®¨ng ký ho¹t ®éng t¹i níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam,
®îc Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam (Ng©n hµng Nhµ níc) cÊp giÊy phÐp
ho¹t ®éng sè 01/NH - GP cã hiÖu lùc kÓ tõ ngµy 08/6/1991. Theo quy ®Þnh
sè 259/Q§/NH5 víi sè vèn ban ®Çu lµ 40 tû VN§. Sau ®ã, Ng©n hµng b¾t
®Çu kinh doanh tõ th¸ng 7 n¨m 1991 víi thêi h¹n 25 n¨m, thêi h¹n nµy sÏ
thay ®æi khi cã nghÞ quyÕt cña §¹i héi ®ång cæ ®«ng.
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
MSB ®îc thµnh lËp trªn c¬ së tù nguyÖn gãp vèn cña c¸c cæ ®«ng. V×
vËy vèn ®iÒu lÖ lµ do c¸c cæ ®«ng ®ãng gãp, MSB tù chñ vÒ tµi chÝnh, tù
chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ kinh doanh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm víi kh¸ch hµng
cña m×nh tríc ph¸p luËt.
C¸c chi nh¸nh, c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn, c¸c C«ng ty trùc thuéc lµ
ph¸p nh©n duy nhÊt cã con dÊu riªng, vµ lµm nghÜa vô ®èi víi Nhµ níc theo
ph¸p luËt quy ®Þnh.
MSB cã c¸c trô së chÝnh: H¶i Phßng: (trô së chÝnh): GiÊy phÐp ho¹t
®éng sè 001/NH - GP ngµy 08/6/1991 vµ c¸c chi nh¸nh:
+ Chi nh¸nh t¹i Hµ Néi: GiÊy phÐp ho¹t ®éng sè 001/NH - GP ngµy
08/6/1991.
+ Chi nh¸nh t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh: GiÊy phÐp sè 001/NH - GP
ngµy 08/6/1991.
+ Chi nh¸nh t¹i Qu¶ng Ninh: GiÊy phÐp sè 0001/NH - GTC ngµy
15/9/1992.
+ Chi nh¸nh t¹i CÇn Th¬: GiÊy phÐp sè 0007/NH - GTC ngµy
29/3/1993.
+ Chi nh¸nh t¹i §µ N½ng: GiÊy chËp thuËn sè 0008/GTC ngµy
10/5/1993.
+ Chi nh¸nh t¹i Vòng Tµu: quyÕt ®Þnh sè 185/Q§ - NH5 ngµy
12/7/1996.
Lµ mét ngµnh th¬ng m¹i cæ phÇn, ho¹t ®éng theo luËt Ng©n hµng vµ
c¸c tæ chøc ttÝn dông, luËt doanh nghiÖp, MSB tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng
nghiÖp vô huy ®éng vèn trªn c¸c lo¹i nh: vèn ng¾n, trung, dµi h¹n (tiÒn göi
cã kú h¹n, kh«ng kú h¹n, tiÒn göi tiÕt kiÖm) b»ng VND vµ ngo¹i tÖ trong níc vµ ngoµi níc ®Ò ®Çu t trùc tiÕp cho nÒn kinh tÕ. §èi víi ho¹t ®éng sö
dông vèn MSB cho vay ng¾n h¹n víi c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸ nh©n ®îc
phÐp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô, th¬ng m¹i vµ c¸c
nhu cÇu hîp ph¸p kh¸c. cho vay trung vµ dµi h¹n tuú theo tÝnh chÊt vµ kh¶
n¨ng nguån vèn mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ lîi nhuËn, hoµn vèn ®óng h¹n
MSB thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kh¸c nh chiÕt khÊu th¬ng phiÕu, tr¸i phiÕu vµ
c¸c giÊy tê kh¸c, hïn vèn vµ liªn doanh theo ph¸p luËt hiÖn hµnh vµ do héi
®ång qu¶n trÞ quyÕt ®Þnh, thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kinh doanh ®èi ngo¹i vµ
c¸c nhiÖm vô kh¸c khi ®îc ng©n hµng Nhµ níc cho phÐp.
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
MSBHN lµ chi nh¸nh cña MSB ra ®êi cïng víi sù ra ®êi cña MSB vµ
tiÕn hµnh hµnh c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô nh trªn díi sù chØ ®¹o cña MSB, chi
nh¸nh MSBHN ho¹t ®éng t¹i 44 NguyÔn Du, lµ chi nh¸nh ho¹t ®éng lín
nhÊt cña hÖ thèng MSB.
1.1.2. C¬ cÊu tæ chøc cña Chi nh¸nh.
Cïng víi sù ph¸t triÓn chung cña ®Êt níc, ngµnh ng©n hµng vµ cña
MSB, MSBHN ®· cã nh÷ng c¸ch thøc tæ chøc qu¶n lý phï hîp víi ®Æc
®iÓm ngµnh nghÒ, ®¸p øng yªu cÇu vÒ nh©n lùc vµ chÊt lîng ho¹t ®éng. T¹i
thêi ®iÓm 31/12/2001 tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc trong ®¬n vÞ lµ
77 lao ®éng. Sè c¸n bé cã tr×nh ®é ®¹i häc chiÕm trªn 70% vÒ tæ chøc cña
MSB HN ®îc thùc hiÖn theo c¬ cÊu trùc tuyÕn chøc n¨ng.
S¬ ®å c¬ cÊu tæ chøc MSBHN
Ban gi¸m ®èc
Phßng
Hµnh
chÝnh Tæng
hîp
Phßng
tÝn
dông
Phßng
tµi
chÝnh
kÕ to¸n
Phßng
kiÓm
so¸t
néi bé
Phßng
dÞch
vô
kh¸ch
hµng
Phßng
xö lý
rñi ro
kinh
doanh
Trong ho¹t ®éng gi÷a c¸c phßng ban lu«n cã mçi quan hÖ mËt thiÕt
víi nhau, hç trî nhau ®Ó cïng thùc hiÖn môc tiªu chung cña ng©n hµng.
1.2. Kh¸i qu¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña MSB.
B¶ng sè 1: Huy ®éng vèn theo ngµnh kinh tÕ
§¬n vÞ tÝnh: TriÖu VND
STT
1
2
3
4
C¸c chØ tiªu
Tæng vèn huy ®éng
Ngµnh Hµng H¶i
Ngµnh Giao th«ng
Ngµnh bu chÝnh
Ngµnh kh¸c
N¨m 2000
Tæng sè
298.632
21.495
2.039
124.168
150.91
Tû träng %
100
7,19
0,68
41,58
50,5
N¨m 2001
Tæng sè
358.715
20.479
1000
276.337
60.899
Tû träng %
100
5,7
0,278
77
16,98
(Nguån: B¸o c¸o ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 2000)
Nh vËy, trong tæng nguån vèn huy ®éng n¨m 2000 ngµnh Hµng H¶i
chiÕm 7,19% n¨m 2001 gi¶m xuèng chØ cßn 5,7%., Ngµnh Bu chÝnh n¨m
2000 chiÕm 41,58% n¨m 2001 t¨ng lªn tíi 77%. §Æc biÖt ®èi víi ngµnh
Giao th«ng, trong n¨m 2001 huy ®éng vèn cña Chi nh¸nh ®· gi¶m rÊt m¹nh
(tõ 68% xuèng cßn 27,8% trong tæng vèn huy ®éng).
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Víi t×nh h×nh kh¸ch hµng cña MSBHN nh trªn, nhng Chi nh¸nh cha
thùc sù thu hót ®îc c¸c kh¸ch hµng lín, kh¸ch hµng mang l¹i nhiÒu lîi Ých
cho MSBHN. §iÒu nµy cã thÓ nãi r»ng: chÝnh s¸ch kh¸ch hµng cña
MSBHN cha cã tÝnh c¹nh tranh, chi nh¸nh cha cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®îc
nhu cÇu cña kh¸ch hµng lín, trong khi ®ã nhiÒu doanh nghiÖp võa vµ nhá
cã uy tÝn chi nh¸nh cha tiÕp cËn ®îc.
1. 3. Nguån vèn cña MSBHN.
Theo §iÒu 14, ch¬ng III cña §iÒu lÖ MSB th× vèn ho¹t ®éng cña
MSB gåm: vèn ®iÒu lÖ, vèn huy ®éng, vèn tiÕp nhËn, vèn ®i vay, vèn tÝch
luü vµ vèn kh¸c, hiÖn t¹i nguån vèn cña MSBHN gåm:
- Nguån huy ®éng tõ tæ chøc kinh tÕ vµ c¸ nh©n (gåm ng¾n h¹n díi
12 th¸ng vµ trung h¹n tõ 12 th¸ng trë lªn).
- Nguån huy ®éng tõ TCTTD kh¸c ngoµi hÖ thèng MSB (gåm ng¾n
h¹n díi 12 th¸ng vµ trung h¹n tõ 12 th¸ng trë lªn chñ yÕu lµ b»ng VN§).
- NhËn vèn kinh doanh tõ trô së chÝnh b»ng ngo¹i tÖ nh»m thùc hiÖn
®iÒu chuyÓn vèn ngo¹i tÖ trong thanh to¸n ng¾n h¹n vµ trung h¹n.
- Vèn cÊp tõ trô së chÝnh b»ng VN§ díi h×nh thøc tiÒn mÆt vµ tµi
s¶n.
C¸c nguån vèn trªn cã tû träng kh¸c nhau cô thÓ qua thèng kª hai
n¨m (2000 - 2001).
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
B¶ng sè 2: C¬ cÊu nguån vèn cña Ng©n hµng
Tû gi¸
: 15.500VN§ = 1USD
§¬n vÞ tÝnh: TriÖu ®ång vµ 1000USD
N¨m 2000
TT
1
1.1
1.2
2
2.1
2.2
3
3.1
3.2
4
5
ChØ tiªu
Tæng nguån vèn
Ho¹t ®éng TCKT$CN
N.h¹n díi 12 th¸ng
Trung h¹n trªn 12 th¸ng
Huy ®éng TCTDMSB
Ng¾n h¹n díi 12 th¸ng
Trung h¹n trªn 12 th¸ng
NhËn USDvèn tõtrôsë chÝnh
Ng¾n h¹n díi 12 th¸ng
Trung h¹n trªn 12 th¸ng
Vèn huy ®éng kh¸c
Vèn cÊp tõ trô së chÝnh
VND
240.136
200.000
176.000
24.000
5.632
58
5.574
0
0
0
0
34.504
Quy ®æi
USD
8,000
6,000
4,531
4,469
0
0
0
2,000
1,526
474
0
0
Gi¸ trÞ
364.136
293.000
246.231
46.769.500
5.632
58
5.574
31.000
1.526
7.347
0
34.504
N¨m 2001
Tû
träng
100
80.46
1,5
8,5
0
9,475
VND
336.515
298.000
220.400
77.600
015
15
8000
0
0
0
0
30.500
Quy ®æi
USD
Gi¸ trÞ
12,371
3,400
1,850
1,551
0
0
0
8,971
5,971
3000
0
0
528.265
350.700
249.075
101.625
8,05
15
8000
139.050
92.552
46.500
0
30.500
Qua sè liÖu trªn ta thÊy, vèn huy ®éng tæ chøc vµ c¸c nh©n cña
MSBHN chiÕm tû träng phÇn lín vµ chñ yÕu, tæng nguån vèn cña Chi
nh¸nh ®Õn 31/12/2001 ®¹t 528.265 triÖu VN§ t¨ng 45% so víi cïng kú
n¨m 2000.
Víi nguån vèn huy ®éng ®îc b»ng VND ®¹t kh¸ nªn chi nh¸nh kÞp
thêi hç trî vèn cho trô sî chÝnh ®Ó c©n ®èi vèn ®¸p øng ®Çy ®ñ nhu cÇu vÒ
nguån vèn kinh doanh vµ thanh to¸n cña chi nh¸nh. §ång thêi chi nh¸nh
cßn t¨ng sè d tiÒn göi cã kú h¹n cña chi nh¸nh t¹i Héi Së chÝnh tõ 60.000
triÖu VND (n¨m 2000) lªn 130.000 triÖu ®ång (n¨m 2001).
Nh×n chung, tæng nguån vèn cña chi nh¸nh t¨ng chËm qua c¸c n¨m,
chi nh¸nh ®· huy ®éng thªm ®îc ngo¹i tÖ, thu hót thªm ®îc tõ tæ chøc kinh
tÕ vµ d©n c nhng vÉn cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu kinh doanh ngo¹i tÖ cña chi
nh¸nh vµ nhu cÇu vèn dµi h¹n.
1. 4. C«ng t¸c sö dông vèn.
Ph¬ng ch©m trong sö dông vèn cña chi nh¸nh lµ "an toµn vµ hiÖu
qu¶". V× vËy, trong ho¹t ®éng cho vay cña chi nh¸nh víi c¸c ph¸p nh©n, c¸
nh©n ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, vay tiÒn dïng khi cã nhu cÇu vay ®îc
thùc hiÖn theo quy chÕ cho vay.
§ång thêi, ng©n hµng còng c©n ®èi nguån vèn vµ sö dông vèn nh»m
®¶m b¶o cho chi nh¸nh ®¸p øng mäi nhu cÇu rót tiÒn, göi tiÒn cña ng©n
hµng theo ®ã chi nh¸nh ®· thùc hiÖn c¬ cÊu nguån vèn theo híng gi¶m tû
träng vèn dông cho vay ®Ó t¨ng tû träng cao nh kinh doanh ngo¹i tÖ kinh
17
Tû
träng
100
66
2
26
0
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
doanh trªn thÞ trêng liªn ng©n hµng. §Æc biÖt, mét phÇn vèn VN§ kh«ng
nhá ®îc ®iÒu chuyÓn vÒ trô së chÝnh ®Ó c©n ®èi cho toµn hµng, c¬ cÊu sö
dông vèn cña ng©n hµng ®îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau:
B¶ng sè 3: C¬ cÊu sö dông vèn
Tû gi¸
: 15.500VN§ = 1USD
§¬n vÞ tÝnh: TriÖu ®ång vµ 1000USD
TT
1
1.1
2
2.1
2.1.1
2.2
2.2.1
3
3.1
3.2
4
5
N¨m 2000
ChØ tiªu
Sö dông vèn
Dù tr÷ trong thanh to¸n
T¹i MSB
Cho vay
Ng¾n h¹n
Hîp vèn uû th¸c
Trung vµ dµi h¹n
Hîp vèn vµ uû th¸c
Göi vèn cã kú h¹n t¹i HO
Díi 12 th¸ng
Trªn 12 th¸ng
Nhµ cöa vµ TSC§
Sö dông kh¸c
VND
USD
240.136
13.268
7.218
96.020
48.020
39.680
48.000
38.600
60.000
30.000
30.000
20.000
11.324
8,000
300
150
10.250
4.250
2.100
6.000
2.500
0
0
0
0
f0
Quy ®æi
Gi¸ trÞ
364.136
17.917
9.543
254.896
113.895
72.230
141.000
77.350
60.000
30.000
30.000
20.000
11.324
N¨m 2001
Tû
träng
100
4,9
70
16,47
5,49
3,1
VND
336.515
20.904
9.000
136.000
90.000
68.000
46.000
40.000
130.000
60.000
70.000
20.000
29.111
Quy ®æi
USD
Gi¸ trÞ
12,371
500
200
11.871
4.581
2.100
7.290
2.000
0
0
0
0
0
528,265
28.645
12.100
320.000
161.006
100.550
158.995
71.000
130.000
60.000
70.000
20.500
29.111
(Nguån: B¸o c¸o ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 2001)
Qua biÓu ®å trªn ta thÊy:
+ VÒ dù tr÷ thanh to¸n: vèn dïng thanh to¸n n¨m 2000 ®¹t tû lÖ 6%
so víi vèn huy ®éng. N¨m 2001 chi nh¸nh ®· t¨ng lªn gÇn 8%.
+ VÒ nghiÖp vô cho vay: doanh sè cho vay n¨m 2001 lµ 320.000 triÖu
®ång, chiÕm tû träng 61% trong tæng vèn sö dông gi¶m 9% so víi n¨m
2000 víi sè lîng cho vay lµ 254.895 triÖu ®ång. Doanh sè cho vay t¨ng chñ
yÕu do t¨ng cho vay víi mét sè kh¸ch hµng lín nh C«ng ty xuÊt nhËp khÈu
vËt t ®êng biÓn, do t¨ng cho vay ®ång tµi trî vµ uû th¸c ®Çu t ng¾n h¹n tõ
72.230 triÖu VND n¨m 2000 lªn 100.550 triÖu VND n¨m 2001.
+ VÒ chÊt lîng tÝn dông: ho¹t ®éng tÝn dông ®em l¹i nguån thu chñ
yÕu cho ng©n hµng nhng cïng lµ ho¹t ®éng hµm chøa nhiÒu rñi ro cho ng©n
hµng. Ho¹t ®éng tÝn dông chØ hiÖu qu¶ khi doanh sè cho vay lín, l·i cho
vay nhiÒu vµ nî qu¸ h¹n ë møc thÊp. HiÖn nay, chi nh¸nh ®· dÇn t¨ng vßng
quay ®ång vèn, ®ång thêi tû träng d nî cã kh¶ n¨ng thu ®îc l·i t¨ng do chi
nh¸nh gi¶m ®îc d nî qu¸ h¹n (gÇn nh toµn bé nî qu¸ h¹n cña chi nh¸nh
kh«ng thu ®îc l·i ph¸t sinh).
B¶ng sè 4: T×nh h×nh nî qu¸ h¹n cña MSBHN
§¬n vÞ tÝnh: TriÖu ®ång
18
Tû
träng
100
5
61
25
4
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
N¨m 2000
N¨m 2001
ChØ tiªu
Sè tiÒn
%
Sè tiÒn
%
A. Tæng vèn huy ®éng
298.632
358.715
B. Tæng d nî cho vay
254.895
85
320.000
89
C. Tæng d nî qu¸ h¹n
20.678
8,1
18.584
5,8
1. Nî qu¸ h¹n theo thµnh
20.678
100
18.584
100
phÇn kinh tÕ
- Nî qu¸ h¹n kinh tÕ ngoµi
14.681
71
14.310
77
quèc doanh
- Nî qu¸ h¹n kinh tÕ quèc
5997
29
4.274
23
doanh
2. Nî qu¸ h¹n theo thêi h¹n
20.678
100
18.584
100
- Ng¾n h¹n
16.749
81
15.425
83
- Trung vµ dµi h¹n
3.929
19
3.159
17
(Nguån: B¸o c¸o ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 2001).
Qua sè liÖu trªn cho thÊy:
- Tæng d nî cho vay n¨m 2001 t¨ng so víi n¨m 2000 (t¨ng vÒ tû lÖ
lµ 4%).
- Tæng d nî qu¸ h¹n gi¶m: n¨m 2000 tû lÖ NQH lµ 8,1% nhng ®Õn
n¨m 2001 tû lÖ NQH chØ cßn 5,8%. Vµ tû lÖ NQH nµy chñ yÕu tËp trung
vµo nh÷ng mãn cho vay ng¾n h¹n, vµ tµi chÝnh kÕ to¸n thuéc thµnh phÇn
KTNQD.
Nguyªn nh©n cña t×nh h×nh NQH trªn mét mÆt lµ do ho¹t ®éng kinh
doanh cña kh¸ch hµng thêng gÆp rñi ro, do kh¸ch hµng chµy ú trong viÖc tr¶
nî Ng©n hµng.
1. 5. C¸c nghiÖp vô kh¸c cña MSBHN.
Cïng víi sù héi nhËp më cöa cña nÒn kinh tÕ, ho¹t ®éng ng©n hµng
kh«ng chØ bã hÑp trong c¸c ho¹t ®éng tiªu dïng, cho vay ®èi víi c¸c tæ
chøc kinh tÕ vµ c¸ nh©n. Trong c¶ níc mµ cßn theo ®µ ph¸t triÓn cña c¸c
ngµnh kinh tÕ kh¸c nh ngµnh xuÊt nhËp khÈu, giao th¬ng quèc tÕ. §Ó hç trî
vµ kinh doanh trong ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, ng©n hµng ®· cung cÊp c¸c
dÞch vô b¶o l·nh vµ cam kÕt tÝn dông th xuÊt nhËp khÈu, c¸c nghiÖp vô b¶o
l·nh kh¸c. §ång thêi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ, c¸c
ng©n hµng tham gia cung cÊp: mua b¸n, ngo¹i tÖ cho c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ t¹o
®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn thanh to¸n nhanh gän, chi phÝ rÎ qua
dÞch vô thanh to¸n cña ng©n hµng. MSBHN cung cÊp c¸c dÞch vô.
* NghiÖp vô b¶o l·nh cam kÕt.
Ho¹t ®éng nµy hiÖn nay t¹i chi nh¸nh ®ang ®îc më réng, ®ã lµ mét
trong nhiÒu tiÕn bé míi cña MSBHN. T×nh h×nh b¶o l·nh trong n¨m 2001
cña th tÝn dông nhËp khÈu vµ b¶o l·nh kh¸c tiÕp tôc t¨ng so víi cïng kú
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
n¨m ngo¸i. N¨m 2000 sè L/C më lµ 142 mãn, sang n¨m 2001 ®¹t 114% so
víi 162 mãn. C¸c b¶o l·nh kh¸c ph¸t sinh n¨m 2001 gÇn gÊp hai lÇn n¨m
2000 víi 109 mãn. MÆc dï sè lîng c¸c mãn t¨ng lªn nhng tæng gi¸ trÞ b¶o
l·nh gi¶m, ®iÒu nµy cho thÊy sù biÕn ®æi tÝch cùc vÒ chÊt trong nghiÖp vô
b¶o l·nh vµ phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ vµ kh¶ n¨ng cña ng©n hµng.
* NghiÖp vô kinh doanh ngo¹i tÖ.
Víi sù ®æi míi trong viÖc qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ
trong néi bé ng©n hµng vµ trªn thÞ trêng liªn ng©n hµng, MSBHN ®· chñ
®éng h¬n trong viÖc theo dâi, qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt ngo¹i tÖ. B»ng ho¹t ®éng
kinh doanh ngo¹i tÖ MSBHN ngoµi viÖc chuÈn bÞ ®· chuÈn bÞ tèt vÒ kh¸ch
hµng xuÊt nhËp khÈu, chi nh¸nh còng ®· chuÈn bÞ tèt vÒ kü thuËt kinh
doanh ngo¹i tÖ vµ ®ãn b¾t ®îc c¬ héi kinh doanh. ChÝnh v× vËy doanh sè vµ
l·i kinh doanh c¸c n¨m gÇn ®· t¨ng lªn, ®iÓn h×nh n¨m 2001 t¨ng gÊp ®«i
so víi n¨m 2000.
* DÞch vô thanh to¸n.
Trong ®iÒu kiÖn cha ph¸t triÓn ®îc s¶n phÈm dÞch vô míi nh thanh
to¸n chuyÓn tiÒn ®iÖn tö. Trong n¨m 2000, 2001 MSBHN ®· chó träng c¶i
thiÖn n©ng cao chÊt lîng c¸c dÞch vô truyÒn th«ng, gi¶m thiÓu c¸c thñ tôc
hµnh chÝnh vµ thay ®æi phong c¸ch phôc vô kh¸ch hµng. V× vËy trong hai
n¨m (2000 - 2001) nh×n chung dÞch vô thanh to¸n cña chi nh¸nh cã nhiÒu
tiÕn triÓn tèt ®Ñp c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng, mang l¹i doanh thu n¨m 2000
lµ 1.024 triÖu VND, n¨m 2001 ®¹t 145% (1.485 triÖu VND) so víi n¨m
2000 vµ chiÕm 19,8% trong tæng doanh thu nghiÖp vô thanh to¸n cña ng©n
hµng chñ yÕu thùc hiÖn trong níc chiÕm tíi 98,81% n¨m 2001. Trong ®ã
chuyÓn tiÒn ®i chiÕm 49,6% chuyÓn tiÒn ®Õn chiÕm 49,21% tuy tû träng
nghiÖp vô thanh to¸n nµy nhá. Nhng ®©y còng lµ nguån thu dÞch vô chñ yÕu
cña chi nh¸nh vµ nã ®ang ®îc ng©n hµng ®Èy m¹nh. N¨m 2001 t¨ng so víi
n¨m 2000 trong thanh to¸n níc ngoµi chiÕm 81%.
20