BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC
LUẬN VĂN THẠC SỸ
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
Mã ngành: 8 34 01 01
Đề tài:
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ĐỘNG LỰC LÀM VIỆC CỦA
NGƯỜI LAO ĐỘNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ
PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH
HVTH:
MSHV:
GVHD:
TP. Hồ Chí Minh, tháng 06/2020
NHẬN XÉT CỦA NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
Tp. HCM, ngày …… tháng …… năm 2020
Người hướng dẫn khoa học
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG XÉT DUYỆT
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
Tp. HCM, ngày …… tháng …… năm 2020
Chủ tịch hội đồng xét duyệt
MỤC LỤ
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT...............................................................................1
DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................................2
DANH MỤC CÁC HÌNH..............................................................................................3
1. GIỚI THIỆU..............................................................................................................4
1.1. Đặt vấn đề.........................................................................................................4
1.2. Tính cấp thiết của đề tài.....................................................................................4
2. MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI.........................................................................................5
2.1. Mục tiêu tổng quát.............................................................................................5
2.2. Mục tiêu cụ thể..................................................................................................5
3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU.........................................................................................5
4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU...........................................................6
4.1. Đối tượng nghiên cứu........................................................................................6
4.2. Phạm vi nghiên cứu...........................................................................................6
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.............................................................................6
6. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU......................................................................................8
7. ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI.......................................................................................9
8. TỔNG QUAN VỀ LĨNH VỰC NGHIÊN CỨU........................................................9
8.1. Cơ sỏ lý thuyết..................................................................................................9
8.1.1.Khái niệm động lực và tạo động lực...........................................................9
8.1.2.Tổng quan các lý thuyết.............................................................................9
8.2. Các nghiên cứu trên thế giới............................................................................11
8.3. Các nghiên cứu tại Việt Nam...........................................................................12
8.4. Đánh giá chung các nghiên cứu có liên quan...................................................13
8.5. Đề xuất mô hình nghiên cứu............................................................................14
8.6. Xây dựng thang đo..........................................................................................17
9. TIẾN ĐỘ THỰC HIỆN ĐỀ TÀI............................................................................20
10. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN...............................................................................21
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
TT
Ký hiệu chữ viết tắt
Chữ viết đầy đủ
Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển
1
BIDV
2
NLĐ
Người lao động
3
EFA
Phân tích nhân tố khám phá
4
CBCNV
Cán bộ công nhân viên
Việt Nam
1
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1: Thang đo về thu nhập và Phúc lợi
Bảng 2: Thang đo về Tính chất công việc
Bảng 3: Thang đo về Đào tạo và Thăng tiến
Bảng 4: Thang đo về Mối quan hệ trong tổ chức
Bảng 5: Thang đo về Đánh giá công việc
Bảng 6: Thang đo về Động lực làm việc
Bảng 7: Tiến độ thực hiện đề tài
2
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 1: Quy trình thực hiện nghiên cứu
Hình 2: Mô hình các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của CBCNV tại
BIDV
3
1. GIỚI THIỆU
1.1.
Đặt vấn đề
Trong giai đoạn phát triển hiện nay, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của khoa
học kỹ thuật và sự hội nhập của nền kinh tế toàn cầu, để đạt được hiệu quả cao
trong quá trình sản xuất, kinh doanh, các doanh nghiệp đều phải thừa nhận vai trò
của công tác quản trị nguồn nhân lực. Trước một môi trường luôn luôn biến động,
với nhiều cơ hội nhưng cũng không ít thách thức như hiện nay, câu hỏi đặt ra là làm
thế nào để biến nguồn nhân lực của tổ chức thành một vũ khí đủ mạnh cả về số
lượng lẫn chất lượng cũng như có sự linh hoạt nhất định để duy trì và phát triển hoạt
động của tổ chức. Điều này đòi hỏi các nhà lãnh đạo, quản lý phải có một cái nhìn
thông suốt, nắm chắc bản chất, nội dung vấn đề cũng như các học thuyết, mô hình
quản lý để có thể tìm ra cho tổ chức một phương án phù hợp với đặc điểm, điều
kiện của họ. Từ đó, có thể phát huy các khả năng, tiềm năng nguồn nhân lực. Trong
quản trị nhân lực, điều quan trọng nhất vẫn là làm cách nào để duy trì, khuyến
khích, động viên nhân viên hăng say làm việc hết mình với năng suất và hiệu quả
cao. Điều này đòi hỏi vấn đề tạo động lực trong giai đoạn hiện nay cần phải được
quan tâm và đầu tư một cách đúng lúc và kịp thời.
Theo các nghiên cứu cho rằng, sự hài lòng công việc của người lao động chịu
ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau như chế độ và chính sách của tổ chức, sự
giám sát trong công việc không thích hợp, điều kiện làm việc không đáp ứng mong
đợi (Herzberg 1959); Nhưng những nguyên nhân thông thường và phổ biến nhất tác
động đến sự hài lòng công việc của người lao động là bản chất công việc, tiền
lương, phúc lợi, phương tiện làm việc, cơ hội thăng tiến (Smith, 1969; Spector,
1997).
1.2.
Tính cấp thiết của đề tài
Ngành ngân hàng đặc trưng là ngành cạnh tranh dịch vụ. Nguồn nhân lực được
xem là yếu tố hàng đầu quyết định sự thành công hay thất bại của ngân hàng. Đặc
biệt trong xu thế toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế đang diễn ra vô cùng
mạnh mẽ, môi trường cạnh tranh đang trở nên ngày càng gay gắt giữa các ngân
4
hàng trong và ngoài nước. Điều này đòi hỏi ngân hàng phải xây dựng cho mình một
đội ngũ nhân lực chất lượng cao. Chính vì lẽ đó, các ngân hàng luôn chú trọng duy
trì và phát triển nguồn nhân lực. Để phát huy tối đa năng lực, nâng cao hiệu quả làm
việc của người lao động, các nhà lãnh đạo cần phải tạo ra động lực cho họ hứng thú
làm việc.
Trong những năm vừa qua, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam
(BIDV) Chi nhánh Quận 7 Sài Gòn đã có nhiều cố gắng trong tạo động lực cho
người lao động. Tuy nhiên công tác tạo động lực của ngân hàng vẫn còn tồn tại
nhiều bất cập và cho đến nay vẫn còn là một vấn đề cần được thao gỡ và giải quyêt
được đặt ra cho Ban Lãnh đạo ngân hàng. Xuất phát từ yêu cầu lý luận và thực tiễn
trên, tôi đã lựa chọn đề tài nghiên cứu luận văn: “Các yếu tố ảnh hưởng đến động
lực làm việc của người lao động tại BIDV”.
2. MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI
2.1. Mục tiêu tổng quát
Nghiên cứu này tập trung xác định các yếu tố ảnh hưởng cũng như mức độ ảnh
hưởng đến động lực làm việc, từ đó đề xuất hàm ý quản trị nhằm hoàn thiện công
tác quản trị nhân lực về tạo động lực lao động tại BIDV.
2.2. Mục tiêu cụ thể
Đề tài nghiên cứu xác định ba mục tiêu cơ bản như sau:
Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của người lao động tại
BIDV.
Đo lường mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến động lực làm việc của
BIDV.
Đề xuất hàm ý quản trị nhằm hoàn thiện công tác quản trị nhân lực về tạo
động lực lao động tại BIDV.
3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
Để đạt được mục tiêu của đề tài, đề tài cần phải trả lời những câu hỏi sau:
5
Những yếu tố nào ảnh hưởng đến động lực làm việc của người lao động tại
BIDV?
Đo lường mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến động lực làm việc của
BIDV?
Những hàm ý quản trị nào được đề xuất sau khi nghiên cứu các yếu tố ảnh
hưởng đến động lực làm việc của BIDV?
4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
4.1.
Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Là các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của
BIDV.
Đối tượng khảo sát: Người lao động tại các Phòng/Ban, Phòng giao dịch trực
thuộc BIDV.
4.2.
Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của BIDV.
Địa bàn nghiên cứu: Là các đơn vị Phòng/Ban, Phòng giao dịch trực thuộc
của BIDV.
Thời gian nghiên cứu: tiến hành khảo sát từ tháng 03/2020 – 04/2020.
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Phương pháp nghiên cứu được thực hiện thông qua phương pháp nghiên cứu
định lượng kết hợp phương pháp nghiên cứu định tính.
- Nghiên cứu định tính: Nhằm khám phá ra các yếu tố ảnh hưởng đến động lực
làm việc của người lao động tại BIDV. Nghiên cứu định tính được thực hiện theo
trình tự dựa trên cơ sở lý thuyết, lược khảo những nghiên cứu có trước đó có liên
quan đến đề tài và phương pháp chuyên gia để đề xuất các giả thuyết và mô hình
nghiên cứu phù hợp. Kết quả nghiên cứu sẽ làm cơ sở xây dựng các câu hỏi để thu
thập dữ liệu cho quá trình nghiên cứu định lượng.
- Nghiên cứu định lượng: Tiến hành điều tra cán bộ, NLĐ tại các phòng
nghiệp vụ, phòng giao dịch trực thuộc về các vấn đề nghiên cứu: Lương, thưởng,
6
chế độ đãi ngộ và ý kiến của họ về các chính sách tạo động lực của BIDV. Nhằm
thu nhập thêm những thông tin cần thiết khác mà các phương pháp khác chưa thu
thập được.
Việc xử lý số liệu, kiểm định thang đo và phân tích kết quả thông qua hệ số
tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá EFA (Exploratory Factor
Analysis) để rút gọn các biến quan sát và xác định lại các nhóm trong mô hình
nghiên cứu, phân tích hồi quy để xem xét mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến
động lực làm việc của người lao thông qua kết quả xử lý số liệu thống kê bằng phần
mềm SPSS.
Quy trình thực hiện nghiên cứu:
Hình 1: Quy trình thực hiện nghiên cứu
- Sử dụng thang đo Likert với 5 mức độ đối với phần câu hỏi khảo sát về các
yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua xe ô tô đã qua sử dụng.
(1) Hoàn toàn không đồng ý
(2) Không đồng ý
(3) Bình thường
(4) Đồng ý
7
(5) Hoàn toàn đồng ý
7
6. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
BIDV thành lập vào ngày 01/09/2016. Tình hình nhân sự từ khi đi vào hoạt
động thường xuyên biến động (nghỉ việc, chuyển công tác) đặc biệt là nhân sự khối
kinh doanh. Với những khó khăn và thách thức là một Chi nhánh mới hơn 3 năm đi
vào hoạt động, đang từng bước nâng cao vị thế trên địa bàn, việc nâng cao chất
lượng nhân lực đang là một thách thức lớn đối với Chi nhánh. Nhận thức được tầm
quan trọng cũng như ý nghĩa thực tiễn của việc xác định động lực để thúc đẩy người
lao động, Chi nhánh rất quan tâm đến việc phát triển đội ngũ nhân sự hiện tại.
Nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định và đo lường các yếu tố ảnh hưởng
đến động lực làm việc của người lao động tại tại BIDV dựa trên các lý thuyết về
thỏa mãn như cầu của Maslow (1943), thuyết hai nhân tố của Herzberg và cộng sự
(1959) thuyết về sự công bằng của Adams (1963), thuyết kỳ vọng của Vroom
(1964), thuyết thành tựu của McClelland (1985), thuyết “Tự xác định” (SelfDetermination Theory) của Tremblay và ctv., (2009), mô hình nghiên cứu của
Kovach (1987) và một số tạp chí nghiên cứu khoa học trong nước với đề tài liên
quan.
Sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính, tác giả xây dựng mô hình nghiên
cứu gồm các biến phụ thuộc và biến độc lập. Dữ liệu thu thập được từ những người
lao động đang công tác tại BIDV. Các phương pháp kiểm định Cronbach’s Alpha,
phân tích nhân tố khám phá (EFA) và hồi quy đa biến được sử dụng trong nghiên
cứu này. Dựa trên các cơ sở lý luận, nghiên cứu với kết luận dự kiến chỉ ra rằng các
yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của người lao động tại tại BIDV bao gồm:
Bản chất công việc, Mối quan hệ trong tổ chức, Thu nhập và Phúc lợi, Điều kiện
làm việc, Đánh giá kết quả làm việc, Cơ hội đào tạo thăng tiến.
Kết quả của luận văn giúp Ban Lãnh đạo hiểu rõ hơn về các yếu tố
ảnh hưởng đến động lực làm việc của người lao động, trên cơ sở đó, tác giả đề xuất
một số hàm ý quản trị nhằm giúp các cấp quản lý có những chính sách, kế hoạch
phù hợp để làm tạo động lực làm việc của giảng viên, giữ chân người tài và nâng
cao chất lượng cũng như hiệu quả hoạt động của tổ chức.
8
7. ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI
Nghiên cứu góp phần hệ thống các vấn đề lý luận về tạo động lực lao động.
Phân tích, đánh giá thực trạng tạo động lực lao động, làm rõ ưu điểm, hạn chế, tìm
ra nguyên nhân của hạn chế, đề xuất các giải pháp về công tác tạo động lực lao
động tại BIDV. Kết quả nghiên cứu luận văn sẽ là tài liệu tham khảo cho các nhà
quản lý trong ngân hàng về việc xây dựng, hoàn thiện các chính sách tạo động lực
cho NLĐ.
8. TỔNG QUAN VỀ LĨNH VỰC NGHIÊN CỨU
8.1. Cơ sở lý thuyết
8.1.1. Khái niệm về động lực và tạo động lực làm việc
Động lực được định nghĩa bởi nhiều cách khác nhau bởi nhiều nhà nghiên
cứu trước đây. Chẳng hạn như, Jean và các cộng sự (2006) đã định nghĩa động lực
như là nỗ lực của một cá nhân để tạo ra một kết quả công việc tốt nhất và lớn nhất
mà cá nhân có thể thực hiện. Cox và các cộng sự (2005) cũng đã cho rằng động lực
sẽ thúc đẩy các nhu cầu cá nhân của bản thân. Từ các định nghĩa này có thể thấy
rằng động lực có thể được coi là động cơ, chất xúc tác, kích thích hoặc thúc đẩy các
hành vi của một cá nhân hướng tới việc đạt được các mục tiêu nhất định nhằm đáp
ứng các nhu cầu cá nhân và đạt được các mục tiêu của tổ chức.
Động lực làm việc (work motivation) được định nghĩa là “sự sẵn sàng cố
gắng hết sức để đạt được mục tiêu của tổ chức, trong điều kiện nhu cầu của cá nhân
được thỏa mãn theo khả năng nỗ lực của họ” (Robbin,1998; trích Trần Kim Dung &
Nguyễn Ngọc Lan Vy, 2005). Mặt khác, Herzberg (1959) đã định nghĩa Động lực
làm việc như là sự khao khát và tự nguyện của người lao động để thúc đẩy các nỗ
lực nhằm đạt được các mục tiêu của tổ chức.
Như vậy, động lực xuất phát từ bản thân của mỗi con người. Khi con người ở
những vị trí khác nhau, với những đặc điểm tâm lý khác nhau sẽ có những mục tiêu
mong muốn khác nhau. Chính vì động lực của mỗi con người khác nhau nên nhà
9
quản lý cần có những cách tác động khác nhau để người lao động có thể làm việc
đạt kết quả cao nhất cho tổ chức.
8.1.2. Tổng quan các lý thuyết
Các lý thuyết cổ điển được sử dụng rất nhiều trong các nghiên cứu về
động lực làm việc. Luận điểm chính của các lý thuyết này giải thích lý do con người
có động lực làm việc là để thỏa mãn các nhu cầu của họ và mong muốn đạt được kết
quả hay mục tiêu xác định. Đại diện cho các trường phái lý thuyết này là các nhà
nghiên cứu: Maslow (1954), Herzberg (1959), McClelland (1968); Vroom (1964);
Porter và Lawler (1968).
Một số lý thuyết đương đại về động lực làm việc
Thuyết tự xác định cho rằng mọi người đều thích cảm giác được kiểm
soát mọi hành động của mình. Do vậy, bất cứ thứ gì mà người lao động cảm thấy
phải làm như một nghĩa vụ hơn là được tự do lựa chọn sẽ làm xói mòn động lực làm
việc của họ. Lý thuyết này được nghiên cứu và phát triển bởi các tác giả Ryan và
Deci (2000, 2002); Gagne và Deci (2005). Lý thuyết cho rằng con người sẽ thích
những việc mà họ thấy cần thiết phải làm hơn là những việc họ có bổn phận phải
làm.
Thuyết tự xác định chia động cơ làm việc ra làm hai nhóm: động cơ bên
trong và động cơ bên ngoài. Động cơ bên trong xuất hiện khi con người làm một
việc gì đó bởi vì họ vốn thích thú và hài lòng khi thực hiện nó, còn động cơ bên
ngoài xuất hiện khi làm một việc gì đó bởi một lý do từ bên ngoài (Deci & Ryan,
2000).
Lý thuyết này là một sự phát triển hoàn hảo hơn cho các lý thuyết trước đó
(như lý thuyết của Herzberg) trong việc tạo động lực làm việc cho người lao động.
Lý thuyết này rất có ý nghĩa trong việc giải thích tại sao con người không chọn
công việc này mà chọn công việc khác, tại sao trong cùng một thời điểm họ lại có
những ưu tiên khác nhau cho nhiều công việc họ đang đảm nhận. Điều này sẽ giúp
cho nhà quản lý trong việc bố trí nhân sự và thiết kế công việc phù hợp với năng lực
và khơi dậy niềm đam mê công việc của nhân viên.
10
Thuyết công bằng của Adam (1963) cho rằng động lực của người lao
động bị tác động bởi sự cân bằng giữa đầu vào (sự nỗ lực, kinh nghiệm, trung
thành, làm việc chăm chỉ, sự cam kết, kỹ năng, năng lực, sự thích ứng,...) và đầu ra
(lương, thưởng, sự công nhận, danh tiếng, sự thăng tiến,... Adam cũng cho rằng con
người không chỉ đánh giá sự cân bằng giữa đầu vào và đầu ra của họ mà còn so
sánh chúng với những người khác. Nhân viên sẽ cảm thấy họ không được đối xử
công bằng nếu những người khác ở cùng vị trí công việc nhận được phần
thưởng tốt hơn.
8.2.
Các nghiên cứu trên thế giới
Charles & Marshall (1992) nghiên cứu động lực làm việc của nhân viên
khách sạn tại Caribean. Mục tiêu nghiên cứu: 1) Yếu tố nào tác động nhiều nhất đến
động lực làm việc của nhân viên khách sạn ở Caribean; 2) Xem có sự khác nhau
trong động lực làm việc giữa các đặc điểm cá nhân khác nhau; 3) Khám phá ý nghĩa
nghiên cứu để cung cấp cho các nhà quản lý khách sạn ở Caribean. Mẫu nghiên cứu
225 nhân viên từ bảy khách sạn ở hoàn đảo Bahamas thuộc vùng biển Caribean.
Bảng câu hỏi dựa trên mô hình mười yếu tố công việc của Kovach và các câu hỏi
thuộc đặc điểm cá nhân. Nhân viên được yêu cầu xếp hạng các yếu tố thúc đẩy động
lực làm việc của họ theo thứ tự từ một đến mười với một là quan trọng nhất và 10 là
ít quan trọng nhất.
Simons & Enz (1995) nghiên cứu các yếu tố tác động đến động lực của nhân
viên khách sạn. Mục đích của nghiên cứu: 1) Điều tra về các yếu tố nào tác động
đến động lực làm việc của nhân viên khách sạn tại Mỹ Và Canada. 2) Phát hiện
những khác biệt giữa động lực của nhân viên khách sạn khác với nhân viên làm
trong các ngành công nghiệp khác. 3) Xem có sự khác nhau trong động lực dựa trên
giới tình và tuổi. 4) Có sự khác biệt trong động lực làm việc dựa vào các bộ phận
khác nhau trong khách sạn. Nghiên cứu sử dụng 10 yếu tố công việc động viên của
Kovach để làm công cụ điều tra ban đầu. Nghiên cứu tiến hành khảo sát trên 278
nhân viên của mười khách sạn khác nhau tại Mỹ và Canada. Người tra lời xếp hạng
11
những gì nhân viên thấy tác động nhất đến động lực làm việc của họ theo thứ tự từ 1
đến 10. Với 1 là quan trọng nhất và 10 là ít quan trọng nhất. Đồng thời thu thập
thông tin cá nhân: giới tính, độ tuổi, bộ phận công tác để so sánh. Kết quả nghiên
cứu các yếu tố tác động đến động lực làm việc của nhân viên khách sạn như sau:
Wong, Siu, Tsang (1999) thực hiện nghiên cứu các yếu tố tác động đến động
lực của nhân viên khách sạn tại Hồng Kông. Mục đích của nghiên cứu: 1) Có mối
quan hệ giữa các yếu tố cá nhân và mười yếu tố công việc liên quan đến nhân viên
khách sạn Hồng Kông. 2) Đề xuất phương pháp tác động đến động lực làm việc của
nhân viên dựa trên những đặc điểm cá nhân khác nhau. Nghiên cứu cũng sử dụng
mười yếu tố công việc động viên của Kovach (1987) làm công cụ và cũng yêu cầu
người trả lời sắp xếp các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc từ 1 đến 10. Kết
quả nghiên cứu như sau:
8.3.
Các nghiên cứu tại Việt Nam
Lê Thị Thùy Uyên (2007) nghiên cứu các yếu tố tạo động lực cho nhân viên
dựa trên mô hình mười yếu tố động viên của Kovach. Mục tiêu của đề tài: 1) Các
yếu tố tạo động lực cho nhân viên. 2) Thông qua việc sử dụng phương pháp phân
tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích nhân tố kiểm định (CFA) và dựa trên mẫu
khảo sát với 482 cán bộ nhân viên đang làm việc toàn thời gian trên địa bàn Thành
phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương, Đà Nẵng và Kontom.
Thang đo các yếu tố tác động đến động lực làm việc được hiệu chỉnh gồm tám
thành phần: (1) Tiền lương cao; (2) Công việc lâu dài; (3) Điều kiện làm việc tốt;(4)
Cơ hội thăng tiến và phát triển nghề nghiệp; (5) Công việc thú vị; (6) Được tự chủ
trong công việc; (7) Được công nhận đầy đủ trong công việc; (8) Lãnh đạo công ty.
Nguyễn Ngọc Lan Vy (2010) thực hiện đề tài nghiên cứu “Nghiên cứu các yếu
tố ảnh hưởng đến mức độ động viên nhân viên trong công việc tại các doanh nghiệp
trên địa bàn TP.HCM”. Mục tiêu nghiên cứu : (1) Xác định và kiểm định thang đo
các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ động viên nhân viên; (2) Đánh giá mức độ quan
12
trọng của các yếu tố động viên nhân viên, qua đó đề nghị những chính sách nhằm
nâng cao mức độ động viên nhân viên tại các doanh nghiệp trên địa bàn Tp. Hồ Chí
Minh. Nghiên cứu dựa trên mười yếu tố công việc của Kovach. Thang đo động lực
hiệu chỉnh gồm năm thành phần: (1) Chính sách đãi ngộ; (2) Lãnh đạo; (3) Sự phù
hợp của công việc; (4) Thương hiệu và văn hóa Công ty; (5) Đồng nghiệp. Yếu tố
“Thương hiệu và văn hóa công ty” được bổ sung vào thành phần thang đo về động
lực làm việc.
Trần Kim Dung (2005) đã thực hiện đề tài cấp bộ “Nhu cầu, sự thỏa mãn của
nhân viên và sự cam kết đối với tổ chức”, nghiên cứu dựa trên chỉ số mô tả công
việc (JDI) của Smith và cộng sự (1969) và điều kiện làm việc tại Việt nam, tác giả
đã phát triển thêm 2 nhân tố mới là phúc lợi công ty và điều kiện làm việc để phù
hợp với tình hình cụ thể của Việt Nam. Bổ sung thêm hai thành phần là phúc lợi và
điều kiện làm việc tạo thành thang đo AJDI có giá trị và độ tin cậy cần thiết. Thang
đo này đã giúp ích cho các tổ chức trong việc đo lường mức độ thỏa mãn của nhân
viên đối với công việc tại Việt Nam.
8.4. Đánh giá chung các nghiên cứu có liên quan
Như vậy, điểm qua các nghiên cứu về động lực làm việc của nhân viên trong
công việc ở các lĩnh vực cũng như ở các quốc gia khác nhau, ta có thể thấy mô hình
mười yếu tố công việc động viên của Kovach (1987) đã được các nhà nghiên cứu sử
dụng khá phổ biến trong việc tìm hiểu mức độ ảnh hưởng của các yếu tố công việc
đến động lực làm việc của nhân viên ở các lĩnh vực, quốc gia khác nhau. Hầu hết
các nghiên cứu đều kiểm định được rằng các yếu tố trong mười yếu tố công việc
của Kovach đã tạo được động lực làm việc của nhân viên, hoặc ở nước này hoặc ở
nước khác, hoặc ở lĩnh vực này hoặc ở lĩnh vực khác. Điều này cũng nói lên rằng,
động lực làm việc của nhân viên phụ thuộc vào mười yếu tố chính là cảm giác được
tham gia, sự hỗ trợ của quản lý trực tiếp trong việc giải quyết các vấn đề cá nhân,
công việc thú vị, sự thăng tiến và phát triển nghề nghiệp, sự gắn bó của cấp trên với
nhân viên, được công nhận đầy đủ thành tích công việc, công việc ổn định, lương
13
cao, xử lý kỷ luật khéo léo, tế nhị và điều kiện làm việc tốt. Đây cũng là nền tảng
trong việc xây dựng mô hình nghiên cứu của đề tài này.
8.5. Đề xuất mô hình nghiên cứu
Thu nhập và phúc lợi
H1
Tính chất công việc
H2
Đào tạo và thăng tiến
H3
Mối quan hệ trong tổ chức
H4
Đánh giá kết quả làm việc
H5
Động lực làm việc
Hình 2: Mô hình các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của CBCNV tại BIDV
Các giả thuyết đặt ra trên cơ sở các yếu tố sẽ tác động tích cực đến động lực
làm việc của người lao động. Cụ thể như sau:
Giả thuyết H1: Thu nhập và phúc lợi càng cao thì động lực làm việc của
người lao động càng cao.
Thu nhập bao gồm lương và thưởng mà tổ chức trả cho ngừời lao động vì
những gì họ đã phục vụ. Các doanh nghiệp thường có quan điểm, mục tiêu khác
nhau trong hệ thống thu nhập của người lao động, nhưng nhìn chung đều hướng đến
bốn mục tiêu cốt lõi sau: Thu hút nhân viên, duy trì nhân viên giỏi, kích thích, động
viên nhân viên, đáp ứng các yêu cầu của pháp luật,... Thu nhập và Phúc lợi thể hiện
ở nhu cầu sinh lý và an toàn trong thuyết nhu cầu của Maslow (1943), là yếu tố
quan trọng nhất đối với nhân viên khách sạn trong các nghiên cứu của Simon & Enz
(1995) tại Mỹ, Canada và nghiên cứu của Charles & Marshall (1992) tại Caribean.
14
- Xem thêm -