Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Lêi nãi ®Çu
C«ng cuéc ®æi míi toµn diÖn ®Êt n-íc ta hiÖn nay,
vÊn ®Ò häc tËp, nghiªn cøu m«n th-¬ng m¹i ®-îc ®Æt ra
mét c¸ch thiÕt, nh»m kh¾c phôc t×nh tr¹ng l¹c hËu vÒ kû
luËt kinh tÕ gãp phÇn h×nh thµnh t- duy kinh tÕ míi.
Trong bé m«n th-¬ng m¹i víi nhiÒu ®Ò tµi phong phó
mang nh÷ng s¾c th¸i kh¸c nhau, ®Ò tµi nµo còng cã phÇn
quan träng vµ kh«ng thÓ thiÕu trong ®êi sèng hiÖn nay.
Song ®Ò tµi em chän nghiªn cøu m«n häc nµy lµ ®Ò tµi
"DÞch vô th-¬ng m¹i", v× ®Ò tµi nµy nã g¾n liÒn vÒ thÞ
tr-êng hµng ho¸... nã rÊt h÷u Ých trong cuéc sèng, ®Æc
biÖt tõ sau khi thay ®æi c¬ chÕ cò vµ ¸p dông c¬ chÕ míi.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
§©y lµ mét ®Ò tµi rÊt lín mµ tr×nh ®é nhËn thøc cña
®Ò tµi l¹i cã h¹n nhÊt lµ trong thùc tiÔn. Do ®ã nh÷ng néi
dung mµ em tr×nh bÇy, trong chuyªn ®Ò nµy chØ lµ nh÷ng
nhËn thøc thu l-îm ®-îc, qua s¸ch b¸o, tµi liÖu, rÊt long
®-îc c¸c thÇy c«, gióp ®ì em ®Ó ®Ò tµi nµy ®-îc hoµn
chØnh h¬n, vµ mang tÝnh khoa häc h¬n n÷a.
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
I- Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña dÞch vô
Kh¸i niÖm ®Æc ®iÓm cña dÞch vô
1- Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña dÞch vô:
DÞch vô ra ®êi vµ ph¸t triÓn lµ mét tÊt yÕu kh¸ch
quan, do sù ph¸t triÓn cña ph©n c«ng lao ®éng x· héi vµ
s¶n xuÊt hµng ho¸ quyÕt ®Þnh. ThuËt ng÷ dÞch vô lóc ®Çu
xuÊt hiÖn trong c¸c ho¹t ®éng hËu cÇn cña qu©n ®éi trong
thêi kú chiÕn tranh (nh- ch¨m sãc søc khoÎ cho binh sü
nu«i qu©n, c¸c dÞch vô may mÆc qu©n trang, vËn chuyÓn
l-¬ng thùc, thùc phÈm, vò khÝ...). Sau nµy chóng ®-îc
h×nh thµnh ®-a vµo c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, x· héi ®Æc biÖt
ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. DÞch vô xuÊt hiÖn
ë hÇu kh¾p c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ x· héi. Sù ra
®êi vµ ph¸t triÓn cña dÞch vô trong lÞch sö kinh tÕ thÕ giíi
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
g¾n liÒn víi c¸c giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬
cÊu kinh tÕ.
DÞch vô ra ®êi sau n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp lµ mét
bé phËn vÞ trÝ ngµy cµng quan träng trong c¬ cÊu kinh tÕ.
DÞch vô ra ®êi sau n«ng nghiÖp c«ng nghiÖp lµ bé phËn cã
vÞ trÝ ngµy cµng quan träng trong c¬ cÊu kinh tÕ cña mçi
quèc gia, còng nh- c¬ cÊu kinh tÕ toµn cÇu.
DÞch vô ph¸t triÓn ngµy cµng ®a d¹ng, phong phó
mét mÆt do chÝnh lµ b¶n th©n nhu cÇu cuéc sèng con
ng-êi quyÕt ®Þnh. MÆt kh¸c nã cßn phô thuéc vµ chiÕn
l-îc vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ - x· héi cña mçi quèc gia vµ
nhiÒu yÕu tè kh¸c. Ngµy nay tr-íc xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ
khu vùc ho¸ diÔn ra mét c¸ch m¹nh mÏ, søc Ðp cña c¹nh
tranh ngµy cµng quyÕt liÖt ®ßi hái chÝnh phñ cña doanh
nghiÖp ph¶i cã sù lùa chän c¸c lÜnh vùc, c¸c ngµnh c¸c
s¶n phÈm víi h×nh thøc vµ lé tr×nh héi nhËp thÝch hîp.
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Héi nhËp vÒ kinh tÕ, trong ®ã cã héi nhËp vÒ th-¬ng m¹i
vµ dÞch vô sÏ më ra triÓn väng ph¸t triÓn rÊt lín cho c¸c
ngµnh dÞch vô ViÖt Nam.
2- Kh¸i niÖm dÞch vô:
Cã nhiÒu gãc ®é tiÕp cËn kh¸c nhau vÒ kh¸i niÖm
dÞch vô. D-íi ®©y mét sè c¸ch tiÕp cËn c¬ b¶n
a- DÞch vô lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ
Trong tr-êng hîp nµy, dÞch vô ®-îc hiÓu lµ toµn bé
c¸c ho¹t ®éng cung
cÊp s¶n phÈm d-íi h×nh th¸i phi vËt chÈ nh»m tho¶ m·n
nhu cÇu nµo ®ã cña con ng-êi vµ x· héi.
Nhu cÇu con ng-êi, cña x· héi vÒ s¶n phÈm dÞch vô
trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ngµy cµng t¨ng lªn vÒ quy
m«, ®a d¹ng vÒ c¬ cÊu, ®ßi hái cao vÒ chÊt l-îng vµ phÇn
lín ®-îc tho¶ m·n th«ng qua ho¹t ®éng trao ®æi mua b¸n
b»ng tiÒn trªn thÞ tr-êng.
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
C¸c nhµ cung cÊp dôc vô trong nÒn kinh tÕ bao gåm
c¶ chÝnh phñ vµ c¸ nh©n tæ chøc phi chÝnh phñ, c¸c doanh
nghiÖp trong vµ ngoµi n-íc.
Ho¹t ®éng dÞch vô diÔn ra trong nÒn kinh tÕ thÞ
tr-êng tíi môc tiªu kh¸c nhau, nh-ng môc ®Ých bao trïm
lµ lîi nhuËn ho¨c thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ - x·
héi. C¸c doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô, phÇn lín ho¹t
®éng dÞch vô cña hä lµ nh»m môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nuËn
trong khi chÝnh phñ c¸c doanh nghiÖp c«ng Ých, c¸c tæ
chøc x· héi chñ yÕu thùc hiÖn c¸c dÞch vô lîi nhuËn.
DÞch vô cßn ®-îc hiÓu lµ ho¹t ®éng hç trî cho ho¹t
®éng chÝnh hay lµ lîi Ých cung øng do kh¸ch hµng mong
®îi hoÆc nhËn ®-îc ngoµi b¶n th©n cña hµng ho¸ ®ã.
Trong tr-êng hîp nµy, dÞch vô kh«ng ph¶i lµ ho¹t ®éng
chÝnh nh-ng rÊt cÇn thiÕt vµ quan träng ®èi víi c¶ chñ thÓ
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
ng-êi b¸n vµ ng-êi mua, ng-êi cung cÊp vµ ng-êi sö dông
dÞch vô.
§èi víi nhµ cung cÊp, trong tr-êng hîp nµy dÞch vô
lµ ho¹t ®éng bæ trî hoÆc thóc ®Èy ho¹t ®éng chÝnh nh»m
môc tiªu mét c¸ch tèt nhÊt.
§èi víi ng-êi tiªu dïng, dÞch vô ®-îc coi lµ lîi Ých
mµ hä nh©n ®-îc vµ thô h-ëng ngoµi hµng ho¸ (®· mua
hoÆc ®-îc cung cÊp).
VÒ mÆt c¸ch hiÓu theo nghÜa réng bao trïm lªn c¶
c¸c ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô cña doanh nghiÖp.
b- DÞch vô lµ mét nhµnh, mét lÜnh vùc trong c¬ cÊu
kinh tÕ quèc d©n
Ph©n c«ng lao ®éng x· héi vµ s¶n xuÊt hµng ho¸ lµ c¬
së quyÕt ®Þnh sù ra ®êi cña ngµnh kinh tÕ dich vô. Kh¸c
víi n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp lµ ngµnh trùc tiÕp s¶n
xuÊt cña c¶i vËt chÊt, ngµnh dÞch vô kh«ng trùc tiÕp s¶n
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
xuÊt ta cña c¶i vËt chÊt víi t- c¸ch lµ hµng ho¸ h÷u h×nh,
nh-ng trùc tiÕp t¹o ra thu nhËp quèc d©n. DÞch vô lµ
ngµnh kinh tÕ cã ¶nh h-ëng lín, gãp phÇn thóc ®Èy lµm
t¨ng thu nhËp quèc d©n do ngµnh s¶n xuÊt t¹o ra, th«ng
qua viÖc gia t¨ng gi¸ trÞ hµng ho¸ trong c¸c ngµnh ®¬n vÞ
s¶n xuÊt.
Ngµnh dÞch vô cã chøc n¨ng cung øng c¸c s¶n phÈm
v« h×nh nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña s¶n xuÊt, cña l-u
th«ng cña hµng ho¸, cña tiªu dïng x· héi. Chøc n¨ng
cung øng cña dÞch vô ®-îc thùc hiÖn th«ng qua ph-¬ng
tiÖn trao ®æi mua b¸n b»ng tiÒn (tøc lµ th«ng qua thÞ
tr-êng vµ th-¬ng m¹i).
Cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi nhiÒu ngµnh
dÞch vô ra ®êi (nh- th-¬ng m¹i, du lÞch, vËn t¶i, ng©n
hµng, b¶o hiÓm, y tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc...) ph¸t triÓn
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
thµnh lÜnh vùc hay khu vùc dÞch vô réng lín trong nÒn
kinh tÕ quèc d©n.
Ngµy nay dÞch vô cã vÞ trÝ ngµnh cµng lín trong nÒn
kinh tÕ cña mçi quèc gia, tû träng cña c¸c dÞch vô trong
c¬ cÊu GDP ngµy cµng t¨ng ë mçi quèc gia ph¸t triÓn vµ
chËm ph¸t triÓn (c¸c n-íc ph¸t triÓn tû träng dÞch vô
chiÕm tíi 66 - 68%, cã n-íc trªn 70%, c¸c n-íc chËm
ph¸t triÓn, trong ®ã cã ViÖt Nam tû lÖ tõ 36 - 42% trong
GDP).
DÞch vô lµ lÜnh vùc bao gåm rÊt nhiÒu lÜnh vùc, nhiÒu
®¬n vÞ kinh tÕ tæ chøc x· héi, ®oµn thÓ tham gia. Do vËy
tæ chøc nµy lµ mét bé phËn
h÷u c¬, hîp thµnh tæ chøc
kinh tÕ - x· héi trong mçi quèc gia còng nh- tæ chøc hîp
t¸c vÒ th-¬ng m¹i vµ dÞch vô cña tõng khu vùc trªn thÕ
giíi.
c- DÞch vô lµ mét lo¹i s¶n phÈm (v« h×nh)
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
C¸c ngµnh dÞch vô t¹o ra vµ cung cÊp c¸c s¶n phÈm
d-íi h×nh th¸i phi vËt thÓ cho kh¸ch hµng. Trong tr-êng
hîp nµy dÞch vô nh- lµ ®-îc xem nh- lµ ®èi t-îng cña
ho¹t ®éng kinh tÕ hay kinh tÕ. C¸c dÞch vô kh«ng tån t¹i ë
c¸c d¹ng vËt thÓ hay hµng ho¸ (h÷u h×nh), nh÷ng ng-êi
tiªu dïng hoµn toµn c¶m nhËn ®-îc lîi Ých vµ tho¶ m·n
khi tiªu dïng chóng. DÞch vô lµ mét loÞa s¶n phÈm cña lao
®éng khi ®-îc cung øng trªn thÞ tr-êng, chóng còng cã
thuéc tÝnh vÒ gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông nh- c¸c hµng ho¸
kh¸c.
S¶n phÈm vµ ho¹t ®éng cña dÞch vô, cã tÝnh ®Æc thï
kh¸c víi s¶n phÈm hµng ho¸ (h÷u h×nh) vµ ho¹t ®éng
cung øng c¸c hµng ho¸ nµy cho ng-êi tiªu dïng. Tãm l¹i
dÞch vô lµ mét ngµnh, méi lÜnh vùc trong nÒn kinh tÕ quèc
d©n mµ ho¹t ®éng cña chóng t¹o ra c¸c s¶n phÈm tån t¹i
d-íi h×nh th¸i phi vËt thÓ nh»m tho¶ m·n nhu cÇu cña s¶n
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
xuÊt vµ ®êi sèng x· héi. DÞch vô cßn lµ mät ho¹t ®éng trî
gióp vµ thóc ®Èy ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c
doanh nghiÖp, bæ trî cho c¸c ho¹t ®éng chÝnh cña c¬ quan
chÝnh phñ vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ x· héi kh¸c.
2- §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña dÞch vô
a- Lµ s¶n phÈm v« h×nh:
DÞch vô tån t¹i d-íi h×nh th¸i phi vËt thÓ. Kh¸ch
hµng, ng-êi sö dông c¸c dÞch vô kh«ng thÓ nh×n thÊy, sê
mã, thö mïi vÞ... tr-íc khi tiªu dïng chóng. Hä chØ cã thÓ
c¶m nhËn kÕt qu¶, chÊt l-îng ho¹t ®éng cung øng chóng.
Hä chØ cã thÓ c¶m nhËn kÕt qu¶, chÊt l-îng ho¹t ®éng
cung øng diÔn ra qu¸ tr×nh tiÕp nhËn ®-îc kÕt qu¶ víi qu¸
tr×nh tiÕp nhËn vµ tiªu dïng dÞch vô ®ã.
Kh¸c víi hµng ho¸ (h÷u h×nh) s¶n phÈm dÞch vô
kh«ng x¸c ®Þnh b»ng tiªu chuÈn kü thuËt, tiªu chuÈn chÊt
l-îng theo c¸c chuÈn mùc ISO... gièng nh- c¸c hµng ho¸
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
th«ng th-êng kh¸c. Ng-êi ta kh«ng thÓ nh×n thÊy nh·n,
m¸c... cña c¸c dÞch vô mµ nhê c¸c th«ng tin chÊt l-îng ®Ó
tiÕp xóc gi÷a ng-êi cung øng vµ ng-êi sö dông dÞch vô ®Ó
®¸nh gi¸ chÊt l-îng cña dÞch vô.
b- ChÊt l-îng cña dÞch vô rÊt khã ®¸nh gi¸ vµ
kh«ng æn ®Þnh
ChÊt l-îng cña dÞch vô rÊt khã ®¸nh gi¸, do tÝnh v«
h×nh cña dÞch vô ¶nh h-ëng, chØ ng-êi s¶n xuÊt vµ tiªu
dïng dÞch vô míi nhËn râ ®Æc ®iÓm nµy. ChÊt l-îng cña
dÞch vô phô thuéc rÊt nhiÒu yÕu tè nh- b¶n th©n ng-êi
cung cÊp vµ ng-êi sö dông dÞch vô (nhËn thøc vÒ chÊt
l-îng, tr×nh ®é, kü n¨ng vµ nghÖ thuËt cña ng-êi cung
øng. Thãi quen së thÝch cña ng-êi tiªu dïng dÞch vô, chu
kú n¨ng l-îng cña tham gia trao ®æi dÞch vô...) thêi gian
vµ ®Þa ®Þa ®iÓm cung øng, tiªu dïng dÞch vô m«i tr-êng
diÔn ra sù trao ®æi dÞch vô vµ c¸c yÕu tè kh¸ch quan kh¸c.
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Do vËy chÊt l-îng cña dÞch vô th-êng giao ®éng, kh«ng
iØn ®Þnh vµ ®¸nh gi¸ mang tÝnh t-¬ng ®èi. Kh¸c víi chÊt
l-îng cña s¶n phÈm dÞch dô chÊt l-îng cña hµng ho¸ (h÷u
h×nh) ®-îc x¸c ®Þnh tõ khi s¶n xuÊt tr-íc khi ®em trao ®æi
hay cung øng cho kh¸ch hµng c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ nµy
cã thÓ ®¸nh gi¸ theo c¸c tiªu chuÈn quèc gia (khu vùc
hoÆc quèc tÕ)
c- S¶n xuÊt vµ tiªu dïng dÞch vô diÔn ra ®ång thêi.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu dïng dÞch vô kh«ng t¸ch
rêi nhau. NghÜa lµ c¸c ho¹t ®éng t¹o ra dÞch vô cña ng-êi
cung cÊp diÔn ra ®êi ®ång thêi víi qu¸ tr×nh sö dông dÞch
vô cña tiªu dïng theo kh«ng gian vµ thêi gian, kh¸c víi
dÞch vô, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu dïng hµng ho¸ h÷u
h×nh cã thÓ t¸ch rêi nhau vÒ kh«ng gian vµ thêi gian (c¸c
tr-êng hîp nh- s¶n xuÊt ë n¬i nµy, chóng tiªu dïng ë n¬i
kh¸c, s¶n xuÊt nhiÒu, nh-ng tiªu dïng Ýt...). H¬n n÷a qu¸
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
tr×nh trao ®æi mua b¸n hµng ho¸ h÷u h×nh còng cã sù t¸ch
rêi nhau, trong nh- ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ xÈy ra ®èi víi
dÞch vô.
d- DÞch vô s¶n phÈm nh-ng kh«ng thÓ vËn chuyÓn
vµ cÊt gi÷ trong kho.
Do tÝnh v« h×nh cña s¶n phÈm dÞch vô, do ®Æc ®iÓm
s¶n xuÊt vµ tiªu dïng dÞch vô diÔn ra ®ång thêi, nªn ng-êi
ta kh«ng thÓ l-u kho c¸c dÞch vô lµm "phÇn ®Öm" ®Ó ®iÒu
chØnh quan hÖ cung cÇu c¸c thÞ tr-êng nh- c¸c s¶n phÈm
hµng ho¸ (h÷u h×nh).
Ng-êi ta, kh«ng cÇn ph¶i chuyªn trë dÞch vô vµ ®iÒu
®ã còng thÓ xÈy ra trong qu¸ t×nh cung øng c¸c s¶n phÈm
dÞch vô trªn thÞ tr-êng.
Kh¸c víi s¶n phÈm dÞch vô, hµng ho¸ h÷u h×nh ®Òu
cã thÓ ®-îc tæ chøc dù tr÷ phôc vô cho c¸c nhu cÇu cña
s¶n xuÊt, ®êi sèng sinh ho¹t cña qu¸ tr×nh l-u th«ng nh»m
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
®¶m b¶o c¸c ho¹t ®éng nµy diÔn ra mét c¸ch b×nh th-êng
liªn tôc vµ th«ng suèt. Hµng ho¸ h÷u h×nh ph¶i cã qu¸
tr×nh vËn chuyÓn ®Ó ®-a hµng ho¸ tõ n¬i s¶n xuÊt, cung
øng ®Õn n¬i tiªu dïng.
II-
B¶n chÊt, vai trß vµ ph©n lo¹i
dÞch vô th-¬ng m¹i.
1- Kh¸i niÖm vµ vai trß dÞch vô th-¬ng m¹i
a- Kh¸i niÖm dÞch vô th-¬ng m¹i.
DÞch vô th-¬ng m¹i lµ mét ngµnh, mét bé phËn cÊu
thµnh cña lÜnh vùc dÞch vô trong nÒn kinh tÕ ®ã lµ ngµnh
th-¬ng m¹i.
DÞch vô th-¬ng m¹i, ®ã lµ ho¹t ®éng hç trî, thóc ®Èy
qu¸ tr×nh mua b¸n s¶n phÈm trªn thÞ tr-êng. §©y lµ ho¹t
®éng kinh tÕ cung cÊp hoÆc b¸n dÞch vô cña c¸c chñ thÓ
kh¸c nhau trªn thÞ tr-êng nh-ng g¾n liÒn víi ho¹t ®éng
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
th-¬ng m¹i kh¸c. C¸c dÞch vô cã thÓ hç trî thóc ®Èy kh©u
mua, kh©u b¸n, cã thÓ phôc vô bua b¸n.
DÞch vô th-¬ng m¹i lµ c¸c ho¹t ®éng g¾n liÒn víi
hµng ho¸ vµ th-¬ng m¹i dÞch vô... DÞch vô th-¬ng m¹i cã
thÓ do tæ chøc c¸ nh©n doanh nghiÖp trong n-íc vµ n-íc
ngoµi thùc hiÖn trªn thÞ tr-êng néi ®Þa vµ n-íc ngoµi. Cã
thÓ do chÝnh phñ cung cÊp, hay b¶n th©n thùc hiÖn.
ë phÇn vÜ m« dÞch vô lµ kiÓu ho¹t ®éng phôc vô cho
tæng thÓ mua b¸n ë phÇn vi m« c¸c doanh nghiÖp lµ dÞch
vô mang tÝnh ®éng c¬ kinh doanh vµ lîi nhuËn do c¸c
doanh nghiÖp thùc hiÖn.
Nh- vËy, thùc chÊt dÞch vô th-¬ng m¹i lµ ho¹t ®éng
bæ trî, trî gióp do ho¹t ®éng mua b¸n cña c¸c doanh
nghiÖp trªn thÞ tr-êng. DÞch vô th-¬ng m¹i lµ "phÇn
mÒm" lµm t¨ng tÝnh hÊp dÉn hay lµ hiÖu qu¶ cña c¸c ho¹t
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
®éng chÝnh lµ mua b¸n c¸c hµng ho¸. DÞch vô th-¬ng m¹i
rÊt cÇn thiÕt vµ kh«ng t¸ch rêi ho¹t ®éng mua b¸n.
Nã xuÊt hiÖn c¶ tr-íc, trong vµ sau qu¸ tr×nh mua,
b¸n hµng ho¸ c¶u c¸c doanh nghiÖp.
b- Ph©n viÖt dÞch vô th-¬ng m¹i vµ th-¬ng m¹i
dÞch vô
Th-¬ng m¹i dÞch vô lµ ho¹t ®éng trao ®æi mua b¸n
hay cung cÊp c¸c dÞch vô (s¶n phÈm v« h×nh) trªn thÞ
tr-êng. DÞch vô chÝnh lµ ®èi t-îng cña trao ®æi mua b¸n.
C¸c chñ thÓ tham gia trao ®æi ®a d¹ng bao gåm c¸c tæ
chøc c¸ nh©n, ®¬n vÞ, doanh nghiÖp trong ph¹m vi mét
quèc gia hoÆc gÜa c¸c bé phËn quèc gia víi nhau.
DÞch vô th-¬ng m¹i ®ã lµ ho¹t ®éng hç trî cho qu¸
tr×nh trao ®æi mua b¸n nãi chung bao gåm c¶ s¶n phÈm
h÷u h×nh vµ v« h×nh.
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
DÞch vô ®-îc coi lµ ph-¬ng tiÖn c«ng cô cho ho¹t
®éng mua b¸n chø kh«ng ph¶i lµ ®èi t-îng trao ®æi.
Ph¹m trï dÞch vô th-¬ng m¹i ph¶n ¸nh hai ho¹t ®éng
kinh tÕ g¾n liÒn nhau trong ®ã, th-¬ng m¹i còng lµ mét
h×nh thøc lµ mét lo¹i dÞch vô. Do vËy dÞch vô th-¬ng m¹i
chÝnh lµ ho¹t ®éng cña dÞch vô víi dÞch vô.
c- Vai trß cña dÞch vô th-¬ng m¹i
DÞch vô th-¬ng m¹i cña doanh nghiÖp cã ¶nh h-ëng
trùc tiÕp ®Õn chÊt l-îng vµ kÕt qu¶ cung øng c¸c yÕu tè
®Çu vµo hiÖu qu¶ tiªu thô hay b¸n s¶n phÈm ®Çu ra. Tõ ®ã
¶nh h-ëng ®Õn chiÕn l-îc vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña
toµn doanh nghiÖp. Nã ®-îc coi lµ c«ng cô c¹nh tranh hÕt
søc quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong m«i tr-êng
th-¬ng m¹i hiÖn nay.
DÞch vô th-¬ng m¹i cßn cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi c¸c
®èi t-îng ®-îc cung cÊp vµ sö dông chóng nh- c¸c ®èi
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
t¸c cña doanh nghiÖp nh÷ng ng-êi tiªu dïng c¸ nh©n,
chÝnh phñ... Nhê ®ã, c¸c ®¬n vÞ b¹n hµng, kh¸ch hµng
còng nh- ng-êi tiªu dïng cã thªm nhiÒu lîi Ých vµ sù tho¶
nh·n nh»m thóc ®Èy t¸i s¶n xuÊt më réng.
DÞch vô th-¬ng m¹i cßn cã vai trß th-¬ng m¹i trong
ph¹m vi kinh tÕ quèc d©n. Nã phôc vô hç trî cho c¸c ho¹t
®éng th-¬ng m¹i trong toµn bé nÒn kinh tÕ, thóc ®¶y c¶
khu vùc s¶n xuÊt vµ dÞch vô ph¸t triÓn, t¹o thªm nhiÒu
viÖc lµm, gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu lao
®éng theo yªu cÇu cña qu¸ tr×nh CNH - H§H ®Êt n-íc...
2. §Æc ®iÓm cña dÞch vô th-¬ng m¹i .
a. DÞch vô th-¬ng m¹i g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh mua
vµ b¸n hµng ho¸.
C¸c dÞch vô th-¬ng m¹i xuÊt hiÖn trong qu¸ tr×nh l-u
th«ng kh«ng t¸ch rêi qua qu¸ tr×nh mua b¸n.
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ho¹t ®éng th-¬ng m¹i lµ sù ph¸t triÓn cña nã tiÒn ®Ò
quyÕt ®Þnh sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn dÞch vô th-¬ng m¹i.
Kh¸c víi dÞch vô th-¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ gåm
cã rÊt nhiÒu lo¹i dÞch vô kh«ng g¾n liÒn vµ phôc vô ho¹t
®éng mua b¸n ch¼ng h¹n mét sè dÞch vô s¶n xuÊt.
b- DÞch vô th-¬ng m¹i võa cã tÝnh chÊt s¶n xuÊt,
võa cã tÝnh chÊt phi s¶n xuÊt (dÞch vô thuÇn tuý).
C¸c dÞch vô cã tÝnh chÊt s¶n xuÊt g¾n liÒn víi ho¹t
®éng cã tÝnh chÊt s¶n xuÊt nh-ng l¹i xuÊt hiÖn qu¸ tr×nh
mua b¸n.
DÞch vô th-¬ng m¹i gãp phÇn gia t¨ng gi¸ trÞ hµng
ho¸ do c¸c ngµnh s¶n xuÊt t¹o ra vµ lµm t¨ng thu nhËp
quèc d©n.
C¸c dÞch vô kh«ng cã tÝnh chÊt s¶n xuÊt nh- giao
tiÕp víi kh¸ch hµng, giíi thiÖu hµng ho¸ ®èi víi kh¸ch
hµng, t- vÊn tiªu dïng khi b¸n hµng... c¸c dÞch vô kh«ng
20