Lêi më ®Çu
§Ó n-íc ta cã ®-îc nh÷ng thµnh tùu to lín nh- ngµy h«m nay ®ã
kh«ng chØ lµ nhê cã sù l·nh ®¹o, chØ ®¹o tµi t×nh s¸ng suèt cña §¶ng vµ Nhµ
n-íc, mµ cßn cã sù ®ãng gãp to lín cña tÊt c¶ c¸c ngµnh kinh tÕ trong n-íc
mµ ®Æc biÖt nhÊt lµ ngµnh th-¬ng m¹i.
Tuy nhiªn ®Ó ngµnh th-¬ng m¹i th«ng qua c¸c c«ng ty, c¸c doanh
nghiÖp th-¬ng nghiÖp thËt sù ®ãng mét vai trß quan träng, lµm cÇu nèi gi÷a
s¶n xuÊt víi tiªu dïng mét mÆt thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn, mÆt kh¸c kÝch
thÝch nhu cÇu tiªu dïng, gãp phÇn to lín cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ
®Êt n-íc, th× kh©u tiªu thô hµng ho¸, mét kh©u quan träng nhÊt trong qu¸
tr×nh l-u chuyÓn hµng ho¸ kh«ng thÓ thiÕu ®-îc vµ ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh.
H¬n thÕ n÷a, trong c¬ chÕ thÞ tr-êng hiÖn nay kh©u tiªu thô s¶n phÈm
hµng ho¸ ë c¸c doanh nghiÖp cµng trë nªn ®Æc biÖt quan träng khi kÕt qu¶
cña nã lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu thiÕt yÕu ®Ó ®¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n lý
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp l¹i ph¶i chÞu sù t¸c ®éng
cña quy luËt c¹nh tranh ®ang diÔn ra ngµy mét gay g¾t khèc liÖt. Tèc ®é
tiªu thô hµng ho¸ nhanh hay chËm ®Òu ¶nh h-ëng rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ chung
cña doanh nghiÖp ®ã. V× vËy, muèn cho tèc ®é tiªu thô hµng ho¸ t¨ng cµng
cao, kh¶ n¨ng bÒn v÷ng cña doanh nghiÖp cµng lín m¹nh, ®ßi hái doanh
nghiÖp kh«ng chØ dïng nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu kÞp thêi ®Ó nh»m t¨ng
doanh thu mµ cßn ph¶i cã ®éi ngò nh©n viªn lµm c«ng t¸c kÕ to¸n cã tay
nghÒ v÷ng ch¾c ®Çy kinh nghiÖm, kÞp thêi chÝnh x¸c. C«ng t¸c qu¶n lý kÕ
to¸n tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp còng ph¶i ®-îc thùc hiÖn chÆt
chÏ, chu ®¸o. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã sÏ lµ mét c¬ së v÷ng ch¾c ®Ó doanh
nghiÖp thùc hiÖn tèt c¸c kh©u cßn l¹i, còng nh- nh÷ng kh©u cã liªn quan
trong qu¸ tr×nh l-u chuyÓn hµng ho¸ ë kú s¶n xuÊt kinh doanh tiÕp ®Õn.
NhËn thøc ®-îc vÞ trÝ vµ tÇm quan träng cña kÕ to¸n tiªu thô s¶n
phÈm hµng ho¸ nh- vËy, cïng víi môc ®Ých muèn ®em hÕt kiÕn thøc ®· häc
cña m×nh trong thêi gian qua vËn dông vµo thùc tÕ c¸c ®¬n vÞ ®Ó rót ra
nh÷ng kinh nghiÖm vµ nh÷ng bµi häc quý gi¸, ®-îc sù quan t©m chØ dÉn
cña c¸c c«, Chó ë C«ng ty S«ng Thu cïng ThÇy gi¸o h-íng dÉn dem ®·
chän ®Ò t¯i : “kÕ to¸n tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸” l¯m ®Ò t¯i cho b¸o c¸o
tèt nghiÖp cña m×nh.
PhÇn I
§Æc ®iÓm t×nh h×nh cña C«ng ty S«ng Thu
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh cña c«ng ty.
§Ó thùc hiÖn yªu cÇu quèc phßng cña ®Êt níc, n¨m 1997, “XÝ
nghiÖp söa ch÷a t¯u biÓn qu©n khu V”, tøc C«ng ty S«ng Thu hiÖn nay ®îc
thµnh lËp. §Õn n¨m 1982, thùc hiÖn c«ng t¸c chuyªn m«n ho¸, XÝ nghiÖp
söa ch÷a tÇu biÓn qu©n khu V ®-îc t¸ch thµnh 2 xÝ nghiÖp l¯ “XÝ nghiÖp söa
ch÷a t¯u biÓn v¯ XÝ nghiÖp vËn t°i biÓn 234”.
N¨m 1993 thùc hiÖn NghÞ ®Þnh sè 2581/H§BT ngµy 20 th¸ng 11
n¨m 1992 cña Héi ®ång Bé tr-ëng (nay lµ ChÝnh phñ), c«ng ty ®· ®¨ng ký
l¹i kinh doanh, trë thµnh doanh nghiÖp Nhµ n-íc theo QuyÕt ®Þnh sè
483/Q§ ngµy 4/3/1993 cña Bé Quèc phßng vµ chøng nhËn ®¨ng ký kinh
doanh sè 106953 cña träng tµi kinh tÕ tØnh Qu¶ng Nam - §µ N½ng víi tªn
gäi “XÝ nghiÖp söa ch÷a t¯u biÓn”.
Thùc hiÖn NghÞ ®Þnh sè 126/N§§UQSTW ngµy 29-11-1994 cña
§¶ng uû Qu©n sù trung -¬ng vÒ viÖc tæ chøc s¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp
trong qu©n ®éi, t- lÖnh qu©n khu V ®· ra QuyÕt ®Þnh sè 13/Q§QK ngµy 10
th¸ng 01 n¨m 1995 ®æi tªn XÝ NghiÖp Söa ch÷a t¯u biÓn th¯nh “C«ng ty
S«ng Thu” thuéc Bé t lÖnh qu©n khu V gåm hai th¯nh viªn l¯ xÝ nghiÖp
söa ch÷a ®ãng míi tµu biÓn, xÝ nghiÖp th-¬ng m¹i vµ xÝ nghiÖp dÞch vô vµ
vÖ sinh tµu biÓn, xÝ nghiÖp chÝnh ®ãng t¹i 220 TrÇn Phó thµnh phè §µ
N½ng, tªn giao dÞch cña C«ng ty l¯ “C«ng ty S«ng Thu”, tªn giao dÞch quèc
tÕ l¯ “Song Thu Company” víi vèn l-u ®éng hiÖn t¹i lµ 16.501.299.025®.
Trong suèt qu¸ tr×nh thµnh lËp cho ®Õn nay, c«ng ty gÆp kh«ng Ýt
nh÷ng khã kh¨n, cô thÓ lµ c«ng ty vèn lµ ®¬n vÞ quèc phßng lµm kinh tÕ,
nªn b-íc ®Çu cßn bì ngì trong ho¹t ®éng cña m×nh, c¬ së m¸y mãc trang
thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh ch-a t-¬ng xøng so víi nhu cÇu thùc tÕ
trong vµ ngoµi n-íc. Trong ®ã sù c¹nh tranh cña c¸c c«ng ty, c¸c doanh
nghiÖp kh¸c trªn thÞ tr-êng qu¸ gay g¾t vÒ tÊt c¶ mäi ph-¬ng diÖn, ®éi ngò
c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é cao cßn máng, nhu cÇu vÒ vèn phôc vô
cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty cho ®Õn nay vÉn cßn lµ mét
vÊn ®Ò nan gi¶i.
Tuy vËy nh-ng c«ng ty còng ®· cè g¾ng v-ît qua ®-îc khã kh¨n
chÝnh b»ng sù nç lùc cña b¶n th©n c«ng ty. Nh÷ng thuËn lîi mµ c«ng ty cã
®-îc ®ã lµ : C«ng ty lu«n ®-îc sù quan t©m gióp ®ì cña Bé T- lÖnh qu©n
khu V, Bé Quèc phßng vµ c¸c cÊp cã thÈm quyÒn ë ®Þa ph-¬ng. TÊt c¶ c¸n
bé c«ng nh©n viªn nhiÖt t×nh n¨ng næ, cã nhiÒu s¸ng kiÕn c¶i tiÕn gióp c«ng
ty ®øng v÷ng, uy tÝn cña C«ng ty ngµy cµng ®-îc n©ng cao vµ më réng ë c¶
thÞ tr-êng trong n-íc vµ ngoµi n-íc, thÓ hiÖn qua viÖc kh¸ch hµng cña
C«ng ty t¨ng ngµy cµng nhiÒu, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty
ngµy cµng ph¸t triÓn vµ më réng. §êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ®-îc
c¶i thiÖn cao.
2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña C«ng ty S«ng Thu
a. Chøc n¨ng
C«ng ty S«ng Thu lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n-íc cã t- c¸ch ph¸p
nh©n, h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, ®-îc më tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng vµ cã
tr¸ch nhiÖm tiÕp nhËn qu¶n lý, sö dông, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn. Do ®ã,
C«ng ty cã chøc n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c lÜnh vùc sau :
* VÒ mÆt quèc phßng :
- Söa ch÷a c¸c ph-¬ng tiÖn næi phôc vô cho c¸c môc ®Ých quèc
phßng.
- §ãng míi c¸c lo¹i tµu qu©n sù.
- DÞch vô bèc xÕp hµng qu©n sù.
* VÒ mÆt kinh tÕ :
- Söa ch÷a ®ãng míi c¸c ph-¬ng tiÖn næi.
- DÞch vô tµu biÓn bèc xÕp hµng ho¸ t¹i c¶ng.
- DÞch vô lµm s¹ch tµu dÇu vµ xö lý cÆn dÇu.
- DÞch vô vËn t¶i néi ®Þa.
- Kinh doanh th-¬ng m¹i.
* VÒ mÆt ®èi ngo¹i :
- C«ng ty liªn doanh s¶n xuÊt gaz, khÝ ®èt víi c«ng ty ELF
Antargaz cña Céng hoµ Ph¸p.
- Liªn doanh ®ãng míi tµu biÓn víi C«ng ty Marie Coulor cña
Auxtralia.
- Liªn doanh s¶n xuÊt Conteiner víi tËp ®oµn Clour cña §øc, ý
- Liªn doanh víi C«ng ty ®ãng tÇu Huynd - Vinashin.
b. NhiÖm vô:
Víi nh÷ng ®Æc thï riªng vÒ h×nh thøc qu¶n lÝ vµ trªn c¬ së chøc n¨ng
®· ®-îc quy ®Þnh, C«ng ty S«ng Thu cã nh÷ng nhiÖm vô nh- sau:
- Tæ chøc thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh cã l·i
theo ®óng ph¸p luËt trªn c¬ së h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, sö dông
vèn cã hiÖu qu¶ cao nhÊt.
- Khai th¸c vµ tËn dông nh÷ng tiÒm n¨ng hiÖn cã mét c¸ch triÖt ®Ó,
nh»m t¨ng doanh sè vµ lîi nhuËn, ®¶m b¶o ®êi sèng cho c¸n bé
c«ng nh©n viªn trong toµn c«ng ty.
- Thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch nép thuÕ cho ng©n s¸ch Nhµ n-íc.
- S½n sµng thùc hiÖn tèt mäi nhiÖm vô do qu©n ®éi giao phã.
3. Tæ chøc bé m¸y cña c«ng ty
GI¸M §èC C«ng ty
Phã gi¸m ®èc sxkd
Phßng
kÕ ho¹ch
kinh doanh
Phã gi¸m ®èc chÝnh trÞ
Phßng
Kü thuËt
Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp
®ãng míi vµ söa
ch÷a tµu biÓn
Qu¶n
®èc
ph©n
x-ëng
®èc ®µ
Qu¶n
®èc
ph©n
x-ëng
vá tµu
Qu¶n
®èc
PX
c¬ khÝ
§. lùc
C¸c
tæ
tr-ëng
C¸c
tæ
tr-ëng
C¸c
tæ
tr-ëng
Phßng
Tµi chÝnh
KÕ to¸n
Phßng
Tæ chøc
hµnh chÝnh
Gi¸m ®èc xÝ
nghiÖp dÞch vô vµ
vÖ sinh tµu biÓn
Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp
th-¬ng m¹i
Qu¶n
®èc
phßng
vÖ sinh
tµu dÇu
Tæ
tr-ëng
tæ
B¸n
ga
Tæ
tr-ëng
tæ
dÞch
vô
Ghi chó :
Tæ
tr-ëng
tæ
X¨ng
dÇu
Quan hÖ trùc tuyÕn
Quan hÖ chøc n¨ng
C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lÝ t¹i C«ng ty, x©y dùng theo h×nh thøc trùc
tuyÕn chøc n¨ng. Chøc n¨ng cña tõng bé phËn nh- sau:
* Gi¸m ®èc C«ng ty: Lµ ng-íi ®¹i diÖn cho Nhµ n-íc cho qu©n ®éi,
cho toµn C«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm ®iÒu hµnh qu¶n lÝ C«ng ty theo ®óng chÕ
®é mét thñ tr-ëng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mäi mÆt s¶n xuÊt kinh doanh, an
ninh chÝnh trÞ, kinh tÕ ®èi ngo¹i, ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn trong toµn
C«ng ty.
* Phã gi¸m ®èc chÝnh trÞ: Gióp viÖc cho gi¸m ®èc trong viÖc phô
tr¸ch c«ng t¸c chÝnh trÞ c¸c c«ng t¸c §¶ng trong toµn C«ng ty.
* Phã gi¸m ®èc s¶n xuÊt kinh doanh: Gióp viÖc cho gióp viÖc cho
gi¸m ®èc trong lÜnh vùc kinh doanh, kinh tÕ ®èi ngo¹i, giao dÞch víi c¸c
®¬n vÞ kh¸c.
* Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: Cã chøc n¨ng tham m-u cho gi¸m ®èc
C«ng ty vÒ c«ng t¸c tæ chøc c¸n bé, lao ®éng, tiÒn l-¬ng, tõ ®ã thùc hiÖn
c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch...
* Phßng kÜ thuËt: Chuyªn lµm c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lÝ vµ ph¸t triÓn
kÜ thuËt c«ng nghÖ, chÞu mäi tr¸ch nhiÖm tõ khi tµu cËp c¶ng s÷a ch÷a, ®Õn
khi thanh to¸n hîp ®ång, tµu rêi c¶ng. Ngoµi ra, phßng cßn cã tr¸ch nhiÖm
x©y dùng phong trµo nghiªn cøu khoa häc kÜ thuËt, chñ tr× trong viÖc tæ
chøc ®¨ng kÝ ®Ò tµi nghiªn cøu, ¸p dông s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kÜ thuËt vµo d©y
truyÒn s¶n xuÊt, tham gia vµo viÖc kiÓm kª ®¸nh gi¸ tµi s¶n, chÊt l-îng kÜ
thuËt vµ xö lÝ c¸c tµi s¶n ®ã.
* Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh: §øng ®Çu lµ kÕ to¸n tr-ëng thay mÆt cho
gi¸m ®èc ®iÒu hµnh c«ng t¸c cña phßng tµi chÝnh kÕ to¸n, tham m-u cho
gi¸m ®èc trong viÖc lËp kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch tµi chÝnh (qu¶n lÝ
c¸c nguån vèn vµ quü, c«ng t¸c tÝn dông) nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông
vèn vµ viÖc chÊp hµnh kØ luËt tµi chÝnh Nhµ n-íc, thùc hiÖn c«ng t¸c h¹ch
to¸n theo ®iÒu lÖ tæ chøc, c«ng t¸c kÕ to¸n Nhµ n-íc trong toµn C«ng ty,
kiÓm tra vµ ph©n tÝch hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
C«ng ty.
* Gi¸m ®èc c¸c xÝ nghiÖp: Lµ ng-êi thay mÆt cho gi¸m ®èc theo dâi
vµ chØ ®¹o ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp do m×nh qu¶n lÝ nh»m hoµn thiÖn tèt
nhiÖm vô mµ C«ng ty giao phã. C¸c gi¸m ®èc xÝ nghiÖp ®iÒu hµnh vµ qu¶n
lÝ xÝ nghiÖp theo chÕ ®é mét thñ tr-ëng vµ chÞu mäi tr¸ch nhiÖm tr-íc gi¸m
®èc C«ng ty.
Ngoµi c¸c mèi quan hÖ trùc tuyÕn trªn, c¸c phßng ban cßn cã mèi
quan hÖ chøc n¨ng ®Õn c¸c xÝ nghiÖp ®Ó hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch cña C«ng
ty.
4. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n vµ h×nh thøc kÕ to¸n t¹i C«ng ty S«ng
Thu:
a. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n:
§Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong viÖc qu¶n lÝ chÆt chÏ nguån vèn, vËt
t-, tµi s¶n kinh doanh, ®ång thêi kh«ng cã sù ph©n t¸n quyÒn lùc qu¶n lÝ
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng nh- ho¹t ®éng tµi chÝnh. C«ng ty S«ng
Thu ®· chän m« h×nh tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n tËp trung ®-îc tæ chøc theo
h×nh thøc trùc tuyÕn chøc n¨ng, phßng kÕ to¸n ngoµi 5 nh©n viªn kÕ to¸n do
kÕ to¸n tr-ëng phô tr¸ch chung d-íi sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña gi¸m ®èc C«ng
ty cßn cã c¸c nh©n viªn kÕ to¸n ë c¸c ®¬n vÞ phô thuéc.Bé m¸y kÕ to¸n
®-îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau:
KÕ to¸n tr-ëng
KÕ to¸n
VËt t-
KÕ to¸n
TSC§ &
c«ng nî
kiªm kÕ
to¸n tæng
hîp
Qu¶n lý
m¹ng kiªm
kÕ to¸n
gi¸ thµnh
KÕ to¸n
Thanh to¸n
tiÒn l-¬ng
Thñ quü
Nh©n viªn kÕ to¸n c¸c ®¬n vÞ phô thuéc
Mçi nh©n viªn kÕ to¸n theo dâi vµ chÞu tr¸ch nhiÖm trong ph¹m vi
phÇn viÖc cña m×nh cô thÓ:
* KÕ to¸n tr-ëng: §iÒu hµnh chung mäi c«ng viÖc cña Phßng tµi
chÝnh kÕ to¸n cã nhiÖm vô qu¶n lÝ s¾p xÕp bè trÝ c«ng viÖc cho nh©n viªn
cña phßng m×nh. Trùc tiÕp ®-a ra c¸c quy ®Þnh vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i
C«ng ty, b¸o c¸o kÕt qu¶ tµi chÝnh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ho¹t ®éng tµi
chÝnh kÕ to¸n cña C«ng ty víi gi¸m ®èc, thùc hiÖn viÖc b¸o c¸o quyÕt to¸n
vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
* Qu¶n lÝ m¹ng kiªm kÕ to¸n gi¸ thµnh: §iÒu hµnh, qu¶n lÝ vµ chÞu
tr¸ch nhiÖm vÒ ho¹t ®éng trªn m¹ng vi tÝnh cña C«ng ty. Cuèi th¸ng tËp hîp
c¸c chi phÝ tÝnh gi¸ thµnh cña tõng s¶n phÈm hoµn thµnh.
* KÕ to¸n tæng hîp kiªm kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh vµ c«ng nî: Cã
nhiÖm vô theo dâi c«ng nî, t×nh h×nh biÕn ®æi tµi s¶n cè ®Þnh, tÝnh khÊu hao
tµi s¶n cè ®Þnh, khi ®Õn k× tËp hîp c¸c chøng tõ vµ b¶ng kª ®Ó lªn nhËt kÝ
chung vµ tæng hîp vµo sæ c¸i lËp b¸o c¸o quyÕt to¸n ®Þnh k×.
* KÕ to¸n thanh to¸n tiÒn l-¬ng: Theo dâi viÖc tr¶ l-¬ng, th-ëng phô
cÊp cña toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn, tÝnh vµ theo dâi chi tiÕt c¸c kho¶n
t¹m øng, tiÒn mÆt, tiÒn göi Ng©n hµng.
* Thñ quü: Cã nhiÖm vô gi÷ tiÒn mÆt, giao dÞch víi ng©n hµng, giao
nhËn chøng tõ theo lÖnh cña kÕ to¸n tr-ëng vµ gi¸m ®èc c«ng ty, ®ång thêi
theo dâi chi tiÕt c¸c kho¶n chi phÝ vµ c¸c nguån vèn.
* Nh©n viªn kÕ to¸n c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc: Lµm nhiÖm vô h¹ch to¸n
ban ®Çu vµ ghi chÐp mét sè nghiÖp vô trung gian ®Þnh k× tËp hîp chøng tõ
vÒ phßng kÕ to¸n ®Ó ghi sæ vµ lËp b¸o c¸o cuèi k×.
b. H×nh thøc kÕ to¸n C«ng ty S«ng Thu:
C«ng ty S«ng Thu víi ®Æc ®iÓm võa s¶n xuÊt võa kinh doanh cã ®Þa
bµn ho¹t ®éng t-¬ng ®èi tËp trung, vµ lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp.
Do vËy viÖc lùa chän h×nh thøc sæ kÕ to¸n ®ßi hái ph¶i phï hîp víi mäi
®iÒu kiÖn ®Æc ®iÓm cña C«ng ty. XuÊt ph¸t tõ lÝ do ®ã C«ng ty S«ng Thu ®·
¸p dông h×nh thøc nhËt kÝ chung ®-îc thiÕt kÕ trªn m¸y vi tÝnh lµm h×nh
thøc sæ kÕ to¸n cho C«ng ty m×nh vµ ®-îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau:
S¬ ®å tæ chøc h×nh thøc sæ kÕ to¸n t¹i C«ng ty S«ng Thu:
Chøng tõ gèc
B¶ng kª chøng tõ
NhËt ký chung
Sæ quü, c¸c sæ
nhËt ký
chuyªn dïng
Sæ c¸i
C¸c sæ kÕ to¸n
chi tiÕt
B¶ng tæng hîp
chi tiÕt
B¶ng c©n ®èi ph¸t sinh
B¸o c¸o tµi chÝnh
* Tr×nh tù ghi chÐp:
- H»ng ngµy c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®-îc ph¶n ¸nh trªn
chøng tõ gèc nh©n viªn kÕ to¸n tiÕn hµnh thu nhËp ph©n lo¹i chøng tõ theo
tõng thµnh phÇn hµnh kÕ to¸n riªng.
- Dùa vµo chøng tõ gèc hµng ngµy kÕ to¸n ghi c¸c nghiÖp vô kinh tÕ
ph¸t sinh vµo c¸c sæ chi tiÕt cã liªn quan nh-: Sæ ghi nhËt kÝ mua hµng, nhËt
kÝ b¸n hµng, sæ nhËt kÝ thu chi tiÒn mÆt... vµ c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt kh¸c.
§Þnh k× tõ c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt nµy kÕ to¸n tæng hîp sè liÖu vµo
b¶ng tæng hîp chi tiÕt.
- §èi víi mét sè tµi kho¶n cÇn theo dâi chi tiÕt nh- TK 131, TK 141,
TK 138, TK 338... th× theo dâi trªn c¸c sæ chi tiÕt riªng. §èi víi c¸c nghiÖp
vô kh«ng thuéc ph¹m vi theo dâi chi tiÕt, sÏ ®-îc tæng hîp vµo b¶ng kª lµ
gèc. C¸c b¶ng kª chøng tõ nµy sÏ lµm c¨n cø ®Ó ghi vµo sæ phô cã liªn quan
vµ sæ nhËt kÝ chung hµng ngµy.
- Cuèi k× h¹ch toan kÕ to¸n c¨n cø vµo sè liÖu ®· ghi trªn nhËt kÝ
chung vµ c¸c sæ nh-: sæ quü hay c¸c nhËt kÝ chuyªn dïng cËp nhËp vµo sæ
c¸i sau ®ã ®èi chiÕu kiÓm tra sè liÖu gi÷a sæ c¸i vµ b¶ng tæng hîp chi tiÕt.
Khi ®èi chiÕu xong nÕu kh«ng cã g× sai sãt m¸y sÏ tù ®éng lËp vµ cho in ra
b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh vµ b¸o c¸o tµi chÝnh.
5. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty S«ng Thu qua
c¸c n¨m
Trong nh÷ng n¨m qua mÆc dï gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n nh-ng C«ng ty
®· kh¾c phôc ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn, ®¶m b¶o s¶n xuÊt kinh doanh cã l·i.
KÕt qu¶ kinh doanh qua 2 n¨m 1997-1998 ®-îc thÓ hiÖn qua biÓu mÉu sau:
§¬n vÞ tÝnh: ®ång
N¨m
ChØ tiªu
1. Tæng doanh thu
2. Tæng chi phÝ
3. Tæng lîi nhuËn
4. Tû suÊt lîi nhuËn
so víi tæng doanh
thu
5. Tû suÊt lîi nhuËn
so víi tæng chi phÝ
6. Thu nhËp b×nh
qu©n
1997
1998
19.636.675.000 58.682.595.000
18.377.779.000 57.431.707.000
1.258.896.000
250.888.000
6,416
0,436
So s¸nh 98/ 97
Chªnh lÖch
Tèc ®é
+ 38.045.920.000
+ 193,7%
+ 39.053.928.000
+ 212,5%
-100.800.000
- 80,1
- 5,98%.
6,856
6,446
-0,416
754.000
759.000
+5.000
Qua b¶ng biÓu ta thÊy:
Tæng lîi nhuËn n¨m 1997 lµ 1.258.896.000 ® sang n¨m 1998 tæng lîi
nhuËn lµ 250.888.000 nh- vËy n¨m 1998 so víi n¨m 1997 tæng lîi nhuËn
gi¶m 100.800.800 ® t-¬ng øng víi tèc ®é gi¶m 80,1% kÐo theo tû suÊt lîi
nhuËn so víi tæng doanh thu qua hai n¨m gi¶m 5,98% ( 0,43% - 6,41%) vµ
tØ suÊt lîi nhuËn so víi tæng chi phÝ gi¶m 0,41% (6,44% - 6,856%). Së dÜ cã
nh- vËy ®ã lµ do:
Tæng doanh thu n¨m 1998 so víi tæng doanh thu n¨m 1997 t¨ng
38.045.920.000® (58.682.595.000® - 19.636.675.000®) øng víi tèc ®é
t¨ng193,7%. §iÒu nµy chøng tá trong hai n¨m qua c«ng ty ®· kh«ng ngõng
t×m mäi biÖn ph¸p tÝch cùc, h÷u hiÖu trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
®Ó nh»m h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm hµng ho¸ lµm t¨ng doanh thu cho c«ng ty
trong hai n¨m qua.
Tuy nhiªn do trong n¨m 1998 c«ng ty ph¶i chÞu søc Ðp rÊt lín cña
cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ trong khu vùc, nªn lµm cho nhiÒu hîp ®ång kinh
tÕ ®· ký kÕt kh«ng ®-îc thùc hiÖn. Trong khi ®ã tiÒn vay Ng©n hµng cña
c«ng ty l¹i ph¶i chÞu tÝnh l·i suÊt vay tõng ngµy mét. §iÒu ®ã ®· lµm cho
tæng chi phÝ chung hai n¨m qua t¨ng ®Õn 39.053.928.000® øng víi tèc ®é
t¨ng 212,5%. §©y lµ ®iÒu x¶y ra ngoµi ý muèn cña C«ng ty, vµ C«ng ty ®·
tõng b-íc kh¾c phôc ®-îc.
II. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô
hµng ho¸ t¹i c«ng ty s«ng thu.
1. Kh¸i niÖm :
Tiªu thô hµng ho¸ lµ mét qu¸ tr×nh ®-a hµng ho¸ tõ lÜnh vùc s¶n xuÊt
®Õn lÜnh vùc tiªu dïng th«ng qua mèi quan hÖ trao ®æi hµng ho¸ tiÒn tÖ.
2. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸:
+ Tæ chøc thùc hiÖn chÕ ®é tr¸ch nhiÖm vËt chÊt ®èi víi vËt t- hµng
ho¸, hµng ho¸. Hµng ho¸ ë bÊt cø ®©u còng cã ng-êi chÞu tr¸ch nhiÖm vËt
chÊt trùc tiÕp qu¶n lý, b¶o qu¶n ®Ó khi cÇn thiÕt cã thÓ quy tr¸ch nhiÖm râ
rµng.
+ TiÕn hµnh kÕ to¸n chi tiÕt hµng ho¸ vÒ sè l-îng lÉn gi¸ trÞ, th-êng
xuyªn kiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu vµ h¹ch to¸n nghiÖp vô ë c¸c kho quÇy.
+ Thèng nhÊt c¸ch ®¸nh gi¸ ®Ó ph¶n ¸nh ®óng ®¾n gi¸ trÞ thùc tÕ cña
s¶n phÈm, vËt t-, hµng ho¸.
+ C¸c chØ tiªu kÕ to¸n ph¶n ¸nh ph¶i phï hîp víi c¸c chØ tiªu kÕ
ho¹ch vÒ néi dung vµ ph-¬ng ph¸p tÝnh, ®Ó cã thÓ so s¸nh ®-îc khi xem xÐt
®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch.
3. Thêi ®iÓm ghi chÐp hµng tiªu thô :
Lµ thêi ®iÓm ng-êi b¸n mÊt quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ vµ ®-îc quyÒn
së h÷u vÒ tiÒn tÖ, ®-îc vËn dông theo c¸ch h×nh thøc sau :
+ §èi víi b¸n lÎ thu tiÒn trùc tiÕp khi kÕ to¸n nhËn ®-îc b¸o c¸o b¸n
hµng (sau khi ®· kiÓm to¸n) cña mËu dÞch viªn th× ®ã lµ thêi ®iÓm ®Ó ghi
chÐp.
+ §èi víi h×nh thøc b¸n hµng giao t¹i kho bªn b¸n th× thêi ®iÓm ®Ó
ghi chÐp lµ khi giao hµng cho bªn mua vµ cã ch÷ ký cña ng-êi nhËn hµng.
+ §èi víi b¸n hµng theo ph-¬ng thøc chuyÓn hµng th× khi bªn b¸n
nhËn ®-îc giÊy b¸o nhËn hµng cña bªn mua hoÆc chøng tõ tr¶ tiÒn, th× ®ã lµ
thêi ®iÓm ghi chÐp.
+ §èi víi h×nh thøc b¸n hµng vËn chuyÓn th¼ng th× khi nhËn ®-îc
giÊy b¸o nhËn hµng hoÆc chøng tõ tr¶ tiÒn cña bªn mua ®ã lµ thêi ®iÓm ghi
chÐp.
4. C¸c ph-¬ng thøc tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸:
HiÖn nay c¸c ®¬n vÞ th-êng tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ víi nh÷ng
ph-¬ng thøc chñ yÕu sau :
a. §èi víi b¸n bu«n :
§-îc thùc hiÖn d-íi 2 h×nh thøc : B¸n bu«n qua kho vµ b¸n bu«n vËn
chuyÓn th¼ng.
* §èi víi b¸n bu«n qua kho :
Theo h×nh thøc nµy, hµng ho¸ b¸n cho bªn mua ®-îc xuÊt ra trùc tiÕp
tõ kho cña ®¬n vÞ b¸n bu«n. Trong ph-¬ng thøc nµy còng ®-îc thùc hiÖn
theo hai h×nh thøc b¸n, gåm : H×nh thøc b¸n hµng trùc tiÕp giao hµng cho
bªn mau t¹i kho vµ h×nh thøc b¸n hµng chuyÓn hµng göi ®i cho ng-êi mua
theo hîp ®ång.
+ Theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp t¹i kho th× bªn mua c¨n cø vµo
hîp ®ång ®· ký, uû nhiÖm ng-êi cña ®¬n vÞ m×nh ®Õn nhËn hµng t¹i kho cña
®¬n vÞ b¸n bu«n. Chøng tõ sö dông cho h×nh thøc b¸n nµy lµ phiÕu xuÊt kho
vµ ho¸ ®¬n GTGT.
+ Theo h×nh thøc chuyÓn hµng göi ®i b¸n th× ®¬n vÞ b¸n c¨n cø vµo
hîp ®ång ®· ký kÕt víi bªn mua tiÕn hµnh chuyÓn hµng cho bªn mua,
chøng tõ b¸n hµng ë tr-êng hîp nµy còng lµ phiÕu xuÊt vµ ho¸ ®¬n GTGT.
* §èi víi b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng:
Theo ph-¬ng thøc nµy hµng ho¸ b¸n cho bªn mua ®-îc giao th¼ng tõ
kho cña bªn cung cÊp (®¬n vÞ b¸n hµng cho doanh nghiÖp b¸n bu«n) hoÆc
giao th¼ng tõ nhµ ga, bªn c¶ng... mµ kh«ng cÇn qua kho cña doanh nghiÖp
b¸n bu«n. Trong ph-¬ng thøc b¸n nµy còng ®-îc thùc hiÖn qua 2 h×nh thøc
b¸n ®ã lµ :
+ H×nh thøc b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng cã tham gia thanh to¸n:
Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp b¸n bu«n tiÕn hµnh thanh to¸n ®èi víi
bªn cung cÊp vÒ mua hµng, ®ång thêi võa tiÕn hµnh thanh to¸n ®èi víi bªn
mua hµng vÒ b¸n hµng, nghÜa lµ : ®ång thêi ph¸t sinh c¶ nghiÖp vô mua
hµng vµ nghiÖp vô b¸n hµng ë ®¬n vÞ b¸n bu«n.
+ H×nh thøc b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng kh«ng cã tham gia thanh
to¸n. Theo h×nh thøc nµy th× ®¬n vÞ b¸n bu«n lµ ng-êi trung gian gi÷a bªn
cung cÊp víi bªn mua, khi ®ã ®¬n vÞ b¸n bu«n uû nhiÖm cho bªn mua trùc
tiÕp nhËn hµng vµ lµm thñ tôc thanh to¸n tiÒn mua hµng víi bªn cung cÊp,
cßn ®èi víi ®¬n vÞ b¸n bu«n kh«ng ph¸t sinh c¸c nghiÖp vô vÒ mua b¸n
hµng mµ chØ ®-îc h-ëng thñ tôc phÝ do bªn mua hoÆc bªn cung cÊp tr¶.
b. §èi víi b¸n lÎ :
- B¸n lÎ thu tiÒn trùc tiÕp : Theo h×nh thøc nµy, nh©n viªn b¸n hµng
võa thu tiÒn võa giao hµng cho kh¸ch, cuèi ca (ngµy) nh©n viªn b¸n hµng
lËp giÊy b¸o nép tiÒn vµ c¨n cø vµo sè tiÒn ®· thu ®-îc cña kh¸ch hµng nép
cho thñ quü, sau ®ã lËp b¸o c¸o b¸n hµng (b¶ng kª b¸n lÎ hµng ho¸ dÞch vô)
®Ó ph¶n ¸nh sè l-îng vµ gi¸ trÞ cña hµng ho¸ vµ chuyÓn chøng tõ b¸n hµng
kÌm giÊy nép tiÒn cho bé phËn kÕ to¸n ghi sæ.
c. §èi víi b¸n hµng theo ph-¬ng thøc göi hµng ®¹i lý, ký göi :
Theo ph-¬ng thøc nµy ®¬n vÞ cã hµng göi ®¹i lý, ký göi chuyÓn hµng
cho ®¬n vÞ nhËn b¸n hµng ®¹i lý, ký göi b¸n hé vµ thanh to¸n tiÒn hoa hång
cho bªn nhËn b¸n ®¹i lý. Khi bªn nhËn b¸n ®¹i lý, ký göi th«ng b¸o ®· b¸n
®-îc hµng, hoÆc tr¶ tiÒn vÒ hµng nhËn b¸n ®¹i lý, ký göi th× hµng ho¸ míi
®-îc coi lµ ®· tiªu thô. Chøng tõ sö dông trong tr-êng hîp nµy lµ b¶ng
thanh to¸n hµng ®¹i lý, ký göi.
d. §èi víi b¸n hµng theo ph-¬ng thøc tr¶ gãp :
§©y lµ ph-¬ng thøc b¸n hµng mµ ng-êi mua kh«ng ph¶i tr¶ tiÒn ngay
mét lÇn tÊt c¶ sè tiÒn hµng mµ chØ tr¶ tr-íc mét phÇn ®Ó nhËn hµng, sè tiÒn
cßn l¹i sÏ ®-îc tr¶ dÇn trong kho¶ng thêi gian quy ®Þnh cô thÓ.
Ngoµi c¸c ph-¬ng thøc b¸n hµng nh- trªn, hiÖn nay cßn cã c¸c h×nh
thøc b¸n nh-: b¸n hµng ë siªu thÞ, b¸n hµng qua ®iÖn tho¹i, b¸n hµng theo
ph-¬ng thøc ®æi hµng...
5. C¸c ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n cô thÓ nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ t¹i
c«ng ty.
a) ¸p dông vµ quy ®Þnh kÕ to¸n trªn c¸c tµi kho¶n chñ yÕu cã liªn
quan ®Õn kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸:
T¹i C«ng ty S«ng thu kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ th-êng sö dông mét
sè tµi kho¶n chñ yÕu nh- sau:
- T¯i kho°n 511 “Doanh thu b¸n h¯ng”
- T¯i kho°n 521 “ChiÕt khÊu b¸n h¯ng”
- T¯i kho°n 531 “H¯ng b¸n bÞ tr° l¹i”
- T¯i kho°n 532 “Gi°m gi¸ h¯ng b¸n”
a.1) T¯i kho°n 511 “Doanh thu b¸n h¯ng”:
C«ng dông: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh tæng doanh thu b¸n
hµng thùc tÕ cña ®¬n vÞ trong kú h¹ch to¸n.
Tæng doanh thu lµ sè tiÒn ®-îc ghi ë phÇn céng tiÒn hµng trªn ho¸
®¬n GTGT, trªn hîp ®ång cung cÊp lao vô, dÞch vô kÓ c¶ phÇn doanh thu
chiÕt khÊu cho ng-êi mua, hay ng-êi b¸n bÞ tr¶ l¹i vµ gi¶m gi¸ hµng b¸n
chÊp nhËn cho ng-êi mua nh-ng ch-a ®-îc ghi trªn ho¸ ®¬n.
Mét sè quy ®Þnh kÕ to¸n trªn t¯i kho°n 511 “Doanh thu b¸n h¯ng”
* KÕ to¸n sö dông tµi kho¶n nµy cÇn t«n träng mét sè quy ®Þnh sau :
+ ChØ ph¶n ¸nh trªn tµi kho¶n nµy sè doanh thu cña khèi l-îng s¶n
phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô ®· ®-îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô:
+ Néi dung cña c¸c kho¶n doanh thu bao gåm :
- Hµng ho¸ vËt t- thµnh phÈm xuÊt b¸n trong kú.
- Lao vô dÞch vô ®· cung cÊp trong kú.
- Hµng ho¸ thµnh phÈm xuÊt biÕu tÆng, tr¶ l-¬ng, th-ëng cho c«ng
nh©n viªn.
- Hµng ho¸ vËt t- thµnhh phÈm xuÊt ®æi lÊy vËt t-, hµng ho¸ kh¸c.
* Kh«ng h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n nµy nh÷ng tr-êng hîp sau ®©y :
- TrÞ gi¸ hµng ho¸, vËt t-, b¸n thµnh phÈm xuÊt giao cho bªn ngoµi
gia c«ng, chÕ biÕn.
- C¸c kho¶n thu ®-îc tõ thanh lý, nh-îng b¸n tµi s¶n cè ®Þnh.
- Hµng ho¸ göi ®i b¸n nh-ng ch-a cã sù chÊp thuËn cña bªn mua.
Trong tr-êng hîp b¸n hµng theo ph-¬ng thøc tr¶ gãp th× chØ h¹ch
to¸n v¯o t¯i kho°n 511 “doanh thu b¸n h¯ng” theo gi¸ b×nh thêng.
Trong tr-êng hîp doanh nghiÖp nhËn b¸n hµng ®¹i lý, ký göi th× ph¶n
¸nh vµo tµi kho¶n nµy sè tiÒn hoa hång ®-îc h-ëng.
NÕu doanh nghiÖp nhËn gia c«ng chÕ biÕn chØ ph¸n ¸nh vµo tµi kho¶n
nµy sè tiÒn thuª gia c«ng ®-îc thanh to¸n.
C¸c kho¶n chiÕt khÊu b¸n hµng, gi¶m gi¸ b¸n hµng, hµng b¸n bÞ tr¶
l¹i khi ph¸t sinh kh«ng ghi trùc tiÕp vµo tµi kho¶n nµy, mµ ph¶n ¸nh vµo c¸c
t¯i kho°n cã liªn quan nh : TK 521 “ChiÕt khÊu b¸n h¯ng”; TK 531 “H¯ng
b¸n bÞ tr° l¹i”; TK 532 “Gi°m gi¸ h¯ng b¸n”. Cuèi th¸ng míi ®îc kÕt
chuyÓn sang TK 511 “Doanh thu b¸n h¯ng”.
Tr-êng hîp trong kú doanh nghiÖp ®· viÕt ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ ®·
thu tiÒn hµng, nh-ng cuèi kú vÉn ch-a giao hµng cho bªn mua th× ta kh«ng
ph°n ¸nh v¯o TK 511 “Doanh thu b¸n h¯ng” m¯ ta ph°n ¸nh v¯o bªn cã cña
TK 131 “Ph°i thu kh¸ch h¯ng”.
a.2. T¯i kho°n 521 “ChiÕt khÊu b¸n h¯ng”
C«ng dông: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¶nh toµn bé sè tiÒn gi¶m trõ
cho ng-êi mua hµng do viÖc ng-êi mua hµng ®· thanh to¸n sè tiÒn mua
hµng tr-íc thêi h¹n thanh to¸n ®· tho¶ thuËn hoÆc v× mét lý do -u ®·i kh¸c.
Quy ®Þnh h¹ch to¸n T¯i kho°n 521 “ChiÕt khÊu b¸n h¯ng”
* KÕ to¸n sö dông tµi kho¶n nµy cÇn t«n träng mét sè quy ®Þnh sau :
+ ChiÕt khÊu b¸n hµng ®-îc h¹ch to¸n khi viÖc thanh to¸n tiÒn mua
hµng ®-îc kÕt thóc tr-íc thêi h¹n thanh to¸n ®· ®-îc tho¶ thuËn gi÷a ng-êi
b¸n vµ ng-êi mua.
+ ChiÕt khÊu b¸n hµng ®-îc chi tiÕt cho tõng kh¸ch hµng vµ tõng lo¹i
hµng ho¸ tiªu thô nh- : hµng ho¸, s¶n phÈm, lao vô.
+ Trong kú h¹ch to¸n chiÕt khÊu b¸n hµng ph¸t sinh thùc tÕ ®-îc
ph°n ¸nh bªn nî TK 521 “ChiÕt khÊu b¸n h¯ng”. Cuèi kú kho°n chiÕt khÊu
n¯y ®îc kÕt chuyÓn sang TK 511 “Doanh thu b¸n h¯ng” ®Ó x¸c ®Þnh
doanh thu thuÇn cña khèi l-îng s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô, lao vô thùc tÕ
thùc hiÖn trong kú h¹ch to¸n.
a.3. T¯i kho°n 531 “H¯ng b¸n bÞ tr° l¹i”:
C«ng dông : Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ cña sè s¶n
phÈm, hµng ho¸, dÞch vô, lao vô ®· tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do c¸c
nguyªn nh©n nh- : do vi ph¹m cam kÕt, vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ, hµng bÞ
kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng chñng lo¹i quy c¸ch.
Quy ®Þnh kÕ to¸n t¯i kho°n 531 “H¯ng b¸n bÞ tr° l¹i”.
+ Tµi kho¶n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i chØ ph¶n ¸nh gi¸ trÞ cña hµng b¸n bÞ
tr¶ l¹i (tÝnh theo ®óng nh- ®¬n gi¸ ghi trªn ho¸ ®¬n). Tr-êng hîp bÞ tr¶ l¹i
mét phÇn sè hµng ®· b¸n th× chØ ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n nµy trÞ gi¸ cña sè
hµng bÞ tr¶ l¹i ®óng b»ng sè l-îng chi iphÝ kh¸c ph¸t sinh liªn quan ®Õn
viÖc b¸n hµng bÞ tr¶ l¹i nµy mµ doanh nghiÖp ph¶i chÞu chi phÝ th× ch¶n ¸nh
v¯o t¯i kho°n 641 “Chi phÝ b¸n h¯ng”.
+ Trong kú h¹ch to¸n trÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ®-îc ph¶n ¸nh vµo
bªn nî t¯i kho°n 531 “H¯ng b¸n bÞ tr° l¹i”. Cuèi kú tæng trÞ gi¸ h¯ng b¸n bÞ
tr° l¹i ®îc kÕt chuyÓn sang TK 511 “Doanh thu b¸n h¯ng” ®Ó x¸c ®Þnh
doanh thu thuÇn cña kú h¹ch to¸n.
a.4. T¯i kho°n 531 “Gi°m gi¸ h¯ng b¸n”
C«ng dông : Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m gi¸,
bít gi¸, håi khÊu cña viÖc b¸n hµng trong kú h¹ch to¸n.
+ Gi¶m gi¸ lµ kho¶n gi¶m trõ ®-îc ng-êi b¸n chÊp nhËn mét c¸ch
®Æc biÖt trªn gi¸ ®· tho¶ thuËn v× lý do b¸n hµng kÐm mÊt phÈm chÊt hay
kh«ng ®óng quy c¸ch theo ®óng quy ®Þnh trong hîp ®ång kinh tÕ.
+ Bít gi¨ lµ kho¶n gi¶m trõ trªn gi¸ b¸n th«ng th-êng v× lý do mua
víi khèi l-îng lín tÝnh theo tû lÖ nµo ®ã trªn ho¸ ®¬n, ng-êi b¸n thùc hiÖn
bít gi¸ cho ng-êi mua ngay sau lÇn mua hµng.
+ Håi khÊu lµ kho¶n gi¶m trõ tÝnh trªn tæng sè c¸c nghiÖp vô ®· thùc
hiÖn víi mét kh¸ch hµng trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh vµ håi khÊu cho
ng-êi mua sau khi ®· b¸n ®-îc hµng.
Quy ®Þnh h¹ch to¸n t¯i kho°n 532 “Gi°m gi¸ b¸n h¯ng”
+ ChØ ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n nµy c¸c kho¶n gi¶m trõ do viÖc chÊp
thuËn gi¶m gi¸ ngoµi ho¸ ®¬n. Kh«ng ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n nµy sè gi¶m
gi¸ ®· ®-îc ghi trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ ®-îc trõ vµo tæng gi¸ trÞ b¸n trªn
ho¸ ®¬n.
+ Trong kú h¹ch to¸n kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ph¸t sinh thùc tÕ
®îc ph°n ¸nh v¯o bªn nî t¯i kho°n 532 “Gi°m gi¸ h¯ng b¸n” cuèi kú kÕt
chuyÓn tæng sè tiÒn gi°m gi¸ h¯ng b¸n v¯o TK 511 “Doanh thu b¸n h¯ng”
®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn thùc tÕ thÓ hiÖn trong kú.
b. Sæ s¸ch kÕ to¸n :
+ Sæ nhËt ký b¸n hµng ®-îc më, ghi chÐp hµng ngµy vµ chØ ph¶n ¸nh
c¸c nghiÖp vô hµng ho¸ tiªu thô ph¸t sinh nh-ng ch-a thu tiÒn cña kh¸ch
hµng. NÕu hµng ho¸ tiªu thô thu b»ng tiÒn mÆt th× ®-îc vµo sæ nhËt ký thu
tiÒn. C¨n cø ®Ó vµo sæ nhËt ký b¸n hµng h»ng ngµy lµ nh÷ng chøng tõ gèc
®-îc lËp trong qu¸ tr×nh b¸n hµng nh- ho¸ ®¬n GTGT ch¼ng h¹n.
+ Sæ nhËt ký chung ®-îc më vµ ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t
sinh h»ng ngµy, nh-ng chØ ph¶n ¸nh vµo c¸c sæ nhËt ký chuyªn dïng. §èi
víi nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ nhËt ký chung chØ ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô
b¸n hµng thu b»ng tiÒn göi Ng©n hµng v× c«ng ty kh«ng sö dông nhËt ký
tiÒn göi.
+ Sæ c¸i lµ lo¹i sæ tæng hîp, dïng ®Ó tæng hîp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ
ph¸t sinh theo néi dung kinh tÕ. Sæ c¸i ®-îc më riªng cho tõng lo¹i tµi
kho¶n, mçi tµi kho¶n më mét trang hay nhiÒu trang theo néi dung cña
nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh.
- Cuèi th¸ng ®èi víi nghiÖp vô b¸n hµng t¹i C«ng ty th× c¨n cø vµo sæ
nhËt ký chuyªn dïng ®Ó vµo sæ.
C1 : Sæ nhËt ký b¸n hµng.
C2 : MÉu sæ nhËt ký chung.
C3 : MÉu sæ c¸i.
(Xem trang bªn)
§¬n vÞ tÝnh : §ång
Sæ nhËt ký b¸n hµng
Chøng tõ
Ngµy
th¸ng Sè
Ngµy
ghi sæ
07/11/99 254
04/11/99
........
........
........
22/11/99 260
22/11/99
DiÔn gi¶i
Hµng chuyÓn b¸n ®· tiªu thô
........
B¸n hµng ch-a thu tiÒn
Sæ nhËt ký chung
Ghi cã TK doanh thu
Ph¶i thu
kh¸ch hµng Hµng ho¸
Thµnh phÈm DÞch
(Nî TK 131)
vô
16.446.000
16.446.000
........
........
........
........
112.950.000 112.950.000
Trang : 1
§¬n vÞ tÝnh : §ång
Chøng
Ngµy
tõ
th¸ng
DiÔn gi¶i
ghi sæ
Sè
Ngµy
04/11/99 1770
04/11/99 XuÊt kho chuyÓn hµng göi b¸n
§· ghi
sæ c¸i
Tµi kho¶n ®èi øng
Nî
157
Cã
30/11/99
10/11/99 B¸n hµng giao tay ba thu b»ng
tiÒn göi Ng©n hµng
KÕt chuyÓn chiÕt khÊu b¸n hµng
112
Nî
14.645.000
KÕt chuyÓn gi¶m gi¸ hµng b¸n
22.176.000
511
3331
511
20.160.000
2.016.000
1.691.250
511
1.691.000
1.185.975
532
30/11/99
KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn
511
1.185.975
54.878.775
911
Sæ c¸i
Cã
14.645.000
521
30/11/99
........
Sè ph¸t sinh
156
10/11/99 257
Ghi chó
54.878.775
- Xem thêm -