LuËn v¨n Tèt nghiÖp
1
PhÇn më ®Çu
1.Sù cÇn thiÕt cña ®Ò tµi
Hoµ nhËp cïng sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp còng ®· vµ ®ang nç lùc ®Ó ®¶m b¶o sù tån t¹i
vµ ph¸t triÓn cña m×nh th«ng qua c¸c chiÕn lîc vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh. Khi ph©n tÝch t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¹i mét doanh
nghiÖp s¶n xuÊt, th× chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ nh÷ng chØ tiªu
kinh tÕ quan träng. §Ó cã ®îc nh÷ng sè liÖu trªn chóng ta kh«ng thÓ kh«ng
nh¾c tíi vai trß to lín cña h¹ch to¸n kÕ to¸n. ViÖc tæ chøc kÕ to¸n ®óng, hîp
lý, chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã ý
nghÜa rÊt lín trong c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ, gi¸ thµnh s¶n phÈm, trong viÖc
kiÓm tra tÝnh hîp lÖ, hîp ph¸p cña chi phÝ ph¸t sinh ë doanh nghiÖp nãi chung
vµ ë c¸c ph©n xëng, tæ, ®éi s¶n xuÊt nãi riªng. Th«ng qua sè liÖu do bé phËn
kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh cung cÊp, nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp
biÕt ®îc chi phÝ vµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña tõng lo¹i s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm,
cña ho¹t ®éng kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c trong doanh nghiÖp. Qua ®ã,
nhµ qu¶n lý cã thÓ ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh
s¶n phÈm, t×nh h×nh sö dông lao ®éng, vËt t, tiÒn vèn cã hiÖu qu¶, ®Ó tõ ®ã cã
®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh phï hîp víi sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh vµ yªu cÇu
qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
ViÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
chØ cã thÓ dùa trªn gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh x¸c. VÒ phÇn m×nh, tÝnh chÝnh
x¸c cña gi¸ thµnh s¶n phÈm l¹i chÞu ¶nh hëng cña kÕt qu¶ tæng hîp chi phÝ s¶n
xuÊt. Do vËy tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
®Ó ®¶m b¶o x¸c ®Þnh ®óng néi dung, ph¹m vi chi phÝ cÊu thµnh trong gi¸
thµnh, x¸c ®Þnh ®óng lîng gi¸ trÞ c¸c yÕu tè chi phÝ ®· dÞch chuyÓn vµo s¶n
phÈm hoµn thµnh lµ yªu cÇu cÊp b¸ch vµ ngµy cµng ph¶i hoµn thiÖn ®æi míi
c«ng t¸c ®ã lµ rÊt cÇn thiÕt ®èi víi doanh nghiÖp.
Nh chóng ta ®· biÕt, x©y dùng c¬ b¶n lµ ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt ®éc lËp
cã chøc n¨ng t¸i s¶n xuÊt tµi s¶n cè ®Þnh cho tÊt c¶ c¸c ngµnh cho nÒn kinh tÕ
quèc d©n. Nã t¹o nªn c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho s¶n xuÊt, t¨ng tiÒm lùc kinh
tÕ vµ Quèc phßng cña ®Êt níc. Gãp phÇn quan träng trong vÞªc x©y dùng c¬ së
h¹ tÇng phôc vô cho c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
Tuy nhiªn so víi c¸c ngµnh kh¸c, ngµnh x©y dùng c¬ b¶n cã nh÷ng ®Æc
®iÓm kinh tÕ kÜ thuËt kh¸c, ®iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn ë qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm
cña ngµnh, ®ã lµ s¶n phÈm x©y l¾p.
S¶n phÈm x©y l¾p lµ c«ng tr×nh, vËt liÖu kiÕn tróc …cã quy m« lín, kÕt
cÊu phøc t¹p thêi gian s¶n xuÊt kÐo dµi, do ®ã viÖc vËy viÖc tæ chøc qu¶n lý vµ
h¹ch to¸n nhÊt thiÕt ph¶i cã c¸c dù to¸n thiÕt kÕ, thi c«ng…
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
2
S¶n phÈm x©y l¾p thêng cè ®Þnh t¹i n¬i s¶n xuÊt cßn c¸c ®iÒu kiÖn s¶n
xuÊt ph¶i di chuyÓn theo ®Þa ®iÓm ®Æt c«ng tr×nh, tõ ®ã mµ c«ng t¸c qu¶n lý,
sö dông, h¹ch to¸n vËt t, tµi s¶n còng trë nªn phøc t¹p.
Qu¸ tr×nh tõ khi khëi c«ng c«ng tr×nh ®Õn khi c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn
giao ®a vµo sö dông lµ kho¶ng thêi gian t¬ng ®èi dµi, nã phô thuéc vµo quy
m«, tÝnh chÊt phøc t¹p vÒ kü thuËt cña tõng c«ng tr×nh. Qu¸ tr×nh thi c«ng ®îc
chia lµm nhiÒu giai ®o¹n, mçi giai ®o¹n l¹i bao gåm nhiÒu c«ng viÖc kh¸c
nhau. C¸c c«ng viÖc chñ yÕu thùc hiÖn ë ngoµi trêi nªn nã chÞu ¶nh híng lín
cña ®iÒu kiÖn thiªn nhiªn, thêi tiÕt lµm ¶nh hëng ®Õn tiÕn ®é thi c«ng c«ng
tr×nh, v× vËy qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ kÐo dµi, ph¸t sinh nhiÒu chi phÝ ngoµi dù
to¸n, chi phÝ kh«ng æn ®Þnh vµ phô thuéc vµo tõng giai ®o¹n thi c«ng.
S¶n phÈm x©y l¾p rÊt ®a d¹ng nhng l¹i mang tÝnh ®¬n chiÕc. Mçi c«ng
tr×nh ®îc tiÕn hµnh thi c«ng theo theo ®¬n ®Æt hµng cô thÓ, phô thuéc vµo yªu
cÇu cña kh¸ch hµng vµ theo thiÕt kÕ kü thuËt cña c«ng tr×nh ®ã. Khi thùc hiÖn
c¸c ®¬n vÞ x©y l¾p ph¶i bµn giao ®óng tiÕn ®é, ®óng thiÕt kÕ kü thuËt, ®¶m b¶o
chÊt lîng c«ng tr×nh.
S¶n phÈm x©y l¾p ®îc tiªu thô theo gi¸ trÞ dù to¸n hoÆc gi¸ tho¶ thuËn
víi chñ ®Çu t tõ khi ký kÕt hîp ®ång, do ®ã tÝnh chÊt hµng ho¸ cña s¶n phÈm
x©y l¾p thÓ hiÖn kh«ng râ. NÕu qu¶n lÝ tèt chi phÝ th× doanh nghiÖp sÏ gi¶m ®îc chi phÝ vµ t¨ng lîi nhuËn.
ChÝnh nh÷ng ®Æc trng riªng cña ngµnh x©y dùng c¬ b¶n ®· cã t¸c ®éng
lín ®Õn viÖc tæ chøc kÕ to¸n. Vµ viÖc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm x©y l¾p kh«ng n»m ngoµi tÇm quan träng trong c«ng t¸c tËp hîp chi
phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi chung. Ngoµi ra nã cßn ®ßi hái nh÷ng yªu
cÇu kh¾t khe h¬n nhiÒu v× nh÷ng s¶n phÈm ®ã mang trong m×nh gi¸ trÞ vµ gi¸
trÞ sö dông rÊt lín.
NhËn thøc râ ®îc ®iÒu nµy, em ®· chän nghiªn cøu ®Ò tµi:
“Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm x©y l¾p t¹i XÝ nghiÖp x©y l¾p H36-C«ng ty x©y l¾p ho¸ chÊt” trong
thêi gian thùc tËp cña m×nh.
2. Môc ®Ých nghiªn cøu
Em hy väng r»ng qua thêi gian nghiªn cøu em cã dÞp tiÕp cËn víi thùc tÕ
c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng trong doanh nghiÖp, cô thÓ lµ doanh nghiÖp
x©y l¾p ®Ó em cã thÓ hiÓu râ h¬n, trau dåi vµ bæ sung thªm vÒ nh÷ng kiÕn thøc
mµ em ®· häc tËp ®îc trong nhµ trêng.
3. §èi tîng nghiªn cøu
Víi ®Ò tµi nµy, em sÏ nghiªn cøu vÒ c¸ch kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt nh chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ
m¸y thi c«ng vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung; nghiªn cøu vÒ c¸ch ®¸nh gi¸ s¶n
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
3
phÈm dë dang, ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p trong c¸c doanh
nghiÖp x©y l¾p nãi chung. Sau ®ã em sÏ nghiªn cøu cô thÓ ho¸ vµo XÝ nghiÖp
th«ng qua mét hoÆc vµi c«ng tr×nh ®· thi c«ng ®Ó xem xem trong thùc tÕ XÝ
nghiÖp h¹ch to¸n nh thÕ nµo, tõ ho¸ ®¬n chøng tõ cho ®Õn c¸ch lªn sæ. Qua ®ã
cã thÓ thÊy ®îc c¸c u ®iÓm vµ h¹n chÕ trong phÇn hµnh kÕ to¸n nµy, ®Ó m¹nh
d¹n ®Ò ra ph¬ng híng kh¾c phôc.
4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
B»ng ph¬ng ph¸p nghiªn cøu khoa häc, kÕt hîp víi nh÷ng kiÕn thøc ®îc
trang bÞ tõ nhµ trêng nãi chung vµ kiÕn thøc vÒ hach to¸n kÕ to¸n nãi riªng, ®Ó
dùa vµo c¸c ho¸ ®¬n, chøng tõ ph¸t sinh xem c¸ch h¹ch to¸n cña ®¬n vÞ vÒ c¸c
chØ tiªu chi phÝ xem xÐt vÒ mÆt gi¸ trÞ vµ nguån gèc ph¸t sinh, ®Ó biÕt chi phÝ
nµo th× ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng
trùc tiÕp, chi phÝ m¸y thi c«ng chi phÝ s¶n xuÊt chung; t¹i sao l¹i ®îc h¹ch
to¸n nh vËy vµ c¸c chi phÝ ®ã ®· cÊu thµnh lªn s¶n phÈm nh thÕ nµo ®Ó tõ ®ã
cã thÓ rót ra c¸c kÕt luËn cô thÓ h¬n, tæng qu¸t h¬n.
5.Sù ®ãng gãp cña luËn v¨n
Em hy väng r»ng qua bµi luËn v¨n nµy, em sÏ ®ãng gãp mét phÇn nhá bÐ
cu¶ m×nh vµo c«ng viÖc n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p cña XÝ nghiÖp.
6.Bè côc luËn v¨n
Trong bµi nµy, ngoµi phÇn më ®Çu kÕt luËn, c¸c b¶ng biÓu phô lôc vµ
danh môc tµi liÖu tham kh¶o, luËn v¨n gåm ba ch¬ng:
Ch¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lÝ luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i XÝ nghiÖp x©y l¾p H36
Ch¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp
hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i XÝ nghiÖp x©y l¾p
H36
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
4
Ch¬ng 1:
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n
VÒ c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ S¶n xuÊt & tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp X©y l¾p
1.1 Sù cÇn thiÕt tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c
doanh nghiÖp X©y l¾p
1.1.1 Yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p
Chóng ta biÕt r»ng, mét trong nh÷ng yÕu tè cÇn thiÕt ®em l¹i thµnh c«ng
cho doanh nghiÖp, ®ã lµ kh©u qu¶n lÝ. Kh«ng nh÷ng yªu cÇu qu¶n lÝ tèt vÒ mÆt
t×nh h×nh chung mµ cßn c¶ ®èi víi c¸c mÆt cô thÓ diÔn ra trong qu¸ tr×nh ho¹t
®éng kinh doanh. Trong ®ã yªu cÇu ®èi víi chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n xuÊt ®ãng vai trß rÊt quan träng v× chóng thÓ hiÖn hiÖu qu¶ sö dông vèn
cña doanh nghiÖp, do ®ã chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i ®îc
qu¶n lÝ chÆt chÏ, linh ho¹t tõ kh©u lËp dù to¸n, trong giai ®o¹n ph¸t sinh ®Õn
khi tæng hîp cuèi k× ®Ó võa ®Çu t chi phÝ hîp lÝ - c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm x©y l¾p võa ®em l¹i lîi nhuËn cho doanh nghiÖp.
1.1.2 Vai trß vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm
1.1.2.1 Vai trß
NÒn kinh tÕ thÞ trêng víi nh÷ng ®æi míi thùc sù trong c¬ chÕ qu¶n lý
kinh tÕ - tµi chÝnh ®· kh¼ng ®Þnh vai trß, vÞ trÝ cña kÕ to¸n trong qu¶n trÞ doanh
nghiÖp. B»ng nh÷ng sè liÖu cô thÓ, chÝnh x¸c, kh¸ch quan vµ khoa häc, kÕ
to¸n ®îc coi lµ mét c«ng cô ®Ó ®iÒu hµnh, qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng, tÝnh to¸n
hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ kiÓm tra b¶o vÖ, sö dông tµi s¶n vËt t, tiÒn vèn nh»m ®¶m
b¶o quyÒn chñ ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh vµ tù chñ vÒ tµi chÝnh. Trong
®ã vai trß kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm còng kh«ng kÐm
phÇn quan träng.
Th«ng qua sè liÖu h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh do bé
phËn kÕ to¸n cung cÊp, c¸c nhµ l·nh ®¹o, qu¶n lý doanh nghiÖp biÕt ®îc chi
phÝ vµ gi¸ thµnh thùc tÕ tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, ®Ó ph©n tÝch vµ
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
5
®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc, dù to¸n chi phÝ, t×nh h×nh sö dông
lao ®éng, vËt t, tiÒn vèn, tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ, t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch
gi¸ thµnh s¶n phÈm, tõ ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu kÞp thêi nh»m h¹ thÊp
chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ®ång thêi ®¶m b¶o ®îc yªu cÇu kÜ thuËt
cña s¶n phÈm.
1.1.2.2 NhiÖm vô
§Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu qu¶n lý kinh tÕ, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh cã c¸c nhiÖm vô cô thÓ sau:
- X¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸
thµnh phï hîp víi ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt
cña doanh nghiÖp.
- Tæ chøc tËp hîp vµ ph©n bæ tõng lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ®óng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó x¸c ®Þnh b»ng ph¬ng ph¸p thÝch hîp ®· chän.
- X¸c ®Þnh chÝnh x¸c chi phÝ cña s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
- Thùc hiÖn tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kÞp thêi, chÝnh x¸c theo ®óng ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh hîp lý.
- §Þnh kú, cung cÊp c¸c b¸o c¸o vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh cho
l·nh ®¹o doanh nghiÖp vµ tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn ®Þnh møc, dù
to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch, gi¸ thµnh, ®Ò xuÊt c¸c kiÕn
nghÞ cho l·nh ®¹o doanh nghiÖp ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh thÝch hîp, tríc m¾t còng
nh l©u dµi ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh doanh cña doanh nghiÖp.
1.2 Chi phÝ s¶n xuÊt vµ mèi liªn hÖ gi÷a chi phÝ s¶n
xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm
1.2.1 Chi phÝ s¶n xuÊt
1.2.1.1 Kh¸i niÖm
Chi phÝ s¶n xuÊt lµ tæng sè c¸c hao phÝ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸
®îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.
Chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp x©y l¾p bao gåm chi phÝ s¶n xuÊt x©y
l¾p vµ chi phÝ s¶n xuÊt ngoµi x©y l¾p. C¸c chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p cÊu thµnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p.
Chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p lµ toµn bé c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong
lÜnh vùc ho¹t ®éng s¶n xuÊt x©y l¾p, nã lµ bé phËn c¬ b¶n ®Ó h×nh thµnh gi¸
thµnh s¶n phÈm x©y l¾p.
1.2.1.2 B¶n chÊt vµ néi dung cña chi phÝ s¶n xuÊt
Chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh lµ thíc ®o gi¸ trÞ (b»ng tiÒn) cña tÊt c¶ c¸c yÕu tè
®Çu vµo ®Ó cÊu t¹o lªn s¶n phÈm x©y l¾p. §ã lµ nh÷ng phÝ tæn vÒ lao ®éng, vËt
t, tiÒn vèn. Tõ ®ã ta thÊy ®îc chi phÝ kh¸c víi chi tiªu vµ còng kh¸c víi vèn.
Chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ ®îc bï ®¾p b»ng thu nhËp ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh; chi tiªu lµ viÖc dïng tiÒn ®Ó chi cho c¸c ho¹t ®éng
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
6
ngoµi s¶n xuÊt kinh doanh, cã thÓ lÊy tõ c¸c quü cña doanh nghiÖp vµ kh«ng
®îc bï ®¾p. Cßn vèn lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña tÊt c¶ tµi s¶n ®îc sö dông vµo
ho¹t ®éng s¶n xuÊt víi môc ®Ých sinh lêi nhng kh«ng ph¶i ®Òu lµ phÝ tæn.
1.2.1.3. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt
Chi phÝ s¶n xuÊt gåm nhiÒu lo¹i cã c«ng dông vµ môc ®Ých kh¸c nhau
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p
chi phÝ s¶n xuÊt ®îc ph©n thµnh c¸c lo¹i sau:
Theo yÕu tè chi phÝ: C¨n cø vµo néi dung kinh tÕ cña chi phÝ ®Ó s¾p
xÕp nh÷ng chi phÝ cã néi dung kinh tÕ ban ®Çu gièng nhau vµo cïng mét
nhãm chi phÝ. C¸ch ph©n lo¹i nµy kh«ng ph©n biÖt n¬i chi phÝ ph¸t sinh vµ
môc ®Ých sö dông cña chi phÝ. Môc ®Ých cña c¸ch ph©n lo¹i nµy ®Ó biÕt ®îc
chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp gåm nh÷ng lo¹i nµo, sè lîng, gi¸ trÞ tõng
lo¹i chi phÝ lµ bao nhiªu
- Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu: gåm toµn bé gi¸ trÞ c¸c lo¹i nguyªn liÖu,
nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ, vËt liÖu, thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n… mµ doanh
nghiÖp ®· thùc sù sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt
- Chi phÝ nh©n c«ng: Lµ toµn bé sè tiÒn l¬ng tiÒn c«ng ph¶i tr¶, tiÒn trÝch
BHXH, BHYT, KPC§ cña c«ng nh©n viªn chøc trong doanh nghiÖp.
- Chi phÝ khÊu hao TSC§: Lµ toµn bé gi¸ trÞ khÊu hao ph¶i trÝch cña c¸c
TSC§ sö dông trong doanh nghiÖp.
- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Lµ toµn bé sè tiÒn doanh nghiÖp ph¶i tr¶ vÒ
c¸c dÞch mua tõ bªn ngoµi nh tiÒn ®iÖn, tiÒn níc, tiÒn ®iÖn tho¹i phôc vô cho
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp
- Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Gåm toµn bé chi phÝ kh¸c dïng cho ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh ë doanh nghiÖp ngoµi c¸c yÕu tè chi phÝ trªn nh chi phÝ
tiÕp kh¸ch héi häp…
Theo kho¶n môc chi phÝ: C¸ch ph©n lo¹i nµy dùa trªn c«ng dông cña
chi phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ cã t¸c dông tÝch
cùc cho viÖc ph©n tÝch gi¸ thanh theo kho¶n môc chi phÝ. Môc ®Ých cña c¸ch
ph©n lo¹i nµy ®Ó t×m ra c¸c nguyªn nh©n lµm thay ®æi gi¸ thµnh so víi ®Þnh
møc vµ ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Lµ gi¸ trÞ thùc tÕ cña c¸c lo¹i nguyªn
vËt liÖu sö dông trùc tiÕp cho s¶n xuÊt x©y l¾p.
- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Bao gåm c¸c kho¶n tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ vµ
c¸c kho¶n tÝnh theo l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. C¸c kho¶n phô cÊp
l¬ng tiÒn ¨n ca, tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho lao ®éng thuª ngoµi còng ®îc h¹ch to¸n
vµo kho¶n môc nµy.
- Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: bao gåm chi phÝ thêng xuyªn vµ chi phÝ
t¹m thêi sö dông m¸y thi c«ng
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
7
- Chi phÝ s¶n xuÊt chung: Bao gåm c¸c chi phÝ ph¸t sinh ë ®éi, bé phËn
s¶n xuÊt ngoµi c¸c chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp nh:
+ Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi s¶n xuÊt gåm l¬ng chÝnh, l¬ng phô vµ c¸c
kho¶n tÝnh theo l¬ng cña nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi (bé phËn s¶n xuÊt)
+ Chi phÝ vËt liÖu: Gåm gi¸ trÞ vËt liÖu dïng ®Ó söa ch÷a b¶o dìng TSC§,
c¸c chi phÝ c«ng cô dông cô ë ®éi x©y l¾p.
+ Chi phÝ khÊu hao TSC§ sö dông ë ®éi x©y l¾p, ®éi s¶n xuÊt
+ Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi nh chi phÝ ®iÖn níc, ®iÖn tho¹i sö dông cho
s¶n xuÊt vµ qu¶n lÝ ë ®éi x©yl¾p.
Theo mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ vµ khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt
- Chi phÝ cè ®Þnh: Lµ nh÷ng chi phÝ mang tÝnh t¬ng ®èi æn ®Þnh kh«ng
phô thuéc vµo sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong mét møc s¶n lîng nhÊt ®Þnh.
Khi s¶n lîng t¨ng th× møc chi phÝ tÝnh trªn mét s¶n phÈm cã xu híng gi¶m.
- Chi phÝ biÕn ®æi: lµ nh÷ng chi phÝ thay ®æi phô thuéc vµo sè lîng s¶n
phÈm. C¸c chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi
phÝ sö dông m¸y …thuéc chi phÝ biÕn ®æi. Dï s¶n l îng s¶n phÈm s¶n xuÊt
thay ®æi nhng chi phÝ biÕn ®æi cho mét s¶n phÈm th× mang tÝnh æn ®Þnh.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã vai trß quan träng trong ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn
phôc vô cho viÖc ra quyÕt ®Þnh kinh doanh cña nhµ qu¶n lý.
1.2.2 Gi¸ thµnh s¶n phÈm
1.2.2.1 Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña gi¸ thµnh
Kh¸i niÖm: Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ toµn bé c¸c chi phÝ tÝnh b»ng
tiÒn ®Ó hoµn thµnh khèi lîng s¶n phÈm x©y, l¾p theo quy ®Þnh. S¶n phÈm x©y
l¾p cã thÓ lµ kÕt cÊu c«ng viÖc hoÆc giao laÞ c«ng viÖc cã thiÕt kÕ vµ dù to¸n
riªng, cã thÓ lµ c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh.
Gi¸ thµnh cña c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh lµ gi¸ thµnh cuèi
cïng cña s¶n phÈm x©y l¾p.
B¶n chÊt: Gi¸ thµnh chÝnh lµ thíc ®o cuèi cïng cña tÊt c¶ c¸c chi phÝ s¶n
xuÊt cÊu thµnh lªn s¶n phÈm. ChØ tiªu gi¸ thµnh thÓ hiÖn kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n
xuÊt cña doanh nghiÖp, kÕt qu¶ cña viÖc sö dông c¸c yÕu tè ®Çu vµo ®Ó s¶n
xuÊt s¶n phÈm, ®Ó tõ ®ã nhµ qu¶n lÝ lùa chän ®îc c¸c ph¬ng ¸n s¶n xuÊt sao
cho tèi u nhÊt.
1.2.2.2 Ph©n lo¹i gi¸ thµnh
Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt, gi¸ thµnh gåm nhiÒu lo¹i ®îc chia theo c¸c
tiªu thøc kh¸c nhau. Tuy nhiªn do ®Æc thï riªng cña ngµnh x©y dùng c¬ b¶n
th× gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ®îc chia thµnh ba lo¹i sau:
Gi¸ thµnh dù to¸n: Lµ tæng c¸c chi phÝ dù to¸n ®Ó hoµn thµnh khèi lîng x©y, l¾p c«ng tr×nh. Gi¸ thµnh dù to¸n ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së c¸c ®Þnh
møc, quy ®Þnh cña Nhµ níc vµ khung gi¸ ¸p dông cho tõng vïng l·nh thæ.
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
8
Gi¸ thµnh dù to¸n = Gi¸ trÞ dù to¸n - Lîi nhuËn ®Þnh møc
L·i ®Þnh møc lµ sè % trªn gi¸ thµnh x©y l¾p do Nhµ níc quy ®Þnh ®èi víi
tõng lo¹i h×nh x©y l¾p, tõng s¶n phÈm x©y l¾p cô thÓ.
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: Lµ gi¸ thµnh ®îc x¸c ®Þnh xuÊt ph¸t tõ nh÷ng
®iÒu kiÖn cô thÓ ë mét doanh nghiÖp x©y, l¾p nhÊt ®Þnh trªn c¬ së biÖn ph¸p
thi c«ng, c¸c ®Þnh møc vµ ®¬n gi¸ ¸p dông trong doanh nghiÖp.
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch = Gi¸ thµnh dù to¸n – Møc h¹ gi¸ thµnh
Gi¸ thµnh thùc tÕ: Ph¶n ¸nh toµn bé c¸c chi phÝ thùc tÕ ®Ó hoµn thµnh
bµn gi¸o khèi lîng x©y l¾p mµ doanh nghiÖp ®· nhËn thÇu. Gi¸ thµnh thùc tÕ
bao gåm chi phÝ theo ®Þnh møc, vît ®Þnh møc vµ kh«ng ®Þnh møc nh c¸c
kho¶n thiÖt h¹i trong s¶n xuÊt, c¸c kho¶n béi chi, l·ng phÝ vÒ vËt t, lao ®éng
tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ qu¶n lÝ cña doanh nghiÖp ®îc phÐp tÝnh
vµo gi¸ thµnh. Gi¸ thµnh thùc tÕ ®îc x¸c ®Þnh theo sè liÖu kÕ to¸n.
Muèn ®¸nh gi¸ chÊt lîng ho¹t ®éng s¶n xuÊt thi c«ng cña c«ng t¸c x©y
l¾p ®ßi hái chóng ta ph¶i so s¸nh c¸c lo¹i gi¸ thµnh trªn víi nhau. VÒ so s¸nh
c¸c lo¹i gi¸ thµnh nµy ph¶i ®¶m b¶o sù thèng nhÊt vÒ thêi ®iÓm vµ dùa trªn
cïng ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh (tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoÆc khèi
lîng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao). Môc ®Ých cuèi cïng cña doanh nghiÖp lµ
lîi nhuËn ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých ®ã th× c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p lu«n ph¶i ®¶m
b¶o:
Gi¸ thµnh dù to¸n Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch Gi¸ thµnh thùc tÕ.
1.2.3 Mèi liªn hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm
Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã mèi t¬ng quan mËt thiÕt víi
nhau. Khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng x©y l¾p, doanh nghiÖp ph¶i bá ra c¸c chi phÝ vÒ
vËt t, lao ®éng, m¸y mãc, thiÕt bÞ vµ c¸c chi phÝ kh¸c. TÊt c¶ c¸c yÕu tè ®ã tËp
hîp l¹i ®îc gäi lµ chi phÝ s¶n xuÊt. Sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh, c¸c yÕu tè ®ã
t¹o thµnh mét s¶n phÈm x©y l¾p hoµn chØnh. KÕt qu¶ cña mét qu¸ tr×nh sö
dông c¸c yÕu tè s¶n xuÊt thÓ hiÖn ë chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm. Do vËy c¶ chi
phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai mÆt thèng nhÊt cña mét qu¸ tr×nh,
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Chóng bao gåm chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao
®éng vËt ho¸ kÕt tinh trong s¶n phÈm. Tuy nhiªn gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸
thµnh s¶n phÈm cã sù kh¸c nhau vÒ quy m« gi¸ trÞ, ph¹m vi tËp hîp …§iÒu
nµy ®îc thÓ hiÖn kh¸i qu¸t qua h×nh vÏ sau:
Chi phÝ x©y l¾p
Dë dang cuèi k×
Chi phÝ x©y l¾p ph¸t sinh trong k×
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
9
Chi phÝ x©y l¾p
dë dang cuèi k×
Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
Gi¸ thµnh
s¶n phÈm
X©y l¾p
=
Chi phÝ x©y
l¾p dë dang
®Çu k×
+
Chi phÝ x©y
l¾p PS trong
k×
-
Chi phÝ x©y
l¾p dë dang
cuèi k×
1.3 C«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong
doanh nghiÖp x©y l¾p
1.3.1 Nguyªn t¾c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y
l¾p
Tríc hÕt c¸c doanh nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh râ ®èi tîng, ph¬ng ph¸p h¹ch
to¸n chi phÝ, ph¶i ®¶m b¶o phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña ®¬n vÞ vµ ph¶i thùc hiÖn
®óng theo chÕ ®é.
Cô thÓ lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®îc néi dung vµ ph¹m vi cña chi phÝ x©y l¾p vµ
gi¸ thµnh cña c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh. Kh¸c víi c¸c
doanh nghiÖp c«ng nghiÖp kh¸c, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp trong c¸c doanh
nghiÖp x©y dùng c¬ b¶n kh«ng bao gåm c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng (BHXH,
BHYT, KPC§). Chi phÝ x©y l¾p kh«ng bao gåm chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp,
tuy thùc chÊt chi phÝ qu¶n lý còng lµ ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh thi c«ng vµ
hoµn thµnh bµn giao c«ng tr×nh cho chñ ®Çu t. Nh÷ng kho¶n chi phÝ nh: chi
phÝ ®Çu t, chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh, chi phÝ bÊt thêng còng kh«ng ®îc tÝnh
vµo chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn
nhiÒu k× kÕ to¸n th× ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng k× theo tiªu thøc hîp lÝ.
Khi ph¸t sinh, tríc hÕt chi phÝ s¶n xuÊt ®îc biÓu hiÖn theo yÕu tè chi phÝ råi
míi ®îc biÓu hiÖn thµnh c¸c kho¶n môc gi¸ thµnh s¶n phÈm. Chi phÝ ph¶i ®îc
ghi sæ kÕ to¸n t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh dùa trªn c¬ së lµ c¸c ho¸ ®¬n, chøng tõ,
ph¶i ®îc ghi nhËn khi cã b»ng chøng vÒ kh¶ n¨ng ph¸t sinh chi phÝ. Chi phÝ
ph¸t sinh ë c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh nµo th× ®îc tËp hîp vµo c«ng
tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã
HiÖn nay, Nhµ níc ta qu¶n lý rÊt chÆt chÏ vÒ chi phÝ, gi¸ thµnh s¶n phÈm
x©y l¾p th«ng qua c¸c quy ®Þnh cô thÓ vÒ viÖc lËp dù to¸n x©y l¾p. §iÒu nµy
gióp cho c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn ®óng chÕ ®é h¬n. Tuy nhiªn c¸c doanh
nghiÖp còng cÇn ph¶i cÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh
th«ng qua viÖc tæ chøc gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh ph¸t sinh vµ h¹ch to¸n chi
phÝ ®Ó tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®ång thêi ph¶i ®¶m b¶o ®-
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
10
îc yªu cÇu kÜ thuËt, chÊt lîng cña s¶n phÈm x©y l¾p vµ ®em l¹i lîi nhuËn cao
cho doanh nghiÖp.
1.3.2 §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ
§èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m quy, giíi h¹n mµ chi phÝ s¶n
xuÊt cÇn tËp hîp theo ®ã. §èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ lµ n¬i ph¸t
sinh chi phÝ nh ®éi s¶n xuÊt x©y l¾p hoÆc chÞu chi phÝ nh c«ng tr×nh hay h¹ng
môc c«ng tr×nh x©y l¾p
§Ó x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p phï hîp víi yªu
cÇu qu¶n lÝ chi phÝ vµ cung cÊp sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p cÇn
ph¶i c¨n cø vµo:
+ C«ng dông cña chi phÝ
+ C¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp
+ Yªu cÇu qu¶n lÝ chi phÝ s¶n xuÊt trong tõng doanh nghiÖp
+ §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh trong tõng doanh nghiÖp
+ Tr×nh ®é cña c¸c nhµ qu¶n lÝ doanh nghiÖp vµ tr×nh ®é cña c¸c c¸n bé
kÕ to¸n trong doanh nghiÖp.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p do ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y l¾p
mang tÝnh ®¬n chiÕc, ®Æc trng kü thuËt thi c«ng, tæ chøc s¶n xuÊt phøc t¹p,
qu¸ tr×nh thi c«ng chia lµm nhiÒu giai ®o¹n nªn ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt thêng ®îc x¸c ®Þnh lµ tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hay
theo tõng ®¬n ®Æt hµng.
1.3.3 Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ hÖ thèng c¸c ph¬ng ph¸p sö dông
®Ó tËp hîp vµ ph©n lo¹i c¸c chi phÝ s¶n xuÊt trong ph¹m vi giíi h¹n cña ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ.
Cã hai ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®ã lµ:
Ph¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp: Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông ®èi víi c¸c
chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ ®· x¸c ®Þnh vµ
c«ng t¸c h¹ch to¸n, ghi chÐp ban ®Çu cho phÐp quy n¹p trùc tiÕp c¸c chi phÝ
nµy vµo ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã liªn quan.
Ph¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp: Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông khi mét lo¹i
chi phÝ liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tËp hîp chi phÝ, kh«ng thÓ tËp hîp cho
tõng ®èi tîng ®îc. Trêng hîp nµy ph¶i ®îc lùa chän tiªu thùc ph©n bæ thÝch
hîp.
Th«ng thêng c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p ¸p dông theo ph¬ng ph¸p tËp hîp
trùc tiÕp, cã nghÜa lµ chi phÝ ph¸t sinh theo c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh
nµo th× tËp hîp cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã.
1.3.4 Chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
11
Khi tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®Ó thùc hiÖn
®óng, chÝnh x¸c, dÔ theo dâi, kÕ to¸n ph¶i dùa trªn c¸c chøng tõ ph¸t sinh vµ
c¸c tµi kho¶n sö dông.
Chøng tõ kÕ to¸n lµ c¸c giÊy tê chøng minh cho c¸c ho¹t ®éng kinh
tÕ s¶y ra, lµ ph¬ng tiÖn th«ng tin vÒ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh ph¸t sinh
vµ trËt tù hoµn thµnh vµ lµ c¬ së ®Ó ghi sæ kÕ to¸n.
Cô thÓ ë ®©y lµ c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh x©y l¾p nªn cã
c¸c chøng tõ nh: PhiÕu xuÊt kho, b¶ng chÊm c«ng, hîp ®ång lao ®éng, c¸c ho¸
®¬n gi¸ trÞ gi¸ t¨ng, ho¸ ®¬n b¸n lÎ….
Tµi kho¶n sö dông trong kÕ to¸n lµ h×nh thøc biÓu hiÖn cña ph¬ng
ph¸p tµi kho¶n kÕ to¸n dïng ®Ó ph¶n ¸nh kiÓm tra mét c¸ch thêng xuyªn liªn
tôc, cã hÖ thèng vÒ t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng cña tõng ®èi tîng kÕ
to¸n cô thÓ. Tµi kho¶n kÕ to¸n ®îc më chi tiÕt theo ®èi tîng kÕ to¸n, hay nãi
c¸ch kh¸c mçi ®èi tîng kÕ to¸n cô thÓ cã néi dung kinh tÕ riªng, cã yªu cÇu
qu¶n lÝ riªng sÏ më mét tµi kho¶n riªng ®Ó ph¶n ¸nh vµ kiÓm tra ®èi tîng ®ã.
Vµ ®Ó cô thÓ h¬n ¸p dông víi ®èi tîng kÕ to¸n lµ c¸c chi phÝ x©y l¾p, c¸c
tµi kho¶n ®îc sö dông nh:
TK 621 Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
TK 622 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
TK 623 Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
TK 627 Chi phÝ s¶n xuÊt chung
TK 154 Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang
1.3.5 KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
V× doanh nghiÖp x©y l¾p mang ®Æc thï riªng riªng cña ngµnh x©y dùng
c¬ b¶n, ho¹t ®éng x©y l¾p diÔn ra trong thêi gian dµi, nguyªn vËt liÖu ®îc sö
dông theo ®Þnh møc kÕ ho¹ch, khi nµo cÇn sö dông th× sÏ tiÕn hµnh mua.
Doanh nghiÖp x©y l¾p h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng
xuyªn. Do vËy còng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng
xuyªn
1.3.5.1 KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Trong phÇn hµnh kÕ to¸n nµy, ®Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ nguyªn, vËt
liÖu trùc tiÕp, kÕ to¸n sö dông TK 621- Chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp.
Tµi kho¶n 621 dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ nguyªn liÖu vËt liÖu sö
dông trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y l¾p, s¶n xuÊt s¶n phÈm c«ng nghiÖp thùc hiÖn
lao vô dÞch vô cña doanh nghiÖp x©y l¾p. Vµ tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo
tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ (ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt...).
KÕt cÊu cña tµi kho¶n:
Bªn Nî: Gi¸ trÞ thùc tÕ nguyªn liÖu vËt liÖu xuÊt dïng trùc tiÕp cho ho¹t
®éng x©y l¾p, kinh doanh dÞch vô trong k× h¹ch to¸n
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
12
Bªn Cã: + Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu sö dông kh«ng hÕt ®îc nhËp l¹i kho
+KÕt chuyÓn hoÆc tÝnh ph©n bæ gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu thùc tÕ sö dông
cho ho¹t ®éng x©y l¾p trong k× vµo TK 154 – Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë
dang vµ chi tiÕt cho c¸c ®èi tîng ®Ó tÝnh gi¸ thµnh c«ng tr×nh x©y l¾p, s¶n
phÈm lao vô, dÞch vô.
TK 621 Kh«ng cã sè d cuèi k×
Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n
(1) Khi mua hoÆc xuÊt nguyªn liÖu, vËt liÖu sö dông cho ho¹t ®éng s¶n
xuÊt hoÆc thùc hiÖn dÞch vô trong k×:
Khi xuÊt nguyªn liÖu, vËt liÖu sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt hoÆc thùc
hiÖn dÞch vô trong k×, ghi:
Nî TK 621 (Gi¸ mua cha cã thuÕ)
Cã TK 152
Trêng hîp mua nguyªn liÖu, vËt liÖu sö dông (kh«ng qua kho) hoÆc cho
ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm, hoÆc thùc hiÖn dÞch vô trong k× chÞu thuÕ Gi¸ trÞ
gia t¨ng theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ:
Nî TK 621
Nî TK 133
Cã TK 331, 141 111, 112…
Trêng hîp mua nguyªn liÖu, vËt liÖu kh«ng qua kho sö dông cho ho¹t
®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm, hoÆc ho¹t ®éng dÞch vô kh«ng chÞu thuÕ Gi¸ trÞ gia
t¨ng hoÆc chÞu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp:
Nî TK 621
Cã TK 331, 111, 112…
(2) T¹m øng chi phÝ ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ kho¸n x©y l¾p néi bé (Trêng hîp
nhËn kho¸n kh«ng tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n riªng). Khi b¶n quyÕt to¸n t¹m
øng vÒ gi¸ trÞ khèi lîng x©y l¾p hoµn thµnh ®· bµn giao ®îc duyÖt:
Nî TK 621
Cã TK 141 (1413)
(3) Trêng hîp sè nguyªn vËt liÖu xuÊt ra sö dông kh«ng hÕt vµo ho¹t
®éng x©y l¾p cuèi k× nhËp kho
Nî TK 152, 153
Cã TK 621
(4) Cuèi k× kÕ to¸n c¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ vËt liÖu tÝnh cho tõng ®èi tîng sö dông nguyªn liÖu, vËt liÖu (Ph©n xëng s¶n xuÊt s¶n phÈm, lo¹i s¶n
phÈm c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh cña ho¹t ®éng x©y l¾p…) theo ph ¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc ph©n bæ
Nî TK 154 (1541)
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
13
Cã TK 621
1.3.5.2 KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
§Ó theo dâi kho¶n môc chi phÝ nµy, kÕ to¸n sö dông TK 622- Chi phÝ
nh©n c«ng trùc tiÕp
TK nµydïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ lao ®éng trùc tiÕp tham gia vµo qu¸
tr×nh ho¹t ®éng x©y l¾p, s¶n xuÊt s¶n phÈm c«ng nghiÖp, cung cÊp dÞch vô.
Chi phÝ lao ®éng trùc tiÕp bao gåm c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng thuéc
doanh nghiÖp qu¶n lÝ vµ cho lao ®éng thuª ngoµi theo tõng c«ng viÖc.
KÕt cÊu TK
Bªn Nî: + Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
s¶n phÈm, bao gåm tiÒn l¬ng tiÒn c«ng lao ®éng vµ c¸c kho¶n trÝch trªn tiÒn l¬ng theo quy ®Þnh.
+ §èi víi ho¹t ®éng x©y l¾p kh«ng bao gåm c¸c kho¶n trÝch trªn l¬ng vÒ
BHXH, BHYT, KPC§.
Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo bªn Nî TK 154
TK 622 Kh«ng cã sè d cuèi k×
Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n
(1) C¨n cø vµo b¶ng tÝnh l¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp cho ho¹t
®éng x©y l¾p, cho s¶n xuÊt s¶n phÈm c«ng nghiÖp, cung cÊp lao vô, dÞch vô, l¬ng chÝnh l¬ng phô, phô cÊp l¬ng (KÓ c¶ kho¶n ph¶i tr¶ cho lao ®éng thuª
ngoµi):
Nî TK 622
Cã TK 334
(2) T¹m øng chi phÝ nh©n c«ng ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ kho¸n x©y l¾p néi bé
(Trêng hîp nhËn kho¸n kh«ng tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n riªng). Khi b¶n quyÕt
to¸n t¹m øng vÒ gi¸ trÞ khèi lîng x©yl¾p hoµn thµnh ®· bµn giao ®îc duyÖt:
Nî TK 622
Cã TK 141(1413)
(3) TÝnh trÝch c¸c kho¶n theo l¬ng chØ ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt c«ng
nghiÖp hoÆc ho¹t ®éng cung cÊp dÞch vô
Nî TK 622
Cã TK 338
(4) Cuèi k× kÕ to¸n tÝnh vµ ph©n bæ kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc
tiÕp vµo TK 154
Nî TK 154
Cã TK 622
1.3.5.3 KÕ to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
14
Tµi kho¶n ®îc sö dông trong phÇn hµnh kÕ to¸n nµy lµ: TK 623
TK 623 dïng ®Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ sö dông xe, m¸y thi c«ng
phôc vô trùc tiÕp cho x©y l¾p c«ng tr×nh. Tµi kho¶n nµy chØ sö dông ®Ó h¹ch
to¸n chi phÝ sö dông xe, m¸y thi c«ng ®èi víi doanh nghiÖp x©y l¾p thùc hiÖn
x©y l¾p c«ng tr×nh theo ph¬ng thøc thi c«ng hçn hîp, võa thi c«ng thñ c«ng
võa kÕt hîp b»ng m¸y.
KÕt cÊu TK
Bªn Nî: Chi phÝ liªn quan ®Õn m¸y thi c«ng (Chi phÝ nguyªn vËt liÖu,
cho m¸y ho¹t ®éng, chi phÝ tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp l¬ng, tiÒn l¬ng cña
c«ng nh©n trùc tiÕp ®iÒu khiÓn m¸y, chi phÝ b¶o dìng m¸y…)
Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ m¸y thi c«ng vµo TK 154
TK 623 kh«ng cã sè d cuèi k×
TK 623 cã 6 TK cÊp 2 ®ã lµ:
TK 6231- Chi phÝ nh©n c«ng: ®Ó ph¶n ¸nh l¬ng chÝnh l¬ng phô phô cÊp l¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp ®iÒu khiÓn xe, m¸y thi c«ng, phôc vô m¸y
thi c«ng nh vËn chuyÓn cung cÊp nhiªn liÖu, vËt liÖu…cho xe, m¸y thi c«ng.
TK 6232- Chi phÝ vËt liÖu: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ nhiªn liÖu, vËt liÖu
kh¸c phôc vô m¸y thi c«ng.
TK 6233- Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt: dïng ®Ó ph¶n ¸nh c«ng cô, dông cô
lao ®éng liªn quan ®Õn ho¹t ®éng xe, m¸y thi c«ng.
TK 6234- Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng: dïng ph¶n ¸nh khÊu hao m¸y
mãc thi c«ng dïng vµo ho¹t ®éng x©y l¾p c«ng tr×nh.
TK 6237 – Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: dïng ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ dông
cô thuª ngoµi nh b¶o hiÓm xe, m¸y thi c«ng, chi phÝ ®iÖn níc…
TK 6238- Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: dïng ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ b»ng tiÒn
phôc vô cho ho¹t cña xe, m¸y thi c«ng.
Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n
(1) NÕu tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng biÖt vµ cã ph©n cÊp h¹ch to¸n cho
®éi m¸y cã tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n riªng:
H¹ch to¸n c¸c chi phÝ liªn quan tíi ho¹t ®éng cña ®éi, m¸y thi c«ng, kÕ
to¸n ghi:
Nî TK 621, 622, 627
Cã TK liªn quan
H¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y vµ tÝnh gi¸ thµnh ca m¸y thùc hiÖn trªn
TK 154, th× c¨n cø vµo gi¸ thµnh ca m¸y (Theo gi¸ thµnh thùc tÕ hoÆc gi¸
kho¸n néi bé) cung cÊp cho ®èi tîng x©y, l¾p lµ c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng
tr×nh, tuú theo c«ng t¸c h¹ch to¸n vµ mèi quan hÖ gi÷a ®éi m¸y thi c«ng víi
®¬n vÞ x©y, l¾p c«ng tr×nh, kÕ to¸n ghi:
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
15
Trêng hîp nÕu doanh nghiÖp thùc hiÖn cung cÊp lao vô dÞch vô lÉn nhau
gi÷a c¸c bé phËn, ghi:
Nî TK 623 (6238- Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c)
Cã TK 154
NÕu doanh nghiÖp thùc hiÖn theo ph¬ng thøc b¸n lao vô, dich vô lÉn
nhau gi÷a c¸c bé phËn:
Nî TK 623
Nî TK 133
Cã TK 333
Cã TK 512, 511
(2) NÕu kh«ng tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng biÖt hoÆc cã tæ chøc ®éi
m¸y thi c«ng riªng biÖt nhng kh«ng tæ chøc kÕ to¸n riªng cho ®éi m¸y thi
c«ng th× c¸c chi phÝ sö dông m¸y kÓ c¶ chi phÝ sö dông thêng xuyªn vµ t¹m
thêi nh phô cÊp l¬ng, phô cÊp lu ®éng xe, m¸y thi c«ng, th× viÖc h¹ch to¸n tiÕn
hµnh nh sau:
C¨n cø vµo sè tiÒn l¬ng (l¬ng chÝnh, l¬ng phô kh«ng bao gåm c¸c kho¶n
trÝch theo l¬ng) tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng, kÕ
to¸n ghi:
Nî TK 623
Cã TK 334
Khi xuÊt kho, hoÆc mua nguyªn vËt liÖu nhiªn liÖu phôc vô cho xe, m¸y
thi c«ng:
Nî TK 623
Nî TK 133
Cã TK 152, 153 111 112…
KhÊu hao xe, m¸y thi c«ng sö dông ë ®éi m¸y thi c«ng:
Nî TK 623
Cã TK 214
Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi ph¸t sinh (söa ch÷a m¸y thi c«ng mua ngoµi,
®iÖn, níc, chi phÝ tr¶ cho nhµ thÇu phô…)
Nî TK 623
Nî TK 133
Cã TK 111, 112, 331…
Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c ph¸t sinh:
Nî TK 623
Nî TK 133
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
16
Cã TK 111, 112
C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng (chi phÝ thùc tÕ ca
m¸y), tÝnh cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh:
Nî TK 154
Cã TK 623
Trêng hîp t¹m øng chi phÝ xe m¸y thi c«ng ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ kho¸n
x©y l¾p néi bé (trêng hîp ®¬n vÞ nhËn kho¸n kh«ng tæ chøc h¹ch to¸n riªng).
Khi b¶n quyÕt to¸n t¹m øng vÒ gi¸ trÞ khèi lîng x©y l¾p hoµn thµnh ®· bµn
giao ®îc duyÖt:
Nî TK 623
Cã TK 141
1.3.5.4 KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung
VÒ nguyªn t¾c chung, chi phÝ chung ®îc tËp hîp theo tõng ph©n xëng ®éi
®îc ph©n bæ cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, bé phËn ®éi ®ã thi
c«ng vµ s¶n phÈm, lao vô dÞch vô ph©n xëng ®ã s¶n xuÊt. Trêng hîp chi phÝ
s¶n xuÊt chung liªn quan ®Õn nhiÒu c«ng tr×nh h¹ng môc c«ng tr×nh s¶n phÈm
lao vô th× ph¶i ph©n bæ theo tiªu thøc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
Sè liÖu ®Ó ghi vµo b¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung ®îc c¨n cø sæ chi
tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ b¶ng tÝnh chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Sè liÖu
b¶ng chi phÝ s¶n xuÊt chung dïng ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
TK sö dông: TK 627
TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ s¶n xuÊt cña ®éi, c«ng trêng x©y dùng
gåm: l¬ng nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi x©y dùng, c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng ®îc tÝnh
theo tØ lÖ quy ®Þnh cña c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p vµ nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi
(thuéc biªn chÕ doanh nghiÖp) khÊu hao TSC§ dïng chung cho ho¹t ®éng cña
®éi…
KÕt cÊu TK
Bªn Nî: C¸c chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh trong k× bao gåm: tiÒn l¬ng cña nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi, tiÒn ¨n ca cña nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi, c¸c kho¶n
trÝch theo l¬ng BHXH, BHYT, KPC§, cña c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p, c«ng
nh©n vËn hµnh m¸y thi c«ng, nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi, chi phÝ khÊu hao, c¸c chi
phÝ b»ng tiÒn kh¸c…
Bªn Cã: C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung; chi phÝ s¶n xuÊt
chung cè ®Þnh kh«ng ph©n bæ ®îc ghi nhËn vµo gi¸ vèn hµng b¸n trong k× do
møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt thÊp h¬n møc c«ng suÊt b×nh thêng
+ KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo bªn Nî TK 154
TK 627 kh«ng cã sè d cuèi k×
C¸c TK cÊp 2 bao gåm:
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
17
TK 6271- Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng: Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n tiÒn l¬ng
phô cÊp l¬ng, phô cÊp lu ®éng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi x©y dùng,
tiÒn ¨n ca cña nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi, cña c«ng nh©n x©y l¾p kho¶n trÝch trªn l¬ng theo tØ lÖ quy ®Þnh
TK 6272- Chi phÝ vËt liÖu: Ph¶n ¸nh chi phÝ vËt liÖu dïng cho ®éi x©y
dùng nh vËt liÖu dïng ®Ó söa ch÷a b¶o dìng TSC§, c«ng cô dông cô…
TK 6273 - Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt: Ph¶n ¸nh chi phÝ vÒ c«ng cô dông
cô xÊt dïng cho ho¹t ®éng qu¶n lÝ cña ®éi x©y dùng (chi phÝ kh«ng cã thuÕ
GTGT ®Çu vµo nÕu ®îc khÊu trõ)
TK 6274 - Chi phÝ khÊu hao TSC§ dïng cho ho¹t ®éng cña ®éi x©y dùng
TK 6277 - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ dÞch vô mua
ngoµi phôc vô cho ho¹t ®éng qu¶n lÝ ®éi x©y dùng nh chi phÝ s¶ ch÷a, chi phÝ
thuª ngoµi, chi phÝ ®iÖn níc ®iÖn tho¹i c¸c kho¶n chi mua vµ sö dông c¸c tµi
liÖu kÜ thuËt b»ng s¸ng chÕ, giÊy phÐp chuyÓn giao c«ng nghÖ … kh«ng thuéc
TSC§ ®îc tÝnh theo ph¬ng ph¸p ph©n bæ dÇn vµo c¸c chi phÝ cña ®éi, tiÒn thuª
TSC§, chi phÝ tr¶ cho nhµ thÇu phô (chi phÝ kh«ng bao gåm thuÕ GTGT ®Çu
vµo nÕu ®îc khÊu trõ)
Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n
(1) Khi tÝnh tiÒn c«ng c¸c kho¶n phô cÊp ph¶i tr¶ nh©n viªn cña ®éi x©y
dùng tiÒn ¨n ca cña nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi x©y dùng, c«ng nh©n x©y l¾p:
Nî TK 627(6271)
Cã TK 334
(2) T¹m øng chi phÝ ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ kho¸n x©y l¾p néi bé (Trêng hîp
nhËn kho¸n kh«ng tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n riªng). Khi b¶n quyÕt to¸n t¹m
øng vÒ gi¸ trÞ khèi lîng x©yl¾p hoµn thµnh ®· bµn giao ®îc duyÖt:
Nî TK 627
Cã TK 141(1413)
(3) Khi trÝch BHXH, BHYT, KPC§, cña c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p nh©n
viªn vËn hµnh m¸y thi c«ng vµ nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi x©y dùng (thuéc biªn chÕ
cña doanh nghiÖp)
Nî TK 627(6271)
Cã TK 338
(4) XuÊt dïng nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô cã gi¸ trÞ nhá cho ®éi
x©y dùng, c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho:
Nî TK 627
Cã TK 152, 153
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
18
(5) Khi xuÊt c«ng cô dông cô mét lÇn cã gi¸ trÞ lín cho ®éi x©y dùng,
ph¶i ph©n bæ dÇn (ph©n bæ dÇn cho c¸c k× kÕ to¸n trong mét niªn ®é kÕ to¸n
hoÆc ph©n bæ cho nhiÒu niªn ®é kÕ to¸n):
Nî TK 142, 242
Cã TK 153
Khi ph©n bæ gi¸ trÞ c«ng cô dông cô vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung:
Nî TK 627(6273)
Cã TK 142, 242
(6) TrÝch khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt thuéc ®éi x©y dùng
Nî TK 627
Cã TK 214
§ång thêi ghi Nî TK 009- Nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n
(7) Khi ph¸t sinh chi phÝ vÒ ®iÖn, níc, ®iÖn tho¹i… thuéc ®éi x©y dùng
Nî TK 627
Nî TK 133
Cã TK 111, 112, 331…
(8) Trêng hîp sö dông ph¬ng ph¸p trÝch tríc hoÆc ph©n bæ dÇn sè ®· chi
phÝ vÒ söa ch÷a lín TSC§ thuéc ®éi x©y dùng, tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt
chung:
Nî TK 627
Cã TK 142, 242, 335
Khi chi phÝ söa ch÷a thùc tÕ ph¸t sinh:
Nî TK 142, 242, 335
Cã TK 627
(9) Khi ph¸t sinh c¸c kho¶n lµm gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung
Nî TK 111, 112, 138…
Cã TK 627
(10) Cuèi k× h¹ch to¸n c¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung
cho c¸c c«ng tr×nh h¹ng môc c«ng tr×nh cã liªn quan:
Nî TK 154
Cã TK 627
(11) Cuèi k× h¹ch to¸n kÕt chuyÓn toµn bé chi phÝ vËt liÖu, chi phÝ nh©n
c«ng, chi phÝ chung cña ®éi l¾p m¸y ®Ó tËp hîp toµn bé chi phÝ sö dông m¸y
vµ tÝnh gi¸ thµnh ca m¸y
Nî TK 154
Cã TK 621, 622, 627
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
19
(12) Sau khi tÝnh gi¸ thµnh ca m¸y vµ ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng sö dông
ca m¸y:
Nî TK 154(chi tiÕt cho h¹ng môc A, B…kho¶n môc chi
phÝ sö dông m¸y)
Cã TK 154 (Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang)
(13) Cuèi k× kÕ to¸n, c¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung ®Ó
kÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo c¸c tµi kho¶n cã liªn
quan cho tõng s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm dÞch vô theo tiªu thøc phï hîp
Nî TK 154
Cã TK 627
(14) Trêng hîp thuª ca m¸y thi c«ng
NÕu ®¬n vÞ thuª ngoµi xe, m¸y thi c«ng, khi tr¶ tiÒn thuª xe, m¸y thi
c«ng:
Nî TK 627(6277)
Cã TK 111, 112, 331
Cuèi k× kÕt chuyÓn chi phÝ m¸y thi c«ng vµo kho¶n môc chi phÝ m¸y:
Nî TK 154 Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang
(kho¶n môc chi phÝ m¸y thi c«ng)
Cã TK 627(6277)
1.3.5.5 KÕ to¸n chi phÝ tr¶ tríc vµ chi phÝ ph¶i tr¶
1.3.5.5.1 KÕ to¸n chi phÝ tr¶ tríc
§Ó h¹ch to¸n kho¶n môc chi phÝ nµy, kÕ to¸n sö dông TK 142:
TK 142 dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n chi phÝ thùc tÕ ®· ph¸t sinh, nhng cã
liªn quan nhiÒu ®Õn s¶n xuÊt kinh doanh trong mét n¨m vµ viÖc kÕt chuyÓn
c¸c chi phÝ nµy vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc trõ vµo kÕt qu¶ kinh
doanh cña c¸c k× h¹ch to¸n trong niªn ®é kÕ to¸n.
Chi phÝ tr¶ tríc lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh, nhng cã liªn
quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña nhiÒu k× h¹ch to¸n trong mét
n¨m nªn cha thÓ tÝnh hÕt vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh x©y l¾p trong k× nµy
mµ ®îc tÝnh vµo hai hay nhiÒu k× h¹ch to¸n tiÕp theo trong n¨m.
KÕt cÊu TK
Bªn Nî: + C¸c kho¶n chi phÝ tr¶ tríc ng¾n h¹n thùc tÕ ph¸t sinh
+Sè kÕt chuyÓn mét phÇn tõ TK 641 – chi phÝ b¸n hµng
TK 642- chi phÝ qu¶n lÝ doanh nghiÖp
Bªn Cã: + c¸c kho¶n chi phÝ tr¶ tríc ng¾n h¹n thùc tÕ ®· tÝnh vµo chi phÝ
s¶n xuÊt kinh doanh trong k× h¹ch to¸n
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
20
+ KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lÝ doanh nghiÖp vµo TK
911- x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Sè d Nî: C¸c kho¶n chi phÝ tr¶ tríc cha tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh
doanh hoÆc chøa kÕt chuyÓn vµo TK 911
TK 142 cã hai tµi kho¶n cÊp 2:
TK 1421- Chi phÝ tr¶ tríc: Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh
ph¶i ph©n bæ dÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña nhiÒu k× h¹ch to¸n trong
n¨m.
TK 1422- Chi phÝ chê kÕt chuyÓn: Ph¶n ¸nh chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ
qu¶n lÝ doanh nghiÖp chê kÕt chuyÓn vµo TK 911- x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh
doanh cña k× sau. TK nµy chØ ¸p dông ®èi víi nh÷ng ho¹t ®éng cã chu k× kinh
doanh dµi, do cã c«ng tr×nh x©y l¾p kÐo dµi trong nhiÒu n¨m tµi chÝnh trong k×
h¹ch to¸n, kh«ng cã hoÆc cã Ýt doanh thu vµ ®îc phÐp kÕt chuyÓn mét phÇn
chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lÝ doanh nghiÖp.
Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n:
(1) Khi ph¸t sinh c¸c kho¶n chi phÝ tr¶ tríc ng¾n h¹n (thuª nhµ xëng, nhµ
kho v¨n phßng, mua b¶o hiÓm ch¸y næ, chi phÝ nghiªn cøu thÝ nghiÖm, mua
c¸c tµi liÖu kÜ thuËt, giÊy phÐp chuyÓn giao c«ng nghÖ…kh«ng thuéc TSC§ ® îc tÝnh theo ph¬ng ph¸p ph©n bæ dÇn vµo chi phÝ kinh doanh
§èi víi doanh nghiÖp lµ ®èi tîng nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu
trõ vµ chi phÝ tr¶ tríc dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch
vô chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ
Nî TK 142
Nî TK 133
Cã TK 111, 112, 152, 153, 331, 334, 338
§èi víi chi phÝ tr¶ tríc ng¾n h¹n dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh hµng ho¸ thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp
hoÆc kh«ng chÞu thuÕ GTGT
Nî TK 142
Cã TK 111, 112, 141, 331
Trêng hîp mua dÞch vô sö dông vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt x©y l¾p chÞu thuÕ
GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ liªn quan ®Õn nhiÒu k× kinh doanh
Nî TK 142
Nî TK 133
Cã TK 111, 112, 331
(2) §Þnh k× tÝnh chi phÝ tr¶ tríc vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh
Nî TK 623, 627, 641, 642
Cã TK 142
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4
LuËn v¨n Tèt nghiÖp
- Xem thêm -