Tài liệu Mở rộng cho vay doanh nghiệp tại chi nhánh ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh kon tum

B GIÁO D C VÀ ÀO T O I H C À N NG TR N TH LI U M R NG CHO VAY DOANH NGHI P T I CHI NHÁNH NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN T NH KON TUM LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH à N ng - Năm 2013 B GIÁO D C VÀ ÀO T O I H C À N NG TR N TH LI U M R NG CHO VAY DOANH NGHI P T I CHI NHÁNH NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN T NH KON TUM Chuyên ngành: Qu n tr kinh doanh Mã s : 60.34.05 LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS. TS. Nguy n Th Như Liêm à N ng - Năm 2013 L I CAM OAN Tôi cam oan ây là công trình nghiên c u c a riêng tôi. Các s li u, k t qu nêu trong lu n văn là trung th c và chưa t ng ư c ai công b trong b t kỳ công trình nào khác. Tác gi lu n văn Tr n Th Li u M CL C M U ...................................................................................................... 1 1. Tính c p thi t c a tài............................................................................. 1 2. M c tiêu nghiên c u .................................................................................. 2 3. Các câu h i c n nghiên c u....................................................................... 2 4. i tư ng và ph m vi nghiên c u ............................................................. 3 5. Phương pháp nghiên c u ........................................................................... 3 6. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a 7. B c c tài .................................................. 3 tài .............................................................................................. 4 8. T ng quan tài li u nghiên c u ................................................................... 4 CHƯƠNG 1. CƠ S LÝ LU N V M R NG CHO VAY DOANH NGHI P TRONG NGÂN HÀNG THƯƠNG M I ................................ 8 1.1. NGÂN HÀNG THƯƠNG M I VÀ HO T NG CHO VAY I V I DOANH NGHI P ................................................................................ 8 1.1.1. Ngân hàng thương m i và ch c năng nhi m v .................................. 8 1.1.2. Ho t ng cho vay i v i khách hàng Doanh nghi p c a Ngân hàng thương m i................................................................................................... 10 1.2. N I DUNG VÀ CÁC TIÊU CHÍ ÁNH GIÁ M R NG CHO VAY I V I DOANH NGHI P C A NGÂN HÀNG THƯƠNG M I ........ 14 1.2.1. Các phương th c m r ng cho vay Doanh nghi p............................ 14 1.2.2. Ki m soát r i ro và h n ch n x u................................................... 17 1.2.3. Các tiêu chí ánh giá m r ng cho vay doanh nghi p ...................... 18 1.3. TI N TRÌNH M R NG CHO VAY DOANH NGHI P C A NGÂN HÀNG THƯƠNG M I ................................................................. 22 1.3.1. Nghiên c u nhu c u v n vay c a Doanh nghi p............................... 22 1.3.2. ánh giá ngu n l c và kh năng cho vay Doanh nghi p.................. 23 1.3.3. Phân o n, l a ch n th trư ng m c tiêu và nh v th trư ng ........ 28 1.3.4. Thi t k chính sách m r ng cho vay Doanh nghi p........................ 31 K T LU N CHƯƠNG 1 ........................................................................... 35 CHƯƠNG 2. TH C TR NG M R NG CHO VAY DOANH NGHI P T I CHI NHÁNH NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN T NH KON TUM.................................. 36 2.1. TÌNH HÌNH PHÁT TRI N DOANH NGHI P TRÊN A BÀN T NH KON TUM ....................................................................................... 36 2.1.1. Tình hình phát tri n kinh t c a t nh Kon Tum................................. 36 2.1.2. S phát tri n c a Doanh nghi p trên a bàn t nh Kon Tum ............ 37 2.2. NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN T NH KON TUM (AGRIBANK KON TUM) V I HO T NG CHO VAY DOANH NGHI P............................................................................. 40 2.2.1. Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn t nh Kon Tum ..... 40 2.2.2. K t qu ho t ng kinh doanh c a Agribank Kon Tum qua các năm .... 44 2.2.3. Th c tr ng ho t ng cho vay doanh nghi p .................................... 49 2.3. TH C TR NG M R NG CHO VAY DOANH NGHI P T I AGRIBANK KON TUM GIAI O N NĂM 2009 – 2011...................... 55 2.3.1. Tình hình th trư ng m c tiêu ........................................................... 55 2.3.2. Các chính sách m r ng cho vay doanh nghi p................................ 57 2.3.3. Th c tr ng ch t lư ng cho vay Doanh nghi p t i Agribank Kon Tum .. 63 2.4. ÁNH GIÁ CHUNG .......................................................................... 65 K T LU N CHƯƠNG 2 ........................................................................... 68 CHƯƠNG 3. GI I PHÁP M R NG CHO VAY DOANH NGHI P T I CHI NHÁNH NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN T NH KON TUM............................................................ 69 3.1. NH HƯ NG VÀ M C TIÊU M R NG CHO VAY DOANH NGHI P T I AGRIBANK KON TUM .................................................... 69 3.1.1. nh hư ng m r ng cho vay doanh nghi p t i Agribank Kon Tum..... 69 3.1.2. M c tiêu c th .................................................................................. 71 3.2. XÁC NH TH TRƯ NG M C TIÊU............................................ 72 3.3. THI T K CHÍNH SÁCH M R NG THEO TH TRƯ NG M C TIÊU ........................................................................................................... 75 3.3.1. Chính sách m r ng danh m c.......................................................... 75 3.3.2. Chính sách m r ng khách hàng ....................................................... 78 3.3.3. Chính sách m r ng a bàn.............................................................. 79 3.4. CÁC CHÍNH SÁCH H TR TH C HI N ..................................... 80 3.4.1.Chính sách t ch c và cơ c u b ph n doanh nghi p ........................ 80 3.4.2. V Công ngh thông tin..................................................................... 82 3.4.3. V con ngư i ..................................................................................... 83 3.4.4. V ngu n v n .................................................................................... 84 3.4.5. V quy trình cho vay ......................................................................... 85 3.4.6. V lãi su t cho vay ............................................................................ 87 3.4.7. V ki m soát r i ro món vay ............................................................. 87 3.4.8. V công tác qu ng cáo, ti p th và chăm sóc khách hàng ................. 88 3.5. M T S KI N NGH ......................................................................... 89 3.5.1. Ki n ngh v i nhà nư c ..................................................................... 89 3.5.2. Ki n ngh v i Ngân hàng Nông nghi p và PTNT Vi t Nam ............ 91 3.5.3. Ki n ngh i v i các doanh nghi p.................................................. 91 K T LU N CHƯƠNG 3 ........................................................................... 92 K T LU N................................................................................................ 93 TÀI LI U THAM KH O QUY T NH GIAO TÀI LU N VĂN (b n sao) DANH M C CÁC CH VI T T T Agribank Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn CP C ph n CBTD Cán b tín d ng DN Doanh nghi p DNTN Doanh nghi p tư nhân VT ơn v tính KH Khách hàng KHDN Khách hàng Doanh nghi p NHNN Ngân hàng Nhà nư c NHTM Ngân hàng Thương m i No & PTNT Nông nghi p và Phát tri n nông thôn TCTD T ch c tín d ng TDN T ng dư n TNHH Trách nhi m h u h n TMCP Thương m i c ph n TSTC Tài s n th ch p DANH M C CÁC B NG S Tên b ng Trang hi u b ng 1.1. 2.1. 2.2. Các bi n s ch y u phân o n th trư ng KHDN Các ch tiêu ch y u trong giai o n 2007-2011 Th c tr ng phát tri n doanh nghi p trên a bàn Kon Tum 29 37 38 2.3. S lư ng DN quan h vay v n t i các TCTD 39 2.4. Tình hình huy 45 2.5. Tình hình cho vay c a Agribank Kon Tum 47 2.6. K t qu kinh doanh c a Agribank Kon Tum 49 2.7. S lư ng các NHTM trên 51 2.8. Dư n cho vay KHDN c a các NHTM trên 2.9. Dư n Doanh nghi p phân theo th i h n cho vay 58 2.10. Dư n Doanh nghi p phân theo hình th c 59 2.11. Dư n Doanh nghi p theo phương th c cho vay 60 2.12. Dư n Doanh nghi p phân theo lo i hình DN 61 2.13. Dư n ng v n c a Agribank Kon Tum a bàn t nh Kon Tum a bàn mb o Doanh nghi p phân theo lĩnh v c kinh doanh 2.14. Dư n Doanh nghi p phân theo 2.15. Thu nh p t cho vay Doanh nghi p 2.16. a bàn N x u cho vay Doanh nghi p t i Agribank Kon Tum 51 62 63 64 65 DANH M C CÁC SƠ S hi u Tên sơ sơ 2.1. Sơ t ch c và b máy qu n lý 2.2. Quy trình cho vay Trang 42 54 1 M 1. Tính c p thi t c a U tài Trong quá trình h i nh p kinh t qu c t , n n kinh t Vi t Nam ã có nh ng bư c chuy n mình to l n, nhi u doanh nghi p ã m r ng ho t ng s n xu t kinh doanh. S lư ng doanh nghi p tăng lên m t cách nhanh chóng. Các doanh nghi p này gi vai trò r t quan tr ng trong n n kinh t , là kênh d n v n ch y u i v i n n kinh qu c dân, góp ph n nâng cao hi u qu s d ng v n trong toàn xã h i, thúc y quá trình i m i và phát tri n kinh t , ưa n n kinh t nư c ta nhanh chóng hoà cùng v i n n kinh t khu v c và th gi i. Trong nh ng năm g n ây, v i ti n trình c ph n hoá, s p x p, ho t im i ng c a Doanh nghi p Nhà nư c và các chính sách h tr c a Chính ph , các B , Ngành và a phương ã t o ư c môi trư ng kinh doanh thu n l i cho các doanh nghi p có cơ h i phát tri n, m r ng và nâng cao hi u qu kinh doanh. Bên c nh ó v n còn m t s doanh nghi p ph i i di n v i nhi u khó khăn thách th c do nh ng h n ch xu t phát t quy mô nh , nh ng y u kém v năng l c s n xu t, kinh doanh, năng l c c nh tranh và nh ng tr ng i trong môi trư ng kinh doanh, v n v n i v i các doanh nghi p này càng tr nên b c thi t hơn. M t khác, ho t ng cho vay Doanh nghi p c a Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn t nh Kon Tum, v n còn nh bé v quy mô, chưa a d ng v th p, chưa áp ng i tư ng, ơn i u v hình th c, kh năng c nh tranh y nhu c u c a Doanh nghi p, chưa tương x ng v i ti m năng phát tri n v s lư ng Doanh nghi p trên c a n n kinh t a bàn và s phát tri n a phương. Chính vì v y, Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn t nh Kon Tum, ph i có nh ng thay khách hàng c a mình i v chính sách cho vay iv i c bi t là khách hàng Doanh nghi p cho phù h p v i 2 xu hư ng ó. Vì v y vi c nghiên c u, tìm hi u, phân tích và ánh giá th c tr ng tìm ra các gi i pháp Kon Tum là v n m r ng cho vay Doanh nghi p t i Agribank c n thi t có ý nghĩa c v lý lu n và th c ti n. Xu t phát t nh ng lý do trên, tác gi ã ch n tài “M r ng cho vay Doanh nghi p t i Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn t nh Kon Tum” làm tài nghiên c u c a lu n văn th c s . 2. M c tiêu nghiên c u M c ích nghiên c u c a lu n văn t p trung vào 3 n i dung chính: - Nghiên c u và h th ng hoá các v n lý lu n cơ b n v m r ng cho vay Doanh nghi p c a Ngân hàng thương m i. - Phân tích, ánh giá th c tr ng m r ng cho vay Doanh nghi p t i Chi nhánh Ngân hàng nông nghi p và Phát tri n nông thôn t nh Kon Tum. - xu t m t s gi i pháp nh m m r ng cho vay Doanh nghi p t i Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn t nh Kon Tum. 3. Các câu h i c n nghiên c u Nghiên c u v tài m r ng cho vay doanh nghi p n i dung lu n văn g m 03 chương chính, các câu h i c n ư c nghiên c u: * Chương 1: - Hi u ư c th nào là cho vay và m r ng cho vay i v i khách hàng Doanh nghi p ? - Ti n trình m r ng cho vay Doanh nghi p trong Ngân hàng thương m i như th nào? * Chương 2: - Th c tr ng cho vay Doanh nghi p t i Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn t nh Kon Tum như th nào? - Vi c cho vay Doanh nghi p ã có nh ng thành công gì? - Vi c cho vay Doanh nghi p ã có nh ng h n ch gì và nguyên nhân d n n nh ng h n ch ó? 3 * Chương 3: - Quan i m, nh hư ng và m c tiêu m r ng cho vay doanh nghi p như th nào? - Gi i pháp và n i dung cơ b n m r ng cho vay Doanh nghi p ra sao? - i u ki n tri n khai vi c m r ng cho vay Doanh nghi p như th nào? - Các ki n ngh i v i c p chính quy n, Ngân hàng Nhà nư c, Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn Vi t Nam như th nào? 4. i tư ng và ph m vi nghiên c u i tư ng nghiên c u: lý lu n và th c ti n liên quan tài c p n vi c nghiên c u các v n v n vi c m r ng cho vay Doanh nghi p t i Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn t nh Kon Tum. Ph m vi nghiên c u: Trong ph m vi lu n văn này tác gi ch nghiên c u v cho vay Doanh nghi p t i Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn t nh Kon Tum, giai o n 2009-2011 và nh hư ng m r ng cho vay Doanh nghi p trong giai o n 2012 - 2015. 5. Phương pháp nghiên c u Trong lu n văn này tác gi s d ng các phương pháp nghiên c u th ng kê, k t h p gi a lý lu n và tình hình th c t ho t ng c a Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn t nh Kon Tum. phương pháp t ng h p, phân tích, so sánh ng th i v n d ng ưa ra nh n nh và gi i pháp. 6. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a a. D a trên các cơ s lý lu n khoa h c, tài tài nghiên c u ư c nh ng n i dung cơ b n v khái ni m và phương pháp lu n m r ng cho vay. Nh n nh kh năng n i l c, ti m năng các ngu n l c c a Agribank Kon Tum trong s c nh tranh gay g t c a các ngân hàng, nh m m r ng cho vay doanh nghi p t hi u qu , t o bư c i v ng ch c Agribank Kon Tum. th c hi n ư c m c tiêu c a 4 b. Ngoài vi c nghiên c u nh ng cơ s lý lu n, sâu v th c tr ng ho t tài cũng i tìm hi u ng kinh doanh, trong ó có vi c m r ng cho vay doanh nghi p nh m phát hi n ra nh ng thành công và h n ch , cũng như nh ng nguyên nhân d n Agribank Kon Tum. T ti n, tài s n vi c h n ch ó trong quá trình ho t ng c a ó so sánh gi a nh ng lu n i m khoa h c và th c ưa ra nh ng nh n nh và ngh các gi i pháp trong vi c m r ng cho vay doanh nghi p t i Agribank Kon Tum. Do kh năng c a tác gi còn nhi u h n ch và l n v n u nghiên c u m t còn h t s c m i m nên ch c ch n s không tránh kh i nh ng thi u sót. Tác gi kính mong s b ov óng góp ý ki n quý báu c a Th y, Cô và H i ng lu n văn ư c hoàn ch nh hơn. 7. B c c tài tài g m 3 chương: Chương 1 Cơ s lý lu n v m r ng cho vay doanh nghi p trong ngân hàng thương m i Chương 2 Th c tr ng m r ng cho vay doanh nghi p t i Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi pvà Phát tri n Nông thôn t nh Kon Tum Chương 3 Gi i pháp m r ng cho vay doanh nghi p t i Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn t nh Kon Tum 8. T ng quan tài li u nghiên c u Trong quá trình nghiên c u, tìm hi u tài li u th c ti n liên quan tài m r ng cho vay doanh nghi p, hi n nay cũng có r t nhi u c u lĩnh v c này và nh ng n tài nghiên tài nghiên c u tương t , như: Tăng cư ng m r ng cho vay doanh nghi p t i Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín, M r ng ho t ng tín d ng Doanh nghi p t i chi nhánh Ngân hàng u tư và phát tri n Kon Tum hay M r ng cho vay doanh nghi p t i ngân hàng TMCP Ngo i thương Gia Lai. C th các công trình ã nghiên c u v m r ng cho vay doanh nghi p g m: 5 + Lu n văn th c sĩ c a Ph m Tư ng Huy: “Tăng cư ng m r ng cho vay doanh nghi p t i Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín”, giúp tác gi hi u rõ hơn v các phương th c m r ng ho t ng cho vay cũng như nh ng nh hư ng c a h th ng ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín trong vi c m r ng ho t ng cho vay doanh nghi p trong b i c nh hi n nay. + Lu n văn th c sĩ c a Hà c Hùng: “M r ng ho t Doanh nghi p t i chi nhánh Ngân hàng m t tài li u tham kh o khác ng tín d ng u tư và phát tri n Kon Tum", là giúp tác gi có cái nhìn r ng hơn v hoàn thi n công tác cho vay trong doanh nghi p t i các ngân hàng ngoài h th ng, ó có th t ưa ra ư c nh ng gi i pháp phù h p hơn trong ph n ki n ngh c a tài. Bên c nh ó tác gi m nh d n ưa ra nh ng ý ki n cho vi c m r ng cho vay có s c nh hư ng n doanh nghi p càng cao. + Lu n văn th c sĩ c a Mai Th Kim Phư ng: “ M r ng cho vay doanh nghi p t i ngân hàng TMCP Ngo i thương Gia Lai ”, là m t tài li u tham kh o giúp tác gi có m t cái nhìn t ng quan v cho vay c a Chi nhánh t i a bàn Gia Lai. Ngoài ra tác gi còn ưa ra ư c các gi i pháp nh m nâng cao kh năng t i ngân hàng. V m t th c ti n thì tài ã ưa ra ư c ánh giá v th c tr ng c a nghi p v cho vay t i Ngân hàng TMCP Ngo i thương Gia Lai. T i Kon Tum, hi n chưa có công trình nào nghiên c u v “M r ng cho vay doanh nghi p t i chi nhánh Ngân hàng nông nghi p và phát tri n nông thôn Kon Tum ” do ó tác gi ch n cho vay vi t v gi i pháp m r ng i v i Doanh nghi p trong t nh mà các công trình c a các tác gi trư c ây chưa t ng vi t làm V i tài tài nghiên c u. tài “M r ng cho vay doanh nghi p t i chi nhánh Ngân hàng nông nghi p và phát tri n nông thôn Kon Tum”, ây là m t tài tương i m i t i chi nhánh, hi n chưa ư c nghiên c u, nhưng ư c s tư v n và giúp t n tình c a Giáo viên hư ng d n khoa h c PGS.TS.Nguy n Th Như 6 Liêm tác gi ã ch n tài này th c hi n nghiên c u cho lu n văn Th c sĩ kinh t - Chuyên ngành Qu n tr kinh doanh. th c hi n nghiên c u tác gi s d a trên cơ s tham kh o t m t s lu n văn ã nghiên c u t i trư ng i H c Kinh T Thành ph H Chí Minh ã b o v t năm 2007-2009, d a trên n n t ng cơ s lý lu n c a nh ng tài ó và trên cơ s tham kh o t nhi u ngu n tài li u, sách tham kh o biên so n m i nh t v công tác cho vay trong doanh nghi p, ó là các giáo trình gi ng d y t i các trư ng i h c (Trư ng i h c kinh t à N ng, trư ng kinh t Tp.H Chí Minh), cùng m t sách c a m t s h c gi so n và ư c biên d ch t tài li u nư c ngoài, tác gi nghiên c u ih c ã ư c biên ã ch n l c ti n hành tài này. Trong chương 1. Cơ s lý lu n v vi c m r ng cho vay doanh nghi p. Tác gi ã tham kh o và trích d n t m t s ngu n tài li u, c th : T sách c a TS Tr nh Qu c Trung, Ths Nguy n Văn Sáu, Ths Tr n Hoàng Mai - Giáo trình Marketing Ngân hàng. Giáo trình Tín d ng - T p th biên so n- H c vi n Ngân hàng. Giaó trình Ngân hàng thương m i c a PGS. TS. Phan Th Thu Hà - i h c kinh t qu c dân. Tham kh o m t s tài li u khác trên Internet www.agribank.com.vn Trong chương 2. Th c tr ng m r ng cho vay Doanh nghi p t i chi nhánh Ngân hàng nông nghi p và phát tri n nông thôn Kon Tum . th c hi n nghiên c u th c tr ng công tác cho vay Doanh nghi p t i Chi nhánh Ngân hàng nông nghi p và phát tri n nông thôn Kon Tum tác gi ã i sâu nghiên c u phân tích s li u ho t nhánh nói chung và trong ho t ng kinh doanh c a toàn chi ng cho vay nói riêng, d a trên s li u t các năm 2009-2011, tác g a s d ng phương pháp t ng h p và ánh giá các s li u t ó ưa ra ánh giá nh n xét. phân tích, so sánh i v i công tác qu n lý cho vay hi n h u t i chi nhánh d a trên mô hình c u trúc cho vay; cơ c u 7 t ch c b ph n cho vay; quy trình th c hi n cho vay; tác g a s i sâu phân tích ánh giá nh ng ưu như c i m, nh ng i m m nh i m y u trong vi c cho vay hi n h u t ó làm cơ s cho vi c hoàn thi n cho vay. Trong chương 3. M t s gi i pháp m r ng cho vay doanh nghi p t i chi nhánh Ngân hàng nông nghi p và phát tri n nông thôn Kon Tum trong th i gian t i. D a trên cơ s lý lu n v vi c qu n lý cho vay trong chương m t và nh ng m t còn h n ch và b t c p trong công tác cho vay hi n h u t i Chi nhánh Ngân hàng nông nghi p và phát tri n nông thôn Kon Tum, trong chương này tác g a s ưa ra nh ng gi i pháp mang tính nh hư ng v i m c ích nh m hoàn thi n công tác cho vay t i Chi nhánh Ngân hàng nông nghi p và phát tri n nông thôn Kon Tum th c hi n nghiên c u trong chương này tác g a s trình bày m t s căn c làm cơ s cho vi c hoàn thi n công tác cho vay t i chi nhánh Ngân hàng nông nghi p và phát tri n nông thôn Kon Tum, c th : -Trình bày nh ng thu n l i và khó khăn và nh hư ng cho vay trong th i gian t i -T nh ng căn c trên công tác cho vay t i Chi nhánh Ngân hàng nông nghi p và phát tri n nông thôn Kon Tum ư c hi u qu tác g a s s d ng phương pháp tư duy bi n ch ng và tư duy logic ho t phân tích th c tr ng ng cho vay t i Chi nhánh Ngân hàng nông nghi p và phát tri n nông thôn Kon Tum, t ós ưa ra nh ng gi i pháp thi t th c nh m nâng cao hi u qu vi c m r ng cho vay t i Chi nhánh Ngân hàng nông nghi p và phát tri n nông thôn Kon Tum trong th i gian t i, v i m c tiêu: áp ng nhu c u khách hàng k p th i, y m r ng cho vay; , và úng th i gian; Gi m thi u chi phí trong công tác áp ng y các s n ph m và ch t lư ng các d ch v i kèm, thu hút khách hàng, gia tăng th ph n, gia tăng doanh thu và l i nhu n, nâng cao hi u qu kinh doanh. 8 CHƯƠNG 1 CƠ S LÝ LU N V M R NG CHO VAY DOANH NGHI P TRONG NGÂN HÀNG THƯƠNG M I 1.1. NGÂN HÀNG THƯƠNG M I VÀ HO T NG CHO VAY I V I DOANH NGHI P 1.1.1. Ngân hàng thương m i và ch c năng nhi m v a. Khái ni m v Ngân hàng thương m i Ngân hàng thương m i là lo i hình t ch c tài chính trung gian, cung c p m t danh m c và d ch v tài chính a d ng nh t – c bi t là tín d ng, ti t ki m và d ch v thanh toán – và th c hi n nhi u ch c năng tài chính nh t so v i b t kỳ m t t ch c trung gian tài chính nào trong n n kinh t . S a d ng trong các d ch v và ch c năng c a Ngân hàng do ó chúng ư c g i là các “Bách hoá tài chính” (Financial Department Stores), cũng như các qu ng cáo ph bi n hi n nay: Ngân hàng c a b n - t ch c tài chính v i t ng h p t t c d ch v c n thi t cho b n. Ngân hàng cũng là doanh nghi p cung c p các s n ph m d ch v tài chính. Ngân hàng thương m i ã có l ch s phát tri n vài ch c th k và ã phát tri n qua nhi u hình thái, theo xu th ngày càng m r ng. S m r ng quy mô và lo i hình tín d ng, th hi n s lư ng d ch v , quy mô d ch v , phương th c c p tín d ng ngày càng a d ng. b. Ch c năng c a Ngân hàng thương m i - Ch c năng trung gian tín d ng: là ch c năng quan tr ng nh t c a Ngân hàng thương m i. Khi th c hi n ch c năng trung gian tín d ng, NHTM óng vai trò là c u n i gi a ngư i th a v n và ngư i có nhu c u v v n. V i ch c năng này, Ngân hàng thương m i v a óng vai trò là ngư i i vay, v a óng vai trò là ngư i cho vay và hư ng l i nhu n là kho n chênh l ch gi a lãi su t nh n g i và lãi su t cho vay và góp ph n t o l i ích cho t t c các bên tham 9 gia: ngư i g i ti n và ngư i i vay. - Ch c năng trung gian thanh toán: NHTM óng vai trò là th qu cho các doanh nghi p và cá nhân, th c hi n các thanh toán theo yêu c u c a khách hàng như trích ti n t tài kho n ti n g i c a h thanh toán ti n hàng hóa, d ch v ho c nh p vào tài kho n ti n g i c a khách hàng ti n thu bán hàng và các kho n thu khác theo l nh c a h . Các NHTM cung c p cho khách hàng nhi u phương ti n thanh toán ti n l i như séc, y nhi m chi, y nhi m thu, th rút ti n, th thanh toán, th tín d ng… Tùy theo nhu c u, khách hàng có th ch n cho mình phương th c thanh toán phù h p. Nh t không ph i gi ti n trong túi, mang theo ti n thanh toán dù ó mà các ch th kinh g p ch n , g p ngư i ph i g n hay xa mà h có th s d ng m t phương th c nào ó th c hi n các kho n thanh toán. Do v y các ch th kinh t s ti t ki m ư c r t nhi u chi phí, th i gian, l i thúc y lưu thông hàng hóa, v n, t m b o thanh toán an toàn. Ch c năng này ã y nhanh t c thanh toán, t c lưu chuy n ó góp ph n phát tri n kinh t . - Ch c năng t o ti n: T o ti n là m t ch c năng quan tr ng, ph n ánh rõ b n ch t c a NHTM. V i m c tiêu là tìm ki m l i nhu n như là m t yêu c u chính cho s t n t i và phát tri n c a mình, các NHTM v i nghi p v kinh doanh mang tính c thù c a mình ã th c hi n ch c năng t o ti n cho n n kinh t . Ch c năng t o ti n ư c th c thi trên cơ s hai ch c năng khác c a NHTM là ch c năng tín d ng và ch c năng thanh toán. Thông qua ch c năng trung gian tín d ng, ngân hàng s d ng s v n huy ti n cho vay ra l i ư c khách hàng s d ng ng ư c cho vay, s mua hàng hóa, thanh toán d ch v trong khi s dư trên tài kho n ti n g i thanh toán c a khách hàng v n ư c coi là m t b ph n c a ti n giao d ch, ư c h s d ng mua hàng hóa, thanh toán d ch v … V i ch c năng này, h th ng NHTM ã làm tăng t ng phương ti n thanh toán trong n n kinh t , áp ng nhu c u thanh toán, 10 chi tr c a xã h i. 1.1.2. Ho t ng cho vay i v i khách hàng Doanh nghi p c a Ngân hàng thương m i a. Khái ni m Doanh nghi p Doanh nghi p là ơn v kinh t có tư cách pháp nhân, quy t các phương ti n tài chính, v t ch t và con ngư i nh m th c hi n các ho t ng s n xu t, cung ng, tiêu th s n ph m ho c d ch v , trên cơ s t i a hoá l i ích c a ngư i tiêu dùng, thông qua ó t i a hoá l i ích c a ch s h u, ng th i k t h p m t cách h p lý các m c tiêu c a xã h i b. Các lo i hình Doanh nghi p Có 4 lo i hình doanh nghi p ho t ng t i Vi t Nam, ó là: Công ty TNHH, Công ty C ph n, Công ty h p danh và Doanh nghi p tư nhân - Công ty trách nhi m h u h n: là doanh nghi p do m t t ch c ho c m t cá nhân làm ch s h u; ch s h u ch u trách nhi m v các kho n n và các nghĩa v tài s n khác c a doanh nghi p trong ph m vi s v n i u l c a doanh nghi p. Công ty trách nhi m h u h n có tư cách pháp nhân k t ngày ư c c p gi y ch ng nh n ăng ký kinh doanh. - Công ty C ph n: là doanh nghi p, trong ó: V n i u l thành nhi u ph n b ng nhau g i là c ph n; C ư c chia ông ch ch u trách nhi m v n và các nghĩa v tài s n khác c a doanh nghi p trong ph m vi s v n ã góp vào doanh nghi p; C ông có quy n t do chuy n như ng c ph n c a mình cho ngư i khác, tr m t s trư ng h p khác theo quy lu t; C nh c a pháp ông có th là t ch c, cá nhân. Công ty c ph n có tư cách pháp nhân k t ngày ư c c p gi y ch ng nh n ăng ký kinh doanh. - Công ty h p danh: là doanh nghi p ph i có ít nh t hai thành viên là ch s h u chung c a công ty (thành viên h p danh), có th có thành viên góp v n; thành viên h p danh ph i là cá nhân, có trình chuyên môn và uy tín 11 ngh nghi p và ph i ch u trách nhi m b ng toàn b tài s n c a mình v các nghĩa v c a công ty; thành viên góp v n ch ch u trách nhi m v các kho n n c a công ty trong ph m vi s v n ã góp vào công ty. Công ty h p danh có tư cách pháp nhân k t ngày ư c c p ăng ký kinh doanh. - Doanh nghi p tư nhân: là doanh nghi p do m t cá nhân làm ch và t ch u trách nhi m b ng toàn b tài s n c a mình v m i ho t nghi p. Ch doanh nghi p tư nhân là và có toàn quy n quy t nh nghi p; có toàn quy n quy t ng c a doanh i di n theo pháp lu t c a doanh nghi p i v i t t c ho t ng kinh doanh c a doanh nh vi c s d ng l i nhu n sau khi ã n p thu và th c hi n các nghĩa v tài chính khác theo quy nh c a pháp lu t. c. Khái ni m cho vay và m r ng cho vay Doanh nghi p c a Ngân hàng thương m i - Khái ni m cho vay Doanh nghi p: Cho vay là m t hình th c c p tín d ng, theo ó t ch c tín d ng giao cho khách hàng Doanh nghi p m t kho n ti n s d ng vào m c ích và th i h n nh t nh theo tho thu n v i nguyên t c có hoàn tr c g c và lãi. Th i h n nh t nh ây chính là th i h n cho vay Th i h n cho vay là kho ng th i gian ư c tính t khi khách hàng b t u nh n v n vay cho tho thu n trong h p n th i i m tr h t n g c và lãi v n vay ã ư c ng tín d ng gi a t ch c tín d ng và khách hàng - Khái ni m m r ng cho vay doanh nghi p M r ng cho vay doanh nghi p c a Ngân hàng thương m i là vi c ngân hàng tăng cư ng s d ng ngu n l c c a mình như v n, h th ng m ng lư i, công ngh , ngu n nhân l c,… Nh m tăng qui mô cho vay, trên cơ s ki m soát m c r i ro và m b o kh năng sinh l i phù h p v i m c tiêu và chi n lư c kinh doanh c a ngân hàng trong t ng th i kỳ. - Vai trò và ý nghĩa m r ng cho vay Doanh nghi p c a Ngân hàng thương m i