Tài liệu Nâng cao hiệu quả kd tại nh công thương hà nam

1 PhÇn më ®Çu 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi nghiªn cøu. XuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn ho¹t ®éng cña hÖ thèng Ng©n hµng C«ng th¬ng (NHCT) ViÖt Nam nãi chung vµ chi nh¸nh NHCT Hµ Nam nãi riªng trong qu¸ tr×nh kinh doanh ®· béc lé nhiÒu khã kh¨n th¸ch thøc tríc yªu cÇu c¹nh tranh ®Ó héi nhËp quèc tÕ vµ khu vùc. §èi víi chi nh¸nh NHCT Hµ Nam tuy tèc ®é t¨ng trëng trong nh÷ng n¨m qua ®¹t tû lÖ kh¸ cao nhng chÊt lîng hiÖu qu¶ kinh doanh cßn thÊp. Ngoµi nh÷ng khã kh¨n chung cña m«i trêng kinh tÕx· héi cßn cã nguyªn nh©n rÊt quan träng n÷a lµ viÖc qu¶n trÞ ®iÒu hµnh ng©n hµng, qu¶n lý c¸c nghiÖp vô ho¹t ®éng kinh doanh cßn nhiÒu vÊn ®Ò tån t¹i yÕu kÐm ®ang ®Æt ra cÇn ph¶i nghiªn cøu gi¶i quyÕt nh»m ®Ó ®iÒu chØnh chiÕn lîc vµ ®a ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó ®a NHCT Hµ Nam Ph¸t triÓn - An toµn - HiÖu qu¶. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng yªu cÇu cÊp thiÕt ®ã, t¸c gi¶ chän ®Ó tµi: “Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña NHCT Hµ Nam” 2. Môc tiªu nghiªn cøu cña ®Ò tµi. Môc tiªu nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ nghiªn cøu lý luËn c¬ b¶n vÒ qu¶n trÞ Ng©n hµng Th¬ng m¹i (NHTM) vµ thùc tiÔn ho¹t ®éng kinh doanh cña NHCT Hµ Nam ®Ó ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña NHCT Hµ Nam nãi riªng vµ NHCT ViÖt Nam nãi chung. 3. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu - §èi tîng lµ c¸c nghiÖp vô qu¶n lý vµ kinh doanh c¬ b¶n cña NHTM nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña NHCT Hµ Nam. - Ph¹m vi nghiªn cøu lµ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña NHCT Hµ Nam trong giai ®o¹n 1999-2001. 4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu. LuËn v¨n sö dông ph¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng, duy vËt lÞch sö, ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ, ph¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª ®Ó nghiªn cøu. 5. Nh÷ng ®ãng gãp khoa häc cña luËn v¨n. - HÖ thèng vµ kh¸i qu¸t ho¸ c¸c lý luËn c¬ b¶n vÒ nghiÖp vô kinh doanh c¬ b¶n cña NHTM trong c¬ chÕ thÞ trêng, qu¶n lý tµi s¶n, thu nhËp vµ chi phÝ, c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña NHTM. 2 - Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ rót ra nh÷ng nhËn xÐt, kÕt luËn mang tÝnh tæng kÕt thùc tiÔn vÒ thùc tr¹ng hiÖu qu¶ kinh doanh cña NHCT Hµ Nam. Nªu râ nguyªn nh©n vµ nh÷ng vÊn ®Ò cÇn ph¶i gi¶i quyÕt. - §Ò xuÊt mét hÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé cã c¬ së khoa häc vµ thùc tiÔn nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña chi nh¸nh NHCT Hµ Nam. 6. Bè côc cña luËn v¨n. Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, luËn v¨n cã 3 ch¬ng: Ch¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i. Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng C«ng th¬ng Hµ Nam. Ch¬ng 3: C¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña Ng©n hµng C«ng th¬ng Hµ Nam. 3 Ch¬ng 1 Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh cña ng©n hµng th¬ng m¹i 1.1. Ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM. 1.1.1. §Þnh nghÜa NHTM: Ng©n hµng lµ mét tæ chøc nhËn tiÒn göi vµ cho vay tiÒn. ë Mü thuËt ng÷ c¸c ng©n hµng (Banks) bao gåm nh÷ng h·ng nh NHTM, c¸c C«ng ty tiÕt kiÖm vµ cho vay, c¸c Liªn hiÖp tÝn dông. LuËt tæ chøc tÝn dông ë ViÖt Nam chØ ra thuËt ng÷: Ng©n hµng lµ lo¹i h×nh tæ chøc tÝn dông (TCTD) ®îc thùc hiÖn toµn bé c¸c ho¹t ®éng ng©n hµng vµ ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c cã liªn quan. Theo tÝnh chÊt vµ môc tiªu ho¹t ®éng c¸c lo¹i h×nh ng©n hµng gåm: NHTM, Ng©n hµng ®Çu t, Ng©n hµng chÝnh s¸ch, Ng©n hµng hîp t¸c vµ c¸c lo¹i h×nh Ng©n hµng kh¸c. Do vËy, NHTM chØ lµ mét nhãm trong sè c¸c tæ chøc tµi chÝnh trung gian, ngêi ta gäi chung lµ “C¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh” cã chøc n¨ng gièng nhau lµ dÉn vèn tõ n¬i thõa vèn ®Õn n¬i thiÕu vèn. Trong c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh, NHTM lµ ®Þnh chÕ cã kú h¹n quan träng nhÊt, ë nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau ngêi ta ®Þnh nghÜa NHTM nh sau: C¸c nhµ kinh tÕ ®Þnh nghÜa: NHTM lµ trung gian tµi chÝnh cã giÊy phÐp kinh doanh cña ChÝnh phñ ®Ó cho vay tiÒn vµ më c¸c tµi kho¶n tiÒn göi, kÓ c¸c lo¹i tiÒn göi mµ dùa vµo ®ã cã thÓ dïng c¸c tê sÐc. “Ph¸p lÖnh ng©n hµng, hîp t¸c x· tÝn dông vµ c«ng ty tµi chÝnh” n¨m 1990 cña ViÖt Nam ®Þnh nghÜa: NHTM lµ tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ, mµ ho¹t ®éng chñ yÕu vµ thêng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi cña kh¸ch hµng, víi tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ vµ sö dông sè tiÒn ®ã ®Ó cho vay, thùc hiÖn nhiÖm vô chiÕt khÊu vµ lµm ph¬ng tiÖn thanh to¸n. LuËt c¸c TCTD ViÖt Nam: NHTM lµ doanh nghiÖp ®îc thµnh lËp theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ, lµm dÞch vô ng©n hµng víi néi dung nhËn tiÒn göi vµ sö dông tiÒn göi ®Ó cÊp tÝn dông, cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n. Nh÷ng ®Þnh nghÜa nµy cho thÊy mét sè chøc n¨ng c¬ b¶n mµ c¸c NHTM ®¶m nhËn, ph©n biÖt t¬ng ®èi víi c¸c chøc n¨ng cña c¸c trung gian tµi chÝnh kh¸c. 1.1.2. Ho¹t ®éng c¬ b¶n cña NHTM. 4 1.1.2.1. T¹o lËp nguån vèn NHTM lµ tæ chøc kinh doanh trªn nh÷ng lÜnh vùc tiÒn tÖ, còng nh c¸c doanh nghiÖp kinh doanh kh¸c. ViÖc t¹o lËp vèn lµ nh©n tè ®Ó ®¸p øng ho¹t ®éng kinh doanh. C¬ cÊu nguån vèn cña NHTM bao gåm: a. Vèn cña ng©n hµng: Vèn ®iÒu lÖ: Lµ vèn ban ®Çu ®îc h×nh thµnh khi thµnh lËp doanh nghiÖp; Nhµ níc cÊp nÕu lµ NHTM Nhµ níc (doanh nghiÖp Nhµ níc), hoÆc lµ cæ ®«ng ®ãng gãp khi lµ NHTM cæ phÇn. Vèn ®iÒu lÖ tuú thuéc vµo quy m« kinh doanh vµ do luËt ®Þnh. Vèn bæ sung: Lµ bé phËn vèn tù cã t¨ng thªm trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, b»ng c¸ch trÝch tõ lîi nhuËn kinh doanh, c¸c quü dù tr÷, l·i kh«ng chia cho c¸c cæ phiÕu hay t¨ng møc ®ãng gãp cña c¸c cæ ®«ng. Vèn cña b¶n th©n ng©n hµng chñ yÕu ®îc sö dông ®Ó mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, c«ng cô lao ®éng, më réng mµng líi ho¹t ®éng, ph¸t triÓn c«ng nghÖ vµ kü thuËt ng©n hµng, hïn vèn liªn doanh liªn kÕt... Vèn tù cã võa lµm ®Öm ®Ó chèng ®ì rñi ro, võa lµ c¨n cø ®Ó duy tr× c¸c tû lÖ ®¶m b¶o an toµn trong ho¹t ®éng ng©n hµng. b. Huy ®éng vèn nhµn rçi trong x· héi. §©y lµ nguån vèn chiÕm tû träng lín nhÊt, ngµy cµng cao trong tæng nguån vèn kinh doanh cña ng©n hµng. C¸c NHTM tiÕn hµnh huy ®éng vèn b»ng nhiÒu h×nh thøc nh: Më tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n (tµi kho¶n v·ng lai), tµi kho¶n tiÒn göi cã kú h¹n (tµi kho¶n tiÒn göi), tiÕt kiÖm cña d©n c, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, kú phiÕu cña ng©n hµng. Ph©n theo kú h¹n huy ®éng vèn cã thÓ chia vèn huy ®éng lµm 2 lo¹i: TiÒn göi cã kú h¹n vµ tiÒn göi kh«ng kú h¹n. - TiÒn göi kh«ng kú h¹n. §èi víi víi c¸c NHTM ViÖt Nam huy ®éng vèn tiÒn göi kh«ng kú h¹n cã 2 h×nh thøc chÝnh: TiÒn göi tiÕt kiÖm kh«ng kú h¹n cña d©n c vµ tiÒn göi trªn tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n cña c¸c tæ chøc kinh tÕ- x· héi vµ c¸ nh©n. + TiÒn göi tiÕt kiÖm kh«ng kú h¹n cña d©n c: Lµ h×nh thøc göi tiÒn vµ rót tiÒn ra khái ng©n hµng mét c¸ch thêng xuyªn, bÊt kú thêi ®iÓm nµo. Môc ®Ých cña kh¸ch hµng kh«ng ph¶i göi tiÒn ®Ó hëng l·i, mµ chñ yÕu lµ ®Ó ®¶m b¶o thanh to¸n vµ an toµn tµi s¶n. 5 + TiÒn göi trªn tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n cña c¸c tæ chøc kinh tÕ- x· héi vµ c¸ nh©n: Môc ®Ých chñ yÕu lµ phôc vô cho nhu cÇu thanh to¸n. Kh¸ch hµng më tµi kho¶n thanh to¸n t¹i c¸c NHTM th«ng qua tµi kho¶n ®Ó ghi “Cã” c¸c kho¶n thu nhËp cña hä hoÆc sö dông ®Ó ghi “Nî” tr¶ tiÒn hay rót tiÒn mÆt theo yªu cÇu b»ng c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt nh: SÐc, uû nhiÖm chi, uû nhiÖm thu, thÎ thanh to¸n... Hai h×nh thøc tiÒn göi trªn, kh¸ch hµng ®îc ng©n hµng tr¶ l·i trªn sè d “Cã” trªn sæ tiÕt kiÖm hay trªn tµi kho¶n. §Æc ®iÓm cña lo¹i tiÒn göi nµy lµ l·i suÊt thÊp, kh«ng æn ®Þnh. - TiÒn göi cã kú h¹n. Bao gåm tiÒn göi cña c¸ nh©n, c¸c tæ chøc kinh tÕ, x· héi. TiÒn göi cã kú h¹n th«ng thêng chØ ®îc rót ra theo kú h¹n. §èi víi tµi kho¶n tiÒn göi cã kú h¹n, kh¸ch hµng cã thÓ göi vµo vµ rót ra theo yªu cÇu. Song lo¹i tµi kho¶n nµy kh«ng ®îc ph¸t hµnh sÐc, còng nh sö dông c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt kh¸c. Khi kh¸ch hµng muèn rót tríc h¹n trªn tµi kho¶n tiÒn göi cã kú h¹n, ng©n hµng sÏ trÝch chuyÓn tõ tµi kho¶n cã kú h¹n sang tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n, vµ tõ tµi kho¶n nµy kh¸ch hµng míi rót tiÒn mÆt hay chuyÓn kho¶n thanh to¸n kh¸c. §Æc ®iÓm cña tiÒn göi cã kú h¹n lµ l·i suÊt cao (kú h¹n cµng dµi l·i suÊt cµng cao). Kh¸ch hµng göi tiÒn môc ®Ých ®Ó lÊy l·i, v× vËy tiÒn göi cã kú h¹n cã tÝnh æn ®Þnh cao. - Ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸. C¸c NHTM ph¸t hµnh kú phiÕu vµ tr¸i phiÕu, ®Æc ®iÓm lµ cã kú h¹n vµ l·i suÊt hay kho¶n l·i ®îc hëng khi ®¸o h¹n thanh to¸n ®îc ghi ngay trªn bÒ mÆt cña kú phiÕu hay tr¸i phiÕu. H×nh thøc huy ®éng vèn nµy ®îc thùc hiÖn víi môc ®Ých sö dông vèn râ rµng, sè lîng vµ thêi gian ph¸t hµnh nhÊt ®Þnh. HiÖn nay, t¹i NHCT ViÖt Nam tû lÖ kú phiÕu chiÕm 12,4% tæng nguån vèn huy ®éng cã kú h¹n. Do ho¹t ®éng c¹nh tranh vµ ®¶m b¶o lîi Ých cho kh¸ch hµng cã tiÒn göi, kh¸ch hµng rót vèn tríc h¹n ®Òu ®îc c¸c NHTM ViÖt Nam tr¶ l·i kh«ng kú h¹n. - Vèn ®i vay. Chñ yÕu vay vèn cña c¸c NHTM lµ vay chiÕt khÊu víi Ng©n hµng Trung ¬ng, khi dßng tiÒn thanh to¸n vît møc dù tr÷ thanh to¸n, nh trong thanh 6 to¸n bï trõ vµ thanh to¸n c¸c kho¶n tiÒn göi rót ra khái ng©n hµng. Vay vèn c¸c Ng©n hµng níc ngoµi vµ c¸c NHTM cho vay lÉn nhau khi nhu cÇu tµi trî vèn cho kh¸ch hµng ®ßi hái, trong khi cha t¹o lËp ®îc nguån vèn b»ng c¸c h×nh thøc kh¸c. Còng qua h×nh thøc nµy ng©n hµng cã thªm kh¶ n¨ng thanh kho¶n mµ kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i b¸n c¸c tµi s¶n kh¸c, cã thÓ lµm thiÖt h¹i cho ng©n hµng v× cã thÓ ph¶i gia t¨ng chi phÝ. §Æc ®iÓm cña vèn vay lµ l·i suÊt cao nªn c¸c NHTM chØ tham gia vay vèn khi thùc sù cÇn thiÕt. - Vèn nhËn uû th¸c ®Çu t. §©y lµ nguån vèn uû th¸c ®Çu t cña Nhµ níc, cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh trong níc vµ quèc tÕ, theo c¸c ch¬ng tr×nh vµ dù ¸n cã môc tiªu riªng. 1.1.2.2. Sö dông vèn. Qua ho¹t ®éng huy ®éng vèn h×nh thµnh nªn nguån vèn kinh doanh cña ng©n hµng. Ng©n hµng sö dông nguån vèn nµy tiÕn hµnh ho¹t ®éng tÝn dông t¹o ra lîi nhuËn. C¸c NHTM thu lîi nhuËn chñ yÕu b»ng ho¹t ®éng cho vay, ®Çu t, chiÕt khÊu chøng tõ cã gi¸, cho thuª tµi chÝnh, b¶o l·nh ng©n hµng vµ c¸c nghiÖp vô trung gian kh¸c. - Ho¹t ®éng cho vay. §ã lµ viÖc ng©n hµng tho¶ thuËn ®Ó kh¸ch hµng sö dông mét kho¶n tiÒn vay víi nguyªn t¾c cã hoµn tr¶. C¨n cø vµo thêi gian cã thÓ ph©n thµnh 2 h×nh thøc cho vay: Cho vay ng¾n h¹n, cho vay trung vµ dµi h¹n. Theo QuyÕt ®Þnh sè 284/2000/Q§-NHNN1 ngµy 25/8/2000 cña Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc (NHNN) ViÖt Nam, ®iÒu 10 vÒ thêi h¹n cho vay cã quy ®Þnh “cho vay ng¾n h¹n tèi ®a ®Õn 12 th¸ng, cho vay trung h¹n tõ trªn 12 th¸ng ®Õn 60 th¸ng, cho vay dµi h¹n tõ trªn 60 th¸ng” + Cho vay ng¾n h¹n: Lµ h×nh thøc cho vay bæ xung thiÕu hôt vÒ vèn lu ®éng cho kh¸ch hµng vay ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ vay vèn tiªu dïng. Cho vay ng¾n h¹n chiÕm tû träng lín trong tæng vèn cho vay cña c¸c NHTM. NHCT ViÖt Nam cã tû träng cho vay ng¾n h¹n n¨m 1999 lµ 51,4%; n¨m 2000 lµ 54 % vµ n¨m 2001 lµ 57,05% + Cho vay trung vµ dµi h¹n: §îc thùc hiÖn ®èi víi nh÷ng dù ¸n ®Çu t c¬ b¶n, dù ¸n x©y dùng h¹ tÇng c¬ së phôc vô cho ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, thay ®æi vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ cña c¸c doanh nghiÖp... c¸c ®èi tîng cã chu kú s¶n xuÊt, kinh doanh dµi ngµy, ®Ó cho vay trung vµ dµi h¹n b¾t buéc c¸c NHTM ph¶i cã nguån vèn dµi h¹n. Nguån vèn 7 dµi h¹n hiÖn nay ®èi víi c¸c NHTM ViÖt Nam rÊt thiÕu cho nªn tû träng cho vay trung vµ dµi h¹n cha t¬ng xøng víi nhu cÇu ®Çu t cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. §Þnh híng cña NHCT ViÖt Nam ®Õn n¨m 2002 ®a tû träng cho vay trung vµ dµi h¹n chiÕm 35% tæng d nî vay. - §Çu t: Sau ho¹t ®éng cho vay lµ ho¹t ®éng mang l¹i thu nhËp chÝnh cho ng©n hµng, th× ®Çu t ®îc xÕp hµng thø hai. Ho¹t ®éng ®Çu t cña c¸c NHTM võa lµm ®a d¹ng lo¹i h×nh vèn sö dông võa mang l¹i thu nhËp, ®ång thêi cßn lµ kho¶n dù tr÷ thø cÊp víi c¸c chøng kho¸n ng¾n h¹n chÊt lîng cao. §Çu t bao gåm c¸c ho¹t ®éng chÝnh nh: + Mua c¸c chøng kho¸n, tr¸i phiÕu ChÝnh phñ: C¸c chøng kho¸n ChÝnh phñ ®îc c¸c NHTM xem nh kh«ng cã rñi ro. Trong n¨m qua vµ hiÖn t¹i ë ViÖt Nam, tr¸i phiÕu kho b¹c Nhµ níc (tr¸i phiÕu ng¾n h¹n) qua c¸c ®ît ph¸t hµnh hÇu hÕt lµ do c¸c NHTM mua th«ng qua phiªn ®Êu gi¸ do NHNN chñ tr×. Ho¹t ®éng nµy ®èi víi ng©n hµng võa mang l¹i thu nhËp b»ng l·i tr¸i phiÕu, vèn ®Çu t cã tÝnh an toµn cao, cã kh¶ n¨ng t¹o ra c¸c c«ng cô thanh to¸n cho c¸c NHTM khi cÇn thiÕt. + C¸c chøng kho¸n kh¸c: Bao gåm c¸c c«ng cô vay nî v× NHTM kh«ng ®îc phÐp n¾m gi÷ cæ phiÕu. Trong ho¹t ®éng ®Çu t ng©n hµng quan t©m nhiÒu nhÊt ®Õn chÊt lîng vµ kú h¹n cña c¸c chøng kho¸n, bëi c¸c chøng kho¸n cã thÓ kh«ng cã rñi ro, nhng l¹i thay ®æi ®¸ng kÓ vÒ gi¸ c¶ khi l·i suÊt thay ®æi, tõ ®ã ¶nh hëng ®Õn lîi tøc hoÆc thiÖt h¹i khi ph¶i b¸n chøng kho¸n. Kú h¹n ®Çu t cho phÐp cã thÓ t¸i ®Çu t vµo c¸c chøng kho¸n kh¸c phï hîp h¬n. - Cho thuª tµi chÝnh. Lµ ho¹t ®éng tÝn dông trung vµ dµi h¹n trªn c¬ së hîp ®ång cho thuª tµi s¶n gi÷a bªn cho thuª tµi s¶n vµ TCTD víi kh¸ch hµng thuª. Khi kÕt thóc kú h¹n thuª, kh¸ch hµng mua l¹i hay tiÕp tôc thuª tµi s¶n ®ã, theo c¸c ®iÒu kiÖn ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång thuª; trong thêi h¹n cho thuª c¸c bªn kh«ng ®îc ®¬n ph¬ng huû bá hîp ®ång. - B¶o l·nh ng©n hµng. Lµ cam kÕt b»ng v¨n b¶n cña c¸c TCTD víi bªn cã quyÒn vÒ viÖc thùc hiÖn nghÜa vô tµi chÝnh thay cho kh¸ch hµng, khi kh¸ch hµng kh«ng thùc hiÖn ®óng nghÜa vô ®· cam kÕt, kh¸ch hµng ph¶i nhËn nî vµ hoµn tr¶ cho TCTD sè tiÒn ®· ®îc tr¶ thay. Th«ng qua dÞch vô b¶o l·nh, Ng©n hµng thu phÝ b¶o l·nh trªn sè tiÒn 8 kh¸ch hµng xin b¶o l·nh theo kú h¹n b¶o l·nh. NHTM cho c«ng ty liªn doanh ®Çu t vèn níc ngoµi hoÆc chi nh¸nh c«ng ty níc ngoµi ®ãng t¹i ViÖt Nam vay vèn, viÖc ®¶m b¶o tiÒn vay ®îc thùc hiÖn b»ng b¶o l·nh cña mét Ng©n hµng níc ngoµi cã chi nh¸nh t¹i ViÖt Nam. Còng nh NHCT b¶o l·nh vay vèn níc ngoµi ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam th«ng qua c¸c h×nh thøc nh: Th tÝn dông mua hµng tr¶ chËm, ký b¶o l·nh (Guarantee) trªn c¸c phiÕu nhËn nî, ph¸t hµnh th b¶o l·nh (Letter of Guarantee ), lËp phiÕu cam kÕt tr¶ nî (Promisory note). 1.1.2.3. DÞch vô trung gian. C¸c dÞch vô trung gian ®îc c¸c NHTM rÊt coi träng, bëi ho¹t ®éng cã tÝnh an toµn, lîi nhuËn cao. Ngoµi viÖc mang l¹i lîi nhuËn trùc tiÕp qua thu phÝ dÞch vô trung gian cßn gãp phÇn t¹o lËp nguån vèn, th«ng qua c¸c ho¹t ®éng thanh to¸n ký göi. - Trung gian thanh to¸n . Lµ viÖc Ng©n hµng cung cÊp cho kh¸ch hµng c¸c dÞch vô thanh to¸n. Th«ng qua c¸c ho¹t ®éng nµy, t¹o ®iÒu kiÖn cho kh¸ch hµng thùc hiÖn c¸c kho¶n thanh to¸n víi nhau, mµ kh«ng ph¶i mang theo mét lîng tiÒn mÆt b»ng hai h×nh thøc: - Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt (Thanh to¸n chuyÓn kho¶n) ®èi víi c¸c kh¸ch hµng cã më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng. NghiÖp vô nµy ®îc thùc hiÖn tõ c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n do Ng©n hµng cung cÊp nh: SÐc, uû nhiÖm thu, uû nhiÖm chi, thÎ thanh to¸n...kh¸ch hµng sö dông c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n trªn ®Ó tr¶ tiÒn cho ngêi thô hëng hay ®ßi tiÒn cung cÊp hµng ho¸ hay dÞch vô th«ng qua Ng©n hµng. - ChuyÓn tiÒn thanh to¸n: Lµ viÖc kh¸ch hµng cã thÓ tr¶ mét kho¶n tiÒn ë bÊt kú chi nh¸nh NHTM nµo mµ ngêi nhËn tiÒn cã hay kh«ng cã tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng. HiÖn nay, víi c«ng nghÖ thanh to¸n rÊt ph¸t triÓn, ho¹t ®éng trung gian thanh to¸n cña Ng©n hµng ®· thùc sù ®ãng vai trß quan träng trong ho¹t ®éng kinh tÕ, tiªu dïng cña x· héi. - DÞch vô ng©n quü. §iÒu 67 LuËt c¸c tæ chøc tÝn dông ViÖt Nam cã ghi “TCTD ®îc thùc hiÖn dÞch vô thu vµ ph¸t tiÒn mÆt cho kh¸ch hµng”. 9 ë c¸c níc ph¸t triÓn, dÞch vô ng©n quü rÊt ®a d¹ng vµ hiÖn ®¹i nh c¸c ho¹t ®éng ký göi, thuª kho kÐt, thu hé vµ chi hé tiÒn mÆt...§èi víi c¸c NHTM ViÖt Nam ho¹t ®éng ng©n quü chiÕm mét tû träng lín vÒ lao ®éng vµ chi phÝ bëi nhu cÇu thanh to¸n vµ chuyÓn tiÒn thanh to¸n quan hÖ tÝn dông b»ng tiÒn mÆt rÊt lín vµ kh«ng cã h¹n chÕ, trong khi ®ã dÞch vô ng©n quü l¹i cha thùc sù ph¸t triÓn, sù x©m nhËp vµo ho¹t ®éng kinh tÕ- x· héi cßn rÊt khiªm tèn. - DÞch vô cho c¸c nhµ xuÊt nhËp khÈu. Ho¹t ®éng cña c¸c nhµ xuÊt nhËp khÈu g¾n liÒn víi c¸c dÞch vô, nghiÖp vô ng©n hµng nh: NhËn vµ xö lý chøng tõ, øng tríc tiÒn, thanh to¸n vµ chuyÓn tiÒn quèc tÕ, t vÊn vÒ mËu dÞch, c¸c quy ®Þnh vµ qu¶n lý ngo¹i hèi. + Xö lý c¸c chøng tõ: NHTM gióp c¸c kh¸ch hµng ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu xö lý c¸c bé chøng tõ hµng ho¸. C¸c chøng tõ bu«n b¸n quèc tÕ rÊt quan träng, chóng kiÓm so¸t sù vËn ®éng cña hµng ho¸, ph¶i ®îc lËp ®óng lóc, ®óng chç, ®Çy ®ñ vµ hîp lÖ, chØ mét ®iÓm nhá kh«ng râ rµng trong chøng tõ sÏ dÉn ®Õn viÖc tranh chÊp trong thanh to¸n. + Th tÝn dông: Ngêi më th tÝn dông thêng lµ ngêi nhËp khÈu (ngêi mua), ngêi mua xin ng©n hµng phôc vô m×nh (Ng©n hµng ph¸t hµnh th tÝn dông) më mét kho¶n tÝn dông cho bªn xuÊt khÈu (ngêi b¸n) theo c¸c ®iÒu kho¶n cña th tÝn dông, Ng©n hµng ph¸t hµnh cam kÕt r»ng ngêi b¸n sÏ ®îc thanh to¸n cho hµng ho¸ cña m×nh, víi ®iÒu kiÖn ngêi b¸n ph¶i tu©n thñ c¸c ®iÒu kho¶n ®· nªu trong hîp ®ång ®îc thÓ hiÖn b»ng néi dung th tÝn dông. Th tÝn dông cã lîi thÕ cho c¸c nhµ xuÊt khÈu v× hµng ho¸ ch¾c ch¾n ®îc thanh to¸n b»ng ®¶m b¶o cña Ng©n hµng ph¸t hµnh, ®ång thêi còng ®¶m b¶o lîi Ých cña ngêi nhËp khÈu. + Uû th¸c thu: Lµ qu¸ tr×nh ®ßi mét kho¶n tiÒn ë ngoµi thùc hiÖn, hay ngêi thu lÖnh chi tr¶. Uû th¸c thu phô thuéc vµo chøng tõ cã thÓ dïng cho c¶ nhËp khÈu, xuÊt khÈu vµ cã thÓ díi h×nh thøc c¸c hèi phiÕu thanh to¸n ngay hay cã kú h¹n. + DÞch vô vÒ ngo¹i hèi: Thanh to¸n quèc tÕ ®ßi hái viÖc chuyÓn ®æi lo¹i tiÒn vay sang lo¹i tiÒn kh¸c lµ cÇn thiÕt vµ thêng xuyªn diÔn ra. C¸c nhµ nhËp khÈu thêng ph¶i mua ngo¹i tÖ cho c¸c nhu cÇu thanh to¸n hµng nhËp vµ c¸c nhµ xuÊt khÈu cã thu vÒ ngo¹i tÖ ph¶i b¸n ngo¹i tÖ theo quy ®Þnh vÒ qu¶n lý 10 ngo¹i hèi cña Nhµ níc. §Ó cung cÊp c¸c dÞch vô vÒ ngo¹i hèi, c¸c NHTM ph¶i dù tr÷ tiÒn göi díi c¸c h×nh thøc, tiÒn göi cña Ng©n hµng níc ngoµi , mua b¸n trªn thÞ trêng ngo¹i hèi liªn ng©n hµng , mua b¸n cña c¸ nh©n, c¸c tæ chøc kinh tÕ x· héi cã thu ngo¹i tÖ. Th«ng qua trung gian lµ c¸c NHTM, c¸c nhµ xuÊt nhËp khÈu cßn h¹n chÕ ®îc rñi ro do tû gi¸ g©y ra, b»ng c¸c hîp ®ång mua b¸n ngo¹i tÖ cã kú h¹n víi ng©n hµng (Forward). 1.1.3. Môc tiªu vµ nguyªn t¾c qu¶n lý tµi s¶n cña NHTM. 1.1.3.1. Tµi s¶n cña NHTM. §Ó kh¸i qu¸t tµi s¶n cña NHTM mét c¸ch cã hÖ thèng, chóng ta nghiªn cøu b¶ng tæng kÕt tµi s¶n cña ng©n hµng . Díi ®©y lµ viÖc dÉn b¶ng tæng kÕt tµi s¶n cña mét NHTM: BiÓu sè 1.1: B¶ng quyÕt to¸n tµi s¶n cña NHTM Kho¶n Môc 1. Tæng tµi s¶n Cã:  TiÒn mÆt vµ t¬ng ®¬ng tiÒn mÆt  TiÒn göi t¹i NHNN  TiÒn göi t¹i c¸c TCTD  Cho vay  Nî khoanh vµ nî chê xö lý  §Çu t vµo chøng kho¸n  Gãp vèn mua cæ phÇn  Tµi s¶n cè ®Þnh  C¸c kho¶n ph¶i thu  Tµi s¶n cã kh¸c 2. Tæng tµi s¶n Nî vµ vèn:  TiÒn göi cña kh¸ch hµng  TiÒn göi cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh  Ph¸t hµnh kú phiÕu , tr¸i phiÕu  Vay NHNN vµ c¸c TCTD  C¸c kho¶n ph¶i tr¶  Tµi s¶n nî kh¸c 3. Tæng tµi s¶n Nî:  Vèn ®iÒu lÖ  C¸c quü vµ vèn kh¸c 11  L·i cha ph©n phèi 4. Tæng vèn a. Tµi s¶n Nî: Ng©n hµng thu lîi nhuËn b»ng c¸ch (b¸n) nh÷ng tµi s¶n Nî (nguån), råi vèn nµy cã thÓ ®îc dïng ®Ó mua nh÷ng tµi s¶n cã mang l¹i thu nhËp. Lµ mét tæ chøc trung gian tµi chÝnh NHTM ®ãng vai trß quan träng trong viÖc kh¬i nguån ®Õn nh÷ng ngêi vay tiÒn cã c¬ héi ®Çu t sinh lêi. ViÖc kh¬i nguån vèn th«ng qua c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô ng©n hµng. - C¸c kho¶n tiÒn göi cã thÓ ph¸t hµnh sÐc: C¸c tæ chøc kinh tÕ- x· héi, c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c, c¸ nh©n më tµi kho¶n thanh to¸n t¹i NHTM . Th«ng qua tµi kho¶n ngêi së h÷u chóng cã quyÒn ph¸t hµnh sÐc cho ngêi thùc hiÖn thø 3. §©y lµ lo¹i tiÒn göi ®îc ng©n hµng thanh to¸n theo yªu cÇu kh¸ch hµng, nghÜa lµ chñ tµi kho¶n chØ cÇn viÕt ra vµ göi ®Õn ng©n hµng n¬i më tµi kho¶n mét lÖnh thanh to¸n (SÐc, uû nhiÖm chi ...) ng©n hµng lËp tøc thanh to¸n theo yªu cÇu vµ theo lÖnh thanh to¸n ®· nhËn ®îc. TiÒn göi trªn tµi kho¶n thanh to¸n lµ tµi s¶n cã ®èi víi ngêi göi, ngîc l¹i ®èi víi ng©n hµng lµ ngêi cã nghÜa vô thanh to¸n sè vèn ®ã theo yªu cÇu cña ngêi göi, nªn sè vèn ®ã víi ng©n hµng lµ tµi s¶n nî. Vèn tiÒn göi lo¹i nµy ®èi víi ho¹t ®éng ng©n hµng lµ lo¹i vèn cã chi phÝ thÊp nhÊt vµ víi nh÷ng ngêi göi tiÒn, hä thêng kh«ng quan t©m ®Õn sè l·i mµ chØ quan t©m ®Õn tÝnh láng cã thÓ dïng trong quan hÖ thanh to¸n, chi tr¶ ë c¸c níc kinh tÕ ph¸t triÓn göi lo¹i nµy thêng kh«ng ®îc hëng l·i. - TiÒn göi ®Þnh kú vµ tiÒn göi tiÕt kiÖm: §©y lµ nguån vèn quan träng nhÊt cña ng©n hµng, nã cã ®Æc tÝnh lµ ®îc hëng l·i, lo¹i tiÒn göi nµy thêng nh¹y c¶m víi l·i suÊt c¸c ng©n hµng huy ®éng nh: TiÒn göi tiÕt kiÖm, kú phiÕu, tr¸i phiÕu, tr¸i phiÕu ng©n hµng ...Cã nh÷ng chi nh¸nh NHTM nguån vèn nµy chiÕm trªn 90% nguån vèn huy ®éng. - C¸c kho¶n tiÒn vay: Nguån vèn nµy chiÕm kho¶ng 10% tæng tµi s¶n Nî (NHCT ViÖt Nam). Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, c¸c NHTM còng nh c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, kh«ng ph¶i lóc nµo còng biÕn t¹o cho m×nh cã ®îc nguån vèn tho¶ m·n nhu cÇu kinh doanh vµ thanh to¸n, mµ thêng diÔn ra hiÖn tr¹ng thõa vèn, thiÕu vèn t¹m thêi. Quan hÖ vay vèn gi÷a c¸c TCTD víi nhau vµ NHNN nh»m b×nh ®¼ng sù thiÕu hôt vµ thõa vèn t¹m thêi trªn. ¦u ®iÓm cña quan hÖ nµy lµ gi¶m chi phÝ cho c¸c NHTM do ph¶i t×m kiÕm nguån vèn bæ xung. 12 - Vèn cña NHTM: Vèn tù cã cña Ng©n hµng tøc lµ tµi s¶n thùc cña ng©n hµng ®ã, nã ®îc t¹o ra b»ng c¸ch b¸n cæ phÇn (ph¸t hµnh cæ phiÕu míi), lîi tøc gi÷ l¹i. Vèn tù cã lµ thµnh phÇn quan träng trong tæng tµi s¶n Nî cña ng©n hµng, l·i ®îc coi nh phÇn ®Öm an toµn ®Ó chèng ®ì rñi ro trong kinh doanh. - Tµi s¶n Nî kh¸c: C¸c kho¶n kÕt d vÒ thanh to¸n gi÷a c¸c ng©n hµng, chñ yÕu lµ kÕt d thanh to¸n cha chuyÓn tiÒn gi÷a c¸c chi nh¸nh trong hÖ thèng NHTM, tµi s¶n t¹m gi÷ chê xö lý, nguån ký quü trong quan hÖ thanh to¸n, thuÕ cha nép, c¸c kho¶n ph¶i nép ng©n s¸ch Nhµ níc cha nép. b. Tµi s¶n Cã. Tµi s¶n Cã cña NHTM lµ kÕt qu¶ cña viÖc sö dông vèn cña ng©n hµng ®ã. Trong ®ã cã nh÷ng tµi s¶n cã ®a l¹i thu nhËp t¹o ra lîi nhuËn cho ng©n hµng. - C¸c kho¶n tiÒn dù tr÷: + TiÒn mÆt t¹i ng©n hµng : Lµ kho¶n dù tr÷ qu¸ møc cã tÝnh láng nhÊt hay lµ tØ lÖ an toµn thanh to¸n, ®îc sö dông chi tr¶ cho c¸c ®ång tiÒn rót ra khái ng©n hµng, c¸c kho¶n thanh to¸n kh¸c. + Dù tr÷ b¾t buéc : Lµ kho¶n dù tr÷ theo luËt ®Þnh, theo quy ®Þnh cña c¸c NHTM ®Òu ph¶i gi÷ l¹i vµ göi c¸c c¬ quan dù tr÷ ( Mü cã quü dù tr÷ liªn bang FED, ViÖt Nam, c¸c NHTM göi tiÒn dù tr÷ b¾t buéc vµo NHNN). Tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc ®îc x¸c ®Þnh trªn tæng nguån vèn huy ®éng vµ theo kú h¹n cña tõng lo¹i tiÒn göi. HiÖn nay, NHNN ViÖt Nam quy ®Þnh 3% cho c¸c lo¹i nguån vèn huy ®éng cã thêi h¹n díi 12 th¸ng + TiÒn göi ng©n hµng kh¸c. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, c¸c NHTM, NHNN cã quan hÖ thanh to¸n víi nhau, thanh to¸n bï trõ qua NHNN. XuÊt ph¸t tõ nhu cÇu thùc tÕ nh»m gi¶m chi phÝ, gi¶m thêi gian trong quan hÖ thanh to¸n, c¸c chi nh¸nh cña c¸c NHTM më tµi kho¶n thanh to¸n víi nhau. - TiÒn cho vay. Kho¶n thu chñ yÕu cña ng©n hµng lµ tõ tiÒn cho vay (Trªn 50% thu nhËp cña ng©n hµng). TiÒn cho vay chiÕm 53,84 % tæng tµi s¶n Cã (NHCT ViÖt Nam) TiÒn cho vay lµ kho¶n nî cña c¸c doanh nghiÖp, c¸ nh©n nhng lµ tµi s¶n 13 cã cña ng©n hµng, v× nã mang l¹i thu nhËp cho ng©n hµng. TiÒn cho vay cã tÝnh kÐm láng, rñi ro cao, bëi nã khã chuyÓn thµnh tiÒn mÆt tríc khi m·n h¹n. - Nh÷ng tµi s¶n Cã kh¸c: Nh trô së, trang thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn do c¸c ng©n hµng së h÷u. 1.1.3.2. Môc tiªu qu¶n lý tµi s¶n cña NHTM. - Lîi nhuËn: Môc tiªu lín nhÊt cña ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng lµ lîi nhuËn. NHTM víi t c¸ch lµ nh÷ng tæ chøc kinh doanh v× lîi nhuËn vËy cã thÓ cho r»ng lîi nhuËn lµ môc tiªu cña qu¶n lý tµi s¶n sö dông trong ho¹t ®éng kinh doanh. - Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ: Ng©n hµng nãi chung lµ mét ngµnh kinh tÕ quan träng cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ mçi níc, vËy x¸c ®Þnh môc tiªu lµ c¬ së x©y dùng m« h×nh qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña chóng . ViÖc ph©n tÝch c¸c quan hÖ, triÓn khai ho¹t ®éng, kiÓm tra sù ho¹t ®éng cña c¸c nh©n tè trong m« h×nh ®Òu híng tíi môc tiªu x¸c ®Þnh vµ ®Ó ®¹t môc tiªu ph¶i tu©n theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh; ®ã lµ nguyªn t¾c qu¶n lý, trªn nguyªn t¾c nµy x©y dùng, lùa chän ph¬ng ph¸p qu¶n lý. - Më réng uy tÝn trong níc vµ trªn trêng quèc tÕ: Ho¹t ®éng ng©n hµng lµ mét lo¹i h×nh ho¹t ®éng phøc t¹p, cã tÝnh nh¹y c¶m cao ®èi víi mäi ho¹t ®éng kinh tÕ- x· héi nãi chung, mÆt kh¸c cã tÝnh d©y chuyÒn v× ho¹t ®éng ng©n hµng trªn nÒn t¶ng lµ lßng tin. NÕu mét chi nh¸nh cña NHTM mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n, sù an toµn bÞ ®e do¹ dÉn ®Õn mÊt lßng tin ®èi víi kh¸ch hµng, lËp tøc c¸c dßng tiÒn ®îc rót ra khái ng©n hµng, t¹o nguy c¬ mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n cao chi phÝ (ThÊt b¹i) lín cho ng©n hµng vay, lan truyÒn trong hÖ thèng (sù ®æ vì hÖ thèng Quü tÝn dông nh©n d©n ë ViÖt Nam cuèi nh÷ng n¨m 80 thÕ kû XX). G©y mÊt uy tÝn cña ng©n hµng ViÖt Nam trªn thÞ trêng quèc tÕ, ¶nh hëng tíi kh¶ n¨ng ph¸t triÓn còng nh lîi nhuËn cña ng©n hµng. Nh÷ng biÕn ®éng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, lµm cho c¸c môc tiªu ®¹t ®îc trªn thùc tÕ kh«ng nh chu tr×nh.( Gäi chung lµ rñi ro); Rñi ro c¬ chÕ, l·i suÊt, tÝn dông, thanh to¸n ...lµm thay ®æi vÞ thÕ cña Ng©n hµng, tÝnh an toµn hÖ thèng kh«ng ®îc ®¶m b¶o. §Ó ®¹t môc tiªu lîi nhuËn c¸c NHTM ph¶i ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n, qu¶n lý rñi ro, cã ®îc nh÷ng tµi s¶n Cã víi møc rñi ro chÊp nhËn. Dµnh ®îc nh÷ng nguån vèn cã chi phÝ thÊp lµ c¸c môc tiªu c¬ b¶n cña môc tiªu qu¶n lý tµi s¶n cña Ng©n hµng. 14 1.1.3.3. Nguyªn t¾c qu¶n lý tµi s¶n cña NHTM. - Tu©n thñ ph¸p luËt. NHTM lµ mét doanh nghiÖp ®îc thµnh lËp theo luËt ®Þnh. HÖ thèng ph¸p luËt chi phèi ph¹m vi, ®èi tîng ho¹t ®éng cña ng©n hµng. Tu©n thñ ph¸p luËt lµ nguyªn t¾c qu¶n lý tµi s¶n cña ng©n hµng bëi: + C¸c quan hÖ vÒ së h÷u ®îc x¸c lËp trªn c¬ së quy ®Þnh cña ph¸p luËt. + HÖ thèng ph¸p luËt tiªn tiÕn vµ ®ång bé lµ m«i trêng ph¸p lý chñ yÕu, ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng thu lîi nhuËn cña ng©n hµng. LuËt ph¸p cung cÊp cho c¸c nhµ qu¶n lý nh÷ng tiªu chuÈn ph¸p lý. Tiªu chuÈn ph¸p lý lµ chç dùa ch¾c ch¾n cho c¸c nhµ qu¶n lý, khi ra nh÷ng quy ®Þnh qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng doanh nghiÖp. Tiªu chuÈn ph¸p lý cã tÝnh cìng chÕ. + Ho¹t ®éng ng©n hµng lµ ho¹t ®éng kinh doanh trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ, víi chøc n¨ng ®Æc biÖt cña m×nh (t¹o vµ huû tiÒn), ho¹t ®éng cña c¸c NHTM lµm ¶nh hëng chÝnh ®Õn lîng cung tiÒn trong lu th«ng, ¶nh hëng ®Õn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña Nhµ níc. VÒ qu¶n lý vÜ m« ho¹t ®éng cña c¸c NHTM lu«n bÞ giíi h¹n bëi Ng©n hµng Trung ¬ng vµ c¸c c¬ quan ChÝnh phñ kh¸c. ViÖc tu©n thñ ph¸p luËt ®èi víi c¸c NHTM lµ lµm cho chøc n¨ng vµ ho¹t ®éng cña m×nh lu«n thÝch øng mét c¸ch hîp lý víi m«i trêng ph¸p luËt. VÊn ®Ò ®Æt ra ®èi víi c¸c NHTM lµ: + Tu©n thñ ph¸p luËt: Lµm cho ho¹t ®éng cña ng©n hµng thêng bÞ trãi buéc trong ph¹m vi quy ®Þnh, cã thÓ c¬ héi thu lîi nhuËn gi¶m (nÕu hÖ thèng ph¸p lý thiÕu ®ång bé, quyÒn tù chñ kinh doanh cña doanh nghiÖp kh«ng ®îc cho phÐp ®Çy ®ñ, nhÊt lµ nh÷ng doanh nghiÖp Nhµ níc), tuy vËy l¹i cã tÝnh ph¸t triÓn an toµn, æn ®Þnh cao. + Khã kh¨n khi tu©n thñ ph¸p luËt lµ tÝnh trÔ cña luËt ph¸p so víi thùc t¹i ho¹t ®éng kinh tÕ- x· héi, trong chõng mùc nµo ®ã lµm qua ®i c¬ héi kinh doanh. + M©u thuÉn gi÷a qu¶n lý nhµ níc víi môc tiªu lîi nhuËn cña doanh nghiÖp, m©u thuÉn nµy cha ®îc xö lý tho¶ ®¸ng b»ng c¸c ®iÒu kho¶n luËt ph¸p. - §¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c¸c NHTM b»ng qu¶n lý c¸c dù tr÷ vµ qu¶n lý kh¶ n¨ng thanh kho¶n cña tµi s¶n. Ho¹t ®éng cña c¸c NHTM vÒ c¬ b¶n lµ sù vËn ®éng c¸c dßng tiÒn liªn tôc thu nhËn vµo ng©n hµng vµ chi tr¶ c¸c dßng tiÒn rót ra. ViÖc qu¶n lý c¸c 15 nguån dù tr÷ ®Ó ®¶m b¶o cho thanh to¸n lµ yªu cÇu ®Çu tiªn, ®ã lµ viÖc c¸c ng©n hµng duy tr× c¸c nguån tiÒn mÆt, kÓ c¶ nguån dù tr÷ ph¸p ®Þnh vµ c¸c tµi s¶n cã tÝnh láng kh¸c sao cho tho¶ m·n nhu cÇu thanh kho¶n. Ng©n hµng ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n coi ®ã nh mét nguyªn t¾c qu¶n lý tµi s¶n ®ã lµ: Ng©n hµng ®îc phÐp nhËn tiÒn göi vµ sö dông nguån tiÒn göi ®Ó cÊp tÝn dông. LuËt ph¸p b¶o hé quyÒn lîi cho nh÷ng nguån tiÒn göi t¹i ng©n hµng v× c¸c lîi Ých x· héi, khi c¸c dßng tiÒn rót ra khái ng©n hµng qu¸ lín, dÉn ®Õn ng©n hµng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n t¹i thêi ®iÓm ®ã, theo luËt ®Þnh ng©n hµng sÏ ¸p dông c¸c chÕ tµi hµnh chÝnh... Ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng bÞ ®Þnh trÖ, bëi tËp trung cña c¸c ho¹t ®éng khi ®ã lµ viÖc qu¶n lý tµi s¶n cña ng©n hµng ®Ó duy tr× kh¶ n¨ng thanh to¸n. Sù mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n ë mét chi nh¸nh ng©n hµng cã thÓ dÉn ®Õn sù ph¸ s¶n kh«ng chØ ë chi nh¸nh ®ã mµ nã cã tÝnh lan truyÒn ¶nh hëng ®Õn c¸c ng©n hµng kh¸c thËm chÝ c¶ hÖ thèng ng©n hµng. C¸c h×nh thøc chñ yÕu duy tr× kh¶ n¨ng thanh to¸n: + TiÒn mÆt t¹i quü: Lµ khèi lîng tiÒn mÆt ng©n hµng gi÷ t¹i kÐt cña m×nh, thêng lµ khèi lîng tiÒn ®îc duy tr× theo ®Þnh møc cho tõng chi nh¸nh. Tû lÖ ®Þnh møc phô thuéc vµo quan hÖ, thãi quen giao dÞch trªn khu vùc, ë c¸c khu vùc kinh tÕ ph¸t triÓn, khèi lîng thanh to¸n lín, quan hÖ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt chiÕm tû träng lín. + Quü dù tr÷ b¾t buéc do NHNN quy ®Þnh trªn tæng nguån vèn huy ®éng (theo kú h¹n tiÒn göi), sè tiÒn nµy buéc c¸c NHTM göi t¹i NHNN, ®©y thùc chÊt lµ kho¶n tiÒn dù tr÷ ®¶m b¶o chi tr¶ cho c¸c dßng tiÒn rót ra khái ng©n hµng, bëi lÏ nguån vèn gi¶m, tû lÖ dù tr÷ gi¶m vµ ngîc l¹i. + C¸c tµi s¶n cã tÝnh thanh kho¶n cao nh: Tr¸i phiÕu kho b¹c, chøng kho¸n ChÝnh phñ, c¸c chøng chØ tiÒn göi ng©n hµng, nguån tiÒn göi ë c¸c ng©n hµng kh¸c... §èi víi c¸c kho¶n cho vay do kh«ng cã thÞ trêng b¸n l¹i, chØ cã c¸ch duy nhÊt chuyÓn thµnh tiÒn lµ thu nî ®Õn h¹n. - Qu¶n lý rñi ro vµ ®a d¹ng ho¸ tµi s¶n Cã. Kinh doanh ng©n hµng lµ lo¹i h×nh kinh doanh cã nhiÒu rñi ro (rñi ro kÐp). Rñi ro cña b¶n th©n ng©n hµng vµ rñi ro ho¹t ®éng kinh doanh cña kh¸ch hµng. Rñi ro tån t¹i kh¸ch quan trong ho¹t ®éng kinh doanh, rñi ro trong ho¹t 16 ®éng ng©n hµng lµ viÖc lµm thay ®æi c¸c chØ tiªu cña ng©n hµng, dÉn ®Õn ng©n hµng kh«ng ®¹t ®îc môc tiªu trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. Rñi ro ®¬n thuÇn lµ do kh¶ n¨ng h¹n chÕ cña ng©n hµng trong viÖc lêng ®o¸n tríc nh÷ng biÕn ®éng kinh tÕ- x· héi, m«i trêng ph¸p lý. ViÖc qu¶n lý rñi ro g¾n víi ho¹t ®éng ng©n hµng trªn c¸c tiªu thøc: + Qu¶n lý con ngêi : Sù suy thÞnh cña mét doanh nghiÖp, mét phÇn c¬ b¶n do con ngêi t¹o nªn, mét ®éi ngò c¸n bé cã n¨ng lùc vµ phÈm chÊt tèt lµ nh©n tè t¹o ra kh¶ n¨ng c¹nh tranh m¹nh trong kinh tÕ thÞ trêng. + M«i trêng ph¸p lý thiÕu ®ång bé, kh«ng æn ®Þnh lµm cho ng©n hµng gia t¨ng cho phÝ ho¹t ®éng trong viÖc chØnh söa, thay ®æi c¸c ho¹t ®éng vÒ mÆt ph¸p lý nh»m thùc hiÖn tu©n thñ ph¸p luËt. + Rñi ro l·i suÊt vµ rñi ro tÝn dông t¸c ®éng ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn nguån lùc tµi chÝnh, thu nhËp cña ng©n hµng (v× l·i suÊt lµ gi¸ c¶ cña hµng ho¸, dÞch vô ng©n hµng), rñi ro tÝn dông lµm cho ng©n hµng tèn kÐm chi phÝ bï ®¾p. §Ó h¹n chÕ rñi ro, gi¶m thiÓu chi phÝ, tr¸nh tæn thÊt cho ng©n hµng, c¸c NHTM ¸p dông sù ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng, chÝnh lµ ®a d¹ng ho¸ c¸c tµi s¶n theo nguyªn t¾c “Kh«ng bá tÊt c¶ trøng vµo mét ræ”. Thay v× tËp trung vµo mét hay mét sè ho¹t ®éng chuyªn m«n ho¸, tËp trung vèn vµo mét sè Ýt lÜnh vùc kinh doanh ng©n hµng më réng c¸c ho¹t ®éng, ®Ó ®a d¹ng ho¸ c¸c lÜnh vùc kinh doanh, víi tËp hîp c¸c chuyªn m«n kh¸c nhau. - LÊy thu bï chi vµ cã l·i, hoµn tr¶ ®óng h¹n c¶ gèc vµ l·i. LÊy thu bï chi lµ nguyªn t¾c kh«ng thÓ thay thÕ trong ho¹t ®éng kinh doanh, cã thu míi cã chi. Chi phÝ ph¶i t¹o ra c¸c nguån thu míi, thu lín h¬n chi ®¶m b¶o møc lîi nhuËn mong ®îi. Tæng thu - Tæng chi = Lîi nhuËn §©y lµ nguyªn t¾c xuyªn suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng qu¶n lý tõ ho¹ch ®Þnh m« h×nh ®Õn tæ chøc, ®iÒu hµnh, kiÓm tra, ®¸nh gi¸. VÞ thÕ tµi chÝnh vµ sù an toµn hÖ thèng NHTM qua c«ng thøc trªn cã thÓ ®¸nh gi¸ trong suèt kú tµi chÝnh, (thêng lµ mét n¨m): NÕu lîi nhuËn (lç) kh¶ n¨ng dù tr÷ tµi chÝnh cho phÐp, ho¹t ®éng ng©n hµng b×nh thêng, song kh¶ n¨ng c¹nh tranh bÞ gi¶m sót, khã kh¨n cho kú tµi chÝnh sau t¨ng, ®Õn mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh ho¹t ®éng ng©n hµng trë nªn ®×nh ®èn bÞ suy kiÖt vÒ tµi chÝnh, an toµn hÖ thèng bÞ ®e do¹. 17 Nguyªn t¾c nµy ®îc tham chiÕu cho hÇu nh tÊt c¶ c¸c yªu cÇu qu¶n lý tµi s¶n cña NHTM nãi chung. ViÖc hoµn tr¶ ®óng h¹n c¶ gèc vµ l·i lµ mét nguyªn t¾c qu¶n lý tµi s¶n. + NghiÖp vô nhËn vèn tiÒn göi cña ng©n hµng (tµi s¶n Nî chñ yÕu trong tæng tµi s¶n Nî cña ng©n hµng), viÖc hoµn tr¶ gèc vµ l·i ®óng h¹n lµ ®iÒu kiÖn ®îc quy ®Þnh b»ng luËt víi lý do:  Ngêi göi tiÒn ®îc ph¸p luËt b¶o hé, tiÒn göi ng©n hµng cã b¶o hiÓm.  Ho¹t ®éng ng©n hµng ®îc x©y dùng dùa trªn nÒn t¶ng lßng tin. Kh¸ch hµng göi tiÒn vµo ng©n hµng lµ bëi sù tin tëng vµo ng©n hµng. + NghiÖp vô cho vay: ViÖc hoµn tr¶ gèc vµ l·i ®óng h¹n lµ mét trong nh÷ng nguyªn t¾c tÝn dông. Thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy ng©n hµng vµ kh¸ch hµng cã c¸c quan hÖ kh¸c ®¶m b¶o tiÒn vay, bëi ho¹t ®éng cho vay lµ ho¹t ®éng cã rñi ro cao, tµi s¶n ng©n hµng cã tÝnh láng kÐm nhÊt. Th«ng qua c¸c nghiÖp vô chÝnh trªn, nguyªn t¾c hoµn tr¶ ®óng h¹n lµ nguyªn t¾c chung trong c¸c quan hÖ gi÷a ng©n hµng víi kh¸ch hµng, gi÷a c¸c ng©n hµng víi nhau vµ gi÷a ng©n hµng víi Nhµ níc. - Sµng läc - gi¸m s¸t, b¶o l·nh, thÕ chÊp: Trong lÜnh vùc qu¶n lý tµi s¶n cña NHTM nhÊt lµ qu¶n lý tiÒn cho vay, ®Ó gi¶m thiÓu rñi ro, c¸c ng©n hµng ®a ra c¸c nguyªn t¾c ¸p dông ®ã lµ: Sµng läc - gi¸m s¸t, thÕ chÊp, b¶o l·nh. Sµng läc lµ viÖc ng©n hµng lùa chän kh¸ch hµng trong thÞ trêng cho vay, nh s¾p xÕp, ®¸nh gi¸ ph©n lo¹i kh¸ch hµng theo trËt tù u tiªn: Tèt, trung b×nh, yÕu kÐm; nh»m ®¸nh gi¸ nguyªn t¾c hoµn tr¶ cao, ®óng h¹n, gi¶m rñi ro vÒ ®¹o ®øc; khi kh¸ch hµng lu«n cã xu híng tuú ý sö dông tiÒn vay vµo nh÷ng ho¹t ®éng m¹o hiÓm cã lîi nhuËn cao, rñi ro lín. Ng©n hµng gi¸m s¸t qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña ngêi vay tiÒn, buéc hä tu©n thñ nh÷ng quy ®Þnh ®· ®îc thiÕt lËp gi÷a hai bªn, b»ng c¸ch cìng chÕ thi hµnh nh÷ng quy ®Þnh h¹n chÕ nÕu hä kh«ng tu©n theo. Sù sµng läc, gi¸m s¸t cña ng©n hµng vµ tËp hîp th«ng tin t¹o ra mét nguyªn t¾c quan träng cña viÖc qu¶n lý c¸c kho¶n tiÒn cho vay. Trong ho¹t ®éng cho vay, ng©n hµng sö dông nh÷ng ph¬ng ph¸p ®Ó gi¶m thiÓu rñi ro vµ Ýt ph¶i can thiÖp s©u vµo ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng b»ng c¸c quan hÖ thÕ chÊp b¶o l·nh. ThÕ chÊp lµ viÖc sö dông c¸c lo¹i tµi s¶n nh: BÊt ®éng s¶n, tµi s¶n, giÊy 18 tê cã gi¸ dïng ®Ó thÕ chÊp cho kho¶n vay. Quan hÖ nµy ®îc luËt ®Þnh quy ®Þnh cô thÓ, buéc ng©n hµng vµ ngêi vay lùa chän c¸c h×nh thøc ®¶m b¶o tiÒn vay vµ tu©n thñ. ViÖc b¶o l·nh cho mét kho¶n vay lµ ngêi thø 3, ngêi nµy ®øng ra cam kÕt tr¶ nî thay cho ngêi vay, nÕu ngêi vay kh«ng cã kh¶ n¨ng hoµn tr¶ ®óng h¹n. C¸c quan hÖ b¶o l·nh cã thÓ ®îc t¸i b¶o l·nh. 1.2. HiÖu qu¶ kinh doanh cña NHTM. HiÖu qu¶ kinh doanh cña NHTM ®îc xem xÐt mét c¸ch ®¬n gi¶n vµ trùc tiÕp nhÊt lµ lîi nhuËn; lîi nhuËn ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së nguån thu nhËp vµ chi phÝ cña c¸c NHTM trong kú tµi chÝnh (thêng lµ mét n¨m). 1.2.1. Thu nhËp cña NHTM. Thu nhËp cña NHTM bao gåm toµn bé c¸c kho¶n thu cã thÓ thu ®îc tõ c¸c lÜnh vùc kinh doanh ng©n hµng vµ c¸c nghiÖp vô kinh doanh kh¸c liªn quan. Thu nhËp ng©n hµng lµ nguån ®Ó trang tr¶i cho c¸c chi phÝ vµ t¹o ra lîi nhuËn ng©n hµng. C¸c nguån thu nhËp chñ yÕu cña ng©n hµng nh: - Thu tõ ho¹t ®éng cho vay: Lµ nguån thu nhËp lín nhÊt cña c¸c NHTM (thêng chiÕm trªn 60% tæng thu nhËp). Nguån thu nhËp nµy phô thuéc vµo: + Khèi lîng tiÒn cho vay. + L·i suÊt tiÒn vay: L·i suÊt cho vay do quan hÖ cung cÇu, c¹nh tranh, møc khèng chÕ cña Ng©n hµng Trung ¬ng vµ thêi h¹n cña kho¶n tiÒn vay quyÕt ®Þnh. + Rñi ro tÝn dông hay chÊt lîng cña ho¹t ®éng cho vay thÓ hiÖn: Tû lÖ nî qu¸ h¹n, nî khã thu, nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thu... + M«i trêng kinh doanh vµ c¹nh tranh: M«i trêng kinh tÕ, luËt ph¸p, lµ nh©n tè c¬ b¶n ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝn dông. C¹nh tranh dÉn ®Õn xu híng t¨ng l·i suÊt huy ®éng, gi¶m l·i suÊt cho vay lµm gi¶m thu nhËp cña ng©n hµng. - Thu nhËp tõ dÞch vô mang tÝnh chÊt tÝn dông: + TÝn dông chÊp nhËn: ViÖc ng©n hµng chÊp nhËn c¸c hèi phiÕu th¬ng m¹i lµ h×nh thøc cÊp ®¶m b¶o víi ngêi b¸n hoÆc ngêi xuÊt khÈu - NghiÖp vô chiÕt khÊu hèi phiÕu. + TÝn dông b¶o l·nh: Ng©n hµng cÊp b¶o l·nh v× nghÜa vô thanh to¸n khi quan hÖ tÝn dông gi÷a kh¸ch hµng vµ NHTM kh¸c hoÆc quan hÖ tÝn dông 19 gi÷a c¸c kh¸ch hµng víi nhau (tÝn dông th¬ng m¹i). + TÝn dông thuª mua: Lµ nh÷ng kho¶n cho vay kh«ng mang tÝnh tiÒn tÖ mµ ng©n hµng dïng nh÷ng tµi s¶n cña m×nh cho thuª. + Bao thanh to¸n: Lµ ng©n hµng mua ®øt hoÆc øng tríc tiÒn cho c¸c ho¸ ®¬n thu nî cña kh¸ch hµng. - Thu nhËp tõ nghiÖp vô ®Çu t. Ng©n hµng sö dông vèn ®Çu t vµo c¸c giÊy tê cã gi¸, tr¸i phiÕu ChÝnh phñ, tr¸i phiÕu kho b¹c, hèi phiÕu... - Thu nhËp tõ dÞch vô thanh to¸n, tiÒn göi, dÞch vô kho quü. NHTM víi chøc n¨ng trung gian thanh to¸n, th«ng qua nghiÖp vô thanh to¸n, ng©n hµng thu hót ®îc tiÒn göi thanh to¸n cña kh¸ch hµng bæ xung cho nguån vèn kinh doanh vµ thu lÖ phÝ thanh to¸n. + DÞch vô tiÒn göi: Th«ng thêng c¸c NHTM sö dông lîi thÕ cña m×nh lµ cã c¸c chi nh¸nh ®îc ®Æt ë nhiÒu n¬i, kü thuËt thanh to¸n gi÷a c¸c ng©n hµng kh«ng ngõng ®îc ph¸t triÓn. Ng©n hµng dÔ dµng cung cÊp dÞch vô thu gom tiÒn cho c¸c doanh nghiÖp th«ng qua trung gian thanh to¸n, h×nh thøc nµy gióp c¸c doanh nghiÖp lu chuyÓn tiÒn b¸n hµng nhanh, sö dông vèn cña doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶ h¬n, qua ®ã ng©n hµng thu lîi tõ phÝ vµ quyÒn sö dông vèn lu ký trªn tµi kho¶n trong qu¸ tr×nh thanh to¸n. + DÞch vô kho quü: Lµ ng©n hµng cung cÊp vµ nhËn chuyÓn tiÒn vµ thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt cho kh¸ch hµng, ng©n hµng thu phÝ trªn sè tiÒn rót ra b»ng tiÒn mÆt hay nép chuyÓn tiÒn cho c¸ nh©n. Ng©n hµng sö dông hÖ thèng kho quü cña m×nh cho thuª, ký th¸c, nhËn b¶o qu¶n tµi s¶n cã gi¸. - Thu nhËp tõ nghiÖp vô kh¸c. Ngoµi nguån thu trªn, c¸c ng©n hµng cßn cã c¸c kho¶n thu kh¸c cña m×nh, ®ã lµ thu tõ c¸c ho¹t ®éng dÞch vô, uû th¸c, tµi trî thuª mua trùc tiÕp, ho¹t ®éng kinh doanh hèi ®o¸i vµ c¸c dÞch vô kh¸c nh cung cÊp c¸c giÊy tê in cho kh¸ch hµng. 1.2.2. Chi phÝ cña NHTM. Lµ toµn bé chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña NHTM, ë phÇn nµy chóng ta ®Ò cËp ®Õn c¸c kho¶n chi phÝ ®îc x¸c ®Þnh, chi phÝ trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp cã liªn quan ®Õn toµn bé ho¹t ®éng ®îc cÊu thµnh trong tæng chi phÝ lµm gi¶m lîi nhuËn x¸c ®Þnh cña ng©n hµng. 20 a. Chi phÝ trùc tiÕp cho ho¹t ®éng kinh doanh. Lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ trùc tiÕp ®èi víi tµi s¶n Nî vµ ho¹t ®éng cho vay, ®Çu t, ®©y lµ phÇn chi chñ yÕu trong tæng chi phÝ. - Chi tr¶ l·i tiÒn göi, tiÒn vay: Lµ kho¶n chi mµ NHTM tr¶ cho nh÷ng ngêi göi tiÒn, vµ nh÷ng ngêi cho vay, theo møc l·i suÊt trªn sè tiÒn göi vµ tiÒn vay. Kho¶n môc chi nµy thêng chiÕm trªn 50% tæng chi phÝ cña ng©n hµng, nã phô thuéc vµo c¸c yÕu tè: + Khèi lîng tiÒn göi, tiÒn vay. + L·i suÊt tiÒn göi, tiÒn vay: L·i suÊt thêng biÕn ®éng vµ phô thuéc vµo thêi gian vay, göi tiÒn, thêi gian cµng dµi l·i suÊt cµng cao. + KÕt cÊu cña c¸c lo¹i tiÒn göi, tiÒn vay trong tæng nguån vèn theo l·i suÊt: Nh kÕt cÊu cña tæng nguån vèn, trong ®ã lo¹i cã kú h¹n dµi l·i suÊt cao chiÕm ®a sè cã chi phÝ lín h¬n cã lo¹i cã kú h¹n ng¾n l·i suÊt chiÕm thiÓu sè. §©y lµ mét yÕu tè ®îc c¸c nhµ qu¶n lý ng©n hµng quan t©m nh»m gi¶m gi¸ vèn kh¶ dông. - Chi kinh doanh kh¸c: Chi phÝ kh¸c ë môc nµy gåm c¸c kho¶n chi phÝ trùc tiÕp liªn quan ®Õn tµi s¶n ng©n hµng: Chi phÝ cho c¸c hîp ®ång ®ßi nî, chi phÝ hoa hång cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã quan hÖ trùc tiÕp tíi c¸c nghiÖp vô ho¹t ®éng ng©n hµng nh ho¹t ®éng cho vay... Chi phÝ kinh doanh hèi ®o¸i vµ chi phÝ kinh doanh kh¸c. b. Chi phÝ kinh doanh gi¸n tiÕp. Lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ ®îc ph©n bæ vµo gi¸ thµnh cña s¶n phÈm trong thêi kú nhÊt ®Þnh. §èi víi ng©n hµng, chi phÝ gi¸n tiÕp hay cßn gäi lµ chi phÝ qu¶n lý (BiÓu 2.9) gåm mét sè kho¶n môc chi phÝ sau: - Chi phÝ cho nh©n viªn: §ã lµ tiÒn l¬ng, b¶o hiÓm, phóc lîi cho c¸n bé, nh©n viªn. KÕt cÊu chi nµy cã xu híng gi¶m t¬ng ®èi v× do c¸c ng©n hµng cã møc t¨ng l¬ng, t¨ng lao ®éng chËm h¬n so víi gia t¨ng nhanh chãng c¸c lo¹i h×nh dÞch vô vµ sù t¨ng cêng kü thuËt, ®Æc biÖt lµ sö dông tin häc, nªn dï ho¹t ®éng ng©n hµng ®îc më réng, khèi lîng c«ng viÖc t¨ng lªn kh«ng ngõng (tµi s¶n ng©n hµng t¨ng nhanh) nhng lao ®éng, chi phÝ tiÒn l¬ng vÉn gi¶m t¬ng ®èi. - Chi phÝ liªn quan ®Õn tµi s¶n së h÷u: + KhÊu hao c¬ b¶n tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh,