B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Trêng C§QTKD
Lêi nãi ®Çu
§Ó héi nhËp vµ ph¸t triÓn cïng víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, chñ tr¬ng cña §¶ng
vµ nhµ níc ta hiÖn nay lµ ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh
theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc theo ®Þnh híng XHCN. Do ®ã
c¸c quan hÖ hµng ho¸ tiÒn tÖ ngµy cµng ®îc më réng vµ ph¸t triÓn, ®a d¹ng ho¸
c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, nªn quy m« ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c
doanh nghiÖp còng ngµy cµng ®îc më réng vµ n©ng cao. Mäi doanh nghiÖp dï
s¶n xuÊt kinh doanh c¸c mÆt hµng kh¸c nhau theo bÊt kú ph¬ng thøc nµo còng
®Òu ph¶i quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ, ®ã lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó doanh nghiÖp
tån t¹i vµ ph¸t triÓn.
VÊn ®Ò quan träng lµ lµm thÕ nµo ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao trong s¶n xuÊt kinh
doanh, ®©y lµ c©u hái nhøc nhèi ®èi víi c¸c doanh nghiÖp c¶ vÒ lý luËn vµ thùc
tiÔn. §Ó s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i n¾m b¾t
®îc c¬ héi, vËn dông vµo thùc tiÔn, ®ång thêi ®Ó ®¶m b¶o th¾ng lîi bÒn v÷ng
trong c¹nh tranh, c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh cÇn ph¶i biÕt ngêi, biÕt m×nh trªn
mäi ph¬ng diÖn, tõ nguån nh©n tµi vËt lùc ®Õn c¸c kho¶n chi phÝ bá ra vµ kÕt qu¶
®¹t ®îc.
S¶n phÈm mµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra mang tÝnh chÊt lµ s¶n phÈm hµng
ho¸, v× vËy c¸c doanh nghiÖp ngoµi viÖc s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cßn cã nhiÖm vô
tiªu thô s¶n phÈm ®ã. Cã ®îc doanh thu qua tiªu thô míi chøng tá s¶n phÈm cña
doanh nghiÖp ®îc ngêi tiªu dïng chÊp nhËn.
ChÝnh v× vËy qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm cã vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng ®èi víi
c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nãi riªng, gãp phÇn
quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
§Ó cã ®îc nh÷ng th«ng tin h÷u Ých phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh th× mét
c«ng cô kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi c¸c nhµ doanh nghiÖp ®ã lµ kÕ to¸n. Víi t c¸ch
lµ c«ng cô qu¶n lý, kÕ to¸n ngµy cµng ®îc khai th¸c tèi ®a søc m¹nh vµ sù linh
ho¹t cña nã nh»m ®iÒu chØnh vÜ m« vµ kiÓm so¸t vËn hµnh cña nÒn kinh tÕ trong
hiÖn thùc phong phó vµ ®a chiÒu. §i ®«i víi sù ®æi míi trong c¬ chÕ qu¶n lý kinh
tÕ, sù ®æi míi trong hÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp ®· t¹o ra cho kÕ to¸n mét bé
mÆt míi, kh¼ng ®Þnh ®îc vÞ trÝ cña kÕ to¸n trong hÖ thèng c¸c c«ng cô qu¶n lý.
Qua thêi gian häc tËp t¹i trêng kÕt hîp víi thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty xi
m¨ng BØm S¬n. NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña thµnh phÈm ®èi víi qóa tr×nh
b¸n hµng vµ sù cÇn thiÕt ph¶i t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý, h¹ch to¸n thµnh phÈm,
®îc sù híng dÉn tËn t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o, sù gióp ®ì cña c¸c c¸n bé l·nh
®¹o trong phßng kÕ to¸n em ®· chän chuyªn ®Ò thùc tËp:
“ Tæ chøc kÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh ë c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n”.
Néi dung cña chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn chÝnh:
PhÇn I
Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
1
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Trêng C§QTKD
PhÇn II
Thùc tÕ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n.
PhÇn III
NhËn xÐt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë c«nh ty xi m¨ng BØm S¬n.
MÆc dï rÊt cè g¾ng song do thêi gian thùc tËp h¹n hÑp vµ kh¶ n¨ng cßn h¹n
chÕ nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. KÝnh mong c¸c thÇy c« gi¸o chØ
dÉn gióp cho chuyªn ®Ò cña em ®¹t kÕt qu¶ tèt. Em xin tr©n träng c¶m ¬n.
PhÇn I
Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh
phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh.
A- ý nghÜa cña viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm
tiªu thô trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt:
I- Thµnh phÈm vµ yªu cÇu qu¶n lý thµnh phÈm:
C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµm ra c¸c lo¹i s¶n phÈm ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña
nÒn kinh tÕ, c¸c s¶n phÈm ®ã ®îc gäi lµ thµnh phÈm. Nãi mét c¸ch ®Çy ®ñ h¬n
thµnh phÈm lµ s¶n phÈm ®· kÕt thóc quy tr×nh s¶n xuÊt do doanh nghiÖp thùc
hiÖn hoÆc thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn ®· ®îc ®em b¸n hoÆc nhËp kho ®Ó b¸n.
S¶n phÈm nãi chung ®Òu lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ t¹o ra nã, cã
thÓ lµ thµnh phÈm nhng còng cã thÓ cha lµ thµnh phÈm. Gi÷a thµnh phÈm vµ s¶n
phÈm cã ph¹m vi giíi h¹n kh¸c nhau. Khi nãi ®Õn thµnh phÈm lµ nãi ®Õn kÕt qu¶
cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt g¾n víi quy tr×nh c«ng nghÖ nhÊt ®Þnh trong ph¹m vi mét
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
2
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Trêng C§QTKD
doanh nghiÖp, cßn khi nãi ®Õn s¶n phÈm lµ chØ nãi ®Õn kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt chÕ t¹o ra nã.
VÒ ph¬ng diÖn nµo ®ã th× s¶n phÈm cã ph¹m vi réng h¬n thµnh phÈm, khi nãi
®Õn s¶n phÈm cña mét doanh nghiÖp nµo ®ã cã thÓ gåm c¶ thµnh phÈm vµ nöa
thµnh phÈm. Nöa thµnh phÈm lµ nh÷ng s¶n phÈm cha qua bíc c«ng nghÖ cuèi
cïng cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn cã nh÷ng trêng hîp do yªu cÇu cña s¶n xuÊt
vµ tiªu thô nh÷ng cã thÓ ®îc nhËp kho ®Ó b¸n hoÆc b¸n ngay ra thÞ trêng, khi b¸n
cho kh¸ch hµng chóng còng cã ý nghÜa nh thµnh phÈm.
V× vËy viÖc ph©n ®Þnh chÝnh x¸c hai kh¸i niÖm nµy cã ý nghÜa rÊt quan träng
trong viÖc thùc hiÖn tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm mét c¸ch khoa häc vµ hîp lý, tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh chÝnh
x¸c kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng ®¬n vÞ trong doanh nghiÖp.
Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt viÖc chÕ t¹o ra thµnh phÈm ph¶i ®¶m b¶o kÕt
hîp hµi hoµ c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng cña thµnh phÈm. Sè lîng lµ con sè cô thÓ
cïng víi ®¬n vÞ ®o lêng nh: kg, mÐt, c¸i... chÊt lîng cña thµnh phÈm ph¶n ¸nh
gi¸ trÞ sö dông, ®îc x¸c ®Þnh theo phÈm cÊp cña s¶n phÈm hoÆc theo tû lÖ % tèt
xÊu. Khèi lîng thµnh phÈm s¶n xuÊt hoµn thµnh trong tõng thêi kú ë ph¹m vi
doanh nghiÖp lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ®¸nh gi¸ quy m« cña doanh nghiÖp hay
kh¶ n¨ng doanh nghiªp cã thÓ ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi, tõ ®ã lµm
c¬ së ®Ó ra c¸c quyÕt ®Þnh cÇn thiÕt trong mèi quan hÖ kinh tÕ víi c¸c doanh
nghiÖp, còng nh t¹o c¬ së cho c¸c cÊp chøc n¨ng cã thÈm quyÒn x¸c ®Þnh ®îc
c©n ®èi cÇn thiÕt cña tõng ngµnh, tõng vïng vµ toµn bé nÒn kinh tÕ.
Trong c¬ chÕ thÞ trêng, ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong viÖc s¶n xuÊt
thµnh phÈm cung cÊp cho x· héi vÉn theo sù chØ ®¹o qu¶n lý kinh tÕ ë tÇm vÜ m«
cña nhµ níc, ®©y lµ mét nhiÖm vô chÝnh trÞ v« cïng quan träng cña c¸c doanh
nghiÖp.
Mçi doanh nghiÖp cã nhiÖm vô s¶n xuÊt kh¸c nhau, thµnh phÈm cña doanh
nghiÖp cã t¸c dông kh¸c nhau ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu ®a d¹ng cña thÞ trêng. Nhng
nÕu thiÕu ®i dï chØ mét lo¹i trong sè s¶n phÈm ®ã còng lµm ¶nh hëng ®Õn qu¸
tr×nh tiªu dïng vµ s¶n xuÊt kinh doanh cña nh÷ng bé phËn nhÊt ®Þnh. ChÝnh v×
vËy trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i
thÊy ®îc vai trß tr¸ch nhiÖm cña m×nh lµ mét m¾t xÝch trong chuçi m¾t xÝch cña
x· héi. NghÜa lµ doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o cho d©y chuyÒn s¶n xuÊt cña m×nh
ho¹t ®éng liªn tôc vµ æn ®Þnh, hay nãi c¸ch kh¸c doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o tÝnh
c©n ®èi ®ång bé trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Tõ nh÷ng ph©n tÝch ë trªn cho phÐp chóng ta kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ quan träng cña
thµnh phÈm ®èi víi nÒn kinh tÕ nãi chung vµ b¶n th©n doanh nghiÖp nãi riªng.
H¬n thÕ n÷a thµnh phÈm lµ kÕt qu¶ lao ®éng s¸ng t¹o cña toµn bé c¸n bé CNV
trong doanh nghiÖp, lµ tµi s¶n cña doanh nghiÖp díi h×nh thøc vËt chÊt. Do ®ã
viÖc thùc hiÖn tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm cÇn mét sè yªu cÇu qu¶n lý
sau:
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
3
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Trêng C§QTKD
KÕ to¸n thµnh phÈm ®ång thêi ph¶i qu¶n lý theo sù vËn ®éng cña tõng lo¹i
thµnh phÈm trong qu¸ tr×nh nhËp xuÊt tån kho trªn c¶ chØ tiªu hiÖn vËt (gåm sè
lîng vµ chÊt lîng) vµ gi¸ trÞ:
+VÒ mÆt sè lîng: ph¶i thêng xuyªn ph¶n ¸nh gi¸m s¸t t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt, t×nh h×nh nhËp xuÊt dù tr÷ thµnh phÈm ®Ó kÞp thêi ph¸t hiÖn c¸c
trêng hîp thµnh phÈm tån ®äng l©u trong kho kh«ng tiªu thô ®îc ®Ó t×m biÖn
ph¸p gi¶i quyÕt tr¸nh ø ®äng vèn.
+ VÒ mÆt chÊt lîng: thêng xuyªn n¾m b¾t thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng ®Ó kÞp
thêi c¶i tiÕn thay ®æi mÆt hµng. C¸c bé phËn KCS ph¶i lµm tèt c«ng t¸c kiÓm tra,
cã chÕ ®é b¶o qu¶n thÝch hîp ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm, kÞp thêi ph¸t hiÖn
nh÷ng s¶n phÈm kÐm chÊt lîng.
+ VÒ mÆt gi¸ trÞ: ph¶i qu¶n lý tèt chØ tiªu gi¸ thµnh, s¶n phÈm nhËp kho hay
gi¸ vèn cña thµnh phÈm ®em ®i tiªu thô, tøc lµ doanh nghiÖp ph¶i tÝnh ®óng, tÝnh
®ñ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt mµ doanh nghiÖp ®· bá ra cho khèi lîng thµnh phÈm
hoµn thµnh.
Tuy nhiªn, s¶n phÈm cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra muèn tho¶ m·n nhu cÇu
cña ngêi tiªu dïng ph¶i th«ng qua tiªu thô. V× vËy qu¸ tr×nh vËn ®éng cña thµnh
phÈm lu«n g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh tiªu thô thµnh phÈm (b¸n hµng).
II- tiªu thô thµnh phÈm vµ yªu cÇu qu¶n lý:
Tiªu thô thµnh phÈm (b¸n hµng) lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn trao ®æi th«ng qua ph¬ng tiÖn thanh to¸n ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ cña s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô. Trong
®ã doanh nghiÖp chuyÓn giao s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô cho kh¸ch hµng, cßn
kh¸ch hµng ph¶i tr¶ cho doanh nghiÖp mét kho¶n tiÒn t¬ng øng víi gi¸ trÞ cña
s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô ®ã theo gi¸ quy ®Þnh hoÆc tho¶ thuËn. Nãi c¸ch kh¸c,
b¸n hµng chÝnh lµ qu¸ tr×nh trao ®æi ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ cña hµng ho¸, tøc lµ
chuyÓn ho¸ vèn cña doanh nghiÖp tõ h×nh th¸i hiÖn vËt (hµng) sang h×nh th¸i tiÒn
tÖ (tiÒn).
Tiªu thô lµ kh©u cuèi cïng cña chu tr×nh s¶n xuÊt, lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña
qu¸ tr×nh tuÇn hoµn vèn ë doanh nghiÖp. Qu¸ tr×nh tiªu thô b¾t ®Çu khi doanh
nghiÖp xuÊt giao hµng cho kh¸ch hµng vµ kÕt thóc khi kh¸ch hµng thanh to¸n
®Çy ®ñ tiÒn hµng. Hµng ®em tiªu thô cã thÓ lµ thµnh phÈm hµng ho¸ vËt t hay lao
vô cung cÊp cho kh¸ch hµng.ViÖc tiªu thô hµng ho¸ cã thÓ ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu
cña c¸c ®¬n vÞ kh¸c hoÆc cña c¸ nh©n trong vµ ngoµi doanh nghiÖp gäi lµ tiªu thô
ra ngoµi. Còng cã thÓ thµnh phÈm ®îc cung cÊp gi÷a c¸c ®¬n vÞ trong cïng mét
c«ng ty gäi lµ tiªu thô néi bé. NghiÖp vô b¸n hµng cã liªn quan ®Õn nhiÒu kh¸ch
hµng kh¸c nhau, c¸c ph¬ng thøc b¸n hµng, c¸c thÓ thøc thanh to¸n, nªn trong
kh©u b¸n hµng doanh nghiÖp cÇn ph¶i b¸m s¸t c¸c yªu cÇu qu¶n lý c¬ b¶n sau:
- N¾m b¾t sù vËn ®éng cña tõng lo¹i thµnh phÈm hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh
nhËp xuÊt vµ tån kho trªn c¸c chØ tiªu sè lîng chÊt lîng vµ gi¸ trÞ.
- N¾m b¾t theo dâi chÆt chÏ tõng ph¬ng thøc b¸n hµng, tõng thÓ thøc thanh
to¸n, tõng lo¹i thµnh phÈm tiªu thô vµ tõng kh¸ch hµng, ®«n ®èc thu håi nhanh
vµ ®Çy ®ñ tiÒn vèn.
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
4
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Trêng C§QTKD
- TÝnh to¸n x¸c ®Þnh ®óng ®¾n kÕt qu¶ cña tõng lo¹i ho¹t ®éng vµ thùc hiÖn
nghiªm tóc c¬ chÕ ph©n phèi lîi nhuËn.
Ngoµi ra doanh nghiÖp cÇn chñ ®éng sö dông tiÒn b¸n hµng ®· thu ®îc mét
c¸ch cã hiÖu qu¶, ®óng quy ®Þnh.
III- vai trß vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n trong viÖc qu¶n lý thµnh
phÈm tiªu thô:
Thµnh phÈm lµ môc tiªu cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh
nghiÖp. Song qu¸ trÝnh s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng chØ dõng l¹i ë viÖc s¶n xuÊt
thµnh phÈm mµ cßn ph¶i tiÕn hµnh tiªu thô chóng mét c¸ch kÞp thêi. Gi÷a kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt vµ kÕ ho¹ch tiªu thô cã mèi quan hÖ mËt thiÕt, trong ®ã s¶n xuÊt
lµ c¸i gi¸ cña tiªu thô cßn tiªu thô lµ viÖc ®a kÕt qu¶ s¶n xuÊt ®Õn tay ngêi tiªu
dïng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu x· héi.
Th«ng qua sè liÖu kÕ to¸n vÒ thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm mµ ban
l·nh ®¹o vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý chøc n¨ng biÕt ®îc møc ®é hoµn thµnh kÕ
ho¹ch. Tõ ®ã kh¾c phôc nh÷ng thiÕu sãt gi÷a c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh qu¶n lý vµ
s¾p xÕp ®óng ®¾n phï hîp h¬n víi ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña tõng doanh
nghiÖp.
§Ó ph¸t huy vai trß cña kÕ to¸n ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kinh doanh, kÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô cÇn ph¶i thùc hiÖn tèt nh÷ng nhiÖm vô
chñ yÕu sau:
- Tæ chøc theo dâi ph¶n ¸nh chÝnh x¸c ®Çy ®ñ kÞp thêi vµ gi¸m ®èc chÆt chÏ
vÒ t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng cña tõng lo¹i thµnh phÈm hµng ho¸ trªn c¸c
mÆt hiÖn vËt còng nh gi¸ trÞ.
- Theo dâi, ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc chÆt chÏ qu¸ tr×nh tiªu thô ghi chÐp kÞp
thêi, ®Çy ®ñ c¸c kho¶n chi phÝ b¸n hµng, thu nhËp b¸n hµng còng nh chi phÝ vµ
thu nhËp cña ho¹t ®éng kh¸c.
- X¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÕt qu¶ cña tõng lo¹i ho¹t ®éng trong doanh nghiÖp,
ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc t×nh h×nh ph©n phèi kÕt qu¶, vµ thùc hiÖn nghÜa vô víi nhµ
níc.
- Cung cÊp nh÷ng th«ng tin kinh tÕ cÇn thiÕt cho c¸c bé phËn liªn quan. §Þnh
kú tiÕn hµnh ph©n tÝch kinh tÕ ®èi víi ho¹t ®éng b¸n hµng vµ ph©n phèi kÕt qu¶.
Thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô trªn sÏ cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi viÖc
qu¶n lý chÆt chÏ c¸c thµnh phÈm tiªu thô trong doanh nghiÖp. Song toµn bé
nhiÖm vô trªn chØ thùc sù ph¸t huy t¸c dông khi c¸n bé kÕ to¸n n¾m v÷ng néi
dung cña viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n.
B- tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm trong doanh nghiÖp
s¶n xuÊt:
I- Nguyªn t¾c tæ chøc h¹ch to¸n thµnh phÈm:
Thµnh phÈm cña doanh nghiÖp bao gåm rÊt nhiÒu chñng lo¹i kh¸c nhau. §Ó
qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chÆt chÏ thµnh phÈm, c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm ph¶i ®îc
tæ chøc theo c¸c nguyªn t¾c sau:
- Ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm theo tõng chñng lo¹i thµnh phÈm,
theo ®óng sè lîng vµ chÊt lîng.
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
5
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Trêng C§QTKD
- Ph¶i cã sù ph©n c«ng vµ kÕt hîp trong viÖc ghi chÐp kÕ to¸n thµnh phÈm
gi÷a phßng kÕ to¸n víi thñ kho vµ ph©n xëng ®¶m b¶o cho kÕ to¸n thµnh phÈm
lu«n chÝnh x¸c kÞp thêi.
Sù biÕn ®éng cña thµnh phÈm cã rÊt nhiÒu nguyªn nh©n, v× vËy ®Ó ph¶n ¸nh
®îc t×nh h×nh biÕn ®éng cña thµnh phÈm ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ghi chÐp
ban ®Çu mét c¸ch khoa häc, hîp lý.
§èi víi thµnh phÈm cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt, thµnh phÈm nhËp-xuÊt-tån
kho ®îc ph¶n ¸nh theo gi¸ thµnh thùc tÕ. NÕu hµng ngµy h¹ch to¸n chi tiÕt thµnh
phÈm nhËp-xuÊt -tån kho thµnh phÈm ®îc ghi sæ theo gi¸ h¹nh to¸n th× cuèi
th¸ng kÕ to¸n ph¶i tÝnh ra gi¸ thµnh thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt b¸n trong kú.
II- ®¸nh gi¸ thµnh phÈm:
VÒ nguyªn t¸c thµnh phÈm ®îc ph¶n ¸nh theo trÞ gi¸ vèn thùc tÕ. Tuy nhiªn,
trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n, doanh nghiÖp cã thÓ sö dông hai c¸ch ®¸nh gi¸: ®¸nh
gi¸ theo gi¸ thùc tÕ vµ ®¸nh gi¸ theo gi¸ h¹ch to¸n.
1- §¸nh gi¸ thµnh phÈm theo gi¸ thùc tÕ:
TrÞ gi¸ cña thµnh phÈm ph¶n ¸nh trong kÕ to¸n tæng hîp (trªn TK, sæ tæng
hîp, b¸o c¸o tµi chÝnh...) ph¶i ®îc ®¸nh gi¸ theo nguyªn t¾c gi¸ thùc tÕ, hay cßn
gäi lµ gi¸ vèn thùc tÕ. Gi¸ thùc tÕ cña thµnh phÈm nhËp kho ®îc x¸c ®Þnh phï
hîp víi tõng nguån nhËp.
Thµnh phÈm do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra ®îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ thµnh c«ng
xëng thùc tÕ (gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ) bao gåm chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ
nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Thµnh phÈm thuª ngoµi gia c«ng ®îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ thµnh thùc tÕ gia
c«ng bao gåm: chi phÝ NVL trùc tiÕp (®em gia c«ng), chi phÝ thuª gia c«ng vµ
c¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh gia c«ng (chi phÝ vËn
chuyÓn ®i vÒ).
§èi víi thµnh phÈm xuÊt kho còng ®îc ph¶n ¸nh theo gi¸ thùc tÕ. Do thµnh
phÈm nhËp tõ c¸c nguån hay c¸c ®ît nhËp víi gi¸ kh¸c nhau nªn viÖc x¸c ®Þnh
gi¸ thùc tÕ xuÊt kho cã thÓ ¸p dông mét trong c¸c c¸ch sau:
- TÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ ®Ých danh.
- TÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n gia quyÒn.
- TÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ tån cuèi kú tríc.
- TÝnh theo ®¬n gi¸ nhËp tríc xuÊt tríc (FIFO).
- TÝnh theo ®¬n gi¸ nhËp sau xuÊt tríc (LIFO).
2- §¸nh gi¸ thµnh phÈm theo gi¸ h¹ch to¸n:
Do sù biÕn ®éng thêng xuyªn vµ viÖc x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ cña thµnh phÈm
s¶n xuÊt ra chØ theo ®Þnh kú. V× vËy ®Ó ghi chÐp kÞp thêi trÞ gi¸ thµnh phÈm nhËp
xuÊt, doanh nghiÖp cÇn sö dông mét lo¹i gi¸ æn ®Þnh trong mét thêi gian dµi gäi
lµ gi¸ h¹ch to¸n. Gi¸ cã thÓ chän lµm c¬ së x©y dùng gi¸ h¹ch to¸n lµ gi¸ thµnh
kÕ ho¹ch hoÆc gi¸ thµnh thùc tÕ t¹i mét thêi kú nµo ®ã. Cuèi kú tæng hîp gi¸
thùc tÕ thµnh phÈm nhËp kho, x¸c ®Þnh hÖ sè gi¸ tõng lo¹i thµnh phÈm vµ tÝnh
gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm nhËp kho trong kú theo c«ng thøc:
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
6
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Trêng C§QTKD
TrÞ gi¸ thùc tÕ thµnh
TrÞ gi¸ h¹ch to¸n thµnh
phÈm xuÊt kho trong kú = phÈm xuÊt kho trong kú x HÖ sè gi¸
Trong ®ã:
TrÞ gi¸ thµnh phÈm
TrÞ gi¸ thµnh
nhËp trong kú
phÈm tån ®Çu kú +
HÖ sè gi¸
=
Gi¸ h¹ch to¸n thµnh
Gi¸ h¹ch to¸n thµnh
phÈm tån ®Çu kú +
phÈm nhËp trong kú
III- kÕ to¸n nhËp xuÊt kho thµnh phÈm:
1- Chøng tõ sö dông:
Theo chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n quy ®Þnh ban hµnh theo quyÕt ®Þnh
1141/TC/Q§/C§KT ngµy 01/11/1995 cña Bé tµi chÝnh, c¸c chøng tõ chñ yÕu bao
gåm:
- PhiÕu nhËp kho (mÉu 01-VT).
- PhiÕu xuÊt kho (mÉu 02-VT).
- PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé (mÉu 03-VT).
- Biªn b¶n kiÓm kª vËt t s¶n phÈm hµng ho¸ (mÉu 08-VT).
- Ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho (mÉu 02-BH).
- Ho¸ ®¬n cíc phÝ vËn chuyÓn (mÉu 03-BH).
§èi víi c¸c chøng tõ kÕ to¸n ph¶i lËp kÞp thêi, ®Çy ®ñ theo ®óng quy ®Þnh vÒ
mÉu biÓu, néi dung, ph¬ng ph¸p lËp. Ngêi lËp chøng tõ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ
tÝnh hîp lý, hîp ph¸p vµ tÝnh chÝnh x¸c cña c¸c sè liÖu ghi trong chøng tõ.
2- KÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm:
KÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm lµ viÖc theo dâi chi tiÕt tõng lo¹i tõng nhãm
thËm chÝ ®Õn tõng thø thµnh phÈm theo tõng kho thµnh phÈm vµ theo tõng ngêi
chÞu tr¸ch nhiÖm b¶o qu¶n (thñ kho).
Tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng doanh nghiÖp mµ cã thÓ lùa chän
néi dung mét trong ba ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm cô thÓ sau:
- Ph¬ng ph¸p ghi thÎ song song.
- Ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn.
- Ph¬ng ph¸p ghi sæ sè d.
Tuy nhiªn, doanh nghiÖp ¸p dông theo ph¬ng ph¸p nµo th× c«ng viÖc kÕ to¸n
chi tiÕt thµnh phÈm còng lµ c«ng viÖc ®îc tiÕn hµnh ®ång thêi trªn c¶ hai n¬i: t¹i
kho vµ t¹i phßng kÕ to¸n.
+ T¹i kho: viÖc h¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm ®Òu ®îc thùc hiÖn trän vÑn trªn
thÎ kho. ThÎ kho ®îc më cho tõng lo¹i thµnh phÈm, c¨n cø vµo sè lîng chøng tõ
nhËp xuÊt kho thµnh phÈm, kÕ to¸n sÏ ghi sè lîng thùc nhËp thùc xuÊt vµo thÎ
kho. Cuèi ngµy hoÆc sau mçi nghiÖp vô nhËp xuÊt, thñ kho ph¶i kiÓm tra tÝnh
hîp lý, hîp ph¸p cña chøng tõ, tÝnh ra sè lîng tån kho vµ ghi vµo thÎ kho.
+T¹i phßng kÕ to¸n: c«ng viÖc kÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm do bé phËn kÕ
to¸n thµnh phÈm tiÕn hµnh. Tuú theo ph¬ng ph¸p ¸p dông t¹i doanh nghiÖp mµ
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
7
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Trêng C§QTKD
viÖc h¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm ®îc thùc hiÖn trªn c¸c thÎ kho hoÆc sæ chi tiÕt
thµnh phÈm, sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn hay sæ sè d.
Dï thùc hiÖn c«ng viÖc kÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p nµo th×
c¨n cø ®Ó tiÕn hµnh ghi chÐp còng lµ c¸c chøng tõ nhËp xuÊt.
VÒ c¬ b¶n c¸c nghiÖp vô ghi chÐp c¸c chøng tõ nhËp xuÊt ®îc thùc hiÖn trªn
chØ tiªu gi¸ trÞ.Tuy nhiªn theo ph¬ng ph¸p thÎ ghi song song ®îc thùc hiÖn trªn
c¶ chØ tiªu sè lîng.
Cã thÓ kh¸i qu¸t quy tr×nh ghi sæ theo 3 ph¬ng ph¸p sau:
*) Ph¬ng ph¸p ghi thÎ song song:
ThÎ kho
Chøng tõ
nhËp
Chøng tõ
xuÊt
ThÎ (sæ) chi tiÕt
thµnh phÈm
B¶ng kª tæng hîp
nhËp –xuÊt- tån
*) Ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn:
s¬ ®å kÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p sæ
®èi chiÕu lu©n chuyÓn
ThÎ kho
Chøng tõ
nhËp
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
Chøng tõ
xuÊt
8
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
B¶ng kª nhËp
Ghi chó:
Sæ ®èi chiÕu lu©n
chuyÓn
Ghi hµng ngµy
Ghi cuèi th¸ng
§èi chiÕu kiÓm tra
Trêng C§QTKD
B¶ng kª xuÊt
*) Ph¬ng ph¸p ghi sæ sè d:
s¬ ®å kÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p sæ sè d
ThÎ kho
Chøng tõ nhËp
B¶ng kª nhËp
B¶ng luü kÕ nhËp
Chøng tõ xuÊt
Sè sè d
B¶ng kª xuÊt
B¶ng luü kÕ xuÊt
B¶ng kª tæng hîp
Ghi hµngnhËp-xuÊt-tån
ngµy
Ghi cuèi th¸ng
§èi chiÕu kiÓm tra
Mçi ph¬ng ph¸p ®Òu cã u, nhîc ®iÓm vµ ph¹m vi øng dông kh¸c nhau, song
thùc chÊt vÉn lµ sù phèi hîp, ghi chÐp theo dâi t×nh h×nh nhËp xuÊt kho thµnh
phÈm hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú gi÷a thñ kho vµ kÕ to¸n nh»m môc ®Ých theo dâi
chÆt chÏ t×nh h×nh nhËp xuÊt tån kho cho tõng thµnh phÈm c¶ vÒ gi¸ trÞ vµ sè lîng ®Ó cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt mét c¸ch kÞp thêi cho l·nh ®¹o doanh
nghiÖp lËp b¸o c¸o chÝnh x¸c, kÞp thêi, ®óng quy ®Þnh. Do vËy, mçi doanh
nghiÖp cÇn ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña doanh nghiÖp m×nh mµ nghiªn
cøu vËn dông cho phï hîp.
3- KÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm:
a- Tµi kho¶n sö dông:
KÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm sö dông c¸c tµi kho¶n chñ yÕu sau:
Ghi chó:
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
9
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Trêng C§QTKD
- TK155- thµnh phÈm: dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn
®éng cña c¸c lo¹i thµnh phÈm trong doanh nghiÖp.
- TK157- hµng göi ®i b¸n: dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ cña thµnh phÈm ®· göi
hoÆc ®· chuyÓn cho kh¸ch hµng, hoÆc nhê b¸n ®¹i lý, ký göi, trÞ gi¸ cña lao vô
dÞch vô ®· hoµn thµnh bµn giao cho ngêi ®Æt hµng nhng cha ®îc chÊp nhËn thanh
to¸n.
- TK632- gi¸ vèn hµng b¸n: dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm
hµng ho¸ dÞch vô xuÊt trong kú.
b- Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n:
- Theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn: lµ ph¬ng ph¸p ghi chÐp ph¶n ¸nh
thêng xuyªn liªn tôc vµ cã hÖ thèng t×nh h×nh nhËp xuÊt tån kho c¸c lo¹i thµnh
phÈm trªn c¸c tµi kho¶n vµ sæ kÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm thÓ hiÖn qua s¬ ®å
sau:
s¬ ®å h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn
TK154
***
(1)
TK155
***
(2)
(5)
TK157
TK338
TK911
TK632
(3a)
(3b)
TK138
(4a)
(4b)
(1) Gi¸ thµnh s¶n phÈm thùc tÕ cña thµnh phÈm tù s¶n xuÊt, thuª ngoµi gia
c«ng nhËp kho.
(2) Gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña thµnh phÈm xuÊt b¸n.
(3a) Gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña thµn phÈm xuÊt göi ®i b¸n, nhê b¸n ®¹i
lý, ký göi.
(3b) Gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña thµnh phÈm göi ®i b¸n ®· x¸c ®Þnh tiªu
thô.
(4a) TrÞ gi¸ thùc tÕ cña thµnh phÈm ph¸t hiÖn thõa khi kiÓm kª.
(4b) TrÞ gi¸ thùc tÕ cña thµnh phÈm ph¸t hiÖn thiÕu khi kiÓm kª.
(5) Cuèi kú kÕt chuyÓn gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng ®· tiªu thô (xuÊt b¸n trong
kú).
- Theo ph¬nng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú: lµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n mµ mçi
nghiÖp vô nhËp xuÊt kho thµnh phÈm kh«ng ®îc ghi ngay vµo tµi kho¶n mµ ®Õn
cuèi kú h¹ch to¸n míi tiÕn hµnh kiÓm kª sè thµnh phÈm tån kho ®Ó tÝnh ra sè ®·
xuÊt trong kú vµ ghi sæ mét lÇn.
- Tr×nh tù kÕ to¸n thÓ hiÖn qua s¬ ®å tµi kho¶n:
s¬ ®å h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú
(3)
TK155, TK157
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
(1)
(2)
TK632
TK911
10
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
TK631
Trêng C§QTKD
(4)
(1) KÕt chuyÓn trÞ gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm tån kho ®Çu kú.
(2) Gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña thµnh phÈm hoµn thµnh nhËp kho.
(3) KÕt chuyÓn gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña thµnh phÈm tån kho cuèi kú vµ
cña thµnh phÈm ®· göi ®i b¸n cha x¸c ®Þnh tiªu thô cuèi kú.
(4) KÕt chuyÓn gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña thµnh phÈm ®· tiªu thô.
C- tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
kinh doanh ë doanh nghiÖp s¶n xuÊt:
I- kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng, thuÕ vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ
doanh thu:
Doanh thu b¸n hµng lµ tæng gi¸ trÞ thùc hiÖn do ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm,
hµng ho¸ cung cÊp lao vô dÞch vô cho kh¸ch hµng.
Doanh thu b¸n hµng thêng ®îc ph©n biÖt riªng cho tõng lo¹i: doanh thu b¸n
hµng ho¸, doanh thu b¸n c¸c thµnh phÈm, doanh thu cung cÊp dÞch vô. Ngoµi ra
còng cÇn ph©n biÖt doanh thu b¸n hµng theo ph¬ng thøc tiªu thô gåm doanh thu
b¸n hµng ra ngoµi (b¸n cho c¸c ®¹i lý bªn ngoµi vµ c¸ nh©n ë trong hay ngoµi
doanh nghiÖp) vµ doanh thu b¸n hµng néi bé (b¸n cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn
trong cïng mét c«ng ty, tæng c«nh ty h¹ch to¸n toµn ngµnh).
Tuú theo tõng ph¬ng thøc b¸n hµng kh¸c nhau mµ thêi ®iÓm x¸c ®Þnh kÕt
thóc tiªu thô vµ h¹ch to¸n doanh thu kh¸c nhau. Cô thÓ:
- Ph¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp: lµ ph¬ng thøc giao hµng cho ngêi mua trùc
tiÕp t¹i kho (hay tai c¸c ph©n xëng kh«ng qua kho cña doanh nghiÖp) s¶n phÈm
khi bµn giao cho kh¸ch hµng ®îc chÝnh thøc coi lµ tiªu thô.
- Ph¬ng thøc xuÊt hµng göi ®i b¸n: doanh nghiÖp ph¶i chê sù chÊp nhËn cña
ngêi mua, ®Õn khi ngêi mua tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n míi coi lµ kÕt
thóc tiªu thô.
- Ph¬ng thøc giao hµng cho ®¹i lý (ký göi): khi ®¹i lý hoÆc ®¬n vÞ nhËn ký
göi th«ng b¸o b¸n ®îc hµng hoÆc tr¶ tiÒn hµng th× qu¸ tr×nh tiªu thô míi kÕt thóc.
- Ph¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp: qu¸ tr×nh tiªu thô kÕt thóc khi thu ®îc tiÒn
hµng hoÆc x¸c ®Þnh ®îc phÇn ngêi mua tr¶.
VËy doanh thu b¸n hµng cã thÓ ®îc ghi nhËn tríc, trong hoÆc sau khi doanh
nghiÖp thu ®îc tiÒn.
Trong qu¸ tr×nh tiªu thô, doanh nghiÖp ph¶i nép thuÕ cho nhµ níc, nh thuÕ
GTGT, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt (nÕu cã).
Trong qu¸ tr×nh tiªu thô thµnh phÈm còng cã thÓ ph¸t sinh c¸c kho¶n lµm
gi¶m doanh thu nh chiÕt khÊu b¸n hµng, gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ hµng b¸n bÞ tr¶
l¹i.
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
11
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Trêng C§QTKD
+ ChiÕt khÊu b¸n hµng: lµ sè tiÒn mµ doanh nghiÖp dµnh cho kh¸ch hµng
trong trêng hîp hä thanh to¸n nhanh hoÆc mua hµng thêng xuyªn víi sè lîng
lín.
+ Gi¶m gi¸ hµng b¸n: lµ sè tiÒn mµ doanh nghiÖp ph¶i gi¶m cho kh¸ch hµng
do kh«ng thùc hiÖn ®óng c¸c ®iÒu kho¶n ®· ký kÕt trong hîp ®ång vÒ chÊt lîng
thêi h¹n.
+ Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: lµ sè tiÒn mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ l¹i cho kh¸ch hµng
trong trêng hîp lçi thuéc vÒ doanh nghiÖp nh vi ph¹m cam kÕt vi ph¹m hîp
®ång, hµng sai quy c¸ch.
C¸c kho¶n doanh thu b¸n hµng, thuÕ vµ c¸c kho¶n lµm gi¶m doanh thu b¸n
hµng cÇn ®îc theo dâi, ghi chÐp ®Çy ®ñ lµm c¬ së x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh.
1- Chøng tõ vµ tµi kho¶n kÕ to¸n:
a- Chøng tõ:
C¸c kho¶n doanh thu b¸n hµng, thuÕ vµ c¸c kho¶n lµm gi¶m doanh thu b¸n
hµng ®îc ph¶n ¸nh trong c¸c chøng tõ vµ tµi liÖu liªn quan nh: ho¸ ®¬n b¸n
hµng, ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho, chøng tõ tÝnh thuÕ, chøng tõ tr¶ tiÒn, tr¶
hµng... C¸c chøng tõ tµi liÖu nµy lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh vµ ghi sæ kÕ to¸n liªn
quan.
b- Tµi kho¶n sö dông:
- TK511- doanh thu b¸n hµng: dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng thùc tÕ
cña doanh nghiÖp trong kú vµ c¸c kho¶n lµm gi¶m doanh thu.
- TK512- doanh thu b¸n hµng néi bé: dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cña sè
thµnh phÈm, hµng ho¸ lao vô dÞch vô ®· tiªu thô néi bé gi÷a c¸c ®¬n vÞ trùc
thuéc trong cïng mét c«ng ty, tæng c«ng ty h¹ch to¸n toµn ngµnh.
- TK531- hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè doanh thu cña s¶n phÈm
hµng ho¸ lao vô dÞch vô ®· tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do c¸c nguyªn nh©n lçi
thuéc vÒ doanh nghiÖp nh vi ph¹m cam kÕt hîp ®ång.
- TK532- gi¶m gi¸ hµng b¸n: ®îc sö dông ®Ó theo dâi toµn bé c¸c kho¶n
gi¶m gi¸, bít gi¸ håi khÊu cña viÖc b¸n hµng trong kú.
- TK333- thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép nhµ níc: dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh
thanh to¸n víi nhµ níc vÒ thuÕ vµ c¸c kho¶n nghÜa vô kh¸c.
2- Tr×nh tù kÕ to¸n b¸n hµng, doanh thu b¸n hµng, thuÕ vµ c¸c kho¶n
gi¶m trõ doanh thu:
s¬ ®å kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng, thuÕ, c¸c kho¶n lµm gi¶m doanh thu
TK511
TK333
TK641
(4)
(2)
(9)
TK111,112,1311
TK911
(5)
NguyÔn ThÞ Nh©n
Líp K33G
(1)
TK531,532
(3)
TK711
(8)
(6a)
TK334
(6b) TK152,153
(7)
TK138
(6c)
12
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Trêng C§QTKD
(1) Gi¸ b¸n cña thµnh phÈm ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô.
(2) VAT, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt nhËp khÈu ph¶i nép nhµ níc.
(3) C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ hµng bÞ tr¶ l¹i thùc tÕ ph¸t sinh trong kú.
(4) Cuèi kú h¹ch to¸n kÕt chuyÓn toµn bé c¸c kho¶n chiÕt khÊu b¸n hµng,
gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ hµng bÞ tr¶ l¹i ®îc trõ vµo doanh thu b¸n hµng.
(5) Cuèi kú h¹ch to¸n kÕt chuyÓn toµn bé c¸c kho¶n chiÕt khÊu b¸n hµng,
gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ hµng bÞ tr¶ l¹i ®îc trõ vµo doanh thu b¸n hµng.
(6) Doanh thu b¸n hµng theo ph¬ng thøc hµng ®æi hµng.
(6a) (6b) Doanh nghiÖp cha nhËn ®îc vËt t hµng ho¸.
(6c) Doanh nghiÖp ®· nhËn ®îc vËt t hµng ho¸.
(7) Doanh thu cña sè s¶n phÈm doanh nghiÖp dïng ®Ó tr¶ l¬ng cho CNV.
(8) Sè tiÒn l·i do tr¶ chËm trong trêng hîp doanh nghiÖp b¸n hµng theo ph¬ng thøc tr¶ gãp.
(9) Doanh thu b¸n hµng sau khi ®· trõ phÇn hoa hång ®Ó l¹i cho ®¹i lý trong
trêng hîp b¸n hµng theo ph¬ng thøc göi ®¹i lý, ký göi.
II- kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng:
BÊt kú mét chñ doanh nghiÖp nµo còng cÇn ph¶i quan t©m ®Õn nh÷ng th«ng
tin vÒ kÕt qu¶ kinh doanh ®Ó tiÕn hµnh ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng lµm
c¬ së x¸c ®Þnh ph¬ng híng s¶n xuÊt kinh doanh ®óng ®¾n vµ cã hiÖu qu¶ cao. Do
vËy, c¸c chñ doanh nghiÖp thêng ®ßi hái kÕ to¸n ph¶i cung cÊp nh÷ng th«ng tin
vÒ doanh thu, chi phÝ vµ kÕt qu¶ kinh doanh cña tõng lo¹i s¶n phÈm, tõng ho¹t
®éng, tõng ®¬n vÞ phô thuéc.
Muèn vËy, khi tæ chøc kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng, kÕ to¸n doanh
nghiÖp ph¶i tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ, doanh thu mét c¸ch chi tiÕt theo tõng ®èi tîng cô thÓ ®Ó tÝnh to¸n vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh theo yªu cÇu cña chñ
doanh nghiÖp vµ gi¸m ®èc ®iÒu hµnh.
1- KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp:
Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ nh÷ng chi phÝ qu¶n lý
chung, kh«ng ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm mµ ®îc tÝnh vµo gi¸
thµnh s¶n phÈm tiªu thô, tøc lµ ph©n bæ (kÕt chuyÓn) cho sè s¶n phÈm tiªu thô
trong kú.
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
13
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Trêng C§QTKD
Do v©y, khi kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®îc chi
phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®Ó tÝnh to¸n ph©n bæ (kÕt chuyÓn)
cho s¶n phÈm tiªu thô trong kú.
*) Chi phÝ b¸n hµng: lµ chi phÝ lu th«ng vµ chi phÝ tiÕp thÞ ph¸t sinh trong kú
tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô dÞch vô. Chi phÝ b¸n hµng bao gåm nhiÒu
kho¶n cô thÓ kh¸c nhau. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, chi phÝ b¸n hµng gåm chi phÝ
nh©n viªn, chi phÝ vËt liÖu bao b×, cho phÝ dông cô ®å dïng, chi phÝ khÊu hao
TSC§, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
Chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh cÇn ®îc ph©n lo¹i vµ tæng hîp theo ®óng
n«i dung ®· quy ®Þnh. Cuèi kú h¹ch to¸n, chi phÝ b¸n hµng ph¶i ®îc kÕt chuyÓn
®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. Trêng hîp nh÷ng ho¹t ®éng cã chu kú kinh
doanh dµi, Trong kú kh«ng cã hoÆc cã Ýt s¶n phÈm, hµng ho¸ tiªu thô th× cuèi kú
h¹ch to¸n chuyÓn toµn bé hoÆc mét phÇn chi phÝ b¸n hµng sang “chi phÝ chê kÕt
chuyÓn”.
*) Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: lµ nh÷ng chi phÝ cho viÖc qu¶n lý kinh
doanh, qu¶n lý hµnh chÝnh vµ phôc vô chung kh¸c liªn quan ®Õn c¶ ho¹t ®éng
cña mét doanh nghiÖp.
Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu kho¶n cô thÓ, theo quy ®Þnh
hiÖn hµnh ®îc ph©n thµnh: chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý, chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý, chi
phÝ ®å dïng v¨n phßng, chi phÝ khÊu hao TSC§, thuÕ phÝ vµ lÖ phÝ, chi phÝ dù
phßng, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cÇn ®îc dù tÝnh (lËp dù to¸n) vµ qu¶n lý chi
tiªu tiÕt kiÖm, hîp lý. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp liªn quan ®Õn mäi ho¹t ®éng
cña doanh nghiÖp, do vËy cuèi kú cÇn ®îc tÝnh to¸n, kÕt chuyÓn ®Ó x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ kinh doanh. Trêng hîp doanh nghiÖp cã chu kú s¶n xuÊt dµi, trong kú kh«ng
cã hoÆc cã Ýt s¶n phÈm tiªu thô th× cuèi kú thanh to¸n kÕt chuyÓn toµn bé hoÆc
mét phÇn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp sang “chi phÝ chê kÕt chuyÓn” ®Ó ®Õn kú
sau sÏ kÕt chuyÓn tiÕp.
*) §Ó h¹ch to¸n hai kho¶n chi phÝ nµy, kÕ to¸n sö dông hai tµi kho¶n t¬ng
øng:
TK641- chi phÝ b¸n hµng.
TK642- chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.
Hai tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo tõng néi dung chi phÝ, cuèi kú kÕ to¸n
kÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµo bªn nî TK911 ®Ó
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
*) Tr×nh tù kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp:
s¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
TK334,338
TK641,642
(1)
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
(6)
TK111,112
14
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
TK152
(2)
Trêng C§QTKD
(7)
TK153
(3)
TK142
TK911
TK142
(8)
TK214
(4)
TK333,139,159,335
(9)
TK111,112,331
(5)
(1) TiÒn l¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp (nÕu cã) trÝch BHXH,BHYT, KPC§ ph¶i tr¶
cho nh©n viªn b¸n hµng, nh©n viªn ®ãng gãi, b¶o qu¶n, bèc dì, vËn chuyÓn hµng
ho¸ ®i tiªu thô, nh©n viªn giíi thiÖu s¶n phÈm, söa ch÷a vµ b¶o hµnh s¶n phÈm...
vµ c¸n bé nh©n viªn qu¶n lý ë doanh nghiÖp.
(2) TrÞ gi¸ vËt liÖu xuÊt dïng phôc vô cho kh©u b¸n hµng vµ cho c«ng t¸c
QLDN.
(3) TrÞ gi¸ c«ng cô dông cô dông cô ®å dïng v¨n phßng tÝnh vµo chi phÝ b¸n
hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong kú.
(4) TrÝch khÊu hao TSC§ ë bé phËn b¸n hµng vµ dïng chung cho doanh
nghiÖp.
(5) Chi phÝ vÒ dÞch vô mua ngoµi (®iÖn, níc, ®iÖn tho¹i, söa ch÷aTSC§...)
phôc vô cho kh©u b¸n hµng vµ c¸c kho¶n chi vÒ lÖ phÝ giao th«ng (cÇu, phµ) chi
héi nghÞ tiÕp kh¸ch, c«ng t¸c phÝ, ®µo t¹o c¸n bé... c¸c kho¶n l·i vay cßn dïng
cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tr¶ trong kú vµ c¸c kho¶n chi phÝ söa ch÷a
TSC§ ph¸t sinh mét lÇn víi møc ®é nhá.
(6) C¸c kho¶n thu thùc tÕ ph¸t sinh lµm gi¶m chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ
qu¶n lý doanh nghiÖp (nÕu cã).
(7) Cuèi kú h¹ch to¸n, kÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh
nghiÖp ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
(8) §èi víi nh÷ng ho¹t ®éng cã chu kú kinh doanh dµi, trong kú kh«ng cã
hoÆc cã Ýt s¶n phÈm tiªu thô th× cuèi kú h¹ch to¸n kÕt chuyÓn toµn bé hoÆc mét
phÇn chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp sang “chi phÝ chê kÕt
chuyÓn”. §Õn kú sau, khi cã s¶n phÈm hµng ho¸ tiªu thô sÏ kÕt chuyÓn tiÕp sè
chi phÝ chê kÕt chuyÓn ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
(9) C¸c kho¶n thuÕ (nhµ ®Êt, m«n bµi) ph¶i nép nhµ níc, c¸c kho¶n trÝch lËp
dù phßng vµ c¸c kho¶n l·i vay vèn dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i tr¶ trong
kú.
Nh vËy, chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ chi phÝ chung
liªn quan ®Õn nhiÕu ®èi tîng nªn ph¶i ph©n bæ cho nh÷ng ®èi tîng trong nh÷ng
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
15
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Trêng C§QTKD
trêng hîp cÇn thiÕt theo nh÷ng tiªu chuÈn hîp lý. Tiªu chuÈn ®îc sö dông ®Ó
ph©n bæ cã thÓ lµ gi¸ vèn hµng b¸n, doanh thu hµng b¸n.
KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng, chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu lµ nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n trong qu¸ tr×nh tiªu thô.
Tuy nhiªn kh«ng mét ho¹t ®éng kinh doanh nµo mµ kh«ng cÇn tÝnh ®Õn l·i lç, do
vËy, qu¸ tr×nh h¹ch to¸n tiªu thô (b¸n hµng) g¾n liÒn víi viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶
kinh doanh.
2- KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh:
KÕt qu¶ kinh doanh lµ kÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
vµ ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp sau mét thêi kú nhÊt ®Þnh, biÓu hiÖn b»ng
sè tiÒn l·i hay lç.
KÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp bao gåm kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh, kÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ kÕt qu¶ bÊt thêng (®Æc biÖt).
Theo quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, néi dung vµ c¸ch x¸c ®Þnh tõng
lo¹i kÕt qu¶ kinh doanh nh sau:
- KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu
thuÇn vµ trÞ gi¸ vèn hµng b¸n (cña s¶n phÈm hµng hãa lao vô dÞch vô), chi phÝ
b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.
- KÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ sè chªnh lÖch gi÷a thu nhËp ho¹t ®éng tµi
chÝnh thuÇn víi chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh.
- Kªt qu¶ bÊt thêng lµ sè chªnh lÖch gi÷a thu nhËp bÊt thêng (®Æc biÖt) víi
c¸c kho¶n chi phÝ bÊt thêng (®Æc biÖt).
KÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp cÇn ®îc ph©n biÖt vµ tæ chøc theo dâi,
tÝnh to¸n ph¶n ¸nh riªng cho tõng lo¹i ho¹t ®éng, thËm chÝ riªng cho tõng lo¹i
s¶n phÈm, tõng ngµnh hµng, tõng lo¹i lao vô dÞch vô.
a-Tµi kho¶n kÕ to¸n ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh:
§Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, kÕ to¸n sö dông TK911- x¸c ®Þnh kÕt qu¶
kinh doanh ®Ó ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét kú
h¹ch to¸n.
b- Tr×nh tù kÕ to¸n:
Cuèi kú kinh doanh, kÕ to¸n dùa vµo sè liÖu ®· h¹ch to¸n trªn c¸c tµi kho¶n
liªn quan:
+TK511- doanh thu b¸n hµng.
+TK632- gi¸ vèn hµng b¸n.
+TK641- chi phÝ b¸n hµng.
+TK642- chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.
§Ó tÝnh to¸n kÕt chuyÓn sang TK911- x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, ta theo s¬
®å sau:
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
16
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
TK911
TK632
(1)
TK641,642
Trêng C§QTKD
TK511
(3)
TK711,721
(2)
(4)
(1) KÕt chuyÓn gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ s¶n phÈm tiªu thô trong kú.
(2) Ph©n bæ, kÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cho
s¶n phÈm tiªu thô.
(3) KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn b¸n hµng.
TK421
TK811,821
(6a)
(5)
(5) KÕt chuyÓn chi phÝ vÒ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng kh¸c.
(6a) KÕt chuyÓn lç.
(6b) KÕt chuyÓn l·i.
(6b)
III - tæ chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n thµnh phÈm
b¸n hµng vµ b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh:
Tuú theo ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n
lý cña tõng doanh nghiÖp mµ vËn dông h×nh thøc kÕ to¸n cho phï hîp, tõ ®ã
doanh nghiÖp cã thÓ x©y dùng danh môc sæ kÕ to¸n t¬ng øng ®Ó h¹ch to¸n c¸c
nghiÖp vô thµnh phÈm, b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xu©t kinh doanh.
HiÖn nay, kÕ to¸n ®ang ¸p dông 4 h×nh thøc kÕ to¸n sau:
+ H×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ.
+H×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chung.
+H×nh thøc kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ.
+ H×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký sæ c¸i.
VÒ sæ kÕ to¸n tæng hîp: kÕ to¸n x©y dùng vµ sö dông c¸c sæ kÕ to¸n phï hîp
cho tõng h×nh thøc.
VÒ sæ kÕ to¸n chi tiÕt: tuú thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lý cña tõng doanh nghiÖp
mµ ¸p dông sæ t¬ng øng.
VÒ kÕ to¸n b¸n hµng cã thÓ më sæ chi tiÕt cho TK131- ph¶i thu cña kh¸ch
hµng, TK632- gi¸ vèn hµng b¸n, TK511- doanh thu b¸n hµng, theo tõng ®èi tîng
chi tiÕt nh: tõng kh¸ch hµng, tõng lo¹i thµnh phÈm, tõng ho¹t ®éng, tõng ®Þa
®iÓm kinh doanh...
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
17
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Trêng C§QTKD
*) B¸o c¸o kÕ to¸n thµnh phÈm, b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh:
- B¸o c¸o vÒ kÕ to¸n thµnh phÈm thuéc vÒ b¸o c¸o qu¶n trÞ, chñ yÕu lµ cung
cÊp th«ng tin cho qu¶n trÞ kinh doanh ë ®¬n vÞ. B¸o c¸o nµy xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu
qu¶n lý thµnh phÈm cÇn biÕt nh÷ng th«ng tin vÒ tõng thø lo¹i thµnh phÈm, t×nh
h×nh nhËp-xuÊt-tån kho c¶ vÒ sè lîng vµ sè tiÒn, còng nh tæng hîp t×nh h×nh
thµnh phÈm toµn doanh nghiÖp, b¸o c¸o nµy chÝnh lµ b¸o c¸o tæng hîp nhËpxuÊt-tån thµnh phÈm.
- B¸o c¸o kÕ to¸n cña nghiÖp vô b¸n hµng vµ x¸c ®Þh kÕt qu¶ kinh doanh.
Víi yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý chung vµ yªu cÇu qu¶n lý, chØ ®¹o s¶n xuÊt
kinh doanh cña doanh nghiÖp cã thÓ lËp b¸o c¸o doanh thu b¸n hµng vµ b¸o c¸o
kÕt qu¶ kinh doanh riªng chi tiÕt cho tõng ®èi tîng, tõng s¶n phÈm, tõng bé
phËn... ViÖc lËp b¸o c¸o doanh thu dùa vµo c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt cña c¸c tµi
kho¶n ®· më ®Ó lËp hoÆc chØ lËp b¸o c¸o doanh thu tæng hîp chung cho toµn
doanh nghiÖp ( nÕu kh«ng cÇn qu¶n lý chi tiÕt). VÒ viÖc lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh
doanh chi tiÕt ®îc dùa vµo sæ chi tiÕt tµi kho¶n 911 vµ c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt cã
liªn quan ®Ó lËp.
* Tr×nh tù tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n thµnh phÈm, kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh theo tõng h×nh thøc kÕ to¸n ®îc kh¸i qu¸t qua
c¸c s¬ ®å sau:
nÕu doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ
Chøng tõ gèc
B¶ng kª
8, 9,10,
NhËt ký chøng
tõ sè 8
Sæ c¸i tµi
kho¶n
Thñ kho ghi
ThÎ kho
cña thñ kho
Sæ chi tiÕt
TK155,511,632,911
B¶ng tæng hîp
chi tiÕt
ChuyÓn cho kÕ
to¸n ®Ó lËp b¸o c¸o
B¸o c¸o tµi chÝnh vÒ kÕt qu¶ kinh doanh
B¸o c¸o tæng hîp nhËp-xuÊt-tån kho thµnh phÈm
B¸o c¸o chi tiÕt vÒ doanh thu, kÕt qu¶ kinh doanh
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
18
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Ghi chó:
Trêng C§QTKD
Ghi hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú
Ghi cuèi kú
§èi chiÕu kiÓm tra
NÕu doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chung
Chøng tõ gèc
(Thñ kho ghi)
NhËt ký
b¸n hµng
NhËt ký
chung
Sæ c¸i tµi
kho¶n
Sæ chi tiÕt TK155,511,632
B¶ng tæng hîp
chi tiÕt
Sæ kÕ to¸n
liª
n
Sæ chi tiÕt TK911
ThÎ kho
cña thñ kho
ChuyÓn cho kÕ
to¸n ®Ó lËp b¸o
c¸o
B¸o c¸o tµi chÝnh vÒ kÕt qu¶ kinh doanh
B¸o
c¸o
hîp
nhËp-xuÊt-tån
thµnh
phÈmtõ ghi sæ
NÕu doanh nghiÖp
¸ptæng
dông
h×nh
thøc kÕ to¸n
chøng
B¸o c¸o chi tiÕt vÒ doanh thu, kÕt qu¶ kinh doanh
Chøng tõ gèc
Chøng tõ ghi sæ
Sæ chi tiÕt TK155,511,632,131
Sæ c¸i TK
§¨ng ký
chøng tõ
Ghighi
chó:
sæ
Ghi hµng ngµy
Ghi cuèi kú
§èi chiÕu,kiÓm tra
ThÎ kho
cña thñ kho
B¶ng
tæng hîp
c¸c sæ chi
tiÕt
tiÕtvÒ kÕt qu¶
C¸ckinh
sæ doanh
B¸o c¸oSæ
tµichi
chÝnh
kÕ to¸n
B¸o c¸o tængTK911
hîp nhËp-xuÊt-tån
thµnh phÈm
kh¸c
B¸o c¸o chi tiÕt vÒ doanh thu,
kÕt qu¶ kinh
doanh
Tãm l¹i, trong c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn nay cã sù c¹nh tranh gay g¾t trong tiªu
thô thµnh phÈm. §©y lµ mét trong nh÷ng kh©u cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh tíi sù tån
t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. KÕ to¸n víi t c¸ch lµ c«ng cô qu¶n lý cã hiÖu
lùc nhÊt ®· gãp phÇn quan träng vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp. Trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn vai trß cña kÕ to¸n ®èi víi viÖc qu¶n lý, h¹ch to¸n
thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
19
B¸o c¸o chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Trêng C§QTKD
Tuy nhiªn gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn cßn cã mét kho¶ng c¸ch nhÊt ®Þnh. Thùc
tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cã ®¸p
øng yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh, phï hîp víi c¬ chÕ thÞ trêng hay kh«ng lµ ®iÒu
kh«ng dÔ dµng, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh
phÈm, tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh mét c¸ch chÆt chÏ, khoa häc,
®óng chÕ ®é quy ®Þnh.
Trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n, nhËn thøc ®îc tÇm
quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh
doanh trong c«ng ty nªn em ®· m¹nh d¹n ®i s©u nghiªn cøu ®Ò tµi:
“Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh
doanh ë c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n”, ®Ó qua phÇn lý luËn còng nh thùc tiÔn em rót
ra ®îc nh÷ng kÕt luËn x¸c thùc h¬n.
Sau ®©y em xin tr×nh bµy cô thÓ phÇn “T×nh h×nh tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n
thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n”
®Ó cã c¬ së so s¸nh vµ rót ra nh÷ng kÕt luËn ®óng ®¾n nhÊt.
PhÇn II
NguyÔn ThÞ Nh©n Líp K33G
20
- Xem thêm -