Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Lêi nãi ®Çu
H¹ch to¸n kÕ to¸n lµ mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý s¾c bÐn vµ kh«ng
thÓ thiÕu ®îc trong hÖ thèng qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ còng nh
trªn ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Ra ®êi vµ ph¸t triÓn cïng víi sù xuÊt hiÖn vµ tån t¹i cña nÒn s¶n xuÊt hµng
ho¸, tiÒn tÖ cho nªn hÖ thèng h¹ch to¸n kÕ to¸n ph¶i phï hîp, ®¸p øng yªu cÇu
tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt x· héi.
Trong qu¸ tr×nh SXKD, con ngêi lu«n lµ mét nh©n tè quan träng, cã vai
trß quyÕt ®Þnh tõ khi b¾t ®Çu cho tíi khi kÕt thóc mét chu tr×nh ho¹t ®éng s¶n
xuÊt. ChÝnh v× vËy tiÒn l¬ng chÝnh lµ cÇu nèi gi÷a ngêi sö dông lao ®éng víi ngêi cung cÊp søc lao ®éng.
§èi víi ngêi lao ®éng, tiÒn l¬ng chÝnh lµ ®éng lùc thóc ®Èy hä h¨ng h¸i
tham gia lao ®éng s¶n xuÊt. Do ®ã cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng tho¶ ®¸ng
®Ó ®éng viªn khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng ph¸t huy kh¶ n¨ng s¸ng t¹o, t¨ng n¨ng
suÊt lao ®éng, g¾n thu nhËp cña m×nh víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp.
TiÒn l¬ng cã ý nghÜa rÊt to lín vÒ mÆt kinh tÕ chÝnh trÞ, cho nªn h¹ch to¸n
tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng lµ mét c«ng t¸c quan träng kh«ng thÓ
thiÕu trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. Lµm tèt c«ng t¸c nµy sÏ gióp cho
doanh nghiÖp linh ho¹t trong viÖc ®iÒu tiÕt, sö dông lao ®éng, ®¸p øng nhu cÇu
cña s¶n xuÊt trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
Qua mét th¸ng thùc tËp t¹i C«ng ty th¬ng m¹i vµ DÞch vô §øc Hµ, tiÕp
xóc víi thùc tiÔn qu¶n lý s¶n xuÊt ®Æc biÖt lµ cña Phßng kÕ to¸n-tµi chÝnh cña
c«ng ty, díi sù gióp ®ì tËn t×nh cña Gi¸m ®èc NguyÔn §×nh TuÊn vµ c¸c c¸n bé,
nh©n viªn phßng KÕ to¸n, em ®· chän ®Ò tµi “H¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c
kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty Th¬ng m¹i vµ dÞch vô §øc Hµ ”. B¸o c¸o
ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, ®îc chia thµnh 3 ch¬ng:
Ch¬ng 1: Lý luËn chung vÒ tiÒn l¬ng, h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l¬ng trong c¸c doanh nghiÖp.
Ch¬ng 2: C«ng t¸c h¹ch to¸n tiÒn l¬ng t¹i C«ng ty Th¬ng m¹i vµ dÞch vô
§øc Hµ
Ch¬ng 3 : Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n
trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty Th¬ng m¹i vµ dÞch vô §øc Hµ
1
Ch¬ng i
Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c
kho¶n trÝch theo l¬ng trong c¸c doanh nghiÖp
1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ lao ®éng, tiÒn l¬ng:
- Lao ®éng lµ mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao
®éng, søc lao ®éng vµ lµ nh©n tè mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Ó tiÕn hµnh qu¸
tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh cña doanh nghiÖp.
- Chi phÝ vÒ lao ®éng lµ mét trong c¸c yÕu tè chi phÝ c¬ b¶n, cÊu thµnh nªn
gi¸ trÞ s¶n phÈm do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra. Qu¶n lý lao ®éng lµ mét néi dung
quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý toµn diÖn c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh. Sö
dông hîp lý lao ®éng lµ tiÕt kiÖm chi phÝ vÒ lao ®éng sèng, gãp phÇn h¹ thÊp gi¸
thµnh s¶n phÈm, t¨ng doanh lîi cho doanh nghiÖp vµ n©ng cao ®êi sèng cho ngêi
lao ®éng trong doanh nghiÖp. Nh»m thùc hiÖn môc tiªu trªn, c¸c doanh nghiÖp
cÇn ph¶i chó ý ®Õn hai vÊn ®Ò lµ sö dông lao ®éng vµ båi dìng lao ®éng.
1.1- Kh¸i niÖm vÒ tiÒn l¬ng, c¸c kho¶n trÝch theo tiÒn l¬ng
- Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp ®ång thêi còng lµ qu¸ tr×nh tiªu
hao c¸c yÕu tè c¬ b¶n (lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng, t liÖu lao ®éng). Trong ®ã lao
®éng víi t c¸ch lµ ho¹t ®éng ch©n tay vµ trÝ ãc con ngêi, sö dông c¸c t liÖu lao
®éng nh»m t¸c ®éng, biÕn ®æi c¸c ®èi tîng lao ®éng thµnh c¸c vËt phÈm cã Ých
phôc vô cho nhu cÇu sinh ho¹t cña con ngêi. §Ó ®¶m b¶o liªn tôc qu¸ tr×nh t¸i
s¶n xuÊt, tríc hÕt cÇn ph¶i ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng mµ con ngêi bá ra
cÇn ph¶i ®îc båi hoµn díi d¹ng thï lao lao ®éng, ®ã lµ tiÒn l¬ng.
- TiÒn l¬ng lµ mét ph¹m trï kinh tÕ g¾n liÒn víi lao ®éng, tiÒn tÖ vµ nÒn
s¶n xuÊt hµng ho¸. Trong x· héi chñ nghÜa, tiÒn l¬ng thùc chÊt lµ “mét phÇn thu
nhËp quèc d©n biÓu hiÖn díi h×nh thøc tiÒn tÖ ®îc nhµ níc ph©n phèi cã kÕ ho¹ch
cho c«ng nh©n viªn chøc phï hîp víi sè lîng vµ chÊt lîng lao ®éng cña mçi ngêi
®· cèng hiÕn. TiÒn l¬ng ph¶n ¸nh viÖc tr¶ c«ng cho c«ng nh©n viªn chøc dùa trªn
nguyªn t¾c ph©n phèi lao ®éng nh»m t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng bï ®¾p hao phÝ
lao ®éng cña ngêi lao ®éng ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp ”.
TiÒn l¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña hao phÝ lao ®éng sèng cÇn thiÕt mµ
doanh nghiÖp tr¶ cho ngêi lao ®éng theo thêi gian, khèi lîng c«ng viªc mµ ngêi
lao ®éng ®· c«ng hiÕn cho doanh nghiÖp.
2
-Kh¸i niÖm: TiÒn l¬ng (tiÒn c«ng) lµ phÇn thï lao lao ®éng ®Ó t¸i s¶n xuÊt
søc lao ®éng, bï ®¾p hao phÝ lao ®éng cña ngêi lao ®éng ®· bá ra trong qu¸
tr×nh ho¹t ®éng SXKD cña doanh nghiÖp.
B¶n chÊt cña tiÒn l¬ng lµ gi¸ c¶ søc lao ®éng ®îc h×nh thµnh trªn c¬ së gi¸
trÞ søc lao ®éng th«ng qua sù tho¶ thuËn gi÷a ngêi sö dông lao ®éng vµ ngêi lao
®éng. ChÝnh vËy ngêi sö dông lao ®éng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng mét kho¶n
tiÒn c«ng theo nguyªn t¾c cung cÇu, gi¸ trÞ cña thÞ trêng vµ theo c¸c qui ®Þnh cña
nhµ níc.
Theo nh÷ng gi¸c ®é nghiªn cøu vÒ tiÒn l¬ng, c¸c nhµ nghiªn cøu cßn
sö dông mét sè thuËt ng÷ nh tiÒn l¬ng danh nghÜa, tiÒn l¬ng thùc tÕ tiÒn l¬ng tèi
thiÓu...
+TiÒn l¬ng danh nghÜa: Lµ sè tiÒn ngêi lao ®éng nhËn ®îc theo hîp
®ång gi÷a ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao ®éng.
+ TiÒn l¬ng thùc tÕ: Lµ sè lîng t liÖu sinh ho¹t vµ dÞch vô mµ ngêi lao
®éng cã thÓ mua ®îc b»ng tiÒn l¬ng cña m×nh sau khi ®ãng c¸c kho¶n thuÕ theo
qui ®Þnh cña Nhµ níc. ChØ sè tiÒn l¬ng thùc tÕ tû lÖ nghÞch víi chØ sè gi¸ c¶ vµ tû
lÖ thuËn víi chØ sè tiÒn l¬ng danh nghÜa t¹i thêi ®iÓm x¸c ®Þnh.
Trong thùc tÕ ngêi lao ®éng quan t©m ®Õn tiÒn l¬ng thùc tÕ nhiÒu h¬n tiÒn
l¬ng danh nghÜa, bëi nã quyÕt ®Þnh ®Õn ®êi sèng sinh ho¹t hµng ngµy cña hä
còng nh n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy
Nhµ níc qui ®Þnh vÒ møc l¬ng tèi thiÓu chø kh«ng ®Æt ra møc l¬ng tèi ®a ®Ó gióp
cho ngêi lao ®éng khái thiÖt thßi vµ ®¸p øng cho c¸c doanh nghiÖp trong kh©u
qu¶n lý, h¹ch to¸n tiÒn c«ng, chi phÝ vµo ®óng ®èi tîng chÞu chi phÝ.
* §Æc ®iÓm cña tiÒn l¬ng:
+TiÒn l¬ng lµ mét ph¹m trï kinh tÕ g¾n liÒn víi lao ®éng, tiÒn tÖ vµ nÒn
s¶n xuÊt hµng ho¸.
+ Trong ®iÒu kiÖn tån t¹i nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ tiÒn tÖ, tiÒn l¬ng lµ mét
yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt-kinh doanh cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh cña s¶n phÈm, lao
vô, dÞch vô.
+HÖ thèng thang, bËc l¬ng, chÕ ®é phô cÊp, thëng ®èi víi tõng ngµnh
nghÒ phï hîp chÝnh lµ c«ng cô ®iÒu tiÕt lao ®éng.
+ TiÒn l¬ng lµ mét ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n
xuÊt kinh doanh, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, cã t¸c dông ®éng viªn khuyÕn khÝch
c«ng nh©n viªn chøc phÊn khëi, tÝch cùc lao ®éng, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c.
1.2. NhiÖm vô kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng.
3
H¹ch to¸n lao ®éng, kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng kh«ng
chØ liªn quan ®Õn quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng mµ cßn liªn quan ®Õn chi phÝ ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh, gi¸ thµnh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp, liªn quan ®Õn
t×nh h×nh chÊp hµnh c¸c chÝnh s¸ch vÒ lao ®éng tiÒn l¬ng cña Nhµ níc.
1.2.1. Ph©n lo¹i lao ®éng :
Do lao ®éng trong doanh nghiÖp cã nhiÒu lo¹i kh¸c nhau nªn ®Ó thuËn lîi
cho viÖc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n, cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i. Ph©n lo¹i lao
®éng lµ viÖc s¾p xÕp lao ®éng vµo c¸c nhãm kh¸c nhau theo nh÷ng ®Æc trng nhÊt
®Þnh. VÒ mÆt qu¶n lý vµ h¹ch to¸n, lao ®éng thêng ®îc ph©n theo c¸c tiªu thøc
sau:
* Ph©n theo thêi gian lao ®éng:
Theo thêi gian lao ®éng, toµn bé lao ®éng cã thÓ chia thµnh:
+Lao ®éng thêng xuyªn trong danh s¸ch.
+Lao ®éng ngoµi danh s¸ch.
C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp doanh nghiÖp n¾m ®îc tæng sè lao ®éng cña
m×nh, tõ ®ã cã kÕ ho¹ch sö dông, båi dìng, tuyÓn dông vµ huy ®éng khi cÇn thiÕt
®ång thêi x¸c ®Þnh c¸c kho¶n nghÜa vô víi ngêi lao ®éng vµ víi Nhµ níc ®îc
chÝnh x¸c.
* Ph©n theo quan hÖ víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt:
Dùa theo mèi quan hÖ cña lao ®éng víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, cã thÓ ph©n lao
®éng doanh nghiÖp thµnh hai lo¹i:
+Lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt: §©y chÝnh lµ bé phËn c«ng nh©n trùc tiÕp
s¶n xuÊt hay trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm hay thùc hiÖn
c¸c lao vô, dÞch vô. Lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt bao gåm nh÷ng ngêi ®iÒu khiÓn
thiÕt bÞ, m¸y mãc ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm, nh÷ng ngêi phôc vô qu¸ tr×nh s¶n xuÊt...
+Lao ®éng gi¸n tiÕp s¶n xuÊt: §©y lµ bé phËn tham gia lao ®éng gi¸n tiÕp
vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Lao ®éng gi¸n tiÕp s¶n xuÊt
bao gåm nh©n viªn kü thuËt, nh©n viªn qu¶n lý kinh tÕ, nh©n viªn qu¶n lý hµnh
chÝnh. C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp cho doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ ®îc tÝnh hîp lý cña
c¬ cÊu lao ®éng vµ cã biÖn ph¸p bè trÝ lao ®éng phï hîp víi yªu cÇu c«ng viÖc,
tinh gi¶m bé m¸y gi¸n tiÕp.
* Ph©n theo chøc n¨ng cña lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh:
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, toµn bé lao ®éng cã thÓ chia thµnh 3 lo¹i:
+Lao ®éng thùc hiÖn chøc n¨ng chÕ biÕn: bao gåm nh÷ng ngêi tham gia
trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm hay thùc hiÖn
c¸c lao vô, dÞch vô nh c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, nh©n viªn ph©n xëng...
4
+Lao ®éng thùc hiÖn chøc n¨ng b¸n hµng: lµ nh÷ng ngêi lao ®éng tham
gia ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô dÞch vô nh nh©n viªn tiÕp thÞ,
nghiªn cøu thÞ trêng...
+Lao ®éng thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý: lµ nh÷ng lao ®éng tham gia ho¹t
®éng qu¶n lý kinh doanh vµ qu¶n lý hµnh chÝnh cña doanh nghiÖp nh nh©n viªn
qu¶n lý kinh tÕ, nh©n viªn hµnh chÝnh...
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông gióp cho viÖc tËp hîp chi phÝ lao ®éng ®îc
kÞp thêi, chÝnh x¸c, ph©n ®Þnh ®îc chi phÝ s¶n phÈm vµ chi phÝ thêi kú.
1.2.2. Ph©n lo¹i tiÒn l¬ng :
Do tiÒn l¬ng cã nhiÒu lo¹i víi tÝnh chÊt kh¸c nhau, chi tr¶ cho c¸c ®èi tîng
kh¸c nhau nªn cÇn ph©n lo¹i tiÒn l¬ng theo tiªu thøc phï hîp. Trªn thùc tÕ cã rÊt
nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i tiÒn l¬ng nh ph©n lo¹i tiÒn l¬ng theo c¸ch thøc tr¶ l¬ng ( l¬ng s¶n phÈm, l¬ng thêi gian), ph©n theo ®èi tîng tr¶ l¬ng (l¬ng s¶n xuÊt, l¬ng
b¸n hµng, l¬ng qu¶n lý)... Mçi mét c¸ch ph©n lo¹i ®Òu cã nh÷ng t¸c dông nhÊt
®Þnh trong qu¶n lý. Tuy nhiªn, ®Ó thuËn lîi cho c«ng t¸c h¹ch to¸n nãi riªng vµ
qu¶n lý nãi chung, vÒ mÆt h¹ch to¸n, tiÒn l¬ng ®îc chia lµm 2 lo¹i: tiÒn l¬ng
chÝnh, tiÒn l¬ng phô.
+ TiÒn l¬ng chÝnh: Lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng trong thêi gian ngêi
lao ®éng thùc hiÖn nhiÖm vô chÝnh cña hä, gåm tiÒn l¬ng tr¶ theo cÊp bËc vµ c¸c
kho¶n phô cÊp kÌm theo.
+ TiÒn l¬ng phô: Lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng trong thêi gian hä thùc
hiÖn nhiÖm vô kh¸c, ngoµi nhiÖm vô chÝnh vµ thêi gian ngêi lao ®éng nghØ phÐp,
nghØ tÕt, nghØ v× ngõng s¶n xuÊt... ®îc hëng l¬ng theo chÕ ®é.
TiÒn l¬ng chÝnh cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt ra s¶n phÈm, tiÒn l¬ng phô cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt kh«ng g¾n víi
tõng lo¹i s¶n phÈm. V× vËy, viÖc ph©n chia tiÒn l¬ng chÝnh vµ tiÒn l¬ng phô cã ý
nghÜa quan träng ®èi víi c«ng t¸c ph©n tÝch kinh tÕ. §Ó ®¶m b¶o hoµn thµnh vµ
hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.
1.2.3. NhiÖm vô cña kÕ to¸n:
KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng ë doanh nghiÖp ph¶i thùc
hiÖn c¸c nhiÖm vô chñ yÕu sau:
- Ph¶n ¸nh, ghi chÐp kÞp thêi, ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c sè lîng, chÊt lîng lao
®éng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn.
- TÝnh ®óng sè tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng vµ thanh
to¸n kÞp thêi tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng.
5
- Ph©n bæ chi phÝ tiÒn c«ng, c¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT vµ kinh phÝ
c«ng ®oµn vµo c¸c ®èi tîng sö dông lao ®éng.
- KiÓm tra ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông quü tiÒn c«ng, quü BHXH, quü
BHYT vµ kinh phÝ c«ng ®oµn.
1.3. C¸c h×nh thøc tiÒn l¬ng vµ c¸c ph¬ng ph¸p chia l¬ng.
ViÖc tÝnh vµ tr¶ l¬ng cã thÓ thùc hiÖn theo nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau, tuú
theo ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh, tÝnh chÊt c«ng viÖc vµ tr×nh ®é qu¶n lý.
Trªn thùc tÕ thêng ¸p dông c¸c h×nh thøc tiÒn l¬ng sau:
- H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian: Lµ h×nh thøc tiÒn l¬ng tÝnh theo thêi
gian lµm viÖc, cÊp bËc kü thuËt vµ thang l¬ng cña ngêi lao ®éng. Theo h×nh thøc
tr¶ l¬ng nµy, tiÒn l¬ng theo thêi gian ph¶i tr¶ ®îc tÝnh b»ng: thêi gian lµm viÖc
nh©n víi møc l¬ng thêi gian. Cã hai c¸ch tÝnh l¬ng theo thêi gian.
+ TiÒn l¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n:
TiÒn l¬ng ®îc lÜnh =
trong th¸ng
Møc l¬ng x
mét ngµy
Sè ngµy lµm viÖc
thùc tÕ trong th¸ng
Møc l¬ng th¸ng theo chøc vô + C¸c kho¶n phô cÊp
Møc l¬ng =
ngµy
Sè ngµy lµm viÖc theo chÕ ®é(22ngµy)
+ TiÒn l¬ng theo thêi gian cã thëng:
TiÒn l¬ng theo thêi = TiÒn l¬ng theo thêi + C¸c kho¶n tiÒn thëng
gian cã thëng
gian gi¶n ®¬n
cã tÝnh chÊt thêng xuyªn
§Ó ¸p dông tr¶ l¬ng theo thêi gian doanh nghiÖp ph¶i theo dâi ghi chÐp
thêi gian lµm viÖc cña ngêi lao ®éngvµ cã møc l¬ng thêi gian.
H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian cã nhiÒu h¹n chÕ, ®ã lµ cha g¾n chÆt tiÒn
l¬ng víi kÕt qu¶ vµ chÊt lîng lao ®éng. Do ®ã kh«ng khuyÕn khÝch ®îc ngêi lao
®éng h¨ng h¸i lµm viÖc, còng kh«ng ph¸t huy ®îc tÝnh chñ ®éng, s¸ng t¹o ®èi
víi s¶n phÈm
- H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm: Lµ h×nh thøc tiÒn l¬ng tÝnh theo sè lîng, chÊt lîng s¶n phÈm, c«ng viÖc ®· hoµn thµnh ®¶m b¶o yªu cÇu chÊt lîng vµ
®¬n gi¸ tiÒn l¬ng tÝnh theo mét ®¬n vÞ s¶n phÈm, c«ng viÖc ®ã.
C¸c tÝnh l¬ng theo s¶n phÈm:
6
+ L¬ng s¶n phÈm trùc tiÕp:
TiÒn l¬ng ph¶i = Sè lîng s¶n
x §¬n gi¸ tiÒn l¬ng
tr¶ ngêi lao ®éng phÈm hoµn thµnh
cho 1 ®vÞ s¶n phÈm
+ L¬ng s¶n phÈm gi¸n tiÕp:
TiÒn l¬ng s¶n = Sè lîng s¶n phÈm x §¬n gi¸ tiÒn l¬ng
phÈm gi¸n tiÕp
hoµn thµnh cña CNSX
s¶n phÈm gi¸n tiÕp
+ L¬ng s¶n phÈm cã thëng:
L¬ng s¶n phÈm = Hai h×nh thøc tiÒn + C¸c kho¶n thëng cã
cã thëng
l¬ng kÓ trªn
thÓ thêng xuyªn
+ L¬ng s¶n phÈm luü tiÕn: Theo h×nh thøc tr¶ l¬ng nµy, ngoµi tiÒn l¬ng
tÝnh theo s¶n phÈm trùc tiÕp, cßn c¨n cø vµo sè lîng s¶n phÈm ®Þnh møc lao
®éng ®Ó tÝnh thªm mét sè tiÒn l¬ng theo tØ lÖ luü tiÕn.
+ L¬ng s¶n phÈm tËp thÓ : §îc chia thµnh l¬ng theo tr×nh ®é, thêi gian,
cÊp bËc.
2. Quü tiÒn l¬ng vµ c¸c chÕ ®é tiÒn l¬ng
Quü tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp lµ toµn bé sè tiÒn l¬ng mµ doanh nghiÖp
ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp do doanh nghiÖp qu¶n lý sö dông.
Quü tiÒn l¬ng bao gåm:
- TiÒn l¬ng thêi gian, tiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm vµ tiÒn l¬ng
kho¸n.
- TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng s¶n xuÊt ra s¶n phÈm háng trong
ph¹m vi chÕ ®é quy ®Þnh.
- TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng trong thêi gian ngõng s¶n xuÊt do
nguyªn nh©n kh¸ch quan, trong thêi gian ®îc ®iÒu ®éng c«ng t¸c lµm nghÜa vô
theo chÕ ®é quy ®Þnh, thêi gian nghØ phÐp, thêi gian ®i häc.
- C¸c l¹i phô cÊp lµm ®ªm, thªm giê.
- C¸c kho¶n tiÒn thëng cã tÝnh chÊt thêng xuyªn.
Nhµ níc ®· qui ®Þnh møc l¬ng tèi thiÓu mµ ngêi lao ®éng ®îc hëng khi
tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ 210.000®\th¸ng. Ngêi lao
®éng cã quyÒn ®îc hëng theo n¨ng suÊt lao ®éng. Ngêi lao ®éng cã quyÒn lµm
viÖc g×, chøc vô g× th× ®îc hëng theo c«ng viÖc chøc vô ®ã theo qui ®Þnh cña Nhµ
níc vµ tiÒn l¬ng ph¶i ®îc tr¶ ®Õn tËn tay ngêi lao ®éng.
Thu nhËp cña ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp thêng gåm tiÒn l¬ng vµ
tiÒn thëng. TiÒn l¬ng vµ tiÒn thëng trong c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay thùc hiÖn
theo nghÞ ®Þnh 26CP ngµy 23/5/1993 cña ChÝnh phñ vµ th«ng t liªn bé sè
7
20/TTLB ngµy 2/6/1993 cña liªn bé Lao ®éng-Th¬ng binh –X· héi vµ bé Tµi
chÝnh. Theo ®ã, Nhµ níc qu¶n lý quÜ tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp b»ng c¸ch qui
®Þnh xÐt duyÖt ®Þnh møc chi phÝ tiÒn l¬ng, nh»m ®¶m b¶o quyÒn tù chñ cña
doanh nghiÖp võa b¶o ®¶m chøc n¨ng qu¶n lý cña Nhµ níc vÒ tiÒn l¬ng theo
nguyªn t¾c g¾n thu nhËp cña ngêi lao ®éng víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ
n¨ng suÊt lao ®éng.
+ §¬n gi¸ tiÒn l¬ng tÝnh trªn ®¬n vÞ s¶n phÈm ( hoÆc s¶n phÈm qui ®æi )
®îc x¸c ®Þnh dùa trªn yÕu tè nh hÖ sè vµ ®Þnh møc l¬ng theo cÊp bËc c«ng viÖc,
®Þnh møc s¶n phÈm, ®Þnh møc thêi gian, ®Þnh møc lao ®éng cña c«ng nh©n viªn
chøc mµ phô cÊp l¬ng c¸c lo¹i theo qui ®Þnh cña Nhµ níc.
Cã 4 ph¬ng ph¸p ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng:
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng = TiÒn
x Møc lao ®éng cña ®¬n vÞ
(®\®¬n vÞ hiÖn vËt)
l¬ng giê
hoÆc s¶n phÈm qui ®æi
TiÒn l¬ng giê tÝnh theo N§ 197/CP ngµy 31/12/1994
Tæng quü l¬ng n¨m kÕ ho¹ch
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng=
(®¬n vÞ tÝnh ®\1000)
Tæng doanh thu (DS) kÕ ho¹ch
quü l¬ng n¨m kÕ ho¹ch
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng =
doanh thu n¨m KH - chi phÝ n¨m KH
(kh«ng cã l¬ng)
quü l¬ng n¨m KH
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng =
Lîi nhuËn kÕ ho¹ch
3. C¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
3.1 Quü b¶o hiÓm x· héi:
Theo nghÞ ®Þnh 12CP ngµy 25/11/1995 quy ®Þnh vÒ BHXH cña chÝnh
phñ, quü BHXH ®îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch theo tØ lÖ cña 20% trªn tæng quü
l¬ng cÊp bËc vµ c¸c kho¶n phô cÊp thêng xuyªn cña ngêi lao ®éng thùc tÕ trong
kú h¹ch to¸n, 15% ngêi sö dông lao ®éng ph¶i nép ®îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt
kinh doanh cña doanh nghiÖp cßn 5% trõ vµo thu nhËp cña ngêi lao ®éng. Quü
8
BHXH lµ quü dïng ®Ó trî cÊp cho ngêi lao ®éng cã tham gia ®ãng gãp trong trêng hîp hä bÞ mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng nh èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, mÊt
søc, hu trÝ. Quü BHXH ®îc qu¶n lý tËp trung ë bé Lao ®éng th¬ng binh x· héi
th«ng qua hÖ thèng tæ chøc BHXH th«ng qua ngµnh däc. Khi ngêi lao ®éng nghØ
hëng lao ®éng x· héi kÕ to¸n ph¶i lËp phiÕu nghØ hëng BHXH ( theo mÉu 03L§TL chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n ) tõ ®ã lËp b¶ng thanh to¸n BHXH ( mÉu 04L§TL chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n).
3.2. Quü b¶o hiÓm y tÕ.
Theo quy ®Þnh cña chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh, quü BHYT ®îc h×nh thµnh
tõ hai nguån: Mét do doanh nghiÖp ph¶i g¸nh chÞu, phÇn cßn l¹i ngêi lao ®éng
ph¶i nép díi h×nh thøc khÊu trõ vµo l¬ng vµ ®îc phÐp trÝch 3% trªn tæng møc l¬ng c¬ b¶n trong ®ã 2% trÝch chi phÝ kinh doanh cßn l¹i 1% trõ vµo thu nhËp cña
ngêi lao ®éng.
Quü BHYT ®îc nép lªn c¬ quan chuyªn tr¸ch th«ng qua viÖc mua BHYT
®Ó phôc vô vµ ch¨m sãc søc khoÎ cho c«ng nh©n viªn nh: kh¸m ch÷a bÖnh, viÖn
phÝ trong thêi gian èm ®au, sinh ®Î.
3.3. Kinh phÝ c«ng ®oµn.
KPC§ lµ quü ®îc sö dông chi tiªu cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn vµ ®îc h×nh
thµnh trªn c¬ së trÝch lËp theo tØ lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè l¬ng thùc tÕ ph¸t sinh
trong th¸ng tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ tØ lÖ trÝch kinh phÝ c«ng ®oµn
lµ 2%, sè kinh phÝ c«ng ®oµn doanh nghiÖp cßn mét phÇn ®Ó l¹i doanh nghiÖp ®Ó
chi tiªu cho c¸c ho¹t ®éng c«ng ®oµn cña doanh nghiÖp vµ nã còng gãp phÇn
khÝch lÖ vÒ mÆt tinh thÇn cho ngêi lao ®éng.
Quü BHXH, BHYT, KPC§ lµ quü rÊt cã lîi cho ngêi lao ®éng kh«ng
nh÷ng chØ hiÖn t¹i mµ cßn trong t¬ng lai sau nµy bëi khi nghØ hu ngêi lao ®éng
vÉn ®îc trî cÊp hµng th¸ng vµ ®îc kh¸m ch÷a bÖnh theo chÕ ®é b¶o hiÓm qui
®Þnh.
TiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng, cïng c¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT,
KHC§ hîp thµnh chi phÝ nh©n c«ng trong tæng chi phÝ nh©n c«ng trong tæng chi
phÝ s¶n xuÊt kinh doanh.
Ngoµi chÕ ®é tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng, doanh nghiÖp cßn
x©y dùng chÕ ®é tiÒn thëng cho tËp thÓ, c¸ nh©n cã thµnh tÝch trong ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh, tiÒn thëng bao gåm thëng thi ®ua (lÊy tõ quü khen thëng)
vµ thëng trong s¶n xuÊt kinh doanh: thëng n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, thëng
tiÕt kiÖm vËt t, thëng ph¸t minh s¸ng kiÕn...(lÊy tõ quü tiÒn l¬ng).
4. H¹ch to¸n lao ®éng, tÝnh tiÒn l¬ng-BHXH ph¶i tr¶ cho ngêi lao
®éng.
9
4.1. H¹ch to¸n lao ®éng.
- H¹ch to¸n vÒ sè lîng lao ®éng do phßng tæ chøc theo dâi qu¶n lý sè lîng
lao ®éng theo cÊp bËc, tr×nh ®é vµ ®îc ph¶n ¸nh vµo sæ danh s¸ch lao ®éng.
-H¹ch to¸n vÒ thêi gian lao ®éng: §îc thùc hiÖn trªn b¶ng chÊm c«ng do
c¸c tæ bé phËn s¶n xuÊt, phßng ban nghiÖp vô ghi chÐp theo dâi, lµ c¬ së ®Ó tÝnh
l¬ng theo thêi gian.
- H¹ch to¸n vÒ kÕt qu¶ lao ®éng: Do c¸c bé phËn s¶n xuÊt ghi chÐp sè lîng
s¶n phÈm hoµn thµnh ®¶m b¶o ®ñ tiªu chuÈn chÊt lîng. C¸c chøng tõ bao gåm:
GiÊy b¸o s¶n phÈm c«ng viÖc hoµn thµnh, hîp ®ång lµm kho¸n, phiÕu b¸o lµm
®ªm, lµm thªm giê.
4.2. TÝnh l¬ng cho ngêi lao ®éng
ViÖc tÝnh l¬ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng ®îc thùc hiÖn t¹i phßng kÕ to¸n
cña doanh nghÞªp.
- Hµng th¸ng, trªn c¬ së c¸c chøng tõ h¹ch to¸n vÒ thêi gian lao ®éng, kÕt
qu¶ lao ®éng, kÕ to¸n tÝnh l¬ng cho tõng c¸n bé c«ng nh©n viªn, c¨n cø vµo chÕ
®é tiÒn l¬ng hiÖn hµnh vµ h×nh thøc tr¶ l¬ng ®ang ¸p dông t¹i doanh nghiÖp, tÝnh
ra sè tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho tõng c«ng nh©n viªn trong th¸ng, sau ®ã lËp b¶ng
thanh to¸n l¬ng.
4.3. TÝnh trî cÊp BHXH ph¶i tr¶.
- KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c chøng tõ nghØ èm ®au thai s¶n ... cña y tÕ ®Ó tÝnh
ra sè BHXH thùc tÕ ph¶i tr¶ trong th¸ng cho tõng CNV vµ lËp b¶ng thanh to¸n
BHXH cho CNV.
5. KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng.
5.1. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông
KÕ to¸n tÝnh vµ thanh to¸n tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c víi ngêi
lao ®éng, t×nh h×nh trÝch lËp vµ sö dông c¸c quü b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ,
kinh phÝ c«ng ®oµn, kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n sau:
+ TK334- “Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn”: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c
tµi kho¶n thanh to¸n víi c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp vÒ tiÒn l¬ng, tiÒn
c«ng, trî cÊp b¶o hiÓm x· héi, tiÒn thëng vµ c¸c kho¶n kh¸c thuéc vÒ thu nhËp
cña c«ng nh©n viªn.
Bªn Nî:
- TiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn thëng, b¶o hiÓm x· héi vµ c¸c kho¶n kh¸c ®·
tr¶, ®· øng cho c«ng nh©n viªn vµ c¸c kho¶n khÊu trõ vµo tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng
cña c«ng nh©n viªn.
-C¸c kho¶n tiÒn c«ng ®· øng tríc, hoÆc ®· tr¶ cho lao ®éng thuª ngoµi.
10
Bªn Cã:
-TiÒn l¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn, ph¶i
tr¶ cho lao ®éng thuª ngoµi.
D Nî (nÕu cã) : Sè tr¶ thõa cho c«ng nh©n viªn.
D Cã: TiÒn l¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn.
TK334 cã 2 TK cÊp 2:
-TK3341- Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn: ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i tr¶ vµ
t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn cña c¸c doanh
nghiÖp x©y l¾p vÒ tiÒn l¬ng, phô cÊp, b¸o hiÓm...
-TK3342- Ph¶i tr¶ lao ®éng thuª ngoµi: thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i
tr¶ cho c¸c lao ®éng thuª ngoµi kh«ng thuéc biªn chÕ c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p
KÕ to¸n tµi kho¶n cÇn theo dâi riªng: Thanh to¸n tiÒn l¬ng vµ thanh to¸n
b¶o hiÓm x· héi.
+Tµi kho¶n 338 “Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c” ®îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh
thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c ngoµi néi dung ®· ph¶n ¸nh ë c¸c
tµi kho¶n c«ng nî ph¶i tr¶.
Bªn Nî:
- KÕt chuyÓn gi¸ trÞ tµi s¶n thõa vµo c¸c tµi kho¶n liªn quan.
- BHXH ph¶i tr¶ cho CNV.
- KPC§ chi t¹i ®¬n vÞ.
- Sè BHXH, BHYT, KPC§ ®· nép cho c¬ quan qu¶n lý quü BHXH,
BHYT, KPC§.
- C¸c kho¶n ®· tr¶ ®· nép kh¸c.
Bªn Cã:
- Gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý.
- C¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§.
- BHXH, KPC§ vît chi ®îc cÊp bï.
- C¸c kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c.
11
D Nî (nÕu cã): Ph¶n ¸nh sè ®· tr¶, ®· nép nhiÒu h¬n sè ph¶i tr¶ ph¶i nép
hoÆc sè BHXH, KPC§ vît chi cha ®îc cÊp bï
D Cã : C¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c vµ gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý
Néi dung c¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c rÊt phong phó: ®îc thùc hiÖn
trªn c¸c tµi kho¶n cÊp 2 thuéc tµi kho¶n 338 “Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c”, gåm
cã c¸c TK nhá:
-TK3382: Kinh phÝ c«ng ®oµn
-TK 3383: B¶o hiÓm x· héi
-TK3384: B¶o hiÓm y tÕ
.......
12
B¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ bhxh
Ghi cã TK
TT
1
2
§èi tîng
sö dông
TK622chi
phÝ nh©n c«ng
trùc tiÕp
TK627-chi phÝ
s¶n
xuÊt
chung
-v.v...
TK-334-Ph¶i tr¶ CNV
C¸c
C¸c
L¬ng
kho¶
kho¶
n phô n
cÊp
kh¸c
Céng
Cã
TK
334
TK338-Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c
Kinh
B¶o
B¶o
Céng
phÝ
hiÓm
hiÓm
Cã
c«ng
x·
y tÕ TK
®oµn
héi
3384
338
3382
3383
TK
335
Chi
phÝ
ph¶i
tr¶
Tæng
céng
Ngoµi c¸c TK trªn cßn sö dông mét sè TK kh¸c nh: TK622, TK627,
TK642...
13
5.2 S¬ ®å h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
S¬ ®å 1
H¹ch to¸n tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn
TK141, 138, 333...
TK334
C¸c kho¶n khÊu trõ vµo thu
nhËp cña CNV(t¹m øng ,
båi thêng vËt chÊt...)
TK3383, 3384
PhÇn ®ãng gãp cho quü
TK622
CNTTSX
TiÒn l¬ng,
tiÒn thëng
BHXH
vµ c¸c
kho¶n
kh¸c
cho
CNV
TK627
NVPXSX
TK641, 642
NVBH,QLDN
BHXH,BHYT
TK111, 112
TK4311
Thanh to¸n l¬ng thëng,
BHXH vµ c¸c kho¶n kh¸c
cho CNV
TiÒn thëng
TK3383
BHXH
ph¶i tr¶
14
S¬ ®å 2
KÕ to¸n c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
TK334
TK338
Sè BHXH thùc tÕ ph¶i
tr¶ cho CNV
TK622,627,641,642
TrÝch KPC§,BHXH,BHYT theo
tØ lÖ qui ®Þnh tÝnh vµo CPKD(19%)
TK334
TrÝch BHXH,BHYT theo tû lÖ qui
TK111,112
®Þnh tÝnh vµo thu nhËp cña CNV
TK111,112
Nép BHXH,BHYT, KPC§
Chi tiªu KPC§ t¹i c¬ së
Sè BHXH, KPC§ vît chi
®îc cÊp bï
15
ch¬ng II
c«ng t¸c h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c
kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty Th¬ng m¹i
vµ dÞch vô §øc Hµ
I. Giíi thiÖu chung vÒ c«ng ty.
1. Qóa tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty Th¬ng m¹i vµ dÞch
vô §øc Hµ
1.1. Sù ph¸t triÓn cña c«ng ty C«ng ty Th¬ng m¹i vµ dÞch vô §øc Hµ
C«ng ty TNHH Th¬ng m¹i vµ dÞch vô §øc Hµ ®îc thµnh lËp theo sè ®¨ng
ký kinh doanh 0102008201 ngµy 27/4 /2002 do Chñ tÞch UBND thµnh phè ký
duyÖt,
C«ng ty Th¬ng m¹i vµ dÞch vô §øc Hµ lµ doanh nghiÖp lo¹i Mét cã lùc lîng trªn 50 c¸n bé vµ 20 c«ng nh©n , trong ®ã tr×nh ®é §¹i häc chiÕm 35 ngêi,
15 kü s cao cÊp.
1.2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c«ng ty
- XuÊt nhËp khÈu
- Kinh doanh ®å ®iÖn tö
- ThiÕt bÞ viÔn th«ng
Trô së c«ng ty ®ãng t¹i sè 26 - 612 ®êng La Thµnh QuËn Ba §×nh - Hµ Néi
§iÖn tho¹i-TEL:7718973
- Gi¸m ®èc c«ng ty: Gi¸m ®èc c«ng ty lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Nhµ níc
vÒ mäi mÆt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, lµ ngêi ®¹i diÖn cho
quyÒn lîi cña c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc toµn ®¬n vÞ.
- C¸c phã gi¸m ®èc: Kh«ng trùc tiÕp ®iÒu hµnh c¸c phßng ban chøc n¨ng vµ
c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt mµ chØ thùc hiÖn c¸c phÇn viÖc do gi¸m ®èc uû quyÒn, thùc
hiÖn nhiÖm vô cña m×nh theo th«ng b¸o ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm.
- Héi ®ång khoa häc c«ng nghÖ: §îc thµnh lËp ®Ó th«ng duyÖt c¸c dù ¸n cã
tÇm quan träng, c«ng nghÖ míi vµ ®ßi hái chÊt lîng cao.
16
- Héi ®ång khen thëng kû luËt: §¸nh gi¸ c¸c thµnh tÝch vµ khuyÕt ®iÓm mµ
tæ chøc, c¸ nh©n ®· ®¹t ®îc còng nh m¾c ph¶i trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh.
C¸c phßng ban chøc n¨ng: Mçi phßng ®Òu cã mét trëng phßng vµ mét phã
phßng.
- V¨n phßng c«ng ty: ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý c¸n bé,
nh©n viªn trong toµn c«ng ty, tæ chøc s¾p xÕp c«ng viÖc cho phï hîp víi tr×nh ®é
tay nghÒ cña tõng ngêi, ®ång thêi chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc hµnh
chÝnh kh¸c.
V¨n phßng c«ng ty (cã mét ch¸nh v¨n phßng vµ mét phã v¨n phßng gióp
viÖc) bao gåm c¸c bé phËn: Hµnh chÝnh c«ng ty, tæ chøc nh©n sù, lao ®éng vµ
tiÒn l¬ng.
- Phßng kÕ ho¹ch: cã nhiÖm vô theo dâi vµ b¸o c¸o t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh
doanh, lËp c¸c kÕ ho¹ch, b¸o c¸o, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn s¶n xuÊt gióp
gi¸m ®èc cã biÖn ph¸p qu¶n lý thÝch hîp.
- Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh: cã nhiÖm vô qu¶n lý c¸c lo¹i vèn, tæ chøc c«ng t¸c
thèng kª kÕ to¸n, h¹ch to¸n chÝnh x¸c kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ... Tæ chøc vay vèn vµ
thanh to¸n c¸c kho¶n víi ng©n s¸ch Nhµ níc, ng©n hµng, kh¸ch hµng... TÝnh vµ
thanh to¸n l¬ng, c¸c kho¶n b¶o hiÓm ... cho toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn
trong toµn c«ng ty.
- C¸c trung t©m, c¸c xÝ nghiÖp trùc thuéc: ®îc c«ng ty cho phÐp thµnh lËp
c¸c bé phËn qu¶n lý, thùc hiÖn chÕ ®é qu¶n lý h¹ch to¸n néi bé, ®ång thêi chÞu
tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp trong s¶n xuÊt kinh doanh, ®¶m b¶o nghÜa vô nép c¸c
kho¶n chi phÝ cÊp trªn, thuÕ c¸c lo¹i, lµm trßn nghÜa vô tõ kh©u ®Çu vµo cña s¶n
xuÊt ®Õn kÕt qu¶ cña s¶n xuÊt kinh doanh.
ë mçi ®¬n vÞ cã mét gi¸m ®èc, mét phã gi¸m ®èc gióp viÖc vµ mét nh©n
viªn b¸n chuyªn tr¸ch gióp viÖc (lo vÒ hµnh chÝnh ®¬n vÞ). C¸c ®¬n vÞ nµy cã quy
chÕ ho¹t ®éng riªng.
17
2. Quy tr×nh tæng qu¸t cho thiÕt kÕ cña c«ng ty
Hîp ®ång thiÕt
kÕ
Thùc thi ph¬ng
¸n
ThiÕt kÕ s¬ bé
Héi ®ång khoa
häc c¬ së
ThiÕt kÕ cô thÓ
Héi ®ång khoa
häc c«ng ty
Th«ng qua chñ
®Çu t
ChØnh söa hoµn
thiÖn hå s¬
XÐt duyÖt thanh
quyÕt to¸n
Lu tr÷
18
3. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty
C«ng t¸c kÕ to¸n Tµi chÝnh cña c«ng ty ®îc tæ chøc theo h×nh thøc tËp
trung( c«ng ty cã chung mét b¸o c¸o kÕ to¸n tµi chÝnh). C«ng ty ¸p dông chÕ ®é
kÕ to¸n doanh nghiÖp dÞch vô, ph¬ng ph¸p kÕ to¸n kª khai thêng xuyªn vµ ®¨ng
ký víi c¬ quan thuÕ tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ.
3.1. C«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty
a. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty.
Phßng kÕ to¸n tµi-chÝnh lµ mét trong bèn phßng chøc n¨ng chÝnh cña c«ng
ty, phô tr¸ch c«ng t¸c kÕ to¸n-tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, ®îc tæ chøc theo s¬ ®å
sau:
S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty
KÕ to¸n trëng
Phã kÕ to¸n trëng kiªm kÕ
to¸n tæng hîp
Thñ
quü
KÕ to¸n
vËt t, tsc®
KÕ to¸n
thanh
to¸n
KÕ to¸n
ng©n
hµng
KÕ to¸n
tl, bhxh
Bé phËn kÕ to¸n c¸c
trung t©m, chi nh¸nh
* NhiÖm vô cña c¸c bé phËn kÕ to¸n c«ng ty:
- KÕ to¸n trëng: cã nhiÖm vô gióp gi¸m ®èc c«ng ty tæ chøc chØ ®¹o thùc
hiÖn toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh... ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕ to¸n tµi chÝnh,
thèng kª, kiÓm to¸n.
- Phã kÕ to¸n trëng: kiªm kÕ to¸n tæng hîp, thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc theo
chøc n¨ng vµ ®îc uû quyÒn thay KÕ to¸n trëng.
- Thñ quü: cã tr¸ch nhiÖm thu chi tiÒn mÆt theo quy ®Þnh. Thùc hiÖn chi
c¸c kho¶n ®· ®îc duyÖt...
19
- KÕ to¸n vËt t, TSC§: Thùc hiÖn c¸c bíc h¹ch to¸n nhËp, xuÊt vËt t, tÝnh
khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh theo quy ®Þnh vµ b¸o nî cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc.
- KÕ to¸n thanh to¸n: Thùc hiÖn kÕ to¸n vèn b»ng tiÒn tÊt c¶ c¸c kho¶n
thanh to¸n víi kh¸ch hµng, víi néi bé trong toµn c«ng ty.
- KÕ to¸n ng©n hµng: Thùc hiÖn chøc n¨ng kÕ to¸n vèn b»ng tiÒn vµ c¸c
kho¶n thanh to¸n víi kh¸ch hµng .
- KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ BHXH: cã nhiÖm vô x¸c ®Þnh quü l¬ng, trÝch nép
BHXH, BHYT. TÝnh, thanh to¸n l¬ng vµ c¸c kho¶n BHXH cho ngêi lao ®éng.
- KÕ to¸n c¸c trung t©m: Thùc hiÖn c«ng viÖc vµ h¹ch to¸n vËt t tiÒn l¬ng,
BHXH, khÊu hao TSC§, tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, lËp c¸c b¶ng biÓu nh : B¶ng
ph©n bæ vËt liÖu, khÊu hao, ph©n bæ tiÒn l¬ng kÕt chuyÓn chi phÝ ®Ó b¸o göi vÒ
phßng tµi vô c«ng ty ®Ó tËp hîp sè liÖu theo mÉu thèng nhÊt.
Mçi mét kÕ to¸n ®îc kÕ to¸n trëng ph©n c«ng, giao nhiÖm vô b»ng v¨n
b¶n vµ ph¶i ®¶m b¶o hoµn thµnh tèt c«ng viÖc cña m×nh.
b. Quy tr×nh sæ kÕ to¸n cña c«ng ty
HiÖn nay c«ng ty ¸p dông ph¬ng ph¸p kÕ to¸n kª khai thêng xuyªn,
¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký- Sæ c¸i. C«ng ty ®· x©y dùng ch¬ng tr×nh kÕ
to¸n trªn m¸y vi tÝnh, do ®ã gi¶m bít ®îc sù ghi chÐp ë phßng kÕ to¸n. Ngêi kÕ
to¸n ph¶i sö dông thµnh th¹o vi tÝnh, cËp nhËp sè liÖu vµ xö lý chøng tõ mét c¸ch
chÝnh x¸c.
- C«ng ty thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n theo QuyÕt ®Þnh sè:
1864/1998/Q§/BTC ngµy 16/12/1998 cña Bé Tµi chÝnh.
20