ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
KHOA NGỮ VĂN
LUẬN VĂN
Đề tài: Tổ chức hạch toán thành phẩm,
tiêu thụ thành phẩm ở công ty rau quả
việt nam
Ñaø Naüng - 05 / 2004
Lêi më ®Çu
Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, mục tiêu sản xuất kinh doanh của các
doanh nghiệp là đáp ứng tốt nhu cầu thị trường và giành lợi nhuận cao nhất. Nói một
cách khác,các doanh nghiệp cần giải quyết tốt mối quan hệ giữa đầu ra và đầu vào,giữa
sản xuất và tiêu thụ muốn thực hiện tốt điều đó, doanh nghiêp phải hoạch toán chính
xác, đầy đủ và kịp thời các chi phí sản xuất đ• bỏ ra, trên cơ sở đó tìm ra các giải pháp
hạ giá thành sản phẩm giúp cho công tác tiêu thụ tốt hơn và kịp thời hơn, nhiệm vụ đó
đòi hỏi các doanh nghiệp không chỉ đầu tư sản xuất nhằm cho ra đời những sản phẩm
có chất lượng tốt, đủ sức cạnh tranh trên thị trường mà còn có nhiệm vụ tổ chức tiêu
thụ số sản phẩm đó .
Thành phẩm là một bộ phận quan trọng thuộc tài sản lưu động, là kết quả của quá
trình sản xuất do vậy yêu cầu đặt ra là phải quản lý chặt chẽ thành phẩm,tổ chức tốt
công tác tiêu thụ đồng thời tổ chức hạch toán thành phẩm, tiêu thụ một cách kịp thời,
cũng như những công ty khác tổng công ty rau quả chiếm một tỷ trọng lớn phục vụ
cho nhu cầu cảu người tiêu dùng. Xuất phát từ những lý do trên , em nhận thấy tầm
quan của thành phẩm đối với quá trình sản xuất kinh doanh và sự cân thiết phải tổ chức
chặt chẽ , tổ chức hạch toán đầy đủ, chính xác, kịp thời quá trình nhập xuất- tồn kho
thành phẩm. Em đ• chọn đề tài “Tổ chức hạch toán thành phẩm, tiêu thụ thành phẩm ở
công ty rau quả việt nam” nhằm đi sâu vào tìm hiểu công tác kế toán thành phẩm, tiêu
thụ ở công ty để tìm những ưu, nhược điểm của công ty và rút ra kinh nhiệm cho bản
thân.
KÕt cÊu ,néi dïng bao gåm:
PhÇnI: Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm trong c¸c doanh nghiÖp.
PhÇn II:Thùc tr¹ng kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c dÞnh kÕt qu¶ tiªu
thô thµnh phÈm ë tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam.
PhÇn III: Mét sè kiÕn nghÞ hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm ,tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ ë tæng c«ng ty.
V× kh¶ n¨ng vµ thêi gian cã h¹n,nªn ch¾c ch¾n sÏ cã nhiÒu thiÕu xãt, kÝnh mong
nhËn dîc sù gãp ý cña c¸c quý thÇy c« vµ c¸c c« chó, anh chÞ trong phßng kÕ to¸n cña
tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam ®Ó em cã thÓ hoµn thµnh t«t bµi nµy.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n th©ú-ts §inh ThÕ Hïng, cïng c¸c thÇy c« gi¸o trong
tæ kÕ to¸n cña trêng Kinh TÕ. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ban l·nh ®¹o cïng c¸c anh
chÞ trong phßng kÕ to¸n cña tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam ®· tËn t×nh gióp ®ì em hoµn
thµnh tèt ®Ò tµi nµy.
Hµ néi ngµy 5
thµng 6 n¨m 2005.
Sinh viªn:
L¬ng ThÞ Thanh Hêng
PhÇn I: LÝ luËn chung vÒ thµnh phÈm,tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
tiªu thô thµnh phÈm trong c¸c doanh nghiÖp.
1.1 -LÝ luËn chung vÒ thµnh phÈm.
1.1.1 -§Æc ®iÓm cña thµnh phÈm
*VÞ trÝ cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng:
Thùc hiÖn chñ tr¬ng cña ®¶ng vµ nhµ níc trong nh÷ng n¨m võa qua,nÒn kinh tÕ
níc ta ®· tõng bíc chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu chØnh vÜ m« cña nhµ
níc.Trong m«i trêng kinh tÕ ®ã, doanh nghiÖp lµ mét ®¬n vÞ sö dông c¸c ph¬ng tiÖn
thÞ trêng víi môa ®Ých thu ®îc lîi nhuËn tèi ®a.hay nãi c¸ch kh¸c, doanh nghiÖp lµ cç
m¸y ®Î ra gi¸ trÞ gia t¨ng(®Çu ra, ®Çu vµo).trong c¬ chÕ hiÖn nay,cã nhiÒu doanh nghiªp
kh¸c nhau cïng s¶n xuÊt mét mÆt hµng, c¸c doanh ghiÖp nµy cïng tån t¹i , c¹nh tranh
b×nh ®¼ng tríc ph¸p luËt.do®ã,c¸c doanh nghiÖp ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh, ph¸ bá
®éc quyÒn chuiyÓn h¼n sang h¹ch to¸n kinh doanh vµ ph¸t huy vai trß chñ ®¹o cña kinh
tÕ quèc doanh ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau trong nÒ kinh tÕ hµng ho¸.
*§Æc ®iÓm:
S¶n phÈm hµng ho¸ cña c¸ c doanh nghiÖp s¶n xuÊt bao gåm thµnh phÈm, nöa thµnh
phÈm vµ lao vô mµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt ra ®ñ cung cÊp cho nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi,
trong ®ã thµnh phÈm chiÕm ®¹i bé phËn.
Thµnh phÈm lµ nh÷ng s¶n ®· ®îc gia c«ng chÕ biÕn ë bíc c«ng nghÖ cuèi cïng
cña quy tr×nh c«ng nghÖ kÜ thuËt s¶n xuÊt s¶n phÈm ®ã ®· ®îc kiÓm tra kÜ thuËt nhËp
kho vµ chuÈn bÞ ®a vµo qu¸ tr×nh lu th«ng.nöa thµnh phÈm lµ nh÷ng s¶n phÈm ch÷
qua giai ®o¹n chÕ biÕn cuèi cïng cña quy tr×nh c«ng nghÖ kÜ thuËt s¶n xuÊt s¶n phÈm
nhng do yªu cÇu cña s¶n xuÊt tiªu thô mµ nã ®îc nhËp kho thµnh phÈn vµ khi ®ã b¸n
cho kh¸ch hµng, nöa thµnh phÈm còng cã ý nghÜa nh thµnh phÈm.
ViÖc ph©n ®Þnh chÝnh x¸c hai kh¸i niÖm trªn cã ý nghÜa rÊt quan träng gióp doanh
nghiÖp trong c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh ®óng gi¸ thµnh, tõ ®ã ®¸nh gi¸
®îc møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch cña ®¬n vÞ còng nh x¸c ®Þnh chÝnh x¸c c¸c kÕt qu¶
tiªu thô cña doanh nghiÖp.
BÊt cø lo¹i thµnh phÈm nµo còng ®îc biÓu hiÖn trªn 2 mÆt.®ã lµ sè lîng vµ chÊt lîng
-Sè lîng cña thµnh phÈm ph¶n ¸nh quy m« cña thµnh phÈmmµ doanh nghiÖp t¹o ra vµ
nã ®îc x¸c ®Þnh b»ng c¸c ®¬n vÞ ®o lêng kg,lit,met,bé, c¸i..
-ChÊt lîngcña thµnh ph¶n ¸nh gi¸ trÞ sö dông cña thµnh phÈmvµ ®îc x¸c ®Þnh b»ng
tû lÖ % tèt,xÊu hoÆc phÈm chÊt cÊp(lo¹i I, lo¹i II..)cña s¶n phÈm.
§©y lµ hai mÆt ®éc lËp cña mét thÓ thèng nhÊt vµ liªn hÖ víi nhau mét c¸ch biÖn
chøng.Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¸c doanh nghiÖp võa ph¶i chó ý t¨ng nhanh sè lîng
s¶n phÈm s¶n xuÊt ra, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm,cã nh vËy thµnh phÈm cña doanh nghiÖp
míi ®îc thÞ trêng chÊp nhËn,cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh,gãp phÇn ®Èy nhanh doanh thu
tiªu thô s¶n phÈm v× vËy trong qu¶n lý vµ h¹ch to¸n thµnh phÈm ph¶i ®Ò cËp tíi c¶ 2
mÆt sè lîng vµ chÊt lîng.
ThËt vËy,trong ph¹m vi doanh nghiÖp , khèi l¬ng thµnh phÈm hoµn thµnh tõng
thêi k× lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ quy m« cña doanh nghiÖp, tû träng cung øng cña doanh
nghiÖp,vÒ s¶n phÈm trong nÒn kinh tÕ.®ång thêi còng qua ®ã mµ ph©n tÝch t×nh h×nh tµi
chÝnh cña doanh nghiÖp.quyªt ®Þnh ®Õn c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ trong néi bé doanh
nghiÖp còng nh víi c¸c ®èi tùng liªn quan.
§èi víi nhµ níc khèi lîng hoµn thµnh cña c¸c doanh nghiÖp sÏ lµ c¨n cø ®Ó
nhµ níc tÝnh thuÕ, tõ ®ã t¹o nguån thuÕ cho ng©n s¸ch nhµ níc ®Ó bï ®¾p phÇn chi
cña ng©n s¸ch.
ChÝnh v× vËy ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i b¶o qu¶n chÆt chÏ thµnh phÈm, cô thÓ lµ:
-VÒ mÆt sè lîng:Ph¶i qu¶n lý.gi¸m ®èc thêng xuyªn liªn tôc t×nh h×nh thùc hiÖn
khèi lîng s¶n xuÊt, t×nh h×nh xuÊt- nhËp, tån, kho thµnh phÈm, ph¸t hiÖn kÞp thêi thõa
thiÕu s¶n phÈm, tõ ®ã cã nh÷ng biÖn ph¸p sö lý thÝch hîp, ph©n biÖt gi÷a lîng tån kho
cÇn thiÕt vµ trêng hîp hµng ho¸ tån ®äng n»m trong kho kh«ng tiªu thô ®îc tõ ®ã ®a
ra c¸c biÖn ph¸p gi¶i quyÕt thÝch hîp.
-VÒ mÆt chÊt lîng:Ph¶i lµm t«t c«ng t¸c kiÓm tra, ph©n cÊp s¶n phÈm vµ cã chÕ
®é b¶o qu¶n riªng ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm,®Æc biÖt lµ nh÷ng lo¹i s¶n phÈm quý
hiÕm,dÔ h háng.KÞp thêi ph¸t hiÖn c¸c mÆt hµng kÐm phÈm chÊt.cã ®îc nh vËy míi
gi÷ ®îc uy tÝn cñ doanh nghiÖp trªn thÞ trêng.ngoµi ra,doanh nghiÖp cßn ph¶i thêng
xuyªn thay ®æi mÉu m·, kiªu d¸ng, kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lù¬ng ®Ó kÝch thÝch nhu
cÇu tiªu dïng cña x· héi.
1.1.2 -TÝnh gi¸ thµnh
+Thµnh phÈm nhËp kho ®îc ph¶n ¸nh theo gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ.
Gi¸ thùc tÕ cña thµnh phÈm ®îc x¸c ®Þnh víi tõng nguån nhËp,gi¸ thùc tÕ cña thµnh
phÈm nhËp kho bao gåm toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn
quÊ tr×nh s¶n xuÊt thµnh phÈm:
*Thµnh phÈm doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ t¹o ra ®îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ thµnh c«ng
xëng thùc tÕ(gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ) bao gåm:chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ
NCTT,chi phÝ s¶n xuÊt chung.
*Thµnh phÈm thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn ®îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ thµnh thùc tÕ gia
c«ng gåm: chi phÝ NVLTT(®em gia c«ng), chi phÝ gia c«ng vµ c¸c chi phÝ kh¸c cã
liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh gia c«ng.
*Hµng ho¸ mua vµo ®îc ®¸nh gÝa theo trÞ gi¸ mua(gi¸ vèn) thùc tÕ bao gåm:gi¸
mua vµ chi phÝ mua.nÕu hµng ho¸ mua vµo ph¶i s¬ qua chÕ ®Ó b¸n th× tÝnh gi¸ vèn
thùc tõ(gåm c¶ chi phÝ gia c«ng, s¬ chÕ).
Do thµnh phÈm nhËp kho thêng xuyªn tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau nªn gi¸ thùc tÕ
cña tõng lÇn hËp,tõng ®ît nhËp kh«ng hoµn toµn gièng nhau ë tõng thêi ®iÓm trong
k× h¹ch to¸n.§Ó tÝnh to¸n to¸n chÝnh x¸c gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho cã thÓ ¸p
dông c¸c ph¬ng ph¸p sau:
(a)-Ph¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ ®¬n gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n gia quyÒn.
Theo ph¬ng ph¸p nµy ,gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho ®îc c¨n cø vµo sè lîng xuÊt
kho trong k× vµ ®¬n gi¸ thù tÕ b×nh qu©n.
Gi¸ thùc tÕ thµnh
Sè lîng thµnh phÈm
PhÈm xuÊt kho
=
§¬n gi¸ thùc tÕ
phÈm xuÊt kho
trong k×
*
trong k×
Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm
tån kho ®Çu k×
§¬n gi¸ thùc tÕ
b×nh qu©n
Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm
+
xuÊt kho trong k×
=
Sè lîng thµnh phÈm
+
Sè lîng thµnh
phÈm
tån kho ®Çu k×
(b)-Ph¬ng ph¸p nhËp tríc
nhËp kho trong k×
xuÊt tríc.
Theo ph¬ng ph¸p nµy, tríc hÕt ta ph¶i x¸c ®Þnh ®îc ®on gi¸ thù tÕ nhËp kho cña
tõng lÇn nhËp vµ gi¶ thiªt r»ng hµng nµo nhËp tríc th× xuÊt tríc, sau ®ã c¨n cø vµo sè
lîng xuÊt kho ®Ó tÝnh gÝa thù tÕ xuÊt kho theo nguyªn t¾c:
TÝnh theo ®on gi¸ thùc tÕ nhËp tríc ®èi víi lîng xuÊt kho thuéc lÇn nhËp tríc,
sè cßn l¹i ®îc tÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ lÇn nhËp sau.nh vËy gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm
tån kho cuèi k× ch×nh lµ gi¸ thù tÕ cña sè thµnh phÈm nhËp kho thuéc lÇn nhËp sau
cïng.
(c)-Ph¬ng ph¸p nhËp sau-xuÊt tríc
Theo ph¬ng ph¸p nµy,hµng nµo nhËp kho sau th× xuÊt tríc.sau ®ã c¨n cø vµo sè
lîng xuÊt kho thuéc lÇn nhËp sau cïng, sè cßn l¹i ®îc tÝnh theo ®on gi¸ thùc tÕ cña
c¸c lÇn nhËp tríc ®ã. Nh vËy,gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm tån kho cuèi k× lµ gÝa thùc tÕ
thµnh phÈm thuéc c¸c lÇn nhËp ®Çu k×.
(d)-ph¬ng ph¸p ®Ých danh.
Theo ph¬ng ph¸p nµy, doanh nghiÖp ph¶i qu¶n lý theo tõng l« hµng, doanh nghiÖp
c¨n cø vµo sè lîng xuÊt kho vµ ®¬n gi¸ nhËp kho cña l« hµng xuÊt kho ®Ó tÝnh.
+§¸nh gi¸ theo gi¸ h¹ch to¸n.
Doanh ngiÖp cã thÓ sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ghi chÐp kÞp thêi t×nh h×nh biÕn ®éng
hµng ngµy cña thµnh phÈm mét c¸ch æn ®Þnh. Gi¸ cã thÓ chän lµm gi¸ h¹ch to¸n lµ gi¸
thµnh kÕ ho¹ch hoÆc gi¸ nhËp kho thèng nhÊt quy ®Þnh.cuèi k× x¸c ®Þnh gÝa thùc tÕ
thµnh phÈm nhËp kho.
Gi¸ thùc tÕ
=
Gi¸ h¹ch to¸n TP trong k×
*HÖ sè gi¸ TP xuÊt kho
Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm
tån kho ®Çu k×
§¬n gi¸ thùc tÕ
Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm
+
nhËp kho trong k×
=
Gi¸ h¹ch to¸n thµnh phÈm
tån ®Çu k×
+
GÝa h¹ch to¸n thµnh
phÈm nhËp trong k×
Thµnh phÈm trong kho cña doanh nghiÖp lu«n lu«n biÕn ®éng do nhiÒu nguyªn
nh©n.v× vËy,kÕ to¸n thµnh phÈm ph¶i theo dâi ,t×m hiÓu nguyªn nh©n lµm biÕn ®éng sè
thµnh phÈm trong kho tíi tõng lo¹i, tõng thø thµnh phÈm, ®ång thêi ph¶i lËp ®Çy ®ñ, kÞp
thêi,chÝnh x¸c c¸c chøng tõ nhËp-xuÊt kho thµnh phÈm ®óng nh quy ®Þnh.
C¸c chøng tõ nhËp- xuÊt kho thµnh phÈm lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó tiÕn hµnh nhËp –xuÊt
kho thµnh phÈm ë kho vµ ë bé phËn KTTP ë phßng kÕ to¸n. bëi vËy,viÖc lu©n chuyÓn
chøng tõ nhËp xuÊt kho thµnh phÈm tõ khi ph¸t sinh qua thñ kho ®Õn phßng kÕ to¸n
theo mét tr×nh tù khoa häc.trªn c¬ së ®ã, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n lo¹i thµnh phÈm, tæng
hîp sè liÖu ®ã ghi chÐp vµo sæ kÕ to¸n chi tiÕt vµ sæ kÕ to¸n tæng hîp
1.1.3 -KÕ to¸n thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn
Lµ ph¬ng ph¸p theo dâi t×nh h×nh hiÖn cã, biÕn ®éng t¨ng, gi¶m vËt t, hµng ho¸
mét c¸ch thêng xuyªn liªn tôc, ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông trong c¸c doanh nghÞªp
kinh doanh s¶n xuÊt hay kinh doanh th¬ng m¹i,kinh doanh c¸c mÆt hµng s¶n xuÊt kh¸c
cã gi¸ trÞ lín, kÜ thuËt cao.
(a)-chøng tõ ,tµi kho¶n sö dông.
Chøng tõ sö dông:PhiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho, phiÐu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi
bé .
Tµi kho¶n sö dông :Ttµi kho¶n 155, tµi kho¶n 157, tµi kho¶n 632.
Tµi kho¶n liªn quan:Tµi kho¶n154, tµi kho¶n 331, tµi kho¶n 111, tµi kho¶n 112.
Néi dung vµ kÕt cÊu cña c¸c lo¹i tµi kho¶n.
1-Tµi kho¶n 155: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh t¨ng gi¶m c¸c lo¹i thµnh
phÈm trong doanh nghiÖp.
Bªn nî:TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ thµnh phÈm t¨ng trong k× do :kiÓm kª thõa,nhËp kho
thµnh phÈm.
Bªn cã:TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ thµnh phÈm gi¶m trong k× do:xuÊt kho thµnh phÈm,®¸nh
gi¸ l¹i cã chªnh lÖch gi¶m.
Sè d nî: TrÞ gÝ vèn thù tÕ thµnh phÈm hiÖn cã.
2-Tµi kho¶n157: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm ®· göi b¸n ®¹i lý kÝ
göi,lao vô ,dÞch vô ®· thùc hiÖn cho kh¸ch hµng nhng ch ®îc kh¸ch hµng thanh to¸n
hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n.
Bªn nî: TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ thµnh phÈm göi ®i b¸n kÝ göi cha ®îc chÊp nhËn thanh
to¸n, cha thanh to¸n
Bªn cã: TrÞ gÝ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm ®· ®îc chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc thanh
to¸n.
TrÞ gi¸ vån thµnh phÈm kh¸ch hµng tr¶ laih hoÆc kh«ng chÊp nhËn.
Sè d nî:Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm ®· göi ®i hoÆc ®· thùc hiÖn
cho kh¸ch hµng nhng cha ®îc kh¸ch hµng thanh to¸n.
3-Tµi kho¶n 632: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm, hµng ho¸ ®· b¸n
trong k×
Bªn nî: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm, hµng ho¸ ®· tiªu thô. Ph¶n ¸nh sè thuÕ
gi¸ tri gia t¨ng kh«ng ®îc khÊu trõ cña hµng ho¸, dÞch vô.
Bªn cã: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thù tÕ cña hµng ho¸ ®· b¸n bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹o.kÕt
chuyÓn trÞ gi¸ vèn thù tÕ cña hµng ho¸, thµnh phÈm ®· tiªu thô trong k× ®Ó x¸c ®Þnh
kÕt qu¶
Tµi kho¶n nµy kh«ng cã sè d cuèi k×.
(b)-Ph¬ng ph¸p kÐ to¸n c¸c nghiÖp vô chñ yÕu vÒ thµnh phÈm
S¬ ®å1- S¬ ®å h¹ch to¸n thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn.
TK154
TK155
TK632
(1)
(2)
(3)
TK911
(7)
TK157
(5)
(6)
TK338
(4a)
TK138
(4b)
1:NhËp kho thµnh phÈm do DNSX ra thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn.
2:XuÊt kho thµnh phÈm giao cho kh¸ch hµng
3:TrÞ gi¸ thµnh phÈm xuÊt göi ®i b¸n ho¨ch xuÊt cho c¬ së nhËn b¸n ®¹i lý
4a:Ph¸t hiÖn thõa khi kiÓm kª.
4b:Ph¸t hiÖn thiÕu khi kiÓm kª.
5:S¶n phÈm s¶n xuÊt song kh«ng nhËp kho mµ giao b¸n hoÆc göi ®i b¸n ngay.
6:§èi víi thµnh phÈm, hµng ho¸, lao vô ,di¹ch vô ®· göi ®i b¸n, nay míi x¸c ®Þnh lµ
tieu thô.
7:KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
1.1.4 -KÕ to¸n thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®inh k×.
Lµ ph¬ng ph¸p kh«ng theo dâi thêng xuyªn liªn tôc vÒ t×nh h×nh biÕn ®éng cña
c¸c lo¹i vËt t hµng ho¸ mµ chØ ph¶n ¸nh gi¸ trÞ tån kho ®Çu k× vµ cuèi k× chung trªn c¬
së kiÓn kª cuèi k×.Ph¬ng ph¸p nµy chØ thÝch hîp víi c¸c doanh ngiÖp s¶n xuÊt cã quy
m« nhá. ChØ tiÕn hµnh mét lo¹i ho¹t ®éng hoÆc ë c¸c ®¬n vÞ kinh doanh c¸c mÆt hµng
cã gi¸ trÞ thÊp, mÆt hµng nhiÒu.
a- Tµi kho¶n vµ chøng tõ sö dông.
Theo ph¬ng ph¸p nµy th× chøng tõ sö dông gièng nh ph¬ng ph¸pKKTX
gåm:phiÕu nhËp kho, phiÐu xuÊt kho c¸c tµi kho¶n sö dông:TK155,TK157,TK632.
Néi dung cña TK155,157 dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµh phÈm tån
kho cuèi k×.
Bªn nî: KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm hµng ho¸ tån kho cuèi k×
sang TK632.
Bªn cã:KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn thùc tÕ thµnh phÈm hµng ho¸ tån kho ®Çu k× sang
TK611 vµ TK632.
Sè d nî:TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm,hµng ho¸ tån kho cuèi k× ë doanh
nghiÖp hoÆc sè thµnh phÈm, hµng ho¸ ®· göi ®i b¸n.®· ®îc thùc hiÖn nhng cha ®îc
thanh to¸n.
Néi dung cña TK632:Ph¶n ¸nh t×nh h×nh t¨ng gi¶m trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña c¸c lo¹i
thµnh phÈn trong doanh nghiÖp.
Bªn nî:§Çu k× kÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm tån kho ®Çu k× sang tõ
TK155,157.
Ph¶n ¸nh gi¸ thµnh thùc tÕ cña thµnh phÈm hoµn thµnh trong k×.
S¬ ®å2: s¬ ®å h¹ch to¸n thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p KK§K
(3)
TK155,157
TK632
(1)
TK911
(4)
TK631
(2)
1:§Çu k× kÕt chuyÓn trÞ gi¸ thù tÕ thµnh phÈm tån kho ®Çu k×.
2:Gi¸ thµnh cña s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho, gi¸ trÞ lao vô, dÞch vô ®· hoµn thµnh.
3:Cuèi k× c¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓm kª thµnh phÈm t«ng kho.
4:X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cuèi k×.
1.2-Lý luËn chung vÒ tiªu thô thµnh phÈm
1.2.1-Kh¸i niÖm tiªu thô thµnh phÈm vµ tÇm quan trong cña ho¹t ®éng tiªu thô
hµnh phÈm trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
1.2.1.1-Kh¸i niÖm tiÖu thô thµnh phÈm.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng khi mµ c¸c doanh nghiÖp tù ho¹ch to¸n kinh doanh,
tù chÞu tr¸ch nhiªm vÒ mäi quyÕt ®Þnh cña m×nh th× tiªu thô hµng ho¸ cã nghÜa hÕt søc
quan träng ®èi víi sù sèng cßn cña mçi doanh nghiÖp.C¸c-M¸c ®· kh¶ng ®Þnh lu
th«ng võa lµ tiÒn ®Ò võa lµ ®iÒu kiÖn võa lµ kÕt qu¶ kÕt qu¶ s¶n xuÊt.theo quan ®iÓm nµy
th× s¶n xuÊt vµ lu th«ng g¾n bã chÆt chÏ víi nhau t¹o nªn mét chu tr×nh khÐp kÝn.c¸c
doanh nghiÖp th¬ng m¹i thùc hiÖn kh©u trung gian nèi liÒn s¶n xuÊt vµ tiªu dïng.qu¸
tr×nh nµy bao gåm 2 kh©u mua vµ b¸n hµng ho¸ “T-H-T”tiªu thô hµng ho¸ lµ mét kh©u
trong qu¸ tr×nh lu th«ng hµng ho¸ vµ lµ mét tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt..
Qu¸ tr×nh tiªu thô hay qu¸ tr×nh b¸n hµng ho¸ ë c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ
qu¸ tr×nh trao ®æi thùc hiÖn gi¸ trÞ cña s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô,®øng trªn gãc ®é
lu©n chuyÓn vèn th× qu¸ tr×nh b¸n hµng lµ qu¸ tr×nh vËn ®éng cña vèn kinh doanh tõ
h×nh th¸i vËt chÊt sang h×nh th¸i tiÒn tÖ(h×nh th¸i ban ®µu khi bíc vµo chi tr×nh sn¶
xuÊt kinh doanh).qu¸ tr×n tiªu thô hoµn tÊt khi hµng ho¸ ®· giao cho ngêi mua vµ ®·
thu ®îc tiÒn b¸n hµng ®îc kh¸ch hµng chÊp nhËn thanh to¸n, h×nh thµnh kÕt qu¶ b¸n
hµng kÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
Tiªu thô thµnh phÈm lµ giai ®o¹n tiÕp theo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.®Ó thùc hiÖn gi¸
trÞ s¶n phËm hµn ho¸ lao vô,dÞch vô doanh nghiÖp ph¶i chuyÓn giao hµng ho¸ s¶n phÈm,
hoÆc cung cÊp lao vô, dÞch vô co kh¸ch hµng, ®îc kh¸ch hµng tr¶ tiÒn hay chÊp nhËn
thanh to¸n, qu¸ tr×nh nµy ®îc gäi lµ qu¸ tr×nh tiªu thô.
1.2.1.2 -TÇm quan träng cña ho¹t ®éng tiªu thô thµnh phÈm.
ViÖc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tiªu thô gãp phÇn thóc ®Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn
vèn kinh doanh, tiÕt kiÖm vèn,n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, ®ång thêi nã gãp phÇn
tiÕt kiÖm c¸c chi phÝ qu¶n lý, b¶o qu¶n , b¶o ®¶m chÊt lîng s¶n phÈm. Tõ ®ã lµm gi¶m
gi¸ thµnh, t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp, n©ng cao ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n
viªn.
Bªn c¹nh ®ã, qua ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ doanh nghiÖp sÏ n¾m b¾t ®îc thÞ hiÕu
ngêi tiªu dïng còng nh t×nh h×nh c¹nh tranh trªn thÞ trêng nh»m x¸c ®Þnh ®îc vÞ trÝ
cña doanh nghiÖp vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ; t×m ra ®îc nh÷ng nhîc ®iÓm cßn tån t¹i
®Ó kh¾c phôc vµ khai th¸c ®îc nh÷ng lîi thÕ cña doanh nghiÖp ; nhËn biÕt ®îc thÞ
trêng tiÒm n¨ng cÇn khai th¸c vµ më réng...Tõ ®ã, doanh nghiÖp cã thÓ ho¹ch ®Þnh
chiÕn lîc s¶n xuÊt kinh doanh, vµ tæ chøc ho¹t ®éng tiªu thô sao cho phï hîp vµ hiÖu
qu¶ nhÊt.
Thùc hiÖn ho¹t ®éng, tiªu thô s¶n phÈm , hµng ho¸ nhanh chãng vµ kÞp thêi sÏ
gãp phÇn thóc ®Èy nhanh chãng vµ kÞp thêi sÏ gãp phÇn thóc ®Èy nhanh tèc ®é lu
chuyÓn vèn, tiÕt kiÖm chi phÝ vµ lµm t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. §©y còng chÝnh
lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó doanh nghiÖp trÝch lËp c¸c quü , më réng ®Çu t vµo ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng thu nhËp cho ngêi lao ®éng.
1.2.2.- Môc ®Ých, ý nghÜa.
* môc ®Ých:
-Ph¶n ¸nh kÞp thêi chinh x¸c t×nh h×nh xu¸t b¸n thµnh phÈm,tÝnh chÝnh x¸c c¸c
kho¶n bÞ gi¶m trõ vµ thanh to¸n víi ng©n s¸ch c¸c kho¶n thuÕ ph¶i nép.
-TÝnh to¸n chÝnh x¸c c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªuthô thµnh phÈm.
-X¸c ®Þnh kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm.
* ý nghÜa cña ho¹t ®éng tiªu thô thµnh phÈm.
§èi víi mçi doanh nghiÖp , viÖc tiªu thô s¶n phÈm lµ vÊn ®Ò sèng cßn quyÕt ®Þnh
sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh.v× vËy viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n thêi ®iÓm tiªu thô cã ý
nghÜa rÊt quan träng. Cã tiªu thô ®îc s¶n phÈm th× doanh nghiÖp míi cã kh¶ n¨ng ®Ó
bï ®¾p toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt(CPNVLTT,CPNCTT,CPSXC) vµ c¸c chi phÝ
BH,CPBLDN, ®Ó tiÕp tôc thùc hiÖn chu k× s¶n xuÊt míi.
Tiªu thô hµng ho¸ sÏ gãp phÇn t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn nãi riªng vµ hiÖu
qu¶ sö dông vèn nãi chung , ®Ó tiÕn hµnh t¸i s¶n xuÊt më réng , n©ng cao hiÖu qu¶ sö
dông vèn, ®ång thêi gãp phÇn tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi.
1.2.3-C¸c ph¬ng thøc tiªu thô thµnh phÈm.
C¸c doanh nghiÖp kinh doanh th¬ng m¹i cã thÓ b¸n hµng theo nhiÒuph¬ng thøc kh¸c
nhau nh b¸n bu«n, b¸n lÎ hµng ho¸, kÝ göi,®¹i lý.trong mçi ph¬ng thøc b¸n hµng l¹i
cã thÓ thùc hiÖn díi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau(trùc tiÕp, chuyÓn hµng, chí chÊp
nhËn ).
1.2.3.1-Ph¬ng thøc b¸n bu«n.
B¸n bu«n hµng ho¸ lµ ph¬ng thøc b¸n hµng cho c¸c ®¬n vÞ th¬ng m¹i,c¸c
doanhnghiÖp s¶n xuÊt ®Ó thùc hiÖn b¸n ra hoÆc ®Ó gia c«ng , chÕ biÕn b¸n ra..®Æc
®iÓm cña hµng ho¸ b¸n bu«n lµ hµng ho¸ vÉn n»m trong l×nh vùc lu th«ng,cha ®i vµo
tiªu dïng,do vËy gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸ cha ®îc thùc hiÖn.hµng
thêng ®îc b¸n theo l« hµng hoÆc b¸n víi sè lîng lín.gi¸ b¸n biÕn ®éng tuú thuéc
vµo khèi lîng hµng b¸n vµ ph¬ng thøc thanh to¸n.
Trong b¸n bu«n thêng bao gåm hai ph¬ng thøc:
(a) -Ph¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸ qua kho.
Lµ ph¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸ mµ trong ®ã, hµng b¸n ph¶i ®îc xuÊt tõ kho b¶o
qu¶n cña doanh nghiÖp.b¸n bu«n hµng ho¸ qua kho cã thÓ thùc hiÖn díi hai h×nh thøc.
+B¸n bu«n hµng ho¸ qua kho theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp.
Theo h×nh thøc nµy,bªn mua cö ®¹i diÖn ®Õn kho cña bªn b¸n ®Ó nhËn
hµng.doanh nghiÖp th¬ng m¹i xuÊt kho hµng ho¸,gioa tùc tiÕp cho ®¹i diÖn bªn
mua,sau khi ®¹i diÖn bªn mua nhËn ®ñ hµng, thanh to¸n tiÒn hoÆc chÊp nhËn nî,hµng
ho¸ ®îc x¸c ®Þnh lµ tieu thô.
+ B¸n bu«n hµng ho¸ qua kho theo h×nh thøc chuyÓn hµng
Theo h×nh thøc nµy ,c¨n cø vµo hîp ®ång ®· kÝ kÕt hoÆc theo ®¬n ®Æt hµng,doanh
nghiÖp th¬ng m¹i xuÊt kho hµng ho¸, dïng ph¬ng tiÖn vËn t¶i cña m×nh hoÆc ®i thuª
ngoµi,chuyÓn hµng ®Õn kho cña bªn mua hoÆc mét ®Þa ®iÓm nµo ®ã bªn mua quy ®Þnh
trong hîp ®ång.hµng ho¸ chuyÓn b¸n vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th¬ng
m¹i, chØ khi nµo ®îc bªn mua kiÓm nhËn, thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n, th× sè
hµng chuyÓn giao míi ®îc coi lµ tiªu thô.Ngêi b¸n mÊt quyÒn së h÷u vÒ sè hµng ®·
giao,chi phÝ vËn chuyÓn do doanh nghiÖp th¬ng m¹i chÞu hay bªn mua chÞu lµ do sù
th¶o thuËn tõ tríc gi÷a hai bªn.nÕu doanh nghiÖp th¬ng m¹i nµo chÞu chi phÝ vËn
chuyÓn,sÏ ®îc ghi vµo chi phÝ b¸n hµng.nÕu bªn mua chÞu chi phÝ vËn chuyÓn,sÏ ph¶i
thu tiÒn cña bªn mua.
(b)-Ph¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng.
Theo ph¬ng thøc nµy doanh nghiÖp th¬ng m¹i sau khi mua hµng,giao trùc tiÕp
cho ®¹i diÖn cña bªn mua, kh«ng ®a vÒ nhËp kho mµ chuyÓn b¸n th¼ng cho bªn
mua.Ph¬ng thøc nµy cã thÓ thùc hiÖn theo hai h×nh thøc:
+ B¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc giao hang trùc tiÕp.
Theo ph¬ng thøc nµy ,doanh nghiÖp th¬ng m¹i sau khi mua hµng,giao trùc tiÕp
cho ®¹i diÖn cña bªn mua t¹i kho ngêi b¸n,sau khi giao nhËn,®¹i diÖn bªn mua kÝ nhËn
®ñ hµng,bªn mua ®· thanh to¸n tiÒn hµng hoÆc chÊp nhËn nî, hµng ho¸ ®îc x¸c nhËn
lµ tiªu thô.
+B¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc chuyÓn hµng.
Theo ph¬ng thøc nµy, doanh nghiÖp th¬ng m¹i sau khi mua hµng, nhËn hµng
mua, dïng ph¬ng tiÖn vËn t¶i cña m×nh hoÆc thuª ngoµi vËn chuyÓn hµng ®Õn giao cho
bªn mua ë ®Þa ®iÓm ®· ®îc tho¶ thuËn.hµng ho¸ chuyÓn b¸n trong trêng hîp nµy vÉn
thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i,khi nhËn ®îc tiÒn cña bªn mua
thanh to¸n hoÆc giÊy b¸o cña bªn mua ®· nhËn ®îc hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n th×
hµng ho¸ chuyÓn ®i míi ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô.
1.2.3.2- Ph¬ng thøc b¸n lÎ:
B¸n lÎ hµng ho¸ lµ ph¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp cho ngêi tieu ding hoÆc c¸c tæ
chøc kinh tÐ hoÆc c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ tËp thÓ mua vÒ mang tÝnh chÊt tiªu dung néi
bé.,b¸n hµng theo ph¬ng thøc nµy cã ®Æc ®iÓm lµ hµng ho¸ ®· ra khái lÜnh vùc lu
th«ngvµ ®i vµo lÜnh vùc tiªu dïng,gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sñ dông cña hµng ho¸ ®· ®îc thùc
hiÖn,b¸n lÎ thêng b¸n ®¬n chiÕc hoÆc sè lîng nhá,gi¸ b¸n th«ng thêng æ ®Þnh
B¸n lÎ cã thÓ thùc hiÖn díi c¸c h×nh thøc sau:
(a)-H×nh thøc b¸n lÎ thu tiÒn tËp trung:b¸n lÎ thu tiÒn tËp trung lµ h×nh thøc b¸n
hµng mµ trong ®ã, t¸ch rêi nghiÖp vô thu tiÒn cña ngêi mua vµ nghiÖp vô giao hµng
cho ngêi mua, mçi quÇy hµng cã mét nh©n viªn thu tiÒn lµm nhiÖm vô tiÒn cña
kh¸ch,viÕt ho¸ ®¬n hoÆc tÝch kª cho kh¸ch ®Ó kh¸ch ®Õn nhËn hµng ë quÇy hµng do
nh©n viªn b¸n hµng giao.hÕt ca(hoÆc hÕt ngµy)b¸n hµng,nh©n viªn b¸n hµng c¨n cø vµo
hãa ®¬n vµ tÝch kª giao hµng cho kh¸ch hoÆc kiÓm kª hµng ho¸ tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè
lîng hµng ®· b¸n trong ngµy, trong ca vµ lËp b¸o c¸o b¸n hµng, nh©n viªn thu tiÒ lµm
giÊy nép tiÒn vµ nép tiÒn b¸n hµng cho thñ quü.
(b)-H×nh thøc b¸n lÎ thu tiÒn trùc tiÕp.
Theo h×nh thøc nµy nh©n viªn b¸n hµng trùc tiÕp thu tiÒn cña kh¸ch vµ giao hµng cho
kh¸ch,hÕt ca, hÕt ngµy b¸n hµng, nh©n viªn b¸n hµng lµm giÊy nép tiÒn vµ nép tiÒn cho
thñ quü.®ång thêi,kiÓm kª hµng ho¸ tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè lîng hµng ho¸ ®· b¸n
trong ca trong ngµy vµ lËp b¸o c¸o b¸n hµng.
(c)-H×nh thøc b¸n lÎ tù phôc vô(tù chän).
Theo h×nh thøc nµy kh¸ch hµng tù chon lÊy hµng ho¸, mang ®Õn bµn tiÒn vµ thanh
to¸n tiÒn hµng,nh©nviªnthu tiÒn kiÓn hµng, tÝnh tiÒn lËp h¸o ®¬n b¸ hµng vµ thu tiÒn cña
kh¸ch hµng, nh©n viªn kh¸ch hµng cã tr¸ch nhiÖm híng dÉn kh¸ch hµng vµ b¶o qu¶n
hµng ho¸ ë quÇy do m×nh phô tr¸ch.
(d )- H×nh thøc b¸n hµng tù ®éng.
B¸n hµng tù ®éng lµ h×nh thøc b¸n lÎ hµng ho¸ mµ trong ®ã,c¸c doanh nghiÖp
th¬ng m¹i sö dôngc¸c m¸y b¸n hµng tù ®éng chuyªn dïng cho mét hoÆc mét vµi lo¹i
hµng ho¸ nµo ®ã ®Ætë c¸c n¬i c«ng céng. Kh¸ch hµng sau khi mua bá tiÒn vµo m¸y,
m¸y sÏ tù ®éng ®Èy hµng ra cho ngêi mua.
1.2.3.3- Ph¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp.
Theo h×nh thøc nµy, ngêi mua ®îc tr¶ tiÒn mua hµng thµnh nhiÒu lÇn.doanh
nghiÖp th¬ng m¹i ,ngoµi sè tiÒn thu theo gi¸ b¸n th«ng thêng cßn thu thªm ngêi
mua mét kho¶n l·i do tr¶ chËm vÒ thùc chÊt, ngêi b¸n chØ mÊt quyÒn së h÷u khi ngêi
mua thanh to¸n hÕt tiÒn hµng, tuy nhiªn vÒ mÆt h¹ch to¸n khi giao hµng cho ngêi mua,
hµng ho¸ b¸n tr¶ gãp ®îc coi lµ tiªu thô,bªn b¸n ghi nhËn doanh thu.
1.2.3.4- Ph¬ng thøc b¸n hµng th«ng qua ®¹i lý
Lµ ph¬ng thøc b¸n hµng mµ trong ®ã doanh nghiÖp th¬ng m¹i giao hµng cho c¬
së ®¹i lý, kÝ giöi ®Ó cho c¸c c¬ së nµy trùc tiÕp b¸n hµng.
Bªn nhËn lµm ®¹i lý ,ký giöi sÏ trùc tiÕp b¸n hµng, thanh to¸n tiÒn hµng vµ ®îc hëng
hoa hång ®¹i lý b¸n. Sè chuyÓn giao cho c¸c c¬ së ®¹i lý ,kÝ giöi vÉn thuéc quyÒn së
h÷u cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i cho ®Õn khi doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®îc c¬ së ®¹i
lÝ,ký giöi thanh to¸n tiÒn hay chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc th«ng b¸o vÒ sè hµng ®· b¸n
®îcm doanh nghiÖp míi mÊt quyÒn së h÷u vÒ sè hµng nµy.
1.2.3.5- Ph¬ng thøc b¸n hµng theo hîp ®ång th¬ng m¹i.
Theo ph¬ng thøc nµy bªn b¸n chuyÓn hµng cho bªn mua theo ®Þa ®iÓm ghi
trong hîp ®ång. Sè hµng chuyÓn ®i nµy vÉn thuéc quyÒn s h÷u cña doanh nghiÖp. Khi
®îc ngêi mua thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n vÒ sè hµng chuyÓn giao(mét
ph©ng hay toµn bé) th× sè hµng ch¸p nhËn nµy míi ®îc coi lµ tiªu thô.
1.2.3.6- Ph¬ng thøc b¸n hµng theo h×nh thøc hµng ®æi hµng.
-Lµ ph¬ng thøc tiªu thô mµ trong ®ã ngêi b¸n ®em s¶n phÈm vËt t,hµng ho¸
cña m×nh ®ª ®æi lÊy hµng ho¸ cña ngêi mua, gi¸ trao ®æi lµ gi¸ b¸n cña vËt t hµng ho¸
®ã trªn thÞ trêng.
1.2.4- C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n
1.2.4.1 -Thanh to¸n b»ng tiÒn
-Ngêi mua thanh to¸n trùc tiÕp víingêi b¸n b»ng tiÒn mÆt,trong trêng hîp nµy
viÖc giao hµng vµ thanh to¸n tiÒn hµng ®îc thùc hiÖn ë cïng mét thêi ®iÓm vµ ngay t¹i
xÝ nghiÖp, do vËy viÖc tiªu thô thµnh phÈm ®îc hoµn tÊt ngay khi giao hµng vµ nh¹n
tiÒn.
1.2.3.2- Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt
-Ngêi mua thanh to¸n b»ng chuyÓn kho¶n qua ng©n hµng.Sec ..
Thanh to¸n chuyÓn kho¶n qua ng©n hµng víi ®iÒu kiÖn ngêi mua cã quyÒn tõ chèi
kh«ng thanh to¸n mét phÇn hoÆc toµn bé gi¸ trÞ hµng mua, do khèi lîng hµng göi ®Õn
cho ngêi mua kh«ng phï hîp vÒ chÊt lîng vµ quy c¸ch.
1.3-H¹ch to¸n nghiÖp vô x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô
1.3.1-Gi¸ vèn hµng b¸n
Gi¸ vèn hµng b¸n lµ trÞ gi¸ vèn thµnh phÈm, hµng ho¸, dÞch vô xuÊt b¸n trong kú.
Trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i, trÞ gi¸ vèn hµng b¸n trong kú ®îc tÝnh theo c«ng thøc
sau:
TrÞ gi¸
TrÞ gi¸ vèn
Chi phÝ b¸n hµng vµ
vèn hµng = hµng xuÊt kho + chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
®· b¸n
®· b¸n
ph©n bæ cho hµng ®· b¸n
TrÞ gi¸ vèn hµng xuÊt kho ®Ó b¸n bao gåm trÞ gi¸ mua thùc tÕ vµ chi phÝ mua cña
sè hµng ®· xuÊt kho. Víi:
Gi¸ mua
hµng xuÊt b¸n
Chi phÝ thu mua
Gi¸ ph¶i tr¶
ThuÕ nhËp khÈu,
= tr¶ cho ngêi b¸n + ThuÕ TT§B( nÕu cã)
C¸c chi phÝ trùc tiÕp liªn quan
Kho¶n hao hôt trong
®Õn qu¸ tr×nh mua hµng(chi
®Þnh møc ph¸t sinh
hµng ho¸ ph©n bæ = phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, tiÒn
cho hµng b¸n ra
+ trong qu¸ tr×nh thu mua
thuª kho , bÕn b·i...)
hµng ho¸
1.3.1.1-TrÞ gi¸ vèn hµng xuÊt kho ®Ó b¸n
-TK 632 dïng ®Ó theo dâi trÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸, thµnh phÈn, lao vô dÞch vô xuÊt b¸n
trong k×. gi¸ vèn hµng b¸n cã thÓ lµ gi¸ thµnh c«ng xëng thùuc tÕ cña s¶n phÈm xuÊt
b¸n hay thùc tÕ cña lao vô, dÞch vô cung cÊp hoÆc trÞ gi¸ mua trùc tÕ cña hµng ho¸ tiªu
thô.
*Tµi kho¶n sö dông:TK 632-gi¸ vèn hµng b¸n.
KÕt cÊu:
(a)-Doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p kiÓm kª thêng xuyªn:
Bªn nî: TrÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm hµng ho¸, lao vô, dÞch vô, ®· cung cÊp theo ho¸
®¬n.
Bªn cã: KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng tiªu thô trong k× vµo tµi kho¶n x¸c ®Þnh kÕt qu¶.
TK632 cuèi k× kh«ng cã sè d.
(b)-Doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh k×.
Bªn nî: TrÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt kho b¸n trong k×(víi ®¬n vÞ kinh doanh vËt t hµng
ho¸).
-TrÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm tån kho ®Çu k× vµ s¶n xuÊt trong k×, gi¸ trÞ lao vô, dÞch vô
®· hoµn thµnh trong k×( víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ dÞch vô)
Bªn cã:
-TrÞ gi¸ hµng ho¸ ®· xuÊt b¸n nhng cha ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô.
-Gia trÞ thµnh phÈm tån kho cuèi k×(víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ dÞch vô).
-KÕt chuyÓn trÞ gi¸ v«n cña hµng ®· tiªut hô trong k× vµo TK x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tµi
kho¶n TK632 cuèi k× kh«ng cã sè d.
*Tr×nh tù h¹ch to¸n
(a)Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn:
-Khi xuÊt hµng ho¸,thµnh phÈm ®i tiªu thô.
Nî TK632:GÝa vèn hµng b¸n
Cã TK 155: Thµnh phÈm
Cã TK 156: -Hµng ho¸
Trêng hîp s¶n phÈm ,lao vô ,dÞch vô, s¶n xuÊt xong kh«ng qua nh©p kho,®em tiªu thô
ngay.
Nî TK632:GÝa vèn hµng b¸n.
Cã TK154:S¶n phÈm dë dang.
Trêng hîp s¶n phÈm, hµng ho¸,lao vô, dÞch vô ®· göi ®i b¸n,nay míi ®· x¸c ®Þnh lµ
tiªu thô
Nî TK 632-gi¸ vèn hµng b¸n
Cí TK 158:-Hµng göi b¸n.
KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n(s¶n phÈm ,hµng b¸n,lao vô, dÞch vô) vµobªn Nî TK
911”X¸c ®Þnh kÕt qu¶”.
Nî TK 911-X¸c ®Þnh kÕt qu¶
Cã TK632-gi¸ vèn hµng b¸n.
(b)-Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh k×
§èi víi kinh doanh th¬ng nghiÖp :
- Xem thêm -