Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi më ®Çu
Cïng víi sù v¬n lªn kh«ng ngõng ngµnh Bu chÝnh viÔn th«ng ®ang cïng ®Êt
níc trong tiÕn tr×nh héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. Víi ph¬ng ch©m ®i
t¾t ®ãn ®Çu, hiÖn nay c¸c c«ng ty trùc thuéc Tæng c«ng ty Bu chÝnh viÔn th«ng ViÖt
Nam (VNPT) ®ang tõng bíc ®îc ®Çu t c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó b¾t kÞp víi xu thÕ ph¸t
triÓn trªn thÕ giíi.
Trong nh÷ng n¨m ®Çu cña thËp kû 90, khi c«ng nghÖ th«ng tin di ®éng GSM
900 trªn thÞ trêng th«ng tin di ®éng thÕ giíi ®· ph¸t triÓn vµ th¬ng m¹i ho¸ th× ë ViÖt
Nam cha cã c«ng ty nµo sö dông c«ng nghÖ nµy. Tríc t×nh h×nh ®ã, vµo ®Çu n¨m
1993, VNPT ®· quyÕt ®Þnh ®a c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nµy vµo ViÖt Nam vµ giao cho
c«ng ty Th«ng tin di ®éng (VMS) qu¶n lý, ®Çu t x©y dùng m¹ng líi, cung cÊp dÞch vô
th«ng tin di ®éng trªn toµn l·nh thæ ViÖt Nam, ®¸p øng yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸,
hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
§Ó hoµn thµnh nhiÖm vô ®îc giao, VMS ®· tõng bíc ®Çu t c¸c thiÕt bÞ m¹ng
líi theo tiªu chuÈn quèc tÕ víi sù gióp ®ì cña ®èi t¸c Comvik. NhiÒu dù ¸n ®Çu t ®îc lËp vµ triÓn khai thùc hiÖn theo chiÕn lîc ph¸t triÓn cña c«ng ty. ViÖc c¸c dù ¸n ®i
vµo ho¹t ®éng mét c¸ch hiÖu qu¶ cã sù ®ãng gãp kh«ng nhá cña c«ng t¸c ph©n
tÝch tµi chÝnh dù ¸n . Trong thêi gian tíi c«ng ty sÏ tËp trung ®Çu t m¹nh vµo m¹ng líi ®Ó t¹o bíc nh¶y vät vÒ chÊt lîng còng nh sè lîng dÞch vô cung cÊp. V× vËy, chÊt lîng ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t ®ang lµ mét vÊn ®Ò cÇn quan t©m hiÖn nay ë
c«ng ty.
Qua thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty, víi mong muèn ®îc gãp phÇn n©ng cao
chÊt lîng ho¹t ®éng nµy, em ®· chän ®Ò tµi luËn v¨n tèt nghiÖp: “Gi¶i ph¸p n©ng
cao chÊt lîng ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t t¹i c«ng ty Th«ng tin di ®éng “
LuËn v¨n ®îc tr×nh bµy thµnh 3 ch¬ng nh sau:
Ch¬ng I: Dù ¸n ®Çu t vµ chÊt lîng ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t cña doanh
nghiÖp.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng chÊt lîng ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t t¹i c«ng ty
Th«ng tin di ®éng.
Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu
t t¹i c«ng ty Th«ng tin di ®éng.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o, TS. Lu ThÞ H¬ng vµ c¸c anh chÞ trong
phßng KÕ to¸n – Thèng kª - Tµi chÝnh c«ng ty Th«ng tin di ®éng ®· quan t©m híng
dÉn, gióp ®ì tËn t×nh vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho em trong qu¸ tr×nh viÕt luËn v¨n.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Môc lôc
Lêi më ®Çu
2
Ch¬ng I Dù ¸n ®Çu t vµ chÊt lîng ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu
t cña doanh nghiÖp
7
1. Vai trß cña dù ¸n ®Çu t ®èi víi doanh nghiÖp
1.1 Dù ¸n ®Çu t cña doanh nghiÖp
1.1.1 Ho¹t ®éng ®Çu t cña doanh nghiÖp
1.1.2 Dù ¸n ®Çu t cña doanh nghiÖp
1.2 Vai trß cña dù ¸n ®Çu t ®èi víi doanh nghiÖp
2. Ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t cña doanh nghiÖp
2.1 Kh¸i niÖm ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t
2.2 Néi dung ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t cña doanh nghiÖp
7
7
7
9
12
12
12
13
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2.2.1 X¸c ®Þnh tæng møc ®Çu t vµ vèn ®Çu t tõng n¨m theo tiÕn ®é thùc hiÖn ®Çu
t dù kiÕn.
14
2.2.2 Nguån tµi trî cña dù ¸n
16
2.2.3 X¸c ®Þnh dßng tiÒn cña dù ¸n ®Çu t theo tõng thêi kú
18
2.2.4 C¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t
20
3ChÊt lîng ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t cña doanh nghiÖp
27
3.1 Kh¸i niÖm chÊt lîng ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®èi víi doanh nghiÖp
27
3.2 Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t
27
3.2.1 Thêi gian ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n
27
3.2.2 Chi phÝ cho viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n
27
3.2.3 KÕt qu¶ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n
28
3.3 C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t cña doanh nghiÖp
28
3.3.1 C¸c nh©n tè chñ quan
28
3.3.2 C¸c nh©n tè kh¸ch quan
30
Ch¬ng II
Thùc tr¹ng chÊt lîng ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t
t¹i c«ng ty Th«ng tin di ®éng.
32
1. Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ c«ng ty Th«ng tin di ®éng
1.1 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty Th«ng Tin Di §éng
1.2 S¬ ®å tæ chøc c«ng ty th«ng tin di ®éng
1.3 Ph¬ng thøc kinh doanh cña c«ng ty
1.3.1 Hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh
1.3.2 Vµi nÐt giíi thiÖu vÒ Comvik
1.4 §Æc ®iÓm kinh doanh dÞch vô cña c«ng ty
1.4.1 §Æc tÝnh s¶n phÈm cña c«ng ty
1.4.2 §Æc tÝnh kinh tÕ kü thuËt cña quy tr×nh c«ng nghÖ cña c«ng ty
1.4.3 §èi tîng kh¸ch hµng cña c«ng ty
1.5 T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty
32
32
34
35
35
35
36
36
37
38
39
2. Thùc tr¹ng chÊt lîng ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t t¹i c«ng
ty th«ng tin di ®éng
43
2.1 Quy tr×nh lËp vµ ph©n tÝch dù ¸n t¹i c«ng ty
43
2.2 C¬ së tÝnh to¸n doanh thu, chi phÝ cña mét dù ¸n
45
2.3 Quy tr×nh ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n l¾p ®Æt dÞch vô ®iÖn tho¹i di ®éng tr¶ tiÒn tríc cña
c«ng ty VMS.
46
2.3.1 Sù cÇn thiÕt cña dÞch vô ®iÖn tho¹i di ®éng tr¶ tiÒn tríc (prepaidcard) 46
2.3.2 M« t¶ dù ¸n
47
2.3.3 Giíi thiÖu chung vÒ hÖ thèng Pre-paid cho m¹ng GSM
49
2.3.4 Ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n l¾p ®Æt dÞch vô ®iÖn tho¹i di ®éng tr¶ tiÒn tríc
(Dù ¸n Prepaid Card).
50
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2.4 §¸nh gi¸ chÊt lîng ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t t¹i c«ng ty th«ng tin di ®éng
2.4.1 KÕt qu¶ ®¹t ®îc
2.4.2 Nh÷ng h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n
61
61
63
Ch¬ng III
Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng ph©n tÝch tµi
chÝnh dù ¸n ®Çu t t¹i c«ng ty Th«ng tin di ®éng.
67
1.§Þnh híng ph¸t triÓn kinh doanh cña c«ng ty trong
thêi gian tíi
1.1 ph¬ng híng ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty bu chÝnh viÔn th«ng
1.2 §Þnh híng ph¸t triÓn cña c«ng ty
67
67
68
2. Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng ph©n tÝch tµi chÝnh dù
®Çu t t¹i c«ng ty Th«ng tin di ®éng.
2.1 X¸c ®Þnh ®óng vµ ®Çy ®ñ c¸c kho¶n thu, chi cña dù ¸n
2.2 N©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c thu thËp, ph©n tÝch vµ xö lý th«ng tin
2.3 Hoµn thiÖn c¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t
2.4 X©y dùng ch¬ng tr×nh vµ kÕ ho¹ch ®µo t¹o c¸n bé ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t
2.5 Tæ chøc ®iÒu hµnh hîp lý, cã khoa häc
¸n
71
71
72
72
74
74
3. KiÕn nghÞ
75
KÕt luËn
89
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
90
Ch¬ng I
Dù ¸n ®Çu t vµ chÊt lîng ph©n tÝch tµi
chÝnh dù ¸n ®Çu t cña doanh nghiÖp
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2
1. Vai trß cña dù ¸n ®Çu t ®èi víi doanh nghiÖp
1.1 Dù ¸n ®Çu t cña doanh nghiÖp
1.1.1 Ho¹t ®éng ®Çu t cña doanh nghiÖp
§Çu t lµ ho¹t ®éng chñ yÕu quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn vµ t¨ng trëng cña c¸c c¬
së s¶n xuÊt kinh doanh. Ho¹t ®éng ®Çu t lµ ho¹t ®éng bá vèn vµo lÜnh vùc s¶n xuÊt,
kinh doanh hay dÞch vô nh»m t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n vµ t¸i s¶n xuÊt më réng c¸c c¬
së vËt chÊt cña nÒn kinh tÕ nãi chung, cña ®Þa ph¬ng, cña ngµnh vµ cña c¸c c¬ së
kinh doanh dÞch vô nãi riªng.
Ho¹t ®éng ®Çu t ë ®©y ®îc hiÓu lµ ho¹t ®éng ®Çu t ph¸t triÓn trong ®ã ngêi cã
tiÒn ®Çu t tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nh»m t¹o ra s¶n phÈm míi cho nÒn kinh tÕ, lµm
t¨ng tiÒm lùc s¶n xuÊt kinh doanh, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, n©ng cao ®êi sèng vËt
chÊt tinh thÇn cho ngêi lao ®éng.
§Ó thuËn tiÖn cho viÖc theo dâi, qu¶n lý vµ ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p nh»m n©ng
cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t cã thÓ ph©n lo¹i ho¹t ®éng ®Çu t theo c¸c tiªu
thøc sau:
Theo c¬ cÊu vèn, ®Çu t cã thÓ ®îc chia thµnh c¸c lo¹i sau:
§Çu t tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§)
§©y lµ lo¹i ®Çu t nh»m mua s¾m , c¶i t¹o, më réng TSC§ trong doanh
nghiÖp. Th«ng thêng vèn ®Çu t cho lo¹i tµi s¶n nµy chiÕm mét tû träng lín trong
tæng vèn ®Çu t cña doanh nghiÖp.
Lo¹i nµy cã thÓ bao gåm:
- §Çu t x©y l¾p
-
§Çu t m¸y mãc thiÕt bÞ
-
§Çu t TSC§ kh¸c
§Çu t cho TSC§ bao gåm ®Çu t tµi s¶n h÷u h×nh (nhµ xëng, m¸y mãc,
thiÕt bÞ…) vµ ®Çu t tµi s¶n v« h×nh (danh tiÕng, b»ng ph¸t minh s¸ng chÕ, tªn th¬ng
m¹i…).
§Çu t tµi s¶n lu ®éng(TSL§)
§©y
lµ kho¶n ®Çu t h×nh thµnh nªn TSL§ cÇn thiÕt b¶o ®¶m cho s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp tiÕn hµnh ho¹t ®éng b×nh thêng. Khi cã sù t¨ng
trëng cña doanh nghiÖp ë mét møc ®é nµo ®ã ®ßi hái ph¶i cã sù bæ sung
TSL§.
§Çu t tµi s¶n tµi chÝnh
Trong c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän
®Çu t vµo c¸c tµi s¶n tµi chÝnh nh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu. Lo¹i tµi s¶n nµy cã thÓ mang
l¹i c¸c lîi Ých tµi chÝnh trong t¬ng lai.
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ViÖc ph©n lo¹i ®Çu t theo c¬ cÊu vèn gióp cho doanh nghiÖp cã thÓ xem xÐt
tÝnh chÊt hîp lý cña c¸c kho¶n ®Çu t trong tæng thÓ ®Çu t cña doanh nghiÖp, ®¶m
b¶o x©y dùng ®îc mét kÕt cÊu tµi s¶n thÝch øng víi ®iÒu kiÖn cña tõng doanh
nghiÖp nh»m ®¹t hiÖu qu¶ ®Çu t cao.
Theo môc tiªu cã thÓ chia thµnh c¸c lo¹i sau:
§Çu t t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp
§Çu t ®æi míi s¶n phÈm
§Çu t thay ®æi thiÕt bÞ
§Çu t më réng xuÊt khÈu s¶n phÈm, n©ng cao chÊt lîng, më réng thÞ trêng tiªu thô.
§Çu t kh¸c: nh gãp vèn thùc hiÖn liªn doanh víi c¸c doanh nghiÖp, tæ
chøc kinh tÕ kh¸c, ®Çu t ra níc ngoµi…
ViÖc ph©n lo¹i nµy gióp cho c¸c doanh nghiÖp cã thÓ kiÓm so¸t ®îc t×nh h×nh
thùc hiÖn ®Çu t theo nh÷ng môc tiªu nhÊt ®Þnh.
§Ó ®¶m b¶o cho mäi c«ng cuéc ®Çu t ®îc tiÕn hµnh thuËn lîi, ®¹t ®îc môc
tiªu ®· ®Ò ra ®ßi hái ph¶i lµm tèt c«ng t¸c chuÈn bÞ. Cã nghÜa lµ ph¶i xem xÐt, tÝnh
to¸n toµn diÖn c¸c khÝa c¹nh kinh tÕ, kü thuËt, ®iÒu kiÖn tù nhiªn, m«i trêng, x· héi,
ph¸p lý… cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t , ®Õn sù ph¸t huy t¸c dông vµ
hiÖu qu¶ ®¹t ®îc cña c«ng cuéc ®Çu t, ®ång thêi ph¶i dù ®o¸n ®îc c¸c yÕu tè bÊt
®Þnh sÏ x¶y ra trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t, ¶nh hëng ®Õn sù thµnh b¹i cña c«ng
cuéc ®Çu t. TÊt c¶ sù chuÈn bÞ nµy ®îc thÓ hiÖn trong dù ¸n ®Çu t.
1.1.2 Dù ¸n ®Çu t cña doanh nghiÖp
XÐt mét c¸ch tæng qu¸t dù ¸n ®Çu t lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®Æc
thï víi c¸c môc tiªu, ph¬ng ph¸p vµ ph¬ng tiÖn cô thÓ ®Ó ®¹t tíi tr¹ng th¸i mong
muèn.
Mét dù ¸n ®Çu t cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau:
Môc tiªu cña dù ¸n ®Çu t
Nh÷ng môc tiªu vÒ t¨ng trëng kinh tÕ, ®ãng gãp phóc lîi cho x· héi, n©ng cao
n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng cêng søc m¹nh c¹nh tranh… cÇn ® îc ho¹ch
®Þnh mét c¸ch hîp lý th«ng qua viÖc thùc hiÖn c¸c kÕt qu¶ cô thÓ vÒ thu nhËp cña
dù ¸n, vÒ nghÜa vô ®ãng thuÕ ®èi víi nhµ níc, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao
®éng… VÊn ®Ò lµ c¸c môc tiªu nµy cÇn ph¶i ® îc ®Þnh híng mét c¸ch phï hîp víi
nguån lùc s½n cã vµ cã thÓ huy ®éng ®îc, ®Æc biÖt lµ phï hîp víi xu híng ph¸t triÓn
cña thÞ trêng vµ cña x· héi trong t¬ng lai.
C¸c nguån lùc cña dù ¸n ®Çu t
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Nh÷ng nguån lùc nµy bao gåm tiÒn, tµi nguyªn, tri thøc khoa häc kü thuËt,
n¨ng lùc lao ®éng s¶n xuÊt cña con ngêi…Vµ muèn sö dông ®îc chóng cÇn ph¶i bá
ra mét chi phÝ nhÊt ®Þnh nh chi cho ho¹t ®éng nghiªn cøu triÓn khai, chi cho viÖc
khai th¸c tµi nguyªn, ®µo t¹o n©ng cÊp tay nghÒ, chi cho x©y dùng, më réng nhµ
m¸y, kho b·i hay thay thÕ, mua thªm m¸y mãc thiÕt bÞ.
TÝnh chÊt kÕ ho¹ch cña dù ¸n ®Çu t
Chi phÝ sö dông nguån lùc ph¶i ®îc dù trï mét c¸ch chi tiÕt theo tõng diÔn
biÕn, c«ng ®o¹n cña viÖc chuÈn bÞ vµ thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.
Trong suèt qu¸ tr×nh dù ¸n ®îc thùc hiÖn lu«n cã sù vËn ®éng liªn tôc cña c¸c dßng
chi phÝ vµ thu nhËp do ®ã tÝnh chÊt kÕ ho¹ch cña dù ¸n thÓ hiÖn ë sù s¾p xÕp, ®iÒu
chØnh sù vËn ®éng nµy mét c¸ch nhÞp nhµng, hµi hoµ nh»m ®¹t ®îc môc tiªu cña dù
¸n.
§Ó hiÓu râ h¬n vÒ dù ¸n ®Çu t cÇn xem xÐt chu kú cña dù ¸n ®Çu t. Chu kú cña
dù ¸n ®Çu t lµ c¸c bíc hoÆc c¸c giai ®o¹n mµ mçi dù ¸n ph¶i tr¶i qua b¾t ®Çu tõ khi
dù ¸n míi chØ lµ ý ®å ®Õn khi dù ¸n ®îc hoµn thµnh, chÊm døt ho¹t ®éng.
Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ thùc hiÖn mét dù ¸n ®Çu t tr¶i qua 3 giai ®o¹n: chuÈn
bÞ ®Çu t, thùc hiÖn ®Çu t vµ vËn hµnh c¸c kÕt qu¶ cña giai ®o¹n thùc hiÖn ®Çu t
nh»m ®¹t ®îc môc tiªu cña dù ¸n.
C¸c bíc c«ng viÖc cña c¸c giai ®o¹n h×nh thµnh vµ thùc hiªn mét dù ¸n ®Çu t
cã thÓ ®îc tãm t¾t trong b¶ng sau.
B¶ng 1.1: C¸c giai ®o¹n cña mét dù ¸n ®Çu t
ChuÈn bÞ ®Çu t
Nghiªn
Nghiªn
Cøu
ph¸t
hiÖn
c¸c c¬
héi
®Çu t
Cøu
tiÒn
kh¶ thi
s¬ bé
lùa
chän
dù ¸n
Nghiªn
cøu
kh¶ thi
(lËp dù
¸n
(LuËn
chøng
kinh tÕ
kü
thuËt)
Thùc hiÖn ®Çu t
§¸nh
gi¸
vµ
quyÕt
®Þnh
(thÈ
m
®Þnh
dù
¸n)
§µm
ph¸n
vµ ký
kÕt
c¸c
hîp
®ång
ThiÕt
kÕ vµ
lËp
dù
to¸n
thi
c«ng
x©y
l¾p
c«ng
tr×nh
Thi
c«ng
x©y
l¾p
c«ng
tr×nh
Ch¹y
thö vµ
nghiÖm
thu sö
dông
VËn hµnh kÕt qu¶ ®Çu t
Sö
dông
cha
hÕt
c«ng
suÊt
Sö
dông
c«ng
suÊt ë
møc
cao
nhÊt
C«ng
suÊt
gi¶m
dÇn vµ
thanh lý
Qu¸ tr×nh lËp dù ¸n n»m trong giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t. C«ng t¸c so¹n th¶o ®îc
tiÕn hµnh qua 3 møc ®é nghiªn cøu:
Giai ®o¹n nghiªn cøu c¬ héi ®Çu t
§©y lµ giai ®o¹n h×nh thµnh dù ¸n vµ lµ bíc nghiªn cøu s¬ bé nh»m x¸c
®Þnh triÓn väng ®em l¹i hiÖu qu¶ vµ sù phï hîp víi thø tù u tiªn trong chiÕn lîc ph¸t
triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Cã hai cÊp ®é nghiªn cøu c¬ héi ®Çu t lµ c¬ héi ®Çu t chung vµ c¬ héi ®Çu t cô
thÓ. C¬ héi ®Çu t chung lµ c¬ héi ®Çu t ®îc xem xÐt ë cÊp ®é ngµnh, vïng hoÆc c¶
níc nh»m ph¸t hiÖn nh÷ng lÜnh vùc cÇn vµ cã thÓ ®îc ®Çu t trong tõng thêi kú ph¸t
triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc. C¬ héi ®Çu t cô thÓ ®îc xem xÐt ë cÊp ®é tõng ®¬n
vÞ s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô nh»m ph¸t triÓn, më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh, më réng thÞ trêng…
ViÖc nghiªn cøu vµ ph¸t hiÖn c¸c c¬ héi ®Çu t ë mäi cÊp ®é ph¶i ®îc tiÕn hµnh
thêng xuyªn ®Ó cung cÊp c¸c dù ¸n s¬ bé cho nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi vµ kh¶ thi, tõ
®ã x¸c ®Þnh ®îc danh môc c¸c dù ¸n ®Çu t cÇn thùc hiÖn trong tõng thêi kú kÕ
ho¹ch.
Giai ®o¹n nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi.
§©y lµ bíc tiÕp theo cña c¸c c¬ héi ®Çu t cã nhiÒu triÓn väng ®· ®îc lùa chän,
cã quy m« ®Çu t lín, phøc t¹p vÒ mÆt kü thuËt, thêi gian thu håi vèn l©u, cã nhiÒu
yÕu tè bÊt ®Þnh t¸c ®éng. §èi víi c¸c c¬ héi ®Çu t quy m« nhá, kh«ng phøc t¹p vÒ
mÆt kü thuËt vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ râ rµng th× cã thÓ bá qua giai ®o¹n nghiªn cø tiÒn
kh¶ thi.
Trong giai ®o¹n nµy c¸c nhµ ®Çu t ph¶i íc tÝnh c¸c kho¶n môc chñ yÕu nh thu
nhËp, chi phÝ. ViÖc íc tÝnh ®îc tiÕn hµnh c¨n cø vµo nhu cÇu vÒ s¶n phÈm cña dù
¸n, c«ng suÊt, dung lîng vµ c¸c yÕu tè kh¸c. §ång thêi ph¶i x¸c ®Þnh ®îc nguån
vèn, quy m« ®Çu t vµ chi phÝ c¬ héi cña nã.
§Æc ®iÓm nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò ë giai ®o¹n nµy lµ cha chi tiÕt, xem xÐt ë
tr¹ng th¸i tÜnh, ë møc trung b×nh mäi ®Çu ra, ®Çu vµo, mäi khÝa c¹nh kü thuËt, tµi
chÝnh kinh tÕ cña c¬ héi ®Çu t. V× vËy, tÝnh chÝnh x¸c ë giai ®o¹n nµy kh«ng cao.
Giai ®o¹n nghiªn cøu kh¶ thi
§©y lµ bíc sµng läc cuèi cïng ®Ó lùa chän ®îc dù ¸n tèi u. ë giai ®o¹n nµy
ph¶i kh¼ng ®Þnh c¬ héi ®Çu t cã kh¶ thi hay kh«ng, cã v÷ng ch¾c, cã hiÖu qu¶ hay
kh«ng? ë giai ®o¹n nµy, mäi khÝa c¹nh nghiªn cøu ®Òu ®îc xem xÐt ë tr¹ng th¸i
®éng tøc lµ cã tÝnh ®Õn c¸c yÕu tè bÊt ®Þnh cã thÓ x¶y ra theo tõng néi dung nghiªn
cøu. KÕt qu¶ ®¸nh gi¸, ph©n tÝch dù ¸n ®Çu t, tæng møc kinh phÝ ®Çu t (néi, ngo¹i
tÖ), c¸c khèi lîng thiÕt bÞ, vËt liÖu chñ yÕu, nguån vèn, c¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch dù
¸n ®Çu t …
Giai ®o¹n ®¸nh gi¸ vµ quyÕt ®Þnh (thÈm ®Þnh dù ¸n)
Trong giai ®o¹n nµy dù ¸n ®îc ®a lªn c¸c c¬ quan chøc n¨ng, c¸c c¬ quan cã
thÈm quyÒn hoÆc ban gi¸m ®èc cña c«ng ty ®Ó xem xÐt, ®¸nh gi¸ vµ quyÕt ®Þnh ®Çu
t.
TiÕp theo lµ giai ®o¹n thùc hiÖn ®Çu t , ë giai ®o¹n nµy c¸c nhµ ®Çu t tiÕn hµnh
ký kÕt vµ thùc hiÖn c¸c hîp ®ång mua s¾m thiÕt bÞ, x©y l¾p c«ng tr×nh vµ vËn hµnh
ch¹y thö.
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Cuèi cïng lµ ®¸nh gi¸ sau khi thùc hiÖn dù ¸n: giai ®o¹n nµy rÊt cÇn thiÕt ®Ó
x¸c ®Þnh møc ®é ®ãng gãp cña dù ¸n vµo lîi Ých cña ®Êt níc còng nh lîi Ých c¶u ®¬n
vÞ kinh doanh sau nh÷ng n¨m vËn hµnh c«ng tr×nh.
1.2 Vai trß cña dù ¸n ®Çu t ®èi víi doanh nghiÖp
Dù ¸n ®Çu t lµ c¨n cø quan träng ®Ó thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu ®Çu t, do ®ã nã
cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn quyÕt ®Þnh ®Çu t dµi h¹n cña doanh nghiÖp. §©y lµ mét
trong nh÷ng quyÕt ®Þnh cã ý nghÜa chiÕn lîc, t¸c ®éng lín ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt
kinh doanh cña doanh nghiÖp, ®ßi hái ph¶i cã mét lîng vèn lín ®Ó ®Çu t. V× vËy,
hiÖu qu¶ cña vèn ®Çu t phô thuéc vµo viÖc dù to¸n ®óng ®¾n vèn ®Çu t. Sai lÇm
trong viÖc dù to¸n vèn ®Çu t g©y hËu qu¶ nghiªm träng cho doanh nghiÖp.
ChÝnh v× vËy, dù ¸n ®Çu t cã vai trß rÊt lín ®èi víi doanh nghiÖp ®îc thÓ hiÖn ë
chç:
Dù ¸n ®Çu t lµ c¨n cø quan träng ®Ó quyÕt ®Þnh viÖc bá vèn ®Çu t, lµ c¬ së ®Ó
xin phÐp ®îc ®Çu t vµ giÊy phÐp ho¹t ®éng, xin phÐp nhËp khÈu vËt t, m¸y mãc,
thiÕt bÞ, xin hëng c¸c kho¶n u ®·i, xin gia nhËp c¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp.
Ngoµi ra nã cßn lµ ph¬ng tiÖn t×m ®èi t¸c trong vµ ngoµi níc liªn doanh bá vèn ®Çu
t.
Dù ¸n ®Çu t cßn lµ c¨n cø quan träng ®Ó theo dâi, ®«n ®èc qu¸ tr×nh thùc hiÖn
vµ cã nh÷ng ®iÒu chØnh kÞp thêi, h¹n chÕ nh÷ng víng m¾c trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn
dù ¸n, xö lý hµi hoµ quan hÖ vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô gi÷a c¸c bªn tham gia dù ¸n.
Tõ nh÷ng vai trß quan träng nh vËy viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t kh«ng
thÓ coi nh lµ mét viÖc lµm chiÕu lÖ ®Ó t×m ®èi t¸c, xin cÊp vèn, vay vèn mµ ph¶i coi
®ã lµ mét c«ng viÖc quan träng, nghiªm tóc bëi nã x¸c ®Þnh quyÒn lîi vµ nghÜa vô
cña chÝnh b¶n th©n c¸c ®¬n vÞ lËp dù ¸n.
3
2. Ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t cña doanh nghiÖp
2.1 Kh¸i niÖm ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t
Ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t lµ ®¸nh gi¸ tÝnh hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n
díi gi¸c ®é cña c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n tham gia ®Çu t vµo dù ¸n. Mèi quan t©m chñ
yÕu cña c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n nµy lµ viÖc ®Çu t vµo dù ¸n cã mang l¹i mét lîi
nhuËn thÝch ®¸ng hoÆc ®em l¹i nhiÒu lîi nhuËn h¬n so víi viÖc ®Çu t vµo c¸c dù ¸n
kh¸c hay kh«ng. Ph©n tÝch tµi chÝnh cã nhiÖm vô cung cÊp c¸c th«ng tin cÇn thiÕt
®Ó c¸c nhµ ®Çu t cã thÓ ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çu t ®óng ®¾n.
ChÝnh v× vËy, mçi mét nhµ ®Çu t ®øng trªn nh÷ng quan ®iÓm kh¸c nhau sÏ cã
nh÷ng môc tiªu kh¸c nhau trong c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t.
§øng trªn quan ®iÓm nhµ tµi trî, ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t thùc chÊt lµ
ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ ®Ó lùa chän dù ¸n ®Çu t cã hiÖu qu¶ tµi chÝnh cao, cã kh¶ n¨ng
hoµn vèn vay ®óng thêi h¹n.
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§øng trªn quan ®iÓm chñ ®Çu t, ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t cung cÊp
c¸c th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó chñ ®Çu t lùa chän ®îc ph¬ng ¸n ®Çu t tèt nhÊt mang l¹i
lîi nhuËn cao nhÊt.
§øng trªn quan ®iÓm qu¶n lý nhµ níc, ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t lµ
ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ ®Ó lùa chän ®Çu t sao cho ®¶m b¶o c¸c lîi Ých cña ngêi tham
gia ®Çu t vµ c¶ nh÷ng ®ãng gãp cña dù ¸n ®èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Môc tiªu cña ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n lµ xem xÐt, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh kÕt qu¶
ho¹t ®éng cña dù ¸n ®Çu t trªn gãc ®é h¹ch to¸n kinh tÕ cña ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n.
Cô thÓ lµ xem xÐt c¸c chi phÝ sÏ ph¶i thùc hiÖn kÓ tõ khi so¹n th¶o cho ®Õn khi kÕt
thóc dù ¸n, xem xÐt thu nhËp mµ ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n sÏ hoÆcph¶i ®¹t ®îc.
Yªu cÇu cña ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t lµ c¸c sè liÖu vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh
cña dù ¸n ph¶i ®¶m b¶o chÝnh x¸c, cã ®é tin cao. §iÒu ®ã ®ßi hái trong qu¸ tr×nh thu
nhËp th«ng tin, tµi liÖu vÒ thÞ trêng, ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh cÇn khoa häc,
chÝnh x¸c. C¬ së cña viÖc thu nhËp th«ng tin phô thuéc chñ yÕu vµo yªu cËu cô thÓ
cña mçi dù ¸n bao gåm c¸c yÕu tè nh: lÜnh vùc ®Çu t, quy m« dù ¸n, møc ®é c¹nh
tranh, nhu cÇu thÞ trêng… ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh ph ¬ng ph¸p thu mÉu th«ng tin cho thÝch
hîp. Trong ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh cã thÓ sö dông c¸c nguån nh: niªn gi¸m
thèng kª hµng n¨m, tµi liÖu tæng hîp tõ c¸c c¬ quan qu¶n lý ngµnh, c¬ quan thÈm
®Þnh nhµ níc…
2.2 Néi dung ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t cña doanh nghiÖp
Ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t ®îc thùc hiÖn b»ng c¸ch x¸c ®Þnh chi phÝ vµ
thu nhËp cña dù ¸n mét c¸ch chÝnh x¸c, sau ®ã sö dông c¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch
dù ¸n nh»m lùc chän ra mét dù ¸n hay mét ph¬ng ¸n ®Çu t tèt nhÊt, ®em l¹i lîi Ých
cao nhÊt. Hay nãi c¸ch kh¸c, ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t lµ nh»m chän ra mét
dù ¸n cã hiÖu qu¶ tµi chÝnh cao nhÊt trong sè c¸c dù ¸n ®ang cã. Nhng tríc khi x¸c
®Þnh chi phÝ thu nhËp cña dù ¸n, viÖc x¸c ®Þnh tæng møc ®Çu t vµ nguån tµi trî lµ rÊt
cÇn thiÕt vµ lµ nh÷ng néi dung quan träng cña ph©n tÝch tµi chÝnh.
2.2.1 X¸c ®Þnh tæng møc ®Çu t vµ vèn ®Çu t tõng n¨m theo tiÕn ®é
thùc hiÖn ®Çu t dù kiÕn.
§Ó triÓn khai dù ¸n ®Çu t, chñ ®Çu t ph¶i tÝnh to¸n lîng vèn cÇn thiÕt cho dù
¸n. Trong mçi dù ¸n ®Çu t, viÖc tÝnh sè vèn cÇn thiÕt cho tõng h¹ng môc ®Çu t vµ
trong tõng giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh ®Çu t gióp c¸c nhµ ®Çu t tÝnh ®îc tæng nhu cÇu vÒ
vèn vµ ®ã còng lµ c¨n cø ®Ó c¸c nhµ ®Çu t t×m kiÕm nguån tµi trî cho dù ¸n, tÝnh
to¸n hiÖu qu¶ ®Çu t vµ x¸c ®Þnh thêi gian hoµn vèn.
Tæng møc ®Çu t lµ vèn ®Çu t ®îc dù kiÕn ®Ó chi phÝ cho toµn bé kÕ ho¹ch
®Çu t nh»m ®¹t ®îc môc tiªu ®Çu t, ®a vµo khai th¸c, sö dông theo yªu cÇu cña dù
¸n. Tæng møc ®Çu t ®îc tÝnh to¸n vµ x¸c ®Þnh trong giai ®o¹n nghiªn cøu kh¶ thi
cña dù ¸n.
Tæng møc ®Çu t ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së n¨ng lùc s¶n xuÊt theo thiÕt kÕ, khèi
lîng c¸c c«ng t¸c chñ yÕu vµ suÊt ®Çu t, gi¸ chuÈn, ®¬n gi¸ tæng hîp do c¬ quan cã
thÈm quyÒn ban hµnh.
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Tæng møc ®Çu t lµ toµn bé chi phÝ ®Çu t vµ x©y dùng, lµ giíi h¹n chi phÝ tèi ®a
cña dù ¸n ®îc x¸c ®Þnh trong quyÕt ®Þnh ®Çu t, bao gåm nh÷ng chi phÝ cho viÖc
chuÈn bÞ ®Çu t, chi phÝ thùc hiÖn ®Çu t x©y dùng, l·i vay Ng©n hµng cña chñ ®Çu t
trong thêi gian thùc hiÖn ®Çu t, vèn lu ®éng ban ®Çu cho s¶n xuÊt, chi phÝ dù phßng.
Chi phÝ chuÈn bÞ ®Çu t :
Chi phÝ nghiªn cøu c¬ héi ®Çu t
Chi phÝ nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi (nÕu cã)
Chi phÝ nghiªn cøu kh¶ thi
Chi phÝ thÈm ®Þnh dù ¸n
Chi phÝ thùc hiÖn ®Çu t
Chi phÝ ban ®Çu vÒ ®Êt ®ai: Bao gåm c¸c lo¹i chi phÝ gi¶i to¶ ®Çu t
san lÊp mÆt b»ng, chi phÝ th¸o dì … ®Ó t¹o nªn mÆt b»ng thuËn lîi cho
c«ng cuéc ®Çu t. Chi phÝ nµy phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè nh: ®Æc
®iÓm., ®Þa h×nh, quan hÖ së h÷u cña ®Êt ®ai.
Chi phÝ x©y l¾p
- Chi phÝ x©y dùng c«ng tr×nh t¹m, c«ng tr×nh phôc vô thi c«ng, nhµ
tr¹m t¹i hiÖn trêng phôc vô thi c«ng (nÕu cã).
- Chi phÝ x©y dùng c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh
- Chi phÝ l¾p ®Æt thiÕt bÞ c«ng tr×nh
- Chi phÝ di chuyÓn lín thiÕt bÞ thi c«ng vµ lùc lîng x©y dùng
trêng hîp chØ ®Þnh thÇu nÕu cã).
(trong
Chi phÝ mua s¾m thiÕt bÞ
-
Chi phÝ mua s¾m thiÕt bÞ c«ng nghÖ vµ c¸c trang thiÕt bÞ kh¸c cña
c«ng tr×nh
-
Chi phÝ vËn chuyÓn b¶o qu¶n, b¶o dìng t¹i hiÖn trêng vµ b¶o hiÓm
c«ng tr×nh.
Chi phÝ kh¸c nh : l·i vay ng©n hµng, ®Òn bï hoa mµu…
Chi phÝ ban ®Çu cho s¶n xuÊt lµ nh÷ng chi phÝ nguyªn, nhiªn vËt liÖu, tiÒn
l¬ng, ®iÖn níc, phï tïng ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t ®îc tiÕn
hµnh thuËn lîi. Chi phÝ nµy phô thuéc vµo tõng ®Æc ®iÕm s¶n xuÊt cña
tõng ngµnh.
Chi phÝ dù phßng: ®îc x¸c ®Þnh b»ng 5% toµn bé gi¸ trÞ c«ng tr×nh. Chi
phÝ sù phßng chØ dïng ®Ó dù trï vèn, kh«ng dïng ®Ó thanh to¸n. Khi ph¸t
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
sinh chi phÝ, ph¶i lËp dù to¸n cã sù thèng nhÊt cña chñ ®Çu t vµ nhµ thÇu
dÓ tr×nh cÊp quyÕt ®Þnh ®Çu t gi¶i quyÕt.
Sau khi x¸c ®Þnh ®îc tæng møc ®Çu t cho dù ¸n cÇn tiÕn hµnh ®a vµo b¶ng
tiÕn ®é thùc hiÖn ®Çu t:
B¶ng 1.2: BiÓu tiÕn ®é thùc hiÖn ®Çu t
Tªn c«ng viÖc
Chi vèn ®Çu t
N¨m thø 1
N¨m thø 2
N¨m thø 3
…..
N¨m thø n
A
B
C
…
Tæng céng
BiÓu nµy ®îc ®a ra ®Ó ph¶n ¸nh mét c¸ch râ nÐt khèi lîng vèn ®Çu t cho
tõng c«ng viÖc cña c«ng cuéc ®Çu t qua tõng n¨m, ®Ó tõ ®ã thÊy ®îc xu híng cña
nhu cÇu vÒ vèn ®Çu t vµ cã kÕ ho¹ch huy ®éng vµ qu¶n lý vèn mét c¸ch cã hiÖu
qu¶ nhÊt.
§èi víi c¸c dù ¸n lín trong thµnh phÇn tæng vèn trªn cÇn t¸ch riªng theo c¸c
nhãm:
- Theo nguån h×nh thµnh : vèn tù cã, vay ng¾n h¹n, vay dµi h¹n.
- Theo h×nh thøc: b»ng tiÒn, b»ng hiÖn vËt.
ViÖc dù tÝnh cô thÓ thµnh phÇn vèn ®Çu t cña dù ¸n gióp cho c¸c nhµ ®Çu t,
c¸c nhµ qu¶n lý cã mét c¸ch nh×n tæng qu¸t vÒ dù ¸n.
2.2.2 Nguån tµi trî cña dù ¸n
Khi tiÕn hµnh ®Çu t cho mét dù ¸n, c¸c nhµ ®Çu t cã thÓ cïng mét lóc huy
®éng nhiÒu nguån tµi trî kh¸c nhau. V× sè vèn ®Çu t cho mét dù ¸n thêng rÊt lín
nªn khã cã thÓ thùc hiÖn ®Çu t tõ duy nhÊt mét nguån. Ngoµi ra, viÖc huy ®éng vèn
®Çu t tõ nhiÒu nguån tµi trî gióp cho nhµ ®Çu t cã thÓ ph©n t¸n ®îc rñi ro. Th«ng thêng ®Ó tiÕn hµnh tµi tr¬ cho mét dù ¸n c¸c nhµ ®Çu t thêng sö dông nguån tµi trî
dµi h¹n.
Nguån tµi trî dµi h¹n bao gåm vèn vay vµ vèn chñ së h÷u
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2.2.2.1 vèn vay
Tïy theo lo¹i h×nh cña m×nh mµ doanh nghiÖp cã thÓ vay vèn tõ c¸c tæ chøc
tÝn dông nh ng©n hµng. quü tÝn dông... Vãn vay dïng ®Ó ®Çu t x©y dùng míi, c¶i t¹o,
më réng, ®æi míi kü thuËt vµ c«ng nghÖ c¸c dù ¸n s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô cã
hiÖu qu¶, cã kh¶ n¨ng thu håi vèn vµ cã ®ñ ®iÒu kiÖn vay vèn theo quy ®Þnh hiÖn
hµnh. Vèn vay ®îc ¸p dông theo c¬ chÕ tù vay, tù tr¶, thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c thñ tôc
®Çu t vµ ®iÒu kiÖn vay- tr¶ theo quy ®Þnh hiÖn hµnh.
Bªn canh viÖc vay nî tõ c¸c tæ chøc tÝn dung, doanh nghiÖp cßn cã thÓ vay
tõ phÝa c«ng chóng th«ng qua h×nh thøc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu c«ng ty. §©y lµ h×nh
thøc gióp c«ng ty huy ®éng ®îc mét sè lîng vèn nhµn rçi lín trong d©n c. Tuy
nhiªn, mét trong nh÷ng vÊn ®Ò cÇn xem xÐt tríc khi ph¸t hµnh lµ lùa chän lo¹i tr¸i
phiÕu nµo phï hîp nhÊt víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña c«ng ty vµ t×nh h×nh trªn thÞ trêng
tµi chÝnh.
§èi víi c¸c dù ¸n ®îc tµi trî b»ng vèn vay, nhµ ®Çu t cã thÓ ph©n t¸n rñi ro
cho ngêi cho vay. Bªn c¹nh ®ã, chi phÝ cña bé phËn vèn huy ®éng b»ng c¸ch ®i vay
lµ chi phÝ tríc thuª nªn doanh nghiÖp sÏ ®îc hëng mét kho¶n tiÕt kiÖm nhê thuÕ.
Tuy nhiªn, nh÷ng dù ¸n nµy kh«ng cã tÝnh kh¶ thi cao, thêi gian triÓn khai thùc hiÖn
chËm v× phô thuéc vao ngíi cho vay. Do ®ã, tïy vµo tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ mµ nhµ
®Çu t sÏ lùa chän c¸ch thøc vay vèn phï hîp.
2.2.2.2 Vèn chñ së h÷u
§èi víi c¸c doanh nghiÖp nhµ níc vèn chñ së h÷u lµ vèn ®Çu t cña ng©n
s¸ch nhµ níc. Cßn trong c¸c doanh nghiÖp t nh©n, vèn chñ së h÷u chÝnh lµ vèn ®Çu
t ban ®Çu vµ kh«ng thÊp h¬n vèn ph¸p ®Þnh. Trong thùc tÕ, vèn chñ së h÷u cña chñ
doanh nghiÖp t nh©n lín h¬n nhiÒu so víi vèn ph¸p ®Þnh, nhÊt lµ sau mét thêi gian
ho¹t ®éng vµ më réng kinh doanh. §èi víi c«ng ty cæ phÇn, nguån vèn do c¸c cæ
®«ng ®ãng gãp khi thµnh lËp chÝnh lµ vèn chñ së h÷u cña c«ng ty.
C¸c dù ¸n ®Çu t b»ng nguån vèn cæ phÇn cã rÊt nhiÒu lîi thÕ. Tríc hÕt, nhµ
®Çu t cã thÓ tËp hîp ®îc søc m¹nh vÒ tµi chÝnh cña nhiÒu ngêi, khai th¸c ®îc søc
m¹nh tiÒm n¨ng cña c¸c nguån vèn nhµn rçi t¹i chç vµ kinh nghiÖm qu¶n lý ®iÒu
hµnh dù ¸n cña tËp thÓ héi ®éng qu¶n trÞ. Khi sö dông nguån tµi trî b»ng h×nh thøc
nµy ph¶i cã kÕ ho¹ch huy ®éng cô thÓ, khíp víi tiÕn ®é c¸c giai ®o¹n cña dù ¸n,
tr¸nh viÖc véi vµng huy ®éng nhng cha triÓn khai ®îc kÕ ho¹ch sö dông mµ vÉn
ph¶i tr¶ lîi tøc cæ phiÕu, g©y ¶nh hëng ®Õn c«ng viÖc sau nµy.
Mét bé phËn kh¸c cña vèn chñ së h÷u cña c¸c doanh nghiÖp ®ang ho¹t
®éng lµ nguån vèn t¸i ®Çu t. Nguån vèn nµy ®îc h×nh thµnh tõ lîi nhuËn vµ khÊu
hao ®îc tÝch luü l¹i tõ nhiÒu n¨m. Nã thÓ hiÖn tiÒm lùc vÒ tµi chÝnh cña doanh
nghiÖp. NÕu trong tæng vèn ®Çu t cã mét phÇn lín ®îc tµi trî tõ nguån vèn nµy th×
dù ¸n sÏ ®îc vËn hµnh tr«i ch¶y h¬n
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ngoµi c¸c nguån tµi trî kÓ trªn, doanh nghiÖp cßn cã thÓ sö dông nguån tµi
trî tõ vèn liªn doanh, liªn kÕt. Nguån nµy ®îc h×nh thµnh bëi sù gãp vèn gi÷a c¸c
doanh nghiÖp trong vµ ngoµi níc ®Ó h×nh thµnh mét doanh nghiÖp míi. Møc ®é gãp
vèn gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau tuú thuéc vµo tho¶ thuËn gi÷a c¸c bªn tham
gia. §©y lµ mét ph¬ng ph¸p huy ®éng vèn kh¸ phæ biÕn, nhê ®ã doanh nghiÖp cã
thÓ n©ng cao kh¶ n¨ng vÒ vèn, tr×nh ®é qu¶n lý, tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô
còng nh hiÖn ®¹i hãa c«ng nghÖ.
Sau khi x¸c ®Þnh c¸c nguån tµi trî cho dù ¸n cÇn tiÕn hµnh x¸c ®Þnh tû träng
cña tõng nguån trong tæng nguån vµ chi phÝ cña tõng nguån. Trªn c¬ së ®ã, tÝnh
to¸n chi phÝ vèn trung b×nh cña dù ¸n, lÊy ®ã lµm c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh tû suÊt chiÕt
khÊu ®Ó tÝnh to¸n mét sè chØ tiªu hiÖu qu¶.
2.2.3 X¸c ®Þnh dßng tiÒn cña dù ¸n ®Çu t theo tõng thêi kú
ViÖc x¸c ®Þnh c¸c dßng tiÒn cña mét dù ¸n cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn nh÷ng
kÕt luËn vÒ viÖc chÊp thuËn hay b¸c bá dù ¸n. C«ng viÖc nµy ®ßi hái cã sù nghiªn
cøu kü cµng, cã liªn quan ®Õn nhiÒu nh©n tè nh t¨ng trëng kinh tÕ, khuynh híng gi¸
c¶, khuynh híng tiªu dïng…
C¸c dßng tiÒn cña dù ¸n bao gåm c¸c dßng chi phÝ vµ c¸c dßng thu nhËp
sau khi dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng. Trong ph©n tÝch tµi chÝnh, môc tiªu lµ ®¸nh gi¸ lîi
nhuËn mµ dù ¸n mang l¹i cho chñ ®Çu t còng nh c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc kh¸c tham
gia vµo dù ¸n. Do ®ã, khi x¸c ®Þnh chi phÝ vµ thu nhËp cña dù ¸n, chØ xÐt ®Õn nh÷ng
chi phÝ vµ thu nhËp nµo lµ x¸c thùc ®èi víi c¸ nh©n vµ tæ chøc ®· nªu.
Dßng tiÒn cña mét dù ¸n ®Çu t lµ c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸ dù ¸n ®Çu t, ®îc x¸c
®Þnh dùa vµo sè chªnh lÖch gi÷a dßng thu nhËp vµ dßng chi phÝ. Kh¸i niÖm thu
nhËp ë ®©y kh«ng gièng nh kh¸i niÖm thu nhËp cña kÕt qu¶ kinh doanh trong c¸c
b¸o c¸o tµi chÝnh doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, nh÷ng dù b¸o vÒ thu chi cña dù ¸n ®îc
lËp theo ph¬ng ph¸p kÕ to¸n lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh nh÷ng kho¶n thu nhËp, chi phÝ
trªn c¬ së khi viÖc thu chi ®· ®îc hoµn tÊt.
Tuy nhiªn, ®Ó x¸c ®Þnh dßng tiÒn cña mét dù ¸n ®Çu t, chóng ta chØ tÝnh ®Õn
nh÷ng kho¶n thu, chi ë thêi ®iÓm ghi nhËn nã. Trong b¸o c¸o thu nhËp cña kÕ to¸n,
khÊu hao ®îc khÊu trõ vµo chi phÝ ®Ó x¸c ®Þnh lîi nhuËn trong kú, nhng ®Ó tÝnh dßng
tiÒn cña dù ¸n, khÊu hao kh«ng ph¶i lµ chi phÝ b»ng tiÒn, khÊu hao chØ lµ mét yÕu tè
cña chi phÝ lµm gi¶m thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. Do vËy, khÊu hao ®îc coi lµ mét
nguån thu nhËp cña dù ¸n.
B¶ng 1.3: mÉu b¸o c¸o thu nhËp cña dù ¸n.
§¬n vÞ:
ChØ tiªu
Vßng ®êi cña dù ¸n ®Çu t
N¨m 1
N¨m 2
…
N¨m n
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
1. Doanh thu b¸n hµng
2. Gi¸ vèn hµng b¸n
3. L·i gép
4. Chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý
5. Thu nhËp tríc thuÕ vµ l·i vay
6. Chi phÝ l·i vay
7. Lîi nhuËn tríc thuÕ
8. ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp
9. Lîi nhuËn sau thuÕ
Tõ b¶ng trªn ta x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng chØ tiªu tµi chÝnh quan träng lµm c¨n cø
tÝnh thu nhËp rßng cña dù ¸n ®Çu t.
Thu nhËp tríc thuÕ vµ l·i vay ®îc tÝnh dùa vµo sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu
cña dù ¸n víi toµn bé chi phÝ (ngo¹i trõ thuÕ vµ l·i vay) cña dù ¸n.
Dßng tiÒn sau thuÕ ®îc x¸c ®Þnh tríc hÕt dùa vµo l·i sau thuÕ, sau ®ã ®iÒu
chØnh víi c¸c kho¶n khÊu hao TSC§ vµ c¸c luång tiÒn vµo kh¸c nh gi¸ trÞ phÕ liÖu
thu håi ®îc (nÕu cã), hoÆc c¸c kho¶n thu håi vèn lu ®éng khi kÕt thóc dù ¸n ta ®îc :
Dßng tiÒn cña dù ¸n = Lîi nhuËn sau thuÕ + KhÊu hao TSC§
2.2.4 C¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t
C¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh trùc tiÕp
®Õn viÖc lùa chän c¸c dù ¸n ®Çu t. C¸c ph¬ng ph¸p nµy cho phÐp chóng ta cã c¸i
nh×n tæng qu¸t vÒ ho¹t ®éng vµ kÕt qu¶ cña dù ¸n trong t¬ng lai.
Th«ng thêng c¸c nhµ ®Çu t thêng sö dông 4 ph¬ng ph¸p sau ®©y:
-
Ph¬ng ph¸p gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (NPV)
-
Ph¬ng ph¸p tû lÖ hoµn vèn néi bé (IRR)
-
Ph¬ng ph¸p thêi gian hoµn vèn (PP)
-
Ph¬ng ph¸p chØ sè doanh lîi (PI)
§Ó sö dông c¸c ph¬ng ph¸p nµy tríc hªt cÇn lµm râ c¸c kh¸i niÖm sau:
Gi¸ trÞ theo thêi gian cña tiÒn: TiÒn cã gi¸ trÞ kh«ng gièng nhau ë c¸c thêi
®iÓm kh¸c nhau. Mét ®ång tiÒn cã ®îc ë hiÖn t¹i ®îc coi lµ cã gi¸ trÞ cao h¬n còng
mét ®ång tiÒn ®ã nhËn ®îc ë t¬ng lai. Do ®ã, ngêi ®i vay s½n sµng tr¶ l·i suÊt ®Ó cã
thÓ sö dông ®îc vèn cßn ngêi cho vay ®ßi hái ph¶i ®îc tr¶ l·i.
L· i kÐp: lµ mét ph¬ng ph¸p tÝnh l·i, trong ®ã l·i cña kú tríc ®îc gép vµo gèc
®Ó tÝnh l·i tiÕp cho kú sau.
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
FV = PV(1+r)n
Trong ®ã: FV lµ gi¸ trÞ t¬ng lai cña tiÒn
PV lµ vèn ban ®Çu (gi¸ trÞ hiÖ t¹i)
r lµ l·i suÊt
n lµ sè kú tÝnh l·i
Gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña dßng tiÒn trong t¬ng lai:
Trong c¸c dù ¸n ®Çu t, thu nhËp vµ chi phÝ thêng x¶y ra vµo c¸c giai ®o¹n
kh¸c nhau. V× tiÒn cã gi¸ trÞ thêi gian nªn ®Ó so s¸nh chi phÝ vµ thu nhËp x¶y ra ë
c¸c kho¶ng thêi gian kh¸c nhau, cÇn ph¶i quy ®æi vÒ mét thêi ®iÓm chung nµo ®ã,
thêng lµ vÒ hiÖn t¹i. ChiÕt khÊu lµ viÖc quy ®æi ®ång tiÒn ë c¸c thêi ®iÓm vÒ cïng
mét thêi ®iÓm cã thÓ lµ hiÖn t¹i hoÆc t¬ng lai. Th«ng thêng c¸c nhµ ®Çu t thêng quy
vÒ thêi ®iÓm hiÖn t¹i ®Ó dÔ so s¸nh.
Tû lÖ chiÕt khÊu: Lµ mét yÕu tè rÊt quan träng, cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi
viÖc lùa chän c¸c dù ¸n ®Çu t. V× vËy, tríc khi tiÕn hµnh c¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch
tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t ph¶i x¸c ®Þnh ®îc tû lÖ chiÕt khÊu cña dù ¸n.
Tû lÖ chiÕt khÊu lµ phÇn lîi nhuËn thÝch hîp bï ®¾p rñi ro, thùc chÊt ®©y lµ tû
lÖ lîi tøc mong ®îi cña nhµ ®Çu t, phô thuéc vµo c¬ cÊu sö dông vèn ®Çu t cña dù
¸n, nªn viÖc x¸c ®Þnh tû lÖ chiÕt khÊu mét c¸ch chÝnh x¸c lµ mét viÖc lµm kh«ng ®¬n
gi¶n.
Trªn thùc tÕ, c¸c nhµ ®Çu t cã thÓ x¸c ®Þnh tû lÖ chiÕt khÊu b»ng c¸ch lÊy l·i
suÊt tr¸i phiÕu kho b¹c cña nhµ níc céng víi phÇn thëng rñi ro hoÆc lÊy l·i suÊt cho
vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông, hay cã thÓ tham kh¶o tû lÖ tr¶ cæ tøc cña mét sè
c«ng ty cæ phÇn.
2.2.4.1 Ph¬ng
Ph¬ng ph¸p gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng
Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (Net Present Value, viÕt t¾t lµ NPV) cña mét dù ¸n ®Çu t
lµ sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c luång tiÒn rßng kú väng trong t¬ng lai
víi gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña vèn ®Çu t.
C«ng thøc tÝnh gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng lµ :
n
NPV C 0
i 1
Ci
(1 r ) i
Trong ®ã NPV lµ gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng cña dù ¸n
C0 lµ vèn ®Çu t ban ®Çu
Ci lµ thu nhËp rßng dù tÝnh trong n¨m i
r lµ tû lÖ chiÕt khÊu
n lµ sè n¨m ho¹t ®éng cña dù ¸n
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Mèi quan hÖ gi÷a NPV cña mét dù ¸n vµ tû lÖ chiÕt khÊu ¸p dông ®Ó ®¸nh
gi¸ nã ®îc minh ho¹ b»ng ®å thÞ sau:
NPV
r
Nh×n vµo ®å thÞ trªn, ta thÊy khi r t¨ng th× NPV gi¶m vµ khi ®å thÞ c¾t trôc
hoµnh t¹i ®iÓm mµ NPV cña dù ¸n b»ng 0, ®ã chÝnh lµ tû lÖ hoµn vèn néi bé IRR
cña dù ¸n.
Sö dông NPV nh mét ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ dù ¸n ®Çu t, chóng ta cÇn ph©n
biÖt 2 t×nh huèng:
-
§èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t ®éc lËp nhau th× dù ¸n ®Çu t ®îc chän lµ dù ¸n
cã NPV>0. Víi dù ¸n cã NPV =0, doanh nghiÖp sÏ tïy theo sù cÇn
thiÕt cña nã ®èi víidn mµ ra quyÕt ®Þnh.
-
§èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t cã tÝnh ph¬ng ¸n, tøc lµ chÊp nhËn dù ¸n n¸y
th× ph¶i lo¹i bá dù ¸n kh¸c th× dù ¸n ®Çu t ®îc lùa chän lµ dù ¸n cã
NPV cao nhÊt.
*¦u ®iÓm
Ph¬ng ph¸p NPV cho biÕt quy m« sè tiÒn l·i cã thÓ thu ®îc tõ dù ¸n.Ph¬ng
ph¸p NPV kh¾c phôc ®îc nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p thêi gian hoµn vèn còng nh
ph¬ng ph¸p tû lÖ hoµn vèn néi bé mµ ta sÏ ®Ò cËp díi ®©y.
Ph¬ng ph¸p NPV cã tÝnh ®Õn gi¸ trÞ theo thêi gian cña tiÒn, tÝnh ®Çy ®ñ mäi
kho¶n chi vµ thu trong c¶ thêi kú ho¹t ®éng cña dù ¸n. V× vËy, NPV lµ tiªu chuÈn ®Ó
chän tËp dù ¸n, tøc lµ chän ra kh«ng ph¶i mét dù ¸n mµ lµ mét sè dù ¸n trong sè
nh÷ng dù ¸n cã thÓ cã ®Ó ®¹t tæng lîi Ých lín nhÊt víi nguån lùc cã h¹n.
* Nhîc ®iÓm
Ph¬ng ph¸p NPV phô thuéc vµo tû lÖ chiÕt khÊu r ®îc lùa chän, tû lÖ nµy cµng
nhá th× NPV cµng lín vµ ngîc l¹i. ViÖc x¸c ®Þnh tû lÖ chiÕt khÊu chÝnh x¸c lµ rÊt
khã kh¨n, nhÊt lµ khi thÞ trêng cã sù biÕn ®éng.
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ph¬ng ph¸p NPV kh«ng ¸p dông cho c¸c dù ¸n cã thêi h¹n kh¸c nhau vµ cã
vèn ®Çu t kh¸c nhau. Do ®ã, muèn so s¸nh ph¶i chuyÓn ®æi thêi h¹n cña c¸c dù
¸n.
NPV lµ chØ tiªu tuyÖt ®èi nªn chØ dõng l¹i ë møc ®é x¸c ®Þnh lç l·i thùc cña
dù ¸n mµ cha thÊy ®îc gi¸ trÞ lîi Ých thu ®îc tõ mét ®ång vèn ®Çu t.
2.2.4.2 Ph¬ng
Ph¬ng ph¸p tû lÖ hoµn vèn néi bé
Tû lÖ hoµn vèn néi bé (Internal Rate of Return, viÕt t¾t lµ IRR) ®o lêng tû lÖ
hoµn vèn ®Çu t cña mét dù ¸n. VÒ kü thuËt tÝnh to¸n, IRR cña mét dù ¸n lµ tû lÖ
chiÕt khÊu mµ t¹i ®ã NPV = 0.
§Ó x¸c ®Þnh IRR ta ¸p dông ph¬ng ph¸p néi suy tuyÕn tÝnh. Tríc hÕt, cÇn t×m
2 tû lÖ chiÕt khÊu, mét cho NPV cã gi¸ trÞ d¬ng, mét cho NPV cã gi¸ trÞ ©m. Sau ®ã
¸p dông c«ng thøc:
IRR r1
NPV1 (r2 r1 )
( NPV1 NPV2 )
r1 lµ tû lÖ chiÕt khÊu nhá h¬n
r2 lµ tû lÖ chiÕt khÊu lín h¬n
NPV1 lµ gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng d¬ng, øng víi r1
NPV2 lµ gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng ©m, øng víi r2
Khi sö dông ph¬ng ph¸p néi suy nªn lÊy kho¶ng c¸ch gi÷a hai tû lÖ ®îc chän
kh«ng nªn vît qu¸ 5%.
Ph¬ng ph¸p nµy cho thÊy, IRR lµ tû lÖ hoµn vèn néi bé tõ nh÷ng kho¶n thu
nhËp cña mét dù ¸n. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ nÐu dù ¸n chØ cã IRR = r th× c¸c kho¶n thu
nhËp tõ dù ¸n chØ ®ñ ®Ó hoµn tr¶ phÇn vèn gèc vµ l·i ®· ®Çu t ban ®Çu vµo dù ¸n.
Sö dông ph¬ng ph¸p IRR x¸c ®Þnh cho c¸c t×nh huèng ®Çu t sau:
-
NÕu hai dù ¸n ®Çu t ®éc lËp nhau th× dù ¸n cã IRR > r sÏ ®îc chän.
NÕu IRR = r th× tuú theo yªu cÇu ®èi víi dù ¸n, chñ ®Çu t cã thÓ chÊp
nhËn hay b¸c bá nã.
-
NÕu hai dù ¸n ®Çu t lo¹i trõ nhau, ta chän dù ¸n cã IRR lín nhÊt.
*¦u ®iÓm
Tû lÖ hoµn vèn néi bé chØ râ l·i suÊt vay tèi ®a mµ dù ¸n cã thÓ chÞu ® îc nÕu
ph¶i vay vèn. §©y lµ mét th«ng tin quan träng ®èi víi hÇu hÕt c¸c nhµ ®Çu t mµ
kh«ng mét ph¬ng ph¸p nµo cã thÓ mang l¹i ®îc. Qua ®ã cho phÐp x¸c ®Þnh ®îc
l·i suÊt tèi thiÓu mµ dù ¸n cã thÓ mang l¹i.
Ph¬ng ph¸p nµy cßn cho phÐp ®¸nh gi¸ ®îc møc sinh lêi cña dù ¸n cã tÝnh
®Õn yÕu tè gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn vµ cho phÕp so s¸nh møc sinh lêi víi chi phÝ vèn
®Ó ®¸nh gi¸ ®îc hiÖu qu¶ sö dông vèn.
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
* Nhîc ®iÓm
Trong trêng hîp gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng cña dù ¸n ®æi dÊu nhiÒu lÇn dÉn ®Õn ®êng cong NPV c¾t trôc hoµnh t¹i nhiÒu ®iÓm th× sÏ cã nhiÒu gi¸ trÞ cña IRR. Tõ ®ã
dÉn ®Õn viÖc khã x¸c ®Þnh chÝnh x¸c IRR nµo lµm chØ tiªu ®¸nh gi¸.
Ngoµi ra, ph¬ng ph¸p nµy cha quan t©m ®Õn quy m« cña vèn ®Çu t. Cã thÓ
cã nh÷ng dù ¸n IRR cao nhng quy m« nhá h¬n mét dù ¸n cã IRR thÊp h¬n nhng
quy m« lín h¬n. Bëi vËy, khi lùa chän dù ¸n cã IRR cao rÊt cã thÓ bá qua c¬ héi thu
®îc gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng lín h¬n.
Ph¬ng ph¸p IRR kh«ng ®o lêng ®îc gi¸ trÞ t¨ng thªm do dù ¸n mang l¹i do
®ã lµm cho nhµ ®Çu t khã cã thÓ biÕt chÝnh x¸c m×nh sÏ thu ®îc bao nhiªu trong t¬ng lai.
2.2.4.3 Ph¬ng
Ph¬ng ph¸p thêi gian hoµn vèn
Thêi gian hoµn vèn (Payback Period, viÕt t¾t lµ PP) cña mét dù ¸n lµ ®é dµi
®Ó thu håi ®ñ vèn ®Çu t ban ®Çu. Nã kh«ng chØ cã ý nghÜa khi ®a ra quyÕt ®Þnh ®Çu
t mµ cßn lµ thíc ®o ®Ó c¸cnhµ ®Çu t xem xÐt thêi h¹n thu håi vèn còng nh tÝnh kh¶
thi cña dù ¸n ®Çu t.
Cã hai c¸ch x¸c ®Þnh thêi gian hoµn vèn:
Thêi gian hoµn vèn gi¶n ®¬n (®îc dïng trong giai ®o¹n nghiªn cøu tiÒn
kh¶ thi). ChØ tiªu nµy kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c c¸c yÕu tè t¸c ®éng.
Thêi gian hoµn vèn gi¶n ®¬n ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau:
PP
Tæng vèn dÇu t
Lîi nhuËn sau thuÕ KhÊu hao
TÝnh thêi gian hoµn vèn tõ lîi nhuËn sau thuÕ vµ khÊu hao cho phÐp thÊy ®îc mét c¸ch ®Çy ®ñ kh¶ n¨ng thu håi vèn, lo¹i trõ sù thiªn lÖch trong dù tÝnh lîi
nhuËn cao, trÝch khÊu hao thÊp nh»m ®¹t ®îc chØ tiªu hoµn vèn ng¾n. Nhµ ®Çu t
cÇn ph¶i quan t©m lùa chän ph¬ng ph¸p vµ møc ®é tÝnh khÊu hao hµng n¨m sao
cho kh«ng lµm cho gi¸ thµnh qu¸ cao nhng còng ph¶i võa kÞp thêi thu håi ®ñ vèn
®Çu t tríc khi kÕt thóc dù ¸n hoÆc tríc khi m¸y mãc l¹c hËu vÒ mÆt kü thuËt.
Thêi gian hoµn vèn cã chiÕt khÊu (dïng trong nghiªn cøu kh¶ thi)
Nguyªn t¾c: Theo ph¬ng ph¸p nµy ngêi ta quy ®æi vèn ®Çu t bá ra trong tõng
n¨m còng nh thu nhËp rßng tõng n¨m vÒ mét thêi ®iÓm ®Ó tÝnh to¸n. Thêi ®iÓm ®ã
cã thÓ khi dù ¸n b¾t ®Çu bá vèn hoÆc dù ¸n b¾t ®Çu ®i vµo s¶n xuÊt.
Ph¬ng ph¸p tÝnh:
Ph¬ng ph¸p céng dån: §©y lµ ph¬ng ph¸p céng dån thu nhËp rßng ®· x¸c
®Þnh cña c¸c n¨m ®îc quy vÒ thêi ®iÓm gèc cho ®Õn khi chóng ®ñ bï ®¾p vèn ®Çu
t ban ®Çu. Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông ®Ó tÝnh thêi gian hoµn vèn gi¶n ®¬n ( nhng
dßng tiÒn cña c¸c n¨m kh«ng ®îc quy ®æi vÒ cïng mét thêi ®iÓm).
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ph¬ng ph¸p trõ dÇn: Víi ph¬ng ph¸p nµy, thay b»ng viÖc x¸c ®Þnh thu nhËp
rßng cña c¸c n¨m råi quy vÒ thêi ®iÓm gèc, ta gi÷ nguyªn nã vµ thùc hiÖn quy
chuyÓn chi phÝ ®Çu t ban ®Çu ®Õn thêi ®iÓm c¸c n¨m trong t¬ng lai sau ®ã lÊy chi
phÝ nµy trõ ®i thu nhËp rßng cña tõng n¨m cho ®Õn khi nã b»ng kh«ng. T¹i thêi ®iÓm
®ã chÝnh lµ sè n¨m cÇn thiÕt ®Ó thu håi vèn ®Çu t.
Theo ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ thêi gian hoµn vèn, nÕu rót ng¾n ®îc thêi gian
nµy sÏ tèt h¬n cho mét dù ¸n ®Çu t.
*¦u ®iÓm
Ph¬ng ph¸p thêi gian hoµn vèn thêng ®îc sö dông v× nã ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu,
dÔ tÝnh, dÔ ¸p dông vµ ®îc sö dông nh mét c«ng cô sµng läc. Ph¬ng ph¸p nµy
thÝch hîp víi nh÷ng dù ¸n cã quy m« võa vµ nhá, vèn ®Çu t Ýt, thêi gian hoµn vèn
ng¾n, ®iÒu kiÖn kinh doanh gÆp nhiÒu rñi ro, cÇn thu håi vèn nhanh.
*Nhîc ®iÓm
Ph¬ng ph¸p nµy kh«ng quan t©m ®Õn lîi nhuËn thu ®îc sau thêi gian hoµn
vèn. Do ®ã, cã thÓ dÉn ®Õn viÖc bá qua nh÷ng dù ¸n cã thêi gian hoµn vèn dµi nhng mang l¹i lîi nhuËn cao ®Ó thùc hiÖn nh÷ng dù ¸n cã thêi gian hoµn vèn ng¾n nh ng cha ch¾c cã hiÖu qu¶ lín. §Æc biÖt lµ cã thÓ bá qua nh÷ng dù ¸n cã thêi gian thi
c«ng l©u tríc khi ®a vµo vËn hµnh vµ sinh l·i mÆc dï dù ¸n ®ã cã thÓ quan trong
trong ph¸t triÓn dµi h¹n cña doanh nghiÖp, nhÊt lµ khi cã sù thay ®æi ®Þnh híng.
Do kh«ng quan t©m ®Õn tæng lîi nhuËn nªn viÖc xÕp h¹ng dù ¸n kh«ng phï
hîp víi môc tiªu tèi ®a hãa lîi nhuËn cña chñ ®Çu t.
Thêi gian hoµn vèn cã chiÕt khÊu phô thuéc vµo r, nÕu r cµng lín th× PP cµng
lín vµ ngîc l¹i. Do vËy cïng mét dù ¸n nhng chän r kh¸c nhau th× sÏ dÉn ®Õn PP
kh¸c nhau.
2.2.4.4 Ph¬ng
Ph¬ng ph¸p chØ sè doanh lîi
ChØ sè doanh lîi (Profit Index, viÕt t¾t lµ PI) lµ mèi quan hÖ tû sè gi÷a thu
nhËp rßng hiÖn t¹i so víi vèn ®Çu t ban ®Çu.
PI ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
PI
PV
P
Trong ®ã P lµ vèn ®Çu t ban ®Çu
PV lµ thu nhËp rßng hiÖn t¹i
§¸nh gi¸ vµ lùa chän dù ¸n : Khi PI < 1, lo¹i bá dù ¸n. Khi PI = 1 tuú tõng trêng hîp cô thÓ ®Ó quyÕt ®Þnh ®Çu t hay kh«ng. Khi PI > 1 nÕu dù ¸n ®éc lËp th× tÊt
c¶ dù ¸n ®Òu ®îc chän, cßn nÕu lµ c¸c dù ¸n lo¹i trõ nhau th× chän dù ¸n cã PI lín
nhÊt.
*¦u ®iÓm
20