B
TR
GIÁO D C VÀ ÀO T O
NG
I H C KINH T TP.HCM
-----oOo-----
PH M T N HÒA
CÁC NHÂN T
NH H
NG
N CHÍNH SÁCH C
C A CÁC DOANH NGHI P VI T NAM
LU N V N TH C S KINH T
TP. H Chí Minh – N m 2012
T C
B
TR
GIÁO D C VÀ ÀO T O
NG
I H C KINH T TP.HCM
-----oOo-----
PH M T N HÒA
CÁC NHÂN T
NH H
NG
N CHÍNH SÁCH C
T C
C A CÁC DOANH NGHI P VI T NAM
Chuyên ngành
: Tài Chính – Ngân hàng
Mã S
: 60340201
LU N V N TH C S KINH T
Ng
ih
ng d n khoa h c: PGS – TS NGUY N TH LIÊN HOA
TP. H Chí Minh – N m 2012
L I CAM OAN
Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u
Các s li u, k t qu nghiên c u
c l p c a tôi.
c nêu trong lu n v n là trung th c,
c trích d n và có tính k th a, phát tri n t các tài li u, t p chí, các công trình
nghiên c u ã
c công b , các website,..
Các gi i pháp nêu trong lu n v n
c rút ra t nh ng c s lý lu n và
quá trình nghiên c u th c ti n.
TP.HCM,30 tháng 12 n m 2012
TÁC GI
PH M T N HÒA
L IC M
Tr
N
c tiên, tôi xin chân thành c m n PGS. TS. Nguy n Th Liên Hoa ã
nhi t tình h
ng d n và giúp
tôi trong su t quá trình th c hi n lu n v n t t
nghi p này.
Tôi c ng xin g i l i c m n chân thành
Kinh t TP.HCM, nh ng ng
n Quý Th y Cô Tr
i ã t n tâm gi ng d y, truy"n
quý báu cho tôi trong su t th i gian tôi h!c t p t i tr
ng
i h!c
t nh ng ki n th c
ng.
TP.HCM, 30 tháng 12 n m 2012
TÁC GI
PH M T N HÒA
M CL C
TRANG PH BÌA
L I CAM OAN
M CL C
DANH M C CÁC B NG
TÓM T T
1. Gi i thi u………………………………………………………………………...2
1.1 Lý do ch n
1.2 V n
tài……………………………………………………………….2
nghiên c u……………………………………………………………..2
1.3 M c tiêu, ph
ng pháp, d li u và ph m vi nghiên c u…………………….4
2. T ng quan các k t qu nghiên c u tr
c ây ………………………………...5
2.1 C s lý thuy t …………………………………………………………………5
2.1.1 Cách ti p c n c a Modigliani & MILLER (1961) v tính không liên quan
c a c t c……………………………………………………………………………5
2.1.2 Chính sách c t c, v n
i di n ………………………………………… 5
2.1.3 Chính sách c t c và thông tin b t
i x ng………………………………. 6
2.2 Các nghiên c u v các y u t
ng
3. Ph
nh h
n c t c...................................
8
ng pháp nghiên c u ……………………………………………………..20
3.1 Mô hình nghiên c u………………………………………………………….20
3.2 Mô t c s d li u………………………………………………………… 21
3.2.1 Xây d ng các bi n và gi thuy t nghiên c u……………………………….21
3.2.2 Ngu n s li u và ph
ng pháp thu th p……………………………………26
3.2.3 X lý d li u b ng h i quy tuy n tính………………………………………26
3.2.4 Ch y mô hình………………………………………………………………..26
4. K t qu nghiên c u…………………………………………………………….28
4.1 Th ng kê mô t ………………………………………………………………..28
4.2 Phân tích t
ng quan…………………………………………………………30
4.3 K t qu h i qui
cl
ng m c
tác
ng c a các nhân t t i t l chi tr
c t c…………………………………………………………………………..
32
4.3.1 Mô hình h i qui cho t t c các bi n………………………………………...32
4.3.2 Mô hình h i quy gi i h n…………………………………………………...34
5. Th o lu n và
ra các gi i pháp……………………………………………..37
5.1 Th c tr ng vi c chi tr c t c t i các doanh nghi p niêm y t trên sàn ch ng
khoán Vi t Nam trong nh ng n m qua…………………………………………37
5.2
xu t cho các doanh nghi p t i Vi t Nam v v n
quy t
nh chính
sách chia c t c……………………………………………………………………38
5.3 H n ch c a
tài và h
TÀI LI!U THAM KH O
PH L C
ng nghiên c u ti p theo…………………………39
DANH M C CÁC B NG
B ng 4.1: Th ng kê mô t t# l chi tr c$ t c và các nhân t
h
nh
ng……………………………………………………………………………....29
B ng 4.2: Ma tr n h s t
ng quan gi a các bi n
………………………………….. …………………………………………………31
B ng 4.3: ánh giá s phù h p c a mô hình h%i qui t$ng
…………………………..........................................................................................32
B ng 4.4: Ki m
nh ý ngh&a c a mô hình h%i qui t$ng
……………………………....……………………………………………………..33
B ng 4.5: H S H%i Qui T$ng
……………………………....……………………………………………………..33
B ng 4.6: ánh giá s phù h p c a mô hình h%i qui rút g!n
……………………………....……………………………………………………..34
B ng 4.7: Ki m
nh ý ngh&a c a mô hình h%i qui rút g!n
……………………………....……………………………………………………..35
B ng 4.8: H S H%i quy t$ng c a mô hình rút g!n
……………………………....……………………………………………………..35
1
Tóm t t
Trong khi v n còn các tranh cãi v chính sách c t c c a công ty t i các th
tr
ng v n hoàn h o, các tranh cãi này còn nhi u h n trong th gi i th c n i không có
s
t n t i c a th tr
phí
i x ng, v n
chi
i di n, thu , và chi phí giao d ch, t t c càng làm cho chính sách c t c tr nên
quan tr ng.
ã có r t nhi u các nghiên c u lý thuy t và th c nghi m c g ng xác
nh ng y u t quy t
ch a có s
V n
ng hoàn h o. S hi n di n c a thông tin b t
nh
n chính sách c t c c a công ty. Tuy nhiên,
ng thu n v nh ng y u t
nh h
này th m chí còn ph c t p h n khi
nh
n nay, v n
ng
n chính sách c t c c a công ty.
c p
n nh ng th tr
ng kinh t m i
n i. Nghiên c u này c g ng tìm hi u thêm v chính sách c t c t i th tr
khoán Vi t Nam, n i mà các nghiên c u v các y u t quy t
nh
ng ch ng
n chính sách chia
c t c c a công ty còn h n ch .
Nghiên c u này t p trung vào vi c
t
c hai m c tiêu chính.M c tiêu th
nh t là th c nghi m ki m tra các y u t quy t
và tìm hi u m i t
nh chính sách c t c c a các công ty
ng quan gi a c t c và các y u t này.Phân tích nh h
c tính c a các công ty nh l i nhu n, t ng tr
công ty… trên mô hình chi tr c t c
y u t này
th hai c a
xác
ng c a các
ng, òn b y tài chính, quy mô, tu i
nh m c
nh h
ng khác nhau c a các
i v i chính sách thanh toán c t c c a các công ty t i Vi t Nam.M c tiêu
án là
xu t ra
nh h
ng và gi i pháp cho các chính sách quy t
chia c t c cho các doanh nghi p t i th tr
nghiên c u ti p theo b sung cho
ng Vi t Nam
Vi t Nam. Các tác
ngh h
ã
c s" d ng trong mô
làm t ng kh n ng gi i thích c a mô hình trong b i c nh th tr
ng
ng
tài này.
Nhi u bi n s có ý ngh!a nghiên c u trong quá kh
hình h i quy này
ng th i
nh
ng
i v i c t c t# nghiên c u này cho th y r$ng t ng tài s n
c a công ty (quy mô doanh nghi p), thu nh p, ch% s PE và tu i c a công ty có tác
ng áng k
n chính sách chi tr c t c c a doanh nghi p. Do ó, nhà qu n lý c&n
2
ph i t p trung nhi u h n vào vi c phát tri n l i nhu n và có chính sách d tr ngu n
ti n h p lý
t# ó xây d ng
t c v n là m t câu
c chính sách c t c phù h p. Dù sao, chính sách c
c gi i quy t và &y tranh cãi, do ó có ý ngh!a cho vi c
ch a
nghiên c u sâu h n trong t
ng lai, nh t là t i th tr
ng ch ng khoán còn non tr'
Vi t Nam.
1. Gi i thi u
1.1 Lý do ch n
tài:
Các nghiên c u th c nghi m tr
phát tri n.
tr
c a s t p trung ch y u vào các n n kinh t
tài nghiên c u này ti n hành xem xét các v n
t# quan i m c a các th
ng m i n i. M c tiêu chính c a nghiên c u này là th c nghi m ki m tra
xác
nh chính sách c t c h p lý b$ng vi c tìm ki m các ng d ng c a mô hình Lintner
vào th tr
ng ch ng khoán Vi t Nam t# 2008-2011. Công vi c nghiên c u này c(ng
tìm cách ki m tra và xác
nh t&m quan tr ng t
ng
i c a m t s y u t quy t
nh
n chính sách c t c trong b i c nh Vi t Nam. Trong b i c nh Vi t Nam, vài nghiên
c u ã phân tích các y u t
nh h
ng
n hành vi chi tr c t c c a các công ty nh ng
trong giao o n c( h n t# 2005-2009. Tuy nhiên, v n ch a th
v mô hình thanh toán c t c c a các công ty
a ra k t lu n rõ ràng
Vi t Nam do th tr
ng ch ng khoán
Vi t Nam còn r t non tr' và các tài li u nghiên c u phân tích các hành vi c t c c a
các công ty doanh nghi p trong b i c nh Vi t Nam c(ng còn h n ch .
1.2 V n
nghiên c u:
Sau khi Miller và Modigliani (1961) tiên phong v gi thuy t không liên quan
c a c t c, các nhà kinh t tài chính ã c i ti n m t s lý thuy t còn mâu thu n trong
n) l c gi i thích lý do t i sao chính sách c t c c a công ty trong th c t không còn
quan tr ng. M t s lý thuy t ã phát tri n
gi i thích s liên quan c a chính sách c
t c do có s t n t i c a thu (Litzenberger và Ramaswamy, n m 1979, Poterba và
Summers, 1984, và Barclay, 1987). M t gi thuy t v chính sách c t c khác cho th y
r$ng chính sách c t c b
nh h
ng b i th tr
ng không hoàn h o nh thông tin b t
3
i x ng và chi phí
thuy t tín hi u, d
i di n. Tr
c ây, chính sách c t c c(ng
oán r$ng các công ty có th truy n
c bi t
n nh lý
t thông tin cho th tr
ng
b$ng cách tr c t c (Bhattacharya, 1979, Miller và Rock, n m 1985, và Bali, 2003).
Lý thuy t
lý và c
i di n cho r$ng c t c có th làm gi m chi phí do xung
ông (ho c c
t gi a nhà qu n
ông ki m soát thi u s ) (Rozeff, 1982, Easterbrook, 1984,
Jensen, 1986, và Alli et al.,1993).
Mô hình chính sách c t c c a các công ty không nh ng thay
mà còn theo
c thù c a các qu c gia,
c bi t là gi a các th tr
Glen et al. (1995) tìm th y r$ng chính sách c t c t i các th tr
tr
i theo th i gian
ng v n phát tri n.
ng m i n i r t khác th
ng v n phát tri n. Tài li u này báo cáo r$ng t* l thanh toán c t c
ang phát tri n ch% b$ng kho ng 2/3 c a các n
các n
c
c phát tri n. G&n ây h n, Ramcharran
(2001) c(ng nghiên c u và th y r$ng m c sinh l i c t c th
ng th p t i các th tr
ng
m i n i. Aivazian et al. (2003) ã so sánh m t m u các công ty ho t
ng trong tám th
tr
c l i v i nghiên
ng m i n i v i m t m u 99 công ty t i M+ và
a ra k t lu n ng
c u c a Glen et al. (1995) và Ramcharran (2001), khi ông cho r$ng t* l thanh toán c a
các công ty
th tr
ng m i n i c(ng t
ng
ng v i các công ty t i M+.
i u áng
chú ý là Aivazian s" d ng c s d li u t# t ch c Tài chính Qu c t (IFC), t
nh Glen et al (1995) ã s" d ng.
ng t
i u này càng làm t ng thêm tính gây tranh cãi c a
chính sách c t c.
Th tr
ng m i n i khác các n
qu ít h n, bi n
Th tr
c phát tri n
nhi u khía c nh: thông tin hi u
ng nhi u h n, và có v n hóa th p h n (Kumar và Tsetsekos, 1999).
ng m i n i c(ng khác th tr
ng phát tri n
nh ng
c i m nh mô hình
qu n tr doanh nghi p, thu áp cho c t c, l i nhu n &u t và c c u s h u. H n n a,
th tr
ng m i n i bao g m Vi t Nam th
ng có
c tr ng là tính s h u t p trung cao
m t t ch c ho c cá nhân và h th ng tài chính d a vào ngân hàng ch không ph i
d a vào th tr
ng v n. Các ngân hàng óng m t vai trò quan tr ng trong vi c thu h,p
kho ng cách thông tin gi a nhà qu n lý v i th tr
ng, làm cho vai trò c a c t c nh
4
m t thi t b phát tín hi u và làm gi m chi phí trung gian. Ngoài ra, các công ty t i các
th tr
tr
ng m i n i l i b h n ch v tài chính nhi u h n so v i các công ty t i các th
ng phát tri n n i vi c ti p c n v n
c d i dào, và i u này có th
nh h
ng
n
chính sách c t c c a h .
Tuy nhiên, th tr
t
ng t nhau. Trong tr
m c
tr
ng ch ng khoán m i n i c(ng th
ng có m t s
ng h p này, chính sách c t c c a các công ty t i Vi t Nam,
nào ó, có th c(ng có cùng m t s
i mt
ng
ng quan tr ng v i các th
ng m i n i khác. Vì v y, qua c s lý thuy t và nghiên c u các
hi n trên các th tr
c i m
ng m i n i nh -n
, Jordan, Pakistan…,
mu n tìm hi u v chính sách c t c t i các th tr
tài ã
tài nghiên c u này
ng v n ang phát tri n,
nghiên c u vào Vi t Nam b$ng cách xem xét các y u t ti m n ng có th
n chính sách c t c c a các công ty
c niêm y t t i th tr
c th c
ng d ng
nh h
ng
ng ch ng khoán Vi t
Nam.
1.3 M c tiêu, ph
ng pháp, d li u và ph m vi nghiên c u
Nghiên c u này s" d ng m t b ng d li u c a 380 công ty
th tr
ng ch ng khoán Vi t Nam t# 2008
quy t
nh
n chính sách
n 2011. Nghiên c u
tr c t c c a công ty cho các c
c niêm y t trên
c tính các y u t
ông c a mình thông
qua các thông s k+ thu t c a mô hình Lintner. M c tiêu nghiên c u là tìm
k t qu
nh l
ng
gi i thích các y u t
nh h
ng
c các
n chính sách c t c t i các
công ty.
Các d li u
ph&n
c s" d ng có ngu n g c t# báo cáo hàng n m c a các công ty c
c niêm y t trên 2 sàn ch ng khoán Vi t Nam (HOSE và HNX). T# các d li u
tài chính, c s d li u
c xây d ng bao g m t t c các s li u tài chính cho t t c
các công ty. Nghiên c u này bao g m c công ty có c(ng nh không chi tr c t c.
5
2. T ng quan các k t qu nghiên c u tr
c ây
2.1 C s lý thuy t
Ph&n c s lý thuy t này t p trung vào các mô hình khác nhau và các lý thuy t
liên quan
nh n
n
tài nghiên c u này. Có nhi u tr
ng phái khác nhau v quan i m và
nh v chính sách c t c nh sau:
2.1.1 Cách ti p c n c a Modigliani & MILLER (1961) v tính không liên quan c a
c t c:
N m 1961, Merton Miller và Franco Modigiliani (M & M) cho th y r$ng d a
trên m t s gi
nh
n gi n, chính sách c t c c a công ty không nh h
tr c a công ty. Ti n
ng
n giá
c b n cho l p lu n c a h là giá tr doanh nghi p
c xác
nh b i vi c l a ch n &u t t i u. Vi c chi tr c t c ra ngoài chính là ph&n còn l i
gi a thu nh p và các kho n &u t , ho c
n gi n là m t ph&n còn l i.T# quan i m
c a nhà &u t , chính sách c t c càng không có liên quan b i vì b t k. dòng ti n
mong mu n c a các kho n thanh toán
u có th
c l p i l p l i b$ng vi c mua và
bán v n ch s h u. Vì v y, các nhà &u t s/ không tr thêm ti n cho b t k. chính
sách c t c c th . M & M k t lu n r$ng v i chính sách t i a hóa &u t , vi c công ty
l a ch n chính sách c t c nào c(ng không có tác
cách khác, t t c các chính sách chia c t c là t
ng
ng
n l i ích c a c
ng. Nh n
ông. Nói
nh quan tr ng nh t
trong phân tích c a Miller và Modigliani là v n có nh ng tình hu ng mà trong ó
chính sách c t c có th
gi
nh c b n b thay
nh h
ng
i.
2.1.2 Chính sách c t c, v n
i di n
M c thanh toán c t c m t ph&n
c th c hi n b i
n giá tr doanh nghi p b i vì m t trong nh ng
c xác
nh b i các yêu c&u c a c
i di n qu n lý c a mình. Tuy nhiên, tác
ông và
ng lên chính sách
thanh toán c t c l i do t# phía m t lo t các ch s h u có quy n yêu c&u b i th
các ch n , các nhà qu n lý và nhà cung c p. M i t
t gi a:
ng quan
ng,
i di n t n t i m i xung
6
-
các c
ông so v i bên cho vay n
-
C
ông so v i nhà qu n lý
C
ông là ng
i nh n c t c duy nh t và luôn luôn mu n nh n
thanh toán c t c l n, ng
h n ch
b o
Trong m i t
c kho n
c l i, các ch n mong mu n vi c thanh toán c t c
c
m các ngu n l c c a công ty s0n sàng tr n theo yêu c&u c a mình.
ng quan gi a c
ông - nhà qu n lý, m c l
hình th c khác) cho nhà qu n lý
ng th
ng (b$ng ti n và các
c g n v i l i nhu n và quy mô công ty, nên nhà
qu n lý mong mu n thanh toán c t c th p. M c thanh toán c t c th p t i a hóa quy
mô c a tài s n thu c quy n qu n lý ki m soát, t i a hóa vi c qu n lý &u t linh ho t,
và làm gi m s c&n thi t ph i ti p c n các th tr
t .C
tài tr cho các kho n &u
ng v n
ông m c khác l i mu n nhà qu n lý ti p c n các th tr
các kho n &u t và
ti p c n các th tr
ng v n
tài tr cho
l i ít ti n có s0n trong tay c a nhà qu n lý và b t bu c h ph i
tài tr cho các kho n &u t và ra quy t
ng v n
qu h n và tránh lãng phí. Th tr
nh &u t hi u
ng cung c p v n này giám sát nhà qu n lý m t cách
có k* lu t và ch t ch/. T# ó, các c
ông có th s" d ng chính sách c t c
khích các nhà qu n lý l u tâm h n
n l i ích c a ch s h u và vi c tr c t c cao
h n giúp giám sát nhà qu n lý t t và k* lu t h n t# các th tr
khuy n
ng v n.
Ngoài ra, còn m t s các nghiên c u quan tr ng khác v xung
tv n
i
di n nh c a Berle và Means (1932), phân tích c a Easterbrook (1984), Jensen &
Meckling (1986), Lang và Linzenberger (1989), Jensen, Solberg và Zorn (1992)
Agrawal và Jayaraman (1994), Yoon và Starks (1995), Denis, Denis, và Sarin (1997)
Heaton (2002).
2.1.3 Chính sách c t c và thông tin b t
Trong m t th tr
ng thông tin
nhà qu n lý, ngân hàng, c
i x ng
i x ng, t t c các bên tham gia bao g m c
ông, và nh ng ng
i khác
u có cùng thông tin v m t
công ty. Tuy nhiên, n u m t nhóm có thông tin nhi u h n v hi n tr ng, tình hình và
tri n v ng c a công ty trong t
ng lai thì khi ó thông tin không
i x ng t n t i. H&u
7
h t các h c gi và các chuyên gia tài chính tin r$ng các nhà qu n lý có thông tin v
công ty c a h nhi u h n các bên có liên quan khác.
C t c thay
i (t ng, gi m), kh i x
ng vi c chi tr c t c (chi tr c t c l&n
&u ho c chi tr c t c tr l i sau m t th i gian dài không chi tr c t c), và vi c
ng ng thanh toán c t c
c công b th
ng xuyên trên các ph
tài chính. M)i khi có nh ng thông báo này, giá c phi u th
b t ng c t c ho c kh i x
các t p oàn l n t i M+ th
ng gi m n u công ty
c tài chính (CFO) trong
ng cho r$ng vi c tr c t c báo hi u tri n v ng c a m t
công ty. Trong m t cu c kh o sát các giám
Abrutyn và Turner (1990), 63% s ng
cho th tr
ng t ng n u công ty công
ng chi tr c t c, và giá c phi u th
tuyên b c t gi m c t c ho c ng ng chia c t c. Các giám
ng ti n truy n thông
ng là nguyên nhân &u tiên
i
c i u hành (CEO)
c th c hi n b i
c h1i x p h ng vi c mu n
a ra tín hi u
tr c t c.
Nghiên c u th c nghi m trong v n
báo hi u c a c t c bao g m Akerlof
(1907) và mô hình Bhattacharya (1979), mô hình John và Williams (1985), mô hình
Miller và Rock (1985), Constantinides và Grundy (1989), John và Nachman Kale
(1986) và Noe (1990), Allen . Bernado, và Welch (2000). Thông tin v tri n v ng c a
m t doanh nghi p có th bao g m các d án hi n t i c a công ty và các c h i &u t
trong t
ng lai. Chính sách c t c c a công ty, có th là duy nh t ho c k t h p v i các
tín hi u khác, ch2ng h n nh các thông báo v n &u t , ho c mua bán c phi u n m
gi n i b , có th
c thông tin
n th tr
nh n t t c các thông báo t ng c t c
ng v n ã ít thông tin. Pettit (1972) ghi
c theo sau b i s t ng giá áng k c a c
phi u và thông báo gi m c t c làm gi m giá c phi u áng k sau ó. Ba
c u v thay
i l n trong chính sách c t c c a Asquith và Mullins (1983), Healy và
Palepu (1988), và Michaely, Thaler và Womack (1995) cho th y r$ng th tr
ng r t m nh
tài nghiên
i v i nh ng thông báo nh v y.
ng ph n
8
2.2 Các nghiên c u v các y u t
Ph&n này
nhau có th
nh h
ng
n c t c:
c p
n các vi c gi i thích nguyên nhân t i sao các y u t khác
ng
n quy t
nh h
nh chia c t c c a công ty, bao g m c vi c l a
ch n các bi n có liên quan. Nh ng y u t
b i các nghiên c u tr
c và
c trình bày d
c cho là có nh h
i ây th
ng quan tr ng
ng
c
xu t
n chính sách c
t c:
L i nhu n
M ts y ut
h
ng
ã
ã
n các quy t
c xác
nh t# các nghiên c u th c nghi m tr
c mà có nh
nh chính sách c t c c a công ty Black (1976). L i nhu n t# lâu
c coi là ch% s hàng &u nói lên kh n ng tr c t c cùa công ty. Lintner (1956)
ã ti n hành m t nghiên c u c
i n v cách các nhà qu n lí t i M+
a ra quy t
nh
chia c t c. Ông ã phát tri n m t mô hình toán h c nh1 g n d a trên cu c kh o sát 28
công ty ngành công nghi p t i M+ mà nh ng công ty này
c coi là tiêu bi u v m t
tài chính. Theo ông các kho n thu nh p hi n t i và c t c n m tr
c nh h
ng
n các
mô hình thanh toán c t c c a công ty. Fama và Babiak (1968) ã nghiên c u các y u
t quy t
nh thanh toán c t c c a t#ng công ty trong th i gian 1946-1964. Nghiên
c u k t lu n r$ng thu nh p ròng cung c p ph
các dòng ti n mà thu nh p ròng và kh u hao
ng pháp o l
ng c t c t t h n so v i
c bao g m nh các bi n riêng bi t
trong mô hình. Baker, Farrelly và Edelman (1986) kh o sát 318 công ty niêm y t t i
sàn ch ng khoán New York và k t lu n r$ng các y u t quy t
toán c t c là m c thu nh p d
oán trong t
nh chính vi c thanh
ng lai và mô hình c t c trong quá kh .
Pruitt và Gitman (1991) ph1ng v n các nhà qu n lý tài chính c a 1000 công ty l n nh t
n
c M+ và nh n th y r$ng, l i nhu n n m hi n t i và quá kh là nh ng y u t quan
tr ng nh h
ng
n thanh toán c t c và y u t r i ro (bi n thiên c a thu nh p qua
t#ng n m) c(ng xác
nh chính sách c t c c a các công ty. Baker và Powell (2000)
k t lu n t# cu c kh o sát các công ty niêm y t t i s n ch ng khoán New York cho r$ng
9
ngành công nghi p c th và d ki n m c thu nh p trong t
ng lai là y u t quy t
nh
chính cho chính sách c t c.
nh chi tr c t c b t &u t# vi c có l i nhu n hay không. Do ó, l i
Quy t
nhu n
c xem là m t y u t c&n nghiên c u và m c
y u t quan tr ng nh t có th
nh h
ng
thuy t này cho r$ng c t c th
ng
c tr b$ng l i nhu n hàng n m, t c là t
v i kh n ng
th
nh chia c t c c a công ty. Lý
ng ng
tr c t c hàng n m c a công ty. Vì v y, các doanh nghi p thua l)
ng khó tr
m it
n quy t
l i nhu n là m t trong nh ng
c c t c. H n n a, m t s nghiên c u khác c(ng ã ghi nh n
c
ng quan tích c c gi a l i nhu n và vi c chi tr c t c ( Jensen et al, 1992, Han
et al, 1999., Fama và French, 2002). B$ng ch ng t# các th tr
ng m i n i c(ng ng h
nh n xét cho r$ng l i nhu n là m t trong nh ng y u t quan tr ng nh t quy t
nh
chính sách c t c ( Adaoglu, 2000, Pandey, 2001, và Aivazian et al., 2003).
Gi thuy t h th ng phân c p cho th y r$ng các công ty tài tr cho các kho n
&u t t# ngu n tài chính n i b tr
các công ty mu n phát hành n tr
b t
c, và n u ngu n tài chính bên ngoài là c&n thi t,
c khi phát hành c ph&n
gi m chi phí thông tin
i x ng và các chi phí giao d ch khác (Myers và Majluf, 1984). Lu n i m h
th ng phân c p tài chính này c(ng có th có nh h
khi có tính
ng
n quy t
nh chia c t c. Vì
n các chi phí phát hành n và v n c ph&n, các doanh nghi p l i nhu n ít
th y r$ng vi c không tr c t c là quy t
nh t i u. M t khác, các công ty có l i nhu n
cao có kh n ng tr c t c cao h n và t o ra các qu+ tài chính n i b (l i nhu n gi l i)
tài tr cho vi c &u t . Vì v y, gi thuy t h th ng phân c p có th cung c p m t l i
gi i thích cho m i t
ng quan gi a l i nhu n và c t c. Fama và French (2002) ã s"
d ng l i nhu n d ki n c a tài s n
và French (2002) c(ng ã
ki m tra gi thuy t h th ng phân c p này. Fama
a ra nh n
nh v m i t
ng quan tích c c gi a l i nhu n
và c t c phù h p v i gi thuy t h th ng phân c p.
Nghiên c u c a Husam-Aldin Nizar (2005) s" d ng m t b ng d li u c a t t c
các công ty giao d ch trên sàn ch ng khoán ASE t i Jordan t# n m 1989 và 2003.
10
Nghiên c u phát tri n thành n m gi thuy t và nghiên c u
c tính các y u t quy t
nh cho chính sách tr c t c c a công ty thông qua các thông s k+ thu t Probit. K t
qu cho th y r$ng m t s y u t
ch ng khoán phát tri n d
nh h
ng
n chính sách c t c t i các th tr
ng nh c(ng áp d ng cho th tr
ng
ng m i n i này, nh ng
theo nh ng cách khác nhau và trên m t quy mô khác nhau. Quy n s h u phân tán và
t* l c phi u n m gi n i b không nh h
ng
n kh n ng công ty s/ tr c t c. Các
k t qu c(ng cho th y nhi u công ty có l i nhu n và tr
h i &u t và do v y s/ có r t nhi u kh n ng
ng thành s/ càng có ít i c
tr c t c.
M t nghiên c u khác c a Huam Abh Nizar (2008) c(ng v i m c tiêu chính là
ki m tra th c nghi m các y u t tác
giao d ch trên th tr
ng
n quy t
nh chia c t c c a các công ty
ng ch ng khoán ASE. Không gi ng nh các nghiên c u khác,
nghiên c u này bao g m c nh ng công ty chi tr c t c c(ng nh các công ty không
chi tr c t c. K t qu cho th y y u t ngành công nghi p d
ng
n quy t
nh chia c t c c a công ty. Các bi n có ý ngh!a
nghi m cho các lý thuy t chi phí
quy t
tr
i di n c(ng
ng nh không có tác
cung c p vi c th"
c tìm th y là không liên quan
n
nh chia c t c c a công ty. K t qu c(ng cho th y các công ty có l i nhu n và
ng thành v i ít c h i &u t s/ có r t nhi u kh n ng
Trong b i c nh -n
tr c t c
, m t vài nghiên c u ã phân tích hành vi c t c c a các
doanh nghi p. Mahapatra và Sahu (1993) tìm th y dòng ti n nh là m t y u t quy t
nh chính sách c t c và ti p theo là l i nhu n ròng. Trong khi ó, Bhat và Pandey
(1994) ã ti n hành m t cu c kh o sát v nh n th c c a nhà qu n lý v các quy t
chia c t c và th y r$ng ng
i qu n lý nh n th c thu nh p hi n t i là y u t quan tr ng
nh t. Ngoài ra, Narsimhan và VijayLakshmi (2002) ã phân tích nh h
s h u lên quy t
ng c a c c u
nh chia c t c c a 186 công ty s n xu t và k t qu h i quy cho th y
các c c u s h u không có nh h
2000.
nh
ng
n chính sách c t c cho giai o n 1997 –
11
Anand Manoj (2002) ã ti n hành cu c kh o sát 81 giám
công ty t i -n
công ty -n
tìm hi u nh ng y u t quy t
nh
n chính sách c t c c a các
. Ông ã phân tích v ph n ng c a các giám
nh ng y u t quy t
nh
c tài chính c a 500
c tài chính
n chính sách c t c. K t qu nghiên c u cho th y r$ng giám
c tài chính h&u h t s" d ng chính sách c t c nh m t c ch tín hi u
thông tin v tri n v ng hi n t i và t
th tr
n mb t
ng lai c a công ty và do ó nh h
truy n
ng
t
n giá tr
ng c a nó.
Reddy Y.Subba và Rath Subhrendu (2005) ã nghiên c u v xu h
t c d a trên m t m u l n các c phi u giao d ch trên th tr
ng -n
ng chi tr c
ã ch% ra r$ng t*
l ph&n tr m c t c gi m t# h n 57% n m 1991 xu ng 32% vào n m 2001, và cho r$ng
ch% có m t s ít doanh nghi p tr c t c th
ng xuyên. Công ty chi tr c t c v n có
kh n ng phát tri n l n h n và nhi u l i nhu n h n so v i các công ty không chi tr ,
m c dù c h i t ng tr
ng d
c t c c a các công ty -n
ng nh không có nh h
. Tuy nhiên, nh n
ng áng k nào
nh này l i không
n chính sách
cs
ng h b i
nghiên c u th c nghi m c a Sharma Dhiraj (2007). Nghiên c u này ki m tra các hành
vi c t c c a các công ty
c niêm y t t i -n
r$ng vi c tr c t c v n còn th nh hành
-n
t# n m 1990
. Do ó, nh ng phát hi n này cung c p
các k t qu khác nhau và không th k t lu n v xu h
trì c t c n
n 2005 và cho th y
ng c a chính sách ti p t c duy
nh ho c không chi tr c t c.
M t nghiên c u c a Augustina Kurniasih n m 2011 (tr
ng
i h c Mercu
Buana) ã nghiên c u hành vi chi tr c t c b$ng ti n m t c a các công ty niêm y t t i
S Giao d ch Ch ng khoán Indonesia, m t trong nh ng th tr
ng ti m n ng nh t
châu Á, b$ng cách s" d ng các d li u tài chính c a 254 công ty niêm y t t# 2001
2008.Nghiên c u cho th y r$ng s l
ng các công ty niêm y t trên th tr
khoán Indonesia không tr c t c nhi u h n s l
ra,
n
ng ch ng
ng các công ty có tr c t c. Ngoài
tài này còn phát hi n ra r$ng mô hình thanh toán c t c l i tuân theo mô hình thu
nh p. H n n a, d a trên nh ng thay
i c a giá tr c t c trên m)i c phi u,
tài này
12
tìm th y r$ng vi c chi tr c t c là không n
các công ty có chi tr c t c là t
ng
nh và t* l thanh toán c t c m c tiêu
i cao. Ngành công nghi p th
t c là ngành hàng tiêu dùng trong khi l!nh v c b t
ng xuyên tr c
ng s n là hi m chi tr c t c nh t.
Ngoài ra, hành vi chi tr c t c c a các công ty trên S giao d ch ch ng khoán
Indonesia có xu h
ng không n
nh.
i u này
c th hi n b$ng vi c i u ch%nh t*
l thanh toán c t c m t cách nhanh chóng. Bên c nh ó, do Lu t Doanh nghi p c a
Indonesia quy
nh r$ng ch% các công ty v i l i nhu n d
t c, do ó bi n thu nh p là m t y u t
nh h
ng m i
ng chính
c phép chi tr c
n chính sách c t c c a các
công ty.
M t nghiên c u khác "Chính sách c t c t i Indonesia” c a H. Kent Baker
(2007) nh$m kh o sát các nhà qu n lý c a các công ty niêm y t trên S Giao d ch
Ch ng khoán Indonesia
tìm hi u quan i m c a h v các y u t
nh h
ng
n
chính sách chi tr c t c. Qua vi c kh o sát 163 công ty, k t qu cho th y r$ng các nhà
qu n lý xem các y u t quy t
nh quan tr ng nh t c a c t c là s
nh p, m c thu nh p hi n t i và d ki n trong t
n
nh c a thu
ng lai. H c(ng tin r$ng nh ng tác
ng c a c t c trên giá c phi u và nhu c&u c a các c
ông hi n h u là nh ng y u t
không kém ph&n quan tr ng. Các nhà qu n lý các công ty Indonesia c(ng nh n th c
r$ng chính sách c t c nh h
ng áng k
n giá tr doanh nghi p.
D a trên các cu c th o lu n trên, l i nhu n hi n hành hay d ki n s/ là m t y u
t quy t
nh quan tr ng
n chính sách c t c c a các công ty t i Vi t Nam.
tra gi thuy t này, thu nh p sau thu
c s" d ng
xác
ki m
nh l i nhu n c a m t công
ty (Profit after tax).
r i ro th tr
ng
Trong nghiên c u khác, Rozeff (1982), Lloyd et. al. (1985), và Colins et. al.
(1996) s" d ng giá tr beta c a doanh nghi p nh là m t ch% s v
H tìm th y m i t
r i ro th tr
ng.
ng quan ngh ch chi u áng k gi a beta và thanh toán c t c.
D'Souza (1999) c(ng tìm th y m i t
ng quan có ý ngh!a th ng kê và ngh ch chi u
13
gi a các beta và vi c tr c t c. Alli et.al (1993) cho th y r$ng các kho n thanh toán c
t c ph thu c nhi u h n vào dòng ti n, ph n ánh kh n ng c a công ty
h n là so v i thu nh p hi n t i, và ít ch u nh h
toán. Green et. al (1993)
quy t
ng n ng n b i các nguyên t c k
t câu h1i v li u c t c có liên quan
chính. Nghiên c u c a ông cho th y r$ng quy t
nh &u t và các quy t
tr c t c,
nh c t c
n các quy t
nh tài
c th c hi n cùng v i
nh tài chính. Tuy nhiên, k t qu l i không h) tr t#
quan i m c a Miller và Modigliani (1961). Dhrymes và Kurz (1967) và McCabe
(1979) cho r$ng quy t
nh &u t c a công ty có liên quan
n quy t
nh tài chính.
Tuy nhiên, nghiên c u c a Higgins (1972), Fama (1974), và Smirlock và Marshall
(1983) l i cho r$ng không có s ph thu c l n nhau gi a &u t và c t c.
Higgins (1981) cho th y m t m i liên k t tr c ti p gi a nhu c&u phát tri n và tài
tr v n; các công ty t ng tr
c&u v n l u
ng th
ng v
ng quá nhanh có nhu c&u tài chính bên ngoài b i vì nhu
t quá dòng ti n gia t ng t# doanh thu. Rozeff (1982),
Lloyd et al (1985) và Collins et al (1996)
áng k gi a l ch s" t ng tr
u cho th y m i t
ng doanh s bán hàng và vi c tr c t c.
Arnott và Asness (2003) nghiên c u trên th tr
ng ch ng khoán M+ (S&P500)
và th y r$ng t% l chia c t c t ng h p cao có liên quan
cao trong t
ng quan ngh ch chi u
nt c
t ng tr
ng lai. C Zhou và Ruland (2006) và Gwilym et.al. (2006)
qu c a Arnot và Asness. Zhou và Ruland xem xét tác
thanh toán c t c lên t ng tr
ng thu nh p trong t
ng thu nh p
u ng h k t
ng có th có c a các kho n
ng lai. Nghiên c u c a h s" d ng
m t nhóm m u c phi u ang niêm y t và không niêm y t trên sàn ch ng khoán New
York (NYSE) và NASDAQ v i t* l chia c t c t# n m 1950 – 2003 là l n h n hay
b$ng không. K t qu h i quy cho th y m i t
ng quan thu n chi u m nh m/ gi a t* l
thanh toán và t ng tr
ng lai. Mancinelli và Ozkan (2006) ã
ng l i nhu n trong t
ti n hành nghiên c u th c nghi m v m i t
ng quan gi a c c u s h u c a các công
ty và chính sách c t c b$ng cách s" d ng 139 công ty
c niêm y t trên sàn ch ng
khoán Ý. K t qu cho th y r$ng t* l chia c t c liên quan ngh ch chi u
n quy n bi u
- Xem thêm -