Tài liệu Luận án tiến sĩ mai anh tài

PHAÀN MÔÛ ÑAÀU 1. Lyù do choïn ñeà taøi Trong nhöõng naêm saép tôùi, vieäc ñaàu tö xaây döïng cuûa xaõ hoäi noùi chung vaø vieäc phaùt trieån cô sôû haï taàng hoaøn chænh noùi rieâng, ôû nöôùc ta ñöôïc coi laø moät trong nhöõng ñieàu kieän tieân quyeát ñeå duy trì toác ñoä taêng tröôûng beàn vöõng, laø phaûi ñi tröôùc moät böôùc nhaèm taïo ñoäng löïc phaùt trieån cho caùc ngaønh saûn xuaát khaùc vaø laø phöông thöùc haáp thuï toát nhaát voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong boái caûnh hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng laø moät ngaønh coâng nghieäp vaät lieäu cô baûn vaø ñöôïc coi laø “baùnh myø cuûa ngaønh xaây döïng”. Noù chieám vò trí quan troïng trong vieäc goùp phaàn xaây döïng cô sôû haï taàng xaõ hoäi, ñoùng goùp ngaân saùch lôùn cho quoác gia, giaûi quyeát nhieàu vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng. Xuaát phaùt töø caùc quan ñieåm treân, trong nhieàu naêm qua, vieäc phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp xi maêng ñöôïc Nhaø nöôùc raát quan taâm vaø ñaàu tö phaùt trieån. Saûn löôïng saûn xuaát vaø nhu caàu tieâu thuï xi maêng taêng bình quaân haøng naêm trong giai ñoaïn 2000 – 2010 töø 9 – 15% (nguồn: Hiệp Hội xi măng Việt Nam - VNCA). Ñeán năm 2011, saûn löôïng saûn xuaát xi maêng cuûa Vieät Nam ñaõ ñaït tôùi 63,14 trieäu taán/naêm vaø saûn löôïng tieâu thuï ñaït hôn 60,2 trieäu taán (Nguồn: Tổng Công ty Công nghiệp xi măng Việt Nam – VICEM). Maët khaùc, Nhaø nöôùc ñaõ ban haønh nhieàu chính saùch, quy hoaïch ñaàu tö xaây döïng vaø phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam, taïo moâ i tröôøng caïnh tranh laønh maïnh nhaèm loâi keùo caùc thaønh phaàn kinh teá tham gia. Hiện nay, ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam coù nhieàu loaïi hình doanh nghieäp: Doanh nghieäp nhaø nöôùc, doanh nghieäp lieân doanh coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, doanh nghieäp tö nhaân. Nhưng, trong suốt thôøi kyø töø 2000 ñeán 2008, löôïng xi maêng do Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam (goïi taét laø VICEM) tieâu thuï chieám töø 39% ñeán -1- 49% thò phaàn xi maêng toaøn quoác (Nguoàn: VNCA). Vaø Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñaõ thöïc hieän toát vai troø chuû ñaïo cuûa moät Toång coâng ty nhaø nöôùc trong vieäc ñieàu phoái thò tröôøng xi maêng Vieät Nam hoaït ñoäng oån ñònh, bình oån giaù caû, goùp phaàn ñaùp öùng nhu caàu xi maêng treân phaïm vi toaøn quoác. Nhöng, keå töø naêm 2009, VICEM phaûi thöôøng xuyeân ñöông ñaàu vôùi söï bieán ñoåi ngaøy caøng nhanh cuûa moâi tröôøng saûn xuaát - kinh doanh vaø söï caïnh tranh ngaøy caøng quyeát lieät, ñaëc bieät vôùi toác ñoä phaùt trieån nhanh cuûa khoái Lieân doanh vaø khoái tö nhaân trong ngaønh. Trong thôøi gian qua, beân caïnh nhöõng noã löïc raát lôùn ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån, Toång coâng ty Coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam cuõng ñang phaûi ñoái maët vôùi nhieàu khoù khaên nhö: naêng suaát thaáp; chi phí saûn xuaát cao; suaát ñaàu tö döï aùn saûn xuaát cao; moâi tröôøng saûn xuaát chöa ñöôïc khaéc phuïc trieät ñeå, v.v ... Ngoaøi ra Toång coâng ty Coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam coøn phaûi tìm ra moät chieán löôïc phaùt trieån daøi haïn phuø hôïp nhaèm duy trì vò theá cuûa mình treân thò tröôøng. Nhu caàu veà xaây döïng chieán löôïc daøi haïn caøng caáp baùch hôn vì keå töø naêm 2009 ñeán nay, thò phaàn cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñaõ giaûm xuoáng döôùi 40% vaø ñeán thôøi ñieåm hieän nay, VICEM vaãn thieáu söï ñaàu tö cho moät chieán löôïc phaùt trieån laâu daøi. Ñieàu naøy daãn ñeán khoâng chæ thò phaàn chieám ñöôïc trong toång dung löôïng thò tröôøng giaûm suùt, maø coøn laøm giaûm ñi hieäu quaû söû duïng caùc nguoàn löïc, boû lôõ caùc cô hoäi kinh doanh vaø ngaøy caøng khoù khaên hôn trong vieäc ñoái phoù vôùi söï thay ñoåi cuûa moâi tröôøng kinh doanh vaø dieãn bieán caïnh tranh treân thò tröôøng. Xuaát phaùt töø nhaän thöùc treân vaø vôùi mong muoán ñöôïc ñoùng goùp vaøo chieán löôïc phaùt trieån ngaønh Xi maêng Vieät Nam noùi chung vaø cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam noùi rieâng, toâi maïnh daïn choïn ñeà taøi cuûa luaän aùn laø “Xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020”. -2- 2. Toång quan tình hình nghieân cöùu lieân quan ñeán ñeà taøi cuûa luaän aùn 2.1. Tình hình nghieân cöùu treân theá giôùi lieân quan ñeán ñeà taøi Töø naêm 1970 ñeán nay, ñaõ coù nhieàu nhaø kinh teá, nhaø quaûn lyù vaø caùc nhaø xaõ hoäi nghieân cöùu veà chieán löôïc vaø xaây döïng chieán löôïc cho moät toå chöùc. Ñieån hình laø caùc coâng trình ñöôïc theá giôùi ñaùnh giaù cao nhö: Garry D.Smith, Danny R.Arnol, Bobby G. Bizell: ‘Chieán löôïc vaø saùch löôïc kinh doanh’, NXB Thoáng keâ – naêm 1997; Richard Kumh: ‘Hoaïch ñònh chieán löôïc theo quaù trình (naêm 2003); Fred R. David: ‘Khaùi luaän veà quaûn trò chieán löôïc’ , NXB Thoáng keâ – naêm 2006; Cynthia A. Mongomery: ‘Chieán löôïc vaø saùch löôïc kinh doanh (naêm 2007), ...Nhìn chung, caùc coâng trình nghieân cöùu treân theá giôùi ñaõ laøm saùng toû caùc vaán ñeà lieân quan ñeán khaùi nieäm veà chieán löôïc, veà quy trình xaây döïng chieán löôïc cuûa moät toå chöùc, noäi dung cô baûn cuûa moät chieán löôïc, caùc coâng cuï giuùp phaân tích söï aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá moâi tröôøng, quaù trình xaây döïng caùc phöông aùn chieán löôïc, choïn löïa chieán löôïc phuø hôïp... Ñaây laø nhöõng vaán ñeà lyù thuyeát raát boå ích lieân quan raát nhieàu ñeán cô sôû lyù thuyeát chung cho ñeà taøi nghieân cöùu cuûa luaän aùn naøy. Taùc giaû ñaõ ñoïc tham khaûo, heä thoáng vaø chaét loïc laïi caùc keát quaû nghieân cöùu, caùc kieán thöùc ñeå öùng duïng vaø laøm roõ theâm quan ñieåm cuûa mình khi xaây döïng moät chieán löôïc cuï theå taïi Toång Coâng ty Coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam. Vì vaäy, luaän aùn naøy mang naëng tính öùng duïng töø nhöõng kieán thöùc, lyù thuyeát chung cuûa caùc coâng trình nghieân cöùu treân theá giôùi vaøo vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån cho moät ñoái töôïng cuï theå: Toång Coâng ty Coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020. 2.2. Tình hình nghieân cöùu trong nöôùc lieân quan ñeán ñeà taøi Töø naêm 1990 ñeán nay, ñaõ coù nhieàu baøi baùo, taïp chí, saùch vaø giaùo trình nghieân cöùu vaø trình baøy caùc vaán ñeà lieân quan ñeán chieán löôïc vaø xaây döïng chieán löôïc cuûa moät toå chöùc nhö: ‘Chieán löôïc vaø chính saùch kinh doanh’- NXB lao ñoäng xaõ hoäi -3- (naêm 2006) cuûa Nguyeãn Thò Lieân Dieäp vaø Phaïm Vaên Nam; ‘Quaûn trò chieán löôïc toaøn caàu hoùa kinh teá ‘– NXB Thoáng keâ (naêm 2007) cuûa Ñaøo Duy Huaân; ‘Quaûn trò chieán löôïc’ – NXB Thoáng keâ (naêm 2007) cuûa Nguyeãn Ñaêng Khoâi vaø Ñoàng Thò Thanh Phöông,.....Ñaëc bieät, gaàn ñaây coù nhieàu luaän aùn tieán syõ vaø thaïc syõ choïn ñeà taøi lieân quan ñeán xaây döïng chieán löôïc nhö: - Nguyeãn Maïnh Phöông vôùi ñeà taøi : ”Xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Coâng ty TNHH moät thaønh vieân coâng trình giao thoâng coâng chaùnh ñeán naêm 2015” (naêm 2011) - Traàn Nguyeân Vuõ vôùi ñeà taøi: ”Xaây döïng chieán löôïc kinh doanh cuûa coâng ty TNHH saûn xuaát – Thöông Maïi – Dòch vuï Hoàng Höng” (naêm 2011) Nhìn chung, ñaây laø caùc coâng trình nghieân cöùu caùc vaán ñeà lyù thuyeát lieân quan ñeán chieán löôïc, quaù trình xaây döïng chieán löôïc doanh nghieäp vaø quaù trình öùng duïng ñeå xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån cho moät doanh nghieäp cuï theå trong töøng giai ñoaïn khaùc nhau. Nhöng chöa coù nghieân cöùu naøo ñeà caäp ñeán vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån treân goùc ñoä cho moät Toång Coâng ty, noùi chung vaø cho Toång Coâng ty Coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam - VICEM - noùi rieâng. Toång Coâng ty Coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam laø moät doanh nghieäp lôùn cuûa Nhaø nöôùc vaø coù nhieàu ñôn vò thaønh vieân, coâng ty con. Noù gaàn nhö chi phoái vaø coù aûnh höôûng quyeát ñònh ñeán chieán löôïc phaùt trieån cuûa ngaønh coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam. Xuaát phaùt töø ñaëc thuø treân, vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020 ñoøi hoûi phaûi tính toaùn vaø xem xeùt nhieàu yeáu toá môùi trong quaù trình xaây döïng chieán löôïc maø caùc coâng trình tröôùc chöa ñeà caäp tôùi. Hôn nöõa, sau khi Vieät Nam gia nhaäp WTO, coù khaù nhieàu vaán ñeà naûy sinh lieân quan ñeán chieán löôïc phaùt trieån ngaønh xi maêng noùi chung vaø Toång coâng ty coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam noùi rieâng. Ñoù laø caùc vaán ñeà sau: -4- 1/ Söï taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá moâi tröôøng trong boái caûnh hoäi nhaäp hieän nay cuûa Vieät Nam seõ dieãn ra theo chieàu höôùng naøo? Coù yeáu toá môùi phaùt sinh khoâng? 2/ Trong giai ñoaïn tôùi, ngaønh xi maêng Vieät Nam seõ rôi vaøo tình traïng CUNG lôùn hôn CAÀU. Ñieàu naøy ñoøi hoûi chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam caàn ñieàu chænh nhö theá naøo so vôùi caùc quy hoaïch, caùc chieán löôïc phaùt trieån tröôùc ñaây? 3/ Xu theá hoäi nhaäp ngaøy caøng saâu vaøo theá giôùi cuûa Vieät Nam coù aûnh höôûng gì ñeán vieäc löïa choïn chieán löôïc phaùt trieån cuûa Toång coâng ty coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020? Ñaây laø nhöõng vaán ñeà raát böùc xuùc ñoái vôùi quaù trình phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam noùi chung vaø quaù trình xaây döïng chieán löôïc phaùt trieå n Toång coâng ty coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020 noùi rieâng. Trong luaän aùn naøy taùc giaû seõ coá gaéng laøm saùng toû caùc vaán ñeà treân. 3. Muïc tieâu nghieân cöùu cuûa luaän aùn:  Heä thoáng hoùa caùc lyù thuyeát lieân quan ñeán chieán löôïc vaø xaây döïng chieán löôïc doanh nghiệp.  Phaân tích vaø ñaùnh giaù söï aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá moâi tröôøng kinh doanh ñoái vôùi chieán löôïc phaùt trieån Tổng công ty Công nghiệp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020.  Xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Tổng công ty Công nghiệp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020.  Ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp vaø kieán nghò nhaèm thöïc hieän chieán löôïc. 4. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu cuûa luaän aùn:  Ñoái töôïng nghieân cöùu laø caùc vaán ñeà lieân quan ñeán xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Tổng công ty Công nghiệp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020. -5-  Phaïm vi nghieân cöùu laø caùc doanh nghieäp saûn xuaát - kinh doanh cuûa Tổng công ty Công nghiệp Xi maêng Vieät Nam.  Soá lieäu nghieân cöùu: chủ yếu söû duïng soá lieäu töø naêm 2000 ñeán naêm 2011. 5. Phöông phaùp nghieân cöùu, döõ lieäu vaø thieát keá nghieân cöùu cuûa luaän aùn: 5.1. Caùc phöông phaùp nghieân cöùu: Trong luaän aùn, caùc phöông phaùp nghieân cöùu sau ñaây ñöôïc söû duïng chuû yeáu: - Phöông phaùp ñònh tính: ñeà taøi söû duïng phöông phaùp nghieân cöùu naøy nhaèm keát hôïp giöõa lyù luaän vaø thöïc tieãn treân cô sôû nghieân cöùu caùc quy luaät khaùch quan veà kinh teá - xaõ hoäi vôùi vaän duïng caùc quan ñieåm, chuû tröông, chính saùch cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc trong quaù trình thöïc hieän coâng nghieäp hoùa – hieän ñaïi hoùa neàn kinh teá vaøo heä thoáng hoùa, phaùt trieån cô sôû lyù luaän cuûa vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020. - Phöông phaùp phaân tích vaø toång hôïp: Phöông phaùp naøy ñöôïc söû duïng nhaèm ñöa ra caùc ñaùnh giaù vaø keát luaän veà caùc moái quan heä giöõa caùc khaâu trong quy trình xaây döïng chieán löôïc, giöõa tính ñaëc thuø cuûa ngaønh coâng nghieäp xi maêng vaø Toång coâng ty coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam vôùi noäi dung xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020; - Phöông phaùp thoáng keâ moâ taû: Ñaây laø phöông phaùp ñöôïc söû duïng nhaèm thu thaäp vaø xöû lyù caùc soá lieäu veà quaù khöù nhaèm ñöa ra caùc keát luaän ñaùnh giaù thöïc traïng söï aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá moâi tröôøng ñeán quaù trình xaây döïng chieán löôïc cuûa Toång coâng ty coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam; Thöïc traïng hoaït ñoäng saûn xuaát - kinh doanh cuûa Toång coâng ty coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam trong thôøi gian qua. - Phöông phaùp chuyeân gia vaø ñieàu tra maãu: Phöông phaùp naøy duøng ñeå thu thaäp theâm thoâng tin thöù caáp ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä phuø hôïp cuûa caùc phöông aùn chieán löôïc -6- ñöôïc ñeà xuaát trong luaän aùn baèng phöông phaùp thieát keá baûng caâu hoûi vaø phoûng vaán tröïc tieáp caùc chuyeân gia trong ngaønh xi maêng Vieät Nam. 5.2. Veà nguoàn thoâng tin, phöông phaùp thu thaäp vaø xöû lyù thoâng tin: Taùc giaû söû duïng nguoàn vaø phöông phaùp thu thaäp, xöû lyù thoâng tin chính sau ñaây: - Nguoàn thoâng tin thöù caáp: thu thaäp töø Nieân giaùm thoáng keâ cuûa Toång cuïc thoáng keâ; Thoâng tin döõ lieäu töø Boä Xaây döïng, Hieäp hoäi Xi maêng ASEAN, Hieäp hoäi Xi maêng Vieät Nam, Vuï Coâng nghieäp - Vaên phoøng Chính phuû, Toång Coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam, baùo chí, ti vi, caùc taøi lieäu hoäi thaûo, internet v.v…coù lieân quan ñeán nghieân cöùu ñeà taøi. - Nguoàn thoâng tin sô caáp: Thu thaäp töø ñieàu tra thöïc ñòa tröïc tieáp thoâng qua vieäc traû lôøi cuûa caùc chuyeân gia ñoái vôùi caùc baûng caâu hoûi ñöôïc thieát laäp, qua caùc trao ñoåi vaø phoûng vaán caùc chuyeân gia vaø laõnh ñaïo trong ngaønh. 6. Moät soá ñoùng goùp môùi cuûa luaän aùn: - Ñöa ra moät heä thoáng lyù luaän döïa treân quan ñieåm môùi cuûa Ñaûng, Nhaø nöôùc vaø kinh nghieäm caùc nöôùc treân theá giôùi trong quaù trình phaùt trieån neàn kinh teá vaø ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng theo höôùng coâng nghieäp hoùa – hieän ñaïi hoùa noùi chung vaø xaùc ñònh nhöõng tieàn ñeà cô sôû ñeå ñònh höôùng chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam. - Luaän aùn ñaëc bieät coi troïng vieäc döï baùo moâi tröôøng saûn xuaát- kinh doanh vaø caân ñoái Cung - Caàu cuûa ngaønh xi maêng Vieät Nam vaø cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam töø nay ñeán naêm 2020 vì vieäc döï baùo naøy, theo taùc giaû, caøng chính xaùc thì chaát löôïng cuûa vieäc hoaïch ñònh chieán löôïc phaùt trieån caøng cao. Vôùi yù nghóa ñoù, taùc giaû söû duïng phöông phaùp döï baùo khoa hoïc thoâng qua söï hoã trôï cuûa toaùn hoïc vaø caùc phaàn meàm ñieän toaùn. -7- - Heä thoáng laïi toaøn boä hoaït ñoäng saûn xuaát - kinh doanh cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam trong thôøi gian qua ñeå xaùc ñònh nhöõng ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam, töø ñoù xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020. - Ñaây cuõng laø laàn ñaàu coù moät coâng trình nghieân cöùu nhaèm xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån toaøn dieän vaø ñoàng boä cho Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam. Ñoàng thôøi ñeà xuaát caùc kieán nghò ñoái vôùi caùc cô quan höõu quan ñeå goùp phaàn cho Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam coù theå thöïc hieän thaønh coâng chieán löôïc phaùt trieån ñeán naêm 2020 vaø trôû thaønh Toång coâng ty maïnh, cuûng coá vaø giöõ vöõng vai troø laø doanh nghieäp chuû ñaïo, daãn daét thò tröôøng toaøn ngaønh xi maêng trong quaù trình phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi vaø hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. 7. Caùc chöông, muïc cuûa luaän aùn: Ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø phaàn keát luaän, taøi lieäu tham khaûo vaø phuï luïc, keát caáu cuûa luaän aùn goàm ba chöông: CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ LYÙ THUYEÁT LIEÂN QUAN ÑEÁN XAÂY DÖÏNG CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN DOANH NGHIEÄP CHÖÔNG 2: GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ TỔNG CÔNG TY CÔNG NGHIỆP XI MĂNG VIỆT NAM VÀ ÑAÙNH GIAÙ SÖÏ AÛNH HÖÔÛNG CUÛA CAÙC YEÁU TOÁ MOÂI TRÖÔØNG KINH DOANH ÑEÁN CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN TỔNG CÔNG TY CÔNG NGHIỆP XI MAÊNG VIEÄT NAM ÑEÁN NAÊM 2020 CHÖÔNG 3: XAÂY DÖÏNG CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN TOÅNG COÂNG TY COÂNG NGHIEÄP XI MAÊNG VIEÄT NAM ÑEÁN NAÊM 2020 VAØ CAÙC GIAÛI PHAÙP THÖÏC HIEÄN -8- CHÖÔNG 1 TOÅNG QUAN VEÀ LYÙ THUYEÁT LIEÂN QUAN ÑEÁN XAÂY DÖÏNG CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN DOANH NGHIEÄP 1. 1. Khaùi nieäm veà chieán löôïc Baát kyø moät toå chöùc naøo ra ñôøi vaø toàn taïi – duø laø toå chöùc kinh teá, toå chöùc chính trò hay toå chöùc vaên hoùa - xaõ hoäi, toå chöùc lôïi nhuaän hay phi lôïi nhuaän, toå chöùc Chính phuû hay phi Chính phuû – ñeàu coù muïc ñích hoaït ñoäng hay söù meänh ñeå toàn taïi. Vì vaäy baát kyø toå chöùc naøo duø laø kinh teá, chính trò, xaõ hoäi, vaên hoùa... cuõng ñeàu phaûi coù chieán löôïc cuûa toå chöùc aáy ñeå ñaït ñöôïc söù meänh vaø muïc tieâu ñeà ra. ”Xeùt veà nguoàn goác töø ngöõ thì töø Stratery ( chieán löôïc) xuaát phaùt töø chöõø strategos trong tieáng Hy Laïp coù nghóa laø vò töôùng. Ban ñaàu ñöôïc söû duïng trong quaân ñoäi chæ vôùi nghóa ñôn giaûn, ñeå chæ vai troø chæ huy laõnh ñaïo cuûa caùc töôùng lónh, sau daàn ñöôïc phaùt trieån môû roäng thuaät ngöõ chieán löôïc ñeå chæ khoa hoïc ngheä thuaät chæ huy quaân ñoäi, chæ nhöõng caùch haønh ñoäng ñeå ñaùnh thaéng quaân thuø” (Ñoaøn Thò Hoàng Vaân, 2011, trang16) Treân thöïc teá hieän nay, ñoái vôùi toå chöùc kinh doanh, chieán löôïc ñöôïc chia ra nhieàu caáp ñoä khaùc nhau nhö: chieán löôïc caáp ñôn vò kinh doanh, chieán löôïc caáp coâng ty, chieán löôïc caáp coâng ty ña quoác gia, chieán löôïc cuûa caùc taäp ñoaøn kinh teá, chieán löôïc cuûa ngaønh. Duø ôû caáp ñoä naøo, vaãn coøn nhieàu caùch hieåu khaùc nhau. Chaúng haïn: - Theo Fred R. David (2006): ”Chieán löôïc laø nhöõng phöông tieän ñeå ñaït ñeán nhöõng muïc tieâu daøi haïn” - Theo Richard Kunh (2003): ”Chieán löôïc laø moät taäp hôïp cuûa caùc chuoãi hoaït ñoäng ñöôïc thieát keá nhaèm taïo ra lôïi theá caïnh tranh beàn vöõng” - Theo Cynthia A.Montgomery ( 2007) ”Chieán löôïc khoâng chæ laø moät keá hoaïch, cuõng khoâng chæ laø moät yù töôûng, chieán löôïc laø trieát lyù soáng cuûa moät toå chöùc”. -9- - Theo Michael E. Porter (1993) ”Chieán löôïc laø söï saùng taïo ra vò theá coù giaù trò ñoäc ñaùo bao goàm caùc hoaït ñoäng khaùc bieät. Coát loõi cuûa thieát laäp vò theá chieán löôïc laø vieäc choïn löïa caùc hoaït ñoäng khaùc vôùi caùc nhaø caïnh tranh (söï khaùc bieät naøy coù theå laø nhöõng hoaït ñoäng khaùc bieät so vôùi caùc nhaø caïnh tranh hoaëc caùc hoaït ñoäng töông töï nhöng vôùi caùch thöùc thöïc hieän khaùc bieät)”. - Theo Alfred D. Chandler (2008): ”Chieán löôïc laø tieán trình xaùc ñònh caùc muïc tieâu cô baûn daøi haïn cuûa doanh nghieäp, laø löïa choïn caùch thöùc hoaëc chöông trình haønh ñoäng vaø phaân boå caùc nguoàn taøi nguyeân nhaèm thöïc hieän caùc muïc tieâu ñoù’’. Tuy coù nhieàu caùch hieåu khaùc nhau veà chieán löôïc, nhöng theo taùc giaû, noäi dung chuû yeáu cuûa chieán löôïc cuûa moät toå chöùc ñeàu bao goàm : Một là : Xaùc ñònh söù meänh vaø muïc tieâu laâu daøi cuûa toå chöùc. Hai laø : Ñeà xuaát nhöõng phöông aùn ñeå thöïc hieän muïc tieâu. Ba laø : Löïa choïn phöông aùn khaû thi, trieån khai phöông aùn vaø phaân boå nguoàn löïc ñeå thöïc hieän muïc tieâu. Vôùi 3 noäi dung chính treân vaø qua phaân tích caùc caùch hieåu treân, theo taùc giaû, chieán löôïc coù theå ñöôïc hieåu laø "Nhöõng keá hoaïch ñöôïc thieát laäp hoaëc nhöõng chöông trình cuï theå ñöôïc thöïc hieän nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu cuûa toå chöùc vôùi söï ñaûm baûo thích öùng cuûa toå chöùc ñoái vôùi moâi tröôøng hoaït ñoäng cuûa noù theo thôøi gian”. Vôùi caùch tieáp caän naøy, vieäc xaây döïng chieán löôïc toát seõ giuùp cho chính toå chöùc vaø caùc nhaø quaûn lyù coù nhöõng lôïi theá sau: - Thöù nhaát : giuùp cho caùc toå chöùc thaáy roõ muïc ñích vaø höôùng ñi cuûa mình. - Thöù hai : giuùp cho nhaø quaûn lyù toå chöùc phaân tích vaø döï baùo caùc ñieàu kieän moâi tröôøng trong töông lai. - Thöù ba : nhôø xaây döïng chieán löôïc, toå chöùc seõ gaén lieàn caùc quyeát ñònh ñeà ra phuø hôïp vôùi nhöõng bieán ñoäng cuûa moâi tröôøng. - 10 - - Thöù tö : vieäc xaây döïng chieán löôïc seõ giuùp giaûm bôùt ruûi ro vaø taêng khaû naêng cuûa toå chöùc trong vieäc tranh thuû taän duïng caùc cô hoäi trong moâi tröôøng khi chuùng xuaát hieän. 1.2. Quan ñieåm veà phaùt trieån doanh nghieäp Theo quan ñieåm cuûa chuùng toâi, muïc tieâu toång quaùt cuûa caùc chieán löôïc, xeùt cho cuøng, laø nhaèm cho doanh nghieäp phaùt trieån beàn vöõng veà laâu daøi. Vì vaäy, thuaät ngöõ ‘Phaùt trieån’ trong luaän aùn seõ ñöôïc tieáp caän hieåu theo nghóa laø ‘Phaùt trieån beàn vöõng’. Thuaät ngöõ ‘Phaùt trieån beàn vöõng’ xuaát hieän ñaàu tieân vaøo naêm 1980 trong aán phaåm ‘Chieán löôïc baûo toàn theá giôùi’ ñöôïc Hieäp hoäi baûo toàn thieân nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân quoác teá (vieát taét laø IUCN) coâng boá: ‘Söï phaùt trieån cuûa nhaân loaïi khoâng theå chæ chuù troïng tôùi phaùt trieån kinh teá maø coøn phaûi toân troïng nhöõng nhu caàu taát yeáu cuûa xaõ hoäi vaø söï taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng sinh thaùi hoïc” (Nguoàn: IUCN – naêm 1980). Sau ñoù, khaùi nieäm veà phaùt trieån beàn vöõng ñöôïc ñeà caäp laàn ñaàu tieân trong baûn baù o caùo cuûa Brundtland thuoäc UÛy ban moâi tröôøng vaø phaùt trieån theá giôùi (vieát taét laø WCED): ‘Phaùt trieån beàn vöõng laø söï phaùt trieån coù theå ñaùp öùng ñöôïc nhöõng nhu caàu hieän taïi maø khoâng aûnh höôûng hoaëc toån haïi ñeán nhöõng khaû naêng ñaùp öùng nhu caàu cuûa caùc theá heä töông lai’ (Nguoàn: WCED – naêm 1985). Vôùi caùch hieåu naøy, phaùt trieån beàn vöõng ñoøi hoûi phaûi baûo ñaûm coù söï phaùt trieån kinh teá hieäu quaû, xaõ hoäi coâng baèng vaø moâi tröôøng ñöôïc baûo veä vaø gìn giöõ. Caùch hieåu naøy ñöôïc nhieàu ngöôøi ñoàng tình vaø raát phoå bieán treân theá giôùi hieän nay. Vôùi caùch tieáp caän cuûa khaùi nieäm naøy, chuùng toâi cho raèng, phaùt trieån doanh nghieäp laø quaù trình ñoøi hoûi doanh nghieäp phaûi caûi thieän nhieàu maët vaø toaøn dieän treân 03 lónh vöïc chính: saûn xuaát, kinh doanh, ñoùng goùp cho xaõ hoäi vaø baûo veä moâi tröôøng. Ñeå ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa phaùt trieån, doanh nghieäp ñoøi hoûi chieán löôïc phaùt trieån cuûa mình khoâng chæ quan taâm ñeán thöïc hieän caùc muïc tieâu saûn xuaát kinh doanh nhö: gia taêng lôïi nhuaän; naâng cao naêng suaát lao ñoäng; naâng cao hieäu quaû söû duïng voán,... maø coøn phaûi quan taâm thöïc hieän phöông aùn keát hôïp toái öu vôùi caùc vaán ñeà xaõ hoäi - 11 - vaø moâi tröôøng. Theo chuùng toâi, ñaây chính laø khaùc bieät chuû yeáu giöõa ‘Chieán löôïc phaùt trieån’ vaø ‘Chieán löôïc kinh doanh’ cuûa moät doanh nghieäp. 1.3. Quy trình xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån doanh nghieäp Theo quan ñieåm cuûa taùc giaû, vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån doanh nghieäp phaûi thöïc hieän ñöôïc 2 noäi dung chuû yeáu coù lieân quan maät thieát vôùi nhau: xaây döïng ñöôïc chieán löôïc phuø hôïp vaø ñeà xuaát caùc giaûi phaùp thöïc hieän chieán löôïc ñeà ra. Ñeå thöïc hieän ñöôïc 2 noäi dung naøy, vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån doanh nghieäp phaûi thöïc hieän quy trình goàm caùc böôùc chính sau ñaây: 1.3.1. Xaùc ñònh söù maïng vaø muïc tieâu cuûa doanh nghieäp. Xaùc ñònh söù maïng Söù maïng laø moät baûn tuyeân boá “lyù do toàn taïi” cuûa moät toå chöùc coù giaù trò laâu daøi veà muïc ñích. Noäi dung cô baûn cuûa söù maïng bao goàm nhöõng noäi dung cô baûn sau : 1) Ñoái töôïng phuïc vuï ? Toå chöùc phuïc vuï ai ? 2) Lónh vöïc hoaït ñoäng hoaëc saûn phaåm - dòch vuï maø toå chöùc ñaùp öùng cho ñoái töôïng naøo? 3) Phaïm vi hoaït ñoäng? Khoâng gian, thôøi gian, ngaønh ngheà? 4) Caùch thöùc, phöông tieän hoaït ñoäng. 5) Söï quan taâm ñoái vôùi vaán ñeà soáng coøn, phaùt trieån vaø khaû naêng ñaït ñöôïc muïc tieâu cuûa doanh nghieäp? Toå chöùc raøng buoäc vôùi caùc muïc tieâu nhö theá naøo? 6) Trieát lyù: ñaâu laø nieàm tin cô baûn ? Giaù trò vaø öu tieân cuûa toå chöùc? 7) Töï ñaùnh giaù veà mình: Naêng löïc ñaëc bieät hoaëc lôïi theá chuû yeáu cuûa toå chöùc 8) Moái quan taâm ñoái vôùi hình aûnh coâng coäng ? 9) Moái quan taâm ñoái vôùi caùc caù theå cuûa toå chöùc : Thaùi ñoä cuûa toå chöùc ñoái vôùi caù theå cuûa toå chöùc nhö theá naøo? Xaùc ñònh muïc tieâu Muïc tieâu, theo taùc giaû, thöôøng ñöôïc hieåu laø nhöõng traïng thaùi, coät moác, keát quaû cuï theå maø moät toå chöùc mong muoán ñaït ñöôïc taïi moät thôøi ñieåm nhaát ñònh trong töông lai. - 12 - Treân thöïc teá, muïc tieâu cuûa moät doanh nghieäp coù theå phaân loaïi thaønh muïc tieâu ngaén haïn, trung haïn vaø daøi haïn. Xaùc ñònh muïc tieâu chiến lược laø quaù trình xaùc ñònh caùc muïc tieâu cuûa toå chöùc caàn ñaït ñöôïc trong moät khoaûng thôøi gian nhaát ñònh. Nhöõng muïc tieâu ñöôïc thieát laäp roõ raøng seõ mang laïi raát nhieàu lôïi ích cho caùc toå chöùc nhö: giuùp toå chöùc coù ñònh höôùng phaùt trieån tinh thaàn laøm vieäc taäp theå; hoã trôï cho vieäc ñaùnh giaù, thieát laäp caùc thöù töï öu tieân trong caùc coâng vieäc; giaûm thieåu nhöõng ñieàu khoâng chaéc chaén, toái thieåu hoùa caùc maâu thuaãn, kích thích söï noã löïc, hoã trôï cho vieäc phaân phoái nguoàn löïc vaø thieát keá coâng vieäc, v.v… 1.3.2. Phaân tích moâi tröôøng beân trong vaø beân ngoaøi. Theo taùc giaû, moâi tröôøng hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp coù theå hieåu laø nhöõng yeáu toá, ñieàu kieän vaø caùc theå cheá, v.v… coù aûnh höôûng ñeán keát quaû hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp vaø mang tính khaùch quan ñoái vôùi doanh nghieäp. Vôùi quan ñieåm treân, caùc yeáu toá moâi tröôøng seõ coù aûnh höôûng lôùn ñeán keát quaû hoaït ñoäng của doanh nghieäp. Vì vậy, vieäc phaân tích vaø ñaùnh giaù caùc yeáu toá moâi tröôøng laø moät böôùc caàn thieát vaø quan troïng trong vieäc hoaïch ñònh chieán lược của một tổ chức. Moâi trường hoaït ñoäng cuûa toå chöùc bao gồm nhieàu yeáu toá khaùc nhau. Neáu xeùt nguoàn goác hình thaønh caùc yeáu tố, moâi tröôøng kinh doanh cuûa toå chöùc coù theå chia thaønh 2 nhoùm: moâi tröôøng beân ngoaøi vaø moâi tröôøng beân trong. a, Phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi. ”Moâi tröôøng beân ngoaøi laø nhöõng yeáu toá, nhöõng löïc löôïng, nhöõng theå cheá naèm beân ngoaøi doanh nghieäp maø nhaø quaûn trò khoâng kieåm soaùt ñöôïc nhöng chuùng laïi aûnh höôûng ñeán keát quaû hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp” (Drumaux, 2000, trang 378) Muïc ñích cuûa vieäc kieåm soaùt caùc yeáu toá beân ngoaøi laø phaùt trieån moät danh saùch coù giôùi haïn nhöõng cô hoäi cuûa moâi tröôøng coù theå mang laïi cho doanh nghieäp vaø caùc moái ñe doïa cuûa moâi tröôøng maø toå chöùc neân traùnh. Nhö vaäy, vieäc phaân tích vaø ñaùnh giaù moâi tröôøng beân ngoaøi khoâng nhaèm vaøo vieäc phaùt trieån moät baûn danh muïc toaøn dieän veà moïi - 13 - nhaân toá coù theå xaûy ra maø noù nhaèm vaøo vieäc nhaän dieän caùc bieán soá quan troïng. Caùc bieán soá naøy taïo ra caùc phaûn öùng hôïp lyù giuùp caùc toå chöùc coù khaû naêng chuû ñoäng kiểm soaùt, öùng phoù hoaëc ñeà phoøng nhaèm taän duïng tối ña caùc cơ hoäi beân ngoaøi hoaëc giảm toái thieåu aûnh höôûng cuûa caùc moái ñe doïa tieàm naêng. Caên cöù vaøo phaïm vi hoaït ñoäng, moâi tröôøng beân ngoaøi ñöôïc chia thaønh 02 loaïi: moâi tröôøng vó moâ vaø moâi tröôøng vi moâ Moâi tröôøng vó moâ: Khi phaân tích moâi tröôøng vó moâ, ñoøi hoûi caùc nhaø xaây döïng chieán löôïc, tröôùc heát caàn phaân tích 05 yeáu toá cơ bản sau: Thöù nhaát laø yeáu toá kinh teá: ñaây laø nhöõng yeáu toá coù aûnh höôûng lôùn ñeán caùc toå chöùc thoâng qua caùc chæ tieâu kinh teá nhö : toác ñoä taêng GDP, laïm phaùt, daân soá… hoaëc caùc chính saùch nhö : tyû giaù, laõi suaát, v.v… Thöù hai laø yeáu toá luaät phaùp, chính phuû vaø chính trò: Caùc yeáu toá luaät phaùp vaø caùc hoaït ñoäng cuûa chính phuû ngaøy caøng coù aûnh höôûng lôùn ñeán caùc chieán löôïc phaùt trieån cuûa doanh nghieäp. Noù coù theå taïo ra cô hoäi hoaëc nguy cô cho caùc toå chöùc kinh doanh trong xaõ hoäi. Vì vaäy phaûi nghieân cöùu kyõ yeáu toá naøy khi phaân tích moâi tröôøng vó moâ. Thöù ba laø yeáu toá vaên hoùa vaø xaõ hoäi: Ñaây laø nhöõng yeáu toá aûnh höôûng raát nhieàu ñeán haønh vi vaø nhaän thöùc cuûa moïi ngöôøi trong xaõ hoäi. Noù aûnh höôûng ñeán quan ñieåm ñaïo ñöùc kinh doanh vaø tính traùch nhieäm cuûa caùc toå chöùc ñoái vôùi coäng ñoàng xaõ hoäi. Vì vậy, muốn doanh nghiệp phaùt trieån beàn vöõng, caùc nhaø xaây döïng chieán löôïc caàn nghieân cöùu kyõ caùc yeáu toá vaên hoùa, xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc Thöù tö laø yeáu toá ñòa lyù - töï nhieân: caùc taùc ñoäng cuûa thieân nhieân ngaøy caøng coù aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng kinh doanh cuûa toå chöùc. Vaán ñeà xöû lyù nöôùc thaûi, vaán ñeà bieán ñoåi khí haäu, vaán ñeà ñoäng ñaát, soùng thaàn, v.v… ngaøy caøng laøm caùc nhaø quaûn lyù toå chöùc quan - 14 - taâm. Vì vaäy, vieäc nghieân cöùu vaø ñaùnh giaù möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá naøy caàn phaûi ñöôïc thöïc hieän nghieâm tuùc khi xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån doanh nghieäp. Thöù naêm laø yeáu toá coâng ngheä vaø kyõ thuaät: Coâng ngheä vaø kyõ thuaät treân theá giôùi thay ñoåi raát nhanh trong giai ñoaïn hieän nay. Vieäc xuaát hieän ngaøy caøng nhieàu caùc coâng ngheä vaø kyõ thuaät môùi ñaõ taïo ra caùc cô hoäi cuõng nhö nguy cô cho caùc toå chöùc. Ñaëc bieät, trong ñieàu kieän thieáu lao ñoäng vaø tieàn löông nhaân coâng khoâng coøn reû nhö hieän nay, ñoøi hoûi caùc nhaø quaûn lyù phaûi tính toaùn caân nhaéc kyõ khi thöïc hieän caùc döï aùn ñaàu tö maùy moùc vaø thieát bò cho toå chöùc. Vôùi yù nghóa treân, khi xaây döïng chieán löôïc, caùc doanh nghieäp phaûi löu yù ñeán caùc yeáu toá naøy ñeå coù nhöõng döï baùo chính xaùc. Moâi tröôøng vi moâ Moâi tröôøng vi moâ bao goàm caùc yeáu toá trong ngaønh vaø caùc yeáu toá ngoaïi caûnh ñoái vôùi doanh nghieäp. Noù quyeát ñònh tính chaát vaø möùc ñoä caïnh tranh trong ngaønh saûn xuaát kinh doanh ñoù. b, Phaân tích moâi tröôøng beân trong Philip Kotler vaø cộng sự (1996) cho rằng: Kieåm soaùt vaø phaân tích moâi tröôøng beân trong nhaèm ñaùnh giaù ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa caùc yeáu toá beân trong toå chöùc, bao goàm: nguoàn nhaân löïc, marketing, taøi chính, saûn xuaát vaø taùc nghieäp, nghieân cöùu phaùt trieån vaø thoâng tin. 1) Nguoàn nhaân löïc: Nhaân löïc laø yeáu toá quan troïng ñaàøu tieân trong vieäc phaân tích moâi tröôøng beân trong cuûa moät doanh nghieäp. Trong ñoù, caàn phaân tích roõ nhaø quaûn trò caùc caáp vaø ngöôøi thöøa haønh. 2) Marketing: Marketing coù theå ñöôïc moâ taû nhö moät quaù trình xaùc ñònh, döï baùo, thieát laäp vaø thoûa maõn caùc nhu caàu mong muoán cuûa ngöôøi tieâu duøng ñoái vôùi saûn phaåm hay dòch vuï. Ferell ( 1999 trang 257) cho raèng “ Marketing bao goàm 9 chöùc naêng cô baûn: - 15 - (1) phaân tích khaùch haøng; (2) mua; (3) baùn; (4) hoaïch ñònh saûn phaåm vaø dòch vuï; (5) ñònh giaù: (6) phaân phoái; (7) nghieân cöùu thò tröôøng; (8) phaân tích cô hoäi (9) traùch nhieäm ñoái vôùi xaõ hoäi”. 3) Taøi chính – keá toaùn: Ñieàu kieän taøi chính thöôøng ñöôïc xem laø phöông phaùp đánh giaù vò trí caïnh tranh toát cuûa toå chöùc vaø laø ñieàu kieän thu huùt nhaát ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö. Ñeå hình thaønh hieäu quaû caùc chieán löôïc, caàn xaùc ñònh nhöõng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu veà taøi chính cuûa toå chöùc (Khaû naêng thanh toaùn, ñoøn caân nôï, voán luaân chuyeån, lôïi nhuaän, söû duïng voán, löôïng tieàn maët…). Caùc yeáu toá taøi chính thöôøng laøm thay ñoåi caùc chieán löôïc hieän taïi vaø vieäc thöïc hieän caùc keá hoaïch. 4) Saûn xuaát – taùc nghieäp: Chöùc naêng saûn xuaát - taùc nghieäp trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh bao goàm taát caû caùc hoaït ñoäng nhaèm bieán ñoåi ñaàu vaøo thaønh haøng hoùa vaø dòch vuï. Quaûn trò saûn xuaát – taùc nghieäp laø quaûn trò ñaàu vaøo, quaù trình bieán ñoåi vaø ñaàu ra, nhöõng yeáu toá naøy khaùc nhau tuøy theo ngaønh ngheà vaø moâi tröôøng. 5) Nghieân cöùu vaø phaùt trieån: Ñeå nghieân cöùu nhöõng maët maïnh vaø mặt yeáu thì yeáu toá chính thöù naêm caàn phaûi xem xeùt ñoù laø hoaït ñoäng nghieân cöùu vaø phaùt trieån (R&D). Ngaøy nay, nhieàu toå chöùc khoâng thöïc hieän nghieân cöùu vaø phaùt trieån, tuy nhieân söï soáng coøn cuûa nhieàu toå chöùc khaùc laïi phuï thuoäc vaøo thaønh coâng cuûa hoaït ñoäng nghieân cöùu vaø phaùt trieån. Caùc toå chöùc ñang theo ñuoåi chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm caàn phaûi ñaëc bieät taäp trung vaøo hoaït ñoäng nghieân cöùu vaø phaùt trieån. 6) Heä thoáng thoâng tin: Thoâng tin lieân keát taát caû caùc chöùc naêng saûn xuaát - kinh doanh vôùi nhau vaø cung caáp cô sôû cho taát caû caùc quyeát ñònh quaûn trò. Vieäc thieát keá hệ thống thoâng tin trong toå chöùc laø nhaèm phaùt hieän nhöõng baát lôïi hay lôïi theá caïnh tranh chuû yeáu cuûa doanh nghieäp vaø nhaèm ñaùnh giaù ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu veà heä thoáng thoâng tin beân trong cuûa toå chöùc ñeå caûi tieán caùc hoaït ñoäng ôû moät doanh nghieäp baèng caùch naâng cao chaát löôïng cuûa caùc quyeát ñònh quaûn trò. Vieäc toå chöùc heä thoáng thoâng tin hieäu quaû seõ - 16 - giuùp caùc nhaø quaûn trò ñöa ra caùc thoâng tin lieân quan ñeán xaây döïng chieán löôïc cuûa doanh nghieäp. 1.3.3. Thieát laäp muïc tieâu vaø löïa choïn chieán löôïc thích hôïp Sau khi phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi vaø beân trong vaø ñaõ xaùc ñònh ñöôïc caùc cô hoäi, ñe doïa, nhöõng ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, doanh nghieäp caàn xaùc ñònh muïc tieâu ngaén haïn, daøi haïn vaø löïa choïn chieán löôïc phaùt trieån phuø hôïp. Chieán löôïc phuø hôïp laø chieán löôïc maø nhôø noù doanh nghieäp coù theå thöïc hieän ñöôïc caùc muïc tieâu kyø voïng cuûa mình vôùi hieäu quaû kinh teá cao nhaát treân cô sôû phaùt huy caùc ñieåm maïnh, haïn cheá ñieåm yeáu cuûa toå chöùc vaø taän duïng ñöôïc caùc cô hoäi, giaûm toái thieåu nhöõng moái ñe doïa trong moâi tröôøng kinh doanh. Quy trình löïa choïn chieán löôïc cuûa doanh nghieäp goàm 4 böôùc chính sau ñaây: (1) Nhaän bieát chieán löôïc hieän thôøi cuûa doanh nghieäp; (2) Tieán haønh phaân tích danh muïc ñaàu tö; (3) Löïa choïn chieán löôïc cuûa doanh nghieäp; (4) Ñaùnh giaù caùc chieán löôïc ñaõ löïa choïn. Hieän nay, caùc nhaø xaây döïng chieán löôïc cho doanh nghieäp coù theå tham khaûo vaø löïa choïn caùc phöông aùn chieán löôïc sau đây : * Nhöõng chieán löôïc taêng tröôûng taäp trung * Nhöõng chieán löôïc phaùt trieån hoäi nhaäp * Nhöõng chieán löôïc taêng tröôûng ña daïng * Nhöõng chieán löôïc khaùc 1.3.4. Tìm kieám caùc giaûi phaùp thöïc hieän chieán löôïc Sau khi löïa choïn ñöôïc chieán löôïc phuø hôïp, ñieàu quan troïng tieáp theo laø vaán ñeà trieån khai thöïc hieän chieán löôïc coù hieäu quaû. Trong quaù trình thöïc hieän chieán löôïc doanh nghieäp, caàn löu yù quan taâm nhöõng giaûi phaùp quan troïng sau: - 17 -  Caùc giaûi phaùp veà Marketing: coù nhieàu bieán soá Marketing aûnh höôûng ñeán söï thaønh coâng hay thaát baïi cuûa vieäc thöïc thi moät chieán löôïc. Ví duï: vieäc phaân khuùc thò tröôøng, ñònh vò saûn phaåm laø nhöõng vaán ñeà aûnh höôûng lôùn ñeán vieäc thöïc hieän chieán löôïc thaønh coâng hay khoâng.  Caùc giaûi phaùp veà taøi chính vaø keá toaùn: Ñaây laø nhöõng yeáu toá lieân quan ñeán vieäc giaûi quyeát löôïng voán caàn thieát. Vì vaäy, vieäc xaây döïng caùc baùo caùo taøi chính, laäp döï toaùn, chuaån bò ngaân saùch taøi chính, ñaùnh giaù giaù trò cuûa toå chöùc, v.v… laø raát caàn thieát cho vieäc trieån khai thöïc hieän chieán löôïc cuûa doanh nghieäp.  Caùc giaûi phaùp veà nghieân cöùu vaø phaùt trieån: Hoaït ñoäng naøy laø boä phaän khoâng theå thieáu ñöôïc trong vieäc thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm, thaâm nhaäp thò tröôøng vaø ña daïng hoùa taäp trung, v.v…Thoâng qua R&D, caùc toå chöùc môùi phaùt trieån thaønh coâng nhöõng saûn phaåm môùi vaø caûi tieán ñaùng keå saûn phaåm cuõ.  Caùc giaûi phaùp lieân quan ñeán hoaït ñoäng thoâng tin: hieän nay, ñoái vôùi baát kyø moät toå chöùc naøo, vaán ñeà thoâng tin ñang trôû thaønh yeáu toá ngaøy caøng quan troïng quyeát ñònh söï thaønh coâng cuûa caùc coâng ty. Moät heä thoáng thoâng tin toát coù theå cho pheùp coâng ty giaûm ñöôïc chi phí. Söï thoâng tin lieân laïc tröïc tieáp giöõa caùc nhaø cung caáp, nhaø saûn xuaát, nhaø tieáp thò vaø khaùch haøng coù theå lieân keát caùc yeáu toá cuûa moät chuoãi giaù trò laïi vôùi nhau. Vieäc caûi tieán heä thoáng thoâng tin cuõng thöôøng daãn ñeán söï caûi tieán veà chaát löôïng vaø dòch vuï cuûa toå chöùc. Caùc giaûi phaùp thöïc hieän chieán löôïc phaûi bao goàm caû vieäc phaân boå nguoàn löïc (nhaân löïc, voán, vaät tö, cô cheá …) ñeå thöïc hieän chieán löôïc 1.3.5. Kieåm tra vaø ñaùnh giaù hieäu quaû chieán löôïc ñaõ löïa choïn. “ Vieäc kieåm tra vaø ñaùnh giaù hieäu quaû chieán löôïc ñaõ xaây döïng laø moät böôùc quan troïng nhaèm xaùc ñònh möùc ñoä phuø hôïp cuûa chieán löôïc vôùi tình hình kinh teá - xaõ hoäi, phuø hôïp vôùi thöïc traïng doanh nghieäp vaø coù theå taän duïng toát nhaát caùc cô hoäi, ñieåm maïnh ñeå ñaït caùc muïc tieâu cuûa doanh nghieäp vaïch ra vaø phaùt hieän kòp thôøi caùc sai lệch” ( - 18 - Constantini, 1996, trang 258). Töø ñoù, thöïc hieän ñieàu chænh hôïp lyù trong chieán löôïc vaø quaù trình thöïc hieän chieán löôïc. Nhôø vieäc thöïc hieän böôùc naøy, toå chöùc seõ thaáy roõ hôn, cuï theå hôn böùc tranh veà khaû naêng ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu cuûa chieán löôïc trong töông lai. Ñeå ñaûm baûo vieäc kieåm tra coù hieäu quaû, ñoøi hoûi caùc nhaø quaûn trò caàn xaùc ñònh caùc vaán ñeà chính sau: (1) Noäi dung kieåm tra; (2) Ñaët caùc tieâu chuaån kieåm tra; (3) Ñònh löôïng caùc keát quaû ñaït ñöôïc (4) So saùnh keát quaû vôùi tieâu chuaån ñaët ra; (5) Xaùc ñònh caùc nguyeân nhaân sai leäch (neáu coù); (6) Ñeà xuaát caùc giaûi phaùp khaéc phuïc. 1.3.6 Tieáp nhaän thoâng tin phaûn hoài. Sau khi kieåm tra xong, vieäc ñöa ra thoâng tin phaûn hoài veà vieäc thöïc hieän chieán löôïc laø raát quan troïng. Bôûi vì, caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng luoân bieán ñoäng vaø doanh nghieäp cuõng phaûi raát naêng ñoäng vaø linh hoaït. Vì vaäy, vieäc cung caáp thoâng tin phaûn hoài ñaày ñuû laø neàn taûng ñeà xuaát caùc giaûi phaùp thöïc hieän chieán löôïc hieäu quaû, kòp thôøi. Vôùi yù nghóa treân, theo taùc giaû, vieäc ghi nhaän nhöõng thoâng tin phaûn hoài ñöôïc coi laø moät trong nhöõng böôùc quan troïng trong quy trình xaây döïng chieán löôïc. 1.4. Caùc coâng cuï ñöôïc söû duïng ñeå xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån doanh nghieäp. 1.4.1 Ma traän caùc yeáu toá beân ngoaøi (EFE= External Factors Evaluation) Ma traän caùc yeáu toá beân ngoaøi laø ma traän nhaèm ñaùnh giaù söï aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá moâi tröôøng beân ngoaøi ñeán hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp, bao goàm caùc yeáu toá cô hoäi vaø caùc yeáu toá ñe doïa ñeán doanh nghieäp (Vũ Thế Phú, 2000). - 19 - Vieäc xaây döïng vaø phaân tích ma traän EFE giuùp doanh nghieäp toùm taét vaø ñaùnh giaù caùc thoâng tin kinh teá, xaõ hoäi, vaên hoùa, nhaân khaåu, ñòa lyù, chính trò, phaùp luaät, coâng ngheä vaø caïnh tranh,… Töø ñoù, giuùp doanh nghieäp xaùc ñònh ñöôïc caùc cô hoäi vaø caùc moái ñe doïa ñeán doanh nghieäp. Ñeå xaây döïng ñöôïc ma traän EFE, caùc nhaø xaây döïng chieán löôïc caàn thöïc hieän 5 böôùc sau ( xin xem phuï luïc 1 vaø phuï lục 4): Böôùc 1: Laäp danh muïc (coù giôùi haïn) caùc yeáu toá coù vai troø quyeát ñònh ñoái vôùi söï thaønh coâng cuûa doanh nghieäp. Danh muïc naøy ñöôïc thieát laäp thoâng qua vieäc phaân tích aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá beân ngoaøi ñoái vôùi chieán löôïc phaùt trieån cuûa doanh nghieäp. Coù raát nhieàu yeáu toá beân ngoaøi ảnh höôûng ñeán chieán löôïc phaùt trieån cuûa doanh nghieäp, neân ta chæ choïn moät soá yeáu toá nhaát ñònh coù vai troø quyeát ñònh ñoái vôùi söï thaønh coâng cuûa doanh nghieäp, chöù khoâng theå laäp danh muïc taát caû caùc yeáu toá. Ngöôøi ta cuõng thöôøng söû duïng phöông phaùp chuyeân gia ñeå xaùc ñònh danh muïc caùc yeáu toá naøy. (thöïc teá cho thaáy tieän nhaát cho vieäc nghieân cöùu, ñaùnh giaù, ngöôøi ta thöôøng choïn khoaûng töø 10 – 15 yeáu toá) Böôùc 2: Phaân loaïi taàm quan troïng töø 0.0 (khoâng quan troïng) ñeán 1,0 (raát quan troïng) cho moãi yeáu toá. Vieäc phaân loaïi naøy caàn phaûi khaùch quan, khoa hoïc. Ñeå laøm ñöôïc ñieàu naøy caùc nhaø nghieân cöùu thöôøng söû duïng phöông phaùp chuyeân gia. Theo phöông phaùp naøy, ngöôøi nghieân cöùu thöôøng laäp danh muïc caùc yeáu toá ôû böôùc 1, sau ñoù göûi ñeán caùc chuyeân gia, nhôø caùc chuyeân gia ñaùnh giaù. Ñeå baûo ñaûm tính khaùch quan cho vieäc ñaùnh giaù thì soá löôïng chuyeân gia cuõng phaûi ñuû lôùn, phuø hôïp vôùi muïc tieâu nghieân cöùu vaø taát nhieân phaûi laø caùc chuyeân gia – nhöõng ngöôøi coù chuyeân moân, kiến thöùc, kinh nghieäm cao – trong lónh vöïc nghieân cöùu. Sau khi thu thaäp ñöôïc yù kieán chuyeân gia, ngöôøi nghieân cöùu coù theå söû duïng Excel ñeå xaùc ñònh taàm quan troïng baèng phöông phaùp yù kieán chuyeân gia theo thang ñieåm Likert (xem baûng 1) - 20 - Baûng 1: Xaùc ñònh möùc ñoä quan troïng cuûa caùc yeáu toá döïa treân yù kieán chuyeân gia theo thang ñieåm Likert Caùc yeáu toá beân ngoaøi (1) 1 2 3 (2) (3) (4) 4 5 (5) (6) Tổng số người trả lời (7) Tổng điểm Mức độ quan trọng (8) (9) Laøm troøn (10) Yeáu toá 1 Yeáu toá 1 … … … Tổng cộng (Nguoàn : Nghieân cöùu cuûa taùc giaû) 1,00 Ghi chuù : * Coät (8) = (2)*(7) + (3)*(7) + (4)*(7) + (5)*(7) +(6)*(7) * Coät 9 = (8)/ Toång caùc oâ cuûa (8) * Thang đñieåm ñöôïc chia theo phöông phaùp Likert: 1 đñiểm – Hoaøn toaøn khoâng quan trọng- Quan trọng ở mức đñộ cực yếu; 2 đñieåm – Khoâng quan trọng - Quan trọng ở mức ñộ dưới trung bình; 3 đñiểm – Khoâng yù kiến; 4 đñiểm - Quan trọng - Quan trọng ở mức đñộ khaù; 5 đñiểm - Rất quan trọng - Quan trọng ở mức đñộ cao. * Toång soá caùc möùc phaân loaïi ñöôïc aán ñònh cho caùc nhaân toá naøy phaûi baèng 1,0. (coät 10 laø keát quaû laøm troøn soá cuûa coät 9 ) Böôùc 3: Phaân loaïi töø 1 ñeán 4 cho moãi yeáu toá quyeát ñònh söï thaønh coâng. - 21 - Caùc möùc naøy döïa treân hieäu quaû chieán löôïc cuûa doanh nghieäp, ñöôïc ñaùnh giaù bôûi yù kieán cuûa caùc chuyeân gia. Caùch phaân loaïi töø 1 ñeán 4 cho moãi yeáu toá quyeát ñònh söï thaønh coâng, cuõng ñöôïc xaây döïng theo phöông phaùp chuyeân gia töông töï ôû böôùc 2 (Xem baûng 2) Baûng 2 : YÙ kieán chuyeân gia veà ñieåm phaân loaïi Caùc yeáu toá beân ngoaøi 1 2 3 4 TS chuyeân gia Tổng điểm Điểm TB Laøm troøn Yeáu toá 1 Yeáu toá 2 Yeáu toá 3 … … Tổng cộng (Nguoàn: Fredr. David (2006), Khaùi luaän veà Quaûn trò chieán löôïc, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ, trang 178) * Ghi chuù: Điểm phaân loại như sau 1 đñiểm – Đe dọa nhiều nhất 2 đñieåm – Đe dọa ít nhất 3 đñiểm – Cơ hội ít nhất 4 đñieåm – Cơ hội nhiều nhất Böôùc 4: Nhaân taàm quan troïng cuûa moãi bieán soá vôùi loaïi cuûa noù ñeå xaùc ñònh soá ñieåm veà taàm quan troïng. Trong ñoù : Tổng đñiểm quan trọng > 2,5 laø phản ứng tốt; Tổng đñiểm quan trọng = 2,5 laø phaûn ứng mức ñoä trung bình; Tổng đñiểm quan trọng < 2,5 laø phản ứng yếu. Böôùc 5: Coäng toång soá ñieåm veà taàm quan troïng cho moãi bieán soá ñeå xaùc ñònh toån g soá ñieåm quan troïng cho doanh nghieäp. Toång soá ñieåm quan troïng cao nhaát maø doanh nghieäp coù theå coù laø 4,0 vaø thaáp nhaát laø 1,0. - 22 - Ñaùnh giaù keát quaû: Toång soá ñieåm quan troïng cao nhaát laø 4 vaø thaáp nhaát laø 1. Vaø, toång soá ñieåm quan troïng trung bình laø 2,5. Neáu toång soá ñieåm quan troïng laø 4 ñieàu ñoù coù yù nghóa laø toå chöùc ñang phaûn öùng raát toát vôùi caùc cô hoäi vaø moái ñe doïa hieän taïi trong moâi tröôøng cuûa hoï. Neáu toång soá ñieåm laø 1, ñieàu naøy coù nghóa laø chieán löôïc maø coâng ty ñeà ra khoâng taän duïng ñöôïc caùc cô hoäi hoaëc traùnh ñöôïc caùc moái ñe doïa beân ngoaøi (xin xem baûng 3). Baûng 3: MA TRAÄN ÑAÙNH GIAÙ CAÙC YEÁU TOÁ BEÂN NGOAØI (EFE) STT CAÙC YEÁU TOÁ MÖÙC PHAÂN SOÁ ÑIEÅM BEÂN NGOAØI QUAN LOAÏI QUAN TROÏNG TROÏNG (a) (b) (axb) 1 Yeáu toá 1 … … 2 Yeáu toá 2 … … 3 Yeáu toá 3 … … Yeáu toá n …. …. Toång coäng 1,0 …. N A= (Nguoàn: Fredr. David (2006), Khaùi luaän veà Quaûn trò chieán löôïc, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ, trang 181) 1.4.2 Ma traän caùc yeáu toá beân trong (IFE= Internal Factors Evaluation) Ma traän caùc yeáu toá beân trong laø ma traän nhaèm ñaùnh giaù söï aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá beân trong cuûa doanh nghieäp. Vieäc xaây döïng vaø phaân tích ma traän caùc yeáu toá beân trong (IFE) giuùp nhaø xaây döïng chieán löôïc xaùc ñònh ñöôïc caùc maët maïnh vaø maët yeáu cuûa doanh nghieäp. Ñeå xaây döïng ñöôïc ma traän IFE, caùc nhaø xaây döïng chieán löôïc cuõng thöïc hieän töông töï caùc böôùc xaây döïng ma traän EFE, goàm 5 böôùc sau: (xem phuï luïc 1 vaø phuï luïc 5): - 23 - Böôùc 1: Xaùc ñònh caùc yeáu toá ảnh hưởng noäi boä. Danh muïc naøy ñöôïc thieát laäp thoâng qua vieäc phaân tích aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá beân trong ñoái vôùi chieán löôïc phaùt trieån cuûa doanh nghieäp Böôùc 2: Sau khi thu thaäp ñöôïc yù kieán chuyeân gia, söû duïng Excel ñeå xaùc ñònh taàm quan troïng baèng phöông phaùp yù kieán chuyeân gia theo thang ñieåm Likert. (Xem baûng 4) Baûng 4 : Xaùc ñònh möùc ñoä quan troïng cuûa caùc yeáu toá döïa treân yù kieán chuyeân gia theo thang ñieåm Likert Caùc yeáu toá beân trong (1) 1 (2) 2 (3) 3 (4) 4 5 (5) (6) Tổng số người trả lời (7) Tổng điểm (8) Mức độ quan trọng (9) Laøm troøn (10) Yeáu toá 1 Yeáu toá 1 … … … Tổng cộng 1,00 (Nguoàn : Nghieân cöùu cuûa taùc giaû) - AÁn ñònh taàm quan troïng baèng caùch phaân loaïi töø 0,0 (khoâng quan troïng) tôùi 1,0 (quan troïng nhaát) cho moãi yeáu toá. Toång coäng cuûa taát caû caùc möùc ñoä quan troïng naøy phaûi baèng 1,0. Böôùc 3: Caùch thöïc hieän theo phöông phaùp chuyeân gia töông töï nhö böôùc 3 xaây döïng ma traän EFE Phaân loaïi töø 1 ñeán 4 cho moãi yeáu toá ñaïi dieän cho ñieåm yeáu lôùn nhaát (phaân loaïi baèng 1), ñieåm yeáu nhoû nhaát (phaân loaïi baèng 2), ñieåm maïnh nhoû nhaát (phaân loaïi baèng 3), hay ñieåm maïnh lôùn nhaát (phaân loaïi baèng 4). Böôùc 4: Nhaân moãi möùc ñoä quan troïng cuûa moãi yeáu toá vôùi loaïi cuûa noù ñeå xaùc ñònh soá ñieåm quan troïng cho moãi bieán soá. - 24 - Böôùc5: Coäng taát caû soá ñieåm quan troïng cho moãi bieán soá ñeå xaùc ñònh soá ñieåm quan troïng toång coäng cuûa doanh nghieäp. Soá ñieåm quan troïng toång coäng ñöôïc phaân loaïi töø thaáp nhaát laø 1,0 cho ñeán cao nhaát laø 4,0 vaø soá ñieåm trung bình laø 2,5. Baûng 5 : Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong (IFE) STT CAÙC YEÁU MÖÙC PHAÂN SOÁ ÑIEÅM TOÁ BEÂN QUAN LOAÏI QUAN TROÏNG TRONG TROÏNG (a) (b) (axb) 1 Yeáu toá 1 … … 2 Yeáu toá 2 … … 3 Yeáu toá 3 … … Yeáu toá n …. …. Toång coäng 1,0 …. N A= Nguoàn: Fredr. David (2006), Khaùi luaän veà Quaûn trò chieán löôïc, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ, trang 249) Ñaùnh giaù keát quaû: Soá ñieåm quan troïng toång coäng thaáp hôn 2,5 cho thaáy doanh nghieäp yeáu veà noäi boä. Soá ñieåm cao hôn 2,5 cho ta thaáy doanh nghieäp maïnh veà noäi boä (xem baûng 5). 1.4.3 Ma traän hình aûnh caïnh tranh (C.I.M= Competitive Image Matrix) Ma traän hình aûnh caïnh tranh (Baûng 6) ñöôïc xem laø ma traän môû roäng cuûa ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi vaø beân trong cuûa moâi tröôøng. Noù giuùp caùc nhaø xaây döïng chieán löôïc xaùc ñònh ñöôïc nhöõng öu theá vaø khuyeát ñieåm chuû yeáu cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh vôùi caùc doanh nghieäp. Töø ñoù giuùp doanh nghieäp coù chieán löôïc phuø hôïp Khi aùp duïng ma traän C.I.M ñeå phaân tích ñoái thuû caïnh tranh, thay vì nhöõng ñoái thuû caïnh tranh laø nhöõng coâng ty trong ngaønh, taùc giaû phaân tích ñoái thuû caïnh tranh laø nhoùm - 25 - caùc coâng ty quoác teá hoaït ñoäng cuøng ngaønh ñeå phaân tích khaû naêng caïnh tranh quoác teá cuûa ñoái töôïng nghieân cöùu Baûng 6 : Ma traän hình aûnh caïnh tranh ( CIM) STT CAÙC YEÁU MÖÙC ÑOÄ ÑOÁI THUÛ 1 ÑOÁI THUÛ 2 TOÁ AÛNH QUAN HOAËC NHOÙM ÑOÁI HOAËC NHOÙM ÑOÁI HÖÔÛNG TROÏNG THUÛ 1 THUÛ 2 HAÏNG ÑIEÅM QUAN HAÏNG ÑIEÅM TROÏNG QUAN (1x2) TROÏNG(1x2) 1 Yeáu toá 1 … …. … …. …. 2 Yeáu toá 2 … …. …. …. …. Yeáu toá n …. ….. …. …. …. Toång coäng 1,0 … … … N (Nguoàn: Fredr. David (2006), Khaùi luaän veà Quaûn trò chieán löôïc, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ, trang 183). - Caùc böôùc xaây döïng ma traän CIM cuõng ñöôïc thöïc hieän töông töï caùc böôùc xaây döïng Ma traän IFE vaø EFE Böôùc 1: Laäp danh muïc khoaûng 10 – 15 yeáu toá coù aûnh höôûng quan troïng nhaát ñeán khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp trong ngaønh; Böôùc 2: Phaân loaïi taàm quan troïng töø 0,0 (khoâng quan troïng) ñeán 1,0 (raát quan troïng) cho moãi yeáu toá. Söï phaân loaïi naøy cho thaáy taàm quan troïng cuûa moãi yeáu toá ñeán khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp trong ngaønh. Toång taàm quan troïng cuûa taát caû caùc yeáu toá phaûi baèng 1,0. - 26 - Böôùc 3: Xaùc ñònh troïng soá töø 1 ñeán 4 cho doanh nghieäp vaø ñoái thuû caïnh tranh döïa treân taàm quan troïng cuûa moãi yeáu toá ñoái vôùi söï thaønh coâng cuûa doanh nghieäp. Trong ñoù: 4 – toát; 3- khaù; 2- trung bình; 1- yeáu. Böôùc 4: Nhaân taàm quan troïng cuûa töøng yeáu toá ñoái vôùi troïng soá cuûa noù ñeå xaùc ñònh soá ñieåm cuûa töøng yeáu toá. Böôùc 5: Coäng soá ñieåm cuûa taát caû caùc yeáu toá ñeå xaùc ñònh toång soá ñieåm cuûa ma traän. 1.4.4 Ma traän SWOT (SWOT= Strengths - Weaknesses - Opportunities - Threats) Vieäc xaây döïng vaø phaân tích ma traän SWOT laø coâng cuï giuùp caùc nhaø xaây döïng chieán löôïc toång hôïp ñöôïc keát quaû nghieân cöùu veà moâi tröôøng (bao goàm caû caùc yeáu toá quan troïng cuûa moâi tröôøng beân trong vaø beân ngoaøi). Töø ñoù, löïa choïn ñöôïc chieán löôïc phuø hôïp cho toå chöùc. Söï phoái hôïp caùc ñieåm maïnh, ñieåm yeáu vôùi cô hoäi, nguy cô hình thaønh ma traän SWOT vaø caùc phöông aùn chieán löôïc coù theå löïa choïn. Vôùi caùch tieáp caän nhö vaäy, coù theå coù 4 loaïi chieán löôïc sau: - Chieán löôïc Ñieåm maïnh- Cô hoäi (SO): söû duïng ñieåm maïnh beân trong cuûa coâng ty ñeå taän duïng cô hoäi beân ngoaøi. - Chieán löôïc Ñieåm yeáu – Cô hoäi (WO): khaéc phuïc nhöõng ñieåm yeáu beân trong baèng caùch taän duïng nhöõng cô hoäi beân ngoaøi. - Chieán löôïc Ñieåm maïnh – Nguy cô (ST): söû duïng nhöõng ñieåm maïnh cuûa coâng ty ñeå traùnh khoûi hay giaûm ñi aûnh höôûng cuûa caùc moái ñe doïa beân ngoaøi. - Chieán löôïc Ñieåm yeáu – Nguy cô (WT): laø nhöõng chieán löôïc phoøng thuû nhaèm laøm giaûm ñi nhöõng ñieåm yeáu beân trong vaø traùnh khoûi nhöõng moái ñe doïa töø moâi tröôøng beân ngoaøi. Ñeå xaây döïng ñöôïc ma traän SWOT, nhaø xaây döïng chieán löôïc caàn thöïc hieän caùc böôùc sau: Böôùc 1: Lieät keâ caùc ñieåm maïnh chuû yeáu beân trong toå chöùc. - 27 - Böôùc 2: Lieät keââ caùc ñieåm yeáu beân trong toå chöùc. Böôùc 3: Lieät keâ caùc cô hoäi lôùn beân ngoaøi toå chöùc. Böôùc 4: Lieät keâ caùc moái ñe doïa nghieâm troïng beân ngoaøi toå chöùc. Baûng 7: Ma traän SWOT O: Nhöõng cô hoäi T: Nhöõng nguy cô O1 T1 O2... T2... S: Nhöõng ñieåm maïnh Caùc chieán löôïc SO Caùc chieán löôïc ST S1 Söû duïng caùc ñieåm maïnh Söû duïng caùc ñieåm maïnh S2… ñeå taän duïng cô hoäi ñeå vöôït qua nhöõng moái nguy cô hoaëc moái ñe doïa beân ngoaøi W: Nhöõng ñieåm yeáu Caùc chieán löôïc WO Caùc chieán löôïc WT W1 Caûi thieän nhöõng ñieåm Haïn cheá caùc maët yeáu vaø yeáu beân trong baèng caùch traùnh nhöõng moái nguy cô W2... taän duïng nhöõng cô hoäi beân ngoaøi Nguoàn : Nguyeãn Thò Lieân Dieäp, 1998. Chieán löôïc vaø chính saùch kinh doanh. Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ, tr 185)â Böôùc 5: Keát hôïp ñieåm maïnh beân trong vôùi cô hoäi beân ngoaøi vaø ghi keát quaû cuûa chieán löôïc SO vaøo oâ thích hôïp. Böôùc 6: Keát hôïp giöõa nhöõng ñieåm yeáu beân trong vôùi nhöõng cô hoäi beân ngoaøi vaø ghi keát quaû cuûa chieán löôïc WO. Böôùc 7: Keát hôïp ñieåm maïnh beân trong vôùi moái ñe doïa beân ngoaøi vaø ghi keát quaû cuûa chieán löôïc ST. - 28 - Böôùc 8: Keát hôïp ñieåm yeáu beân trong vôùi nguy cô beân ngoaøi vaø ghi keát quaû chieán löôïc WT. - Sau khi xaây döïng xong ma traän SWOT, tieán haønh toùm taét nhöõng phöông aùn keát hôïp ñeå hình thaønh chieán löôïc theo baûng toùm taét (xem baûng 7) - Sau khi xaây döïng ma traän SWOT, tieán haønh xaây döïng caùc phöông aùn chieán löôïc vôùi caùc teân goïi vaø noäi dung cuï theå (xem baûng 8). Baûng 8 : Caùc phöông aùn chieán löôïc Nhoùm keát hôïp Teân chieán löôïc Noäi dung chieán löôïc SO WO ST WT Nguoàn : Nghieân cöùu cuûa taùc giaû 1.4.5 Ma traän QSPM (Quantitative Strategic Planning Matrix) Ngoaøi vieäc phaân loaïi caùc chieán löôïc ñeå laäp baûng danh saùch öu tieân, coù moät kyõ thuaät phaân tích ñöôïc thieát laäp ñeå quyeát ñònh tính haáp daãn töông ñoái cuûa caùc chieán löôïc khaû thi coù theå thay theá. Kyõ thuaät naøy chính laø Ma traän hoaïch ñònh chieán löôïc coù theå ñònh löôïng (Quantitative Strategic Planning Matrix – QSPM). Noù laø giai ñoaïn 3 cuûa khung phaân tích hình thaønh chieán löôïc. Kyõ thuaät naøy seõ cho thaáy moät caùch khaùch quan caùc chieán löôïc thay theá naøo laø toát nhaát. Ma traän QSPM söû duïng caùc yeáu toá ñaàu vaøo nhôø nhöõng phaân tích ôû giai ñoaïn 1 vaø keát quaû keát hôïp cuûa caùc phaân tích ôû giai ñoaïn 2 ñeå “quyeát ñònh” khaùch quan trong soá caùc chieán löôïc coù theå thay theá. Töùc laø, Ma traän EFE, Ma traän hình aûnh caïnh tranh vaø Ma traän IFE cuûa giai ñoaïn 1, cuøng vôùi Ma traän SWOT vaø caùc Ma traän khaùc cuûa giai ñoaïn 2, cung caáp nhöõng thoâng tin caàn thieát ñeå thieát laäp Ma traän QSPM (giai ñoaïn 3). Theo David ( 2006, trang 287) “Ma traän QSPM laø coâng - 29 - cuï cho pheùp caùc chieán löôïc gia ñaùnh giaù khaùch quan caùc chieán löôïc coù theå thay theá, tröôùc tieân döïa treân caùc yeáu toá thaønh coâng chuû yeáu beân trong vaø beân ngoaøi ñaõ ñöôïc xaùc ñònh. Cuõng nhö caùc coâng cuï phaân tích vieäc hình thaønh chieán löôïc khaùc, Ma traän QSPM ñoøi hoûi söï phaùn ñoaùn toát baèng tröïc giaùc”. Baûng 9 laø moâ hình cô baûn cuûa Ma traän QSPM. Löu yù raèng coät beân traùi cuûa Ma traän QSPM bao goàm caùc yeáu toá beân trong vaø beân ngoaøi (giai ñoaïn 1), haøng treân cuøng bao goàm caùc chieán löôïc khaû thi coù khaû naêng thay theá (töø giai ñoaïn 2). Ñaëc bieät, coät beân traùi cuûa Ma traän QSPM goàm coù nhöõng thoâng tin ñöôïc laáy tröïc tieáp töø Ma traän EFE vaø Ma traän IFE. Beân caïnh coät “caùc yeáu toá thaønh coâng chuû yeáu” laø coät “phaân loaïi” töông öùng cuûa moãi yeáu toá beân trong Ma traän EFE vaø Ma traän IFE. Haøng treân cuøng cuûa Ma traän QSPM bao goàm caùc chieán löôïc coù khaû naêng thay theá ñöôïc ruùt ra töø Ma traän SWOT, hoaëc töø caùc Ma traän khaùc nhö Ma traän SPACE, Ma traän BCG, Ma traän IE vaø Ma traän chieán löôïc lôùn. Nhöõng coâng cuï keát hôïp naøy thöôøng ñöa ra caùc chieán löôïc khaû thi coù theå thay theá töông töï nhau. Tuy nhieân khoâng phaûi moãi chieán löôïc cuûa kyõ thuaät keát hôïp ñeàu ñöôïc ñaùnh giaù trong Ma traän QSPM. Caùc chieán löôïc gia neân söû duïng caùc phaùn ñoaùn toát baèng tröïc giaùc ñeå löïa choïn caùc chieán löôïc cuûa Ma traän QSPM. Döïa treân caùc khaùi nieäm, Ma traän QSPM xaùc ñònh tính haáp daãn cuûa caùc chieán löôïc khaùc nhau baèng caùch taän duïng hay caûi thieän caùc yeáu toá thaønh coâng then choát beân ngoaøi vaø beân trong. Tính haáp daãn töông ñoái cuûa moãi chieán löôïc trong nhoùm caùc chieán löôïc coù theå thay theá ñöôïc tính toaùn baèng caùch xaùc ñònh aûnh höôûng tích luõy cuûa moãi yeáu toá thaønh coâng chuû yeáu beân ngoaøi vaø beân trong. Baûng 9 laø moät ví duï veà Ma traän QSPM. Caùc yeáu toá quan troïng, caùc chieán löôïc coù theå thay theá, phaân loaïi, soá ñieåm veà tính haáp daãn, Toång soá ñieåm haáp daãn, Coäng toång soá ñieåm haáp daãn. Ba thaønh phaàn vöøa ñöôïc giôùi thieäu: (1) Soá ñieåm haáp daãn, (2) Toång soá - 30 - ñieåm haáp daãn, (3) Coäng toång soá ñieåm haáp daãn seõ ñöôïc ñònh nghóa vaø giaûi thích döôùi ñaây trong 6 böôùc caàn thieát ñeå phaùt trieån Ma traän QSPM. Böôùc 1: Lieät keâ caùc cô hoäi/ moái ñe doïa lôùn beân ngoaøi vaø caùc ñieåm yeáu , ñieåm maïnh quan troïng beân trong ôû coät beân traùi cuûa Ma traän QSPM. Caùc thoâng tin naøy neân ñöôïc laáy tröïc tieáp töø Ma traän EFE vaø Ma traän IFE. Ma traän QSPM neân bao goàm 10-15 yeáu toá thaønh coâng quan troïng beân ngoaøi vaø 10-15 yeáu toá thaønh coâng quan troïng beân trong. Böôùc 2: Phaân loaïi cho moãi yeáu toá thaønh coâng quan troïng beân trong vaø beân ngoaøi . Söï phaân loaïi naøy cuõng giống nhö trong Ma traän EFE vaø Ma traän IFE. Söï phaân loaïi naøy ñöôïc theå hieän trong coät doïc beân phaûi cuûa coät caùc yeáu toá thaønh coâng quan troïng beân trong vaø beân ngoaøi. Böôùc 3: Nghieân cöùu caùc Ma traän ôû giai ñoaïn 2 (keát hôïp) vaø xaùc ñònh caùc chieán löôïc coù theå thay theá maø toå chöùc neân xem xeùt vaø thöïc hieän. Ghi laïi caùc chieán löôïc naøy treân haøng ñaàu tieân cuûa Ma traän QSPM. Taäp hôïp caùc chieán löôïc thaønh caùc nhoùm rieâng bieät nhau neáu coù theå. Böôùc 4: Xaùc ñònh soá ñieåm haáp daãn, ñoù laø giaù trò baèng soá bieåu thò tính haáp daãn töông ñoái cuûa moãi chieán löôïc trong nhoùm caùc chieán löôïc coù theå thay theá naøo ñoù. Soá ñieåm haáp daãn ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch xem xeùt moãi yeáu toá thaønh coâng quan troïng beân trong vaø beân ngoaøi, töøng caùi moät, vaø ñaët caâu hoûi “Coù phaûi yeáu toá naøy aûnh höôûng ñeán söï löïa choïn caùc chieán löôïc ñaõ ñöôïc ñaùnh giaù?”. Neáu caâu traû lôøi laø “phaûi” thì caùc chieán löôïc neân ñöôïc so saùnh coù lieân quan ñeán yeáu toá quan troïng naøy. Xeùt veà moät yeáu toá rieâng bieät, soá ñieåm haáp daãn ñöôïc phaân cho moãi chieán löôïc ñeå bieåu thò tính haáp daãn töông ñoái cuûa moãi chieán löôïc so vôùi caùc chieán löôïc khaùc. Soá ñieåm haáp daãn ñöôïc phaân töø 1 = khoâng haáp daãn, 2 = coù haáp daãn ñoâi chuùt, 3 = khaù haáp daãn vaø 4 = raát haáp daãn. Neáu caâu traû lôøi cho caâu hoûi treân laø KHOÂNG PHAÛI, nghóa laø yeáu toá thaønh coâng quan troïng naøy khoâng coù aûnh höôûng ñoái vôùi söï choïn löïa, thì khoâng chaám ñieåm haáp daãn cho caùc chieán löôïc trong nhoùm caùc chieán löôïc naøy. - 31 - Böôùc 5: Tính toång soá ñieåm haáp daãn. Toång soá ñieåm haáp daãn laø keát quaû cuûa vieäc nhaân soá ñieåm phaân loaïi (böôùc 2) vôùi soá ñieåm haáp daãn (böôùc 4) trong moãi haøng, chæ xeùt veà aûnh höôûng cuûa yeáu toá thaønh coâng quan troïng beân trong vaø beân ngoaøi ôû coät beân caïnh thì toång soá ñieåm haáp daãn bieåu thò tính haáp daãn töông ñoái cuûa moãi chieán löôïc coù theå thay theá. Toång soá ñieåm haáp daãn cuûa moãi chieán löôïc ñöôïc bieåu thò ôû baûng 9, doøng toång soá. Toång soá ñieåm haáp daãn caøng cao thì chieán löôïc caøng haáp daãn (chæ xeùt veà yeáu toá thaønh coâng quan troïng beân caïnh). Böôùc 6: Tính coäng caùc soá ñieåm haáp daãn. Ñoù laø pheùp coäng cuûa toång soá ñieåm haáp daãn trong coät chieán löôïc cuûa ma traän QSPM. Coäng toång caùc soá ñieåm haáp daãn bieåu thò chieán löôïc naøo laø haáp daãn nhaát trong moãi nhoùm chieán löôïc coù khaû naêng thay theá. Xeùt veà taát caû caùc yeáu toá beân trong vaø beân ngoaøi thích hôïp coù theå aûnh höôûng ñeán caùc quyeát ñònh chieán löôïc thì soá ñieåm caøng cao bieåu thò chieán löôïc caøng haáp daãn. Möùc ñoä cheânh leäch giöõa coäng toång soá ñieåm haáp daãn trong moät nhoùm chieán löôïc naøo ñoù cho thaáy tính haáp daãn töông ñoái cuûa chieán löôïc naøy so vôùi chieán löôïc khaùc Tuy vaäy, khi söû duïng ma traän QSPM, theo taùc giaû, caàn löu yù caùc maët sau: * Maët tích cöïc: 1- Khi söû duïng ma traän QSPM, caùc nhoùm chieán löôïc coù theå ñöôïc nghieân cöùu lieân tuïc hay ñoàng thôøi. Chaúng haïn, caùc chieán löôïc ôû caáp ngaønh coù theå ñöôïc ñaùnh giaù ñaàu tieân, sau ñoù laø caùc nhoùm chieán löôïc caáp chöùc naêng. Khoâng coù söï haïn cheá ñoái vôùi soá löôïng caùc nhoùm chieán löôïc coù theå ñöôïc ñaùnh giaù hay soá löôïng caùc nhoùm chieán löôïc coù theå ñöôïc nghieân cöùu trong cuøng moät luùc. 2- Ma traän QSPM ñoøi hoûi caùc chieán löôïc gia phaûi keát hôïp caùc yeáu toá thích hôïp beân trong vaø beân ngoaøi vaøo quaù trình quyeát ñònh. Phaùt trieån moät ma traän QSPM seõ laøm giaûm khaû naêng boû qua hay khoâng ñaùnh giaù phuø hôïp caùc yeáu toá then choát. Ma traän QSPM thu huùt söï chuù yù vaøo caùc moái quan heä quan troïng gaây aûnh höôûng ñeán vieäc quyeát - 32 - ñònh chieán löôïc. Ma traän QSPM coù theå ñöôïc söû duïng cho caùc toå chöùc nhoû hoaëc lôùn, lôïi nhuaän hoaëc phi lôïi nhuaän, coù theå thích hôïp vôùi gaàn nhö baát cöù loaïi toå chöùc naøo. Baûng 9 : Ma traän hoaïch ñònh chieán löôïc coù theå ñònh löôïng (QSPM) Caùc chieán löôïc coù theå löïa choïn Caùc yeáu toá chính Phaân loaïi Chieán löôïc 1 AS TAS Cô sôû cuûa soá Chieán löôïc 2 AS ñieåm haáp daãn TAS I. Yeáu toá beân ngoaøi 1/ 2/ … n/ II. Yeáu toá beân trong 1/ 2/ … n/ Toång soá ñieåm haáp daãn XX YY (Nguoàn: Fredr. David (2006), Khaùi luaän veà Quaûn trò chieán löôïc, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ, trang 286-289). (AS: Soá ñieåm haáp daãn; TAS: Toång soá ñieåm haáp daãn) * Maët haïn cheá: Vieäc söû duïng ma traän QSPM luoân luoân ñoøi hoûi phaûi coù söï phaùn ñoaùn baèng tröïc giaùc vaø döïa treân cô sôû kinh nghieäm. Vieäc phaân loaïi vaø cho soá ñieåm haáp daãn ñoái vôùi töøng chieán löôïc ñoøi hoûi nhöõng quyeát ñònh phaùn ñoaùn duø chuùng döïa treân nhöõng thoâng tin khaùch quan. - 33 - Söï thaûo luaän cuûa caùc chieán löôïc gia, caùc nhaø quaûn trò vaø nhaân vieân trong quaù trình hình thaønh chieán löôïc coù theå naûy sinh söï khaùc nhau trong vieäc dieãn dòch caùc thoâng tin vaø caùc yù kieán khaùc nhau. 1.4.6. Phöông phaùp döï baùo. Döï baùo chính laø söï giaû ñònh hôïp lí veà caùc söï kieän vaø xu höôùng trong töông lai. Tieán trình döï baùo laø moät hoaït ñoäng phöùc taïp do caùc yeáu toá nhö: söï ñoåi môùi coâng ngheä, bieán ñoåi vaên hoaù, saûn phaåm môùi, dòch vuï ñöôïc caûi tieán, ngöôøi caïnh tranh huøng maïnh hôn, söï thay ñoåi nhöõng öu tieân cuûa chính phuû, söï thay ñoåi nhöõng giaù trò xaõ hoäi, caùc ñieàu kieän kinh teá khoâng oån ñònh vaø caùc söï kieän xaûy ra maø khoâng theå döï ñoaùn. Blalock (1992) trong cuốn “Sosial Statistics” nhận định : Caùc nhaø quaûn lyù thöôøng phaûi troâng caäy vaøo caùc döï baùo moâi tröôøng ñöôïc tính toaùn ñeå nhaän dieän caùc vaän hoäi vaø moái ñe doaï veà moâi tröôøng moät caùch coù hieäu quaû. Khi nhöõng döï baùo töø nhöõng bieán soá quan troïng beân trong vaø beân ngoaøi khoâng coù saün, luùc ñoù caùc toå chöùc phaûi töï mình phaùt trieån vieäc döï baùo. Haàu heát caùc toå chöùc döï baùo thu nhaäp vaø lôïi nhuaän haøng naêm cuûa rieâng hoï. Ñoâi khi toå chöùc cuõng döï baùo thò phaàn hoaëc söï trung thaønh cuûa caùc khaùch haøng ôû ñòa phöông. Vì hoaït ñoäng döï baùo raát quan troïng trong quaûn lyù chieán löôïc, neân caùc coâng cuï daønh cho vieäc döï baùo seõ ñöôïc xem xeùt kyõ hôn. Caùc coâng cuï döï baùo chuû yeáu coù theå ñöôïc chia laøm hai loaïi: kyõ thuaät ñònh tính vaø kyõ thuaät soá löôïng. Ba loaïi cô baûn cuûa kyõ thuaät döï baùo soá löôïng laø moâ hình toaùn kinh teá, hoài quy vaø ngoaïi suy xu höôùng. Vôùi söï xuaát hieän cuûa maùy ñieän toaùn hieän ñaïi nhaát, moâ hình toaùn kinh teá trôû thaønh moät trong nhöõng phöông phaùp ñöôïc söû duïng roäng raõi nhaát hieän nay nhaèm döï baùo caùc bieán soá kinh teá. Trong luaän aùn naøy, taùc giaû söû duïng phöông phaùp döï baùo phaân tích hoài qui boäi treân phaàn meàm ñieän toaùn SPSS (xin xem phuï luïc 2) - 34 - 1.5. Moät soá baøi hoïc caàn löu yù khi xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån doanh nghieäp. Ñeå chieán löôïc phaùt trieån doanh nghieäp ñaït hieäu quaû cao, trong quaù trình xaây döïng chieán löôïc, theo taùc giaû, caàn löu yù theâm moät soá baøi hoïc ñaõ ñöôïc ñuùc keát töø moät soá doanh nghieäp nhö sau: 1/ Chieán löôïc phaùt trieån doanh nghieäp, ñaëc bieät laø Toång coâng ty (doanh nghieäp coù quy moâ lôùn) phaûi baùm raát saùt caùc quy hoaïch cuûa ngaønh vaø ñöôøng loái, chuû tröông lôùn cuûa Nhaø nöôùc. Chaúng haïn, quy hoaïch naêng löïc saûn xuaát cuûa ngaønh phaûi phuø hôïp vôùi tình hình cung- caàu xaõ hoäi vaø möùc ñoä caïnh tranh trong xaõ hoäi. Töø ñoù neân tính toaùn soá löôïng doanh nghieäp toàn taïi trong ngaønh vaø töøng doanh nghieäp cho phuø hôïp. Bôûi vì, neáu coù quaù ít doanh nghieäp seõ deã daãn ñeán ñoäc quyeàn vaø caïnh tranh thieáu laønh maïnh. Nhöng ngöôïc laïi, neáu coù quaù nhieàu doanh nghieäp seõ gaây ra caïnh tranh quaù khoác lieät vaø daãn ñeán cung vöôït caàu, gaây laõng phí cho xaõ hoäi vaø cho doanh nghieäp. Tình traïng nhieàu nhaø maùy xi maêng hieän nay hoaït ñoäng caàm chöøng, khoâng heát coâng suaát laø baøi hoïc cho quy hoaïch ngaønh coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam vaø caûnh baùo vôùi caùc nhaø hoaïch ñònh chieán löôïc phaùt trieån cuûa Toång coâng ty coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020. 2/ Caùc doanh nghieäp tröïc thuoäc Toång coâng ty coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam caàn phaûi nhaän daïng ñuùng caùc cô hoäi vaø nguy cô töø caùc yeáu toá moâi tröôøng vaø ñaùnh giaù ñuùng caùc ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuûa doanh nghieäp mình. Ñaây laø nhöõng caên cöù raát quan troïng ñeå xaây döïng vaø löïa choïn chieán löôïc phaùt trieån phuø hôïp vôùi bieán ñoäng cuûa moâi tröôøng. Ñieàu naøy ñoøi hoûi vieäc thu thaäp thoâng tin veà moâi tröôøng, veà doanh nghieäp phaûi ñöôïc caäp nhaät thöôøng xuyeân vaø xöû lyù thoâng tin phaûi kòp thôøi. Chaát löôïng cuûa chieán löôïc phaùt trieån doanh nghieäp seõ phuï thuoäc vaøo caùc yeáu toá treân. - 35 - 3/ Noäi dung cuûa chieán löôïc phaùt trieån doanh nghieäp phaûi ñeà caäp ñeán söï taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng vaø vieäc phaùt trieån beàn vöõng cuûa doanh nghieäp chæ coù theå thöïc hieän ñöôïc khi baûo veä toát moâi tröôøng. Vì vaäy, ñoái vôùi Toång coâng ty coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam, caàn tham khaûo moâ hình xaây döïng heä sinh thaùi vöõng maïnh (xem hình 1) Ñoä haáp daãn cuûa ngaønh Xi maêng ñoái vôùi nhaø ñaàu tö Ñoùng goùp cho coäng ñoàng Neàn coâng nghieäp haøng ñaàu, coù theå caïnh tranh taàm quoác teá Phaùt trieån kinh teá (taïo vieäc laøm, GDP, cô sôû haï taàng…) Saûn phaåm xi maêng chaát löôïng cao, vôùi möùc giaù hôïp lyù Hình 1: Xaây döïng moät heä sinh thaùi cho moät neàn coâng nghieäp vöõng maïnh 4/ Caùc toå chöùc daãn ñaàu treân thò tröôøng xi maêng quoác teá luoân coù chieán löôïc ñaàu tö ña daïng hoùa saûn phaåm sau xi maêng treân cô sôû phaùt huy theá maïnh töø saûn xuaát xi maêng (xin xem hình 2) - 36 - Coù theå hoïc ñöôïc gì töø nhöõng nhaø daãn ñaàu treân thò tröôøng quoác teá Chieán löôïc danh muïc hoaït ñoäng kinh doanh Troän saün Ñuùc saün Coát lieäu Loaïi hình khaùc  Cao su, thöông maïi, taøi chính Theùp VICEM   LAFARGE       CEMEX ACC SCG   1  1    Thaïch cao Raát ít ôû moät vaøi nöôùc, nhöïa ñöôøng, taám lôïp,thaïch cao Khoâng Hoùa chaát, giaáy, phuï tuøng oâ toâ…laø phaàn khoâng thuoäc veà taäp ñoaøn, khoâng phaûi xi maêng  Khoâng KD;  Coù KD Hình 2: Chieán löôïc ña daïng hoùa saûn phaåm cuûa nhöõng haõng xi maêng haøng ñaàu Toùm taét chöông 1 Trong chöông 1, luaän aùn ñaõ trình baøy caùc vaán ñeà chính sau: - Heä thoáng hoùa caùc lyù thuyeát veà chieán löôïc vaø xaây döïng chieán löôïc cuûa moät toå chöùc . Taùc giaû ñaõ trình baøy moät soá quan ñieåm cuûa mình veà khaùi nieäm chieán löôïc vaø phaân tích noäi dung caùc böôùc cuûa moâ hình xaây döïng chieán löôïc toång quaùt cuûa moät doanh nghieäp. - Ñeå xaây döïng ñöôïc chieán löôïc, caùc nhaø chieán löôïc coù theå söû duïng nhieàu phöông phaùp vaø coâng cuï khaùc nhau treân thöïc teá. Trong luaän aùn ñaõ trình baøy moät soá coâng cuï chính hoã trôï caùc nhaø chieán löôïc ñaùnh giaù ñöôïc khaù toaøn dieän veà maët maïnh, maët yeáu, cô hoäi vaø thaùch thöùc, … ñeå löïa choïn moät chieán löôïc phuø hôïp. - 37 - - Ngoaøi ra, trong luaän aùn ñaõ neâu 04 baøi hoïc kinh nghieäm khi xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån doanh nghieäp ñeå caùc nhaø xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020 tham khaûo. Caùc vaán ñeà ñaõ trình baøy trong chöông 1 seõ laø nhöõng cô sôû lyù thuyeát raát quan troïng, giuùp taùc giaû xaùc ñònh ñöôïc nhöõng vieäc caàn laøm khi xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020 ôû caùc chöông tieáp theo. CHÖÔNG 2 GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ TỔNG CÔNG TY CÔNG NGHIỆP XI MĂNG VIỆT NAM VÀ ÑAÙNH GIAÙ SÖÏ AÛNH HÖÔÛNG CUÛA CAÙC YEÁU TOÁ MOÂI - 38 - TRÖÔØNG KINH DOANH ÑEÁN CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN TỔNG CÔNG TY CÔNG NGHIỆP XI MAÊNG VIEÄT NAM ÑEÁN NAÊM 2020 2.1. Giôùi thieäu khaùi quaùt veà quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam vaø Toång Coâng ty Coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam (VICEM). 2.1.1. Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam Döïa vaøo lôïi theá nguoàn taøi nguyeân khoaùng saûn cuûa Vieät Nam nhö: ñaù voâi, ñaát seùt, phuï gia saûn xuaát xi maêng voâ cuøng phong phuù, naêm 1898, ngöôøi Phaùp khôûi coâng xaây döïng nhaø maùy xi maêng ñaàu tieân cuûa nöôùc ta taïi Haûi Phoøng. Ñeán nay, ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñaõ hình thaønh vaø phaùt trieån ñöôïc 113 naêm. Trong nhöõng naêm döôùi cheá ñoä thöïc daân vaø trong nhöõng naêm coù chieán tranh, ngaønh Xi maêng Vieät Nam phaùt trieån khoâng ñaùng keå. Ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam môùi chæ thöïc söï phaùt trieån maïnh trong 30 naêm gaàn ñaây, ñaëc bieät trong thôøi kyø ñoåi môùi. Töø naêm 1985 ñeán naêm 2010, saûn löôïng saûn xuaát xi maêng taêng leân gaàn 40 laàn (töø 1,5 trieäu taán xi maêng naêm 1985 leân treân 62 trieäu taán coâng suaát vaøo naêm 2010) (nguoàn: Hieäp Hoäi xi maêng Vieät Nam - VNCA). Nhìn moät caùch khaùi quaùt, quaù trình phaùt trieån ngaønh Xi maêng Vieät Nam coù theå chia thaønh ba giai ñoaïn chính. Cuï theå: * Giai ñoaïn töø naêm 1975 trôû veà tröôùc: trong giai ñoaïn naøy, ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng nöôùc ta coøn raát nhoû beù. ÔÛ mieàn Baéc chæ coù duy nhaát moät nhaø maùy laø Xi maêng Haûi Phoøng, baét ñaàu saûn xuaát naêm 1901 vôùi thieát bò chæ coù 04 loø ñöùng saûn xuaát thuû coâng. Ñeán naêm 1952, nhaø - 39 - maùy môùi ñöôïc ñaàu tö theâm, toång soá coù 15 loø ñöùng vôùi 4 loø ñöùng nöûa cô giôùi, nöûa thuû coâng. Toång coâng suaát thieát keá laø 150.000 taán/naêm vaø ñeán nhöõng naêm ñaàu thaäp kyû 70, nhaø maùy Xi maêng Haûi Phoøng môùi chæ ñaït saûn löôïng 250.000 taán/naêm, ñeán naêm 1975 laø 600.000 taán/naêm . Vaø 20 nhaø maùy xi maêng loø ñöùng saûn xuaát thuû coâng, coâng suaát töø 5.000- 20.000 taán/naêm. ÔÛ mieàn Nam cuõng chæ coù duy nhaát laø nhaø maùy Xi maêng Haø Tieân (baét ñaàu saûn xuaát naêm 1964) vôùi coâng ngheä saûn xuaát theo phöông phaùp öôùt, coâng suaát thieát keá khoaûng 300.000 taán/naêm. “Toång coâng suaát cuûa xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 1975 laø xaáp xæ 1 trieäu taán”. (Hoäi Vaät lieäu Xaây döïng Vieät Nam, 2009. Coâng nghieäp Vaät lieäu Xaây döïng Vieät Nam nhöõng chaëng ñöôøng phaùt trieån, trang 71) * Giai ñoaïn töø naêm 1976 ñeán naêm 1990: trong giai ñoaïn naøy, coù hai nhaø maùy môùi ra ñôøi laø Xi maêng Hoaøng Thaïch vaø Xi maêng Bæm Sôn. Ngaøy 19/5/1977, khôûi coâng xaây döïng Nhaø maùy Xi maêng Hoaøng Thaïch vôùi coâng suaát 1,1 trieäu taán xi maêng/naêm. Nhaø maùy do haõng FL Smidth (Ñan Maïch) thieát keá, cung caáp toaøn boä thieát bò vaø trôï giuùp kyõ thuaät vôùi loø nung coâng suaát 3.100 taán clinker/ngaøy. Vieäc ñaàu tö Xi maêng Hoaøng Thaïch ñaùnh daáu moät böôùc tieán boä quan troïng trong vieäc tieáp caän coâng ngheä saûn xuaát môùi cuûa xi maêng Vieät Nam. Laàn ñaàu tieân ôû Vieät Nam coù coâng ngheä saûn xuaát xi maêng theo phöông phaùp khoâ hieän ñaïi. Thaùng 10/1976, Nhaø maùy Xi maêng Bæm Sôn trieån khai thi coâng xaây döïng. Coâng suaát saûn xuaát cuûa nhaø maùy ñaït 1,2 trieäu taán xi maêng/naêm, hoaøn toaøn cô giôùi hoùa vaø moät phaàn töï ñoäng hoùa trong quaù trình saûn xuaát xi maêng. ÔÛ mieàn Nam, ngaøy 6/5/1978, ñaõ khôûi coâng xaây döïng môû roäng Xi maêng Haø Tieân ôû 2 ñòa ñieåm sau: - ÔÛ Kieân Löông vôùi daây chuyeàn saûn xuaát 900.000 taán clinker/naêm vaø loø nung coâng suaát ñaït 3.000 taán clinker/ngaøy, saûn xuaát theo phöông phaùp khoâ, ñoát 100% daàu MFO vaø xöôûng nghieàn xi maêng 500.000 taán xi maêng/naêm. - 40 - - ÔÛ Thuû Ñöùc vôùi daây chuyeàn saûn xuaát ñoàng boä, ñaït 500.000 taán xi maêng/naêm vaø maùy nghieàn coù coâng suaát ñaït töø 90 – 100 taán/giôø. * Giai ñoaïn töø naêm 1991 ñeán nay : Do thöïc hieän chính saùch ñoåi môùi, neàn kinh teá – xaõ hoäi nöôùc ta ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån nhanh trong giai ñoaïn naøy. Ñieàu ñoù ñaõ laøm nhu caàu tieâu duøng xi maêng trong xaõ hoäi taêng raát maïnh vaø xaûy ra hieän töôïng cung khoâng ñuû ñaùp öùng caàu ñoái vôùi saûn phaåm xi maêng. Trong boái caûnh ñoù, Chính phuû ñaõ taäp trung chæ ñaïo ñaàu tö xaây döïng nhieàu nhaø maùy xi maêng môùi vôùi coâng suaát thieát keá lôùn, coâng ngheä hieän ñaïi vaø nhieàu nhaø maùy xi maêng nhoû ñöôïc caùc ñòa phöông ñaàu tö xaây döïng. Maët khaùc, Chính phuû cuõng taïo ñieàu kieän thu huùt caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo ñaàu tö saûn xuaát - kinh doanh xi maêng taïi Vieät Nam. Keát quaû laø moät loaït caùc lieân doanh saûn xuaát xi maêng vôùi qui moâ lôùn hieän ñaïi ra ñôøi nhö: Holcim (Thuïy Syõ), Lafarge (Phaùp), Phuùc Sôn, Chinfon ( Ñaøi Loan), Nghi Sôn (Nhaät Baûn),….. Ñeán naêm 2010, ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñaõ coù toång coâng suaát saûn xuaát xi maêng ñaït treân 62 trieäu taán/naêm. Qua 35 naêm phaùt trieån (töø naêm 1975 ñeán naêm 2010), töø con soá 0,75 trieäu taán/naêm, ñeán nay, ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñaõ coù toång coâng suaát ñaït treân 62 trieäu taán/naêm vôùi hôn 100 coâng ty, ñôn vò tham gia tröïc tieáp saûn xuaát vaø phuïc vuï saûn xuaát xi maêng trong caû nöôùc. Trong ñoù coù 33 thaønh vieân thuoäc VICEM, 6 coâng ty lieân doanh, gaàn 60 coâng ty nhoû vaø moät soá traïm nghieàn khaùc vôùi saûn löôïng saûn xuaát, tieâu thuï vaø nhaäp khaåu ngaøy caøng taêng (xem baûng soá 10). - 41 - BẢNG 10 : LÖÔÏNG XI MAÊNG SAÛN XUAÁT - TIEÂU THUÏ GIAI ÑOAÏN 2000 – 2010 ( Ñôn vò : trieäu taán) 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Tổng Saûn xuaát 13,650 16,669 20,927 23,690 26,114 28,988 32,942 36,448 42,500 46,140 53,134 Vicem 6,477 7,290 9,500 10,980 11,750 12,830 14,081 14,118 16,650 17,747 18,630 Khoái Lieân doanh 3,636 5,263 6,343 6,900 6,964 7,608 9,957 10,900 11,980 13,542 16,550 Khoái DN khaùc 3,537 4,112 5,085 5,810 7,400 8,550 8,899 11,430 13,870 14,851 17,950 Toång Tieâu thuï 13,674 16,582 20,655 23,680 26,100 28,805 32,900 36,032 42,120 45,648 50,200 Vicem 6,640 7,280 9,377 10,930 11,740 12,820 14,056 14,100 16,400 17,171 17,430 Khoái Lieân doanh 3,630 5,238 6,233 6,870 6,964 7,585 9,950 10,890 11,970 14,830 15,442 Khoái DN khaùc 3,404 4,064 5,045 5,875 7,395 8,400 8,890 11,040 13,750 13,650 17,328 Thò phaàn tieâu thuï 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% Vicem 48,6% 43,9% 45,4% 46,2% 45,0% 44,5% 42,7% 39,1% 38,9% 37,6% 34,7% Lieân doanh 26,5% 31,6% 30,2% 29,0% 26,7% 26,3% 30,2% 30,2% 28,4% 32,5% 30,8% Doanh nghieäp khaùc 24,9% 24,5% 24,4% 24,8% 28,3% 29,2% 27,0% 30,6% 32,6% 29,9% 34,5% Nguoàn : VICEM - 42 - Traûi qua hôn 1 theá kyû hình thaønh vaø phaùt trieån, ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñaõ ñaùnh daáu söï ñoåi môùi vaø phaùt trieån maïnh meõ caû veà qui moâ ñaàu tö, phöông thöùc ñaàu tö vaø trình ñoä coâng ngheä saûn xuaát. Hieän nay, ngaønh Xi maêng Việt Nam ñoùng goùp moät phaàn khoâng nhoû vaøo toác ñoä taêng tröôûng neàn kinh teá – xaõ hoäi Vieät Nam vaø taïo ra haøng traêm ngaøn vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng. Ngaønh coâng nghieäp xi maêng laø moät trong nhöõng ngaønh quan troïng haøng ñaàu cuûa neàn kinh teá quoác gia, cuøng vôùi saét, theùp, ñieän naêng… Vì theá, Chính phuû ñaõ xaùc ñònh xi maêng laø moät ngaønh coâng nghieäp chieán löôïc muõi nhoïn ñeå hoã trôï phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi quoác gia, goùp phaàn tích cöïc vaøo söï nghieäp coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc. 2.1.2 Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa Toång Coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam (VICEM) Tröôùc yeâu caàu caáp baùch veà xi maêng chaát löôïng cao phuïc vuï cho coâng cuoäc xaây döïng Ñaát nöôùc vaø chuaån bò keá hoaïch 5 naêm laàn thöù III (1981-1985), ñeå phaùt huy naêng löïc saûn xuaát cuûa caùc nhaø maùy xi maêng ñaõ vaø ñang ñöôïc ñaàu tö môùi, ngaøy 07/09/1979, Hoäi ñoàng Chính phuû ñaõ ban haønh Quyeát ñònh soá 308/CP veà vieäc thaønh laäp Lieân hieäp caùc Xí nghieäp Xi maêng (tiền thân của Tổng công ty Công nghiệp Xi măng Việt Nam – VICEM – hiện nay). Ngaøy 01/04/1980, Lieân hieäp caùc Xí nghieäp xi maêng baét ñaàu ñi vaøo hoaït ñoäng trong phaïm vi caû nöôùc. Sau hôn 13 naêm hoaït ñoäng, ngaøy 05/10/1993, Boä Xaây döïng coù Quyeát ñònh soá 456/BXD-TCL ñoåi teân Lieân hieäp caùc xí nghieäp Xi maêng thaønh Toång coâng ty Xi maêng Vieät Nam, tieáp theo ñoù Thuû töôùng Chính phuû coù Quyeát ñònh soá 670/TTg, ngaøy - 43 - 14/11/1994 veà vieäc thaønh laäp Toång Coâng ty Xi maêng Vieät Nam, hoaït ñoäng theo moâ hình Toång coâng ty 91 treân cô sôû saép xeáp laïi caùc ñôn vò cuûa Ngaønh xi maêng vôùi nhieäm vuï chính trò to lôùn laø saûn xuaát thaät nhieàu xi maêng cho Toå quoác. Chính phuû giao cho Toång Coâng ty Xi maêng Vieät Nam chuû ñoäng trong saûn xuaát – kinh doanh, töø khaâu laäp keá hoaïch saûn xuaát, tieâu thuï saûn phaåm, ñaàu tö phaùt trieån, xuaát nhaäp khaåu, cung öùng vaät tö, thieát bò, hôïp taùc lieân doanh, lieân keát vôùi caùc toå chöùc trong vaø ngoaøi nöôùc theo ñuùng quy ñònh cuûa Phaùp luaät. Ñeå ñaùp öùng nhu caàu xi maêng ngaøy caøng taêng cuûa Vieät Nam, Toång Coâng ty Xi maêng Vieät Nam ñaõ ñaàu tö theâm moät soá nhaø maùy xi maêng nhö sau:  Ngaøy 12/05/1996, daây chuyeàn 2 nhaø maùy xi maêng Hoaøng Thaïch vôùi coâng suaát 1,2 trieäu taán/naêm ñi vaøo saûn xuaát, naâng toång coâng suaát Xi maêng Hoaøng Thaïch leân 2,3 trieäu taán/năm.  Thaùng 09/1998, Nhaø maùy Xi maêng Buùt Sôn vôùi thieát bò cuûa haõng Cle -Technip (Phaùp), coâng suaát 1,4 trieäu taán/naêm chính thöùc ñi vaøo hoaït ñoäng.  Nhaø maùy xi maêng Hoaøng Mai (Ngheä An): coâng suaát 1,4 trieäu taán/naêm, thieát bò cuûa haõng FCB cuûa Phaùp. Ngaøy 06/03/2002, hoaøn thaønh xaây döïng vaø ñi vaøo hoaït ñoäng.  Nhaø maùy xi maêng Tam Ñieäp (Ninh Bình): coâng suaát 1,4 trieäu taán/naêm, thieát bò cuûa haõng F.L Smidth - Ñan Maïch. Ngaøy 05/11/2004, hoaøn thaønh xaây döïng vaø ñi vaøo hoaït ñoäng.  Nhaø maùy xi maêng Haûi Vaân (Ñaø Naüng): coâng suaát 0,5 trieäu taán/naêm, thieát bò cuûa haõng Polysius - Ñöùc. Ngaøy 29/03/1998, hoaøn thaønh xaây döïng vaø ñi vaøo hoaït ñoäng. Toång Coâng ty Xi maêng Vieät Nam coøn lieân doanh vôùi Taäp ñoaøn Chinfon vaø Thaønh - 44 - phoá Haûi Phoøng xaây döïng nhaø maùy xi maêng Chinfon, coâng suaát 1,4 trieäu taán/naêm; Lieân doanh vôùi Holderbank Financial Glaris Ltd (Thuî Syõ) xaây döïng nhaø maùy xi maêng Sao Mai (Hoøn Choâng, Kieân Giang) vôùi coâng suaát 1,76 trieäu taán/naêm, thieát bò cuûa haõng Kobe - Nhaät Baûn; Lieân doanh vôùi Nihon Cement Corporation vaø Mitsubishi Materials Corporation (Nhaät Baûn) xaây döïng nhaø maùy xi maêng Nghi Sôn (Thanh Hoaù), coâng suaát 2,2 trieäu taán/naêm, hoaøn thaønh vaøo thaùng 06/2000. Toång Coâng ty Xi maêng Vieät Nam laø 01 trong 17 Toång Coâng ty ñöôïc toå chöùc vaø hoaït ñoäng theo Quyeát ñònh soá 91/TTg, ngaøy 07/03/1994 cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà vieäc thí ñieåm thaønh lập Taäp ñoaøn kinh doanh. Ngaøy 08/02/1996, Chính phuû coù nghò ñònh soá 08/CP pheâ chuaån ñieàu leä toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa Toång coâng ty Xi maêng Vieät Nam. Qua hôn 10 naêm hoaït ñoäng theo moâ hình Toång coâng ty 91, Toång coâng ty Xi maêng Vieät Nam ñaõ taïo ñöôïc chuyeån bieán toát veà caùc maët coâng taùc, ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû theo muïc tieâu vaø nhieäm vuï ñöôïc giao, laø löïc löôïng chuû löïc trong vieäc ñaûm baûo caân ñoái veà xi maêng treân thò tröôøng trong nöôùc, giöõ bình oån thò tröôøng, laø coâng cuï vaät chaát ñeå nhaø nöôùc ñieàu tieát neàn kinh teá theo ñònh höôùng Xaõ hoäi chuû nghóa. Thöïc hieän Nghò quyeát Hoäi nghò laàn thöù 3 cuûa Ban chaáp haønh Trung öông Ñaûng (Khoaù IX), Thuû töôùng Chính phuû ñaõ coù Quyeát ñònh soá 64/2002/QÑ-TTg, ngaøy 18/12/2002 veà vieäc pheâ duyeät quy hoaïch phaùt trieån coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2010 vaø ñònh höôùng ñeán naêm 2020, trong ñoù cho pheùp xaây döïng Toång coâng ty Xi maêng Vieät Nam thaønh Taäp ñoaøn kinh teá maïnh, coù coâng ngheä saûn xuaát hieän ñaïi, saûn phaåm coù chaát löôïng cao, coù xuaát khaåu moät phaàn xi maêng, ñoùng vai troø chuû ñaïo trong vieäc cung öùng, oån ñònh thò tröôøng xi maêng trong nöôùc. - 45 - Ngaøy 29/08/2006, Thuû töôùng Chính phuû coù quyeát ñònh soá 196/2006/QÑ-TTg, chuyeån ñoåi Toång coâng ty Xi maêng Vieät Nam sang hoaït ñoäng theo moâ hình coâng ty meï - coâng ty con vaø Quyeát ñònh soá 197/2006/QÑ-TTg veà vieäc thaønh laäp Coâng ty meï - Toång coâng ty Xi maêng Vieät Nam treân cô sôû toå chöùc laïi cung caùch quaûn lyù, ñieàu haønh Toång coâng ty Xi maêng Vieät Nam vaø Coâng ty Xi maêng Hoaøng Thaïch. Ngaøy 06/12/2007, Thuû töôùng Chính phuû coù quyeát ñònh soá 189/2007/QÑ-TTg, ñieàu chænh moät soá noäi dung cuûa Quyeát ñònh soá 196/2006/QÑ-TTg.197/2006/QÑTTg: - Ñoåi teân Toång Coâng ty Xi maêng Vieät Nam thaønh Toång Coâng ty Coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam. Teân giao dòch quoác teá laø VIETNAM CEMENT INDUSTRY CORPORATION. Teân vieát taét laø VICEM. - Boå sung theâm ngaønh, ngheà kinh doanh cuûa Coâng ty meï - Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam nhö sau: xaây döïng, quaûn lyù, khai thaùc caûng bieån, caûng soâng; xaây döïng, quaûn lyù, khai thaùc ñöôøng boä cao toác, ñöôøng bieån, ñöôøng saét; ñaàu tö, kinh doanh cô sôû haï taàng, khu coâng nghieäp vaø ñoâ thò, kinh doanh baát ñoäng saûn, cho thueâ nhaø xöôûng, kho taøng, nhaø ôû, vaên phoøng; saûn xuaát, kinh doanh ñieän; troàng röøng, khai thaùc vaø cheá bieán cao su; xuaát khaåu lao ñoäng; ñieàu trò beänh ngheà nghieäp vaø khoâi phuïc chöùc naêng; du lòch, khaùch saïn, nhaø haøng vaø caùc dòch vuï coâng coäng khaùc. - Duy trì Coâng ty Xi maêng Hoaøng Thaïch laø Coâng ty thaønh vieân, haïch toaùn ñoäc laäp vaø coå phaàn hoùa trong naêm 2008; - Chuyeån Coâng ty Tö vaán Đaàu tö Phaùt trieån Xi maêng thaønh Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn moät thaønh vieân vaøo naêm 2008. - 46 - Nguồn : VICEM Hình 3 : Cô caáu toå chöùc cuûa VICEM - Ngaøy 13/12/2007, Thuû töôùng Chính phuû coù Quyeát ñònh soá 193/2007/QÑ-TTg, ban haønh ñieàu leä toå chöùc - hoaït ñoäng cuûa Coâng ty meï - Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam. Theo ñoù, VICEM laø Coâng ty TNHH MTV do Nhaø nöôùc ñaàu tö - 47 - 100% voán ñieàu leä, hoaït ñoäng theo hình thöùc coâng ty meï - coâng ty con. (Xem hình 3cô caáu toå chöùc cuûa VICEM). VICEM coù ba ngaønh ngheà chính: coâng nghieäp xi maêng, cô khí vaø saûn xuaát, kinh doanh caùc saûn phaåm vaät lieäu xaây döïng. Ngoaøi ra, VICEM coøn tham gia xaây döïng, quaûn lyù khai thaùc caûng bieån, ñöôøng cao toác, ñöôøng saét, ñaàu tö kinh doanh haï taàng, khu coâng nghieäp, ñoâ thò… 2.1.3. Vai troø cuûa VICEM ñoái vôùi kinh teá - xaõ hoäi cuûa Vieät Nam Theo chức năng quy định và trong hoạt động thực tế, VICEM có vai trò ảnh hưởng không nhỏ đối với quá trình phát triển nền kinh tế - xã hội Việt nam. Cụ thể như sau: - “VICEM ñaûm nhaän vai troø ñieàu tieát thò tröôøng xi maêng Vieät Nam, ñieàu tieát saûn löôïng linh hoaït giöõa caùc khu vöïc, toái öu hoaù Cung - Caàu trong boái caûnh maát caân ñoái Cung – Caàu, bình oån giaù, bình oån thò tröôøng, hoã trôï coâng cuoäc xaây döïng vaø phaùt trieån kinh teá ñaát nöôùc” ( Nguyeãn Ngoïc Anh. 1999,trang 25). - Trong giai ñoaïn ñaát nöôùc hoäi nhaäp vôùi neàn kinh teá theá giôùi, VICEM coøn ñaûm nhaän troïng traùch giôùi thieäu vaø khaúng ñònh vò theá thöông hieäu haøng ñaàu cuûa VICEM vaøo thò tröôøng khu vöïc vaø quoác teá. - VICEM laø Doanh nghieäp nhaø nöôùc haïng ñaëc bieät, coù vai troø laøm coâng cuï ñeå Nhaø nöôùc ñieàu tieát vó moâ neàn kinh teá, giöõ vò trí then choát trong neàn kinh teá thò tröôøng theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa. - Thöïc hieän söï phoái hôïp thò tröôøng giöõa caùc Coâng ty thaønh vieân cuõng nhö caùc Doanh nghieäp saûn xuaát xi maêng thuoäc khoái tö nhaân, ñaûm baûo söï thoâng suoát thò tröôøng, bình oån giaù caû, phaùt trieån saûn xuaát ñuùng höôùng, cung caáp ñuû xi maêng cho nhu caàu xaây döïng, phaùt trieån ñaát nöôùc, haøi hoøa lôïi ích chung cuûa caùc Doanh - 48 - nghieäp thuoäc ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam. Phaân vuøng vaø ñònh hình Coâng ty daãn daét thò tröôøng vaø Coâng ty phoái hôïp thò tröôøng. - Laø trung taâm tö vaán ñaàu tö cho caùc thaønh phaàn kinh teá vaø caùc ñòa phöông muoán phaùt trieån saûn xuaát xi maêng, laø trung taâm boài döôõng caùn boä quaûn lyù, cung caáp chuyeân gia quaûn lyù heä thoáng thieát bò coâng ngheä hieän ñaïi cho caùc döï aùn môùi. Ñoàng thôøi cuõng laø trung taâm ñaøo taïo coâng nhaân kyõ thuaät coù theå vaän haønh thaønh thaïo nhöõng thieát bò hieän ñaïi trong coâng ngheä saûn xuaát xi maêng cung caáp cho caùc ngaønh vaø caùc ñòa phöông. - Hieän nay saûn löôïng xi maêng do VICEM cung caáp khoảng 18-19 trieäu taán/naêm, möùc taêng tröôûng saûn löôïng haøng naêm khoaûng 8-10%. Thò phaàn cuûa VICEM giai ñoaïn töø naêm 2000 ñeán nay khoaûng 35 – 49 % (xem baûng 10) - Haøng naêm, VICEM ñoùng thueá cho Nhaø nöôùc khoaûng 3.500 – 4.000 tyû ñoàng, vôùi möùc lôïi nhuaän haøng naêm khoaûng 1.000 tyû ñoàng (ngoaïi tröø naêm 2011). - Hieän nay, VICEM ñang duy trì coâng aên vieäc laøm cho khoaûng 20.000 lao ñoäng tröïc tieáp vaø soá lao ñoäng giaùn tieáp do VICEM taïo vieäc laøm cuõng haøng chuïc ngaøn. Haøng naêm, VICEM taïo theâm khoaûng 300 - 500 vieäc laøm môùi vaø VICEM ñaøo taïo 500 – 600 coâng nhaân kyõ thuaät xi maêng cho ngaønh. 2.2. Phaân tích vaø ñaùnh giaù söï aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá moâi tröôøng kinh doanh ñeán chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020 2.2.1. Phaân tích vaø ñaùnh giaù söï aûnh höôûng cuûa yeáu toá beân ngoaøi 2.2.1.1 Söï aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá vó moâ a, Nhöõng taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá kinh teá vó moâ - 49 - Theo Arrold ( 1989, trang 368) thì “Caùc yeáu toá kinh teá vó moâ laø moät trong nhöõng yeáu toá coù aûnh höôûng taùc ñoäng lôùn ñeán söï phaùt trieån laâu daøi cuûa baát kyø toå chöùc naøo”. Vì vaäy, vieäc phaân tích vaø ñaùnh giaù aûnh höôûng cuûa noù laø moät coâng vieäc caàn thieát vaø quan troïng khi xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån VICEM. Söï aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá kinh teá vó moâ ñeán Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam, theo taùc giaû, treân caùc khía caïnh sau: - Treân thöïc teá, möùc taêng tröôûng GDP luoân laøm taêng toång möùc ñaàu tö toaøn xaõ hoäi, thuùc ñaåy ngaønh xaây döïng phaùt trieån vaø qua ñoù laøm taêng tröôûng nhu caàu xi maêng. Cuï theå: trong giai ñoaïn 1990 – 1995, möùc taêng tröôûng trung bình cuûa GDP caû nöôùc laø 8,2%/naêm thì möùc taêng tröôûng tieâu thuï xi maêng trong giai ñoaïn naøy töông öùng laø 22,1%; trong giai ñoaïn 1996 – 2000, möùc taêng tröôûng GDP trung bình laø 6,4%/naêm thì möùc taêng tröôûng tieâu thuï xi maêng trong giai ñoaïn naøy töông öùng laø 13,5%/naêm. Trong giai ñoaïn 2000 – 2004, möùc taêng tröôûng GDP trung bình laø 7%/naêm thì möùc taêng tröôûng tieâu thuï xi maêng trung bình laø 20%. Vì vaäy, khi xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñoøi hoûi phaûi xem xeùt döï baùo taêng GDP cuûa quoác gia. - Möùc ñoä thöïc hieän voán ñaàu tö toaøn xaõ hoäi coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán taêng tröôûng tieâu thuï vaø ñaàu tö coâng nghieäp xi maêng, ñaëc bieät laø trong lónh vöïc xaây döïng giao thoâng, thuûy ñieän, thuûy lôïi. Ñaàu tö cho xaây döïng giao thoâng, thuûy ñieän, thuûy lôïi taêng thì nhu caàu xi maêng taêng vaø laø moät yeáu toá kích thích taêng tröôûng ñaàu tö coâng nghieäp xi maêng. - Söï bieán ñoäng lieân tuïc veà kinh teá và các yếu tố như: laïm phaùt, laõi suất, tỷ giá các ngoại tệ,… taïo ra söï bieán ñoåi maïnh meõ veà nhu caàu xaây döïng daân duïng vaø ñaàu tö, laøm thay ñoåi nhu caàu xi maêng và laøm cho chi phí saûn xuaát xi maêng thay ñoåi - 50 - - Thöïc teá cho thaáy, toác ñoä tieâu thuï xi maêng taêng tröôûng tyû leä thuaän vôùi toác ñoä taêng tröôûng daân soá. Theo số liệu của tổng cục thống kê, dân số Việt Nam giai đoạn naêm 2009 đến 2020 được trình bày trong bảng 11. Khi daân soá taêng thì nhu caàu xi maêng seõ taêng. Baûng 11: Daân soá Vieät Nam giai ñoaïn 2009 – 2020 Năm Dân số (người) Tỷ lệ tăng(giảm) 2009 86.024.980 2010 86.927.697 1,05% 2011 87.835.505 1,04% 2012 88.604.000 0,87% 2013 89.609.000 1,13% 2014 90.654.000 1,17% 2015 91.600.000 1,04% 2016 92.564.000 1,05% 2017 93.548.000 1,06% 2018 94.555.000 1,08% 2019 95.586.000 1,09% 2020 96.618.329 1,08% Nguoàn: Toång cuïc Thoáng Keâ Vieät Nam - 2010 b, Nhöõng taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá chính trò vaø phaùp luaät Caùc yeáu toá chính trò, chính phuû, luaät phaùp cho thaáy caùc vaän hoäi vaø moái ñe doïa chuû yeáu ñoái vôùi ngaønh Xi maêng Vieät Nam noùi chung vaø VICEM noùi rieâng. Cuï theå: - Töø naêm 1985 ñeán nay, nhôø chính saùch ñoåi môùi kinh teá, chuû tröông môû cöûa vaø hoã trôï phaùt trieån maïnh ngaønh xi maêng, nhieàu nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc ñaõ - 51 - maïnh daïn ñaàu tö vaøo ngaønh xi maêng Vieät Nam. Ñieàu naøy ñaõ laøm cho ngaønh xi maêng phaùt trieån maïnh vôùi naêng löïc saûn xuaát taêng nhanh, töø 1,5 trieäu taán/naêm (naêm 1985) leân treân 62 trieäu taán/naêm vaøo naêm 2010. - Söï thay ñoåi trong luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi seõ aûnh höôûng ñeán ít nhaát gaàn 1/3 saûn löôïng xi maêng do caùc toå chöùc coù yeáu toá ñaàu tö nöôùc ngoaøi saûn xuaát vaø cung caáp vaø coù theå laøm thay ñoåi caáu truùc ngaønh. - Nhöõng chính saùch phaùp luaät vaø caùc quy ñònh veà xuaát nhaäp khaåu, thueá, lao ñoäng,… seõ coù aûnh höôûng lôùn ñeán söï phaùt trieån cuûa ngaønh xi maêng. - Vieäc nhaø nöôùc taêng cöôøng baûo veä moâi tröôøng sinh thaùi seõ laøm cho chi phí saûn xuaát cuûa ngaønh xi maêng taêng leân do söùc eùp baûo veä moâi tröôøng - Hoäi nhaäp ngaøy caøng saâu cuûa Vieät Nam vaøo neàn kinh teá theá giôùi seõ ñaët ra cho ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam nhieàu cô hoäi vaø thaùch thöùc môùi. Vieäc caùc nöôùc trong WTO aùp duïng caùc raøo caûn thöông maïi ñeå haïn cheá vieäc baùn phaù giaù hoaëc nhaèm baûo hoä doanh nghieäp chính quoác, seõ laøm vieäc xuaát khaåu xi maêng cuûa Vieät Nam khoù hôn trong töông lai. Nhöõng aûnh höôûng treân ñoøi hoûi, khi xaây döïng chieán löôïc, caùc nhaø quaûn lyù ngaønh phaûi tính ñeán nhaèm ñöa ra ñöôïc moät chieán löôïc phuø hôïp. c, Nhöõng taùc ñoäng cuûa tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät - coâng ngheä Trong nhöõng naêm qua, söï tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät - coâng ngheä ñaõ taùc ñoäng maïnh meõ ñeán ngaønh Xi maêng Vieät Nam. Noù taïo ra nhöõng öu theá caïnh tranh môùi cho ngaønh Xi maêng Vieät Nam. Töø nhöõng naêm 1980 trôû veà tröôùc, haàu heát caùc nhaø maùy xi maêng Vieät Nam söû duïng loø ñöùng saûn xuaát theo phöông phaùp öôùt vaø baùn khoâ, coâng suaát vöøa vaø nhoû, chi phí cao vaø chaát löôïng saûn phaåm thaáp. Hieän nay, haàu heát caùc nhaø - 52 - maùy cuûa VICEM ñaõ chuyeån sang söû duïng coâng ngheä loø quay, saûn xuaát theo phöông phaùp khoâ vôùi coâng suaát thieát keá lôùn nhaèm haï giaù thaønh, naâng cao vaø oån ñònh chaát löôïng saûn phaåm vaø baûo veä toát moâi tröôøng. Vieäc thay ñoåi kyõ thuaät vaø coâng ngheä treân ñaõ laøm taêng tính caïnh tranh cuûa xi maêng Vieät Nam vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc. 2.2.1.2. Söï aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá vi moâ a, Ñoái thuû caïnh tranh quoác teá Qua nghieân cöùu ñieàu tra, coù theå ñaùnh giaù khaû naêng caïnh tranh quoác teá cuûa xi maêng Vieät Nam vaø cuûa VICEM, theå hieän qua nhöõng ñieåm chính sau : - Caùc nhaø maùy cuûa VICEM coù chi phí saûn xuaát lôùn hôn caùc nöôùc laân caän, daãn ñeán giaù thaønh cao, khoù coù khaû naêng caïnh tranh veà giaù vôùi caùc nöôùc ñang xuaát khaåu xi maêng (xem hình 4) (ÑVT : 1.000 VNÑ) 100% 68 80% 368 83 71 148 60% 75 49 66 32 64 54 40 19 20% 0% 96 137 60 40% Haø Tieân 2 N Nhieät Naêng 84 67 63 32 30 30 66 56 23 48 30 45 8 Bæm Sôn Khaáu Hao Hoang Mai Baûo döôõng 61 70 72 100 101 59 90 93 34 72 81 73 65 68 64 48 18 31 41 29 47 9 62 12 Haûi Phoøn g Nguyeân lieäu 85 71 34 93 75 Tam Ñiep 65 88 Buùt Sôn Ñieän 50 Thaùi Lan 60 70 60 60 16 41 16 35 45 Nhật Bao Bì 35 62 Hocim Nhaân Coâng Khaùc Nguồn : VICEM Hình 4: Bieåu ñoà so saùnh chi phí saûn xuaát (naêm 2011) cuûa VICEM vôùi moät soá nöôùc trên thế giới - 53 - - VICEM ít taäp trung vaøo nghieân cöùu & phaùt trieån hôn caùc coâng ty toaøn caàu (xem hình 5). VICEM ít taäp trung vaøo nghieân cöùu & phaùt trieån hôn caùc coâng ty toaøn caàu Möùc phaân boå cho nghieân cöùu & phaùt trieån Caùc hoaït ñoäng Nghieân cöùu & raát haïn cheá so vôùi doanh thu – Caùc coâng ty Phaùt trieån phaàn lôùn raûi raùc ôû cheânh leäch nhau nhieàu ( soá lieäu naêm 2010) coâng ty thaønh vieân Lafarge Bæm Sôn 0,01% Heidelberg Tam Ñiep 0,01% Cemex Buùt Sôn 0,02% Hocim WORLD Haûi PhoønVN g 0,04% Hocim HaûiHaøVaâ n Tieân2 Haø Tieân2 Haûi Vaân Haûi Phoøng BuùtHocim SônVN Hocim WORLD Tam Ñiep Bæm Sôn Cemex Caùc chöông trình Nghieân cöùu & 0,25% 0,21% Haûi Vaân coù ngaân saùch 120 trieäuVND cho nghieân cöùu veà phuï gia 0,18% 0,10% 0,15% thöïc hieän ñoäc laäp 0,12% 0,07% 0,07%  0,12% Döï aùn söû duïng khí thöøa cuûa 0,04% 0,02% 0,15% Tam Ñieäp/ Hoaøng Thaïch 0,10% 0,01% 0,01% 0,18%  Döï aùn tieát kieäm möùc tieâu thuï 0,21% Heidelberg Lafarge ñieän cuûa Bæm Sôn 0,25% 0,00% Phaùt trieån ñöôïc caùc coâng ty 0,05% 0,10% 0,15% 0,20% 0,25% Caùc Cty XM toaøn caàu-soá lieäu toaøn caàu N/m cuûa VICEM 0,30%  N/m cuûa lieân doanh Vieät Nam Döï aùn giaûm thaønh phaàn Clinker cuûa Haø Tieân 1&2 – ít chia seû keát quaû Nghieân cöùu veà phuï gia ôû Xi maêng Haûi Vaân Nguồn : VICEM Hình 5: VICEM ít taäp trung vaøo nghieân cöùu vaø phaùt trieån - 54 - - Chæ coù moät soá döï aùn nghieân cöùu nhö nghieân cöùu söû duïng khí thöøa cuûa Tam Ñieäp vaø Hoaøng Thaïch; Döï aùn tieát kieäm möùc tieâu thuï ñieän cuûa Bæm Sôn; Döï aùn giaûm thaønh phaàn Clinker cuûa Haø Tieân 1 vaø 2; Nghieân cöùu veà phuï gia ôû Xi maêng Haûi Vaân. Coøn caùc döï aùn khaùc, vieäc nghieân cöùu phaùt trieån vaø caûi tieán coâng ngheä raát ít. Ñieàu ñoù daãn ñeán vieäc naâng cao chaát löôïng saûn phaåm, ña daïng hoùa saûn phaåm vaø giaûm chi phí saûn xuaát thöôøng keùm hôn caùc nöôùc tieân tieán treân theá giôùi. Saûn löôïng vaø lôïi nhuaän treân 1 nhaân vieân cuûa VICEM laø döôùi möùc trung bình cuûa caùc nöôùc laân caän ( Soá lieäu naêm 2010) Lôïi nhuaän tröôùc thueá treân 1 nhaân vieân ($US) 40.000 Nhaät Baûn 30.000 Ñaøi Loan 20.000 0 - 10.000 Khaùc Bæm sôn (R2=079) Thaùi Lan Hoàng Koâng 10.000Haø Tieân 2 R2=0.67 Trung Quoác Hoaøng Thaïch B.Sôn Haø tieân1 Hoaøng Mai Haûi Phoøng Tam Ñieäp -20.000 1.000 2.000 3.000 Saûn löôïng /1 nhaân vieân (taán) 4.000 5.000 6.000 Nguoàn : Phaân tích cuûa TNS – Taylor Nelson Sofres ( Coâng ty Nghieân cöùu Thò tröôøng) Hình 6: Saûn löôïng vaø lôïi nhuaän tính treân 1 nhaân vieân - 55 - - Lôïi nhuaän tính treân moät nhaân vieân vaø treân taán saûn phaåm cuûa VICEM thaáp hôn so vôùi caùc nöôùc laân caän. Saûn löôïng cuûa caùc coâng ty thuoäc VICEM chæ khoaûng 2.000 taán/nhaân vieân, trong khi ôû caùc nöôùc khaùc laø 3.000 – 4.000 taán/nhaân vieân. Lôïi nhuaän treân 1 nhaân vieân cuûa VICEM chæ ôû möùc döôùi 10.000USD/ngöôøi/naêm, laø döôùi möùc trung bình cuûa caùc nöôùc laân caän (xem hình 6). - Lôïi nhuaän trung bình tính treân 1 taán xi maêng cuûa caùc coâng ty thuoäc VICEM chæ laø 2,3 USD/taán trong khi möùc lôïi nhuaän naøy cuûa caùc coâng ty cuûa Ñaøi Loan laø 7,5 USD/taán, Nhaät Baûn laø 7,8 USD/taán, Trung Quoác laø 8,2 USD/taán vaø cuûa Hoàng Koâng laø 8 USD/taán (hình 7) Lôïi nhuaän tröôùc thueá treân 1 taán - USD (Naêm 2011) 9.00 8.00 7.00 6.00 5.00 4.00 3.00 2.00 1.00 - 7.50 2.30 VICEM 7.80 8.00 8.20 Nhaät Baûn Hooàng Koâng Trung Quoác 0.40 Ñaøi Loan Holcim Nguoàn : Phaân tích cuûa TNS – Taylor Nelson Sofres ( Coâng ty Nghieân cöùu Thò tröôøng) Hình 7 : Lôïi nhuaän tính treân 1 taán saûn phaåm b,Khaùch haøng Nhu caàu xi maêng ôû Vieät Nam ñaõ taêng bình quaân khoaûng 14%/naêm trong thaäp kyû vöøa qua (giai ñoaïn 1999 - 2009) vaø ñaït 50 trieäu taán vaøo naêm 2010, öôùc tính trò giaù gaàn 2,5 tyû USD. Nhu caàu xi maêng ôû mieàn Baéc ñaït toác ñoä taêng tröôûng bình quaân haøng - 56 - naêm laø 14%, mieàn Nam taêng 12% vaø taêng tröôûng maïnh nhaát ôû mieàn Trung trong 10 naêm qua laø 19%.(Nguoàn: Hieäp Hoäi xi maêng Vieät Nam- VNCA). Döï baùo nhu caàu xi maêng cuûa Vieät Nam seõ tieáp tuïc taêng trong 5 - 10 naêm tôùi vôùi löôïng tieâu thuï xi maêng tính treân ñaàu ngöôøi döï kieán seõ ñaït gaàn tôùi möùc cao nhaát vaøo naêm 2020. Trong ñoù, nhu caàu taêng bình quaân haøng naêm töø nay cho ñeán naêm 2015 laø töø 6 - 8%. Töø naêm 1016 - 2020, möùc taêng tröôûng haøng naêm bình quaân töø 5% - 7% . Theo öôùc tính cuûa Boä Xaây döïng, löôïng xi maêng tieâu thuï bình quaân ñaàu ngöôøi seõ ôû möùc 941 kg/ngöôøi vaøo naêm 2020. Vôùi döï baùo nhu caàu nhö treân, vaøo naêm 2020, ngaønh Xi maêng Vieät Nam seõ phaûi ñoái maët vôùi 3 vaán ñeà lôùn : 1- Cung xi maêng vaãn vöôït caàu trong khoaûng thôøi gian töø naêm 2010 ñeán 2015. Ñeán naêm 2020 thì caàu laïi coù xu höôùng gaàn baèng cung (Xem hình 8). DÖÏ BAÙO NHU CAÀU XI MAÊNG VIEÄT NAM TÖØ 2012- 2020 Ñôn vò tính : Trieäu taán 120 81.9 100 72.7 80 54.3 60 40 35.5 20 0 2007 2012 2017 Nguoàn : Nghieân cöùu cuûa taùc giaû Hình 8: Döï baùo nhu caàu xi maêng (Söû duïng SPSS – xem phuï luïc 2) - 57 - 2020 2- Nguoàn cung caáp xi maêng taäp trung chuû yeáu ôû phía Baéc trong khi nhu caàu taïi mieàn Trung vaø mieàn Nam chieám tyû troïng lôùn hôn nhieàu, nhöng coâng taùc Logistics – ñaëc bieät laø khaâu vaän taûi - raát yeáu keùm. 3- Vieäc thuùc ñaåy xuaát khaåu seõ ñöôïc coi laø “van” ñieàu tieát cung - caàu quan troïng nhaát trong giai ñoaïn 2015 – 2020. Ñieàu ñoù baét buoäc ngaønh xi maêng Vieät Nam vaø VICEM phaûi tìm caùch xuaát khaåu xi maêng ra nöôùc ngoaøi. Vì vaäy, vieäc phaân tích vaø ñaùnh giaù cô hoäi xuaát khaåu laø raát caàn cho vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020. Tuy nhieân, theo kinh nghieäm quoác teá, vieäc xuaát khaåu chæ nhaèm giaûi quyeát khoái löôïng xi maêng thöøa trong nöôùc vaø khoâng phaûi laø keânh baùn haøng mang laïi lôïi nhuaän cao (xem baûng 12). Baûng 12: Khaû naêng tìm kieám lôïi nhuaän töø xuaát khaåu xi maêng Vieät Nam Chi phí vaän taûi Giaù xi maêng taïi thò tröôøng ñeán HongKong 28.5 58 5 1.8 Campuchia Caûng bieån: 22 Caûng soâng: 25 57 10 Caûng bieån: 2.30 Caûng soâng: (0.8) 33 64 7 1.3 18 52 7.1 5.8 Uùc 41 75 9.0 2.3 Trung Ñoâng 53 85 12 (3.7) Ñôn vò tính USD, soá lieäu 2009 Laøo Macao Chi phí bieán ñoåi Saûn xuaát Xi maêng 22.7 chi phí phaân phoái ñòa phöông Lôïi nhuaän xuaát khaåu cuûa VICEM Nguoàn : Coâng ty Coå phaàn Xi maêng Thaêng Long - Trong nhieàu tröôøng hôïp, giaù xuaát khaåu xi maêng chæ cho pheùp buø ñaép chi phí bieán ñoåi vaø chi phí vaän taûi. Giaù xuaát khaåu xi maêng khoâng theå buø ñaép chi phí saûn xuaát. Do - 58 - vaäy, phaûi thaän troïng khi ñaàu tö môùi vaø môû roäng saûn xuaát xi maêng vôùi muïc ñích xuaát khaåu. Maët khaùc, cô hoäi xuaát khaåu xi maêng Vieät Nam laø khoâng cao (xem baûng 13). Baûng 13: Phaân tích cô hoäi xuaát khaåu cuûa VICEM Laøo, Campuchia, Hoàng Koâng vaø Ma Cao laø caùc thò tröôøng xuaát khaåu haáp daãn nhaát trong soá caùc thò tröôøng maø Xi maêng Vieät Nam coù theå nghó tôùi Caùc thò tröôøng chuû choát Quy moâ thò tröôøng hieän taïi Dö thöøa/thieáu Dö thöøa/thieáu Khaùc bieät giaù Möùc ñoä caïnh huït trong töông huït hieän taïi vôùi Vieät Nam tranh lai (S/D) (-/+) Campuchia 1.7 D S - Laøo 1.6 D D + Trung Quoác 1355.0 S S - Hoàng Koâng 2.6 D D + Ma Cao 1.1 D D - Nam Phi 30 D D + Trung Ñoâng 118.8 s S + Nga 56.1 S S + S= Dö cung saû n -=Giaù thaá p hôn xuaá t Vieä t Nam D= Thieá u cung +=Giaù cao hôn saû n xuaá t Vieä t Nam Raøo caûn veà phaùp luaät Ñoä haáp daãn chung = Thaáp = Cao Nguoàn : Nghieân cöùu cuûa taùc giaû 2.2.1.3. Ma traän caùc yeáu toá beân ngoaøi EFE Döïa treân vieäc phaân tích caùc yeáu toá moâi tröôøng beân ngoaøi (yeáu toá vó moâ vaø vi moâ) cuûa Tổng công ty Công nghiệp Xi maêng Vieät Nam, coù theå xác định Ma traän caùc yeáu toá beân ngoaøi cuûa VICEM ở baûng 14 (Xem theâm phuï luïc 4 ): - 59 - Baûng 14 : Ma traän caùc yeáu toá beân ngoaøi cuûa VICEM STT Caùc yeáu toá beân ngoaøi 1 2 Toác ñoä taêng tröôûng GDP cao Quy moâ daân soá lôùn Söï oån ñònh chính trò vaø chính saùch phaùp luaät hoã trôï Vicem phaùt trieån AÛnh höôûng cuûa chính saùch taøi chính tieàn teä cuûa Chính phuû ñoái vôùi Vicem AÛnh höôûng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät Söï thuaän lôïi veà chính saùch ñaàu tö vaø phaùt trieån haï taàng cuûa Chính phuû Bieán ñoäng chi phí vaän taûi quoác teá vaø NVL nhaäp khaåu quoác teá Thu nhaäp bình quaân/ngöôøi cuûa VN thaáp Thaùch thöùc töø hoäi nhaäp quoác teá Tieâu chuaån môùi veà saûn phaåm vaø aùp löïc veà chính saùch baûo veä moâi tröôøng Söï caïnh tranh maïnh meõ cuûa caùc coâng ty xi maêng nöôùc ngoaøi. Thaùch thöùc töø saûn phaåm thay theá Toång coäng 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Möùc ñoä quan troïng cuûa caùc yeáu toá Phaân loaïi Soá ñieåm quan troïng 0,11 0,12 4 4 0,44 0,48 0,1 4 0,4 0,08 0,07 3 3 0,24 0,21 0,05 3 0,15 0,1 0,07 0,06 2 2 2 0,2 0,14 0,12 0,07 1 0,07 0,08 0,09 1 1 0,08 0,09 1,00 2,62 Nguoàn : Tính toaùn cuûa taùc giaû Nhaän xeùt : Toång soá ñieåm quan troïng cuûa VICEM trong ma traän EFE laø 2,62 (cao hôn so vôùi möùc trung bình laø 2,5). Ñieàu naøy cho thaáy möùc ñoä phaûn öùng cuûa VICEM ñoái vôùi caùc yeáu toá moâi tröôøng ôû möùc ñoä khaù. Tuy nhieân, VICEM cuõng caàn caûi thieän hôn nöõa ñeå naém baét toát caùc cô hoäi, ñoàng thôøi giaûm caùc nguy cô cuûa moâi tröôøng beân ngoaøi moät caùch hieäu quaû hôn. 2.2.1.4 Ma traän hình aûnh caùc ñoái thuû caïnh tranh Caùc ñoái thuû caïnh tranh chuû yeáu cuûa VICEM, coù theå chia thaønh 3 nhoùm ñeå phaân tích, ñaùnh giaù (xem baûng 15): - 60 - Baûng 15 : Ma traän hình aûnh caïnh tranh thò tröôøng xi maêng quoác teá Stt Caùc yeáu toá thaønh coâng Möùc ñoä quan troïng cuûa caùc yeáu toá Caùc nöôùc Chaâu Myõ, Chaâu AÂu, Thaùi Lan, Nhaät Baûn Phaân Loaïi Soá ñieåm quan troïng Caùc nöôùc Chaâu AÙ khaùc vaø Trung Ñoâng UÙc, Hoàng Koâng, Ma Cao, Laøo, Campuchia, Myanma, Phaân loaïi Soá ñieåm quan troïng Phaân loaïi Soá ñieåm quan troïng 1 2 Khaû naêng veà taøi chính Trình ñoä veà coâng ngheä 0,15 0,14 4 4 0,6 0,56 4 3 0,6 0,42 3 2 0,45 0,28 3 Kinh nghieäm toå chöùc quaûn lyù vaø kinh doanh Khaû naêng R&D 0,08 3 0,24 3 0,24 2 0.16 0,08 2 0,16 2 0,16 2 0,16 Thöông hieäu maïnh Chaát löôïng saûn phaåm Khaû naêng SX vaø khaû naêng huy ñoäng coâng suaát Khaû naêng xuùc tieán thöông maïi vaø kinh nghieäm xuaát khaåu Dòch vuï gia taêng giaù trò vaø logistic hoã trôï caïnh tranh Chi phí saûn xuaát vaø quaûn lyù Toång coäng 0,1 0,1 0,07 4 4 2 0,4 0,4 0,14 4 3 1 0,4 0,3 0,07 3 2 1 0,3 0,2 0,07 0,07 1 0,07 1 0,07 1 0,07 0,07 1 0,07 1 0,07 1 0,07 0,14 1,00 3 0,42 3,06 2 0,28 2,61 2 0,28 2,04 4 5 6 7 8 9 10 Nguoàn : VICEM Nhaän xeùt: Ma traän caùc ñoái thuû caïnh tranh cho thaáy: nhöõng coâng ty ñeán töø caùc nöôùc phaùt trieån nhö caùc nöôùc töø chaâu Myõ, chaâu AÂu, Thaùi Lan, Nhaät Baûn laø ñoái thuû coù söùc caïnh tranh maïnh nhaát. Tieáp theo laø caùc nöôùc chaâu AÙ khaùc, Thaùi Bình Döông khaùc vaø Trung Ñoâng coù söùc caïnh tranh trung bình. Cuoái cuøng laø caùc nöôùc chaâu AÙ chöa phaùt trieån nhö Laøo, Campuchia, Myanma, UÙc, Hoàng Koâng, Ma Cao laø cô hoäi ñeå xi maêng Vieät Nam coù theå thaâm nhaäp. - 61 - 2.2.2. Phaân tích vaø ñaùnh giaù söï aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá beân trong (yeáu toá noäi boä) cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam 2.2.2.1. Nguoàn nhaân löïc vaø quaûn lyù nguoàn nhaân löïc Nhaân söï coù 2 vaán ñeà chính – Quaûn lyù löïc löôïng lao ñoäng lôùn vaø giöõ nhaân taøi Danh muïc khaûo saùt Caùc vaán ñeà chuû yeáu Yeâu caàu vò trí - Ña soá coù tieâu chuaån yeâu caàu cho moãi vò trí khoâng? - Coù keá hoaïch tuyeån duïng haøng naêm khoâng ? Tuyeån duïng - Coù heä thoáng ñeå keát noái nhaân vieân môùi tuyeån vaøo Coâng ty khoâng ? Ví duï nhö ñaøo taïo ñònh höôùng - Coù keá hoaïch ñeå giöõ caùc nhaân taøi khoâng ? Quaûn lyù keát quaû laøm vieäc - Coù heä thoáng ñeå quaûn lyù keát quaû cuûa nhaân vieân khoâng? Neáu coù, heä thoáng ñoù coù hieäu quaû khoâng ? - Thöôûng coù döïa treân keát quaû laøm vieäc khoâng ? - Chæ daønh cho quaûn lyù caáp cao.Moâ taû coâng vieäc khoâng roõ raøng - Chæ khi caàn môû roäng hoaït ñoäng - Khoâng coù chöông trình ñònh höôùng - Caùc vaán ñeà nhaân söï quan troïng, ñaëc bieät laø kyõ thuaät ñang rôøi ñi ñeå kieám vieäc khaùc. - Heä thoáng ñaùnh giaù keát quaû khoâng hieäu quaû (95% ñaït ñieåm A). Tieâu chí ñaùnh giaù khoâng roõ raøng - Phaùt trieån nhaân vieân - Coù heä thoáng khuyeán khích di chuyeån noäi boä giöõa caùc Coâng ty khoâng ? - Nhaân vieân coù ñöôïc ñaøo taïo caùc kyõ naêng chuû choát thöôøng xuyeân khoâng ? 20-30 % löông gaén vôùi keát quaû laøm vieäc - Khoâng coù chöông trình di chuyeån giöõa caùc Coâng ty bôûi nhaân vieân khoâng muoán di chuyeån hoaëc do di chuyeån raát toán keùm. - Caùc phöông aùn ñaøo taïo cho coâng nhaân . Chi phí baèng 2 ñeán 3 % chi phí löông. Caáp ñoä quaûn lyù khoâng coù ñaøo taïo chuyeân saâu phuø hôïp Nguoàn : VICEM Hình 9 : Ñaùnh giaù thöïc traïng quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa VICEM Vieäc phaân tích, ñaùnh giaù thöïc traïng nguoàn nhaân löïc vaø quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa VICEM trong thôøi gian qua laø moät coâng vieäc caàn thieát khi löïa choïn chieán - 62 - löôïc phaùt trieån cuûa VICEM. Bôûi vì, noù seõ coù aûnh höôûng quyeát ñònh ñeán tính khaû thi cuûa chieán löôïc, ñaëc bieät trong vieäc ñeà xuaát caùc giaûi phaùp thöïc hieän chieán löôïc. Qua keát quaû nghieân cöùu, theo taùc giaû, nguoàn nhaân löïc cuûa VICEM hieän nay coù theå ñaùnh giaù laø huøng haäu vôùi ñoäi nguõ kyõ sö vaø coâng nhaân kyõ thuaät coù kinh nghieäm laâu naêm, coù ñuû trình ñoä laøm chuû coâng ngheä môùi vaø hieän ñaïi cuûa theá giôùi. Tuy nhieân, coâng taùc quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa VICEM coøn toàn taïi hai vaán ñeà chính caàn khaéc phuïc. Ñoù laø veà quaûn lyù löïc löôïng lao ñoäng vaø giöõ nhaân taøi (xem hình 9). 2.2.2.2 Naêng löïc taøi chính Phaàn lôùn caùc Cty coù tyû soá nôï / (Nôï+voán) nhoû hôn tieâu chuaån toaøn caàu Tyû leä Nôï / Nôï +Voá n CSH ) so vôù i tyû leä gia taê ng nôï 2005 - 2010 Ngöôõng gia taêng nôï Xi Mang Lien Doanh Tam Diep Van Tai Bao Bi Cty Bao Bì Hà Tiên Hoang Mai cement Ha Tien 2 CT Thuong Mai Song Da 12 Vat lieu But Son cement Thạch Cao Xi Măng Cty Bao Bì Hoà ng Thạch Phat Trien Vật Liệu Xâ y Dựng Đà Nẵng Cao Su Chifon Cty XM Bao Bì Hải Phòng Ha tien cement Hai Phong cement Vận Chuyển Xi Măng Hai Van cement Bim Son cement Hoang Thach cement Nghi Son Ha Tien 2 cement Cao Su Đồng Nai '= Do lon No Nguoàn : VICEM Hình 10: Phaàn lôùn caùc coâng ty thuoäc VICEM coù tyû soá nôï treân voán nhoû hôn tieâu chuaån toaøn caàu - 63 - Veà naêng löïc taøi chính cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam hieän nay, theo taùc giaû, coù theå ñaùnh giaù: Phần lớn các coâng ty cuûa VICEM coù tyû soá nôï treân voán nhoû hôn tieâu chuaån toaøn caàu (xem hình 10). Haàu heát caùc ñôn vò coù löôïng tieàn maët vöôït tieâu chuaån toaøn caàu Tieàn Maë t / Toå ng TS so vôù i tyû leä gia taê ng tieà n maë t 2005 - 2010 Ngöôõ ng gia taê ng Tieà n Maë t Cty Thương Mại XM Xi Mang Lien Doanh Van Tai Bao Bi Cty Vận Tải Hà Tiên Thuong mai Vat lieu CtyVận Tải XM Cao Su Đồng Phú Phat Trien Cty VLXD Đà Nẵng Cty Xâ y Dựng Đồng Nai Hoà ng Thạch Cement Viện nghiên cứu Cty Cao Su Đồng Nai Hà tiê n 2 cement Bỉm Sơn Cement Lượng Tiền Mặt Cty XM Hoà ng Mai Hải Phòng Cement T&T Cty Bao Bì Hải Phòng Hải Vâ n Cement Nghi Son Möù c tieâ u chuaå n toaø n caà u Hà tiê n1 cement Lafarge Cty Xuất Nhập Khẩu XM Tieà n maë t/Toå ng TS (-4%) Chin Fon Viện Công Nghệ XM Cty XM Bỉm Sơn Công Ty Bao Bì XM Nguoàn : VICEM Hình 11: Ña soá caùc coâng ty thuoäc VICEM coù löôïng tieàân maët vöôït tieâu chuaån quoác teá - Chæ coù 1/3 caùc coâng ty chuû choát cuûa VICEM coù giaù trò taïo ra lôùn hôn 0. Ña soá caùc coâng ty coù löôïng tieàn maët vöôït tieâu chuaån quoác teá (xem hình 11) - Hieän nay VICEM chæ coù khoaûng 30% coâng ty coù tyû leä thu nhaäp treân voán söû duïng lôùn hôn chi phí voán bình quaân (xem hình 12). - 64 - Caùc ñieåm ñaùnh giaù nhö treân cho thaáy naêng löïc taøi chính cuûa VICEM coøn raát haïn cheá. Vì vaäy, vieäc caûi thieän vaø naâng cao naêng löïc taøi chính cuûa VICEM laø giaûi phaùp caàn ñeà xuaát trong vieäc thöïc hieän caùc chieán löôïc phaùt trieån cuûa VICEM. Chæ coù 30% coâng ty coù tyû leä thu nhaäp treân voán söû duïng lôùn hôn chi phí voán bình quaân Hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc coâng ty naêm 2007 theo ROCE, tyû suaát lôïi nhuaän vaø doanh thu Tyû suaát lôïi nhuaän bình quaân EBITDA/Sales(20.49%) Rose % Xi măng Liên doanh Vận tải Ñoàng Nai rubber Bao bì 50 Thương mại 30 Vật liệu Ñoàng Phuù rubber Phát triển Cao su 30 Haûi phoøng cement package Hoaøng Thaïch cement 10 Hoaøng Mai cement cement trading Chi phí vốn bình quân WACC ( 10.23%) Buùt Son package Haûi phoøng cement T&T Buùt Sôn Cement Hoaøng thaïch cement package Buùt Sôn cement Cement gypsum Lafarge Cement import package Haûi phoøng cement Tam ñieäp Cement Hai Van Cement Soâng Ñaø 12 Ha Tien Transportation Cement Technologi Hoøang Thaïch Transportation Nguoàn : VICEM Hình 12: Naêng löïc taøi chính qua hieäu quaû söû duïng voán cuûa VICEM 2.2.2.3 Hoaït ñoäng Marketing – Baùn haøng a,Phaân tích vaø ñaùnh giaù veà thò tröôøng xi maêng Vieät Nam - 65 - VICEM ñang phaûi ñoái maët vôùi moät soá khoù khaên chính veà thò tröôøng nhö sau: - Theo döï baùo cuûa Boä Coâng thöông, töø naêm 2010 ñeán naêm 2015, caàu xi maêng taêng bình quaân khoaûng 8 - 10% vaø möùc taêng tröôûng tuy coù giaûm töø naêm 2016 ñeán naêm 2020 (taêng tröôûng bình quaân töø 6 - 7%), nhöng so vôùi möùc taêng tröôûng ngaønh Xi maêng theá giôùi, vaãn quaù cao. Và thò tröôøng trong nöôùc seõ dö thöøa nhieàu xi maêng (töø naêm 2010 ñeán naêm 2015, cung seõ vöôït caàu töø 10 - 20%). Vì vaäy, vieäc tìm kieám thò tröôøng môùi ñeå xuaát khaåu laø vieäc caáp baùch maø hoaït ñoäng Marketing cuûa ngaønh xi maêng Vieät nam phaûi höôùng tôùi. - Nguoàn cung nguyeân lieäu saûn xuaát xi maêng töø naêm 2010 ñeán naêm 2015 coøn doài daøo vaø coøn dö thöøa. Nhöng ñeán naêm 2020, caàu nguyeân lieäu döï baùo laø seõ vöôït cung. Ñieàu naøy seõ laøm aûnh höôûng ñeán saûn löôïng saûn xuaát cuûa toaøn ngaønh. Vì vaäy, vieäc tìm nguoàn nguyeân lieäu môùi cho ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam trong töông lai cuõng laø moät vaán ñeà caàn quan taâm trong vieäc löïa choïn chieán löôïc phaùt trieån. Baûng 16 : Cung - caàu xi maêng miền Bắc (ÑVT: trieäu taán, 2007-2020) Mieàn Baéc 2007 2010 2015 2020 Caàu (noäi ñòa) 16,5 22,6 39,0 35,8 Cung 18,8 37,3 43,6 45,8 Cheânh leäch (1) 2,3 14,7 14,6 10,0 Nguoàn : phaân tích cuûa TNS – Taylor Nelson Sofres (Coâng nghieân cöùu thò tröôøng) - 66 - Baûng 17 : Cung - caàu xi maêng miền Trung (ÑVT: trieäu taán, 2007-2020) Mieàn Trung 2007 2010 2015 2020 Caàu (noäi ñòa) 8,5 11,0 14,8 18,3 Cung 8,0 10,8 14,6 18,0 (0,5) (0,2) (0,2) (0,3) Cheânh leäch(1) Nguoàn : phaân tích cuûa TNS – Taylor Nelson Sofres (Coâng ty nghieân cöùu thò tröôøng) Baûng 18 : Cung - caàu xi maêng miền Nam ( ÑVT: trieäu taán, 2007-2020) Mieàn Nam 2007 2010 2015 2020 Caàu (noäi ñòa) 10,8 16,4 21,3 27,9 Cung 6,5 11,4 15,6 20,2 (4,3) (5,0) (5,7) (7,7) Cheânh leäch (1) Nguoàn : phaân tích cuûa TNS – Taylor Nelson Sofres (Coâng ty nghieân cöùu thò tröôøng) Löu yù (1) trong caùc bảng 16,17,18 : Nhöõng soá döông cho thaáy cung vöôït caàu, nhöõng soá trong ngoaëc theå hieän söï thieáu huït. - Thò tröôøng cuûa caùc coâng ty trong ngaønh ngaøy caøng bò xeù nhoû vaø phaân taùn. Tyû leä % saûn löôïng cuûa caùc coâng ty nhoû ñaõ taêng töø 29% naêm 2008 leân tôùi 39% naêm 2010. Con soá naøy coù theå tieáp tuïc taêng theo caùc keá hoaïch naâng cao coâng suaát ñaõ ñöôïc thoâng qua. Ñieàu naøy seõ laøm chi phí cho hoaït ñoäng Marketing coù xu höôùng ngaøy caøng taêng leân. - Maát caân ñoái cung - caàu giöõa caùc khu vöïc. Do nguoàn nguyeân vaät lieäu doài daøo neân mieàn Baéc vaø Baéc mieàn Trung, taäp trung nhieàu nhaø maùy saûn xuaát xi maêng daãn - 67 - ñeán dö thöøa xi maêng ôû hai vuøng naøy. Trong khi ñoù, mieàn Nam vaãn thieáu xi maêng do thieáu nguoàn nguyeân lieäu vaø möùc ñoä tieâu thuï xi maêng cao hôn toác ñoä ñaàu tö môû roäng nhaø maùy saûn xuaát xi maêng (Xem caùc baûng 16, 17, 18). b,Vaán ñeà giaù baùn 120 103 95 100 80 63 70 67 74 72 74 80 75 53 60 40 20 ili pp in ph Ja pa n re ap o Si ng A si a A Giaù xi maêng naêm 2011 theo quoác gia ve ra ge S U ai la nd Th ia on es ia in d In d M al ay si a hi na C Vi et N am 0 Nguoàn: VNCA – Hieäp Hoäi xi maêng Vieät Nam Hình 13: So saùnh giaù xi maêng quoác teá (tính theo USD) Giaù baùn xi maêng khaùc nhau giöõa caùc thò tröôøng tieâu thuï vaø caùc quoác gia. Theo soá lieäu trong hình 13 cho thaáy: giaù baùn xi maêng cuûa Vieät Nam vaø cuûa VICEM, nhìn chung, thöôøng thaáp hôn giaù thò tröôøng cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc. Ñieàu naøy laøm cho - 68 - möùc lôïi nhuaän ñaït ñöôïc cuûa caùc coâng ty thuoäc VICEM khoâng cao vaø khoâng haáp daãn. Lôïi nhuaän treân voán söû duïng cuûa VICEM, thaáp hôn chi phí voán, keå caû ñoái vôùi caùc coâng ty lieân doanh nöôùc ngoaøi nhö: Holcim, Nghi Sôn, Chinfon (xem hình 14). 12% 10% 8% 8.4% 7.9% Hocim Nghi Son 7.0% 6.0% 6% 4% 2% 0% Vicem Chinfon Nguoàn : VICEM Hình 14 : Lôïi nhuaän treân voán söû duïng cuûa VICEM so vôùi caùc coâng ty khaùc Töø tröôùc naêm 1995, giaù baùn taïi nhaø maùy vaø giaù baùn leû ñaõ taêng raát nhanh. Nhöng töø naêm 2000 ñeán nay, giaù xi maêng haàu nhö khoâng thay ñoåi. Neáu giaù xi maêng khoâng ñöôïc ñieàu chænh taêng hôïp lyù, caùc nhaø maùy xi maêng seõ gaëp nhieàu khoù khaên trong vieäc ñaït ñöôïc möùc lôïi nhuaâïn treân voán ñaàu tö ôû möùc chaáp nhaän ñöôïc c, Heä thoáng phaân phoái cuûa VICEM - Ñaëc tröng heä thoáng phaân phoái hieän nay cuûa VICEM laø phöùc taïp, rôøi raïc vaø coù quaù nhieàu nhaø phaân phoái - Caùc yeáu toá haáp daãn ñoái vôùi nhaø phaân phoái chính laø giaù caû hôïp lyù, laø uy tín veà thöông hieäu vaø chaát löôïng toát cuûa caùc nhaø saûn xuaát nhö Haø Tieân 1, Hoaøng Thaïch, Holcim… (xem hình 15) - Lôïi nhuaän cuûa caùc nhaø phaân phoái chöa oån ñònh. - 69 - Caùc nhaø phaân phoái nhaán maïnh ñoä quan troïng veà giaù caû hôïp lyù cuûa nhaø saûn xuaát, coù uy tín veà thöông hieäu vaø chaát löôïng toát; Haø Tieân 1, Hoaøng Thaïch, vaø Holcim laø toát nhaát Haø Tieâ n 1 Hoaø ng Thaï ch Hoaø ng Mai Holcim Chin Fon Phuù c Sôn 1. Giaù caû hôïp lyù 4.0 4.3 3.0 4.4 3.6 3.8 2. Danh tieáng thöông hieäu toát 5.0 4.9 3.9 4.6 3.7 3.8 3. Chaát löôïng oån ñònh 4.9 4.7 3.0 4.1 3.8 4.2 4. Cheá ñoä khuyeán khích baùn haøng toát 3.4 3.1 3.0 3.3 3.4 3.4 5. Nguoàn cung caáp lieân tuïc 3.9 4.4 2.5 4.3 Ñaùnh giaù chung 4.2 4.3 3.0 4.1 5 tieâu chuaån löïa choïn haøng ñaàu Raát quan troïng Ít quan troïng hôn =keùm (1.0-3.0) = vöøa (3.1-4.0) Chuù yù : (1) Döïa treân 5 tieâu chí quyeát ñònh haøng ñaàu Nguoàn : VICEM Hình 15 : Caùc yeáu toá haáp daãn ñoái vôùi caùc nhaø phaân phoái - 70 - 4.0 3.7 = toát (4.1 - 5.0) 4.0 3.8 -1.8% -1.5% 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2002 2003 d, Ñaùnh giaù vò theá caïnh tranh noäi boä cuûa VICEM 2004 2005 2006 2007 2008 Line 28 Taïi caáp ñoä coâng ty, haàu heát coâng ty lôùn nhaát ñeàu giaûm thò phaàn (-0.5% to -1.5% ) trong khi Holcim (+1%) vaø nhieàu coâng ty nhoû khaùc (+3% ) taêng thò phaàn töø naêm 2006 Khaùc Hoaøng Thaïch Haø Tieân 1Phuù JSC c Sôn Bæm Sôn JSC Buùt Sôn JSC Nghi Sôn Khaùc thuoäc VICEM HoLcim Chin Fon Chin Fon Nghi Sôn HoLcim Phuùc Sôn Khaùc Khaùc thuoäc VICEM 2006 11% 8% 7% 5% 11% 8% 8% 7% 6% 29% 2007 2008 11%Thò11% phaàn caùc coâng ty xi maêng tính baèng saûn löôïng (trieäu taán naêm 2006-2008) 8% 8% 7% 7% 4% 4% 10% 9% 29% 32% 35% 8% 9% 8% 6% 6% 7% 6% 5% 5% 7% 5% 5% 7% 6% 8% 32% 35% 8% 6% 8% 100% 100% 100% 8% 9% 5% 10% 4% 9% 4% Bæm Sôn JSC 7% 7% 7% 8% 8% 8% Haø Tieân 1 JSC 11% 11% 11% Hoaøng Thaïch 2006 2007 2008 Buùt Sôn JSC 11% Nguoàn : phaân tích cuûa taùc giaû Hình 16: Söï thay ñoåi cô caáu thò phaàn trong ngaønh - Möùc ñoä caïnh tranh trong ngaønh tieáp tuïc taêng, thò tröôøng cuûa VICEM tieáp tuïc phaân taùn do nhieàu ñoái thuû caïnh tranh mới gia nhaäp thò tröôøng vaø thò phaàn cuûa caùc coâng ty nhoû ñang gia taêng. Caùc coâng ty xi măng nhaø nöôùc haøng ñaàu cuûa VICEM ñang maát daàn thò phaàn trong khi Holcim, Nghi Sôn vaø moät soá coâng ty nhoû khaùc laïi taêng töø naêm 2006 (xem hình 16) - 71 - Nguoàn : Nghieân cöùu cuûa taùc giaû Hình 17 : Khaû naêng chi phoái thò tröôøng cuûa caùc coâng ty thuoäc VICEM - Phaàn lôùn caùc coâng ty thuoäc VICEM ñang ôû thò tröôøng trung bình vaø maát daàn khaû naêng chi phoái thò tröôøng (xem hình 17) 2.2.2.4 Thöïc traïng heä thoáng saûn xuaát cuûa VICEM Taát caû caùc nhaø maùy ñöôïc ñaàu tö ôû giai ñoaïn 3 (töø sau naêm 1991) ñeàu saûn xuaát theo phöông phaùp khoâ. - 72 - Coâng suaát caùc nhaø maùy xi maêng saûn xuaát theo phöông phaùp khoâ chieám hôn 90%. Haàu heát caùc daây chuyeàn saûn xuaát xi maêng môùi xaây döïng trong giai ñoaïn sau naêm 1990 ñaït tôùi trình ñoä tieân tieán cuûa theá giôùi vôùi caùc ñaëc ñieåm sau: Loø quay phöông phaùp khoâ coù heä thoáng cyclon trao ñoåi nhieät nhieàu taàng vôùi thieát bò tieàn nung (calciner) vaø maùy laøm nguoäi clinker kieåu ghi hieäu suaát thu hoài nhieät cao; Heä thoáng voøi ñoát ña keânh, phaùt thaûi NOx thaáp, coù khaû naêng ñoát 100% than antraxit ; Heä thoáng maùy nghieàn bi chu trình kín trong coâng ñoaïn nghieàn lieäu, nghieàn than ñaõ ñöôïc thay theá baèng maùy nghieàn con laên ñöùng ; Heä thoáng ño löôøng, ñieàu khieån phaùt trieån ôû möùc ñoä cao bao goàm caû heä thoáng toái öu hoùa trong vaän haønh trung taâm vaø quaûn lyù, ñieàu haønh saûn xuaát thoâng qua maùy tính vaø coù ñoä tin caäy cao ; Tieâu hao nhieät vaø ñieän naêng thaáp, trong giôùi haïn nhö sau:  Tieâu hao nhieät nung clinker < 730 Kcal/kg clinker  Tieâu hao ñieän chung 90 - 100 kwh/taán xi maêng Chæ tieâu moâi tröôøng ñaït yeâu caàu cuûa caùc tieâu chuaån quoác teá nhö noàng ñoä buïi < 50 mg/Nm3 khí sau loïc buïi, noàng ñoä NOx thaáp, ñoä oàn < 90 dB v.v… Qua soá lieäu ñieàu tra treân thöïc teá, theo taùc giaû, coù theå ruùt ra keát luaän ñaùnh giaù chung veà thöïc traïng heä thoáng saûn xuaát cuûa VICEM nhö sau : - Trang thieát bò saûn xuaát cuûa caùc Coâng ty thuoäc VICEM khaù hieän ñaïi. Tuy nhieân, chi phí saûn xuaát cao. - Haàu heát caùc coâng ty lôùn cuûa VICEM, ñöôïc trang bò coâng ngheä loø quay hieän ñaïi nhaäp khaåu töø Chaâu AÂu. - Naêng suaát cuûa ngöôøi lao ñoäng thaáp hôn vaø tæ leä söû duïng clinker cuûa VICEM cao hôn so vôùi caùc nhaø maùy lieân doanh. - 73 - - VICEM ít taäp trung vaøo nghieân cöùu vaø phaùt trieån so vôùi caùc toå chöùc toaøn caàu vaø söû duïng caùc chæ soá moâi tröôøng khaùc nhau Chi phí saûn xuaát cuûa caùc nhaø maùy thuoäc VICEM thöôøng cao hôn caùc nhaø maùy lieân doanh vôùi nöôùc ngoaøi vaø caùc nöôùc trong khu vöïc (Xem hình 18) Caùc nhaø maùy trong nöôùc coù chi phí saûn xuaát cao hôn caùc ñoái thuû quoác teá ôû Vieät Nam Chi phí saûn xuaát Ñôn vò nghìn ñoàng/taán 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 803 Caùc traïm nghieàn chòu möùc Clinker cao 709 691 521 Haø Tieâ n1 Haû i Vaâ n Caùc nhaø maùy lieân doanh Haø Tieâ n2 Tam Ñiep 502 492 466 455 Bæm Sôn Hoang Mai Haû i Phoø ng Hoang Thach Nhaø maùy ôû phía Baéc Caùc N/m ôû phía Nam 455 447 Buù t Sôn Nghi sôn 2 Hocim VN N/Mø maùy Coùvoán nöôùc ngoøai Nguoàn : VICEM Hình 18: So saùnh chi phí saûn xuaát * Khaû naêng huy ñoäng coâng suaát vaø hieäu suaát saûn xuaát raát cao (Xem baûng 19) - 74 - 487 Baûng 19 : Tình hình huy ñoäng saûn xuaát Nhaø maùy nghieàn nhieân lieäu Bæm Sôn Buùt Sôn Haø Tieân1 Haø Tieân2 Haûi Vaân Haûi Phoøng Hoaøng Mai Hoaøng Thaïch Tam Ñieäp Loø Nung So vôùi CSTK (%) 104 93 Saûn löôïng taán/giôø 425 320 89 305 95 107 82 97 325 320 545 320 Bæm Sôn Buùt Sôn Haø Tieân1 Haø Tieân2 Haûi Vaân Haûi Phoøng Hoang Mai Hoaøng Thaïch Tam Ñieäp Nhaø maùy nghieàn xi maêng So vôùi CSTK (%) 106 97 Saûn löôïng taán/giôø 218 167 97 159 102 110 98 103 138 167 267 167 Bæm Sôn Buùt Sôn Haø Tieân1 Haø Tieân2 Haûi Vaân Haûi Phoøng Hoaøng Mai Hoøang Thaïch Tam Ñieäp So vôùi CSTK (%) 112 95 101 132 101 Saûn löôïng taán/giôø 165 240 214 90 97 114 98 125 87 200 240 376 320 Nguoàn : VICEM Tröõ löôïng ñaù voâi hieän taïi ñuû cung caáp cho ngaønh khoaûng 100 naêm tôùi Nhaän xeùt cuûa caùc Giaùm Ñoác Coâng ty khi phoûng vaán - “Tröõ löôïng doài daøo” Giaùm Ñoác xi maêng Bæm Tröõ löôï ng coø n laï i cuû a caù c moû ñaù voâ i ñöôï c caá p pheù p Sôn. Tröõ löôïng ñaù voâi coøn laïi (trieäu taán) Bæm Sôn 190 - “ Khoâng coù vaán ñeà “ Giaùm Ñoác xi maêng Buùt Sôn - “Ñuû cho möùc saûn xuaát cuûa nhaø maùy” Buùt Sôn 2 103 Haø Tieân 2 2 96 Haûi Phoøng 12 Hoang Mai Giaùm Ñoác xi maêng Haø Tieân 2. - “Caùc nguoàn khaùc trong vuøng cuõng doài daøo” Haûi phoøng saép ñöôïc caáp pheùp khai thaùc moû theâm 50 trieäu taán 53 Tam Ñiep 50 0 20 40 60 Hoaøng Thaïch hieän nay ñang xin pheùp khai thaùc theâm moû, tieàm naêng ñaùp öùng nhu caàu trong 10 naêm 80 100 120 - “Coù ñuû ñaù voâi”- Giaùm Ñoác xi maêng Hoaøng Mai. 120 Hoang Thach Giaùm Ñoác xi maêng Haûi Phoøng. 140 160 180 200 - “Taùc giaû caàn nghieân cöùu nguoàn hieän taïi vaø coù theå phaûi mua ñaù voâi töø beân ngoaøi “- Giaùm Ñoác xi maêng Hoaøng Thaïch. - “Tröõ löôïng ñuû”- Giaùm Ñoác xi maêng Tam Ñieäp Hình 19: Ñaùnh giaù tröõ löôïng moû nguyeân lieäu chính cho saûn xuaát - 75 - - Maëc duø coù ñuû tröõ löôïng ñaù voâi vaø ñaát seùt cho ngaønh xi maêng ñeán 100 naêm tôùi, nhöng Vieät Nam seõ phaûi nhaäp khaåu than töø naêm 2015 vaø hieän nay ñang phaûi nhaäp khaåu thaïch cao töø caùc nöôùc laân caän nhö Thaùi Lan, Laøo, Trung Quoác (xem tham khaûo hình 19,20,21) - VICEM coù raát ít naêng löïc vaän taûi (chuû yeáu vaãn phaûi ñi thueâ) vaø caùc toå chöùc vaän taûi naøy cuõng chæ taäp trung chuû yeáu vaøo vaän taûi nguyeân lieäu ñaàu vaøo. Haàu nhö VICEM chöa coù naêng löïc vaän taûi clinker vaø xi maêng töø mieàn Baéc vaøo mieàn Trung vaø mieàn Nam. Cung/caàu vaø xuaát khaåu than cuûa Vieät Nam trong töông lai Cung/caàu than Vieät Nam (trieäu taán ) 400 Caàu vöôït cung vaøo naêm 2015 308 300 200 80 47 37 100 0 2010 2025 Caàu Döï tính 11 trieäu taán ñöôïc xuaát khaåu vaøo nöûa ñaàu naêm 08- ñaõ hôn möùc khuyeán nghò ôû treân 24 25 20 15 11 10 11 10 9 8 5 0 2007 Möùc nhaäp khaåu caàn thieát tröôùc naêm 2015:  Döï ñoaùn caàu vöôït cung trong nöôùc  Khoaûng caùch vôùi cung seõ taêng tôùi 228 trieäu taán vaøo naêm 2025 Cung Xuaá t khaå u than cuû a Vieä t Nam (trieä u taá n) 30 Möùc nhaäp khaåu 2008 Möùc khuyeán nghò xuaát khaåu cuûa chính phuû 2009 2010 Möùc xuaát khaåu thöïc teá Nguoàn : VINACOMIN Hình 20 : Cung caàu than cuûa Vieät Nam - 76 - Vieäc nhaäp khaåu than seõ aûnh höôûng lôùn tôùi XMVN  Loø nung chuû yeáu duøng than laøm nhieät naêng  Giaù than nhaäp khaåu khoaûng gaáp 3 laàn möùc hieän taïi Caùc Coâng ty phuï thuoäc nhieàu vaøo nhaäp khaåu thaïch cao töø Thaùi Lan, Laøo vaø Trung Quoác Töø Laøo: 40% Töø Trung Quoác: - 20% Chöa tìm thaáy moû thaïch cao naøo ôû Vieät Nam: Thaïch cao ñöôïc nhaäp vaøo caùc nöôùc laân caän Thaùi Lan (40%), Laøo (40%) vaø Trung Quoác (20%) laø 3 nguoàn chính Vieät Nam nhaäp khaåu 15% thaïch cao maø Thaùi Lan xuaát khaåu Xu höôùng giaù hieän taïi vaø caùc keá hoaïch phaùt trieån lôùn ñeå ñaûm baûo nguoàn cung thaïch cao tin caäy Giaù thaïch cao gaáp ñoâi trong 2 naêm, töø 17 ñeán 37 USD/taán do chi phí vaän taûi taêng Xuaát khaåu cuûa Thaùi Lan phuï thuoäc vaøo quota haøng naêm Tröõ löôïng cuûa Trung Quoác phaân boå raûi raùc vaø caàn chi phí vaän taûi cao Caùc toå chöùc xi maêng Nguoàn thaïch cao vaøo Töø Thaùi Lan: 40% Nguoàn : VICEM Hình 21 :Tình hình nhaäp khaåu Thaïch cao, 2.2.2.5 Ma traän caùc yeáu toá beân trong (Ma traän IFE) Töø caùc phaân tích thöïc traïng saûn xuaát - kinh doanh cuûa VICEM vaø döïa treân yù kieán cuûa caùc chuyeân gia trong ngaønh (thoâng qua vieäc khaûo saùt, phoûng vaán ñieàu tra), Ma traän caùc yeáu toá beân trong coù theå ñöôïc thieát laäp trong baûng 20 (Xem theâm phuï luïc 5, caùc böôùc xaây döïng Ma traän IFE) Nhaän xeùt : Toång soá ñieåm quan troïng cuûa ma traän caùc yeáu toá beân trong VICEM laø 2,48 (thaáp hôn moät chuùt so vôùi möùc trung bình laø 2,5) cho thaáy hoaït ñoäng noäi boä cuûa VICEM maëc duø coù nhöõng caûi thieän ñaùng keå vaø coù nhieàu maët tích cöïc nhöng ñaùnh giaù chung vaãn chöa toát. VICEM vaãn coøn phaûi tieáp tuïc coá gaéng hôn nöõa ñeå phaùt huy caùc ñieåm maïnh vaø haïn cheá caùc ñieåm yeáu cuûa mình. - 77 - Baûng 20: Ma traän caùc yeáu toá beân trong ( IFE) STT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Caùc yeáu toá beân trong Quy moâ Vicem lôùn, coâng ngheä hieän ñaïi Toác ñoä taêng tröôûng ( SX-KD) cao Chaát löôïng saûn phaåm cao, uy tín thöông hieäu lôùn Khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö cao Nguoàn löïc lao ñoäng lôùn vaø coù trình ñoä Lôïi theá khai thaùc taøi nguyeân, nguyeân lieäu Naêng löïc taøi chính cuûa Vicem Chi phí saûn xuaát vaø quaûn lyù cuûa Vicem Coâng taùc Logistics taïo giaù trò gia taêng cuûa Vicem AÛnh höôûng cuûa nghieân cöùu vaø phaùt trieån Vai troø heä thoáng thoâng tin ñieän toaùn trong Vicem Phuï thuoäc nhieàu vaøo nguoàn naêng löôïng Toång coäng Möùc ñoä quan troïng cuûa caùc yeáu toá Phaân loaïi Soá ñieåm quan troïng 0,12 0,10 4 4 0,48 0,40 0,07 0,07 0,06 0,05 4 3 3 3 0,28 0,21 0,18 0,15 0,06 0,08 2 2 0,12 0,16 0,11 0.09 2 1 0,22 0,90 0,10 0,09 1 1 0,10 0,09 1,00 2,48 Nguoàn : Tính toaùn cuûa taùc giaû 2.3. Ñaùnh giaù maët maïnh, maët yeáu cuûa VICEM trong thôøi gian qua Qua phaân tích caùc soá lieäu vaø caùc keát luaän ñaùnh giaù söï aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá beân ngoaøi vaø beân trong cuûa moâi tröôøng kinh doanh, theo taùc giaû, coù theå ruùt ra moät soá ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu chính hieän nay cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam. 2.3.1. Nhöõng ñieåm maïnh cuûa VICEM - 78 - Neáu nhìn moät caùch khaùi quaùt, theo taùc giaû, Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam coù nhöõng ñieåm maïnh maø trong chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam caàn duy trì, khai thaùc toái ña: - VICEM coù khaû naêng thích öùng cao vôùi söï taêng tröôûng GDP vaø vôùi nhöõng chính saùch môùi cuûa Chính phuû. Vieäc taêng tröôûng GDP seõ kích thích nhu caàu phaùt trieån ngaønh xi maêng. VICEM luoân ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa quaù trình phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi quoác gia. - Lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa VICEM laø ngaønh kinh teá coù toác ñoä phaùt trieån nhanh caû veà maët soá löôïng cuõng nhö veà maët chaát löôïng. Caùc saûn phaåm cuûa VICEM coù chaát löôïng cao vaø oån ñònh. Töø ñoù taïo ñöôïc uy tín vôùi ngöôøi tieâu duøng. - Ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù cuûa VICEM ñöôïc ñaøo taïo khaù toát, coù trình ñoä, coù naêng löïc vaø giaøu kinh nghieäm. Ñieàu naøy laøm cho VICEM coù khaû naêng laøm chuû coâng ngheä saûn xuaát hieän ñaïi vôùi hieäu quaû kinh teá cao. - Ñöôïc thieân nhieân öu ñaõi veà nguoàn nguyeân lieäu nhö : ñaù voâi, ñaát seùt,… - Coù khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö cao. 2.3.2. Nhöõng ñieåm yeáu cuûa VICEM - Chi phí saûn xuaát cao, naêng suaát lao ñoäng thaáp vaø giaù baùn quaù thaáp khoù baûo toaøn voán cho nhaø saûn xuaát. Thieáu ña daïng saûn phaåm trong kinh doanh - Maát caân ñoái nghieâm troïng veà cung - caàu giöõa khu vöïc cung caáp vaø ñòa baøn tieâu thuï saûn phaåm - Phuï thuoäc nhieàu vaøo nguoàn naêng löôïng - Thieáu nguoàn nguyeân lieäu trong töông lai - 79 - - Coâng taùc quaûn trò nguoàn nhaân löïc chöa chuyeân nghieäp - Coâng taùc nghieân cöùu vaø phaùt trieån chöa ñöôïc chuù troïng ñuùng möùc - Heä thoáng thoâng tin vaø ñieän toaùn söû duïng trong VICEM keùm Toùm taét chöông 2 Moät trong nhöõng böôùc quan troïng trong quy trình xaây döïng chieán löôïc laø phaân tích vaø ñaùnh giaù ñöôïc möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá beân ngoaøi vaø yeáu toá beân trong cuûa moâi tröôøng saûn xuaát - kinh doanh ñeán hoaït ñoäng cuûa moät toå chöùc. Trong chöông 2, luaän aùn ñaõ thöïc hieän ñöôïc caùc vaán ñeà chính yeáu nhö sau: 1. Luaän aùn ñaõ laøm roõ ñöôïc caùc moái quan heä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá moâi tröôøng beân ngoaøi vaø beân trong ñeán vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020. 2. Thoâng qua ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi, taùc giaû cho raèng: phaûn öùng cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam vôùi caùc yeáu toá beân ngoaøi cuûa moâi tröôøng ñaït möùc ñoä khaù. 3. Thoâng qua ma traän hình aûnh caùc ñoái thuû caïnh tranh, luaän aùn cho thaáy: söùc caïnh tranh cuûa Xi maêng Vieät Nam vaø cuûa VICEM vôùi caùc nöôùc treân theá giôùi khaùc nhau. Vì vaäy, VICEM muoán xuaát khaåu saûn phaåm xi maêng, moät maët, phaûi naâng cao naêng löïc caïnh tranh. Maët khaùc, phaûi coù chieán löôïc xaâm nhaäp thò tröôøng hôïp lyù vaø löïa choïn thò tröôøng phuø hôïp vôùi naêng löïc saûn xuaát cuûa mình. 4. Qua phaân tích aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá beân trong cuûa moâi tröôøng kinh doanh, luaän aùn ñaõ ñaùnh giaù thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng - 80 - Vieät Nam. Phaùt hieän caùc vaán ñeà toàn taïi maø Toång Coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam caàn phaûi xöû lyù trong töông lai. 5. Luaän aùn ñaõ xaùc ñònh vaø neâu ra ñöôïc nhöõng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa Toång Coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam trong thôøi gian qua. Vieäc löïa choïn chieán löôïc phaùt trieån cuûa VICEM ñeán naêm 2020 phaûi ñaûm baûo phaùt huy toái ña caùc ñieåm maïnh vaø khaéc phuïc toái ña caùc ñieåm yeáu cuûa VICEM. Treân ñaây laø nhöõng cô sôû raát quan troïng cho vieäc xaây döïng ñònh höôùng chieán löôïc phaùt trieån Toång Coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020 ôû chöông 3 CHÖÔNG 3 - 81 - XAÂY DÖÏNG CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN TOÅNG COÂNG TY COÂNG NGHIEÄP XI MAÊNG VIEÄT NAM ÑEÁN NAÊM 2020 VAØ CAÙC GIAÛI PHAÙP THÖÏC HIEÄN 3.1. Döï baùo veà tình hình saûn xuaát kinh doanh xi maêng treân theá giôùi vaø chaâu AÙ ñeán naêm 2020. 3.1.1. Thò tröôøng xi maêng theá giôùi: Theo baùo caùo cuûa Global Cement Report 9th Edition ñaêng treân Taïp chí Xi maêng theá giôùi, ñeán cuoái naêm 2010, toaøn theá giôùi coù khoaûng 2.520 cô sôû saûn xuaát xi maêng coäng vôùi hôn 800 cô sôû nghieàn rieâng reõ vôùi toång coâng suaát khoaûng 4.770 trieäu taán/ naêm. Theo caùc chuyeân gia PCA (Portland Cement Association), trong naêm 2011, khaû naêng taêng tröôûng xi maêng toaøn theá giôùi ñaït möùc 7,7% (2.960 trieäu taán) vaø döï kieán trong naêm 2012 seõ ñaït khoaûng 6,9% (3.170 trieäu taán) (nguoàn: Taïp chí xi maêng theá giôùi – thaùng 12 naêm 2011). Theo baùo caùo cuûa JCA vaø Global Cement Report 9th Edition, löôïng tieâu duøng xi maêng theá giôùi trong naêm 2010 ñaït 2.857 trieäu taán vaø trong naêm 2011 ñaït 2.749 trieäu taán. Trong naêm 2010, Trung Quoác laø quoác gia coù saûn löôïng saûn xuaát xi maêng haøng ñaàu theá giôùi vôùi treân 1.354 trieäu taán vaø tieâu thuï laø 1.345 trieäu taán, tieáp ñeán laø nöôùc AÁn Ñoä (Saûn löôïng: 168,3 trieäu taán – Tieâu thuï: 164 trieäu taán) vaø Myõ (Saûn löôïng: 95,6 trieäu taán – Tieâu thuï: 114,5 trieäu taán) (xem baûng 21). Trong 10 naêm qua, nöôùc Trung Quoác, vôùi söï phaùt trieån vöôït baäc veà kinh teá - xaõ hoäi, ñaåy ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng taïi nöôùc naøy phaùt trieån nhanh choùng vaø rôi vaøo tình traïng dö thöøa. Vì vaäy, Trung Quoác ñaõ tìm moïi caùch ñeå xuaát khaåu vaø hieän ñang - 82 - laø quoác gia daãn ñaàu veà xuaát khaåu xi maêng vôùi saûn löôïng 26 trieäu taán naêm 2011, tieáp theo sau laø Nhaät Baûn vôùi 11,6 trieäu taán vaø Thaùi Lan 11,3 trieäu taán. Baûng 21 : SLSX- tieâu thuï cuûa 5 quoác gia haøng ñaàu theá giôùi veà xi maêng naêm 2010 Ñôn vò tính: trieäu taán (Nguoàn:JCA – Japanese Cement Association – Hieäp hoäi Xi maêng Nhaät Baûn) Theo báo cáo của JCA, trong naêm 2011, coù nhiều nöôùc nhaäp khaåu xi maêng. Đaëc bieät, Myõ laø nöôùc coù saûn löôïng saûn xuaát xi maêng ñöùng thöù 3 theá giôùi nhöng cuõng laø nöôùc nhaäp khaåu xi maêng nhieàu nhaát theá giôùi (11,4 trieäu taán naêm 2011). - 83 - Nguoàn: United Nations, Exane BNP Parias Estimates Hình 22: Döï baùo nhu caàu xi maêng theá giôùi ñeán 2020 3.1.2. Thò tröôøng xi maêng Chaâu AÙ vaø vuøng Ñoâng Nam AÙ 3.1.2.1 Thò tröôøng xi maêng Chaâu AÙ Töø soá lieäu baûng 22 cho thaáy, neáu taïi thôøi ñieåm naêm 2000, löôïng tieâu thuï xi maêng cuûa Chaâu AÙ laø 954,5 trieäu taán, chieám tyû leä 58,5% löôïng xi maêng tieâu thuï toaøn theá giôùi thì 10 naêm sau, ñeán naêm 2010, löôïng xi maêng tieâu thuï cuûa Chaâu AÙ ñaõ taêng leân 1.895 trieäu taán (taêng gaáp 2 laàn so vôùi naêm 2000) vaø naâng tyû leä leân 67%. Trong 10 naêm tôùi, nhu caàu tiêu thụ xi maêng taïi Chaâu AÙ sẽ tieáp tuïc taêng tröôûng. Dự đoán vaøo naêm 2015, löôïng xi măng tiêu thụ sẽ đạt treân 3 tyû taán vaø naêm 2020 sẽ đạt treân 3,5 tyû taán (nguoàn: JCA – Hieäp hoäi xi maêng Nhaät Baûn) - 84 - Baûng 22: Nhu caàu xi maêng theá giôùi (trieäu taán) Naêm STT Danh muïc Taêng tröôûng 05/00 Taêng tröôûng 2000 2005 2010 Toång nhu caàu 1.630 2.250 2.830 6,7 4,7 1 Baéc Myõ 149,6 170,0 196,0 2,6 2,9 2 Chaâu AÂu 197,7 208,5 233,0 1,1 2,2 3 Chaâu AÙ/Thaùi Bình Döông 954,5 1.470 1.895 9,0 5,2 4 Khu vöïc khaùc 328,2 401,5 506,0 4,1 4,7 (%) 10/05(%) Nguoàn: The Freedonia Group, Inc. 3.1.2.2. Thò tröôøng xi maêng vuøng Ñoâng Nam AÙ Khu vöïc Ñoâng Nam AÙ bao goàm nhöõng quoác gia trong khoái ASEAN vôùi toång dieän tích 4.381.159 km2, daân soá naêm 2011 khoaûng 680 trieäu ngöôøi, laø khu vöïc saûn xuaát, tieâu thuï xi maêng haøng ñaàu theá giôùi. Theo Hieäp hoäi AFCM (Asean Foundation Cement Manufacturers), toång coâng suaát cuûa caùc thaønh vieân hieäp hoäi AFCM naêm 2011 laø 388,42 trieäu taán, (bao goàm caû xi maêng vaø clinker). Saûn löôïng saûn xuaát naêm 2011 ñaït 298,427 trieäu taán (bao goàm caû xi maêng vaø clinker) baèng 77% coâng suaát thieát keá. ( Soá lieäu baûng 23) - 85 - Baûng 23 : Naêng löïc saûn xuaát cuûa Hieäp hoäi xi maêng Ñoâng Nam AÙ CAÙC NÖÔÙC ASEAN BRUNEI INDONESIA MALAYSIA PHILIPPINES SINGAPORE THAILAND VIET NAM TOÅNG COÄNG 2008 CEMENT CLINKER 2009 CLINKER 47,076 35,708 22,144 21,440 21,000 26,000 CEMENT 550 195 187 44,890 33,032 31,975 28,300 19,698 15,743 26,512 12,071 11,714 8,500 154 2,950 56,614 33,427 26,573 31,810 32,600 32,400 COÂNG SUAÁT 144,681 THÖÏC SAÛN XUAÁT NHU CAÀU NOÄI ÑÒA COÂNG SUAÁT THÖÏC SAÛN XUAÁT NHU CAÀU NOÄI ÑÒA COÂNG SUAÁT THÖÏC SAÛN XUAÁT NHU CAÀU NOÄI ÑÒA COÂNG SUAÁT THÖÏC SAÛN XUAÁT NHU CAÀU NOÄI ÑÒA COÂNG SUAÁT THÖÏC SAÛN XUAÁT NHU CAÀU NOÄI ÑÒA COÂNG SUAÁT THÖÏC SAÛN XUAÁT NHU CAÀU NOÄI ÑÒA COÂNG SUAÁT THÖÏC SAÛN XUAÁT NHU CAÀU NOÄI ÑÒA COÂNG SUAÁT THÖÏC SAÛN XUAÁT NHU CAÀU NOÄI ÑÒA 2010 2011 CLINKER 47,076 36,430 22,004 22,600 22,600 28,860 CEMENT 550 210 205 44,890 36,500 33,500 28,300 19,243 15,827 26,512 12,916 12,534 8,500 150 3,700 56,614 32,314 26,405 32,810 36,100 36,800 47,076 36,384 22,607 29,400 39,400 32,035 CEMENT 550 216 211 46,490 37,980 34,980 28,300 19,655 16,302 26,512 13,562 13,161 8,500 150 3,700 56,614 32,929 27,128 41,910 40,200 40,150 197,176 145,841 198,176 153,941 208,876 119,410 131,177 125,043 137,433 144,697 144,692 62,208 121,642 66,100 128,246 70,333 135,525 185 40,730 34,970 17,800 15,798 13,879 17,635 11,934 - Nguoàn : Hieäp hoäi Xi maêng Vieät Nam - 86 - 200 40,730 36,000 17,800 17,244 15,036 17,635 12,769 - 205 42,030 37,940 17,800 17,566 15,486 17,635 13,407 - CLINKER 211 42,030 38,910 17,800 17,126 15,951 17,635 14,078 - 47,179 36,557 23,410 41,250 40,500 35,558 165,89 4 146,17 1 75,130 CEMENT 550 222 217 46,490 39,580 37,080 28,300 19,490 16,791 26,512 14,240 13,819 8,500 150 3,700 56,614 33,998 28,092 55,560 55,000 45,448 222,526 152,280 144,147 3.1.2.3. Tình hình saûn xuaát xi maêng cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc ASEAN: a) Thaùi Lan: Thaùi Lan coù naêng löïc saûn xuaát xi maêng ñöùng ñaàu trong caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ vôùi toång coâng suaát thieát keá naêm 2011 laø 86,64 trieäu taán/naêm. Tuy nhieân, trong giai ñoaïn khuûng hoaûng kinh teá naêm 2008 – 2009, ngaønh Xi maêng Thaùi Lan cuõng bò aûnh höôûng maïnh meõ, tieâu thuï trong nöôùc vaø xuaát khaåu giaûm moät caù ch roõ reät. Naêm 2007, Thaùi Lan xuaát khaåu xi maêng ñaït 13,3 trieäu taán/naêm nhöng trong naêm 2008 chæ ñaït 11,3 trieäu taán, giaûm 38%, naêm 2009 ñaït 10,7 trieäu taán, giaûm tieáp 5,1%. Naêm 2010, toác ñoä taêng tröôûng tieâu thuï noäi ñòa vaø xuaát khaåu cuûa Thaùi Lan ñaït 9% vaø 4% so vôùi naêm 2009. Nhu caàu trong nöôùc ñöôïc phuïc hoài nhanh choùng nhôø söï khoâi phuïc cuûa neàn kinh teá vaø Thaùi Lan vaãn duy trì laø nöôùc xuaát khaåu xi maêng ñöùng thöù 3 theá giôùi, sau Trung Quoác vaø Nhaät Baûn (Xem hình 23). Hình 23 : Taêng tröôûng tieâu thuï xi maêng noäi ñòa vaø xuaát khaåu cuûa Thaùi Lan b) Indonesia: Indonesia laø nöôùc ñöùng thöù 3 trong caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ veà saûn xuaát xi maêng, sau Thaùi Lan vaø Vieät Nam. Naêng löïc saûn xuaát tính ñeán naêm 2011 - 87 - laø 56,49 trieäu taán. Löôïng xi maêng tieâu thuï naêm 2010 ñaït 38,7 trieäu và naêm 2011 ñaït 38,37 trieäu taán. c) Philipines: Philipines coù 16 nhaø maùy saûn xuaát xi maêng vôùi toång coâng suaát thieát keá laø 26,512 trieäu taán/naêm, nhöng haàu heát caùc cô sôû saûn xuaát xi maêng coù qui moâ nhoû treân döôùi 1 trieäu taán/ naêm, phöông phaùp saûn xuaát öôùt vaø baùn khoâ coøn chieám tyû troïng cao (9/16 cô sôû, khoaûng 56%). d) Singapore : Hieän nay Singapore coù 7 cô sôû nghieàn xi maêng vôùi toång coâng suaát laø 8,5 trieäu taán/naêm, haàu heát caùc cô sôû saûn xuaát xi maêng cuûa Singapore ñeàu coù qui moâ nhoû, treân döôùi 1 trieäu taán/naêm. Do xi maêng trong khu vöïc Ñoâng Nam AÙ ñang dö thöøa neân Singapore coù lôïi theá ñaáu thaàu eùp giaù nhaäp khaåu, vì vaäy giaù xi maêng noäi ñòa cuûa Singapore laø raát thaáp. e) Brunei: Brunei khoâng coù cô sôû saûn xuaát xi maêng hôïp nhaát, chæ coù moät traïm nghieàn lieân doanh giöõa Brunei vaø Indonesia vôùi coâng suaát 0,55 trieäu taán/naêm. f) Myanma: Naêng löïc saûn xuaát xi maêng cuûa Myanma chæ ñaït 2 trieäu taán/naêm, vaø nhu caàu tieâu thuï hieän taïi cuõng ôû möùc thaáp, khoaûng 4 trieäu taán/ naêm. Döï kieán naêng löïc saûn xuaát cuûa quoác gia naøy seõ taêng leân khoaûng 5 trieäu taán/ naêm khi ñaàu tö theâm 02 nhaø maùy saûn xuaát hieän ñaïi vaø löôïng tieâu thuï döï baùo seõ taêng trong thôøi gian tôùi. g) Laøo, Campuchia: Laøo vaø Campuchia laø 02 quoác gia coù naêng löïc saûn xuaát xi maêng thaáp nhaát trong khu vöïc Ñoâng Nam AÙ. Naêng löïc saûn xuaát cuûa Campuchia chæ laø 0,95 trieäu taán/naêm trong khi tieâu thuï xi maêng taïi quoác gia naøy trong naêm 2007 đạt 2,3 trieäu taán, naêm 2008 đạt 2,5 trieäu taán vaø naêm 2009 đạt 2 trieäu taán. Naêng löïc saûn xuaát xi maêng cuûa Laøo laø 0,6 trieäu taán/naêm vaø nhu caàu tieâu thuï xi maêng taïi quoác gia naøy cuõng raát thaáp, trung bình khoaûng 1,3 trieäu taán/naêm. - 88 - Toùm laïi, qua nghieân cöùu tình hình tieâu thuï vaø saûn xuaát cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc Ñoâng Nam AÙ, theo taùc giaû, coù theå ruùt ra moät soá nhaän xeùt sau: - Ñoâng Nam AÙ laø khu vöïc saûn xuaát, tieâu thuï, xuaát khaåu xi maêng lôùn treân theá giôùi - Thöïc traïng ñaàu tö quaù nhieàu nhaø maùy xi maêng ñaõ laøm dö thöøa nguoàn cung. - Giaù xi maêng trong khu vöïc ASEAN ñang coù xu höôùng giaûm nhanh do tình traïng dö thöøa nguoàn cung vaø hoaït ñoäng khoâng heát coâng suaát. Caùc nöôùc coù nguoàn dö thöøa lôùn nhö Thaùi Lan, Indonesia ñang tieáp tuïc tìm kieám môû roäng thò tröôøng vaø Vieät Nam cuõng phaûi tìm caùch xuaát khaåu keå töø naêm 2010. 3.2. Caùc quan ñieåm xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Toång Coâng ty Coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam (VICEM) ñeán naêm 2020. 3.2.1. Quan ñieåm veà vò trí cuûa VICEM: Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam giöõ vò trí laø doanh nghieäp daãn daét thò tröôøng toaøn ngaønh xi maêng Vieät Nam, coù nhieäm vuï ñieàu phoái ngaønh xi maêng Vieät Nam, ñieàu hoøa cung - caàu cuûa ngaønh, bình oån giaù caû thò tröôøng xi maêng - bao goàm caû thò tröôøng trong nöôùc vaø xuaát khaåu - ngoaøi nhieäm vuï hoaït ñoäng saûn xuaát - kinh doanh cuûa moät doanh nghieäp ñöôïc xaùc ñònh trong Luaät Doanh nghieäp nhaø nöôùc 3.2.2. Quan ñieåm veà ñaàu tö: Ñaàu tö caùc nhaø maùy xi maêng cuûa VICEM phaûi ñaûm baûo hieäu quaû kinh teá - xaõ hoäi, saûn phaåm coù söùc caïnh tranh cao, söû duïng hôïp lyù taøi nguyeân, baûo veä moâi tröôøng sinh thaùi, di tích lòch söû vaên hoùa vaø an ninh quoác phoøng. - 89 - 3.2.3. Quan ñieåm veà coâng ngheä: Söû duïng coâng ngheä tieân tieán, töï ñoäng hoùa ôû möùc cao, ñaûm baûo saûn xuaát ra saûn phaåm chaát löôïng cao, oån ñònh vaø giaù thaønh hôïp lyù treân cô sôû söû duïng tieát kieäm, ñaït hieäu quaû kinh teá cao nguoàn taøi nguyeân, söû duïng ña daïng hoùa caùc nguoàn nguyeân lieäu vaø naêng löôïng. Taän duïng toái ña naêng löïc cuûa ngaønh cô khí trong nöôùc ñeå phaùt trieån noäi löïc, giaûm nhaäp khaåu, ña daïng hoaù saûn phaåm xi maêng; ñaûm baûo caùc tieâu chuaån veà chaát löôïng saûn phaåm vaø baûo veä moâi tröôøng theo tieâu chuaån Vieät Nam vaø quoác teá. VICEM seõ loaïi boû heát coâng ngheä saûn xuaát theo phöông phaùp loø ñöùng tröôùc naêm 2015. 3.2.4. Quan ñieåm veà quy moâ coâng suaát: Öu tieân phaùt trieån caùc nhaø maùy coù quy moâ coâng suaát lôùn vaø phuø hôïp vôùi ñaëc thuø cuûa töøng vuøng. 3.2.5. Quan ñieåm veà boá trí quy hoaïch: Ñòa ñieåm xaây döïng nhaø maùy xi maêng phaûi ñöôïc löïa choïn ôû nhöõng nôi coù ñieàu kieän thuaän lôïi veà nguyeân lieäu, coù cô sôû haï taàng toát vaø tieän lôïi cho giao thoâng, ñaëc bieät laø giao thoâng ñöôøng thuûy. 3.2.6. Quan ñieåm veà huy ñoäng voán ñaàu tö: VICEM caàn huy ñoäng toái ña caùc nguoàn voán trong vaø ngoaøi nöôùc baèng nhieàu hình thöùc nhö: thu huùt theâm voán töø moïi thaønh phaàn tham gia, nhöng chuû yeáu vaãn laø nguoàn voán trong nöôùc; taäp trung trieån khai thöïc hieän coå phaàn hoùa ñeå coù nguoàn voán ñaàu tö caùc döï aùn môùi; ñoái vôùi nhöõng döï aùn ñaõ lieân doanh vôùi nöôùc ngoaøi ñang saûn xuaát, neáu môû roäng ñaàu tö phaûi taêng voán phaùp ñònh cuûa VICEM ñaït tyû leä töø 50% trôû leân 3.2.7. Quan ñieåm veà phoái hôïp lieân ngaønh: Keát hôïp haøi hoøa, ñoàng boä giöõa saûn xuaát vaø tieâu thuï, giöõa caùc ngaønh vaø caùc lónh vöïc lieân quan nhö: cô khí, giao thoâng vaän taûi, khoa hoïc coâng ngheä, ñaøo taïo… Giaûm tyû leä nhaäp khaåu thieát bò, phaán ñaáu phaàn thieát bò cheá taïo trong nöôùc ñaït 65% veà khoái löôïng vaø 30% veà - 90 - giaù trò. ( Boä Xaây döïng, Döï aùn qui hoaïch vaø phaùt trieån coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2010 vaø ñònh höôùng ñeán naêm 2020, trang 49) 3.3. Muïc tieâu cuûa VICEM ñeán naêm 2020 Theo Alain vaø Thietart ( 1999, trang 46) “ Muïc tieâu seõ aûnh höôûng tôùi chieán löôïc. Tuøy töøng muïc tieâu theo ñuoåi – thò phaàn hay lôïi nhuaän – maø caùc haønh ñoäng chieán löôïc cho pheùp taïo ra moät keát quaû toát hôn seõ khaùc nhau“ 3.3.1. Söù meänh cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam. Trong vaên kieän Ñaïi Hoäi Ñaûng laàn thöù X ñaõ xaùc ñònh caùc muïc tieâu phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi Vieät Nam ñeán naêm 2020 nhö sau: “ Phaán ñaáu ñeán naêm 2020, nöôùc ta cô baûn trôû thaønh nöôùc coâng nghieäp theo höôùng hieän ñaïi. Phaùt trieån maïnh meõ löïc löôïng saûn xuaát, xaây döïng quan heä saûn xuaát phuø hôïp, hình thaønh ñoàng boä theå cheá kinh teá thò tröôøng theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa. Gaén phaùt trieån kinh teá vôùi baûo veä moâi tröôøng, phaùt trieån kinh teá xanh. Chuyeån ñoåi moâ hình taêng tröôûng töø chuû yeáu phaùt trieån theo chieàu roäng sang phaùt trieån hôïp lyù giöõa chieàu roäng vaø chieàu saâu, vöøa môû roäng quy moâ, vöøa chuù troïng naâng cao chaát löôïng, hieäu quaû. Ñaåy maïnh chuyeån dòch cô caáu kinh teá, thöïc hieän taùi caáu truùc neàn kinh teá, troïng taâm laø cô caáu laïi caùc ngaønh saûn xuaát, dòch vuï gaén vôùi caùc vuøng kinh teá. - Phaán ñaáu ñaït toác ñoä taêng tröôûng toång saûn phaåm trong nöôùc (GDP) bình quaân 78%/naêm. GDP naêm 2020 theo giaù so saùnh baèng khoaûng 2,2 laàn so vôùi naêm 2010. - Baûo ñaûm oån ñònh kinh teá vó moâ. Tyû troïng caùc ngaønh coâng nghieäp vaø dòch vuï chieám khoaûng 85% trong GDP. Giaù trò saûn phaåm coâng ngheä cao ñaït khoaûng 45% - 91 - trong toång GDP. Giaù trò saûn phaåm coâng nghieäp cheá taïo chieám khoaûng 40% trong giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp. Tyû leä ñoâ thò hoùa ñaït treân 45%”. Caên cöù vaøo nhöõng muïc tieâu treân vaø vai troø - nhieäm vuï, ñieàu kieän thöïc teá cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam, theo taùc giaû, söù meänh cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020 laø: - Taêng cöôøng naêng löïc saûn xuaát vaø tieâu thuï nhaèm ñaùp öùng ñuû nhu caàu xi maêng cho coâng cuoäc coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc (caû veà soá löôïng vaø chaát löôïng). - Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam phaûi thöïc hieän toát hôn vai troø vaø nhieäm vuï chi phoái ngaønh xi maêng Vieät Nam, ñieàu hoøa cung - caàu cuûa ngaønh vaø bình oån giaù caû thò tröôøng xi maêng Vieät Nam. - Thoûa maõn toát nhaát nhu caàu cuûa ngöôøi tieâu duøng baèng caùch luoân luoân mang laïi chaát löôïng saûn phaåm vaø dòch vuï cao nhaát. Taïo ra ngaøy caøng nhieàu vieäc laøm trong xaõ hoäi. - Ñaåy maïnh xuaát khaåu ñeå ñieàu tieát khaû naêng huy ñoäng saûn xuaát vaø thò tröôøng trong nöôùc vaø taêng thu ngoaïi teä cho quoác gia. Phaán ñaáu đöa Toång coâng ty thaønh doanh nghieäp maïnh coù coâng ngheä hieän ñaïi daãn ñaàu thò tröôøng xi maêng Vieät Nam vaø ñuû söùc caïnh tranh quoác teá trong boái caûnh hoäi nhaäp. 3.3.2. Caùc muïc tieâu cuï theå cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020 Caên cöù döï baùo Cung - Caàu xi maêng toaøn quoác ñeán naêm 2020 (xem phuï luïc 2) và nhằm thöïc hieän ñöôïc söù meänh treân, Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät - 92 - Nam caàn trieån khai thöïc hieän caùc muïc tieâu cuï theå ñeán naêm 2020 nhö sau (xem baûng 24): Baûng 24 : Caùc muïc tieâu cuï theå cuûa ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam vaø cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020. ( Đơn vị : triệu tấn) Naêm SLSX theo CSTK I Trong ñoù VICEM Tieâu thụ noäi ñòa II Trong ñoù VICEM Xuaát khaåu III Trong ñoù VICEM Caân ñoái IV Trong ñoù VICEM V Thị phần của VICEM (%) 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 60 68 70 72 73,8 77,5 79 81 82,5 84 22 24,5 29 33 33 35 35 35,5 37 37 52 54,3 58,9 62,4 65,8 68,7 72,7 76,7 78,8 81,9 19,1 21 26 28,5 31 32 33 34 35 36 6 9 8 8 7 7 5 4 3 2 1,8 2 2 1,5 1,5 2 2 1 1 1 2 4,7 3,1 1,6 1 1,8 1,3 0,3 0,7 0,1 1,1 1,5 1 3 0,5 1 0 0,5 1 0 37% 39% 44% 46% 47% 47% 45% 44% 44% 44% 1. Naâng cao saûn löôïng saûn xuaát vaø tieâu thuï xi maêng, döïa treân nguyeân taéc phaán ñaáu ñaït vaø duy trì vò trí soá 1 taïi thò tröôøng Việt Nam và đủ sức cạnh tranh với các công ty xi maêng trong khối ASEAN. - 93 - 2. Toái öu hoùa saûn xuaát thoâng qua vieäc tieâu chuaån hoùa caùc chæ tieâu vaän haønh saûn xuaát quan troïng trong caùc nhaø maùy vaø ñaåy maïnh coâng taùc nghieân cöùu vaø phaùt triển. 3. Thöïc hieän chieán löôïc veà nguoàn nguyeân lieäu vaø nhieân lieäu chính nhaèm ñaûm baûo oån ñònh caùc yeáu toá ñaàu vaøo trong töông lai bao goàm than, thaïch cao vaø nhieân lieäu thay theá. 4. Saép xeáp, toái öu hoùa heä thoáng phaân phoái vaø löïc löôïng baùn haøng. 5. Ñaåy maïnh xuùc tieán thöông maïi vaø tieáp thò quoác teá ñeå taän duïng caùc cô hoäi xuaát khaåu trong boái caûnh dö thöøa xi maêng trong nöôùc. 6. Xaùc ñònh caùc chöông trình ñaøo taïo caàn thieát, ñaøo taïo naâng cao trình ñoä caùn boä coâng nhaân vieân vôùi muïc tieâu ngang taàm quoác teá, caûi thieän moâi tröôøng laøm vieäc vaø phaùt trieån caùc chöông trình ñeå giöõ caùn boä quaûn lyù gioûi sau ñaøo taïo. 7. Ñaûm baûo ñuû voán ñaàu tö ñeå trieån khai caùc phöông aùn chieán löôïc ñeà ra. 3.4. Xaây döïng caùc phöông aùn chieán löôïc vaø löïa choïn chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020 3.4.1. Xaây döïng ma traän SWOT Treân cô sôû phaân tích ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi, nguy cô ôû chöông 2, ta coù Ma traän SWOT nhö sau (xem baûng 25) : - 94 - Baûng 25: Lieân keát caùc ñieåm yeáu - ñieåm maïnh - cô hoäi - nguy cô (SWOT) (O) Nhöõng cô hoäi (T) Nhöõng nguy cô O1 : Toác ñoä taêng tröôûng GDP T1 : Bieán ñoäng chi phí vaän cao taûi quoác teá vaø nguyeân vaät O2 : Quy moâ daân soá lôùn lieäu nhaäp khaåu quoác teá O3 : Söï oån ñònh chính trò vaø T2 : Thu nhaäp bình chính saùch phaùp luaät hoã trôï phaùt quaân/ngöôøi cuûa VN thaáp trieån ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän T3: Thaùch thöùc töø hoäi nhaäp O4 : AÛnh höôûng cuûa chính saùch quoác teá taøi chính tieàn teä cuûa Chính phuû T4: Tieâu chuaån môùi veà saûn ñoái vôùi Vicem phaåm vaø aùp löïc veà chính O5 : AÛnh höôûng cuûa tieán boä saùch baûo veä moâi tröôøng khoa hoïc kyõ thuaät T5: Söï caïnh tranh maïnh meõ O6 : Söï thuaän lôïi veà chính saùch ñaàu tö vaø phaùt trieån haï taàng cuûa Chính phuû (S) Nhöõng ñieåm maïnh S1 : Quy moâ Vicem lôùn, coâng Keát hôïp SO * S1,S2,S3,O1,O5,O6 => Taêng cöôøng naêng löïc saûn xuaát ngheä hieän ñaïi S2 : Toác ñoä taêng tröôûng cao (SX-KD) S3 : Chaát löôïng saûn phaåm cao, uy tín thöông hieäu lôùn cuûa caùc coâng ty xi maêng nöôùc ngoaøi. T6 : Thaùch thöùc töø saûn phaåm thay theá Keát hôïp ST * S1,S2,S3,T1,T3,T5 => Phaùt trieån thò tröôøng trong nöôùc keát hôïp xuaát khaåu * S4,S5,O3,O4 =>Thu huùt voán * S1,S2,S6,T1,T3,T5 => Söû nöôùc ngoaøi ñeå ñaåy maïnh ñaàu tö, duïng nguyeân lieäu trong nöôùc taêng nguoàn cung cho töông lai keát hôïp nhaäp khaåu * S1,S3,O3,O4 => Khuyeán khích xuaát khaåu - 95 - * S1,S6,T2, T5, T6 => Ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi, keát hôïp thu huùt vaø giöõ nhaân taøi S4 : Khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö * S5,S6,O1,O2,O3,O4,O5,O6 => Ña daïng hoùa saûn phaåm cao S5 : Nguoàn löïc lao ñoäng lôùn vaø coù trình ñoä S6 : Lôïi theá khai thaùc taøi nguyeân, nguyeân lieäu * S1,S4,O3,O4 => Sửa đổi luật lệ cho phù hợp thực tế, và thông lệ quốc tế * S1,S5,O2,O3,O5 => Thu huùt vaø giöõ nhaân taøi * S5,S6,T1,T3,T4,T6 => Ña daïng hoùa saûn phaåm, tăng cường dịch vụ gia tăng giá trị * S1,S2,S4,S6,T3,T4,T6 => Söû duïng coâng ngheä cao (W) Nhöõng ñieåm yeáu W1 : Naêng löïc taøi chính W2: Chi phí saûn xuaát vaø quaûn lyù cuûa Vicem W3 : Coâng taùc Logistics taïo giaù trò gia taêng cuûa Vicem W4: AÛnh höôûng cuûa nghieân cöùu vaø phaùt trieån W5: Vai troø heä thoáng thoâng tin ñieän toaùn trong Vicem Keát hôïp WO Keát hôïp WT * W1,W3,W5,O1,O2,O5,O6 => Ñoåi môùi heä thoáng tieâu thuï, ñaåy maïnh ñieàu tieát caùc vuøng. * W1,W3,W6,T3,T4,T5,T6 => Thay ñoåi chính saùch phuø hôïp thoâng leä quoác teá * W1,W3,W6,O3,O5 => Söû * W3,W4,W5,T4,T5,T6 => duïng trieät ñeå nguoàn nguyeân lieäu Ñaåy maïnh coâng taùc nghieân trong nöôùc keát hôïp nhaäp khaåu cöùu phaùt trieån *W1,W2,O1,O2,O3,O4 => Thu * W2,W6,W5,T2,T3,T5 => huùt voán töø caùc thaønh phaàn kinh Hieän ñaïi hoùa vaø khai thaùc teá trong nöôùc cho ñaàu tö trieät ñeå heä thoáng thoâng tin ñieän toaùn phuïc vuï saûn xuaát – kinh doanh W6: Phuï thuoäc nhieàu vaøo nguoàn * O3,O5,W2,W4,W5 => ñaàu tö naêng löôïng * W1,T3,T5 => Thu huùt voán coâng ngheä cao ñaàu tö nöôùc ngoaøi Töø baûng 25, ta coù theå toùm taét caùc phöông aùn chieán löôïc ñöôïc xaùc ñònh töø ma traän SWOT nhö sau (xem bảng 26) : - 96 - Baûng 26 : Caùc phöông aùn chieán löôïc Nhoùm keát hôïp SO Teân chieán löôïc Noäi dung chieán löôïc * Phaùt trieån taäp trung * S1,S2,S3,O1,O5,O6 => Taêng cöôøng naêng löïc saûn xuaát * Phaùt trieån hoäi nhaäp * S4,S5,O3,O4 => Thu huùt voán nöôùc ngoaøi ñeå ñaåy maïnh ñaàu tö taêng nguoàn cung cho töông lai * Taêng tröôûng ña daïng * S1,S3,O3,O4 => Khuyeán khích xuaát khaåu *Taêng tröôûng ña daïng * S5,S6,O1,O2,O3,O4,O5,O6 => Ña daïng hoùa saûn phaåm * Chieán löôïc khaùc * Phaùt trieån hoäi nhaäp WO * Phaùt trieån taäp trung * Phaùt trieån ña daïng *Phaùt trieån hoäi nhaäp * S1,S4,O3,O4 => Söûa ñoåi luaät leä cho phuø hôïp thöïc teá vaø thoâng leä quoác teá *S1,S5,O2,O3,O5 => Thu huùt vaø giöõ nhaân taøi * W1,W3,W5,O1,O2,O5,O6 => Ñoåi môùi heä thoáng tieâu thuï, ñaåy maïnh ñieàu tieát caùc vuøng. * W1,W3,W6,O3,O5 => Söû duïng trieät ñeå nguoàn nguyeân lieäu trong nöôùc keát hôïp NK * W1,W2,O1,O2,O3,O4 => Thu huùt voán töø caùc thaønh phaàn kinh teá trong nöôùc cho ñaàu tö * O3,O5,W2,W4,W5 => ñaàu tö coâng ngheä cao - 97 - ST * Phaùt trieån ña daïng *S1,S2,S3,T1,T3,T5 => Phaùt trieån thò tröôøng trong nöôùc keát hôïp xuaát khaåu * Phaùt trieån ña daïng * S1,S2,S6,T1,T3,T5=> Söû duïng nguyeân lieäu trong nöôùc keát hôïp nhaäp khaåu * Phaùt trieån hoäi nhaäp * S1,S6,T2, T5, T6 => Ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi keát hôïp thu huùt vaø giöõ nhaân taøi * Phaùt trieån ña daïng *S5,S6,T1,T3,T4,T6=> Ña daïng hoùa saûn phaåm, taêng cöôøng dòch vuï gia taêng giaù trò *S1,S2,S4,S6,T3,T4,T6 => Söû WT * Phaùt trieån ña daïng duïng coâng ngheä cao * Chieán löôïc khaùc * W1,W3,W6,T3,T4,T5,T6 => Thay ñoåi chính saùch phuø hôïp thoâng leä quoác teá * Phaùt trieån ña daïng * W3,W4,W5,T4,T5,T6 => Ñaåy maïnh coâng taùc nghieân cöùu vaø phaùt trieån * Phaùt trieån ña daïng * W2,W6,W5,T2,T3,T5 => Hieän ñaïi hoùa vaø khai thaùc trieät ñeå heä thoáng thoâng tin ñieän toaùn phuïc vuï saûn xuaát – kinh doanh * W1,T3,T5 => Thu huùt voán *Phaùt trieån hoäi nhaäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi Töø baûng 26, caùc phöông aùn chieán löôïc ñöôïc xaùc ñònh coù theå ñöôïc chia thaønh caùc nhoùm chính sau vaø moãi nhoùm coù 02 phöông aùn ñeå löïa choïn: - 98 - 1. Về quy chế, chính saùch của VICEM: Phöông aùn 1: Söûa ñoåi laïi các quy định cho phuø hôïp vôùi tình hình thöïc teá vaø thoâng leä quoác teá hoaëc phöông aùn 2: Vaãn giöõ caùc chính saùch vaø caùc quy định hieän taïi ñeå taïo sự oån ñònh của VICEM. 2. Về thò tröôøng: Phöông aùn 1: Chæ taäp trung phaùt trieån thò tröôøng trong nöôùc vaø giöõ nguyeân heä thoáng tieâu thuï hieän nay hoaëc phöông aùn 2: phaùt trieån heä thoáng tieâu thuï phuû ñeàu caû nöôùc nhaèm ñaåy maïnh söï lieân keát giöõa caùc vuøng vaø mieàn thoâng qua caùc Nhaø phaân phoái chính, keát hôïp xuaát khaåu nöôùc ngoaøi. 3. Về saûn phaåm và dòch vuï: Phöông aùn 1: Phaùt trieån saûn phaåm keát hôïp phaùt trieån dòch vuï giaù trò gia taêng hoaëc phöông aùn 2: Phaùt trieån saûn phaåm vôùi dòch vuï cô baûn. 4. Về huy ñoäng voán ñaàu tö : Phöông aùn 1: Phaùt huy noäi löïc töø trong nöôùc laø chuû yeáu hoaëc phöông aùn 2: Taän duïng voán ñaàu tö töø nöôùc ngoaøi. 5. Về nhaân löïc : Phöông aùn 1: Ñaøo taïo vaø taùi ñaøo taïo ñoäi nguõ nhaân löïc, giöõ chaân nhaân taøi trong ngaønh hoaëc phöông aùn 2: Tuyeån nhaân löïc môùi töø beân ngoaøi. 6. Về söû duïng nguyeân lieäu cho saûn xuaát: Phöông aùn 1: Söû duïng trieät ñeå nguoàn nguyeân lieäu trong nöôùc keát hôïp nhaäp khaåu hoaëc phöông aùn 2: Chæ söû duïng nguyeân lieäu vaø taøi nguyeân trong nöôùc 7. Về ứng dụng khoa hoïc coâng ngheä: - 99 - Phöông aùn 1: Nghieân cöùu phaùt trieån theo höôùng hieän ñaïi hoùa, söû duïng coâng ngheä raát cao hoaëc phöông aùn 2: Tieáp tuïc keát hôïp coâng ngheä trung bình giaù reû vaø moät phaàn coâng ngheä cao. 3.4.2. Löïa choïn chieán löôïc qua vieäc söû duïng ma traän ñònh löôïng QSPM 3.4.2.1. Löïa choïn phöông aùn chieán löôïc veà cô cheá chính saùch (xem baûng 27) Baûng 27 : Ma traän QSPM veà cô cheá chính saùch Caùc yeáu toá quan troïng Caùc giaûi phaùp coù theå thay theá Phaân Phöông aùn 1 Phöông aùn 2 loaïi AS TAS AS TAS Cô sôû cuûa soá ñieåm haáp daãn A.Yeáu toá beân trong: 1. Quy moâ Vicem lôùn, coâng ngheä hieän ñaïi 2. Toác ñoä taêng tröôûng (SX-KD) cao 3. Chaát löôïng saûn phaåm cao, uy tín thöông hieäu lôùn 4 3 12 2 8 4 - - - - 4 - - - - 4. Khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö cao 3 4 12 2 6 5. Nguoàn löïc lao ñoäng lôùn vaø coù trình ñoä 6. Lôïi theá khai thaùc taøi nguyeân, nguyeân lieäu 3 - - - - 3 - - - - 7. Naêng löïc taøi chính cuûa Vicem 2 2 4 2 4 Caàn caûi thieän 8. Chi phí saûn xuaát vaø quaûn lyù cuûa Vicem 9. Coâng taùc Logistics vaø taïo giaù trò gia taêng cuûa Vicem 10. AÛnh höôûng cuûa nghieân cöùu vaø phaùt trieån 1 - - - - 1 1 2 2 4 Caàn taïo söï tin töôûng Caàn quaûn lyù toát hôn 1 - - - - 11. Vai troø heä thoáng thoâng tin ñieän toaùn trong Vicem 2 - - - - 12. Phuï thuoäc nhieàu vaøo nguoàn naêng löôïng 2 2 4 3 6 - 100 - Coù khaû naêng phaùt trieån toát Khoâng aûnh höôûng Khoâng aûnh höôûng Caàn hoäi nhaäp Khoâng aûnh höôûng Khoâng aûnh höôûng Khoâng aûnh höôûng Khoâng aûnh höôûng Caàn coù luaät leä chaët cheõ B. Yeáu toá beân ngoaøi 1. Toác ñoä taêng tröôûng GDP cao 4 - - - - Khoâng aûnh höôûng 2. Quy moâ daân soá lôùn 4 - - - - Khoâng aûnh höôûng 3. Söï oån ñònh chính trò vaø chính saùch phaùp luaät hoã trôï phaùt trieån Vicem ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän 4 - - - - 4. AÛnh höôûng cuûa chính saùch taøi chính tieàn teä cuûa Chính phuû ñoái vôùi Vicem 3 3 9 2 6 5. AÛnh höôûng cuûa tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät 3 - - - - 3 - - - - 6. Söï thuaän lôïi veà chính saùch ñaàu tö vaø phaùt trieån haï taàng cuûa Chính phuû Khoâng aûnh höôûng 2 - - - - 8. Thu nhaäp bình quaân/ngöôøi cuûa Vieät Nam coøn thaáp 2 - - - - 2 4 8 3 6 1 - - - - 10. Tieâu chuaån môùi veà saûn phaåm vaø aùp löïc veà chính saùch baûo veä moâi tröôøng 11. Söï caïnh tranh maïnh meõ cuûa caùc coâng ty xi maêng nöôùc ngoaøi. 12. Thaùch thöùc töø saûn phaåm thay theá Toång coäng ñieåm (TAS) Khoâng aûnh höôûng Khoâng aûnh höôûng 7. Bieán ñoäng chi phí vaän taûi quoác teá vaø NVL nhaäp khaåu quoác teá 9. Thaùch thöùc töø hoäi nhaäp quoác teá Caàn coù luaät leä chaët cheõ Khoâng aûnh höôûng Khoâng aûnh höôûng Caàn söï thoáng nhaát veà chính saùch vôùi quoác teá Khoâng aûnh höôûng 1 4 4 2 2 1 3 3 4 4 58 Caàn söï thoáng nhaát veà chính saùch vôùi quoác teá Taêng cöôøng quaûn lyù 46 Nhaän xeùt: Phöông aùn 1: “Raø soaùt chænh söûa laïi caùc quy định và chính sách của VICEM theo hướng phuø hôïp vôùi thöïc teá vaø thoâng leä quoác teá “ coù soá ñieåm haáp daãn cao hôn neân ñöôïc choïn. - 101 - 3.4.2.2. Löïa choïn phöông aùn chieán löôïc phaùt trieån thò tröôøng (xem baûng 28) Baûng 28: Ma traän QSPM veà phaùt trieån thò tröôøng Caùc yeáu toá quan troïng Caùc giaûi phaùp coù theå thay theá Phaân Phöông aùn 1 Phöông aùn 2 loaïi AS TAS AS TAS 1. Quy moâ Vicem lôùn, coâng ngheä hieän ñaïi 4 2 8 4 16 2. Toác ñoä taêng tröôûng (SX-KD) cao 4 - - - - 3. Chaát löôïng saûn phaåm cao, uy tín thöông hieäu lôùn 4 3 12 3 12 4. Khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö cao 3 - - - - 5. Nguoàn löïc lao ñoäng lôùn vaø coù trình ñoä 3 - - - - 6. Lôïi theá khai thaùc taøi nguyeân, nguyeân lieäu 3 - - - - 2 2 4 2 4 1 - - - - 1 3 3 2 2 10. AÛnh höôûng cuûa nghieân cöùu vaø phaùt trieån 1 - - - - 11. Vai troø heä thoáng thoâng tin ñieän toaùn trong Vicem 2 - - - - 12. Phuï thuoäc nhieàu vaøo nguoàn naêng löôïng 2 - - - - Cô sôû cuûa soá ñieåm haáp daãn A. Yeáu toá beân trong 7. Naêng löïc taøi chính cuûa Vicem 8. Chi phí saûn xuaát vaø quaûn lyù cuûa Vicem 9. Coâng taùc Logistics taïo giaù trò gia taêng cuûa Vicem - 102 - Phaùt trieån ôû trong nöôùc toát Khoâng aûnh höôûng Uy tín thöông hieäu Khoâng aûnh höôûng Khoâng aûnh höôûng Khoâng aûnh höôûng Xuaát khaåu thu ngoaïi teä Khoâng aûnh höôûng Taïo giaù trò gia taêng vaø ñieàu phoái cung - caàu theo ñòa baøn Khoâng aûnh höôûng Khoâng aûnh höôûng Khoâng aûnh höôûng B. Yeáu toá beân ngoaøi 1. Toác ñoä taêng tröôûng GDP cao 2.Quy moâ daân soá lôùn 3.Söï oån ñònh chính trò vaø chính saùch phaùp luaät hoã trôï phaùt trieån Vicem ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän 4. AÛnh höôûng cuûa chính saùch taøi chính tieàn teä cuûa Chính phuû ñoái vôùi Vicem 5.AÛnh höôûng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät 6.Söï thuaän lôïi veà chính saùch ñaàu tö vaø phaùt trieån haï taàng cuûa Chính phuû 7. Bieán ñoäng chi phí vaän taûi quoác teá vaø NVL nhaäp khaåu quoác teá 8.Thu nhaäp bình quaân/ngöôøi cuûa VN thaáp 9.Thaùch thöùc töø hoäi nhaäp quoác teá 10.Tieâu chuaån môùi veà saûn phaåm vaø aùp löïc veà chính saùch baûo veä moâi tröôøng 11.Söï caïnh tranh maïnh meõ cuûa caùc coâng ty xi maêng nöôùc ngoaøi. 12.Thaùch thöùc töø saûn phaåm thay theá 4 2 8 3 12 4 4 16 3 9 4 3 12 4 16 Khaû naêng tieâu duøng trong nöôùc Tieàm naêng khaùch haøng Söï thuaän lôïi trong cung caáp dòch vuï 3 2 8 3 9 3 - - - - 3 3 9 3 9 2 2 4 3 6 2 - - - - 2 3 6 4 8 1 - - - - 1 2 2 3 3 1 - - - - Toång coäng ñieåm (TAS) 92 Xu höôùng thuaän lôïi Thò tröôøng môû roäng Söû duïng phöông tieän vaän taûi quoác teá Nhaäp - xuaát Nguy cô caïnh tranh Khoâng aûnh höôûng Khaû naêng caïnh tranh Khoâng aûnh höôûng 106 Nhaän xeùt: Phöông aùn 2: “ Phaùt trieån thò tröôøng trong nöôùc vaø keát hôïp xuaát khaåu ra nöôùc ngoaøi” coù soá ñieåm haáp daãn cao hôn neân ñöôïc choïn. - 103 - 3.4.2.3. Löïa choïn phöông aùn chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm vaø dòch vuï (baûng 29) Baûng 29: Ma traän QSPM veà saûn phaåm vaø dòch vuï Caùc giaûi phaùp coù theå thay theá Caùc yeáu toá quan troïng Phaân loaïi Phöông aùn 1 Phöông aùn 2 AS TAS AS TAS Cô sôû cuûa soá ñieåm haáp daãn A. Yeáu toá beân trong 1. Quy moâ Vicem lôùn, coâng ngheä hieän ñaïi 4 2 8 2 8 Ñaõ coù nhieàu khaùch haøng 2. Toác ñoä taêng tröôûng (SX-KD) cao 4 3 12 2 8 Nhu caàu ñang taêng 3. Chaát löôïng saûn phaåm cao, uy tín thöông hieäu lôùn 4 3 12 2 8 Nhu caàu ñang taêng 4. Khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö cao 3 - - - - Khoâng aûnh höôûng 5. Nguoàn löïc lao ñoäng lôùn vaø coù trình ñoä 3 4 12 3 9 Thuaän lôïi cung caáp lao ñoäng 6. Lôïi theá khai thaùc taøi nguyeân, nguyeân lieäu 3 3 9 3 9 Thuaän lôïi cung caáp nguyeân lieäu 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 8. Chi phí saûn xuaát vaø quaûn lyù cuûa Vicem 1 - - - - Khoâng aûnh höôûng 9. Coâng taùc Logistics taïo giaù trò gia taêng cuûa Vicem 1 - - - - Khoâng aûnh höôûng 10. AÛnh höôûng cuûa nghieân cöùu vaø phaùt trieån 1 - - - - Khoâng aûnh höôûng 11. Vai troø heä thoáng thoâng tin ñieän toaùn trong Vicem 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 12. Phuï thuoäc nhieàu vaøo nguoàn naêng löôïng 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 7. Naêng löïc taøi chính cuûa Vicem - 104 - B. Yeáu toá beân ngoaøi 1. Toác ñoä taêng tröôûng GDP cao 2. Quy moâ daân soá lôùn 3. Söï oån ñònh chính trò vaø chính saùch phaùp luaät hoã trôï phaùt trieån Vicem ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän 4. AÛnh höôûng cuûa chính saùch taøi chính tieàn teä cuûa Chính phuû ñoái vôùi Vicem 5. AÛnh höôûng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät 6. Söï thuaän lôïi veà chính saùch ñaàu tö vaø phaùt trieån haï taàng cuûa Chính phuû 7. Bieán ñoäng chi phí vaän taûi quoác teá vaø NVL nhaäp khaåu quoác teá 8. Thu nhaäp bình quaân/ngöôøi cuûa Vieät Nam thaáp 9. Thaùch thöùc töø hoäi nhaäp quoác teá 10. Tieâu chuaån môùi veà saûn phaåm vaø aùp löïc veà chính saùch baûo veä moâi tröôøng 11. Söï caïnh tranh maïnh meõ cuûa caùc coâng ty xi maêng nöôùc ngoaøi. 12. Thaùch thöùc töø saûn phaåm thay theá Toång coäng ñieåm (TAS) 4 3 12 3 12 4 2 8 3 12 4 3 12 2 8 3 2 6 3 9 3 4 12 2 6 3 3 9 3 9 2 1 2 2 4 2 - - - - 2 3 6 2 4 1 3 3 2 2 1 - - - - 1 4 4 3 3 127 Khaû naêng tieâu duøng Tieàm naêng khaùch haøng Söï thuaän lôïi trong cung caáp dòch vuï Xu höôùng thuaän lôïi Xu höôùng thuaän lôïi Khaû naêng hoã trôï trong cung caáp dòch vuï Söï ña daïng trong caùc dòch vuï Khoâng aûnh höôûng AÙp löïc thay ñoåi vaø ña daïng hoùa AÙp löïc thay coâng ngheä môùi Khoâng aûnh höôûng AÙp löïc caïnh tranh 111 Nhaän xeùt: Phöông aùn 1: “ Phöông aùn phaùt trieån saûn xuaát keát hôïp vôùi phaùt trieån caùc dòch vuï giaù trò gia taêng” coù soá ñieåm haáp daãn cao hôn neân ñöôïc choïn. 3.4.2.4. Löïa choïn phöông aùn chieán löôïc huy ñoäng voán (xem baûng 30) - 105 - Baûng 30: Ma traän QSPM veà huy ñoäng voán Caùc giaûi phaùp coù theå thay theá Caùc yeáu toá quan troïng Phaân loaïi Phöông aùn 1 Phöông aùn 2 AS TAS AS TAS Cô sôû cuûa soá ñieåm haáp daãn A. Yeáu toá beân trong 1. Quy moâ Vicem lôùn, coâng ngheä hieän ñaïi 4 - - - - Khoâng aûnh höôûng 2. Toác ñoä taêng tröôûng (SXKD) cao 4 - - - - Khoâng aûnh höôûng 3. Chaát löôïng saûn phaåm cao, uy tín thöông hieäu lôùn 4 - - - - Khoâng aûnh höôûng 4. Khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö cao 3 4 12 2 6 Uy tín Quoác teá 5. Nguoàn löïc lao ñoäng lôùn vaø coù trình ñoä 3 3 9 3 9 Haáp daãn nhaø ñaàu tö 6. Lôïi theá khai thaùc taøi nguyeân, nguyeân lieäu 3 - - - - Khoâng aûnh höôûng 7. Naêng löïc taøi chính cuûa Vicem 2 4 8 2 4 Haáp daãn nhaø ñaàu tö 8. Chi phí saûn xuaát vaø quaûn lyù cuûa Vicem 1 3 3 2 2 Haáp daãn nhaø ñaàu tö 9. Coâng taùc Logistics taïo giaù trò gia taêng cuûa Vicem 1 - - - - Khoâng aûnh höôûng 10. AÛnh höôûng cuûa nghieân cöùu vaø phaùt trieån 1 - - - - Khoâng aûnh höôûng 11.Vai troø heä thoáng thoâng tin ñieän toaùn trong Vicem 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 12. Phuï thuoäc nhieàu vaøo nguoàn naêng löôïng 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 4 3 12 2 8 Tieàm naêng B. Yeáu toá beân ngoaøi 1. Toác ñoä taêng tröôûng GDP - 106 - cao tieâu duøng Tieàm naêng khaùch haøng 2.Quy moâ daân soá lôùn 4 2 8 1 4 3.Söï oån ñònh chính trò vaø chính saùch phaùp luaät hoã trôï phaùt trieån Vicem ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän 4 3 12 2 8 Söï thuaän lôïi trong cung caáp dòch vuï 4. AÛnh höôûng cuûa chính saùch taøi chính tieàn teä cuûa Chính phuû ñoái vôùi Vicem 3 4 12 3 9 Xu höôùng thuaän lôïi 5.AÛnh höôûng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät 3 - - - - Khoâng aûnh höôûng 6.Söï thuaän lôïi veà chính saùch ñaàu tö vaø phaùt trieån haï taàng cuûa Chính phuû 3 - - - - Khoâng aûnh höôûng 7. Bieán ñoäng chi phí vaän taûi quoác teá vaø NVL nhaäp khaåu quoác teá 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 2 3 6 4 8 Söï tham gia cuûa ñaàu tö nöôùc ngoaøi 1 - - - - Khoâng aûnh höôûng 1 2 2 3 3 Nguy cô caïnh tranh 8.Thu nhaäp bình quaân/ngöôøi cuûa Vieät Nam thaáp 9.Thaùch thöùc töø hoäi nhaäp quoác teá 10.Tieâu chuaån môùi veà saûn phaåm vaø aùp löïc veà chính saùch baûo veä moâi tröôøng 11.Söï caïnh tranh maïnh meõ cuûa caùc coâng ty xi maêng nöôùc ngoaøi. 12.Thaùch thöùc töø saûn phaåm thay theá Khaû naêng tieâu duøng cuûa khaùch haøng 1 84 Toång coäng ñieåm (TAS) 61 Nhaän xeùt: Phöông aùn 1: “Phaùt huy noäi löïc trong nöôùc” coù soá ñieåm haáp daãn cao hôn neân ñöôïc choïn. 3.4.2.5. Löïa choïn phöông aùn chieán löôïc phaùt trieån nguoàn nhaân löïc (xem baûng 31) - 107 - Baûng 31 : Ma traän QSPM veà phaùt trieån nguoàn nhaân löïc Caùc giaûi phaùp coù theå thay theá Caùc yeáu toá quan troïng Cô sôû cuûa soá ñieåm haáp daãn Phaân loaïi Phöông aùn 1 Phöông aùn 2 AS TAS AS TAS 1. Quy moâ Vicem lôùn, coâng ngheä hieän ñaïi. 4 3 12 2 8 Uy tín thu huùt lao ñoäng 2. Toác ñoä taêng tröôûng (SXKD) cao 4 - - - - Khoâng aûnh höôûng 3. Chaát löôïng saûn phaåm cao, uy tín thöông hieäu lôùn 4 - - - - Khoâng aûnh höôûng 4. Khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö cao 3 - - - - Khoâng aûnh höôûng 5. Nguoàn löïc lao ñoäng lôùn vaø coù trình ñoä 3 4 12 3 9 Xu höôùng thuaän lôïi 6. Lôïi theá khai thaùc taøi nguyeân, nguyeân lieäu 3 3 9 2 6 Khoâng aûnh höôûng 7. Naêng löïc taøi chính cuûa Vicem 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 8. Chi phí saûn xuaát vaø quaûn lyù cuûa Vicem 1 - - - - Khoâng aûnh höôûng 9. Coâng taùc Logistics taïo giaù trò gia taêng cuûa Vicem 1 - - - - Khoâng aûnh höôûng 10. AÛnh höôûng cuûa nghieân cöùu vaø phaùt trieån 1 - - - - Khoâng aûnh höôûng 11. Vai troø heä thoáng thoâng tin ñieän toaùn trong Vicem 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 12. Phuï thuoäc nhieàu vaøo nguoàn naêng löôïng 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 4 - - - - Khoâng aûnh höôûng A. Yeáu toá beân trong B. Yeáu toá beân ngoaøi: 1. Toác ñoä taêng tröôûng GDP cao - 108 - 2. Quy moâ daân soá lôùn 4 4 16 3 12 Tieàm naêng veà nhaân löïc 3. Söï oån ñònh chính trò vaø chính saùch phaùp luaät hoã trôï phaùt trieån Vicem ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän 4 2 8 3 12 Haáp daãn ngöôøi lao ñoäng 4. AÛnh höôûng cuûa chính saùch taøi chính tieàn teä cuûa Chính phuû ñoái vôùi Vicem 3 - - - - Khoâng aûnh höôûng 5. AÛnh höôûng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät 3 2 6 1 3 Ñoøi hoûi veà hieåu bieát vaø öùng duïng coâng ngheä 6. Söï thuaän lôïi veà chính saùch ñaàu tö vaø phaùt trieån haï taàng cuûa Chính phuû 3 - - - - Khoâng aûnh höôûng 7. Bieán ñoäng chi phí vaän taûi quoác teá vaø NVL nhaäp khaåu quoác teá 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 8. Thu nhaäp bình quaân/ngöôøi cuûa VN thaáp 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 9. Thaùch thöùc töø hoäi nhaäp quoác teá 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 1 - - - - Khoâng aûnh höôûng 1 4 4 2 2 Caïnh tranh nguoàn nhaân löïc 1 3 3 2 2 Caïnh tranh nguoàn nhaân löïc 10. Tieâu chuaån môùi veà saûn phaåm vaø aùp löïc veà chính saùch baûo veä moâi tröôøng 11. Söï caïnh tranh maïnh meõ cuûa caùc coâng ty xi maêng nöôùc ngoaøi. 12. Thaùch thöùc töø saûn phaåm thay theá Toång coäng ñieåm (TAS) 70 54 Nhaän xeùt: Phöông aùn 1: “Söû duïng vaø taùi ñaøo taïo nhaân löïc, giöõ nhaân taøi trong ngaønh “ coù soá ñieåm haáp daãn cao hôn neân ñöôïc choïn. 3.4.2.6. Löïa choïn phöông aùn chieán löôïc ñaûm baûo nguoàn nguyeân lieäu cho saûn xuaát (xem baûng 32) - 109 - Baûng 32 : Ma traän QSPM veà phöông aùn ñaûm baûo nguoàn nguyeân lieäu Caùc giaûi phaùp coù theå thay theá Caùc yeáu toá quan troïng Phaân loaïi Phöông aùn 1 AS TAS Phöông aùn 2 AS Cô sôû cuûa soá ñieåm haáp daãn TAS A. Yeáu toá beân trong Khaû naêng vaø yeâu caàu cuûa heä thoáng cung caáp Yeâu caàu phaùt trieån heä thoáng cung caáp 1. Quy moâ Vicem lôùn, coâng ngheä hieän ñaïi 4 3 12 2 8 2. Toác ñoä taêng tröôûng ( SX-KD) cao 4 3 12 2 8 3. Chaát löôïng saûn phaåm cao, uy tín thöông hieäu lôùn 4 - - - - Khoâng aûnh höôûng 4. Khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö cao 3 - - - - Khoâng aûnh höôûng 5. Nguoàn löïc lao ñoäng lôùn vaø coù trình ñoä 3 - - - - Khoâng aûnh höôûng 6. Lôïi theá khai thaùc taøi nguyeân, nguyeân lieäu 3 2 6 4 12 ÖÙng duïng coâng ngheä 7. Naêng löïc taøi chính cuûa Vicem 2 3 6 3 6 AÙp löïc taän duïng tieàm naêng hieän coù 8. Chi phí saûn xuaát vaø quaûn lyù cuûa Vicem 1 - - - - Khoâng aûnh höôûng 9. Coâng taùc Logistics taïo giaù trò gia taêng cuûa Vicem 1 4 4 1 1 Khaû naêng ñaûm baûo 10. AÛnh höôûng cuûa nghieân cöùu vaø phaùt trieån 1 - - - - Khoâng aûnh höôûng 11. Vai troø heä thoáng thoâng tin ñieän toaùn trong Vicem 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 12. Phuï thuoäc nhieàu vaøo nguoàn naêng löôïng 2 4 8 1 2 AÙp löïc tìm nguoàn thay theá 4 - - - - Khoâng aûnh höôûng B. Yeáu toá beân ngoaøi 1. Toác ñoä taêng tröôûng GDP cao - 110 - 2. Quy moâ daân soá lôùn 4 - - - - Khoâng aûnh höôûng 3. Söï oån ñònh chính trò vaø chính saùch phaùp luaät hoã trôï phaùt trieån Vicem ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän 4 3 12 2 8 Xu höôùng thuaän lôïi 4. AÛnh höôûng cuûa chính saùch taøi chính tieàn teä cuûa Chính phuû ñoái vôùi Vicem 3 - - - - Khoâng aûnh höôûng 5. AÛnh höôûng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät 3 3 9 2 6 Thuaän lôïi söû duïng ña daïng 6. Söï thuaän lôïi veà chính saùch ñaàu tö vaø phaùt trieån haï taàng cuûa Chính phuû 3 - - - - Khoâng aûnh höôûng 7. Bieán ñoäng chi phí vaän taûi quoác teá vaø NVL nhaäp khaåu quoác teá 2 2 4 3 6 Thuaän lôïi phaùt trieån heä thoáng vaän taûi nhaäp nguyeân vaä lieäu vaø xuaát khaåu xi maêng 8. Thu nhaäp bình quaân/ngöôøi cuûa Vieät Nam thaáp 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 9. Thaùch thöùc töø hoäi nhaäp quoác teá 2 2 4 3 1 Khoù khaên trong môû roäng heä thoáng cung öùng 10. Tieâu chuaån môùi veà saûn phaåm vaø aùp löïc veà chính saùch baûo veä moâi tröôøng 1 - - - - Khoâng aûnh höôûng 11. Söï caïnh tranh maïnh meõ cuûa caùc coâng ty xi maêng nöôùc ngoaøi. 1 3 3 1 1 Caàn taäp trung ñeå caïnh tranh 12. Thaùch thöùc töø saûn phaåm thay theá 1 - - - - Khoâng aûnh höôûng 80 Toång coäng ñieåm (TAS) 64 Nhaän xeùt: Phöông aùn 1: “Söû duïng trieät ñeå nguoàn nguyeân lieäu trong nöôùc keát hôïp nhaäp khaåu” coù soá ñieåm cao hôn neân ñöôïc choïn 3.4.2.7. Löïa choïn phöông aùn chieán löôïc veà phaùt trieån khoa hoïc coâng ngheä (xem baûng 33) Baûng 33: Ma traän QSPM veà phöông aùn phaùt trieån khoa hoïc coâng ngheä - 111 - Caùc giaûi phaùp coù theå thay theá Caùc yeáu toá quan troïng Phaân loaïi Phöông aùn 1 Phöông aùn 2 Cô sôû cuûa soá ñieåm haáp daãn AS TAS AS TAS 3 12 2 8 Nhu caàu laøm chuû coâng ngheä A. Yeáu toá beân trong 1. Quy moâ Vicem lôùn, coâng ngheä hieän ñaïi 4 2. Toác ñoä taêng tröôûng (SX-KD) cao 4 2 8 2 8 Caàn ñaàu tö theâm thieát bò coâng ngheä môùi 3. Chaát löôïng saûn phaåm cao, uy tín thöông hieäu lôùn 4 - - - - Khoâng aûnh höôûng 4. Khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö cao 3 2 6 3 9 Lôïi theá ñaàu tö 5. Nguoàn löïc lao ñoäng lôùn vaø coù trình ñoä 3 - - - - Khoâng aûnh höôûng 6. Lôïi theá khai thaùc taøi nguyeân, nguyeân lieäu 3 3 9 1 3 Caàn laøm chuû coâng ngheä 7. Naêng löïc taøi chính cuûa Vicem 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 8. Chi phí saûn xuaát vaø quaûn lyù cuûa Vicem 1 3 3 1 1 Caàn caûi tieán coâng ngheä 9. Coâng taùc Logistics taïo giaù trò gia taêng cuûa Vicem 1 - - - - Khoâng aûnh höôûng 10. AÛnh höôûng cuûa nghieân cöùu vaø phaùt trieån 1 4 4 1 1 Caàn laøm toát hôn 11. Vai troø heä thoáng thoâng tin ñieän toaùn trong Vicem 2 3 6 1 2 Hoã trôï phaùt trieån coâng ngheä 12. Phuï thuoäc nhieàu vaøo nguoàn naêng löôïng 2 - - - Khoâng aûnh höôûng - - - Khoâng aûnh höôûng B. Yeáu toá beân ngoaøi 1. Toác ñoä taêng tröôûng GDP cao 4 - - 112 - 2. Quy moâ daân soá lôùn 4 - - - - Khoâng aûnh höôûng 3. Söï oån ñònh chính trò vaø chính saùch phaùp luaät hoã trôï phaùt trieån Vicem ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän 4 2 8 2 8 Thuaän lôïi ñaàu tö coâng ngheä môùi 4. AÛnh höôûng cuûa chính saùch taøi chính tieàn teä cuûa Chính phuû ñoái vôùi Vicem 3 - - - - Khoâng aûnh höôûng 5. AÛnh höôûng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät 3 4 12 3 9 Caàn laøm chuû coâng ngheä 6. Söï thuaän lôïi veà chính saùch ñaàu tö vaø phaùt trieån haï taàng cuûa Chính phuû 3 - - - - Khoâng aûnh höôûng 7. Bieán ñoäng chi phí vaän taûi quoác teá vaø NVL nhaäp khaåu quoác teá 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 8. Thu nhaäp bình quaân/ngöôøi cuûa Vieät Nam thaáp 2 - - - - Khoâng aûnh höôûng 2 3 6 1 2 AÙp löïc caûi tieán kyõ thuaät coâng ngheä 1 3 3 2 2 AÙp löïc caûi tieán kyõ thuaät coâng ngheä 11. Söï caïnh tranh maïnh meõ cuûa caùc coâng ty xi maêng nöôùc ngoaøi. 1 4 4 3 3 Laøm chuû coâng ngheä 12. Thaùch thöùc töø saûn phaåm thay theá 1 3 3 2 2 AÙp löïc caûi tieán kyõ thuaät coâng ngheä 9. Thaùch thöùc töø hoäi nhaäp quoác teá 10. Tieâu chuaån môùi veà saûn phaåm vaø aùp löïc veà chính saùch baûo veä moâi tröôøng 84 Toång coäng ñieåm (TAS) 58 Nhaän xeùt: Phöông aùn 1: “Ñaàu tö nghieân cöùu phaùt trieån theo höôùng söû duïng coâng ngheä hieän ñaïi vôùi coâng suaát cao” coù soá ñieåm haáp daãn cao hôn neân ñöôïc choïn. - 113 - Nhö vaäy, qua phaân tích ma traän QSPM cuûa caùc nhoùm phöông aùn chieán löôïc, cho thaáy raèng, Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020 caàn phaûi thöïc hieän chieán löôïc vôùi caùc noäi dung chính sau ñaây: a. Raø soaùt chænh söûa laïi caùc quy định và các chính sách hiện tại của VICEM theo hướng phuø hôïp vôùi tình hình thöïc teá vaø thoâng leä quoác teá. b. Taäp trung phaùt trieån thò tröôøng trong nöôùc vôùi heä thoáng phaân phoái phuû caû nöôùc thoâng qua caùc Nhaø phaân phoái chính vaø keát hôïp xuaát khaåu ra nöôùc ngoaøi c. Phaùt trieån saûn xuaát keát hôïp vôùi phaùt trieån caùc dòch vuï giaù trò gia taêng. d. Ñaåy maïnh thu huùt voán vôùi phöông chaâm “Phaùt huy noäi löïc trong nöôùc laø chuû yeáu” e. Ñaåy maïnh ñaøo taïo, töï ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc thu huùt vaø giöõ nhaân taøi trong ngaønh. f. Söû duïng trieät ñeå nguoàn nguyeân lieäu trong nöôùc keát hôïp nhaäp khaåu g. Ñaåy maïnh ñaàu tö theo höôùng coâng ngheä hieän ñaïi vaø coâng suaát cao. 3.4.3 Caùc giaûi phaùp thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån Tổng công ty Công nghiệp xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020 3.4.3.1 Caùc giaûi phaùp thöïc hieän phaùt trieån thò tröôøng trong nöôùc vaø xaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi. Vieäc thöïc hieän caùc giaûi phaùp naøy seõ coù yù nghóa raát quan troïng ñoái vôùi quaù trình phaùt trieån của VICEM, bôûi vì: - 114 - - Thöù nhaát: nhu caàu xaây döïng caùc coâng trình vaø nhaø cöûa ôû Vieät Nam ngaøy caøng taêng vaø seõ taêng raát maïnh trong nhöõng naêm tôùi. Vì vaäy, thò tröôøng trong nöôùc laø moät thò tröôøng tieâu thuï xi maêng coù tieàm naêng raát lôùn trong töông lai. VICEM caàn phaûi phaùt trieån thò tröôøng trong nöôùc ñeå ñaùp öùng toát nhu caàu xi maêng cuûa xaõ hoäi; - Thöù hai: theo caân ñoái cung- caàu xi maêng, Vieät Nam dö thöøa xi maêng töø naêm 2009. Hôn nöõa, möùc cheânh leäch cung- caàu seõ taêng daàn do toác ñoä taêng tröôûng veà ñaàu tö taêng naêng löïc saûn xuaát cao hôn nhu caàu. Vì vaäy, vieäc xuaát khaåu xi maêng ra nöôùc ngoaøi trong töông lai laø höôùng phaùt trieån caàn thieát maø VICEM phaûi thöïc hieän ñöôïc. Ñeå coù theå thöïc hieän phaùt trieån thò tröôøng trong nöôùc vaø töøng böôùc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi, theo taùc giaû, VICEM caàn thöïc hieän moät soá giaûi phaùp cuï theå nhö sau: Moät laø : Taêng cöôøng coâng taùc tieáp thò vaø ñaåy maïnh hoaït ñoäng Marketing. Tröôùc heát, veà nhaän thöùc, caàn quan nieäm thò tröôøng hieän nay vaø trong töông lai laø thò tröôøng cuûa ngöôøi mua vaø do ngöôøi mua quyeát ñònh chöù khoâng phaûi thò tröôøng cuûa ngöôøi baùn, do ngöôøi baùn quyeát ñònh nhö thôøi bao caáp tröôùc ñaây. Vì vaäy, caùc giaûi phaùp ñeà xuaát phaûi baùm saùt nhu caàu thò tröôøng, quan taâm ñeán taâm lyù, sôû thích vaø thò hieáu ngöôøi tieâu duøng. Vôùi yù nghóa ñoù, theo taùc giaû, VICEM caàn taêng cöôøng khaû naêng naém baét thoâng tin thò tröôøng, chuû ñoäng xaây döïng chieán löôïc tieáp thò vôùi muïc tieâu vaø loä trình cuï theå nhaèm chieám lónh thò tröôøng trong nöôùc vaø ñaûm baûo cho hoaït ñoäng saûn xuaát - kinh doanh oån ñònh. Caùc coâng ty thaønh vieân vaø toaøn theå VICEM caàn ñaåy maïnh coâng taùc truyeàn thoâng tieáp thò thoâng qua xaây döïng moät keá hoaïch tieáp thò toång theå bao goàm: - 115 - + Quaûng caùo cho caùc coâng ty thaønh vieân vaø thöông hieäu saûn phaåm cuûa VICEM treân baùo, truyeàn hình, baûng quaûng caùo ngoaøi trôøi, … + Trieån khai thöïc hieän caùc chöông trình khuyeán maõi + Ñaåy maïnh caùc hoaït ñoäng PR vaø hoaït ñoäng truyeàn thoâng + Thöïc hieän taøi trôï caùc hoaït ñoäng töø thieän, caùc chöông trình truyeàn hình, theå thao vaø caùc hoaït ñoäng leã hoäi cuûa caùc ñòa phöông vaø quoác gia. + Taêng cöôøng coâng taùc chaêm soùc khaùch haøng vaø dòch vuï haäu maõi. Caùc coâng ty xi maêng cuûa VICEM, ngoaøi caùc bieän phaùp khuyeán maïi, xaây döïng vaø quaûng baù thöông hieäu, cuõng neân tìm moïi caùch ñeå ñöa ñöôïc saûn phaåm cuûa mình khoâng chæ vaøo caùc coâng trình troïng ñieåm cuûa nhaø nöôùc, maø coøn vaøo caùc coâng trình phuùc lôïi coâng coäng, xaây nhaø tình nghóa,.. vôùi giaù baùn saûn phaåm hôïp lyù. Ngoaøi ra, caùc coâng ty cuûa VICEM phaûi tích cöïc tham gia caùc hoäi chôï trieån laõm vaø caùc hoaït ñoäng xuùc tieán thöông maïi trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc ñeå khuyeách tröông thöông hieäu saûn phaåm, taïo döïng hình aûnh tin caäy cuûa doanh nghieäp treân thöông tröôøng vaø trong loøng ngöôøi tieâu duøng. Hình aûnh toát ñeïp cuûa moät doanh nghieäp trong caïnh tranh coøn laø söï phuïc vuï chu ñaùo khaùch haøng sau baùn haøng, höôùng daãn söû duïng saûn phaåm cuûa mình, keát hôïp höôùng daãn thò hieáu ngöôøi tieâu duøng vaø caïnh tranh laønh maïnh theo phaùp luaät, khoâng laøm nhaùi maãu maõ, haøng keùm chaát löôïng. Hai laø : Toå chöùc laïi vaø môû roäng heä thoáng phaân phoái tieâu thuï saûn phaåm. a. Löïa choïn vaø quaûn lyù nhaø phaân phoái chính Theo taùc giaû, caùc coâng ty tröïc thuoäc VICEM neân löïa choïn heä thoáng phaân phoái tieâu thuï saûn phaåm thoâng qua caùc nhaø phaân phoái chính ñeå hoï phaân phoái caùc saûn phaåm cuûa coâng ty ñeán caùc cöûa haøng baùn leû vaø ngöôøi tieâu duøng cuoái cuøng. - 116 - Vieäc söû duïng keânh phaân phoái saûn phaåm thoâng qua caùc nhaø phaân phoái chính seõ giuùp cho VICEM deã daøng hôn trong vieäc quaûn lyù, kieåm soaùt thò tröôøng vaø taän duïng ñöôïc caùc öu theá cuûa caùc nhaø phaân phoái chính, nhö: - Veà voán: Ñoái töôïng tham gia kinh doanh, phaân phoái caùc saûn phaåm xi maêng (nhaø phaân phoái chính) phaûi coù moät soá löôïng voán ñuû lôùn ñeå ñaûm baûo thöïc hieän moät soá löôïng nhaát ñònh theo qui ñònh vaø coù theå cho khaùch haøng cuûa hoï traû chaäm. - Veà heä thoáng baùn leû: Caùc nhaø phaân phoái chính ñeàu coù heä thoáng baïn haøng gaén boù töø laâu (cöûa haøng baùn leû, ñieåm baùn haøng…) vaø thoâng qua heä thoáng baùn leû ñoù, hoï naém baét nhu caàu thò tröôøng raát saùt vaø coù phaûn öùng nhanh vaø kòp thôøi. - Veà phöông tieän vaän chuyeån: Hoï chuû ñoäng söû duïng hoaëc thueâ möôùn phöông tieän vaän chuyeån. - Hoï seõ laø nhaân vieân tieáp thò, quaûng caùo cho caùc saûn phaåm cuûa doanh nghieäp khoâng maát tieàn maø raát hieäu quaû. - V.v.. Khi löïa choïn caùc nhaø phaân phoái chính, coâng ty neân caên cöù vaøo caùc tieâu chuaån chính sau: Naêng löïc taøi chính phaûi ñuû maïnh; Khoâng ñoøi hoûi lôïi nhuaän quaù cao; Khaû naêng maëc caû vôùi nhaø saûn xuaát khoâng maïnh; Caàn minh baïch vaø saün saøng chia seû thoâng tin vôùi nhaø saûn xuaát. Caùc doanh nghieäp cuûa VICEM caàn xaây döïng chi tieát caùc tieâu chí ñaùnh giaù löïa choïn caùc nhaø phaân phoái cuûa mình. Ngoaøi ra, caùc coâng ty neân phaân chia caùc nhaø phaân phoái chính theo khu vöïc ñòa lyù. Ñieàu naøy seõ mang laïi nhöõng giaù trò lôùn trong daøi haïn, nhö:  Toái öu hoùa heä thoáng phaân phoái  Taêng cöôøng tính ñoäc quyeàn cho caùc nhaø phaân phoái  Taïo thuaän lôïi cho vieäc quaûn lyù vaø kieåm soaùt cuûa coâng ty ñoái vôùi caùc nhaø phaân phoái chính. - 117 - Caùc nhaø phaân phoái chính ñöôïc löïa choïn coù theå laø caùc toå chöùc chuyeân kinh doanh vaät lieäu xaây döïng, caùc coâng ty xaây döïng, caùc toå chöùc tö nhaân hoaëc caù nhaân coù ñieàu kieän kinh doanh caùc saûn phaåm xi maêng, neáu hoï ñaûm baûo tieâu thuï ñöôïc moät soá löôïng xi maêng toái thieåu nhaát ñònh. b. Toå chöùc laïi heä thoáng phaân phoái hieän taïi Ñeå xaây döïng heä thoáng phaân phoái toái öu, vieäc thieát keá moät heä thoáng môùi laø caàn thieát. Theo taùc giaû, vieäc thieát keá heä thoáng phaân phoái môùi caàn ñaûm baûo thöïc hieän nhöõng nguyeân taéc sau: - Nguyeân taéc thöù nhaát : Öu tieân söû duïng caùc keânh phaân phoái tröïc tieáp, traùnh caùc khaâu trung gian khoâng caàn thieát, khoâng taïo ra giaù trò. - Nguyeân taéc thöù hai : Löïa choïn caùc ñoái taùc phaân phoái toát vaø phaân chia khu vöïc baùn haøng cho moãi ñoái taùc. - Nguyeân taéc thöù ba : Thöôûng cho caùc ñoái taùc phaân phoái döïa vaøo naêng löïc. Caùc nhaø phaân phoái caàn ñöôïc thöôûng, neáu hoï vöôït quaù doanh soá baùn haøng vaø thöïc hieän toát caùc ñieàu kieän khaùc nhö : tuaân thuû chính saùch cuûa nhaø saûn xuaát; mang laïi hình aûnh thöông hieäu tích cöïc cho nhaø saûn xuaát, vv… - Nguyeân taéc thöù tö : thieát laäp caùc ñieàu khoaûn thöông maïi veà giaù ñeå traùnh vieäc caïnh tranh trong noäi boä moät toå chöùc. - Nguyeân taéc thöù naêm : thieát laäp moät löïc löôïng quaûn lyù baùn haøng ñuû maïnh. Nhieäm vuï chính cuûa löïc löôïng quaûn lyù baùn haøng, theo taùc giaû, laø: + Ñoái vôùi caùc nhaø phaân phoái: o Theo doõi vieäc thöïc hieän chính saùch baùn haøng o Hoã trôï taùc nghieäp cho caùc nhaø phaân phoái - 118 - o Thu thaäp thoâng tin töø caùc nhaø phaân phoái + Ñoái vôùi caùc cöûa haøng baùn leû: o Khuyeán khích caùc cöûa haøng baùn leû quaûng baù thöông hieäu o Theo doõi vieäc thöïc hieän chính saùch cuûa caùc cöûa haøng baùn leû o Hoã trôï taùc nghieäp caùc cöûa haøng baùn leû + Ñoái vôùi khaùch haøng tieâu duøng: o Xaây döïng moái quan heä toát vôùi khaùch haøng o Chaêm soùc khaùch haøng kòp thôøi o Toå chöùc caùc cuoäc gaëp gôõ ñònh kyø ñeå naém thoâng tin veà khaùch haøng vaø phaûn aùnh kòp thôøi cho coâng ty xöû lyù. Ba laø : Ñaåy maïnh thaêm doø vaø xaâm nhaäp thò tröôøng quoác teá ñeå xuaát khaåu Ngay töø baây giôø, VICEM caàn tieán haønh ñieàu tra nghieân cöùu thò tröôøng ngoaøi nöôùc theo caùc tieâu chí nhö: quy moâ thò tröôøng; döï baùo möùc ñoä cung - caàu trong töông lai; tìm hieåu giaù xi maêng so vôùi Vieät Nam; ñaùnh giaù möùc ñoä caïnh tranh vaø raøo caûn veà phaùp luaät, vaên hoùa ñeå xaùc ñònh möùc haáp daãn cuûa xuaát khaåu xi maêng Vieät Nam. Caùc yeáu toá aûnh höôûng tôùi ñoä haáp daãn xuaát khaåu cuûa moãi thò tröôøng thöôøng xuyeân thay ñoåi. Trong tình hình hieän nay, VICEM caàn töøng böôùc hình thaønh nhöõng doanh nghieäp xuaát khaåu xi maêng chuyeân nghieäp laøm chöùc naêng ñieàu tieát cung caàu trong nöôùc. Ñeå chuaån bò cho vieäc vöôn ra thò tröôøng khu vöïc vaø quoác teá trong töông lai, ngay töø baây giôø, VICEM cuõng caàn coù keá hoaïch ñaøo taïo ñoäi nguõ tieáp thò coù trình ñoä quoác teá, thoâng thaïo ngoaïi ngöõ, hieåu bieát vaên hoaù, taäp quaùn sinh hoaït, thò hieáu tieâu duøng cuûa caùc nöôùc ñònh xaâm nhaäp, ñoàng thôøi phaûi hieåu bieát phaùp luaät, thoâng leä thöông maïi quoác teá. - 119 - Theo taùc giaû, thò tröôøng Laøo, Campuchia, Hoàng Koâng, Ma Cao vaø UÙc laø nhöõng thò tröôøng xuaát khaåu töông ñoái phuø hôïp vaø haáp daãn ñoái vôùi xi maêng Vieät Nam. Vì vaäy, khi xuaát khaåu, VICEM neân öu tieân ñeán caùc thò tröôøng treân. 3.4.3.2. Caùc giaûi phaùp nhaèm phaùt trieån saûn xuaát keát hôïp vôùi phaùt trieån caùc dòch vuï giaù trò gia taêng Theo giaùo trình kinh teá phaùt trieån cuûa tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá quoác daân (1999, trang 30): “Noùi moät caùch khaùc söï taêng tröôûng hay söï taêng saûn löôïng phaûi ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch thöùc söû duïng caùc nguoàn ñaàu vaøo”. Vì vaäy VICEM caàn phaûi cuûng coá vaø hoaøn thieän, toaøn dieän nhaèm söû duïng hieäu quaû nguoàn löïc ñaàu vaøo ñeå phaùt trieån saûn xuaát hôïp lyù. Cuï theå, theo taùc giaû, VICEM caàn thöïc hieän caùc giaûi phaùp sau: Moät laø :Toái öu hoùa saûn xuaát nhaèm naâng cao naêng suaát vaø hieäu quaû saûn xuaát Töø nay ñeán naêm 2020, ngaønh Xi maêng Vieät Nam phaûi thöïc hieän caân baèng cung - caàu baèng caùch moät maët duy trì saûn löôïng theo vuøng vaø theo naêm hôïp lyù, maët khaùc, phaûi ñaûm baûo ñöa caùc daây chuyeàn môùi ñi vaøo hoaït ñoäng nhö quy hoaïch ñaõ ñöôïc pheâ duyeät, khoâng ñieàu chænh hay boå sung quy hoaïch. Ñieàu naøy ñoøi hoûi trong thôøi gian 5 naêm tôùi, VICEM phaûi chuû ñoäng linh hoaït ñieàu chænh söï maát caân ñoái cung - caàu cuûa caùc vuøng baèng caùch vaän chuyeån clinker vaø xi maêng giöõa caùc vuøng. Veà daøi haïn, seõ caân ñoái cung - caàu cho töøng vuøng ñeå traùnh vieäc vuøng naøy phaûi cung caáp lieân tuïc cho vuøng khaùc. Giaûm thieåu söï cheânh leäch saûn löôïng cuûa töøng vuøng so vôùi muïc tieâu baèng vieäc xaây döïng vaø söû duïng hieäu quaû heä thoáng vaän chuyeån xi maêng vaø clinker tuyeán Baéc - Trung - Nam. Caùc coâng ty xi maêng thuoäc VICEM caàn coù cô cheá, chính saùch khuyeán khích caûi tieán kyõ thuaät vaø aùp duïng trieät ñeå tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät trong quaù trình saûn xuaát ñeå naâng cao hieäu quaû saûn xuaát cuûa caùc nhaø maùy vaø giöõa caùc nhaø maùy. - 120 - Treân thöïc teá hieän nay, hieäu quaû saûn xuaát cuûa caùc nhaø maùy cuûa VICEM raát khaùc nhau vaø cheânh leäch raát lôùn. Ñieàu ñoù ñoøi hoûi phaûi coù söï ñaùnh giaù so saùnh giöõa caùc nhaø maùy veà chi phí, giaù baùn,… trong noäi boä VICEM ñeå ruùt kinh nghieäm nhaèm taêng hieäu quaû saûn xuaát cuûa töøng nhaø maùy noùi rieâng vaø toaøn VICEM noùi chung. Theo taùc giaû, vieäc ñaùnh giaù naøy coù theå thöïc hieän baèng coâng cuï ñaùnh giaù hieäu quaû saûn xuaát MPR (Manufacturing Performance Review) ñeå chuaån hoùa caùc nhaø maùy. Coâng cuï MPR döïa treân 10 chæ soá quan troïng sau ñaây ñeå ñaùnh giaù: 1. Heä soá söû duïng coâng suaát 2. Thôøi gian döøng maùy 3. Chi phí saûn xuaát 4. Nhieät naêng tieâu thuï 5. Ñieän naêng tieâu thuï 6. Chaát löôïng Clinker 7. Tyû leä söû duïng Clinker 8. Chaát löôïng caùc chaát phuï gia 9. Khí thaûi ra moâi tröôøng 10. Söùc khoûe ngheà nghieäp vaø an toaøn lao ñoäng Coâng cuï naøy coù theå giuùp giaùm saùt lieân tuïc hieäu quaû saûn xuaát cuûa caùc nhaø maùy, so saùnh ñöôïc giöõa caùc nhaø maùy tröïc thuoäc VICEM. Töø ñoù, cho pheùp caùc nhaø maùy chuû ñoäng naâng cao hieäu quaû saûn xuaát vaø chia seû thoâng tin vôùi nhau. Hai laø : Ña daïng hoùa nguoàn naêng löôïng vaø nguyeân lieäu cho ngaønh xi maêng Hieän nay, vieäc cung caáp ñieän cho caùc ngaønh saûn xuaát noùi chung vaø caùc nhaø maùy xi maêng noùi rieâng, ñang gaëp nhieàu khoù khaên. Theo döï baùo cuûa ngaønh ñieän löïc, töø nay ñeán naêm 2020, nöôùc ta vaãn tieáp tuïc thieáu ñieän. Ñieàu naøy seõ gaây khoù khaên cho söï phaùt trieån ngaønh Xi maêng Vieät Nam noùi chung vaø VICEM noùi rieâng. - 121 - Vôùi thöïc traïng cuûa nguoàn ñieän nhö vaäy, vieäc tìm kieám caùc nguoàn naêng löôïng khaùc ñeå thay theá nhaèm giaûm bôùt phuï thuoäc vaøo nguoàn ñieän laø raát caàn thieát. Theo taùc giaû, ngay töø baây giôø, caùc nhaø maùy xi maêng caàn thöïc hieän ña daïng hoùa nguoàn naêng löôïng vaø nguyeân vaät lieäu cung öùng hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa ngaønh. Cuï theå: Veà than ñaù Theo keát quaû ñaùnh giaù cuûa Boä Coâng thöông Vieät Nam, nhu caàu tieâu thuï than ôû Vieät Nam döï baùo seõ taêng nhanh do nhu caàu saûn xuaát ñieän taêng nhanh. Nhu caàu veà than cho saûn xuaát xi maêng taêng tröôûng nhanh nhöng vaãn thaáp hôn nhu caàu cho saûn xuaát ñieän. Vì theá, ngaønh coâng nghieäp xi maêng seõ caøng ít ñöôïc caùc nhaø cung caáp than quan taâm. Theo caùc chuyeân gia ngaønh than, Vinacomin chæ coù theå khai thaùc moû saâu tôùi döôùi 100 meùt, trong khi ña soá caùc nöôùc treân theá giôùi khai thaùc saâu ñeán gaàn 200 meùt. Theo döï baùo cung – caàu than thì Vieät Nam seõ phaûi nhaäp khaåu than vaøo naêm 2015 hoaëc sôùm hôn. Ñieàu naøy coù taùc ñoäng lôùn ñeán haàu heát caùc coâng ty xi maêng hieän nay ñang ñöôïc höôûng möùc giaù than thaáp hôn giaù thò tröôøng. Thôøi gian tôùi, giaù than taïi Vieät Nam seõ theo xu höôùng giaù thò tröôøng vaø sôùm ñaït tôùi möùc 120 -140 USD/taán nhö döï baùo theo giaù xuaát khaåu Newcastle FOB (thöôùc ño khu vöïc chaâu aù Thaùi Bình Döông) vaø seõ giöõ ôû möùc ñoù trong nhöõng naêm tôùi. VICEM coù theå xem xeùt löïa choïn tieàm naêng veà nguoàn cung caáp than, theo 3 phöông aùn :  Kyù hôïp ñoàng daøi haïn vôùi VINACOMIN  Hôïp taùc vôùi caùc toå chöùc khai thaùc moû nöôùc ngoaøi  Nhaäp khaåu than tröïc tieáp töø caùc nhaø cung caáp nöôùc ngoaøi Treân cô sôû ñaùnh giaù theo 4 khía caïnh laø:  Soá löôïng  Ñoä tin caäy - 122 -  Giaù  Ruûi ro Moät maët VICEM tieáp tuïc taän duïng nguoàn cung caáp than cho tôùi khi Vinacomin vaãn ñaûm baûo coù theå cung caáp than cho ngaønh xi maêng vôùi giaù thaáp nhö hieän taïi. Maët khaùc, VICEM caàn coù phöông aùn döï phoøng khi coù söï thieáu huït than do nhu caàu trong nöôùc taêng cao. Phöông aùn döï phoøng naøy ñöôïc thöïc hieän thoâng qua vieäc tìm kieám vaø cam keát daøi haïn vôùi ñoái taùc khai thaùc moû nöôùc ngoaøi. Thaïch cao Hieän nay thaïch cao cung caáp cho saûn xuaát xi maêng taïi Vieät Nam phaûi nhaäp khaåu. Ña soá nguoàn thaïch cao nhaäp töø Thaùi Lan coù tröõ löôïng doài daøo vaø caïnh tranh. Tuy nhieân, thaïch cao töø Thaùi Lan bò aùp ñaët haïn ngaïch xuaát khaåu neân coù söï ruûi ro veà ñoä tin caäy. Thöïc teá, trong quaù khöù, Thaùi Lan ñaõ moät laàn caám xuaát khaåu thaïch cao, chæ ñeå söû duïng trong nöôùc. Taùc ñoäng naøy khoâng theå xoùa boû trong töông lai vaø VICEM caàn chuaån bò cho söï laëp laïi tröôøng hôïp naøy. Nhu caàu thaïch cao cho xi maêng seõ taêng gaàn gaáp 3 laàn töø nay ñeán naêm 2020. Döï tröõ trong khu vöïc chaâu AÙ töông ñoái nhieàu, ñaëc bieät taïi Thaùi Lan, Laøo vaø Trung Quoác. Giaù thaïch cao thay ñoåi nhieàu do chi phí vaän taûi taêng gaáp ñoâi trong 2 naêm trôû laïi ñaây. Thöïc teá, chi phí vaän taûi thaïch cao nhaäp khaåu vaøo Vieät Nam chieám hôn moät nöûa toång chi phí. Töông töï thöïc hieän ñoái vôùi than, VICEM neân thöïc hieän 04 phöông aùn veà nguoàn thaïch cao cung caáp cho saûn xuaát xi maêng:  Kyù hôïp ñoàng cung caáp ngaén haïn vôùi nhieàu nhaø cung caáp taïi Thaùi Lan  Kyù hôïp ñoàng daøi haïn vôùi nhaø cung caáp tieàm naêng taïi Laøo vaø Trung Quoác ñeå ña daïng thò tröôøng.  VICEM tröïc tieáp ñaàu tö vaø khai thaùc thaïch cao taïi Laøo  Coù keá hoaïch quaûn lyù ruûi ro töø haïn ngaïch xuaát khaåu cuûa Thaùi Lan, goàm: - 123 - - Laäp danh saùch caùc nhaø cung caáp thaïch cao coù khaû naêng thay theá Thaùi Lan - Keá hoaïch ñaàu tö taïi Laøo vaø Trung Quoác Töông töï than, vieäc ñaùnh giaù löïa choïn phöông aùn nhaäp khaåu thaïch cao ñöôïc thöïc hieän theo 04 khía caïnh chính:  Soá löôïng  Ñoä tin caäy  Giaù  Ruûi ro Nhieân lieäu thay theá Söû duïng nhieân lieäu thay theá coù hai lôïi ích chính ñoái vôùi VICEM. Thöù nhaát, chi phí nhieät naêng chieám khoaûng 20% toång chi phí saûn xuaát. Do ñoù coù nhieàu tieàm naêng tieát kieäm. Thöù hai, nhieân lieäu thay theá giaûm söï phuï thuoäc cuûa VICEM vaøo than vaø ruûi ro thieáu than. Hieän nay, caùc toå chöùc toaøn caàu ñaõ baét tay öùng duïng nhieân lieäu thay theá. Phaàn lôùn trong soá hoï hieän nay coù tyû leä 10% nhieät naêng ñöôïc söû duïng baèng caùc nhieân lieäu thay theá. Coù moät soá löïa choïn laøm nguoàn nhieân lieäu thay theá:  Pheá thaûi nhöïa  Pheá thaûi cao su vaø saêm loáp  Pheá thaûi ngaønh deät  Daàu thaûi  Traáu  Chaát dung moâi Moãi löïa choïn ñöôïc xeáp theo caùc khía caïnh chính:  Giaù trò nhieät löôïng  Khoái löôïng tieàm naêng taïi Vieät Nam  Chi phí toång theå - 124 -  Phaùt thaûi CO2  Thieát bò yeâu caàu 3.4.3.3. Caùc giaûi phaùp veà hoàn thiện chính saùch, các quy định của VICEM Tröôùc aùp löïc cuûa quaù trình hoäi nhaäp, moät yeâu caàu caáp baùch laø Vieät Nam caàn phaûi raø soaùt laïi taát caû quy ñònh, caùc vaên baûn phaùp luaät, trong ñoù, caùc quy ñònh veà ngaønh xi maêng cho phuø hôïp vôùi caùc cam keát vaø thoâng leä quoác teá. Ñeå ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu treân, trong giai ñoaïn töø nay ñeán naêm 2020, VICEM phaûi ñaåy nhanh tieán ñoä điều chỉnh, söûa ñoåi hoaëc ban haønh caùc quy ñònh môùi phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá và xu thế hội nhập ngày càng sâu của Việt Nam. Theo yêu cầu trên, VICEM, trước mắt, caàn laäp ra moät ban tö vaán luaät ñeå raø soaùt laïi caùc vaên baûn quy định hoaëc soaïn thaûo caùc vaên baûn quy định môùi. Nhieäm vuï cuûa ban soaïn thaûo có thể tóm tắt như sau: - Nghieân cöùu caùc quy ñònh veà xi maêng cuûa caùc nöôùc, caùc quy ñònh quoác teá veà xi maêng cuûa ASEAN, WTO,… - Raø soaùt laïi caùc vaên baûn phaùp luaät veà xi maêng ñang coøn hieäu löïc hieän nay cuûa Vieät Nam. - Ñeà xuaát caùc hieäu chænh hoaëc döï thaûo caùc vaên baûn môùi coøn thieáu cho VICEM. - Thöïc hieän coâng taùc tuyeân truyeàn vaø phoå bieán kieán thöùc phaùp luaät, chính saùch veà ngaønh xi maêng cho caùc doanh nghieäp. - Toå chöùc thöôøng xuyeân caùc lôùp taäp huaán vaø caùc quy ñònh, vaên baûn phaùp luaät môùi cho caùc doanh nghieäp xi maêng và giaûi ñaùp caùc thaéc maéc phaùt sinh trong quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát - kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp saûn xuaát xi maêng 3.4.3.4. Caùc giaûi phaùp veà huy ñoäng voán - 125 - Trong quaù trình huy ñoäng nguoàn löïc cho phaùt trieån xi maêng, chuû tröông cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam laø “phaùt huy nguoàn voán töø noäi löïc, coù taän duïng caùc nguoàn voán töø nöôùc ngoaøi ñeå phaùt trieån, nhöng voán töø trong nöôùc laø chuû yeáu”. ( Nguyeãn Ngoïc Anh, 1999, trang 50) Caùc bieän phaùp huy ñoäng voán cho VICEM goàm: Phaùt haønh traùi phieáu traû laõi theo hieäu quaû saûn xuaát - kinh doanh; thöïc hieän ña daïng hoùa caùc thaønh phaàn kinh teá tham gia ñaàu tö; tieán haønh coå phaàn hoùa caùc doanh nghieäp xi maêng nhaø nöôùc, quy ñònh caùc chính saùch khuyeán khích taêng möùc taùi ñaàu tö cho caùc coâng ty xi maêng. * Phaùt haønh traùi phieáu traû laõi theo hieäu quaû saûn xuaát - kinh doanh. Ñeå thu huùt nguoàn voán to lôùn ñang naèm trong tay ngöôøi daân, Nhaø nöôùc coù theå cho pheùp caùc doanh nghieäp xi maêng, ñaëc bieät laø VICEM phaùt haønh traùi phieáu vôùi hình thöùc traû laõi, goàm 02 phaàn: phaàn cô baûn coù möùc laõi suaát thaáp hôn möùc laõi suaát ngaân haøng, phaàn laõi coøn laïi phuï thuoäc vaøo hieäu quaû sản xuất - kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp xi maêng, neáu doanh nghieäp xi maêng laøm aên coù hieäu quaû thì phaàn laõi suaát naøy seõ cao, ngöôïc laïi thì phaàn laõi suaát naøy seõ thaáp hoaëc coù theå laø khoâng coù. Nhö theá, hoaït ñoäng sản xuất - kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp xi maêng seõ ñöôïc xaõ hoäi quan taâm giaùm saùt, töø ñoù buoäc caùc doanh nghieäp xi maêng phaûi toå chöùc sản xuất kinh doanh sao cho coù hieäu quaû hôn. Maët khaùc, vôùi hình thöùc traû laõi naøy, nhöõng ngöôøi mua traùi phieáu cuûa doanh nghieäp xi maêng naøo thì hoï seõ söû duïng saûn phaåm cuûa doanh nghieäp ñoù, ñaây cuõng laø bieän phaùp giuùp caùc doanh nghieäp ngaønh xi maêng vaø VICEM coù theâm lôïi theá ñeå caïnh tranh vôùi caùc doanh nghieäp xi maêng nöôùc ngoaøi ôû thò tröôøng trong nöôùc. * Ña daïng hoùa thaønh phaàn kinh teá tham gia ñaàu tö. - 126 - Theo loä trình môû cöûa thò tröôøng, vieäc cho pheùp caùc doanh nghieäp tö nhaân vaø doanh nghieäp nöôùc ngoaøi tham gia ñaàu tö vaøo lónh vöïc xi maêng phaûi ñöôïc thöïc hieän töøng böôùc ñeå ñaûm baûo söï oån ñònh vaø khaû naêng quaûn lyù, ñieàu tieát cuûa Nhaø nöôùc. * Nhaø nöôùc baûo laõnh cho VICEM vay cuûa nöôùc ngoaøi Tröôøng hôïp VICEM caàn huy ñoäng moät khoaûn voán lôùn ñeå ñaàu tö phaùt trieån haï taàng hoaëc mua caùc coâng ngheä hieän ñaïi, döïa treân döï aùn cuûa VICEM trình leân, Nhaø nöôùc coù theå baûo laõnh ñeå caùc doanh nghieäp thuoäc VICEM vay tieàn cuûa chính phuû caùc nöôùc, caùc toå chöùc taøi chính quoác teá hoaëc mua traû chaäm haøng hoùa cuûa caùc taäp ñoaøn xi maêng nöôùc ngoaøi. Nhöng vieäc baûo laõnh naøy chæ aùp duïng cho caùc doanh nghieäp caàn nhaän chuyeån giao caùc coâng ngheä môùi aùp duïng cho ngaønh xi maêng Vieät Nam noùi chung vaø cho VICEM noùi rieâng. * Ñaåy nhanh quaù trình coå phaàn hoùa caùc doanh nghieäp xi maêng VICEM caàn coå phaàn hoùa maïnh meõ caùc doanh nghieäp xi maêng thuoäc VICEM ñeå thu huùt voán ñaàu tö töø caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc. * Khuyeán khích taêng tyû leä taùi ñaàu tö cho xi maêng VICEM caàn aùp duïng nhieàu chính saùch khaùc nhau ñeå khuyeán khích caùc doanh nghieäp taêng tyû leä taùi ñaàu tö trong ngaønh xi maêng. VICEM ñeà xuaát nhöõng chính saùch coù theå thöïc hieän hoã trôï voán cho caùc coâng ty thaønh vieân, bao goàm: - Mieãn thueá thu nhaäp ñoái vôùi phaàn lôïi nhuaän ñöôïc söû duïng cho việc taùi ñaàu tö trong ngaønh xi maêng. - Mieãn thueá giaù trò gia taêng ñoái vôùi caùc haøng hoùa, thieát bò xi maêng mua baèng nguoàn lôïi nhuaän taùi ñaàu tö. - 127 - - Mieãn thueá thu nhaäp ñoái vôùi doanh nghieäp söû duïng lôïi nhuaän töø vieäc sản xuất kinh doanh caùc ngaønh khaùc ñeå ñaàu tö vaøo lónh vöïc xi maêng. 3.4.3.5 Caùc giaûi phaùp veà phaùt trieån nguoàn nhaân löïc * Về chuû tröông vaø ñònh höôùng ñaøo taïo: Ñeå phaùt trieån nguoàn nhaân löïc cuûa VICEM trong thôøi gian tôùi, caàn coù moät soá chuû tröông vaø chính saùch sau: a. Xaây döïng vaø hoaøn thieän heä thoáng qui phaïm phaùp luaät, taïo moâi tröôøng thuaän lôïi cho söï phaùt trieån giaùo duïc; thöïc hieän chieán löôïc toång theå veà phaân boá löïc löôïng saûn xuaát. Treân cô sôû ñoù, xaây döïng phöông aùn toång theå veà phaân boá lao ñoäng cuûa VICEM. b. Coù chính saùch öu ñaõi, thu huùt caùc nhaø khoa hoïc nöôùc ngoaøi coù uy tín vaø kinh nghieäm, caùc trí thöùc Vieät kieàu tham gia ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc cuûa VICEM. * Caùc giaûi phaùp veà naâng cao trình ñoä nguoàn nhaân löïc cuûa VICEM Nhu caàu nhaân löïc cho ngaønh Coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam vaø VICEM hieän nay raát cao. Nhaèm chuaån bò nguoàn nhaân löïc cho nhu caàu tröôùc maét vaø caùc giai ñoaïn tieáp theo, caùc doanh nghieäp caàn quan taâm ñeán ñaøo taïo vaø phaùt trieån nguoàn nhaân löïc. Vôùi xu theá hieän nay, chaát löôïng nguoàn nhaân löïc trôû thaønh moät trong nhöõng lôïi theá caïnh tranh quan troïng nhaát cuûa doanh nghieäp. Thöïc teá cho thaáy, ñaàu tö vaøo nguoàn nhaân löïc coù theå mang laïi hieäu quaû cao so vôùi vieäc ñaàu tö ñoåi môùi trang thieát bò kyõ thuaät vaø caùc yeáu toá khaùc cuûa quaù trình saûn xuaát - kinh doanh. Do ñoù, ñeå naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc, cuï theå laø naâng cao chaát löôïng lao ñoäng cuûa caùc nhaân vieân ñang vaø seõ laøm vieäc trong doanh nghieäp, caùc doanh nghieäp cuûa VICEM caàn quan taâm moät soá vaán ñeà sau: - 128 -  Caùc doanh nghieäp döïa vaøo khaû naêng taøi chính vaø muïc tieâu cuûa mình ñeå xaùc ñònh nhu caàu, lónh vöïc caàn ñaøo taïo cho ngöôøi lao ñoäng, nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu coâng vieäc cuûa doanh nghieäp.  Ñoái vôùi caùc vò trí chuû choát, doanh nghieäp caàn xaây döïng vaø thöïc hieän keá hoaïch ñaøo taïo daøi haïn nhö: ñaøo taïo sau ñaïi hoïc, ñaøo taïo Giaùm ñoác ñieàu haønh, Giaùm ñoác taøi chính, kyõ naêng laõnh ñaïo, caùc khoùa hoïc boài döôõng ôû nöôùc ngoaøi,… nhaèm taïo ra ñoäi nguõ quaûn lyù coù ñaày ñuû trình ñoä vaø baûn lónh, ñaùp öùng kòp thôøi nhu caàu phaùt trieån saûn xuaát - kinh doanh cuûa doanh nghieäp, öùng phoù toát vôùi nhöõng bieán ñoäng phöùc taïp cuûa moâi tröôøng.  Ñoái vôùi caùc lao ñoäng phoå thoâng, doanh nghieäp coù theå ñaøo taïo baèng hình thöùc cöû ngöôøi lao ñoäng tham gia caùc khoùa ñaøo taïo ngaén haïn, caùc khoùa taäp huaán kyõ naêng hoaëc coù theå ñaøo taïo lao ñoäng baèng caùch keøm caëp, höôùng daãn taïi choã.  Coù chính saùch traû löông, traû thöôûng hôïp lyù ñeå thu huùt lao ñoäng gioûi vaøo laøm vieäc vaø giöõ chaân nhöõng ngöôøi lao ñoäng gioûi naøy. Thöïc teá cho thaáy, ñeå thu huùt lao ñoäng gioûi laøm vieäc cho doanh nghieäp, ngoaøi yeáu toá nhö coù moâi tröôøng laøm vieäc toát thì moät yeáu toá mang tính chaát quyeát ñònh, ñoù chính laø chính saùch löông, thöôûng hôïp lyù. Vì vaäy, caùc thaønh vieân cuûa VICEM caàn thöïc hieän traû löông töông xöùng vôùi khaû naêng laøm vieäc vaø coáng hieán cuûa töøng ngöôøi lao ñoäng ñeå thu huùt nhaân taøi ôû nhöõng vò trí quan troïng, nhaát laø caùn boä quaûn lyù ñieàu haønh. Ñoàng thôøi khen thöôûng kòp thôøi cho nhöõng tröôøng hôïp hoaøn thaønh xuaát saéc nhieäm vuï nhaèm khuyeán khích hoï taêng cöôøng thi ñua, mang laïi hieäu quaû cao trong saûn xuaát - kinh doanh cho doanh nghieäp.  Caûi thieän ñieàu kieän laøm vieäc: ñeå thu huùt ñöôïc nguoàn nhaân löïc coù chaát löôïng cao thì moâi tröôøng laøm vieäc laø yeáu toá raát quan troïng. Moâi tröôøng laøm vieäc thuaän lôïi, ngöôøi lao ñoäng seõ deã daøng phaùt huy ñöôïc naêng löïc baûn thaân vaø deã daøng hoaøn - 129 - thaønh toát coâng vieäc ñöôïc giao. Moâi tröôøng laøm vieäc thuaän lôïi cuõng laø ñieàu kieän toát ñeå ngöôøi lao ñoäng coù theå naâng cao trình ñoä chuyeân moân nghieäp vuï, trình ñoä tay ngheà. 3.4.3.6. Caùc giaûi phaùp veà khoa hoïc - coâng ngheä- ñieän toaùn Höôùng phaùt trieån cuûa khoa hoïc coâng ngheä trong ngaønh xi maêng Vieät Nam noùi chung vaø VICEM noùi rieâng laø luoân aùp duïng coâng ngheä tieân tieán, hieän ñaïi treân theá giôùi, khuyeán khích caùc doanh nghieäp xi maêng ñaàu tö nghieân cöùu vaø phaùt trieån coâng ngheä hieän ñaïi, ñoùn ñaàu xu höôùng hoäi tuï giöõa xi maêng vaø coâng ngheä thoâng tin. Caùc bieän phaùp thöïc hieän bao goàm: Ban haønh caùc chính saùch vaø quy ñònh hoã trôï coâng ngheä cho xi maêng trong nöôùc, khuyeán khích ñaàu tö phaùt trieån caùc doanh nghieäp phaàn meàm xi maêng. * Ban haønh quy ñònh hoã trôï ngaønh coâng ngheä xi maêng trong nöôùc. Ban haønh nhöõng quy ñònh ñeå ñònh höôùng caùc coâng ty xi maêng khoâng mua saûn phaåm maø chæ mua coâng ngheä vaø kinh nghieäm quaûn lyù saûn xuaát cuûa ñoái taùc. Vì vaäy, VICEM caàn coù söï chuaån bò ñeå löïa choïn nhöõng ñôn vò naøo seõ ñöôïc hôïp taùc vôùi ñoái taùc nöôùc ngoaøi ñoái vôùi töøng lónh vöïc ñeå ñaûm baûo hieäu quaû muïc tieâu hoïc hoûi vaø nhaän chuyeån giao coâng ngheä töø nöôùc ngoaøi. * Khuyeán khích caùc coâng ty söû duïng giaûi phaùp coâng ngheä cuûa Vieät Nam Ñeå coå vuõ cho hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc coâng ngheä trong nöôùc, VICEM caàn ñeà xuaát Chính phuû ban haønh caùc chính saùch öu ñaõi vaø khuyeán khích VICEM söû duïng coâng ngheä trong nöôùc ñeå cung caáp dòch vuï cho khaùch haøng. Caùc öu ñaõi coù theå thöïc hieän nhö giaûm thueá, taêng chi phí, öu ñaõi laõi suaát vay voán ngaân haøng,… - 130 - Ñoái vôùi caùc coâng ty coù boä phaän nghieân cöùu phaùt trieån rieâng, caùc ñeà taøi nghieân cöùu cuûa hoï neáu ñöôïc ñaùnh giaù cao seõ ñöôïc Chính phuû hoã trôï kinh phí, taïo ñieàu kieän thöû nghieäm treân maïng löôùi ñeå phaùt trieån öùng duïng thöïc teá. * Chuù troïng phaùt trieån coâng ngheä thoâng tin, caùc phaàn meàm vaän haønh saûn xuaát trong toaøn VICEM. Muoán phaùt trieån vaø laøm chuû coâng ngheä, vaän haønh coù hieäu quaû cao nhaát heä thoáng saûn xuaát, VICEM khoâng coøn con ñöôøng naøo khaùc laø phaûi phaùt trieån ñöôïc vaø laøm chuû coâng ngheä cuûa caùc coâng trình phaàn meàm. Maët khaùc, khaû naêng veà nhaân löïc phaàn meàm cuûa Vieät Nam raát lôùn vaø laïi khoâng phaûi ñaàu tö quaù nhieàu ñeå phaùt trieån neân höôùng ñi naøy laø raát caàn thieát vaø phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuûa Vieät Nam. 3.4.3.7. Caùc giaûi phaùp khaùc Ngoaøi caùc nhoùm giaûi phaùp treân, theo taùc giaû, VICEM caàn thöïc hieän theâm caùc giaûi phaùp cuï theå nhö sau: Moät laø: Ñeå xaây döïng vaø thöïc hieän toát chieán löôïc phaùt trieån, Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam phaûi huy ñoäng toaøn boä laõnh ñaïo töø caáp Toång coâng ty ñeán caùc coâng ty thaønh vieân cuøng caùc chuyeân gia coù trình ñoä chuyeân moân nghieäp vuï tham gia nhaèm hình thaønh vaø thöïc hieän toát caùc chieán löôïc phaùt trieån treân ñaây. Hai laø: VICEM caàn ñaåy nhanh vieäc xaây döïng vaø quaûng baù thöông hieäu cuûa mình, taäp trung moïi khaû naêng caïnh tranh, giaûm thieåu caïnh tranh noäi boä, phaân taùn nhöõng ruûi ro trong kinh doanh thöông maïi khi hoäi nhaäp. Tieáp tuïc hoaøn thieän heä thoáng toå chöùc maïng löôùi tieâu thuï saûn phaåm. Ñieàu tieát saûn löôïng linh hoaït giöõa caùc khu vöïc, toái öu hoùa quan heä cung - caàu trong boái caûnh maát caân ñoái Cung- Caàu (vì vieäc bình oån giaù caû thò tröôøng, chaéc chaén Nhaø nöôùc vaãn giao cho VICEM ñaûm nhieäm). - 131 - Ba laø : Tìm cho mình nhöõng thò tröôøng xuaát khaåu môùi. Caàn tìm hieåu roõ thò tröôøng xuaát khaåu vaø xeùt ñeán naêng löïc cuûa baûn thaân ñeå ñaït hieäu quaû nhaát. Boán laø: Tieáp tuïc chöông trình ñoåi môùi doanh nghieäp ñaõ ñöôïc Chính phuû pheâ duyeät, tieán haønh coå phaàn hoùa moät soá coâng ty thaønh vieân, keát hôïp huy ñoäng theâm voán töø caùc nguoàn khaùc ñeå ñaûm baûo ñuû voán cho nhu caàu thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån. Naêm laø : VICEM caàn nhanh choùng öùng duïng coâng ngheä thoâng tin trong quaù trình quaûn lyù saûn xuaát - kinh doanh, caàn coù chính saùch khuyeán khích, coù theå thuùc eùp caùc ñôn vò thaønh vieân khaån tröông thöïc hieän chöông trình naøy. Saùu laø : VICEM caàn taùi caáu truùc doanh nghieäp ñeå giuùp VICEM thöïc söï trôû thaønh moät toå chöùc thoáng nhaát, cho pheùp ñoäi nguõ quaûn lyù cuûa VICEM taäp trung vaøo ngaønh saûn xuaát - kinh doanh chuû choát. 3.5. Moät soá kieán nghò Ñeå trieån khai thöïc hieän hieäu quaû caùc giaûi phaùp ñeà xuaát treân, khoâng chæ moät mình VICEM coù theå trieån khai maø caàn phaûi coù söï phoái hôïp cuûa raát nhieàu cô quan Boä, ngaønh khaùc. Vì theá, luaän aùn coù moät soá kieán nghò caùc cô quan, ñôn vò, toå chöùc phoái hôïp thöïc hieän nhö sau: 3.5.1 Kieán nghò Nhaø nöôùc vaø Chính phuû Moät laø : Quoác hoäi caàn boå sung vaø hoaøn thieän heä thoáng luaät ñeå taïo moät haønh lang phaùp lyù roõ raøng, minh baïch. Ñaëc bieät laø hoaøn thieän luaät caïnh tranh vaø kieåm soaùt ñoäc quyeàn nhaèm taïo moät “saân chôi bình ñaúng” cho caùc doanh nghieäp Hai laø : Chính phuû caàn tieán haønh maïnh meõ coâng taùc coå phaàn hoùa vôùi quy moâ lôùn hôn. Trong giai ñoaïn 2011 – 2015, caàn tieán haønh coå phaàn hoùa heát caùc nhaø maùy saûn - 132 - xuaát xi maêng cuûa VICEM, ngoaøi vieäc giaûi quyeát moät phaàn nhu caàu voán thì coøn laø bieän phaùp ñeå ñoåi môùi quan heä saûn xuaát – kinh doanh trong tình hình môùi Ba laø : Chính phuû tieáp tuïc hoã trôï Boä Xaây döïng hoaøn thieän Quy hoaïch phaùt trieån ngaønh xi maêng Vieät Nam phuø hôïp vôùi tình hình thöïc teá. Xaây döïng chöông trình öu tieân ñaàu tö, ñaùp öùng yeâu caàu hoäi nhaäp AFTA vaø hoäi nhaäp theá giôùi. Ñoàng thôøi Chính phuû phaûi kieân quyeát hôn nöõa trong vieäc caáp pheùp ñaàu tö, ñaûm baûo ñaàu tö theo ñuùng quy hoaïch ñaõ ñöôïc pheâ duyeät, traùnh pheâ duyeät boå sung, “nhaûy duø” döï aùn. Loaïi boû nhöõng döï aùn ñaàu tö coâng ngheä thaáp, laïc haäu. Boán laø : Kieán nghò Chính phuû boû cô cheá quaûn lyù giaù traàn, khoáng cheá giaù saøn ñeå taêng cöôøng söùc caïnh tranh cho caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc, nhaát laø giai ñoaïn coù söï thaâm nhaäp cuûa xi maêng caùc nöôùc trong khu vöïc. Töøng böôùc cho pheùp caùc coâng ty ñöôïc töï quyeát ñònh giaù baùn phuø hôïp vôùi ñoøi hoûi cuûa thò tröôøng. Naêm laø : C hính phuû cuõng phaûi coù nhöõng cheá taøi yeâu caàu caùc lieân doanh nöôùc ngoaøi thöïc hieän ñuùng cam keát trong döï aùn lieân doanh (ví duï phaûi xuaát khaåu 30% saûn löôïng) ñeå giuùp cho caùc doanh nghieäp trong nöôùc khoâng bò ñoäng, khoâng bò baét cheït khi caùc lieân doanh cöù “cam keát moät ñaèng, laøm moät neûo” Saùu laø : Saûn xuaát xi maêng laø ngaønh coâng nghieäp coù suaát ñaàu tö cao, toång voán ñaàu tö lôùn, thôøi gian thu hoài voán daøi. Nhaø nöôùc caàn coù moät heä thoáng chính saùch öu ñaõi veà laõi suaát voán vay ñaàu tö xi maêng; veà vieäc Ngaân haøng baùn ngoaïi teä theo nhu caàu thanh toaùn baèng ngoaïi teä ñoái vôùi caùc nhaø maùy saûn xuaát xi maêng. Baûy laø : Nhaø nöôùc caàn phaûi quan taâm thoûa ñaùng ñeán coâng taùc xuùc tieán thöông maïi, coù chính saùch hoã trôï xuaát khaåu maïnh, trong ñoù caàn öu tieân giaûm thueá xuaát khaåu vaø - 133 - coù caùc öu ñaõi khaùc cho caùc doanh nghieäp ñeå thaâm nhaäp vaøo thò tröôøng caùc nöôùc trong khu vöïc vaø theá giôùi. Taùm laø : Chính phuû öu tieân ñaûm baûo nguoàn naêng löôïng ñieän vaø taïo ñieàu kieän thuaän lôïi (veà cô cheá hoã trôï, thueá suaát…) ñeå caùc doanh nghieäp saûn xuaát xi maêng coù theå nhaäp khaåu than trong thôøi gian tôùi. Khuyeán khích caùc doanh nghieäp söû duïng ña daïng nguoàn naêng löôïng Chín laø : Chính phuû neân coù chính saùch hoã trôï ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc cho caùc doanh nghieäp xi maêng, ñaëc bieät laø ñaøo taïo ngheà. Hoã trôï voán vaø coù chính saùch khuyeán khích caùc doanh nghieäp xi maêng ñoåi môùi coâng ngheä, aùp duïng tieán boä khoa hoïc vaø coâng ngheä thoâng tin 3.5.2 Kieán nghò caùc Boä vaø Hieäp hoäi Xi maêng Vieät Nam * Vôùi Boä Xaây döïng. - Caên cöù vaøo ñònh höôùng chieán löôïc phaùt trieån cuûa ngaønh Xi maêng Vieät Nam, ñeà ra caùc chöông trình muïc tieâu ñeå taäp trung nguoàn löïc thöïc hieän trong töøng giai ñoaïn. Caùc chöông trình seõ ñoùng vai troø chuû ñaïo, giuùp ngaønh xi maêng Vieät Nam vaø VICEM hoaøn thaønh muïc tieâu phaùt trieån toång theå cuûa mình. - Giao nhieäm vuï cho Ban soaïn thaûo quy hoaïch phaùt trieån ngaønh Xi maêng Vieät Nam vaø Vuï Vaät lieäu Xaây döïng - Boä Xaây döïng phoå bieán noäi dung ñònh höôùng chieán löôïc phaùt trieån cuûa ngaønh cho caùc doanh nghieäp, thöôøng xuyeân caäp nhaät thoâng tin vaø soá lieäu hoaït ñoäng cuûa ngaønh, coâng boá treân website cuûa Boä. - Vuï Vaät lieäu Xaây döïng - Boä Xaây döïng vaø Ban soaïn thaûo quy hoaïch phaùt trieån ngaønh Xi maêng Vieät Nam, Hieäp hoäi Xi maêng Vieät Nam coù nhieäm vuï giaùm saùt - 134 - quaù trình thöïc hieän ñaàu tö theo ñuùng quy hoaïch phaùt trieån ngaønh xi maêng Vieät Nam ñöôïc Chính phuû pheâ duyeät. * Vôùi caùc cô quan, Boä khaùc. - Boä giaùo duïc vaø Ñaøo taïo chuû trì, phoái hôïp vôùi Boä Xaây döïng laäp chöông trình ñaøo taïo, taùi ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc, ñaëc bieät laø nhaân löïc kyõ thuaät ñeå ñaùp öùng yeâu caàu phaùt trieån cuûa ngaønh xi maêng Vieät Nam trong töông lai. - Boä Khoa hoïc Coâng ngheä laäp phöông aùn toå chöùc nghieân cöùu khoa hoïc theo höôùng keá thöøa caùc kyõ thuaät coâng ngheä tieân tieán treân theá giôùi. Chuù troïng vieäc öùng duïng khoa hoïc coâng ngheä vaøo moâi tröôøng thöïc teá. - Boä Taøi chính (cuïc quaûn lyù giaù) phoái hôïp vôùi Boä Xaây döïng xaây döïng phöông aùn cô caáu laïi giaù ñieän, than vaø giaù baùn linh hoaït cho ngaønh xi maêng Vieät Nam. Xaây döïng caùc chính saùch khuyeán khích doanh nghieäp xi maêng trong nöôùc phaùt trieån. Ñaëc bieät khuyeán khích vaø coù loä trình coå phaàn hoùa caùc doanh nghieäp xi maêng Nhaø nöôùc ñeå naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp xi maêng. * Vôùi Hieäp hoäi Xi maêng Vieät Nam Hieäp hoäi Xi maêng Vieät Nam caàn phaûi laø trung taâm cung caáp thoâng tin chính xaùc cho caùc doanh nghieäp xi maêng vaø laøm toát hôn vai troø tö vaán, ñònh höôùng cho caùc doanh nghieäp lieân keát, phoái hôïp nhaèm vöøa taïo moâi tröôøng caïnh tranh laønh maïnh vöøa taïo ñieàu kieän ñeå caùc doanh nghieäp hoïc taäp laãn nhau, phaùt huy theá maïnh ñeå cuøng taïo neân söùc maïnh cuûa ngaønh Xi maêng Vieät Nam. Muoán laøm ñöôïc ñieàu naøy, Hieäp hoäi Xi maêng Vieät Nam caàn tích cöïc thu thaäp thoâng tin, nghieân cöùu thò tröôøng trong vaø ngoaøi nöôùc, toå chöùc nhieàu cuoäc hoäi thaûo trao ñoåi vaø phoå bieán kinh nghieäm cho caùc coâng ty xi maêng thaønh vieân. - 135 - Toùm taét chöông 3 Trong chöông 3, luaän aùn ñaõ trình baøy caùc vaán ñeà chính sau : - Xaùc ñònh quan ñieåm chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam veà: Chuû tröông phaùt trieån; Vò trí cuûa VICEM; Phöông thöùc ñaàu tö ; Coâng ngheä; Quy moâ coâng suaát; Boá trí quy hoaïch; Huy ñoäng voán; Cô cheá phoái hôïp lieân ngaønh - Xaùc ñònh söù meänh, muïc tieâu ñònh tính, muïc tieâu ñònh löôïng cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020 - Xaây döïng Ma traän SWOT ñeå xaùc ñònh caùc chieán löôïc coù theå löïa choïn. Tieáp theo laø söû duïng Ma traän ñònh löôïng QSPM ñeå löïa choïn phöông aùn chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020. - Trong chöông 3, taùc giaû ñaõ ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp nhaèm thöïc hieän chieán löôïc ñeà ra nhö: Caùc giaûi phaùp taäp trung phaùt trieån thò tröôøng trong nöôùc vaø xaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi; Caùc giaûi phaùp phaùt trieån saûn xuaát keát hôïp vôùi phaùt trieån caùc dòch vuï giaù trò gia taêng; Caùc giaûi phaùp veà cô cheá chính saùch; Caùc giaûi phaùp veà huy ñoäng voán; Caùc giaûi phaùp veà phaùt trieån nguoàn nhaân löïc; Caùc giaûi phaùp veà phaùt trieån khoa hoïc coâng ngheä – ñieän toaùn. - Trong chöông naøy, taùc giaû cuõng ñaõ ñöa ra moät soá kieán nghò vôùi Nhaø nöôùc vaø Chính phuû, vôùi caùc Boä, vôùi Hieäp hoäi Xi maêng Vieät Nam nhaèm giuùp cho vieäc trieån khai thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñaït ñöôïc keát quaû toát vaø coù giaù trò thöïc tieãn cao. Giuùp cho Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ngaøy caøng phaùt trieån maïnh, beàn vöõng, hoaøn thaønh toát söù meänh, nhieäm vuï maø Nhaø nuôùc vaø Chính phuû giao. - 136 - PHAÀN KEÁT LUAÄN Xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020 laø nhaèm ñaûm baûo thoûa maõn nhu caàu xi maêng cho coâng cuoäc coâng nghieäp - 137 - hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc vaø ñeå VICEM coù khaû naêng caïnh tranh vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø theá giôùi. - Veà quan ñieåm phaùt trieån: Phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam thaønh moät Toång coâng ty coâng nghieäp vaät lieäu xaây döïng haøng ñaàu, coù vò trí quan troïng ñaëc bieät trong vieäc goùp phaàn xaây döïng cô sôû haï taàng xaõ hoäi. Noù seõ coù ñoùng goùp lôùn cho ngaân saùch Nhaø nöôùc, coù khaû naêng giaûi quyeát nhieàu vieäc laøm cho xaõ hoäi, goùp phaàn naâng cao ñôøi soáng ngöôøi lao ñoäng, coù khaû naêng thu huùt lôùn voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø ñuû söùc caïnh tranh treân thò tröôøng xi maêng quoác teá ñeå xuaát khaåu, thu ngoaïi teä cho quoác gia. Nhö vaäy, VICEM trong töông lai phaûi laø Toång coâng ty quan troïng daãn daét ngaønh xi maêng Vieät Nam trôû thaønh ngaønh kinh teá muõi nhoïn vaø quan troïng cuûa quoác gia. - Quan ñieåm veà ñaàu tö : Ñaàu tö caùc nhaø maùy xi maêng phaûi ñaûm baûo hieäu quaû kinh teá xaõ hoäi, saûn phaåm coù söùc caïnh tranh cao, söû duïng hôïp lyù nguoàn taøi nguyeân, baûo veä moâi tröôøng sinh thaùi, di tích lòch söû vaên hoùa vaø an ninh quoác phoøng - Veà muïc tieâu phaùt trieån : Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam tieáp tuïc ñaàu tö phaùt trieån ñeå duy trì vò theá chi phoái, daãn daét ngaønh xi maêng, ñöa ngaønh xi maêng Vieät Nam trôû thaønh ngaønh kinh teá lôùn trong neàn kinh teá quoác daân vaø nhanh choùng chieám lónh thò tröôøng xi maêng Ñoâng Nam AÙ. VICEM seõ tieáp tuïc laáy saûn xuaát - kinh doanh xi maêng laø ngaønh saûn xuaát - kinh doanh coát loõi vaø chæ trieån khai ña daïng hoùa caùc ngaønh ngheà lieân quan ñeán xi maêng phuø hôïp vôùi tieàm löïc cuûa VICEM vaø chuû tröông cuûa Chính phuû. VICEM noã löïc thoûa maõn khaùch haøng toái ña vaø xaây döïng thöông hieäu VICEM trôû thaønh thöông hieäu ñöôïc löïa choïn, thöông hieäu ñöôïc tin caäy trong khu vöïc ASEAN vaø Chaâu AÙ baèng caùch chæ cung caáp caùc saûn phaåm vaø dòch vuï chaát löôïng vöôït troäi. - 138 - - Muïc tieâu cuï theå : Naâng cao saûn löôïng saûn xuaát vaø duy trì vò trí soá 1 taïi thò tröôøng Vieät Nam; Thöïc hieän toát vai troø caân ñoái cung - caàu vaø bình oån thò tröôøng xi maêng Vieät Nam; Toái öu hoùa saûn xuaát thoâng qua vieäc tieâu chuaån hoaù caùc chæ tieâu vaän haønh saûn xuaát; Thöïc hieän chieán löôïc veà nguoàn nguyeân lieäu vaø nhieân lieäu chính nhaèm ñaûm baûo oån ñònh caùc yeáu toá ñaàu vaøo trong töông lai; Saép xeáp toái öu hoaù heä thoáng phaân phoái; Ñaåy maïnh xuùc tieán thöông maïi vaø tieáp thò quoác teá ñeå taän duïng caùc cô hoäi xuaát khaåu; Thöïc hieän caùc chöông trình ñaøo taïo caàn thieát, ñaøo taïo naâng cao trình ñoä caùn boä coâng nhaân vieân vôùi muïc tieâu ngang taàm quoác teá; Ñaûm baûo ñuû voán ñaàu tö ñeå trieån khai caùc phöông aùn chieán löôïc ñeà ra. Vieäc nghieân cöùu ñeà taøi “Xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2020” ñaõ giuùp mang laïi moät soá keát quaû nhaát ñònh cho Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam nhö sau: Muoán phaùt trieån beàn vöõng trong töông lai, Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam caàn phaûi coù moät ñònh höôùng chieán löôïc phaùt trieån hôïp lyù treân cô sôû phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm, moâi tröôøng kinh teá ñaát nöôùc vaø xu theá toaøn caàu hoùa. Chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam phaûi höôùng troïng taâm vaøo vieäc thöïc hieän chieán löôïc coâng nghieäp hoùa – hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc. Ñeå thöïc hieän muïc tieâu chieán löôïc treân, luaän aùn ñaõ giaûi quyeát moät soá vaán ñeà veà lyù luaän vaø thöïc tieãn sau: - Heä thoáng hoùa cô sôû lyù thuyeát, caùc baèng chöùng nghieân cöùu vaø thöïc hieän veà chieán löôïc vaø quaûn trò chieán löôïc phaùt trieån saûn xuaát - kinh doanh xi maêng treân theá giôùi vaø ôû Vieät Nam. - Ñuùc keát caùc baøi hoïc kinh nghieäm veà chieán löôïc phaùt trieån saûn xuaát - kinh doanh xi maêng taïi caùc nöôùc ASEAN vaø Vieät Nam. - 139 - - Quaùn trieät vaø vaän duïng chuû tröông, chính saùch cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc veà phaùt trieån taêng toác ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam vaø cuûa VICEM trong ñieàu kieän hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. - Döï baùo moâi tröôøng saûn xuaát - kinh doanh vaø caân ñoái cung - caàu ñeå tìm ra nhöõng cô hoäi vaø chæ baùo nhöõng thaùch thöùc cuûa Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam. Ñaùnh giaù thöïc traïng, phaân tích ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam vaø ñöa ra caùc giaûi phaùp thöïc hieän muïc tieâu chieán löôïc phaùt trieån ñeán naêm 2020, döïa treân vieäc xaùc ñònh caùc muïc tieâu vaø quan ñieåm xaây döïng giaûi phaùp. - Ñeà xuaát caùc kieán nghò ñoái vôùi Nhaø nöôùc, vôùi Boä Xaây döïng, caùc Boä lieân quan. Kieán nghò vôùi Hieäp hoäi Xi maêng Vieät Nam ñeå caùc giaûi phaùp coù ñieàu kieän thöïc hieän moät caùch khaû thi vaø hieäu quaû. Keát quaû sau cuøng coù giaù trò thöïc tieãn cao nhaát cuûa ñeà taøi laø thoâng qua vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Toång Coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam, goùp phaàn phaùt trieån beàn vöõng Toång Coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam theo höôùng coâng nghieäp hoùa – hieän ñaïi hoùa vaø hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Chieán löôïc phaùt trieån Toång Coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam seõ goùp phaàn ñöa Toång Coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam ngaøy caøng lôùn maïnh, taïo ñieàu kieän cho Toång Coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam hoaøn thaønh ñöôïc söù meänh cuûa mình, giuùp phaùt trieån nhanh cô sôû haï taàng phuïc vuï nhu caàu kinh teá - xaõ hoäi, thu huùt nguoàn voán ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc ngaøy caøng cao vaø coù hieäu quaû. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO - 140 - TAØI LIEÄU THAM KHAÛO TIEÁNG VIEÄT 1. Alfred D. Chandler, W.Chan Kim, 2008. Chiến lược kinh doanh hiệu quả, Haø noäi : NXB tri thức. 2. Buøi Vaên Ñoâng,1998. Strategy and business Policy. Haø noäi : NXB Thoáng keâ. 3. Cynthia A. Mongomery, 2007. Chieán löôïc vaø saùch löôïc kinh doanh. Haø Noäi: NXB thoáng keâ 4. Ñaøo Duy Huaân, 2007. Quaûn trò chieán löôïc toaøn caàu hoùa kinh teá . Haø Noäi: NXB Thoáng keâ 6. Đoàn Thị Hồng Vân, 2011. Quản trị chiến lược. Tp. Hoà Chí Minh: NXB Toång hôïp Thaønh phoá Hoà Chí Minh 7. Baùo caùo “Global Cement Report 9th Edition” ñaêng treân Taïp chí xi maêng theá giôùi – thaùng 12 naêm 2011). 8. 25. Hieäp hoäi Xi maêng Nhaät Baûn, 2010, Japanese Cement Association – Döï baùo nhö caàu xi maêng Chaâu AÙ ñeán naêm 1020. 9 Hoäi Vaät lieäu Xaây döïng Vieät Nam, 2009. Coâng nghieäp Vaät lieäu Xaây döïng Vieät Nam nhöõng chaëng ñöôøng phaùt trieån, Haø Noäi, Coâng ty in TTXVN) 10. Michael E. Porter, 1993. Moâ hình 5 aùp löïc caïnh tranh. Haø noäi: NXB Khoa hoïc kyõ thuaät 11. Nghò ñònh soá 08/CP, ngaøy 08/02/1996 cuûa Thuû töôùng Chính phuû pheâ chuaån ñieàu leä toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa Toång coâng ty Xi maêng Vieät Nam. 12. Nguyeãn Ñaêng Khoâi vaø Ñoàng Thò Thanh Phöông, 2007. “Quaûn trò chieán löôïc” Haø noäi : NXB Thoáng keâ - 141 - 13. Nguyeãn Maïnh Phöông, 2011. Xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Coâng ty TNHH moät thaønh vieân coâng trình giao thoâng coâng chaùnh ñeán naêm 2015. Luaän aùn tieán só. Ñaïi hoïc kinh teá Thaønh phoá Hoà Chí Minh 14. Nguyeãn Ngoïc Anh, 1999. Ñeà aùn xaây döïng heä thoáng tieáp thò vaø tieâu thuï saûn phaåm cuûa Coâng ty xi maêng Haø Tieân 1 trong tình hình môùi. Haø Noäi : NXB Thoáng keâ. 15. Nguyeãn Thò Lieân Dieäp - Phaïm Vaên Nam, 2006. Chieán löôïc vaø chính saùch kinh doanh. Haø Noâi : NXB Lao ñoäng vaø Xaõ hoäi. 16. Nguyeãn Thò Lieân Dieäp, 1998. Chieán löôïc vaø chính saùch kinh doanh. Haø Noäi : NXB Thoáng keâ. 17. Quyeát ñònh soá 308/CP Hoäi ñoàng Chính phuû ban haønh ngaøy 07/09/1979, veà vieäc thaønh laäp Lieân hieäp caùc Xí nghieäp Xi maêng 18. Quyeát ñònh soá 456/BXD-TCL cuûa Boä Xaây döïng ban haønh ngaøy 05/10/1993 veà vieäc ñoåi teân Lieân hieäp caùc xí nghieäp Xi maêng thaønh Toång coâng ty Xi maêng Vieät Nam 19. Quyeát ñònh soá 670/TTg, ngaøy 14/11/1994 cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà vieäc thaønh laäp Toång Coâng ty Xi maêng Vieät Nam. 20. Quyeát ñònh soá 108/2005/QÑ-TTg, ban haønh ngaøy 16/05/2005 cuûa Thuû töôùng Chính phuû, pheâ duyeät “Quy hoaïch phaùt trieån coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam ñeán naêm 2010 vaø ñònh höôùng ñeán 2020”. 21. Quyeát ñònh soá 196/2006/QÑ-TTg, ngaøy 29/08/2006 cuûa Thuû töôùng Chính phuû : Chuyeån Toång coâng ty Xi maêng VN sang hoaït ñoäng theo moâ hình coâng ty meï - con. 22. Quyeát ñònh soá 189/2007/QÑ-TTg, ngaøy 6/12/2007 cuûa Thuû töôùng Chính phuû: ñoåi Toång Coâng ty Xi maêng VN Nam thaønh Toång Coâng ty Coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam 23. Quyeát ñònh soá 1488/QÑ-TTg, ban haønh ngaøy 29/08/2011 cuûa Thuû töôùng Chính phuû, pheâ duyeät “Quy hoaïch phaùt trieån coâng nghieäp xi maêng Vieät Nam giai ñoaïn 2011 - 2020 vaø ñònh höôùng ñeán naêm 2030”. - 142 - 24. Raymond alian - Thietart, 1999. Chieán löôïc doanh nghieäp. Haø Noäi: NXB Thanh nieân 25. Richard Kunh, 2003. Hoaïch ñònh chieán löôïc theo quy trình. Haø Noäi : NXB Khoa hoïc kyõ thuaät. 26. Traàn Nguyeân Vuõ, 2011. Xaây döïng chieán löôïc kinh doanh cuûa coâng ty TNHH saûn xuaát – Thöông Maïi – Dòch vuï Hoàng Höng. Luaän aùn Tieán só. Ñaïi hoïc kinh teá Thaønh phoá Hoá Chí Minh 27. United Nations, Exane BNP Parias Estimates, 1985. Döï baùo nhu caàu xi maêng theá giôùi ñeân naêm 2020 28. Vaên kieän Ñaïi Hoäi Ñaûng laàn thöù X 29. Vuõ Theá Phuù, 2000. Quaûn trò Marketing. Tp Hoà Chí Minh: NXB Ñaïi hoïc Quoác gia Thaønh phoá Hoà Chí Minh 30. Vuõ Thò Ngoïc Phuøng (chuû bieân) vaø coäng söï, 1999. Giaùo trình, Kinh teá Phaùt trieån. Ñaïi hoïc Kinh teá Quoác daân. Haø noäi : NXB Thoáng keâ TAØI LIEÄU THAM KHAÛO TIEÁNG ANH 1. Drumaux, 2000. Management. Universiteù libre de bruxells, Belgium. 2. Fred R. David,2006. Concepts of Strategic Management. MP. Company 3. Hubert M. Blalock,1992. Sosial Statistics. Mc. Graw – Hill 4. James Costantini,1996. Business Strategy. Harvard University ,USA 5. Philip Kotler and other, 1996. Principles of Marketing. Prentice hall international. Inc, sixth edition 1996 6. Smith Arrold,1989. Business Strategy and Policy. HM, Company 7. William M Pride-Ferrell,1999. Marketing Concepts and Strategy, Houghton Million. - 143 - DANH MUÏC CAÙC COÂNG TRÌNH NGHIEÂN CÖÙU 1. “Ñònh höôùng chieán löôïc kinh doanh cuûa coâng ty Xi maêng Haø tieân 1 töø nay ñeán 2010” 2. “Ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh Coâng nghieäp Xi maêng Vieät Nam trong boái caûnh hoäi nhaäp” Taïp chí Phaùt trieån kinh teá , Ñaïi hoïc Kinh teá Hoà Chí Minh,Soá 151 thaùng 5/2003 3. “Road Map for Changes in Cement Price”, Economic Development The HCMC University of Economic – Ministry of Education & Training, Number 127, 3/2005 4. “ Chieán löôïc tieáp thò vaø toå chöùc heä thoáng tieâu thuï cuûa Toång Coâng ty Xi maêng Vieät Nam töø nay ñeán naêm 2010 vaø ñònh höôùng ñeán naêm 2015”. - 144 -