Tài liệu Quản lí sinh viên nội trú Kí túc xá Trường ĐHSP Tp. Hồ Chí Minh (Luận văn thạc sĩ)

i BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH Nguyễn Anh Đài QUẢN LÍ SINH VIÊN NỘI TRÚ KÍ TÚC XÁ TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÍ GIÁO DỤC Thành phố Hồ Chí Minh – 2017 ii BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH Nguyễn Anh Đài QUẢN LÍ SINH VIÊN NỘI TRÚ KÍ TÚC XÁ TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành: Quản lí Giáo dục Mã số: NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. HỒ VĂN LIÊN Thành phố Hồ Chí Minh - 2017 iii MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................................................... vii LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................................... viii BẢNG CHỮ CÁI VIẾT TẮT ...............................................................................................................ix DANH MỤC BẢNG BIỂU .................................................................................................................... x DANH MỤC BIỂU ĐỒ ....................................................................................................................... xii MỞ ĐẦU ................................................................................................................................................. 1 1. Lí do chọn đề tài ............................................................................................................................. 1 2. Mục đích nghiên cứu vấn đề.............................................................................................................. 2 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .................................................................................................. 2 3.1. Khách thể nghiên cứu ................................................................................................................. 2 3.2. Đối tượng nghiên cứu .................................................................................................................. 2 4. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................................................... 3 5. Giả thuyết khoa học ........................................................................................................................... 3 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu ....................................................................................................... 3 7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................................................... 3 7.1. Phương pháp luận.......................................................................................................................... 3 7.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể ................................................................................................ 4 7.3. Nhóm Phương pháp thống kê toán học và xử lý số liệu................................................................ 5 8. Cấu trúc luận văn ............................................................................................................................... 5 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÍ SINH VIÊN Ở KÍ TÚC XÁ TRƯỜNG ĐẠI HỌC6 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu vấn đề........................................................................................ 6 1.1.1. Các nghiên cứu của tác giả nước ngoài về kinh nghiệm quản lí .............................................. 6 1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam ......................................................................................................... 7 1.1.2.1. Những văn bản, nghị quyết, quyết định, quy chế liên quan trực tiếp tới đề tài .............. 7 1.1.2.2. Những luận văn liên quan tới đề tài ........................................................................................ 8 1.1.2.3. Những công trình khoa học các cấp liên quan trực tiếp đến đề tài ................................ 12 iv 1.1.2.4. Những công trình có liên quan tới đề tài ........................................................................... 14 1.2. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................................................... 16 1.2.1. Quản lí, quản lí giáo dục, quản lí nhà trường, quản lí sinh viên .............................................. 16 1.2.2. Kí túc xá sinh viên.................................................................................................................... 23 1.2.3. Quản lí sinh viên nội trú ở Kí túc xá ........................................................................................ 24 1.3. Sinh viên ở Kí túc xá trường đại học ........................................................................................... 25 1.3.1. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ của Kí túc xá trường đại học ....................................................... 25 1.3.2. Đối tượng sinh viên ở Kí túc xá Trường đại học...................................................................... 28 1.4. Quản lí sinh viên ở Kí túc xá Trường đại học............................................................................. 29 1.4.1. Vị trí, vai trò quản lí sinh viên ở Kí túc xá ............................................................................... 29 1.4.2. Cơ sở pháp lí của quản lí sinh viên ở Kí túc xá ................................................................... 30 1.4.3. Mục tiêu, nội dung và chức năng của quản lí sinh viên ở Kí túc xá trường đại học ................ 31 1.4.3.1. Mục tiêu quản lí sinh viên ở Kí túc xá .............................................................................. 31 1.4.3.2. Nội dung quản lí sinh viên ở Kí túc xá.............................................................................. 31 1.4.3.3. Các chức năng quản lí sinh viên ở Kí túc xá ..................................................................... 33 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí sinh viên Kí túc xá trường đại học .................................... 36 1.5.1. Các yếu tố khách quan ............................................................................................................. 36 1.5.1.1. Điều kiện kinh tế - xã hội Việt Nam hiện nay ................................................................... 36 1.5.1.2. Đường lối, chính sách của Nhà nước về giáo dục và đào tạo............................................ 38 1.5.1.3. Tình hình an ninh trật tự tại địa phương của KTX ............................................................ 39 1.5.2. Yếu tố chủ quan ....................................................................................................................... 40 1.5.2.1. Đặc điểm tâm lí của lứa tuổi sinh viên .............................................................................. 40 1.5.2.2. Điểm đặc trưng của sinh viên nội trú ................................................................................ 42 1.5.2.3. Điều kiện tài chính và cơ sở vật chất................................................................................. 44 Tiểu kết chương 1 ................................................................................................................................. 45 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÍ SINH VIÊN NỘI TRÚ Ở KÍ TÚC XÁ TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HỒ CHÍ MINH ................................................................................................. 46 v 2.1. Vài nét về Trường Đại học Sư phạm Tp Hồ Chí Minh.............................................................. 46 2.1.1. Giới thiệu chung ....................................................................................................................... 46 2.1.2. Sứ mạng, mục tiêu của Trường Đại học Sư phạm Tp Hồ Chí Minh ........................................ 46 2.1.3. Cơ cấu tổ chức của Trường Đại học Sư phạm Tp Hồ Chí Minh .............................................. 48 2.2. Cơ cấu tổ chức của Kí túc xá Trường Đại học Sư phạm Tp Hồ Chí Minh .............................. 50 2.2.1. Cơ cấu tổ chức nhân sự ............................................................................................................ 50 2.2.2. Chức năng, nhiệm vụ của các bộ phận quản lí thuộc Kí túc xá................................................ 51 2.3. Mẫu khảo sát và tổ chức khảo sát thực trạng quản lí sinh viên tại Kí túc xá Trường Đại học Sư phạm Tp Hồ Chí Minh ................................................................................................................... 56 2.4. Thực trạng sinh viên ở Kí túc xá trường Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh ............ 60 2.4.1. Hoạt động tiếp nhận sinh viên vào ở Kí túc xá ........................................................................ 60 2.4.2. Các hoạt động của sinh viên ở Kí túc xá ............................................................................ 62 2.4.3. Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ sinh viên ở Kí túc xá .................................................... 65 2.4.4. Thực trạng chấp hành nội quy của sinh viên ở Kí túc xá ......................................................... 67 2.5. Thực trạng quản lí sinh viên tại Kí túc xá trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh......... 68 2.5.1. Nhận thức của cán bộ quản lí, giảng viên và sinh viên về mức độ cần thiết của công tác quản lí sinh viên nội trú .............................................................................................................................. 68 2.5.2. Thực trạng tổ chức, quản lí các hoạt động của sinh viên ở Kí túc xá....................................... 71 2.5.3. Thực trạng các dịch vụ phục vụ sinh viên ở KTX.................................................................... 75 2.5.4. Môi trường an ninh, trật tự và xử lí các tình huống ở Kí túc xá ............................................... 77 2.5.5. Quan hệ của KTX với cộng đồng địa phương.......................................................................... 79 2.6. Đánh giá thực trạng về quản lí sinh viên nội trú tại Kí túc xá .................................................. 81 2.6.1. Những ưu điểm......................................................................................................................... 81 2.6.2. Những hạn chế ......................................................................................................................... 82 2.6.3. Nguyên nhân ............................................................................................................................ 83 TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 ...................................................................................................................... 84 CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÍ SINH VIÊN NỘI TRÚ Ở KÍ TÚC XÁ TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HỒ CHÍ MINH ................................................................................................. 86 3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp quản lí ................................................................................... 86 vi 3.1.1. Đảm bảo tính pháp lý, phù hợp với các quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo và của Nhà trường ................................................................................................................................................. 86 3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn ............................................................................................................. 87 3.1.3. Đảm bảo tính hiệu quả ............................................................................................................. 88 3.1.4. Đảm bảo tính toàn diện ............................................................................................................ 88 3.2. Một số biện pháp quản lí sinh viên nội trú.................................................................................. 88 3.2.1. Nâng cao nhận thức của cán bộ quản lí, nhân viên và sinh viên về KTX ................................ 88 3.2.2. Đổi mới mô hình quản lí KTX Trường ĐHSP TP.HCM ...................................................... 91 3.2.3. Đổi mới phương thức quản lí, tăng cường kế hoạch hóa trong quản lí nhằm nâng cao tính tự chủ của sinh viên ở KTX.................................................................................................................... 92 3.2.4. Tăng cường kiểm tra, đánh giá trên cơ sở các tiêu chí cụ thể để khen thưởng, kỷ luật phù hợp94 2.2.5. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lí sinh viên nội trú................................................. 96 2.2.6. Phát triển các dịch vụ phục vụ sinh viên ở KTX ...................................................................... 98 3.3. Mối quan hệ của các biện pháp .................................................................................................. 100 3.4. Khảo sát tính cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lí đề xuất .................................... 102 3.4.1. Mục đích, phạm vi, đối tượng khảo sát .................................................................................. 102 3.4.2. Kết quả khảo sát ................................................................................................................... 102 TIỂU KẾT CHƯƠNG 3...................................................................................................................... 107 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .................................................................................................... 109 1. Kết luận ........................................................................................................................................... 109 1.1. Về lý luận ................................................................................................................................. 109 1.2. Về thực tiễn .............................................................................................................................. 109 2. Một số khuyến nghị ........................................................................................................................ 110 2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo ............................................................................................. 110 2.2. Đối với Trường Đại học Sư phạm Tp. HCM ........................................................................ 111 DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ................................................................................. 112 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................................. 113 PHỤ LỤC ............................................................................................................................................ 118 vii LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn Thạc sĩ này, tôi đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ của các cá nhân và tập thể. Trước tiên, tôi bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Hồ Văn Liên, Giảng viên hướng dẫn và cũng là người đã tận tình giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và thời gian nghiên cứu đề tài. Tôi chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo trong khoa Khoa học Giáo dục, Trường ĐH Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh. Tôi trân trọng cảm ơn các quý cơ quan đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt quá trình sưu tầm tư liệu như: Thư viện, Trường ĐH Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, Thư viện Quốc gia Việt Nam. Tôi bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới những người thân trong gia đình và bạn bè, đồng nghiệp đã động viên, giúp đỡ về tinh thần - vật chất để tôi có thể hoàn thành được luận văn Thạc sĩ của mình. Tôi xin chân thành cảm ơn tất cả sự giúp đỡ quý báu đó. Tp Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2017 TÁC GIẢ viii LỜI CAM ĐOAN Luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lí giáo dục với đề tài: “Quản lí sinh viên nội trú Kí túc xá Trường Đại học Sư phạm Thành Phố Hồ Chí Minh” được tác giả nghiên cứu lần đầu tiên của riêng tôi. Các trích dẫn, số liệu sử dụng trong luận văn đảm bảo trung thực, có nguồn gốc rõ ràng. Những đánh giá, nhận định, kết luận khoa học do cá nhân tôi nghiên cứu trên cơ sở nguồn tư liệu xác thực. Tp. Hồ Chí Minh, tháng năm 2017 Tác giả Nguyễn Anh Đài ix BẢNG CHỮ CÁI VIẾT TẮT Stt Viết đầy đủ Chữ viết tắt 1 KTX Kí túc xá 2 SVNT Sinh viên nội trú 3 SV Sinh viên 4 GV Giảng viên 5 CBNV Cán bộ nhân viên 6 CBQL Cán bộ quản lý 7 ĐH Đại học 8 ĐHSP Đại học Sư phạm 9 NSVH Nếp sống văn hóa 10 Tp. HCM Thành phố Hồ Chí Minh 11 CNTT Công nghệ thông tin 12 VHVN Văn hóa văn nghệ 13 TDTT Thể dục thể thao 14 QLGD Quản lý giáo dục 15 TB Trung bình x DANH MỤC BẢNG BIỂU Stt Bảng Nội dung Trang 1 Bảng 2.1 Cơ cấu tổ chức các khoa chuyên môn của Trường ĐHSP Tp Hồ Chí Minh 48 2 Bảng 2.2 Các Trung tâm của Trường Đại học Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh 49 3 Bảng 2.3 Phòng ban và các đơn vị tương đương của Trường Đại học Sư phạm Tp Hồ Chí Minh 49 4 Bảng 2.4 Nhận xét của sinh viên về hoạt động tiếp nhận sinh viên vào KTX 61 5 Bảng 2.5 Đánh giá hoạt động tiếp nhận sinh viên vào Kí túc xá của cán bộ, giảng viên Trường Đại học Sư phạm Tp.HCM 62 6 Bảng 2.6 Các hoạt động của sinh viên ở Kí túc xá 63 7 Bảng 2.7 Tình hình sinh viên nội trú vi phạm nội quy Kí túc xá 68 những năm 2014 đến năm 2017 8 Bảng 2.8 Khảo sát HSSV về vai trò, tác dụng của công tác quản lí SVNT 70 9 Bảng 2.9 Đánh giá của cán bộ, giảng viên về hoạt động quản lí Kí túc xá 72 10 Bảng 2.10 Đánh giá của sinh viên về công tác thi đua khen thưởng, kỷ luật của Kí túc xá 73 11 Bảng 2.11 Chất lượng các dịch vụ phục sinh viên trong KTX 76 12 Bảng 2.12 Bạn có suy nghĩ gì sau một thời gian ở KTX? 78 13 Bảng 2.13 Ý kiến đánh giá của bạn về hoạt động quản lí KTX bạn đang ở? 78 xi 14 Bảng 2.14 Đánh giá về các hoạt động phối hợp giữa chính quyền 80 địa phương với Ban Quản lí KTX 15 Bảng 2.15 Những biểu hiện tích cực của sinh viên sống trên địa bàn phường 5, quận 11, Tp. HCM 81 16 Bảng 2.16 Đánh giá tính cần thiết của các biện pháp 103 17 Bảng 2.17 Đánh giá tính khả thi của các biện pháp 105 xii DANH MỤC BIỂU ĐỒ Stt Biểu đồ Nội dung Trang 1 Biểu đồ 1 Phân bố khảo sát theo đối tượng 57 2 Biểu đồ 2 Phân bố khảo sát theo giới tính và năm học của sinh viên 58 3 Biểu đồ 3 Thầy (cô) hãy cho biết mức độ cần thiết đối với công tác QLSV nội trú của Nhà trường 69 4 Biểu đồ 4 Đánh giá của cán bộ, giảng viên về hoạt động quản lí Kí túc xá 73 1 MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực đã từng được khẳng định trong Nghị quyết số 29 của Hội nghị Trung ương 8, khóa XI “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo”. Đây không chỉ là quốc sách hàng đầu, là “chìa khóa” mở ra con đường đưa đất nước phát triển, mà còn là “mệnh lệnh” của cuộc sống. Đến đại hội Đảng XII, Đảng ta tiếp tục chỉ rõ đường lối đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, xác định đây là một kế sách, quốc sách hàng đầu, tiêu điểm của sự phát triển, mang tính đột phá, khai mở con đường phát triển nguồn nhân lực Việt Nam trong thế kỷ XXI, khẳng định triết lý nhân sinh mới của nền giáo dục nước nhà “dạy người, dạy chữ, dạy nghề”. Các văn kiện của Đảng đã chỉ rõ chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo còn thấp so với yêu cầu, nhất là giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp. Hệ thống giáo dục và đào tạo thiếu liên thông giữa các trình độ và các phương thức giáo dục, đào tạo; còn nặng lý thuyết, nhẹ thực hành. Đào tạo thiếu gắn kết với nghiên cứu khoa học, sản xuất kinh doanh và nhu cầu của thị trường lao động; chưa chú trọng đúng mức việc giáo dục đạo đức, lối sống và kỹ năng làm việc. Phương pháp giáo dục, việc thi cử, kiểm tra và đánh giá kết quả còn lạc hậu và thiếu thực chất. Quản lí giáo dục và đào tạo có mặt còn yếu kém. Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục bất cập về chất lượng, số lượng và cơ cấu. Đầu tư cho giáo dục và đào tạo chưa hiệu quả. Chính sách cơ chế tài chính cho giáo dục và đào tạo chưa phù hợp. Cơ sở vật chất - kỹ thuật còn thiếu và lạc hậu, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Giáo dục đại học có một sứ mệnh to lớn, là đào tạo nguồn nhân lực để phát triển đất nước theo yêu cầu của Đảng. Giáo dục đại học không chỉ chú trọng đào tạo kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp mà phải hết sức chú ý đến giáo dục đạo đức, lý tưởng làm người. Muốn vậy nhà trường đại học phải coi trọng công tác quản lí sinh viên và quan tâm đến đời sống sinh viên, coi đây là một nhiệm vụ quan trọng, phức tạp, nặng nề có tác động mạnh mẽ đối với chất lượng đào tạo của các trường đại học. 2 Ngày 27/10/1976 Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định thành lập Trường Đại học Sư phạm, ngôi trường đại học duy nhất khi đó được giao sứ mệnh đào tạo giáo viên Trung học phổ thông cho các tỉnh thành phía Nam. Nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển của nhà trường và nhu cầu của sinh viên ở nội trú, Năm 1983, trường có quyết định thành lập Kí túc xá, là đơn vị trực thuộc trường. Hơn 30 năm hình thành và phát triển, công tác quản lí sinh viên nội trú đã có nhiều đổi mới, nhằm tăng cường các biện pháp quản lí và phục vụ sinh viên, đáp ứng yêu cầu ăn ở, học tập, rèn luyện của sinh viên góp phần đáng kể cho sự phát triển chung của Trường Đại học Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh (ĐHSP Tp. HCM). Cho đến nay đã có một số đề tài nghiên cứu về việc nâng cao hiệu quả công tác quản lí sinh viên nội trú, tuy nhiên việc phân tích, đánh giá hiện trạng và đề ra giải pháp của các đê tài đó chưa đáp ứng được hết những yêu cầu về đào tạo của nhà trường và nhu cầu của xã hội hiện nay. Trong những năm gần đây, Trường ĐH Sư phạm Tp. HCM đã chuyển sang mô hình đào tạo theo tín chỉ; quy mô, chiến lược phát triển của Trường và của Kí túc xá đã có sự thay đổi, yêu cầu công tác quản lí sinh viên nội trú cần có những biện pháp đổi mới để đáp ứng yêu cầu phát triển của nhà trường, của xã hội và đáp ứng nhu cầu của sinh viên nội trú. Là một người trực tiếp làm công tác quản lí sinh viên nội trú, với mong muốn ứng dụng những kiến thức đã được học tập nghiên cứu cũng như với kinh nghiệm của bản thân, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo của trường và hiệu quả quản lí của đơn vị, tôi chọn đề tài nghiên cứu: “Quản lí sinh viên nội trú Kí túc xá Trường ĐHSP Tp. Hồ Chí Minh” làm luận văn thạc sĩ. 2. Mục đích nghiên cứu vấn đề Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và kết quả khảo sát, đánh giá thực trạng quản lí sinh viên nội trú ở Kí túc xá Trường ĐHSP Tp. HCM, luận văn đề xuất các biện pháp quản lí, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo của Trường ĐHSP Tp.HCM. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Công tác quản lí sinh viên tại Trường ĐHSP Tp.HCM 3.2. Đối tượng nghiên cứu Quản lí sinh viên nội trú tại Kí túc xá Trường ĐHSP Tp.HCM 3 4. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lí sinh viên nội trú tại các trường đại học - Khảo sát thực trạng, nguyên nhân ảnh hưởng đến quản lí sinh viên nội trú tại Trường ĐHSP Tp.HCM.. - Đề xuất biện pháp quản lí sinh viên nội trú tại Kí túc xá Trường ĐHSP Tp.HCM. 5. Giả thuyết khoa học Công tác quản lí sinh viên nội trú tại Kí túc xá Trường ĐHSP Tp.HCM đã có nhiều tiến bộ, tuy nhiên vẫn còn những hạn chế về thực hiện các chức năng quản lí. Cần xác định được các biện pháp quản lí phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lí sinh viên nội trú, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo của Trường ĐHSP Tp.HCM. 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu - Luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng thực hiện các nội dung và chức năng quản lí từ đó đề xuất các biện pháp quản lí sinh viên nội trú tại trường ĐHSP Tp. HCM. - Khảo sát thực trạng và sử dụng số liệu từ năm 2015 đến nay 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp luận 7.1.1. Quan điểm hệ thống - cấu trúc Khi nghiên cứu về quản lí sinh viên tại KXT Trường Đại học Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh, tác giả tiến hành nghiên cứu một cách toàn diện, xác định rõ đối tượng cần nghiên cứu. Tác giả xác định mối quan hệ hữu cơ giữa các yếu tố của hệ thống để tìm ra quy luật phát triển từng mặt và toàn bộ công tác quản lí SV. Nghiên cứu quản lí sinh viên nội trú trong mối tương tác với các hiện tượng xã hội khác như: Môi trường xung quanh, đặc điểm tâm lí lứa tuổi, đặc trưng ngành nghề sinh viên theo học. Tác giả trình bày kết quả nghiên cứu khoa học rõ ràng, theo một hệ thống chặt chẽ, có tính logic cao. 4 7.1.2. Quan điểm lịch sử - logic Thực hiện đề tài này, tác giả sử dụng cách tiếp cận quan điểm lịch sử - logic nhằm nghiên cứu vấn đề dựa trên sự hình thành và phát triển của KXT Trường Đại học Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh trong một thời gian, không gian cụ thể. Tác giả sử dụng tài liệu lịch sử, tài liệu tham khảo chuẩn mực, độ tin cậy cao, có giấy phép xuất bản nhằm đưa ra những kết luận Sư phạm khoa học. Tác giả dựa vào xu thế phát triển của lịch sử giáo dục nhằm nghiên cứu thực tiễn giáo dục, tìm ra những khả năng mới dự đoán các khuynh hướng phát triển của các hiện tượng giáo dục, từ đó áp dụng vào công tác quản lí sinh viên, phối hợp với các đơn vị chuyên môn nhằm rèn luyện, đào tạo đội ngũ lao động đáp ứng nhu cầu của xã hội. Dựa vào lịch sử, thiết kế mô hình các biện pháp, các hình thức giáo dục mới phù hợp với xu thế hiện nay. 7.1.3. Quan điểm thực tiễn Khi nghiên cứu về quản lí sinh viên tại KXT Trường Đại học Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh, quan điểm thực tiễn luôn được đặt lên hàng đầu và phải phù hợp các văn kiện của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước, Quy chế của Bộ Giáo dục và Đào tạo, quy định Trường ĐHSP Tp.HCM về công tác quản lí sinh viên. Bản thân tác giả đang công tác tại KTX của nhà trường, công việc hàng ngày là trực tiếp quản lí cán bộ, nhân viên và sinh viên trong khu nội trú, do đó thường xuyên tiếp cận với đối tượng nghiên. Trên cơ sở trực tiếp tiếp xúc với sinh viên nội trú, tác giả nắm rõ đặc điểm tâm lí của từng lứa tuổi, hiểu được những thuận lợi và khó khăn của SV, từ đó đưa ra những biện pháp kích thích tinh thần tự học, rèn luyện bản thân, thực hiện tốt quy định ở KTX của SV, bên cạnh đó cũng như đưa ra những biện pháp đổi mới công tác quản lí sinh viên KTX. 7.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể Cùng với cách tiếp cận các quan điểm nêu trên, sau khi nghiên cứu đối tượng theo trình tự thời gian và nghiên cứu trong một không gian cụ thể, dựa trên tình hình thực tế, chúng tôi tiến hành nghiên cứu cụ thể đối tượng. Đối tượng được nghiên cứu là “Quản lí sinh viên nội trú KTX Trường Đại học Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh”, nghĩa 5 là nghiên cứu toàn bộ các hoạt động của sinh viên nội trú tại KTX, hoạt động tiếp nhận và quản lí sinh viên của Ban Quản lí sinh viên tại KTX, phát phiếu điều tra xã hội, quan sát, phỏng vấn sinh viên nội trú nhằm lấy ý kiến của sinh viên về công tác quản lí sinh viên tại KTX Trường Đại học Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh. Khi phát phiếu phỏng vấn, chúng tôi tập trung chủ yếu là những em sinh viên năm thứ nhất, thứ hai, thứ ba là những sinh viên mới vào ở nội trú và những sinh viên có thời gian ở nội trú lâu dài nhằm tìm ra các nhận đinh, đánh giá một cách khác quan nhất. Đối với cán bộ giảng viên, chúng tôi phát phiếu khảo sát tập trung chủ yếu là những giảng viên của các khoa thường xuyên tham gia giảng dạy tại Kí túc xá và cán bộ quản lí sinh viên tại KTX. Trên cơ sở phân tích những khó khăn và hạn chế trong công tác quản lí sinh viên, chúng tôi đưa ra những biện pháp cụ thể, khắc phục những khó khăn còn tồn tại nhằm đưa KTX phát triển. 7.3. Nhóm Phương pháp thống kê toán học và xử lý số liệu Các dữ liệu thu thập về đánh giá thực trạng công tác quản lí sinh viên nội trú cũng như về giải pháp đề xuất được thống kê và xử lý theo chương trình SPSS (Statistical Package For Social Sciences) trong môi trường Window, phiên bản 11.0 dùng trong nghiên cứu khoa học giáo dục. 8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung luận văn được trình bày trong 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lí sinh viên ở Kí túc xá trường đại học Chương 2: Thực trạng quản lí sinh viên ở Kí túc xá trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh Chương 3: Biện pháp quản lí sinh viên ở Kí túc xá trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh 6 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÍ SINH VIÊN Ở KÍ TÚC XÁ TRƯỜNG ĐẠI HỌC 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Các nghiên cứu của tác giả nước ngoài về kinh nghiệm quản lí Nghiên cứu về tâm lí con người, những tác động tới tâm lí con người và khả năng của con người trong đời sống, ý trí vươn lên vượt qua thử thách của con người, các vấn đề liên quan đến quản lí nhân sự, thành công và những thất bại trong quản lí được nhiều tác giả quan tâm nghiên cứu, mỗi tác giả khai thác ở những khía cạnh khác nhau của một vấn đề, trong đó có những tác giả tiêu biểu như sau. Tác giả Victor Pe’ke’lis với tác phẩm “Rèn luyện tâm linh trí tuệ để nâng cao sức sáng tạo”, do Vũ Liêm – Hải Thanh dịch, được Nxb Thanh Niên xuất bản năm 2001. Nội dung của tác phẩm xoay quanh các vấn đề về con người và khả năng của con người trong quá trình rèn luyện bản thân như: Con người phải biết rõ được vị trí hiện tại của bản thân, biết hướng nghiệp, học cách tự rèn luyện bản thân và chủ động sáng tạo trong công việc cũng như trong cuộc sống. Tác giả đề ra một số phương pháp kích thích khả năng tiềm ẩn trong con người và bí quyết thành công sau những lần thất bại. Thông qua cuốn sách, tác giả luận văn học hỏi được một số phương pháp trong vấn đề rèn luyện và tu dưỡng sinh viên nội trú như vấn đề về tâm lí lứa tuổi, đặc trưng nghề nghiệp từ đó đưa các những biện pháp rèn luyện sinh viên phù hợp với đặc trưng của sinh viên Sư phạm. Tác giả Harold Koontz, Cyril O’konnell, Heinz Weihrich cho ra đời quyển sách với tựa đề“Những vấn đề cốt yếu của quản lí”, được Nxb Khoa học và Kĩ thuật xuất bản năm 2004. Tác phẩm nghiên cứu về những vấn đề cơ bản trong quản lí như: Nghệ thuật chọn người, sử dụng con người trong công việc, các hình thức quản lí đạt hiệu quả và những điều tối kỵ trong quản lí cần tránh. Thông qua cuốn sách, tác giả luận văn có thể đúc rút những bài học thực tiễn trong công tác quản lí Kí túc xá nơi mình đang làm việc. Các tác giả Brian E.Becker – Mark A.Huselid với tác phẩm “Sổ tay người quản lí nhân sự” do Nhân Văn biên dịch, được Nxb Tp.Hồ Chí Minh xuất bản năm 2004. Công trình viết về những vấn đề liên quan đến quản lí nhân sự, trong đó tập trung vào 7 các vấn đề như ảnh hưởng chiến lược kinh tế đối với nguồn nhân lực, những yếu tố thành lập một đội ngũ nhân sự có chất lượng cao, phân tích giá trị đầu tư nhân lực, nguyên tắc quản lí nhân sự, củng cố hệ thống quản lí nhân sự… thông qua tác phẩm, tác giả có thêm kiến thức về một số vấn đề trong quản lí con người, quản lí sinh viên, những nguyên tắc trong quản lí sinh viên nội trú, từ đó đưa ra phương hướng và chiến lược cụ thể trong công tác quản lí sinh viên nội trú nhằm xây dựng một KTX an toàn, văn minh và hiện đại. Từ những tác phẩm nêu trên, cho phép tác giả luận văn kế thừa về cách tiếp cận nghiên cứu vấn đề, những nghiên cứu về khả năng của con người, ý trí của con người và những vấn đề trong quản lí nhân sự. Giúp tác giả có thêm kiến thức về tâm lí con người, tâm lí lứa tuổi, để từ đó đưa ra những hướng đi mới trong công tác quản lí nhân sự, quản lí sinh viên tại KTX Trường ĐH Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh đạt hiệu quả cao. 1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam 1.1.2.1. Những văn bản, nghị quyết, quyết định, quy chế liên quan trực tiếp tới đề tài Thực hiện đề tài này, tác giả dựa trên những văn bản, nghị quyết, quyết định, quy chế của Bộ Giáo dục và đào tạo cũng như của Trường Đại học Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh về quản lí sinh viên nội trú như sau: Quyết định số 426/QĐ-TTg ngày 27/10/1976 của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Trường Đại học Sư phạm Tp. HCM. Thông tư Liên tịch số 07/TTLT-BGDĐT-BNV ngày 15/4/2009 của Bộ GD – ĐT và Bộ Nội vụ hướng dẫn thực hiện quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về việc thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế đối với đơn vị sự nghiệp công lập giáo dục và đào tạo. Bộ GD&ĐT ban hành “Quy chế HSSV nội trú các trường ĐH, CĐ, TCCN” (Quyết định số 2137/GD-ĐT ngày 29/6/1997), quy định rõ trách nhiệm và quyền hạn của các Trường ĐH, CĐ trong việc tổ chức quản lí khu nội trú; quyền và nghĩa vụ của HSSV trong các khâu liên quan đến việc ăn, ở, học tập, sinh hoạt... trong khuôn viên nội trú của trường. Quyết định số 41/2002/QĐ-BGD&ĐT ngày 18/10/2002, về việc sửa đổi, bổ 8 sung công tác HSSV nội trú và đã ban hành Thông tư số 27/2011/TT-BGD&ĐT ngày 26/7/2011, về việc ban hành Quy chế công tác HSSV nội trú tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, thay thế cho Quy chế công tác HSSV nội trú trong các trường ĐH, CĐ, Trung học chuyên nghiệp và dạy nghề đã ban hành năm 1997. Quy chế tổ chức và hoạt động Trường Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh ban hành kèm theo Quyết định số 536/QĐ-ĐHSP ngày 26/3/2013 của Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Tp. HCM. Quy định đối với sinh viên ở nội trú tại Kí túc xá Trường Đại học Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh (Ban hành kèm theo Quyết định số 2052/QĐ-ĐHSP ngày 09/9/2015 của Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh). Chỉ thị 40/ TW của Ban Bí thư trung ương Đảng (2004), Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục. Luật Giáo dục của Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam số 38/2005/QH11 ngày 14 tháng 6 năm 2005. Bộ GD&ĐT (2007), Ban hành quyết định về tiêu chí đánh giá chất lượng giáo dục trường đại học, số 65/2007/BGDĐT. Quy định Tổ chức hoạt động văn hóa cho học sinh, sinh viên trong các cơ sở giáo dục Đại học và Trung cấp chuyên nghiệp do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành năm 2011 ban hành năm 2008. Nghị quyết hội nghị trung ương 8 khóa XI, về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, số 29-NQ/TW, ngày 4/11/2013. 1.1.2.2. Những luận văn liên quan tới đề tài Trong giáo dục Đại học, cùng với công tác giảng dạy về chuyên môn, giáo dục nếp sống cho sinh viên là một trong những yếu tố rất quan trọng tác động không nhỏ tới sự phát triển và hoàn thiện nhân cách của người học. Nghiên cứu về công tác quản lí sinh viên nội trú tại Kí túc xá ở các Trường Đại học trong nước Việt Nam là đề tài được nhiều tác giả quan tâm trong những năm gần đây, mỗi tác giả nghiên cứu ở những vấn đề khác nhau, điển hình có một số luận văn như sau: Tác giả Đinh Thị Tuyết Mai, “Các biện pháp tăng cường quản lí đời sống sinh viên nội trú Đại học Quốc gia Hà Nội”, luận văn Thạc sỹ Khoa học Giáo dục năm