Tài liệu Quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, TP. Hồ Chí Minh (Luận văn thạc sĩ)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH Nguyễn Thị Thanh Hoa QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON TƢ THỤC QUẬN GÒ VẤP, TP. HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Thành phố Hồ Chí Minh - 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH Nguyễn Thị Thanh Hoa QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON TƢ THỤC QUẬN GÒ VẤP, TP. HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành : Quản lí giáo dục Mã số : 60 14 01 14 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGUYỄN SỸ THƢ Thành phố Hồ Chí Minh - 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân, xuất phát từ yêu cầu phát sinh trong công việc hiện tại để hình thành hướng nghiên cứu. Các số liệu có nguồn gốc rõ ràng, tuân thủ đúng nguyên tắc và kết quả trình bày trong luận văn được thu thập trong quá trình nghiên cứu là trung thực, chưa từng được công bố trước đây. Tp. Hồ Chí Minh, tháng 09 năm 2017 Tác giả luận văn Nguyễn Thị Thanh Hoa LỜI CẢM ƠN Đề tài “Quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh” là một nội dung của khoa học quản lý giáo dục cũng là kết quả của quá trình nghiên cứu của tác giả sau thời gian được học tập nghiên cứu tại Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh; Để có được kết quả này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Nguyễn Sỹ Thư, đã tận tình hướng dẫn cho tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn này. Xin trân trọng cảm ơn ban lãnh đạo Khoa Khoa học giáo dục; các thầy cô giáo đã trực tiếp giảng dạy, hướng dẫn tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình học tâp, nghiên cứu. Xin trân trọng cảm ơn Hội đồng khoa học trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, Phòng sau đại học đã tạo mọi điều kiện và góp nhiều ý kiến quý báu cho luận văn này. Xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ của Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Gò Vấp; ban giám hiệu các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp và toàn thể đồng nghiệp đã nhiệt tình, tạo mọi điều kiện cung cấp thông tin cho tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu. Dù đã có rất nhiều cố gắng, nhưng luận văn không tránh khỏi thiếu sót. Rất mong nhận được sự chỉ dẫn, góp ý quý báu của các thầy cô giáo và các bạn đồng nghiệp. Trân trọng cảm ơn! Tp. Hồ Chí Minh, tháng 09 năm 2017 Tác giả luận văn Nguyễn Thị Thanh Hoa MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các chữ viết tắt Danh mục các bảng Danh mục các biểu đồ Danh mục các sơ đồ MỞ ĐẦU ...................................................................................................................... 1 Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON..................................................................... 6 1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu .......................................................................... 6 1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài............................................................................ 8 1.2.1. Quản lý ............................................................................................................8 1.2.2. Quản lý giáo dục ........................................................................................... 10 1.2.3. Quản lý nhà trường .......................................................................................11 1.2.4. Khái niệm trường mầm non tư thục .............................................................. 12 1.2.5. Khái niệm hoạt động dạy học .......................................................................12 1.2.6. Khái niệm hoạt động dạy học ở trường mầm non ........................................13 1.2.7. Khái niệm quản lý hoạt đông dạy học .......................................................... 13 1.2.8. Khái niệm quản lý hoạt đông dạy học ở trường mầm non ........................... 13 1.3. Trường mầm non tư thục trong hệ thống giáo dục quốc dân ............................. 14 1.3.1. Vị trí ..............................................................................................................14 1.3.2. Nhiệm vụ của trường mầm non tư thục ........................................................ 14 1.3.3. Quyền hạn và trách nhiệm của hiệu trưởng trường mầm non tư thục ..........14 1.4. Hoạt động dạy học ở trường mầm non tư thục ................................................... 15 1.4.1. Bản chất của hoạt động dạy học ...................................................................15 1.4.2. Chủ thể và đối tượng của hoạt động dạy học ...............................................16 1.4.3. Mục tiêu và nhiệm vụ dạy học ở trường mầm non .......................................17 1.4.4. Nội dung dạy học ở trường mầm non tư thục ...............................................17 1.4.5. Hình thức, phương pháp dạy học ở trường mầm non ...................................19 1.4.6. Kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học ở trường mầm non tư thục ...............21 1.5. Nội dung quản lý hoạt đông dạy học ở trường mầm non tư thục ....................... 22 1.5.1. Quản lý việc xây dựng kế hoạch và chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động dạy học ở trường mầm non tư thục .....................................................23 1.5.2. Quản lý thực hiện mục tiêu, nội dung chương trình dạy học cho trẻ ở trường mầm non tư thục ...............................................................................25 1.5.3. Quản lý hoạt động dạy học trên lớp của giáo viên ở trường mầm non tư thục...........................................................................................................27 1.5.4. Quản lý bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên mầm non tư thục ...............................................................................................................29 1.5.5. Giám sát, kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học ở trường mầm non tư thục ...............................................................................................................30 1.5.6. Quản lý hoạt động học của trẻ ở trường mầm non tư thục ........................... 31 1.5.7. Quản lý các điều kiện cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi ở trường mầm non tư thục....................................................................................................32 1.6. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt đông dạy học ở trường mầm non. ..................................................................................................................... 33 1.6.1. Các yếu tố khách quan ..................................................................................33 1.6.1. Các yếu tố chủ quan .....................................................................................34 Tiểu kết chương 1 .......................................................................................................... 35 Chƣơng 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON TƢ THỤC QUẬN GÒ VẤP, TP. HỒ CHÍ MINH ................................................................................................ 36 2.1. Khái quát chung về giáo dục mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh .................................................................................................................... 36 2.1.1. Quy mô, cơ cấu mạng lưới trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ................................................................................................ 36 2.1.2. Chất lượng giáo dục mầm non tại các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ...........................................................................37 2.1.3. Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ........................................................... 38 2.1.4. Điều kiện cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi mầm non ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ...............................................39 2.2. Khái quát về quá trình khảo sát thực trạng ......................................................... 39 2.2.1. Mục đích khảo sát ......................................................................................... 39 2.2.2. Nội dung khảo sát ......................................................................................... 39 2.2.3. Đối tượng và phương pháp khảo sát ............................................................. 40 2.2.4. Xử lý kết quả khảo sát ..................................................................................40 2.3. Thực trạng hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ........................................................................................ 40 2.3.1. Thực trạng về đội ngũ cán bộ quản lý, đội ngũ giáo viên dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh........................... 40 2.3.2. Thực trạng hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh .................................................................................43 2.3.3. Đánh giá chung về thực trạng hoạt động dạy ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ........................................................... 46 2.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh .................................................................................. 48 2.4.1. Mẫu nghiên cứu, thang đánh giá mức độ thực hiện nội dung quản lý hoạt động dạy ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ......................................................................................................48 2.4.2. Thực trạng quản lý xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò vấp ..................................49 2.4.3. Thực trạng quản lý thực hiện mục tiêu, nội dung chương trình dạy học cho trẻ ở trường mầm non tư thục ................................................................ 51 2.4.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học trên lớp của giáo viên ở trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ......................................53 2.4.5. Thực trạng quản lý bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ......................................55 2.4.6. Thực trạng quản lý giám sát, kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học ở trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh........................... 57 2.4.7. Thực trạng quản lý hoạt động học của trẻ ở trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh...................................................................58 2.4.8. Thực trạng quản lý các điều kiện cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi phục vụ hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp ...........59 2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ............................................. 61 2.5.1. Ưu điểm ........................................................................................................61 2.5.2. Hạn chế .........................................................................................................62 2.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế ..................................................................64 2.6. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng tới quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò vấp, Tp. Hồ Chí Minh .................................. 65 Tiểu kết chương 2 .......................................................................................................... 67 Chƣơng 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON TƢ THỤC QUẬN GÒ VẤP, TP. HỒ CHÍ MINH ................................................................................................ 68 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ............................................. 68 3.1.1. Đảm bảo tính hệ thống ..................................................................................68 3.1.2. Đảm bảo tính kế thừa ....................................................................................68 3.1.3. Đảm bảo tính thực tiễn..................................................................................68 3.1.4. Đảm bảo tính khả thi.....................................................................................68 3.1.5. Đảm bảo tính hiệu quả ..................................................................................69 3.2. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh .................................................................................. 69 3.2.1. Quản lý xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò vấp ...................................................69 3.2.2. Quản lý thực hiện mục tiêu, nội dung chương trình dạy học cho trẻ ở trường mầm non tư thục quận Gò Vấp ........................................................ 71 3.2.3. Tăng cường quản lý hoạt động dạy học trên lớp của giáo viên ở trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ......................................72 3.2.4. Đổi mới công tác bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ......................................74 3.2.5. Đẩy mạnh công tác giám sát, kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học ở trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh........................... 75 3.2.6. Quản lý hoạt động học của trẻ ở trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh .................................................................................76 3.2.7. Khai thác và sử dụng hiệu quả các điều kiện cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi phục vụ hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp ................................................................................................ 77 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ......................................................................... 78 3.4. Khảo nghiệm nhận thức về tính cần thiết, tính khả thi của các biện pháp đề xuất quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ........................................................................................ 79 3.4.1. Mục tiêu khảo nghiệm ..................................................................................79 3.4.2. Đối tượng, nội dung và phương pháp khảo nghiệm .....................................79 3.4.3. Kết quả khảo nghiệm ....................................................................................79 Tiểu kết chương 3 .......................................................................................................... 83 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................................. 84 TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................................... 88 PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Viết đầy đủ BGH Ban giám hiệu BP Biện pháp CBQL Cán bộ quản lý CNTT Công nghệ thông tin CS-GD Chăm sóc – giáo dục CSVC Cơ sở vật chất GD Giáo dục GD&ĐT Giáo dục và Đào tạo GDMN Giáo dục mầm non GV Giáo viên GVMN Giáo viên mầm non GV-NV Giáo viên – nhân viên PGD Phòng Giáo dục QL Quản lý TP. Thành phố DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Quy mô trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ..........36 Bảng 2.2. Số trẻ học tại trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ...........................................................................................................36 Bảng 2.3. Đội ngũ hiệu trưởng các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp ..............40 Bảng 2.4. Thực trạng thâm niên quản lý của đội ngũ hiệu trưởng các trường mầm non quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ................................................41 Bảng 2.5. Trình độ đào tạo, thâm niên công tác của phó hiệu trưởng chuyên môn ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh .......42 Bảng 2.6. Trình độ đào tạo, thâm niên công tác của đội ngũ giáo viên các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ........................ 42 Bảng 2.7. Độ tuổi, thành tích của đội ngũ giáo viên mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ...............................................................................43 Bảng 2.8. Mức độ thực hiện xây dựng kế hoạch dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò vấp, Tp. Hồ Chí Minh .....................................................49 Bảng 2.9. Đánh giá mức độ quản lý việc tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò vấp, Tp. Hồ Chí Minh ...................50 Bảng 2.10. Mức độ quản lý thực hiện mục tiêu dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò vấp, Tp. Hồ Chí Minh ......................................................... 51 Bảng 2.11. Mức độ quản lý thực hiện nội dung, chương trình dạy học trẻ ở các trường mầm non tư thục quận Gò vấp, Tp. Hồ Chí Minh ......................... 52 Bảng 2.12. Mức độ quản lý hoạt động dạy học trên lớp của giáo viên ở các trường mầm non tư thục quận Gò vấp, Tp. Hồ Chí Minh ......................... 54 Bảng 2.13. Mức độ thực hiện nội dung quản lý bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên ở các trường mầm non tư thục quận Gò vấp, Tp. Hồ Chí Minh ....................................................................................................55 Bảng 2.14. Mức độ thực hiện nội dung quản lý giám sát, kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò vấp, Tp. Hồ Chí Minh. ...................................................................................................57 Bảng 2.15. Mức độ quản lý hoạt động học của trẻ ở các trường mầm non tư thục quận Gò vấp, Tp. Hồ Chí Minh .................................................................58 Bảng 2.16. Mức độ quản lý điều kiện, cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi phục vụ hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò vấp, Tp. Hồ Chí Minh .............................................................................................. 59 Bảng 2.17. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan và khách quan tới quản lý hoạt động dạy ở các trường mầm non tư thục quận Gò vấp, Tp. Hồ Chí Minh ....................................................................................................65 Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết của các biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ....................................................................................................79 Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết của các biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ....................................................................................................81 DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 3.1.Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết, tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh ...............................................................................82 DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1. Mối quan hệ giữa chủ thể quản lý và đối tượng quản lý .............................. 10 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Văn kiện Đại hội Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ XII đã nêu:“Giáo dục là quốc sách hàng đầu. Phát triển giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Chuyển mạnh quá trình giáo dục chủ yếu từ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học; học đi đôi với hành, lý luận gắn liền với thực tiễn….Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất và năng lực của người học. Đổi mới công tác quản lý giáo dục, đào tạo, đảm bảo dân chủ, thống nhất; tăng quyền tự chủ và trách nhiệm xã hội của các cơ sở giáo dục, đào tạo; coi trọng quản lý chất lượng. Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo. Thực hiện chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo theo từng cấp học và trình độ đào tạo” [15]. Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, “mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào lớp một” [24 ]. Trong những năm gần đây, đổi mới chương trình giáo dục ở các cấp học, đặc biệt ở bậc tiểu học đòi hỏi GDMN cần tạo ra sự tiếp nối có hiệu quả, chuẩn bị tốt cho trẻ vào lớp 1 phổ thông và cho việc học suốt đời. Phát triển chương trình, đổi mới chương trình giáo dục trẻ là việc làm thường xuyên để đáp ứng nhu cầu và sự phát triển chung của xã hội. Trước những yêu cầu đổi mới sự nghiệp GD&ĐT, nâng cao chất lượng CS-GD trẻ là mối quan tâm hàng đầu không chỉ là trách nhiệm của người làm công tác QLGD mà là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân. Vì vậy, yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục nói chung, chất lượng GDMN nói riêng là yêu cầu luôn mang tính thời sự và cấp thiết. Chất lượng giáo dục phụ thuộc vào nhiều yếu tố trong đó không thể thiếu vai trò quản lý của người CBQL nhà trường. Luật Giáo dục sửa đổi năm 2010 đã nêu rõ vai trò, trách nhiệm của CBQL giáo dục “CBQL giáo dục là chủ thể tham gia hoạt động giáo dục, cán bộ quản lý giáo dục có vai trò quan trọng trong việc tổ chức, quản lý, 2 điều hành các hoạt động giáo dục giúp cho hoạt động giáo dục diễn ra đúng pháp luật” [24]. Thực hiện chủ trương xã hội hóa giáo dục, khuyến khích phát triển các cơ sở giáo dục mầm non ngoài công lập của chính phủ, nhiều tổ chức, cá nhân ở các địa phương đã tiến hành lập dự án xây dựng trường mầm non ngoài công lập. Việc xã hội hóa giáo dục mầm non, mở rộng các loại hình trường, lớp đã góp phần thu hút trẻ mầm non trong độ tuổi đến trường; đáp ứng được nhu cầu gửi trẻ rất lớn hiện nay trong khi còn thiếu nhiều cơ sở giáo dục mầm non (GDMN) công lập; góp phần làm ổn định xã hội, tạo thuận lợi cho cha mẹ các cháu yên tâm làm việc; tạo việc làm cho một bộ phận giáo viên mầm non và một số lao động. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của hệ thống giáo dục mầm non ngoài công lập hiện nay đặt ra nhiều vấn đề, trong đó chính sách và công tác quản lý nhằm tạo điều kiện phát triển lành mạnh cho hệ thống giáo dục này đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Trong các hoạt động giáo dục trẻ mầm non, hoạt động dạy học là một hoạt động trọng tâm. Thực tế trong những năm gần đây các trường mầm non tư thục trên địa bàn Gò Vấp đã quan tâm đến hoạt động này khi thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới và đã đạt được một số kết quả nhất định. Tuy nhiên, so với yêu cầu của đổi mới giáo dục mầm non thì hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp vẫn còn những hạn chế, bất cập dẫn đến chất lượng dạy học cho trẻ mầm non chưa cao. Một trong những nguyên nhân cốt lõi là công tác quản lý của các trường mầm non tư thục tại địa bàn quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh còn khá nhiều lúng túng, chưa có những biện pháp quản lý hoạt động dạy học cho trẻ mầm non mộtt cách khoa học, phù hợp. Xuất phát từ các lý do trên, cùng với thực tiễn công tác của bản thân, tôi chọn vấn đề “Quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, TP. Hồ Chí Minh” làm đề tài nghiên cứu. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát, đánh giá thực trạng về quản lý hoạt động dạy học theo chương trình giáo dục mầm non ở các trường mầm non tư thục trên địa bàn quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh để đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động 3 dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh, nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục cho trẻ mầm non. 3. Giả thuyết khoa học Quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp bước đầu đã đạt được những kết quả tích cực, nhưng vẫn còn những hạn chế, bất cập. Nếu nghiên cứu đầy đủ hệ thống lí luận, đánh giá đúng thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh, từ đó đề ra được các biện pháp khoa học, hợp lý, khả thi thì sẽ nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mầm non đáp ứng mục tiêu giáo dục. 4. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu 4.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động dạy học theo chương trình giáo dục mầm non ở các trường mầm non. 4.2. Đối tượng nghiên cứu Quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Xác lập cơ sở lí luận về quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non. 5.2. Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh. 5.3. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh. 6. Phạm vi nghiên cứu 6.1. Đối tượng và địa bàn khảo sát Đối tượng khảo sát gồm: CBQL, GV, tại 12/44 trường mầm non tư thục thuộc địa bàn quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh. 6.2. Nội dung nghiên cứu - Đề tài tập trung nghiên cứu các biện pháp quản lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp theo chương trình giáo dục mầm non của Bộ GD&ĐT. 4 - Đề tài chỉ giới hạn nghiên cứu quản lý hoạt động dạy học cho trẻ Mẫu giáo. 6.3. Thời gian khảo sát Từ năm 2015 đến 2017. 7. Phƣơng pháp nghiên cứu 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận Tổng hợp, phân tích và hệ thống các tài liệu, văn bản pháp quy, các công trình nghiên cứu về giáo dục nói chung và giáo dục mầm non nói riêng; các hoạt động chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non nhằm xác lập cơ sở lý luận cho vấn đề nghiên cứu. 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.2.1. Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi - Xây dựng phiếu trưng cầu ý kiến với nội dung cần tìm hiểu nhằm thu thập ý kiến chuyên môn trong các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh. - Phương pháp được thực hiện theo tiến trình sau: + Bước 1: Xây dựng phiếu trưng cầu ý kiến dựa trên các tiêu chí đã định. + Buớc 2: Tham khảo ý kiến thầy cô, các nhà quản lý giáo dục hoàn chỉnh phiếu trưng cầu ý kiến. + Bước 3: Điều tra đối với CBQL, giáo viên mầm non. + Bước 4: Thu thập phiếu điều tra, phân loại và xử lý kết quả điều tra. 7.2.2. Phương pháp phỏng vấn Thu thập thông tin qua việc trao đổi trực tiếp với Hiệu trưởng, phó Hiệu trưởng, tổ trưởng tổ chuyên môn các trường mầm non để nắm được những thông tin liên quan đến nội dung nghiên cứu của đề tài. 7.2.3. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm Nghiên cứu những báo cáo tổng kết của Sở GD&ĐT Tp. Hồ Chí Minh, Phòng GD&ĐT quận Gò Vấp về quản lý hoạt động dạy học ở trường mầm non để góp phần xây dựng phần lý luận và thực tiễn của nội dung đề tài nghiên cứu. 7.2.4. Phương pháp quan sát Quan sát hoạt động dạy học của giáo viên mầm non tại các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh. 5 7.2.5. Phương pháp xin ý kiến chuyên gia Nhằm khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp đã đề xuất. Các phương pháp trên nhằm khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng của vấn đề nghiên cứu. Đồng thời, xác định tính cần thiết và khả thi của các biện pháp mà tác giả đề xuất. 7.2.3. Phương pháp thống kê toán học Nhằm xử lý số liệu, kết quả nghiên cứu. Sử dụng phần mềm Excel để xử lý số liệu. 8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, phụ lục, nội dung của luận văn được cấu trúc trong 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non. Chương 2. Thực trạng quản lý hoạt động dạy ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh. Chương 3. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường mầm non tư thục quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh. 6 Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON 1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu Trong sự nghiệp giáo dục của nước ta, bậc học mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân và là bậc học quan trọng nhất. Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã từng căn dặn: Làm mẫu giáo tức là thay mẹ dạy trẻ. Muốn làm được thế thì trước hết phải yêu trẻ. Các cháu nhỏ hay quấy phải bền bỉ chịu khó mới dạy được các cháu. Dạy trẻ như trồng cây non. Trồng cây non được tốt thì sau này càng lên tốt. Dạy trẻ nhỏ tốt thì sau này các cháu thành người tốt [22]. Nói đến chăm sóc, giáo dục trẻ thực chất là nói đến 3 lĩnh vực: Dinh dưỡng, sức khỏe và Giáo dục. Ba lĩnh vực này có tác động và ảnh hưởng qua lại với nhau rất mật thiết, tạo nên một tác động tổng thể đến chất lượng phát triển của trẻ. Trong 3 lĩnh vực đó thì giáo dục là một phần rất quan trọng không thể thiếu được. Được sự quan tâm của Đảng, Giáo dục mầm non đã từng bước vượt lên trên thử thách, thể hiện một bản lĩnh phi thường để tồn tại, xây dựng và phát triển. Chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn 2010 – 2020, được Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt với các mục tiêu giáo dục mầm non là: “Hoàn thành mục tiêu phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi vào năm 2015; đến năm 2020, có ít nhất 30% trẻ em trong độ tuổi nhà trẻ và 80% trong độ tuổi mẫu giáo được chăm sóc, giáo dục tại các cơ sở giáo dục mầm non; tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng trong các cơ sở giáo dục mầm non giảm xuống dưới 10%.”. Chỉ thị 18/2002/CT-TTG của Thủ Tướng Chính phủ về một số biện pháp cấp bách xây dựng đội ngũ nhà giáo của hệ thống giáo dục quốc dân, rồi Quyết định số 161/2002/QĐ-TTG về một số chính sách phát triển giáo dục mầm non, đặc biệt gần đây nhất Chính Phủ đã ký Quyết định số 149/2006/QĐ-TTG phê duyệt đề án phát triển đề án phát triển giáo dục mầm non giai đoạn 2006 – 2015; Thông tư số 17/2009/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo; Ban hành Chương trình Giáo dục mầm non; chương trình giáo dục mầm non ban hành kèm theo Thông tư này được áp dụng cho tất cả các cơ sở giáo dục mầm non thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Những 7 văn bản này đã ra đời cùng thời với việc Đảng và Nhà nước ta chú trọng đến việc xây dựng nhà nước pháp quyền thể hiện sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo Đảng và Nhà nước, tạo điều kiện cho sự phát triển giáo dục mầm non một cách có hệ thống, lâu dài và bền vững. Hoạt động dạy học theo chương trình giáo dục mầm non trong nhà trường được tổ chức theo mục tiêu, nội dung, nguyên tắc và có những yêu cầu đối với từng độ tuổi. Đây là những căn cứ định hướng cho cán bộ quản lý, giáo viên trong quá trình thực hiện. Trong những năm gần đây, trên quy mô toàn quốc có rất nhiều đề tài nghiên cứu về hoạt động dạy học theo chương trình giáo dục mầm non như: - Tài liệu tập huấn nâng cao năng lực quản lý thực hiện chương trình giáo dục mầm non thí điểm, năm 2009 [23]. - Nguyễn Thị Kim Hồng: “Ảnh hưởng của chương trình giáo dục mầm non hiện hành đến phương pháp và hình thức tổ chức dạy học của giáo viên mầm non, thành phố Phan Thiết”, năm 2006 [29]. - Nguyễn Thị Thu Oanh: “Tổ chức các hoạt động giáo dục tích hợp theo chủ đề trong chương trình giáo dục mầm non”, năm 2015 [31]. - Tác giả Đào Thụy Xuân Thảo với đề tài “Giải pháp quản lý thực hiện chương trình giáo dục mầm non ở các trường mầm non quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh” đã nghiên cứu ở các trường mầm non quận Tân Bình về vấn đề quản lý chương trình giáo dục mầm non đã khẳng định: Nói đến chất lượng chăm sóc giáo dục ở các trường mầm non là nói đến công tác nuôi và dạy. Nói đến công tác nuôi và dạy ở các trường mầm non là nói đến việc thực hiện chương trình giáo dục. Muốn nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ, yếu tố quản lý việc thực hiện chương trình phải được đưa lên hàng đầu. Quản lý việc thực hiện chương trình Giáo dục mầm non đạt hiệu quả tốt, thầy dạy tốt, tất nhiên chất lượng trò, sản phẩm đầu ra đạt tốt, hoàn thành mực tiêu đào tạo ngành giáo dục và xã hội giao phó [18]. - Nguyễn Thị Thanh Xuân: “Biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn trong thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới ở các trường mầm non thành phố Hải Phòng”, năm 2012 [30].