Tài liệu Phân tích thiết kế hệ thống website bán hàng trực tuyến tại công ty tnhh duyến hải

LỜI CẢM ƠN Ngày nay việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) và tin học hóa được xem là một trong những yếu tố mang tính quyết định trong hoạt động của các chính phủ, tổ chức cũng như của các công ty, các cá nhân. Nó đóng vai trò hết sức quan trọng, có thể tạo ra những bước đột phá mạnh mẽ trong sự phát triển của các tổ chức. Việc xây dựng các trang web để phục vụ cho các nhu cầu riêng của các tổ chức, công ty thậm chí các cá nhân đang ngày càng trở nên phổ biến. Với xu thế toàn cầu hóa nền kinh tế thế giới, đời sống xã hội ngày càng được nâng cao, đặc biệt là nhu cầu trao đổi hàng hoá của con người ngày càng tăng cả về số lượng và chất lượng. Hiện nay, các công ty tin học hàng đầu thế giới không ngừng đầu tư và cải thiện các giải pháp cũng như các sản phẩm nhằm cho phép tiến hành thương mại hóa trên Internet. Thông qua các sản phẩm và công nghệ này, chúng ta dễ dàng nhận ra tầm quan trọng và tính tất yếu của thương mại điện tử. Để tiếp cận và góp phần đẩy mạnh sự phổ biến của thương mại điện tử ở Việt Nam, em đã chọn đề tài “Phân tích thiết kế hệ thống website bán hàng trực tuyến tại Công ty TNHH Duyến Hải”. Để có thể hoàn thành bài khóa luận này, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Th.S Nguyễn Thị Hội đã tận tình hướng dẫn em trong suốt quá trình viết khóa luận tốt nghiệp. Em chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo Công ty TNHH Duyến Hải đã cho phép và tạo điều kiện thuận lợi để em thực tập tại Công ty. Cuối cùng em kính chúc quý thầy, cô dồi dào sức khỏe và thành công trong sự nghiệp cao quý. Đồng kính chúc các cô, chú, anh, chị trong Công ty TNHH Duyến Hải luôn dồi dào sức khỏe, đạt được nhiều thành công trong công việc. Em xin chân thành cảm ơn! Sinh viên thực hiện Đào Thị Hạnh 1 MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN................................................................................................................. i MỤC LỤC..................................................................................................................... ii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẲT TIẾNG VIỆT........................................................v DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG ANH........................................................vi CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG WEBSITE BÁN HÀNG TRỰC TUYẾN TẠI CÔNG TY TNHH DUYẾN HẢI..........1 1.1. Tầm quan trọng và ý nghĩa của website bán hàng trực tuyến..................................1 1.1.1. Tầm quan trọng của website bán hàng trực tuyến..........................................1 1.1.2. Ý nghĩa của website bán hàng trực tuyến.......................................................1 1.2. Tổng quan về vấn đề phân tích thiết kế hệ thống website bán hàng trực tuyến.......2 1.3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài...............................................................................3 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài...........................................................3 1.4.1. Đối tượng nghiên cứu của đề tài....................................................................3 1.4.2. Phạm vi nghiên cứu của đề tài........................................................................3 1.5. Phương pháp thực hiện...........................................................................................3 1.6. Kết cấu khóa luận....................................................................................................5 CHƯƠNG II: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG WEBSITE BÁN HÀNG TRỰC TUYẾN TẠI CÔNG TY TNHH DUYẾN HẢI.....................................................................................................6 2.1. Cơ sở lý luận về phân tích thiết kế hệ thống website bán hàng trực tuyến..............6 2.1.1. Một số khái niệm cơ bản.................................................................................6 2.1.2. Một số lý thuyết và công cụ áp dụng trong quá trình thực hiện đề tài..........10 2.1.3. Phân định nội dung nghiên cứu....................................................................13 2.2. Phân tích, đánh giá thực trạng phân tích thiết kế hệ thống website bán hàng trực tuyến tại Công ty TNHH Duyến Hải............................................................................14 2.2.1. Giới thiệu về Công ty TNHH Duyến Hải......................................................14 2.2.2. Khái quát hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH Duyến Hải...15 2.2.3. Thực trạng bán hàng trực tuyến tại Công ty TNHH Duyến Hải...................16 2.2.4. Phân tích thực trạng bán hàng trực tuyến tại Công ty TNHH Duyến Hải....18 2 CHƯƠNG III: ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN VÀ ĐỀ XUẤT PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG WEBSITE BÁN HÀNG TRỰC TUYẾN TẠI CÔNG TY TNHH DUYẾN HẢI...............................................................................................................22 3.1. Giải pháp phân tích thiết kế hệ thống website bán hàng trực tuyến tại Công ty TNHH Duyến Hải........................................................................................................22 3.2. Phân tích thiết kế hệ thống website bán hàng trực tuyến.......................................24 3.2.1. Khảo sát hiện trạng và tìm hiểu yêu cầu người dùng....................................24 3.2.2. Phân tích thiết kế chức năng.........................................................................27 3.2.3. Thiết kế cơ sở dữ liệu....................................................................................34 3.2.4. Thiết kế giao diện.........................................................................................42 3.2.5. Thiết kế module..................................................................................................50 3.3. Đánh giá kết quả và định hướng phát triển đề tài..................................................54 3.4. Định hướng phát triển đề tài..................................................................................54 3.5. Các đề xuất và kiến nghị nhằm áp dụng tốt các giải pháp.....................................55 KẾT LUẬN.................................................................................................................56 TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................................................viii PHỤ LỤC 1.................................................................................................................. ix PHỤ LỤC 2................................................................................................................... x 3 DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ Tên Nội dung Trang Bảng 2.1 Kết quả HĐKD của CT 2008-2012 22 Biểu đồ 2.1 Hình thức đặt hàng của khách hàng 26 Biểu đồ 2.2 Kênh giao tiếp của khách hàng với Công ty 27 Biểu đồ 2.3 Khó khăn trong việc xây dựng website bán hàng 25 Biểu đồ 2.4 Sự cần thiết phải xây dựng website bán hàng TT 26 Biểu đồ 3.1 Biểu đồ 3.2 Biểu đồ 3.3 Biểu đồ 3.4 Biểu đồ 3.5 Biểu đồ 3.6 Biểu đồ 3.7 Bảng 3.1 Bảng 3.2 Bảng 3.3 Bảng 3.4 Bảng 3.5 Bảng 3.6 Bảng 3.7 Bảng 3.8 Bảng 3.9 Bảng 3.10 Bảng 3.11 Bảng 3.12 Hình 3.1 Hình 3.2 Hình 3.3 Hình 3.4 Hình 3.5 Hình 3.6 Hình 3.7 Hình 3.8 Hình 3.9 Hình 3.10 Sơ đồ phân cấp chức năng Biểu đồ luồng dữ liệu mức ngữ cảnh Biểu đồ luồng dữ liệu mức đỉnh Biểu đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh 1 Biểu đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh 2 Biểu đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh 3 Biểu đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh 4 TBL Quản trị viên TBL Thông báo TBL Khách hàng TBL Thẻ TBL Bảo hành TBL Chuyển khoản TBL Cước vận chuyển TBL Người nhận TBL Đơn hàng TBL Góp ý TBL Sản phẩm TBL Sản phẩm chi tiết Giao diện trang chủ Giao diện trang tin tức Giao diện trang sản phẩm Giao diện trang giỏ hàng Giao diện trang đăng ký tài khoản Giao diện trang chi tiết sản phẩm IPO Chart nhập thông tin khách hàng IPO Chart nhập thông tin đăng ký mua hàng 1 IPO Chart nhập thông tin đăng ký mua hàng 2 IPO Chart nhập thông tin sản phẩm 34 35 36 37 38 39 40 42 43 44 45 45 46 46 47 48 48 49 51 53 55 57 59 61 61 62 63 64 65 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẲT TIẾNG VIỆT STT Các từ viết tắt Cách viết đầy đủ 4 1 CNH-HĐH Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa 2 CNTT Công nghệ thông tin 3 CSDL Cơ sở dữ liệu 4 ĐHQGHN Đại học quốc gia Hà Nội 5 HTTT Hệ thống thông tin 6 PPPTTK Phương pháp phân tích thiết kế 7 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 8 TMĐT Thương mại điện tử 9 BLĐ Ban lãnh đạo 10 TCKT Tài chính kế toán DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG ANH STT Từ viết tắt Nghĩa tiếng Anh Nghĩa tiếng Việt 5 1 ADO Active Data Object Thành phần giúp các ứng dụng của người dùng truy cập và chế tác cơ sở dữ liệu trên server qua một nhà cung cấp 2 ATM Automated Teller Máy rút tiền tự động Machine 3 CSS Cascading Style Sheet Bảng kiểu xếp chồng là một ngôn ngữ giúp người thiết kế web có thể thêm kiểu vào tài liệu web 4 DLL Dynamic Link Library Thư viện liên kết động 5 FAQ Frequently Asked Câu hỏi thường gặp Question 6 HTML Hyper Text Markup Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản Language 7 SQL Structured Query Ngôn ngữ truy vấn có cấu trúc Language 8 URL Uniform Resource Tham chiếu tới tài nguyên Locator 6 CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1. Tầm quan trọng và ý nghĩa của website bán hàng trực tuyến 1.1.1. Tầm quan trọng của website bán hàng trực tuyến Thương mại điện tử (TMĐT) đang ngày càng phát triển vô cùng mạnh mẽ. Và nó đang ngày càng được ứng dụng nhiều vào các ngành kinh tế, khoa học kĩ thuật… TMĐT góp phần giảm thiểu chi phí hoạt động, giảm thiểu sức lao động nhằm gia tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp. TMĐT đang trở thành một cuộc cách mạng làm thay đổi cách thức mua sắm của con người. Từ đó, có thể thấy TMĐT đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của doanh nghiệp. Theo [1], một vài lợi ích của TMĐT có thể kể đến như: Giảm chi phí bán hàng, tiếp thị và giao dịch: TMĐT giúp giảm thấp chi phí bán hàng và chi phí tiếp thị. Bằng phương tiện Internet/Web, một nhân viên bán hàng có thể giao dịch được với rất nhiều khách hàng, sử dụng catalogue điện tử (electronic catalogue) trên Web phong phú hơn nhiều và thường xuyên cập nhật so với catalogue in ấn chỉ có khuôn khổ giới hạn và luôn luôn lỗi thời. TMĐT qua Internet/Web giúp người tiêu dùng và các doanh nghiệp giảm đáng kể thời gian và chi phí giao dịch (giao dịch được hiểu là từ quá trình quảng cáo, tiếp xúc ban đầu, giao dịch đặt hàng, giao dịch thanh toán). Xây dựng quan hệ với đối tác: TMĐT tạo điều kiện cho việc thiết lập và củng cố mối quan hệ giữa các thành viên tham gia vào quá trình thương mại: thông qua mạng (Internet/Web) các thành viên tham gia (người tiêu dùng, doanh nghiệp, các cơ quan Chính phủ...) có thể giao dịch trực tiếp (liên lạc “trực tuyến”), không có khoảng cách về địa lý và thời gian. Các bạn hàng mới, các cơ hội kinh doanh mới được phát hiện nhanh chóng trên phạm vi toàn quốc, toàn khu vực, toàn thế giới, và có nhiều cơ hội để lựa chọn hơn. Đóng vai trò kênh truyền thông và công cụ kinh doanh hiệu quả hàng đầu cho doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp quảng bá thông tin và tiếp thị cho khách hàng với chi phí thấp nhất, cung cấp dịch vụ khách hàng tốt hơn qua đó làm tăng doanh thu, giảm chi phí hoạt động và tạo dựng được lợi thế cạnh tranh qua đó xây dựng dựng thương hiệu bền vững trong lòng khách hàng. 1.1.2. Ý nghĩa của website bán hàng trực tuyến Website bán hàng trực tuyến có ý nghĩa quan trọng đối với sự công của doanh nghiệp. 1 Theo [1], thứ nhất, website bán hàng trực tuyến sẽ rút ngắn khoảng cách giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng, đồng thời tiết kiệm thời gian chi phí một cách đáng kể thông qua những thông tin phù hợp nhất với nhu cầu của khách hàng, tạo ra được nhiều mối quan hệ hơn giữa các cá nhân, các công ty và giữa các thành phần trong toàn xã hội, đẩy mạnh mối quan hệ thương mại công ty với khách hàng và khách hàng với công ty. Thứ hai, website bán hàng trực tuyến tạo điều kiện phát triển kinh tế tri thức. Trước hết, TMĐT sẽ kích thích sự phát triển của ngành công nghệ thông tin tạo cơ sở cho sự phát triển kinh tế tri thức. Lợi ích này có một ý nghĩa lớn đối với các nước đang phát triển. Nếu không nhanh chóng tiếp cận nền kinh tế tri thức thì sau khoảng một thập kỷ nữa, nước đang phát triển có thể bị bỏ rơi hoàn toàn. Khía cạnh lợi ích này mang tính chiến lược công nghệ và tính chính sách phát triển cần cho các nước công nghiệp hóa. 1.2. Tổng quan về vấn đề phân tích thiết kế hệ thống website bán hàng trực tuyến - Vũ Đức Đông (2007), Sale Online Sub-System, Khóa luận tốt nghiệp khoa Công nghệ thông tin, Đại học Sư phạm Hà Nội. Đề tài thiết kế hệ thống website bán hàng trực tuyến với mặt hàng máy tính laptop, phát triển theo mô hình cơ sở dữ liệu phân tán, hoạt động dựa trên kiến trúc Client/Server và được cài đặt trên nền .Net Framework cụ thể là ASP.Net. Cơ sở dữ liệu (CSDL) được cài đặt trên hệ quản trị CSDL MySQL Server. Tuy nhiên, website chưa có khả năng thanh toán trực tuyến cho khách hàng bằng tài khoản đã đăng ký. - Đỗ Thị Tươi (2012), Xây dựng website bán hàng cho siêu thị điện máy Him lam, Khóa luận tốt nghiệp khoa Công nghệ thông tin, Đại học Công nghệ Thông tin và truyền thông – Đại học Thái Nguyên. Hệ thống website được tác giả thiết kế có khả năng thanh toán trực tuyến cho khách hàng qua trang web bằng tài khoản đã đăng ký tuy nhiên chưa có khả năng tổng hợp, thống kê số loại sản phẩm, hóa đơn, doanh thu, bình quân, khách hàng… - Vũ Thủy Vân (2011), Tìm hiểu và cài đặt website bán hàng qua mạng với mặt hàng điện thoại di động, Khóa luận tốt nghiệp khoa Công nghệ thông tin, Đại học Quốc gia Hà Nội. Đề tài xây dựng website bán hàng qua mạng nhưng hệ thống mới chỉ cho phép khách hàng đặt hàng qua mạng, chưa phân tích được yêu cầu website, yêu cầu người dùng và chưa có hệ thống bán hàng chưa có hệ thống thanh toán trực tuyến. 2 1.3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài Mục tiêu của đề tài là thông qua quá trình phân tích, đánh giá nhu cầu bán hàng trực tuyến của Công ty TNHH Duyến Hải từ đó viết bản đặc tả yêu cầu hệ thống phục vụ cho các lập trình viên và vận dụng tổng hợp những kiến thức đã học để tiến hành xây dựng Website Thương mại điện tử. Cụ thể, đề tài hướng đến những mục tiêu sau: Thứ nhất, đề tài tóm lược và hệ thống hóa cơ sở lý luận về bán hàng trực tuyến và quy trình bán hàng trực tuyến Thứ hai, vận dụng cơ sở lý luận kết hợp các phương pháp thực hiện đề tài đưa ra thực trạng bán hàng trực tuyến tại Công ty TNHH Duyến Hải Thứ ba, đề xuất và đưa ra các giải pháp xây dựng website bán hàng trực tuyến tại Công ty TNHH Duyến Hải 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài 1.4.1. Đối tượng nghiên cứu của đề tài Đối tượng nghiên cứu được đặt ra đó là website và các vấn đề liên quan đến phân tích thiết kế website, các nhân tố cấu thành hoạt động bán hàng trực tuyến, nguồn lực tiến hành hoạt động bán hàng trực tuyến, quy trình của hoạt động bán hàng trực tuyến, hệ thống thông tin quản lý website bán hàng trực tuyến và chính sách phát triển website của Công ty TNHH Duyến Hải 1.4.2. Phạm vi nghiên cứu của đề tài Đề tài được nghiên cứu trong phạm vi website bán hàng trực tuyến và hệ thống thông tin quản lý website của Công ty TNHH Duyến Hải và dựa trên các tài liệu phân tích thiết kế trong 5 năm trở lại đây. + Về không gian: Đề tài tập trung nghiên cứu tình hình và giải pháp hoàn thiện chức năng bán hàng trực tuyến trong Công ty TNHH Duyến Hải và các tài liệu liên quan + Về thời gian: Các số liệu được khảo sát tổng hợp từ trong 5 năm trở lại đây 1.5. Phương pháp thực hiện Phương pháp thu thập dữ liệu bao gồm: - Phương pháp điều tra: Điều tra là tổ chức thu thập tài liệu về hiện tượng nghiên cứu một cách khoa học và theo khái niệm thống nhất dựa trên hệ thống chỉ tiêu đã xác định. Để thu thập tài liệu của hiện tượng nghiên cứu, người ta có thể áp dụng phương pháp điều tra trực tiếp và điều tra gián tiếp. 3 + Phương pháp điều tra trực tiếp: Quan sát hoặc tiến hành cân, đong, đo, đếm, rồi ghi chép vào phiếu điều tra. Kết quả điều tra trực tiếp bảo đảm mức độ chính xác cao, có thể phát hiện sai sót để điều chỉnh kịp thời. Phương pháp này tốn kém về chi phí và thời gian. Vì vậy, theo yêu cầu nghiên cứu mà người ta áp dụng phương pháp điều tra trực tiếp hay gián tiếp. + Phương pháp điều tra gián tiếp: Nhân viên điều tra thu thập của hiện tượng qua điện thoại, phiếu điều tra, báo cáo thống kê, thư từ, fax, internet. Kết quả điều tra gián tiếp phụ thuộc vào đơn vị được điều tra, chất lượng và mức độ chính xác của tài liệu còn hạn chế, nhân viên điều tra khó phát hiện sai sót để xử lý kịp thời và đỡ tốn kém. Phương pháp điều tra được ứng dụng trong trường hợp không thể thu thập thông tin bằng các phương pháp khác như phương pháp phỏng vấn hay phương pháp quan sát. - Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn là phương pháp thu thập thông tin điều tra thông qua việc hỏi và trả lời giữa nhân viên điều tra và người cung cấp thông tin. Phiếu điều tra là một công cụ cầu nối rất quan trọng trong phương pháp này. Tuy nhiên, phỏng vấn cần tuân thủ theo mục tiêu nghiên cứu, theo đối tượng hay nội dung nghiên cứu đã được xác định rõ ràng trong chương trình hay phương án điều tra. + Cách thức tiến hành: Phỏng vấn trực tiếp lãnh đạo cấp cao trong công ty - ông Phạm Văn Duyến, Giám đốc Công ty. Thiết kế các câu hỏi mang tính chất đi sâu tìm hiểu về tình hình hoạt động bán hàng của Công ty để thiết kế website bán hàng trực tuyến, chiến lược phát triển website cũng như khó khăn trong tiến hành hoàn thiện cấu trúc và chức năng cho website. + Ưu, nhược điểm của phương pháp: Ưu điểm của phương pháp là thời gian phỏng vấn ngắn, những thông tin thu thập được có giá trị, số lượng thông tin thu thập được lớn. Nhược điểm là một số câu hỏi chỉ được trả lời chung chung, đại khái do liên quan đến bí mật kinh doanh của công ty. + Mục đích áp dụng: Thu thập những thông tin chuyên sâu và chi tiết hơn về cấu trúc và chức năng, yêu cầu người dùng của website để làm rõ hơn những vấn đề mà phiếu điều tra chưa đủ căn cứ giải thích. - Phương pháp quan sát: Quan sát là phương pháp thu thập thông tin không chỉ bằng thị giác mà là sự vận dụng tất cả các giác quan tổng hợp của nhân viên điều tra khi trực tiếp đến hiện trường và quan sát đối tượng, theo dõi diễn biến của sự việc để ghi chép lại từ đó đưa ra nhận xét và kết luận về hiện tượng nghiên cứu. Phương pháp 4 quan sát thường được ứng dụng trong trường hợp để bổ trợ cho các phương pháp khác vì phương pháp này tốn nhiều thời gian, công sức và tiền bạc hay cũng có nhiều nội dung không thể thực hiện được bằng phương pháp quan sát. - Phương pháp thống kê: Thống kê là ngành khoa học có nhiệm vụ thu thập, xử lý và công bố thông tin về thực trạng của hiện tượng kinh tế, xã hội, tự nhiên, nhằm phục vụ cho việc quản lý các cấp, các ngành ở tầm vi mô và vĩ mô. Ví dụ 1: Thống kê thu thập xử lý và công bố thông tin về tốc độ tăng bình quân dân số, cơ cấu dân số theo lứa tuổi, giới tính, nghề nghiệp, trình độ văn hóa, mức độ sống… Ví dụ 2: Thống kê thu thập xử lý và công bố thông tin diễn biến hằng ngày ở các cơ sở sản xuất, kinh doanh, cơ quan hành chính sự nghiệp như số lượng sản phẩm, hàng hóa bán ra, tình hình thu chi ở các doanh nghiệp… Phương pháp thống kê được ứng dụng để nghiên cứu các hiện tượng số lớn, do đó việc thu thập tài liệu thường được tiến hành trong phạm vi rộng, đòi hỏi việc thu thập tài liệu phải được chuẩn bị chu đáo, tổ chức khoa học và theo kế hoạch thống nhất mới đem lại kết quả điều tra đúng đắn, đáp ứng yêu cầu nghiên cứu. Phương pháp xử lý dữ liệu bao gồm: - Phương pháp phân tích, tổng hợp đánh giá: Phương pháp phân tích, tổng hợp, đánh giá: Các chức năng của hệ thống website bán hàng trực tuyến sẽ được phân tích thành các phần riêng biệt, vận dụng phương pháp đánh giá tổng hợp kết hợp với hệ thống hóa để có thể nhận định đầy đủ về tình hình hoạt động chung, để đánh giá thực trạng bán hàng trực tuyến trong thời điểm hiện tại và định hướng phát triển trong tương lai. 1.6. Kết cấu khóa luận Ngoài danh mục bảng biểu sơ đồ hình vẽ, danh mục từ viết tắt, kết luận và phần tài liệu tham khảo, phụ lục, khóa luận gồm ba phần: Chương I: Tổng quan về vấn đề nghiên cứu Chương II: Cơ sở lý luận của vấn đề phân tích thiết kế hệ thống website bán hàng trực tuyến tại Công ty TNHH Duyến Hải Chương III: Định hướng phát triển và đề xuất phân tích thiết kế hệ thống website bán hàng trực tuyến tại Công ty TNHH Duyến Hải 5 CHƯƠNG II: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG WEBSITE BÁN HÀNG TRỰC TUYẾN TẠI CÔNG TY TNHH DUYẾN HẢI 2.1. Cơ sở lý luận về phân tích thiết kế hệ thống website bán hàng trực tuyến 2.1.1. Một số khái niệm cơ bản Phân tích thiết kế hệ thống được phát triển theo nhiều giai đoạn với các phương pháp xây dựng hệ thống khác nhau. Ngoài phương pháp phân tích thiết kế có cấu trúc còn có các phương pháp phân tích thiết kế hướng đối tượng, hướng dữ liệu, hướng sự kiện... Hiện nay phương pháp phân tích thiết kế theo hướng có cấu trúc được sử dụng phổ biến vì giúp phân chia rõ ràng các chức năng cần quản lý trong Công ty và xem xét hệ thống một cách tỉ mỉ toàn diện để xác định yêu cầu về thông tin và các quá trình của hệ thống, mối quan hệ giữa các quá trình của hệ thống cũng như mối quan hệ giữa với các hệ thống khác. Hướng phân tích này đơn giản, dễ sử dụng, tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình thiết kế ngân hàng dữ liệu và phù hợp với các hệ thống có tính ổn định. Các phương pháp phân tích thiết kế hệ thống đều có 4 giai đoạn cơ bản cho quá trình phát triển một dự án: + Khảo sát hiện trạng và xác lập dự án + Phân tích hệ thống + Thiết kế hệ thống + Xây dựng hệ thống - Khái niệm website: Có rất nhiều khái niệm về website. Khái niệm website được nhiều người sử dụng là: Theo [2], Website là tập hợp các trang web (webpage) có liên quan với nhau. Trang web (webpage) là một tệp văn bản có chứa đựng dữ liệu siêu văn bản (HTML - Hyper Text Markup Language) bao gồm văn bản, hình ảnh, âm thanh, video, đồ họa, các tài liệu kỹ thuật số... được tích hợp kết nối với nhau. Mỗi website, mỗi trang web được lưu trữ trên ít nhất một máy chủ web (Web server), truy cập qua mạng như Internet hay một mạng riêng thông qua một địa chỉ Internet cũng được gọi là URL (Uniform Resource Locator). Trang web đầu tiên người xem truy cập từ tên miền 6 thường được gọi là trang chủ (homepage). Từ trang chủ, người xem có thể xem các trang khác thông qua các siêu liên kết (hyperlinks). Để một website hoạt động được, cần phải có tên miền (domain), không gian lưu trữ website (hosting), và nội dung website. Theo [1], đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực TMĐT nói chung, website bao gồm toàn bộ thông tin, dữ liệu, hình ảnh về các sản phẩm, dịch vụ và hoạt động sản xuất kinh doanh mà doanh nghiệp muốn truyền đạt tới khách hàng. Với vai trò quan trọng như vậy, có thể coi website chính là bộ mặt của Công ty, là nơi để đón tiếp và giao dịch với các khách hàng trên mạng. Với các website tích hợp TMĐT ở mức cao hơn, thì website như một cửa hàng trực tuyến để doanh nghiệp có thể thực hiện các giao dịch: bán hàng, đặt hàng, thanh toán, chăm sóc, tư vấn khách hàng,... Website của doanh nghiệp dễ dàng cập nhật và thay đổi thông tin về các sản phẩm, dịch vụ mới, các chương trình khuyến mãi, xu hướng sản phẩm,...Nhờ có website, thông tin được cung cấp tới các khách hàng của doanh nghiệp nhanh chóng, kịp thời, khách hàng có thể truy cập thông tin của website mọi lúc, mọi nơi. - Chức năng website: Theo [3] thì website có những chức năng sau: + Chức năng giới thiệu sản phẩm: bao gồm việc giới thiệu thông tin chi tiết về sản phẩm (tên sản phẩm, số lượng, giá cả,..), cập nhật sản phẩm và dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp cho khách hàng. + Chức năng giỏ hàng: cho phép khách hàng có thể cùng lúc đặt mua nhiều sản phẩm với các số lượng khác nhau. Hệ thống sẽ tự động tính toán giá trị giỏ hàng và bổ sung các thông tin khuyến mãi kèm theo các sản phẩm đặt mua. Quá trình đặt hàng thông qua giỏ hàng cho phép thu thập đầy đủ các thông tin của khách hàng hoặc thành viên kèm theo các thông tin thanh toán. Các thông tin này trợ giúp bộ phận bán hàng trong quá trình quản trị và xử lý đơn hàng. + Chức năng quản lý khách hàng: Quản lý các thông tin giao dịch của khách hàng: thông tin khách hàng, đơn hàng, số lượng hàng hóa bán ra. Từ đó tổ chức khách hàng theo nhóm, thường xuyên cập nhật và quản lý thông tin khách hàng. Kết hợp tiếp thị qua email để thực hiện các chiến dịch tiếp thị tới từng khách hàng, nhóm khách 7 hàng. + Chức năng thống kê: Tiện ích cho phép theo dõi hoạt động của website, thống kê báo cáo thời gian, địa điểm, số lượt khách hàng truy cập trên website, từ khoá tìm kiếm, hiệu quả các đường link… + Chức năng tìm kiếm: Công cụ tra cứu nhanh, giúp khách hàng giảm thời gian truy cập. + Chức năng liên hệ: Cho phép tuỳ biến đáp ứng mọi yêu từ phía khách hàng. Khách hàng có thể liên hệ với doanh nghiệp qua các hình thức: email, điện thoại, trực tiếp. Nói chung, các chức năng phải mang lại lợi ích cho khách hàng, giúp cho quá trình tìm kiếm và mua sắm tại website được nhanh chóng, thuận tiện. Tuy nhiên, tùy thuộc vào lĩnh vực hoạt động và mức độ ứng dụng TMĐT của Công ty mà doanh nghiệp cần lựa chọn cho website của mình những chức năng cần thiết, tạo thuận lợi nhất cho khách hàng khi ghé thăm website của doanh nghiệp cũng như cần tránh các chức năng không mang lại hiệu quả tốt để tránh làm cho website bị tăng thời gian tải và tốn kém chi phí duy trì chức năng. - Lợi ích website mang lại cho doanh nghiệp: Theo [3], lợi ích mà website mang lại cho doanh nghiệp có thể kể đến như: - Quảng cáo sản phẩm, dịch vụ không giới hạn với chi phí rất thấp: Doanh nghiệp chỉ cần chi phí một lần cho công tác thiết kế website, sau đó thực hiện quảng cáo trên chính website mình mà không phát sinh thêm chi phí nào. Hiện nay, hàng ngày có hàng trăm triệu người truy cập Internet thường xuyên, doanh nghiệp sẽ được nhiều người biết đến. - Cơ hội liên kết và hợp tác kinh doanh trên môi trường Internet là rất lớn: Phạm vi ảnh hưởng là quốc tế chứ không chỉ nằm trong đất nước Việt nam. Website chính là tấm danh thiếp mà doanh nghiệp có thể dùng được ở bất cứ nơi đâu trên thế giới. - Dễ dàng nhận được thông tin phản hồi từ khách hàng: Khách hàng có thể nhanh chóng và dễ dàng đưa ra ý kiến phản hồi về sản phẩm của doanh nghiệp, và doanh nghiệp cũng có thể trả lời ngay phản hồi của khách hàng qua trang web. 8 - Phục vụ 24/7 và 365 ngày trong năm: Dù doanh nghiệp có cửa hàng hay không thì khách hàng cũng có thể xem hàng hóa hay bất cứ thông tin nào về doanh nghiệp trên chính website của doanh nghiệp. - Chi phí nhân viên thấp: Khi doanh nghiệp có một website, doanh nghiệp có thể bán sản phẩm, dịch vụ của mình mà không cần thuê thêm nhân công. - Tiết kiệm được bưu phí và chi phí in ấn: Để khách hàng biết tới doanh nghiệp, doanh nghiệp phải gửi thư giới thiệu cho khách hàng biết về việc bán hàng của mình. Tất cả có thể được giảm thiểu bằng cách đưa các thông tin bán hàng lên website của doanh nghiệp. - Cải tiến hệ thống liên lạc: Doanh nghiệp có thể liên hệ với nhân viên, nhà cung cấp thông qua website. Mọi thay đổi đều có hiệu lực ngay khi doanh nghiệp gửi cho họ trên website, và bất kì ai cũng xem được những thông tin cập nhật mà không phải liên lạc trực tiếp với doanh nghiệp. - Dịch vụ khách hàng hoàn hảo: Với một website, chỉ cần đưa ra tất cả các tình huống, tạo câu hỏi và trả lời sẵn về cách sử dụng sản phẩm, cách lắp đặt, xử lý sự cố, lau chùi, di chuyển,.. Khách hàng có thể tìm kiếm thông tin hỗ trợ mà không phải làm phiền doanh nghiêp. - Tạo hình ảnh về một doanh nghiệp được tổ chức tốt: Internet là phương tiện hữu hiệu nhất để DN có thể tạo lập bất kỳ hình ảnh nào về mình mà doanh nghiệp muốn. Chỉ cần thiết kế một website chuyên nghiệp, thêm nội dung giúp đỡ khách hàng và ngay lập tức doanh nghiệp bắt đầu có hình ảnh của mình. - Có mặt trên mạng đồng hành với đối thủ cạnh tranh: Càng ngày càng nhiều người sử dụng website để tìm kiếm thông tin, mua sản phẩm, dịch vụ. Nếu doanh nghiệp không ở đó, đối thủ cạnh tranh của doanh nghiệp sẽ ở đó và khách hàng sẽ tìm đến đối thủ cạnh tranh của doanh nghiệp. Những lợi ích mà website mang lại cho doanh nghiệp là rất lớn. Vì vậy, doanh nghiệp cần có kế hoạch đầu tư và xây dựng website để thu hút được lượng khách hàng nhiều nhất. - Khái niệm thiết kế website: Theo [2] thì thiết kế web là hoạt động trải rộng từ khâu thu thập ý tưởng, yêu cầu của khách hàng tới việc dựng đề án, bản thảo, tiến hành thiết kế giao diện đồ hoạ, tổ chức thực hiện thiết lập, xây dựng cơ sở dữ liệu, lập trình các tính năng cho trang web và cuối cùng, đưa trang web vào chạy thử nghiệm, chỉnh 9 sửa và đưa lên hoạt động chính thức. Giai đoạn tiếp sau khi trang web đã đi vào hoạt động là giai đoạn bảo hành, nâng cấp và cập nhật dữ liệu cho toàn bộ hệ thống web. - Khái niệm, đặc trưng TMĐT: Theo [1], Thương mại điện tử là hình thức mua bán hàng hóa và dịch vụ thông qua mạng máy tính toàn cầu. Phạm vi của TMĐT rất rộng, bao quát hầu hết các lĩnh vực hoạt động kinh tế. Việc mua bán hàng hóa và dịch vụ chỉ là một trong hàng ngàn lĩnh vực áp dụng của TMĐT. Theo nghĩa hẹp, TMĐT chỉ gồm các hoạt động thương mại được tiến hành trên mạng máy tính mở như Internet. Trên thực tế, chính các hoạt động thương mại thông qua mạng Internet đã làm phát sinh thuật ngữ Thương mại điện tử. TMĐT gồm các hoạt động mua bán hàng hóa và dịch vụ qua phương tiện điện tử, giao nhận các nội dung kỹ thuật số trên mạng, chuyển tiền điện tử, mua bán cổ phiếu điện tử, vận đơn điện tử, đấu giá thương mại, hợp tác thiết kế, tài nguyên mạng, mua sắm công cộng, tiếp thị trực tuyến đến người tiêu dùng và các dịch vụ sau bán hàng. TMĐT đang trở thành một cuộc cách mạng làm thay đổi cách thức mua sắm của con người. So với các hoạt động Thương mại truyền thống, TMĐT có một số điểm khác biệt cơ bản như sau: - Các bên tiến hành giao dịch trong TMĐT không tiếp xúc trực tiếp với nhau và không đòi hỏi biết nhau từ trước: - Các giao dịch Thương mại truyền thống được thực hiện với sự tồn tại của khái niệm biên giới quốc gia, còn TMĐT được thực hiện trong một thị trường không có biên giới (thị trường thống nhất toàn cầu). TMĐT trực tiếp tác động tới môi trường cạnh tranh toàn cầu: - Trong hoạt động giao dịch TMĐT đều có sự tham ra của ít nhất ba chủ thể, trong đó có một bên không thể thiếu được là người cung cấp dịch vụ mạng, các cơ quan chứng thực: - Đối với Thương mại truyền thống thì mạng lưới thông tin chỉ là phương tiện để trao đổi dữ liệu, còn đối với TMĐT thì mạng lưới thông tin chính là thị trường 2.1.2. Một số lý thuyết và công cụ áp dụng trong quá trình thực hiện đề tài Lý thuyết về cách tiếp cận phân tích thiết kế hệ thống: 10 - Phương pháp thiết kế hệ thống cổ điển (thiết kế phi cấu trúc) gồm các pha khảo sát, thiết kế, viết lệnh, kiểm thử đơn lẻ, kiểm thử trong hệ con, kiểm thử trong toàn hệ thống. Việc hoàn thiện hệ thống được thực hiện theo hướng “bottom-up” (từ dưới lên) và theo nguyên tắc tiến hành tuần tự từ pha này tới pha khác. - Phương pháp phân tích thiết kế hệ thống bán cấu trúc Một loạt các bước “bottom-up” như viết lệnh và kiểm thử được thay thế bằng giai đoạn hoàn thiện “top-down”. Nghĩa là các module mức cao được viết lệnh và kiểm thử trước rồi đến các module chi tiết ở mức thấp hơn. - Phương pháp phân tích thiết kế hệ thống có cấu trúc Phương pháp này bao gồm 9 hoạt động: Khảo sát, phân tích, thiết kế, bổ sung, tạo sinh, kiểm thử xác nhận, bảo đảm chất lượng, mô tả thủ tục, biến đổi cơ sở dữ liệu, cài đặt. Một số phương pháp phân tích có cấu trúc: - Phương pháp phân tích thiết kế hê thống hướng chức năng: Đặc trưng của phương pháp hướng chức năng là phân chia chương trình chính thành nhiều chương trình con nhằm thực hiện một công việc xác định. Trong phương pháp PTTK hướng chức năng, phần mềm được thiết kế dựa trên một trong hai hướng: Hướng dữ liệu và hướng hành động. Cách tiếp cận hướng dữ liệu xây dựng phần mềm dựa trên việc phân rã phần mềm theo các chức năng cần đáp ứng và dữ liệu cho các chức năng đó. Cách tiếp cận hướng dữ liệu sẽ giúp cho những người phát triển hệ thống dễ dàng xây dựng ngân hàng dữ liệu. Cách tiếp cận hướng hành động lại tập trung phân tích hệ phần mềm dựa trên các hoạt động thực thi các chức năng của phần mềm đó. Cách thức thực hiện của phương pháp hướng chức năng là phương pháp thiết kế từ trên xuống (top-down). Phương pháp này tiến hành phân rã bài toán thành các bài toán nhỏ hơn rồi tiếp tục phân rã các bài toán con cho đến khi nhận được các bài toán có thể cài đặt được ngay sử dụng các hàm của ngôn ngữ lập trình hướng cấu trúc Phương pháp PTTK hướng chức năng có ưu điểm là tư duy phân tích thiết kế rõ ràng, chương trình sáng sủa, dễ hiểu. Tuy nhiên, phương pháp này có một số nhược điểm sau: - Không hỗ trợ việc sử dụng lại: Các chương trình hướng cấu trúc phụ thuộc chặt chẽ vào cấu trúc dữ liệu và bài toán cụ thể, do đó không thể dùng lại một module nào đó trong phần mềm này cho phần mềm mới với các yêu cầu về dữ liệu khác. 11 - Không phù hợp cho phát triển các phần mềm lớn: Nếu HTTT lớn, việc phân ra thành các bài toán con cũng như phân các bài toán con thành các module và quản lý mối quan hệ giữa các module đó sẽ không phải dễ dàng và dễ gây ra các lỗi trong quá trình phân tích thiết kế và khó khăn trong quá trình kiểm thử và bảo trì - Phương pháp hướng đối tượng: Khác với phương pháp PTTK hướng chức năng chỉ tập trung vào hoặc dữ liệu hoặc hành động, phương pháp hướng đối tượng tập trung vào cả hai khía cạnh của hệ thống là dữ liệu và hành động. Cách tiếp cận hướng đối tượng là một lối tư duy theo cách ánh xạ các thành phần trong bài toán vào các đối tượng ngoài đời thực. Với cách tiếp cận này, một hệ thống được chia tương ứng thành các thành phần nhỏ gọi là các đối tượng. Mỗi đối tượng bao gồm đầy đủ cả đối tượng và hành động liên quan đến đối tượng đó. Các đối tượng trong một hệ thống tương đối độc lập với nhau và phần mềm sẽ được xây dựng bằng cách kết hợp các đối tượng đó lại với nhau thông qua thông qua các mối quan hệ và tương tác giữa chúng. Các nguyên tắc cơ bản của phương pháp PTTK hướng đối tượng bao gồm: Tính trừu tượng hóa, tính đóng gói, tính module hóa và tính phân cấp. Ưu điểm nổi bật của phương pháp PTTK hướng đối tượng là đã giải quyết được các vấn đề nảy sinh với phương pháp PTTK hướng chức năng: + Hỗ trợ sử dụng lại mã nguồn: Chương trình lập trình theo phương pháp hướng đối tượng thường được chia thành các gói là các nhóm của các lớp đối tượng khác nhau. Các gói này hoạt động tương đối độc lập và hoàn toàn có thể sử dụng lại trong các hệ thống thông tin tương tự. + Phù hợp với các hệ thống lớn: Phương pháp hướng đối tượng không chia bài toán thành các bài toán nhỏ mà tập trung vào việc xác định các đối tượng, dữ liệu và hành động gắn với đối tượng và mối quan hệ giữa các đối tượng. Các đối tượng hoạt động độc lập và chỉ thực hiện hành động khi nhận đượng yêu cầu từ các đối tượng khác. Vì vậy phương pháp này hỗ trợ phân tích thiết kế và quản lý một hệ thống lớn, có thể mô tả các hoạt động nghiệp vụ phức tạp bởi quá trình phân tích thiết kế không phụ thuộc vào số biến dữ liệu hay số lượng thao tác cần thực hiện mà chỉ quan tâm đến các đối tượng tồn tại trong hệ thống đó. (Nguồn [4]) Trong khuôn khổ bài toán phân tích thiết kế hệ thống website bán hàng trực tuyến tại Công ty TNHH Duyến Hải, dựa trên thực trạng việc quản lý bán hàng tại 12 Công ty, em sẽ chọn phương pháp phân tích thiết kế hệ thống hướng chức năng vì Công ty TNHH Duyến Hải là doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ, cấu trúc và chức năng website rõ ràng rất phù hợp với PP PTTK hướng chức năng. Lý thuyết về công cụ thiết kế website: Khái niệm ASP (Active Server Page): Theo [3], ASP.NET là một nền tảng ứng dụng web (web application framework) được phát triển và cung cấp bởi Microsoft, cho phép những người lập trình tạo ra những trang web động, những ứng dụng web và những dịch vụ web. Lần đầu tiên được đưa ra thị trường vào tháng 2 năm 2002 cùng với phiên bản 1.0 của .NET framework, là công nghệ nối tiếp của Microsoft's Active Server Pages(ASP). ASP.NET được biên dịch dưới dạng Common Language Runtime (CLR), cho phép những người lập trình viết mã ASP.NET với bất kỳ ngôn ngữ nào được hỗ trợ bởi .NET language. Từ khoảng cuối thập niên 90, ASP (Active Server Page) đã được nhiều lập trình viên lựa chọn để xây dựng và phát triển ứng dụng web động trên máy chủ sử dụng hệ điều hành Windows. ASP đã thể hiện được những ưu điểm của mình với mô hình lập trình thủ tục đơn giản, sử dụng hiệu quả các đối tượng COM: ADO (Active Data Object) - xử lý dữ liệu, FSO (File System Object) - làm việc với hệ thống tập tin. ASP cung cấp một môi trường cho các công cụ đặc tả và phân tích các script trong một file.ASP để các công cụ này xử lý. ASP còn cho phép viết hoàn chỉnh các thủ tục để phát triển Web bằng nhiều ngôn ngữ Script mà trình duyệt có thể hiểu được tất cả. Trên thực tế, vài ngôn ngữ Script được sử dụng trong một file và nó được thực hiện bằng cách định nghĩa ngôn ngữ Script trong một trang của HTML tại nơi bắt đầu thủ tục Script. 2.1.3. Phân định nội dung nghiên cứu Trước tiên là hệ thống hóa cở sở lý thuyết về phân tích thiết kế các chức năng của website. Sau đó là khảo sát, nghiên cứu và làm rõ thực trạng về tình hình bán hàng hiện tại từ đó đề xuất ý kiến để thiết kế chức năng bán hàng trực tuyến cho website của Công ty 13 Trong phần hai đề tài nghiên cứu của mình, em sẽ làm rõ lý thuyết về website, cấu trúc và chức năng của website, lợi ích website mang lại cho doanh nghiệp. Từ các kết quả đánh giá, em sẽ đưa ra các nguyên nhân và tồn tại của website, và đưa ra các dự báo về tình hình hoàn thiện cấu trúc và chức năng cho website bán hàng trực tuyến của Công ty. Dựa trên các đánh giá về thị trường và mục tiêu phát triển của công ty, em sẽ đề xuất các giải pháp nhằm thiết kế cấu trúc và chức năng cho website, để thu hút KH, và mở rộng cơ hội kinh doanh cho Công ty. Để thiết kế được website bán hàng trực tuyến muoiduyenhai.com, trong khuôn khổ đề tài, em sử dụng ngôn ngữ lập trình Asp.net và hệ quản trị cơ sở dữ liệu MySQL để thiết kế. Những đề tài đã thu thập được đi sâu vào nghiên cứu vấn đề phân tích thiết kế một website bán hàng có thể kể đến như: - Vũ Đức Đông (2007), Sale Online Sub-System, Khóa luận tốt nghiệp khoa CNTT ĐHSP Hà Nội - Đỗ Thị Tươi (2012), Xây dựng website bán hàng cho Công ty điện máy Him lam, Khóa luận tốt nghiệp khoa CNTT ĐHCNTT & TT – Đại học Thái Nguyên. - Vũ Thủy Vân (2011), Tìm hiểu và cài đặt website bán hàng trực tuyến với mặt hàng điện thoại di động, Khóa luận tốt nghiệp khoa CNTT ĐHQGHN 2.2. Phân tích, đánh giá thực trạng phân tích thiết kế hệ thống website bán hàng trực tuyến tại Công ty TNHH Duyến Hải 2.2.1. Giới thiệu về Công ty TNHH Duyến Hải Công ty TNHH Duyến Hải được thành lập vào tháng 07 năm 2007 có địa chỉ tại Cụm CN Phú Minh - Xã Cổ Nhuế - Huyện Từ Liêm - TP Hà Nội. Trong nhiều năm hoạt động cho đến nay, Công ty không ngừng phát triển và liên tục mở rộng qui mô hoạt động. Chất lượng luôn là mục tiêu đặt lên hàng đầu mà Công ty cho rằng đó là yếu tố thành công và là thế mạnh của Công ty. Trong lĩnh vực kinh doanh, Công ty luôn đề xuất những cải cách về chiến lược kinh doanh, cũng như nâng cao về chất lượng các loại mặt hàng. Công ty luôn phấn đấu hoàn thành những mục tiêu đặt ra trong kinh doanh. Chính vì vậy mà Công ty rất thành công trong hoạt động kinh doanh. Lĩnh vực kinh doanh chủ yếu của công ty là mặt hàng muối ăn cao cấp, muối ăn sạch, muối ớt, và muối tiêu. Qua 7 năm hình thành và phát triển Công ty TNHH 14